.^... .^ „ , . . , , ,, HO CHI MINH CITV UNIVERSITY OF EDUCATION TAP CHI KHOA HQC JOURNAL OF SCIENCE ISSN KHOA HOC XA HOI VA NHAN VAN SOCIAL SCIENCES AND HUMANITIES 1859-3TO TSp 15. S6 2 (20ia)' 167-164 Vol. 15. No. 2 (2018); 157-164
Email' [email protected] vn: Website. httpVAckh.hcmue.edu.vn
CAC D A I P H A T T H A N H VA TRUYEN HINH KHU Vy'C TAY NAM BQ TRUYEN T H O N G P H A P LUAT VE PHONG C H 6 N G B ^ O L ^ C GIA DINH
HuS>nh Thj Oanh' Dai Phdt thanh Truyin hinh Tiin Giang
Ngiy nhin bii: 10-12-2017: ngiy nh$n M/ sua: 15-12-2017; ngiy duy$t dSng- 23-02-2018 TOMTAT
Bdi Viet de cap viic truyin thong phdp lugt vi phdng chdng bgo luc gia dmh (BLGB) tren cdc ddi phdt thanh vd truyin hinh (PT&TH) khu vyx: Tdy Nam BQ. Kit qud cho thdy viic tuyin truyen cdc quy phgm phdp lugt lien quan din vdn di phong chdng BLGD tren sdng cita cdc ddi PT&TH cd tdc dgng thiit thuc din khdn thinh gid. Kit qud khdo sdt cho thdy cdc tin, bdi phong su vi BLGD dugc khdc hga khd da dgng v&i cdc hinh thiic, khuon mdu bgo luc dugc nhdc din khi truyin thdng phdng chdng BLGD tren cdc ddi PT&TH. Cdc ddi chua khai thdc dugc mgt sd chii di nhw bgo luc tinh dye, kiim sodt vi mgt kinh ti, kiim sodt ve mgt xa hgi md chi tgp tnmg vdo hinh thiic bgo luc dithgy - bgo luc vi mgt thi chdt.
Tir khda: truyen thdng phap ludt, bgo lyc gia dinh, dai phat thanh va truyln hinh, khu vyc Tay Nam Bp.
ABSTRACT
Communication of southwest radio and television stations about laws of preventing and stopping domestic violence
The article mentions the communication about the laws of preventing and stopping domestic violence on radio and television stations in the southwest area. The findings show that propaganda about legal regulations about preventing and stopping domestic violence via broadcasting, especially television broadcasting Jrom radio and television stations, has positive effect on the viewers. Evaluations reveal that news and reportages about domestic violence are built diversely with a number of forms tmd patterns well-mentioned in commimication about preventing and stopping domestic violence on television stations. However, the stations have not yet exploited the topic to speak out like sexual violence, economic control or social control and just focus on one well-visible pattern of violence, physical violence.
Keywords: communication about the laws, domestic violence, radio and television stations, the southwest area.
1. D$t vdn de
Cdng tdc tuyen truyen, p h i biln vd gido dye phdp Ii4t ludn cd vj tri vd vai trd vo cung quan ttgng trong qua trinh xdy dyng Nha nude phap quyln xd hgi chu nghia hiOn nay.
Tuyen truyln phdp Iu§t la mgt bg ph$n efta cdng tae gido dye. ViOc tuyen truyln ede quy pham phdp lu|tt lidn quan din vdn d l phdng chlng BLGD trdn sdng, ddc biOt Id tren sdng ' Email: huynl)oanh_thtg®yahoo.com.vn
TAP CHi KHOA HQC - Tru-dng DHSP TPHCM Tap 15, S6 2 (2018): 157-164
truyln hinh cfta cdc ddi PT&TH tuy cd thyc hiSn hang thdng, nhung liOu viOc tuydn truyln ndy dd di vao cugc sdng hay chua? Cdc tac dgng dich thuc ciia ciia viee tuydn truyln nay d mftc do ndo Id mOt bai toan thdch thftc can giai quyet. Nhu vdy, viec khdo sdt, ddnh gia thuc trgng cdc ddi PT&TH khu vuc Tay Nam BO truyen thdng phdp ludt v l phdng chlng BLGD, tft dd dua ra mOt so gidi phdp ndng cao chdt lugng truyln thdng v l phdng chlng BLGD la can thiet va mang tinh khd thi.
2. Giai quylt vdn d l
Truyen thdng phap lugt ve phdng chdng BLGD dugc hieu Id sft dyng nhung hinh thuc khac nhau cua phuang tign truyen thdng, hudng thdng digp truyen thdng dl tac dpng mOt cdeh cd he thdng va thudng xuyen den y thftc cfta con ngudi nhdm ttang bi nhftng kien thftc phdp li4t v l phdng chlng BLGD vd nhftng vdn dl cd lidn quan. T^p hgp, thuyit phyc ngudi dan dl tft dd hg cd nhftng nhgn thftc dftng ddn v l phap ludt phdng ehdng BLGD, tdn tigng phdp ludt ve phdng ehdng BLGD. Qua do, mgi ngudi hanh dgng theo cdc chuan myc phdp luat quy dinh v l phdng chlng BLGD.
Phdng chdng BLGD cdn dugc chia se, dugc truyen thdng vdi cgng ddng nhdm hmh thdnh y thftc eong chiing, cd y nghia dan dudng doi vdi cdng ehung, thdng qua dd tdc dOng din cdc thilt chl xd hOi, ciing nhu tdc dOng din thi gidi quan va dinh hucmg hdnh vi ciia cdng chftng (Nguyen Vdn Dftng, 2011, tt.20-26, tt.48). Nhiing no luc giam tinh tiang BLGD khdng the thieu vai ttd cfta truyen thdng vdi nhftng thdng diOp khdch quan, khoa hge giftp cOng ddng vd xd hOi ndi chung cd nhiing nhgn thftc dung, thdi dg dftng ddn va hdnh vi chuan myc (Nguyen Van Dihig, 2006, ti.l23). Bdi vilt d l c§p vigc truyen thdng phdp luat ve phdng chong BLGD tten cdc ddi PT&TH khu vyc Tay Nam BO cy thi la ddi PT&TH 3 tinh: Tiln Giang, VTnh Long vd Kien Giang.
Kit qua phan tich cho thdy cac tin, bdi phdng sy v l BLGD d u ^ khde hga kha da dgng nhdm khdng d(nh BLGD khdng gidi han d bat ki nln vdn hda, tdn giao, ddn tOc, h o ^ nhdm xd hOi hay nhdm phu nft ddc bigt ndo ttong xd hOi. Cd thi ndi rdng ttong 3 Dai PT&TH ttong mau khdo sdt thi tdc pham thuOc thi logi thdng tdn (tin, tudng thu|it, phdng vdn, bai phdn dnh, ghi nhanh, dilu tia, phdng su) chilm phdn ldn.
Bqng 1. Tuang quan giiia logi the bdo chi dua tin PCBLGD vd cdc vdn di cd lien quan trong mdu nghiin cuu cua cdc ddi PT&TH (SL)
cac an PT&TH l.TiinOiang 2. VTnh Long 3. Kien Giang
T6ng
Tin 102 108 126 336
PhDng sv, ghi 22 17 26 65
nh|D Phong van 03 04 6 13
ChuySn m^c 05 04 08 17
Tfing 132 133 166 431
TAP CHl KHOA HOC - Tru'dng BHSP TPHCM Hupnh Thj Oanh
Trong the logi thdng tdn bdo chi, thi logi xuat hien duy nhdt vd Id chu lye efta d l tdi phdng chong BLGD la tin: 336/431 bdi chilm 77,96% - han VA mau, k l din la phdng sy chilm 15,08%, chuydn myc cd 3,94%, phong van chilm 3,02%. Mgt thyc t l khdch quan, the logi thdng tdn ed "ddi tugng phdn anh la cdc hien tugng, van d l thdi su, sy kign ndng hdi, cd •^ nghia xa hOi, ddp ftng nhu cdu nhanh, khdch quan md du lulin xa hdi quan tdm
^ i n h Vdn Hudng, 2007, tt.12-13) nen sd lieu tten cung la de hilu. "Muc dich Id cung cdp cho cdng chftng nhiing thdng tin mdi nhat v l cdc sy kiOn, hiOn tiigng van de phong phft da dgng xay ra hdng ngay, hang gid ttong nuac vd tren phgm vi toan thi gidi..." (Quic hOi, 2000, tt.42-43). Ket qua nay cho thdy de phdn dnh nhftng thdng tin nhanh ve cac vy vigc BLGD, bdt buOc cdc nha bao chgn cac tac phdm thdng tdn nhu su lya chgn phft hgp vd hiOu qud.
Xet rieng till logi tin - thi logi chilm hon 2/3 s l lugng bdi ttong mdu nghiSn cftu, kit qud mOt phdn eho thdy cdc dai van chft ylu chft ttgng tinh "ndng hdi" vd mftc dO nghiem ttgng d b l n l i cfta sy viec, diing Igi d vigc md td hll sftc vdn tdt cdc tinh tilt diln bien efta sy viOc theo nhung md thftc mang tinh khudn mau cfta the logi tin.
Hop 1. Chuang trinh Th&i su Truyen hinh Tien Giang (04/12/2016) Ban Vl su tiin bd phu na cdc cdp tinh Tiin Giang da tdng cudng day mgnh truyin thong, ndng cao nhgn thicc cua mgi ngu&i ddn vi binh ddng gi&i vd phdng, chong bgo luc trin ca s& gi&i; to chwc cdc dodn kiem tra lien ngdnh vi su tien bo cua phu nii vd binh ddng giai tgi cdc ca quan, don vi, dia phuang trong th&i gian dien ra thdng hdnh ddng.
H$p 2. Chuang trinh Th&i su Truyen hinh Kiin Giang 01/6/2017 711613/^(01/06/2017) Sdng nay, huyen An Ninh, tinh Kien
Giang phdt ddng thdng hdnh dgng Vi tre em nam 2017 v&i chu di- "Tnin khai lugt tre em vd phdng chdng bgo Iwc xdm hgi tre em ".
Huyin An Ninh hiin cd 99% tre trong do tuoi dugc din truang, 100% tre em du&i 6 tudi dwgc cdp the khdm benh bdo hiim y ti mien phi, tri em khd gidi cd hodn cdnh khd khdn dugc cap hge bdng...
TAP CHl KHOA HQC - Tru-dng DHSP TPHCM Tgp 15, Sd 2 (2018): 157-164
Nhftng bieu hien khdc nhau cfta logi BLGD va nhung bdi hoc phap li ve bgo lyc efta nan nhan dugc hinh thdnh bdi nhi6u yeu td, bao gIm tinh ttgng kinh te, Ifta tuli, dinh hudng tinh dye, tam Ii... dugc nhd bao md td vdi nhieu ngdn ngft, mdu sdc, hinh anh khac nhau.
Tuy nhien ed kha nhieu tin, bai cdn sft dyng ngdn ngft gay sy hieu ki, gigt gan cau khdch vd ldm eho ngudi xem cam thdy BLGD Id chuyen binh thudng, thgm chi Id chuygn xem d l gidi tri. Ben canh dd, cac dai thudc mdu khdo sdt chu y den van de hinh dnh va da sft dyng trong qua trinh tuyen truyen phap lugt v l phong ehong BLGD.
Hpp 3. Chuang trinh Th&i su Truyin hinh Kien Giang (25/6/2017) Di thuc hiin hdnh vi cda minh. An thwdng ru con gdi riing cita vg vd con gdi rugt cua minh di bdt nhdi, bdt cua giiia dong vdo ban dim rdi ep bugc con. Den ldn cuoi ciing, trong liic bi An du len TP Rgch Gid ldm giay chiing minh nhdn ddn rdi ep vao nhd nghi, con rudt ciia An dd bd tron roi trinh bdo cong an...
Tuy nhien, nhiing hinh thftc bgo lyc khdc nhu bgo lure ve tinh than, bgo lyc tinh dye vd ngay cd kilm sodt v l mdt xa hOi xudt hien rdt it tten cdc chuong trinh thdi sy, ehuyen de, chuyen myc cfta cdc ddi. Vdi chftc ndng hien thi r5 rang cfta hinh anh, ngudi xem khdng khd d l nhgn ra thdng digp chfta dyng ttong hinh dnh (Cudonhetxdp, Xvich, lurlpxki, 2003, tt.213). Vd nhu vay, vd hinh trung, tac gia dd td dam hon ddu dn doi vdi cdng chftng, BLGD ding nghia vdi bgo lyc v l thi chdt. Kit qud nghiSn cftu thyc trgng truyln thdng phdp ludt ve phdng chlng BLGD tten 3 ddi khao sdt cho thdy cdc dai chua khai thdc dugc chft de de ngd nhu bao luc tinh due, kiem soat ve mdt kinh t l , kilm sodt ve m$t xd hOi md chi tap trung vao ldnh thftc bgo lyc d l thdy - bgo lyc v l mSt the chdt. Thdng tin bgo lyc v l tinh than, bgo lyc ve kinh t l . . . tin rat it thgm chi khdng dugc dl cgp. Cdc thdng tin da chuyen tai thudng khd cftng, chua gay an tugng ve mgt nOi dung khi chi neu nhflng van de da xay ra. Hinh dnh ttong sdn phdm tuydn truyln cdn ngheo nan, nhung tin thdi sy (trft d l c^p tryc tilp din vy dn, vy xet xft... Id hinh cy the) da phdn diu Id lunh dnh hOi hgp, mit-tinh, tudn hdnh... cd lien quan den nOi dung truyln thdng.
v l ngi dung, kit qua khao sat eho thdy vln cdn kha nhieu bai viet thdng tin edn so sdi, chi mang tinh chdt dua tin, keu ggi sy nghidm tri cfta phdp lu|it vd kit lugn Id do dnh hudng cfta BLGD ma khdng ndi vl nguySn nhan tgi sao cd tinh ttang BLGD, chua tiiyc hi$n dugc vai ttd cua bdo chi "Id ca quan kilm sodt xd hOi d l i vdi tiln trinh sy viOc ttong cac lmh vyc cfta ddi song x§ hOi" (Prdkhordp, 2004, tt.108), khdng dan dilu luat quy dinh cy till. Tft dd, ddn din nhiing djnh hudng sai Igch ttong nhdn tiiftc cfta cdng chftng vl
160
TAP CHl KHOA HQC - Trydng DHSP TPHCM Hio>nh Thf Oanh
BLGD, d l i tugng BLGD, ding tiidi ldm gidm higu qud cfta cdng tdc tiuyin thong phdp lu|it vl phdng chdng BLGD.
Cdc dai da phdn dftng lgi d viOc canh bdo hien tugng ma it dua ra phuang dn xft tri, kl ndng nhgn bilt, ki ndng giao tilp dli vdi nhiing hdnh vi BLGD. Se hftu ieh hon nlu cdc phdng sy Ien an manh mg cdc dinh kien, phan tieh vd chi ra cdc mftc an phft hgp vdi tgi danh, ddng thdi dua ra cdc giai phdp dd ngn nhan ed thi vugt qua ranh gidi cfta dinh kiln, eua rao can xa hgi nhdm ldy lai cuOc sing cfta chinh ban than minh. Day cimg Id nhung han che dl thdy trong thyc ttgng tiuyen thdng phap luat v l phdng chlng BLGD cfta cac Ddi tiiuOc mau khdo sdt.
Hop 4. Chuang trinh Thai syr Truyin hinh Vinh Long (20/10/2016)
De nang cao hiOu qud truyen thdng phdp lugt ve phdng chong BLGD, d l tdi dl cdp nguydn nhdn cfta thyc ttgng truyen tiidng phdp lu^t v l phdng chdng BLGD d cac Ddi thuOc mau khdo sdt, djnh hudng truyen thdng phdp luat ve phdng ehdng BLGB d eac Ddi. Ket qua cho thdy vdn d l tuyen truyln phap lu|t vd Ludt Phdng chlng BLGD cd dl cdp tiong k l hogch vd phuong hudng hogt dOng cfta cdc ddi PT&TH, nhung viec dS cgp tryc tilp vd ed hg thing thi chua dam bao. Mdt sd ylu t l dnh hudng din hieu qud tuyen tiuyen nhu sau:
K I hogch vd phuang hudng boat ddng cua cac ddi PT&TH cdn ndm ttong phdn tuyen truyln phap lugt chft chua dugc d l cap mOt each cu the va chi tilt.
K I hogch vd phuong hudng hogt dOng cfta cdc ddi PT&TH cd xdc dinh ^ nghTa, myc dfch nhung phdn dinh hudng ve yeu cau cu the cung nhu cdc cdeh thftc de ddp ftng yeu cau ay chua dugc phan tich chi tilt vd rd n6t.
K I hogch va phuang hudng hogt dOng cfta cdc dai PT&TH chua minh hga cy thi Id don vf ndo, phdng ban ndo hay chuang trinh ndo s6 ddm ttdch ho?ic thyc hiOn.
K I hogch vd phuang hudng boat dOng cfta cdc ddi PT&TH chi mdi chft ttgng v l ySu edu dinh hudng lidn quan din myc tieu va djnh hudng lap k l hogch, nhung cdc ydu cau khdc cd lien quan viOc thuc thi cdc chftc ndng qudn li nhu: kilm tta, gidm sat... chua dugc Idmrd.
Kit qud khdo sdt y kiln cfta can bO qudn li, phdng vien vd bien t^p vien cdc ddi PT&TH Tiln Giang, Vihh Long, Kien Giang v l cong tac truyen thdng phdp lugt, phdng chlng BLGD tten cac ddi PT&TH khu vyc Tay Nam BO ttong thdi gian tdi dugc tiinh bdy d Bilu do I dudi ddy:
TAP CHi KHOA HQC - Tru'dng DHSP TPHCM Tap 15, S6 2 (2018): 157-164
Biiu do 1. Y kiin di xudt cdc gidi phdp cua cdn bg, phong vien, bien tgp vien cdc ddi PT&TH di ndng cao hiiu qua truyin thong phdp lugt ve phong chdng BLGD trong th&i gian tdi
80 70 60 50 40 30 10
^. -
Mi.p-
— i Bl
—
—
—
—
i
Thftng Trang b| Thdng San tin \h kien tin chu xu§
_: "'^^^
nn [•k
it
V''
l:
—
—
H
Tang XSy T i n g Oadung thd*! di^ng cuA'ng y the I091 ki6n thLPC PL truong, nhieu lupng khung ki^n tuySn thO'c cho nhS chinh chu-cng pliSt CT phii chuySn truyln phdp bdo sdch t(in
lu$t
s6ng ho'p gia
-
1D Seriesi {
PhSt huy vai trtinha bdo cfing ddn
Bieu dd I cho thdy viec de xuat cac giai phap cfta cdn bg, phdng vien, bign t^p vien cdc ddi PT&TH khu vyc Tay Nam BO co den 6/9 bien phdp nhgn dugc sy dong thugn cao.
Cdc biOn phdp cu the can luu y bao gdm: phat huy vai ttd nhd bdo cdng ddn (78%), ttang bi kiln thftc phdp luat cho nhd bdo (76%), da dgng the logi tuyen truyen (72%), sdn xudt nhieu chuang trinh (62%)...
Khdo sdt mftc do hilu bilt sau v l BLCJD, v l phdng chdng BLGD, cd 96% nhd bdo deu khdng djnh ndm viing, 4% nha bdo (bien tap vien) khdng quan tam; 98% nhd bao khdng dinh d l i tugng la phy nS, vd 88% nhd bdo khdng djnh tie em Id nhimg dli tugng c6 nguy ca bi bgo luc nhat. Dieu nay eang khdng dinh vftng chdc quan didm truyln thdng phdng chlng BLGD tren ddi PT&TH Id cdn thiet va can uu tien truyen thdng hudng d£n dli tugng phy nft va tre em. The nhung, sd lieu tren cflng can xem xdt. Ddi vdi cdc nha bao d cdc ddi PT&TH van con chua quan tam hay tham chi nhgn thftc chua ddy dft, cd thai do thd a v l vdn d l truyen thdng BLGD, can thiet phai nang cao nhan thftc, thdi dO ve van de ndy ttong thyc tiln.
DS ndng cao higu qua truyen thdng phdp lugt v l phong ehong BLGD, cd tii6 tap trung vdo 6 nhdm gidi phdp sau: Tdng cu&ng su ldnh, chi dgo ciia cdp uy Ddng, chinh quyin vi truyin thong phdp lugt phong chdng BLGD; kiim tra dinh hu&ng vd ki hogch cy thi truyin thdng phdp ludt vi phdng chdng BLGD tren truyen hinh; da dgng hda ve hinh thdc thi hi$n tuyen truyin phdp lugt vi phdng chdng BLGD tren truyin hinh; ndng cao kiin thuc phdp lugt, chuyen mdn nghiip vu chuyin sdu cho dgi ngU nhiing ngu&i lam cong tdc truyin thong phdp lugt vi phdng chdng BLGD; ddu tu ca s& vdt chdt, kd thugt vd Hnh phi sdn xudt cdc chuang trinh truyin thdng phdp lugt vi phdng chdng BLGD tren ddi PT&TH; tiip titc sdn xudt va ndng chdt cdc chuang trinh tdng cu&ng truyin thdng vi
162
TAP CHl KHOA HOC - Tru'dng PHSP TPHCM Huynh Thi Oanh
phdng, chdng BLGD theo quan diim tuyin truyin chd dgng, tuang tdc. Cac gidi phap ndy duge dya tien ca sd y kiln d l xudt cfta edng chung truyen hinh vd cac phdng vien, bi6n tgp vien, can bO qudn li dang cdng tdc d cdc ddi PT&TH khu vuc Tdy Nam Bd.
3. K i t lugn
Vigc truyen thdng cdc quy phgm phap lugt li6n quan den van de phong chdng BLGD cua cdc dai PT&TH cd tdc dOng thilt thyc den ngudi xem. Day Id su tdc dOng tich cyc cfta vdn dl truyln thdng phdng chlng BLGD tten dai PT&TH.
Cdc tin, bai phdng sy ve BLGD dugc khac hga kha da dgng vdi cac hinh thftc, khudn mdu bgo luc duge nhdc din khi truyen thdng phdng chdng BLCH) tien cac dai PT&TH.
Tuy nhien, nOi dung tuydn truyen cdn chua phong phft, cd phan lap lai va thieu sy chuyen sau. The loai truyln thdng ciing thien ve hudng tin vd chua da dang hda dftng nghta. Hinh thftc thi hign trdn binh dien ngdn tft cdn thilu tinh phft hgp, hinh dnh minh hga cdn so sdi va chua gay dn tugng do thilu ddu tu, chgn lgc. Cdc dai chua khai thae dugc chft de de ngd nhu bgo luc tinh dye, kilm soat v l mdt kinh t l , kidm sodt ve mdt xa hOi md chi t£ip trung vao hinh thftc bao lyc d l thdy - bgo lyc v l mgt thi chdt. Cdc thdng tin chuyin tai thudng khd cftng, cd dgng nOi dung, chi neu nhung van de dd xay ra... Van cdn bieu hiOn thieu nhgy cdm, quan diem ve gidi vd gdc nhin van de BLGD the hign ttong each xdc dinh ddi tugng, tilp can vdn dl, each li gidi sy viec ldm gidm higu qua eua cdng tdc truyen thdng phdp ludt phdng chlng BLGD. Cdc ddi da phdn diing lai 6 vigc canh bdo hign tugng md it dua ra phuang dn xft tri, ki ndng nhan bilt, kT ndng giao tiep dli vdi nhung hdnh vi BLGD.
Day cflng la nhiing hgn chl d l thdy tiong thuc ttgng truyln thdng phdp lugt v l phdng chlng BLGD cfta cac Dai thuOc mau khao sdt.
Co thi nang cao higu qud truyln thdng phap lugt v l phdng chdng BLGD tren cac ddi PT&TH bang each ap dyng 6 nhdm biOn phdp ca bdn dugc d l c$p d tien. Kit qud khdo sdt
;? kiln cua cdc chuyen gia vd chft thi tiuyin thdng cho thdy cac gidi phdp ndy diu dugc tdn tiidnh, cd till giup ndng cao hidu qud tiuyin thdng phdp ludt v l phong chlng BLGD tten cac dai PT&TH khu vuc Tay Nam BO-
^* fuyfin b6 vi quy^n /pf; TSc gii xdc nh$n tiodn fodn khdng c6 xung d^t vS quy^ij lgi.
TAP CHl KHOA HQC - Tru-d-ng DHSP TPHCM T§p 15, S6 2 (2018): 157-164
T A I L I E U THAM KHAO
Cudonhetxlp, G. V.; Xvich, X. L.; luropxki, A. Ia. (2003). Bdo chi truyen hinh, t|p 1, Dao T4n Anh djch. Ha Npi: NXB Thong tdn.
Nguyen Van Diing. (2006). Truyen thdng Li thuyet vd Id ndng ca bdn. Ha Npi: NXB Li luan Chinh tri.
Nguyen Van Dftng. (20\ I). Bdo chi vddu lugn xahdi. HaNpi: NXBLaodOng.
Dinh van Hudng. (2007). Cdc thi logi bdo chi thdng tdn. Ha Ngi: NXB Dgi hpc Quoc gia.
Nguyen Hftu Minh, Tran Thj Van Anh (dong chu bien). (2009). Bgo luc gia dinh ddi v&i ph^ nii d Viit Nam. HaNpi: NXB Khoa hpc xa hgi.
Prokhorlp, E. P. (2004). Ca sd li lugn cua bdo chi, tgp 1, Dao Tan Anh, Ddi Thi Kim Thoa dich.
Ha NOi: NXB Thong tdn.
Quic hOi. (2000). Lugt Hdn nhdn vd gia dinh. Ha Npi.
164