NGOAI KHOA SO 2/2010
Y E U T O V I S O I T I N H H O A N ( M I C R O L I T H I A S I S ) T R O N G B E N H L Y U N G T I l U T I N H H O A N
I. OAT VAN OE
Vi soi tinh hoan dugc khang dinh neu tren mot lat cat sieu am tim thay hon 5 diem tang dam do sieu am khong co bong can co kich thuoc tu duoi 2 mm. Nguyen nhan vi soi tinh hoan den nay chua biet nhung tren giai phau benh vi soi tinh hoan nam trong ong sinh tinh dugc cau tao boi trung tam la loi can xi, ngoai vi bao boc bdi cac phien sgi collagen. Vi sdi tinh hoan dugc tim thay trong cac benh ly: hdi chung Klinfelter, ludng gidi gia nam, vd sinh, tinh hoan an, dau tinh hoan va dac biet trong benh ly ung thu te bao mam tai tinh hoan hoac ngoai tinh hoan (trong 6 bung hoac trong trung that).
Ty le mac ung thu tinh hoan 3/100 000 mdi nam, benh hay gap trong giai doan tir 20 den 30 tuoi trong khi dd ty le vi sdi tinh hoan duoc tim thay trong dan cu tU 0,6 - 5,5%.
Chung tdi de cap van de nay vdi muc dich ban luan thai dd sir tri ddi vdi trudng hop vi sdi tinh hoan tren co so thu thap cac tai lieu tren mang Medline/Pubmed vdi tU khoa "
testicular micrrolithiasis, testis cancer, testicular biopsy ".
II. PHUONG PHAP NGHIEN CU'U Phuong phap nghien ciru: md ta hdi ciru tren co sd thu thap tai lieu tren mang MEDLINE vdi cac tir khoa "testicular microlithiasis, testicular tumor" tren mang Medline. Sau khi lira chon chiing tdi tim 20
*Khoa Pluhi thuat theo yen can - Benh vien Viet Dire
**Khoa Phatt thuat tiet nieu - Benh vien Viet Dire
Tran Chi Thanh*, Nguyen Biiru Trieu**
tai lieu lien quan den van dd vi sdi tinh hoan va ung thu tinh hoan.
III. BAN LUAN
Vi sdi tinh hoan dugc Azzopardi va cdng sir md ta dau tien tren giai phau benh vao nam 1961 vdi danh tu vdi hda tinh hoan (cancification). Vdi sir ra ddi ciia sieu am va tien bd ciia chuyen nghanh giai phau benh danh tU vi sdi tinh hoan dugc Vegni - Talluri M. va cdng sir sir dung vao nam 1980. Nam 1982 Ikling va cdng sir nhan thay 74% so benh nhan ung thu tinh hoan cd kem theo vdi hoa tinh hoan. Tu dd rat nhieu cac nghien cuu di tim md'i lien quan giua vi sdi tinh hoan vdi ung thu tinh hoan va dac biet trong giai doan loan san te bao sinh tinh tai d'ng tuyen (intratubular germ cell neoplasia - carcinoma insitu of the testis - CIS) nham tim each chan doan sdm benh ly ung thu tinh hoan.
Trong nghien cuu ciia Brian J.D. va cdng su, ty le vi sdi tinh hoan 5,6 % tren ngudi khoe manh tir 18 den 35 tudi. Sau 5 nam theo ddi chi cd 0,015 % so benh nhan vi sdi tinh hoan cd ung thu tinh hoan. So sanh vdi ty le ung thu tinh hoan trong cdng ddng khdng cd sir lien quan giua vi sdi tinh hoan vdi ung thu tinh hoan tren ngudi khoe manh (n = 1504, dp tin cay 95%). Nhu vay vdi nhdm benh nhan ngudi Idn duoc tinh cd phat hien cd vi sdi tinh hoan tren sieu am ma khdng cd bat ky bidu hien bat thudng nao lam sang hay xet nghiem thi tac gia thay khdng cd md'i lien
13
NGOAI KHOA SO 2/2010 quan giua vi soi tinh hoan va su xuat hien
ung thu tinh hoan. Trong mot nghien ciru khac tai vuomg quoc Anh, ty le vi soi tinh hoan a tre em 1.1 % (14,2 % khong bieu hien trieu chirng) khong co benh nhan nao co vi soi tinh hoan bi ung thu trong trong thdi gian theo doi tur 8 - 67 thang (thai gian theo doi trung binh 35 thang) (tudi trung binh 12, 7 - 15 tuoi, n = 711). Tuy nhien han che ciia nghien ciiu nay la thai gian theo ddi chua dii dai de loai trir ung thu va nhat la nghien cUu chi dirng d lira tudi tre em.
Khi benh nhan cd bidu trieu chirng nhu dau, sung tinh hoan. tinh hoan an, tien sir md ha tinh hoan thi vi sdi tinh hoan cd y nghia gi? Nghien ciiu tai vuong qudc Anh, ty le vi sdi tinh hoan 1,4 % (tudi trung binh 34, 23 - 78 tudi, n = 2215), 15% so benh nhan cd vi sdi tinh hoan bi ung thu trong khi dd 1,1 % so benh nhan khdng cd vdi hoa tinh hoan bi ung thu. Su khac biet nay cd y nghia thd'ng ke vdi p < 0,001. Theo tac gia Erika R. cd 2% so benh nhan cd bieu hien trieu chung lam sang bi ung thu tinh hoan trong khi do 33% so benh nhan cd trieu chirng lam sang + vdi hda tinh hoan bi ung thu, nguy ca bi ung thu tinh hoan ciia nhdm nay gap 36,5 ISn so vdi nhdm khdng cd vi sdi (n = 160, tudi tu 17 - 45).
Theo James E.I. Cast va cdng su ty le ung thu tinh hoan la 1,1 % sd benh nhan. Trong nhdm ung thu tinh hoan cd 12,9% cd vi sdi tinh hoan trong khi dd ty le vi sdi tinh hoan ciia nghien cuu la 0,68% trong so benh nhan den kham (n = 4819, tudi tir 18 - 74). Tac gia thay cd md'i lien quan giua vi sdi va ung thu tinh hoan trong nhdm benh nhan dem kham va nguy ca nay den 21.6 lan vdi do tin cay 95%.
Cung trong nghien ciiru Andry M.B. (n = 580)
cd md'i lien quan chat che giua yeu to vi sdi tinh hoan vdi khdi u tinh hoan; yeu to vi sdi vdi ung thu tinh hoan vdi p < 0.01. Tom lai khi cd vi sdi tinh hoan tren benh nhan cd bieu hien trieu chung thi nguy ca ung thu ciia nhdm nay cao han han so vdi nhdm phat hien tinh cd. Cac nghien cuu ddu khang dinh cd su lien quan chat che nhung chua khang dinh duac mdi quan he nhan - qua do vay can phai theo ddi sat nhdm nay bang tu kham, sieu am dinh ky, xet nghiem chat chi thi ung thu trong huye't thanh va sinh thiet tinh hoan bang vi phiu.
Ty le bi loan san te bao sinh tinh trong d'ng tuyen trong cdng ddng rat khd danh gia, ty le benh udc luang tuang ddi ciia Dan Mach la < 1%, ty le benh tren tir thi la 0,8%. Tren benh nhan vd sinh nam ty le gap tu 0,5 - 1%.
Tren benh nhan cd ung thu tinh hoan mdt ben thi ty le bi loan san te bao trong d'ng tuyen ben ddi dien ddng thdi la 5 % - 8%, ung thu tinh hoan ben ddi dien 1 - 3%; han 1/2 so trudng hap ung thu te bao mam ngoai tinh hoan cd CIS tai tinh hoan ddng thdi, 50 % so benh nhan cd loan san te bao sinh tinh tai d'ng tuyen trd thanh CIS [2, 21]. Ddi vdi nhirng benh nhan cd vi sdi tinh hoan ket hap vdi mot trong cac yeu to sau: ung thu tinh hoan ben ddi dien, vd sinh, tien sir tinh hoan ain thi ty le ung thu tinh hoan (CIS) tren nhdm nay rat cao thU tu ia 80%, 20% va 10%. Chinh vi vay can phai phat hien ung thu trong giai doan tai d'ng tuyen trong nhdm nay vi day la giai doan sdm (CIS). Trong nghien cuu tdng quan ciia C. E. Hoei - Hansen va cdng su dua ra phac do chan doan sang loc CIS tai tinh hoan - bang 1.
14
NGOAI KHOA SO 2/2010
Bang : Nhung khuyen cao chan doan sang loc ung thu tinh hoan giai doan sdm va phuang phap dieu tri.
Nhom benh nhan Cach thUc sang loc Dieu trj CIS Benh nhan co ung thu tinh hoan 1
ben
Kham lam sang, sieu am tinh hoan, sinh thiet tinh hoan
Tia xa
Benh nhan co ung thu te bao mam ngoai tinh hoan
Kham lam sang, sieu am tinh hoan, sinh thiet tinh hoan hai ben
Cat tinh hoan neu ung thu 1 ben, xa trj neu hai ben Benh nhan luang gidi co nhi§m
sac the Y
Kham lam sang, sieu am tinh hoan, sinh thiet tuyen sinh due hai ben
Cat tinh hoan neu ung thu 1 ben, xa tri neu hai ben Benh nhan vo sinh, tien sir tinh
hoan an, teo tinh hoan va dac biet neu co bat thudng tren sieu am kem theo ke ca vi soi
Kham lam sang, sieu am tinh hoan, sinh thiet tinh hoan mot hoac hai ben
Cat tinh hoan neu ung thu 1 ben, xa tri neu hai ben
Nhu vay trong trudng hap chung tdi gap nen sinh thiet tinh hoan ben ddi dien de loai trU ung thu va nhat la de chan doan sdm. Van de dat ra sinh thiet ngay trong khi md cat tinh hoan hay sinh thiet sau mot thdi gian da ra vien. Trong nghien ciiru ciia M. Derogee va cdng su thay khdng thay md'i lien quan giira vi tri vi sdi vdi loai u va vi tri u (n= 29). Cau hdi dat ra la each thirc sinh thiet nhu the nao vira dam bao it bien chung vua dam bao chdn doan diing cao nhat?
Cd nhieu phuang phap sinh thiet tinh hoan dudi hudng ddn cua sieu am: sinh thiet qua da, sinh thiet trong md, sinh thiet dudi kinh vi phau. Theo Skakkebeak va cdng su manh sinh thiet cd dudng kinh tren 3 mm mdi dii dieu kien chain doan duac CIS. Ty le am tinh gia ciia phuong phap sinh thiet trong md tinh hoan ben ddi dien dudi hudng ddn ciia sieu am tren benh nhan cd ung thu tinh hoan 1 ben la 0,3%, dp nhay 95%, chan doan diing
99,7% (p = 0,05, n = 1954). Trong nghien ciru ciia R. P. Patel va cdng sir khdng cd trudng hpp nao xuat hien khang the khang tinh triing sau sinh thiet tren 112 benh nhan vd sinh.
IV. KET LUAN
Hien nay cac nghien ciiu dii Idn cho thay trieu chiing vi sdi tinh hoan khdng cd md'i lien quan vdi ung thu tinh hoan tren benh nhan khoe manh. Nhung dau hieu vi sdi tinh hoan tren benh nhan cd nguy ca cao: ung thu tinh hoan da dupe xac dinh mdt ben, ung thu te bao mdm ngoai tinh hoan, vd sinh, teo tinh hoan, so lupng tinh triing thap, tinh hoan dn thi nguy ca bi ung thu tinh hoan ben ddi dien, ung thu tinh hoan hai ben cao. Can phai xay dung phac do chdn doan sdm cho ddi tupng nay.
15
NGOAI KHOA SO 2/2010 TAI LIEU THAM KHAO
1. M. Bach, L. E. Hann. W. Shi. 2003. Is there an increased incidence of contralateral testicular cancer in the patients with intratesticular microlithiasis? AJR, February,
180. 497 - 500.
2. C. Peterson, J. M. Bauman, D. E. Light.
2001. The prevalence of testicular microlithiasisin an asymtomatic population of man 18-35 years old. The journal of urology.166. Decembre. 2061-2064.
3. M. Bach, L.E. Hann, O. Hadar. 2001.
Testicular microlithiasis: What is its association with testicular cancer.
Radiology.220,1, 70 - 75.
4. J. Decastro, A.C. Peterson, R. A.
Costabile. 2008. a 5 year follow up study of asymtomatic men with testicular microlithiasis. The journal of urology, April 179, 1420- 1423.
5. A. de gouveia, F. H. Pierik, J.W.
Oostehuis. 2004. Bilateral testicular microlithiasis predicts the presence of the precussor of the testicular germ cell tumors in the subfertile men. The journal of urology.
171. 158 - 160.
6. A. Husmann. 2005. Cryptorchidism and its relationship to testicular neoplasia and microlithiasis. Urology. 66, 424 - 426.
7. Ringdahl, K. Claybrook. J L. Teague.
2004. Testicular microlithiasis and its relationship to testicular cancer on ultrasond findings of symtomatic men. The journal of urology. 172. 1904 - 1906.
8. H. Dagash, E. A. mackinnon. 2006 Testicular microlithiasis: What does it mean clinically? BJUI. 99. 157 - 160.
9. J. E. I . Cast. W. M. Nelson. E. S. Early.
2000. Testicular mirolithiasis: prevalenceand tumor risk in the population referred for sonography. .AJR 175. decembre. 17031706.
10. M. Holm. C. E. Hoein Hansen, E. R.
Meyts. 2003. Increased risk of carcinoma in situ in patients with testicular germ cell cancer with ultrsonic microlithiasis in the contralateral testicule. The journal of urology.
170. 1163 - 1167.
11. M Derogee, R F. M Bevers. H. J. Prins. 2001.
Testicular microKrhiaasis, a premalignant condition:
prevalence, histopathologic findings, and relation to testicular rumor. Urology. 57 (6j, 1133 - 1137.
12. R. J. Skyrme, N. J. Fenn. A. R. Jones.
2000. Testicular microlithiasis in the UK population: its incidence associations and follow - up. BJUI. 86. 842- 845.
16