N NN
Nghiïn cûáu - TTTTrao àöíi
32 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2013
T
heo tûâ àiïín tiïëng Viïåt, “Thûåc têåp”nghôa laâ têåp laâm trong thûåc tïë àïí vêån duång vaâ cuãng cöë kiïën thûác lyá thuyïët, trau döìi thïm vïì nghiïåp vuå. Àêy laâ khêu quan troång trong quaá trònh àaâo taåo úã caác trûúâng àaåi hoåc.
Viïåc thûåc têåp nhùçm giuáp sinh viïn: kiïím nghiïåm, cuãng cöë vaâ böí sung kiïën thûác lyá thuyïët àaä hoåc; hoåc kyä nùng vaâ kiïën thûác thûåc tïë, nêng cao khaã nùng giaãi quyïët caác vêën àïì trong thûåc tïë; trûåc tiïëp tham gia lao àöång ngaânh nghïì, tiïëp xuác, laâm viïåc, sinh hoaåt vúái caán böå cú súã; böìi dûúäng loâng yïu nghïì, tinh thêìn phuåc vuå, nùng lûåc àöåc lêåp cöng taác vaâ nhên caách cuãa ngûúâi lao àöång àïí súám trúã thaânh ngûúâi lao àöång múái vûâa biïët lao àöång trñ oác vûâa coá khaã nùng lao àöång chên tay, tuyïåt àöëi trung thaânh vúái chuã nghôa xaä höåi vaâ phuåc vuå àùæc lûåc cho sûå nghiïåp xêy dûång àêët nûúác. Muåc àñch thûåc têåp cuãa sinh viïn nïu trïn cho thêëy têìm quan troång lúán lao cuãa cöng viïåc naây.
Dûúái goác àöå bïn tiïëp nhêån sinh viïn ngaânh thöng tin-thû viïån khu vûåc Haâ Nöåi àïën thûåc têåp, taác giaã muöën nïu lïn thûåc traång viïåc thûåc têåp vaâ tiïëp nhêån sinh viïn thûåc têåp, àûa ra kiïën nghõ, giaãi phaáp nhùçm tùng cûúâng hiïåu quaã thûåc têåp cuãa sinh viïn ngaânh thöng tin-thû viïån.
1. Caác vêën àïì cuãa bïn tiïëp nhêån thûåc têåp Thûá nhêët, töí chûác, cú cêëu hoaåt àöång cuãa caác cú quan TT-TV khöng giöëng nhau. Möåt söë thû viïån trûúâng àûúåc töí chûác húåp lyá, quy cuã, lao àöång khoa hoåc, ûáng duång cöng nghïå
múái coá hiïåu quaã, thïí hiïån roä dêy chuyïìn hoaåt àöång thöng tin tû liïåu. Nhûng khöng ñt caác thû viïån chûa thûåc sûå quy mö, töí chûác lao àöång chûa khoa hoåc, thêåm chñ chûa laâ möåt àún võ àöåc lêåp, phaãi gheáp vúái phoâng, ban khaác trong trûúâng àaåi hoåc (do chûa àûúåc coi troång).
Chñnh vò vêåy, cöng taác hûúáng dêîn thûåc têåp ñt nhiïìu bõ aãnh hûúãng, sûå thu nhêån kiïën thûác thûåc tïë cuãa sinh viïn cuäng hoaân toaân khaác nhau.
Thûá hai, viïåc phöëi, kïët húåp giûäa núi thûåc têåp vaâ nhaâ trûúâng chûa thûåc sûå chùåt cheä. Caác cú quan coi thûåc têåp chó laâ àïí giaãi quyïët möëi quan hïå xaä höåi, chûa xaác àõnh àêy laâ nhiïåm vuå quan troång, chûa hoùåc khöng xem àêy laâ cú súã thûåc tiïîn, goáp phêìn lúán trong viïåc hònh thaânh tû duy, nhêån thûác, thaái àöå lao àöång nghïì nghiïåp cho sinh viïn.
Caác trûúâng chûa thûåc sûå liïn kïët chùåt cheä vúái núi thûåc têåp, hoùåc nïëu coá cuäng múái dûâng úã mûác nhúâ cêåy, chûa phaãi laâ giao traách nhiïåm thûåc hiïån.
Thûá ba, caác cú súã thûåc têåp chûa xêy dûång chûúng trònh àaâo taåo nghïì thûåc tïë, triïín khai cöng viïåc möåt caách tûå phaát, àûúåc chùng hay chúá. Kïët quaã laâ sinh viïn àïën núi chó laâm viïåc vùåt, khöng thu nhêån àûúåc kiïën thûác möåt caách hïå thöëng.
Thûá tû, caán böå hûúáng dêîn thûåc têåp àöi khi thiïëu tñch cûåc, súå töën cöng sûác, mêët thúâi gian.
Ngoaâi ra, hoå khöng muöën giao nhûäng viïåc quan troång vò súå sinh viïn laâm sai, aãnh hûúãng àïën chêët lûúång cöng viïåc. Sinh viïn vò thïë khöng àûúåc thûã sûác trong chñnh möi trûúâng
THÛÅC TÊÅP CUÃA SINH VIÏN NGAÂNH THÖNG TIN-THÛ VIÏÅN ÚÃ HAÂ NÖÅI: THÛÅC TRAÅNG VAÂ GIAÃI PHAÁP
Nïu thûåc traång viïåc thûåc têåp cuãa sinh viïn ngaânh thöng tin-thû viïån vaâ viïåc tiïëp nhêån sinh viïn àïën thûåc têåp cuãa caác cú súã taåi Haâ Nöåi. Àïì xuêët möåt söë kiïën nghõ vaâ giaãi phaáp nhùçm tùng cûúâng hiïåu quaã thûåc têåp cuãa sinh viïn ngaânh thöng tin–thû viïån.
ThS Nguyïîn Thõ Höìng Trang Trung têm TT TV- ÀH Sû phaåm Haâ Nöåi
N NN
Nghiïn cûáu - TTTTrao àöíi
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2013 33
ngaânh nghïì cuãa mònh.
Caán böå cú súã àöëi xûã vúái sinh viïn thûåc têåp chûa àuáng mûác. Nhiïìu núi sinh viïn àïën thûåc têåp chó àïí pha nûúác, bûng bï, “ngöìi chúi xúi nûúác”, khöng àûúåc böë trñ viïåc laâm chuyïn mön, laâm viïåc 1, 2 ngaây/tuêìn, hoùåc ngûúåc laåi, coá núi laåi têån duång triïåt àïí sûác lao àöång cuãa sinh viïn,… Àiïìu naây taåo ra thaái àöå lao àöång khöng töët cho sinh viïn.
2. Caác vêën àïì cuãa sinh viïn tham gia thûåc têåp
Àöëi vúái sinh viïn, thûåc têåp laâ cú höåi àïí thu thêåp kinh nghiïåm thûåc tïë, tòm ra cöng viïåc phuâ húåp vúái mònh vaâ tiïëp cêån nhaâ tuyïín duång.
Hún nûäa, sinh viïn coân coá thïí aáp duång kiïën thûác lyá thuyïët vaâo caác tònh huöëng thûåc tïë, múã röång quan hïå, nêng cao loâng tûå tin àïí sùén saâng tham gia vaâo möi trûúâng laâm viïåc tûúng lai.
Trïn thûåc tïë, coân rêët nhiïìu vêën àïì cêìn phaãi suy nghô.
Thûá nhêët, trònh àöå kiïën thûác àûúåc àaâo taåo cuãa sinh viïn khöng àöìng àïìu. Vêën àïì naây liïn quan trûåc tiïëp àïën chûúng trònh vaâ phûúng phaáp àaâo taåo cuãa nhaâ trûúâng, thaái àöå tûå hoåc têåp, nghiïn cûáu cuãa tûâng sinh viïn.
Thûåc tïë cho thêëy, tuây thuöåc vaâo trûúâng àaâo taåo maâ sinh viïn coá thïí laâm rêët töët caác chuêín vïì kiïën thûác thû viïån truyïìn thöëng, hoùåc maånh baåo trong caác kyä nùng thû viïån hiïån àaåi, hoùåc khöng biïët laâm viïåc gò hoùåc tû duy nghïì nghiïåp keám coãi. Trong thûåc tïë, caác phêìn mïìm chuyïn duång nhû Libol, Ilib,… àang phöí biïën úã caác thû viïån trûúâng àaåi hoåc nhûng coá núi vêîn coân giaãng daåy ISIS for Windows,… hoùåc caác kiïën thûác cuä, ñt àûúåc aáp duång, laâm cho sinh viïn khi àïën thûåc têåp taåi cú súã caãm thêëy ngúä ngaâng, múái laå. Àiïìu naây cho thêëy sûå khêåp khiïîng giûäa àaâo taåo vaâ ûáng duång, mêët cên àöëi vïì trònh àöå trong àöåi nguä caán böå thû viïån tûúng lai.
Thûá hai, baãn thên sinh viïn chûa xaác àõnh àûúåc muåc tiïu, têm thïë khi ài thûåc têåp. Hoå chûa hiïíu phaãi àaåt muåc àñch gò? Phaãi laâm nhû thïë naâo? Phûúng phaáp naâo múái thûåc sûå hiïåu
quaã? Nhûng trïn hïët laâ hoå chûa nhêån àõnh àûúåc àuáng àùæn têìm quan troång cuãa viïåc coå xaát thûåc tïë seä giuáp ñch àûúåc gò cho tûúng lai?
Cuå thïí, sinh viïn chûa coá phûúng phaáp àïí tiïëp nhêån kinh nghiïåm, kiïën thûác khi thûåc têåp.
Àiïìu quan troång laâ phaãi biïët àöëi chiïëu, so saánh, phên tñch giûäa kiïën thûác thûåc tïë vúái lyá thuyïët àûúåc àaâo taåo vaâ trònh baây bùçng möåt baãn baáo caáo thûåc têåp nhû möåt hoaåt àöång nghiïn cûáu khoa hoåc; phaãi coi núi thûåc têåp laâ àöëi tûúång àïí khaám phaá, nghiïn cûáu vaâ hiïíu biïët.
Thûá ba, thaái àöå àiïín hònh cuãa sinh viïn thûåc têåp laâ e ngaåi, ruåt reâ, deâ dùåt khi tiïëp xuác vúái caán böå, thêåm chñ coân coá caãm giaác súå haäi, cùng thùèng. Sinh viïn khöng tûå tin àïí àûa ra caác cêu hoãi, hoùåc chñnh kiïën cuãa mònh. Kïët quaã laâ sai viïåc gò laâm viïåc àoá, ñt noái, ngaåi giao tiïëp. Khi chó coá caác sinh viïn vúái nhau, khöng khñ vui veã, höì húãi, nhûng khi coá caán böå cú súã, hoå toã ra giûä keä, kheáp mònh, khöng hoâa àöìng.
Àêy cuäng laâ möåt trúã ngaåi lúán trong viïåc thu nhêån kiïën thûác.
Thûá tû, hêìu hïët sinh viïn khi thûåc têåp àïìu cöë gùæng thûåc hiïån töët vaâ àêìy àuã cöng viïåc àûúåc giao. Tuy nhiïn, möåt söë trûúâng húåp coá biïíu hiïån chêy lûúâi, yã laåi, tröën traánh cöng viïåc hoùåc hoaân thaânh möåt caách àöëi phoá, khiïn cûúäng. Möåt söë sinh viïn khöng thûåc hiïån töët nöåi quy, quy chïë cuãa núi thûåc têåp vïì thúâi gian, ghi nhêåt kyá, sûã duång thiïët bõ, taâi liïåu,… khiïën cho àún võ chuã quaãn khöng haâi loâng.
Vïì töíng thïí, caác sinh viïn vêîn coân thiïëu kyä nùng söëng, kyä nùng hoâa nhêåp cöång àöìng vaâ chûa tûå khùèng àinh àûúåc mònh trong thúâi gian thûåc têåp. Caác baáo caáo thu hoaåch sau thûåc têåp àïìu coá nöåi dung giöëng nhau, chó thay tïn, àöíi hoå; Caác cú súã thûåc têåp hêìu hïët coi laâ xong viïåc sau khi phaát cho sinh viïn taâi liïåu thöng tin vïì söë liïåu, chûác nùng, nhiïåm vuå cuãa cú quan.
Thêåm chñ coá sinh viïn taãi, sau àoá sao haâng loaåt, thöng tin tûâ trïn maång xuöëng àïí viïët baáo caáo nïn sai lïåch hoaân toaân vïì cú quan. Àiïím thûåc têåp thûúâng laâ cao, mang tñnh chêët àöång viïn, qua quyát, khöng thûåc chêët.
N NN
Nghiïn cûáu - TTTTrao àöíi
34 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2013
3. Möåt söë kiïën nghõ vaâ giaãi phaáp - Àöëi vúái bïn tiïëp nhêån thûåc têåp:
+ Cêìn thay àöíi quan niïåm vaâ thaái àöå khi thûåc hiïån nhiïåm vuå hûúáng dêîn thûåc têåp cho sinh viïn; xaác àõnh àuáng vai troâ quan troång cuãa thûåc têåp àïí àûa laåi cho sinh viïn nhûäng kiïën thûác, kinh nghiïåm böí ñch nhêët; coi hûúáng dêîn thûåc têåp laâ nhiïåm vuå cuãa mònh, khöng ngaåi mêët thúâi gian, cöng sûác; böìi dûúäng cho sinh viïn loâng yïu nghïì nghiïåp.
+ Xêy dûång taâi liïåu, chûúng trònh hûúáng dêîn thûåc têåp cuå thïí trïn cú súã yïu cêìu thûåc têåp cuãa caác khoa àaâo taåo; taåo àiïìu kiïån àïí sinh viïn àûúåc thao taác, laâm viïåc trong caác maãng cöng viïåc khaác nhau.
+ Taåo khöng khñ vui veã, cúãi múã, thùèng thùæn nhûng nghiïm tuác àïí sinh viïn khöng caãm thêëy bõ aáp lûåc vïì tinh thêìn.
- Àöëi vúái cú súã àaâo taåo ngaânh thöng tin-thû viïån:
+ Xêy dûång chûúng trònh àaâo taåo baám saát muåc tiïu giaáo duåc nguöìn nhên lûåc theo yïu cêìu cuãa thõ trûúâng, àaáp ûáng àoâi hoãi ngaây caâng cao vïì chêët lûúång àöëi vúái ngûúâi tham gia tuyïín duång (nhaâ trûúâng khöng thïí baám maäi vaâo möåt chûúng trònh cuä àïí giaãng daåy sinh viïn).
+ Liïn kïët chùåt cheä vúái núi tiïëp nhêån thûåc têåp, taåo ra cú chïë àïí núi tiïëp nhêån thûåc têåp àoáng vai troâ giaáo viïn thûåc haânh cuãa khoa àaâo taåo.
+ ÛÁng duång cöng nghïå thöng tin hiïån nay àang laâ nhiïåm vuå cêëp baách cuãa caác cú quan thû viïån, thöng tin. Nhaâ trûúâng coá thïí múâi, cöång taác àaâo taåo vúái caác cöng ty phêìn mïìm maáy tñnh nhû Libol, Ilib,… Nhû vêåy cöng ty coá cú höåi àïí baán saãn phêím, coân nhaâ trûúâng àûúåc cêåp nhêåt kiïën thûác múái vïì cöng nghïå cho sinh viïn, giuáp hoå khöng bõ laå lêîm khi tiïëp xuác thûåc tïë.
+ Cêìn giaám saát, theo doäi chùåt cheä, nghiïm tuác khi chêëm baáo caáo thu hoaåch thûåc têåp cuãa sinh viïn, nêng cao traách nhiïåm khi viïët baáo caáo, buöåc sinh viïn phaãi àiïìu chónh caách lônh höåi kiïën thûác thûåc tïë taåi cú súã thûåc têåp.
+ Cêìn töí chûác höåi thaão, höåi nghõ liïn kïët giûäa cú súã àaâo taåo vaâ núi tiïëp nhêån sinh viïn thûåc têåp àïí àoáng goáp yá kiïën cho nöåi dung àaâo taåo, chûúng trònh àaâo taåo, nhu cêìu thûåc tïë, giuáp giaãm búát mûác àöå chïnh lïåch giûäa lyá thuyïët vaâ thûåc haânh.
- Àöëi vúái sinh viïn:
+ Phaãi xaác àõnh àûúåc muåc àñch thûåc têåp, nhêån thûác roä têìm quan troång cuãa viïåc laâm naây àïí têån duång cú höåi hoåc hoãi, tñch luäy nhiïìu kiïën thûác.
+ Phaãi nhiïåt tònh, chuã àöång, khöng ngaåi viïåc, ham hoåc hoãi taåi núi thûåc têåp; cöë gùæng trau döìi kyä nùng tin hoåc, ngoaåi ngûä, àùåc biïåt laâ kyä nùng mïìm vïì giao tiïëp, thuyïët trònh,…
+ Phaãi lêåp kïë hoaåch caá nhên húåp lyá, traánh thûåc têåp khöng roä àõnh hûúáng, khöng coá muåc tiïu cuå thïí. Cêìn àïì ra biïån phaáp àïí thu àûúåc kïët quaã nhû mong muöën.
Àïí thûåc têåp mang laåi hiïåu quaã cao, sinh viïn phaãi àûúåc chuêín bõ töët khöng chó kiïën thûác maâ caã têm lyá, kïët quaã cuãa àúåt thûåc têåp, caác kiïën thûác thu nhêån àûúåc tûâ cöng viïåc thûåc tïë seä laâ thûúác ào nùng lûåc cuãa möîi sinh viïn.
Thûåc têåp laâ viïåc hïët sûác quan troång. Noá àoâi hoãi caác sinh viïn, nhaâ trûúâng vaâ núi tiïëp nhêån sinh viïn thûåc têåp phaãi thûåc hiïån àuáng vai troâ cuãa mònh. Chó coá bùçng caách àoá ngaânh thöng tin-thû viïån Viïåt Nam múái coá thïí höåi nhêåp thaânh cöng vúái thïë giúái.
1. Vuä Thõ Phûúng Anh. Àaánh giaá viïåc kiïën têåp, thûåc têåp cuãa sinh viïn: Kinh nghiïåm nûúác ngoaâi ; http://ncgdvn.blogspot.com.
2. Nghõ àõnh Ban haânh quy chïë thûåc têåp cho hoåc sinh, sinh viïn caác trûúâng Àaåi hoåc vaâ Trung cêëp chuyïn nghiïåp (söë 102-TTg);
http://thuvienphapluat.vn.
3. Trûúng Chñ Thöng. Sinh viïn ài thûåc têåp cêìn chuêín bõ nhûäng gò?; http://hieuhoc.com.
4. Sinh viïn thûåc têåp vaâ nhûäng tiïëng kïu cûáu;
http://dantri.com.vn.
5. Àûác Trõnh. Thûåc têåp töët nghiïåp, nhûäng àiïìu coân trùn trúã; http://vietbao.vn.
Taâi liïåu tham khaão
