THirc HIEN NGHI QUYET SAI HOI XII CUA SANG
THI/C HIEN QUY CHE DAN CHU dcasd(1998-2015) CHU TRUONG m MOT som QUA
ThS N G O VAN SY Hgc vien Chinh tri - Bg Quoc phong
Tom tat: ThUc hien Chi thj sd30-CT/TW ciJa Bp Chinh trj khoa VIM (2-1998) ve"Xay dung va thUc hien quy che dan chu of co sor", cac cap uy dang, chinh quyen, Mat tran Td qude va cac td chuTc chinh tri-xa hpi da td chtiTc quan triet, trien khai thUc hien mot each nghiem tue, sang tao va hieu qua. Qua do, nhan thUc ve dan chii va phat huy quyen lam chu cua nhan dan da co nhieu chuyen bien tich circ, gop phan Cling cd, tang cUcrng sU doan ket thdng nhat trong viec thUc hien cac nhiem vu is cd sor.
Tir khoa: Quy che dan chCi; dan chu ca d sd; thiTc trang va ket qua
1 . Chij trirong cija Dang ve thuc hien Quy che danchudcOsd(1998-2015)
Trong xa hpi do dan lam chu, dan chii vira la muc tieu va ddng lye, vira la co che va phuong tiiiie van hanh quyen lye ciia nhan dan ttong quan ly nha nudc va td chiic ddi sdng xa hdi.
Xuit phat ttr tiiyc trang mat dan chu d eo sd dien ra nghiem ttpng d nhieu noi, lam xdi mdn Idng tin cua nhan dan ddi vdi Dang va Nha nudc, ngay 18- 2-1998, Bd Chinh tri ra Chi tiii sd 30-CTmV vl viec "Xay dung va thyc hien Quy che dan chii d CO sd". Chi tiii khang dinh: "Khau quan ttpng va cip bach hudc mat la phat huy quyen lam chu cua nhan dan d co sd, la noi ttyc tiep tiiyc hien mpi chu truong, chinh sach cua Dang va Nha nudc, la noi cin tiiyc hien quyen dan chii cua nhan dan mot each tare tilp va long rai nhif ". Sy ra ddi cua Chi till 30- CT/TW cua Bd Chmh hi la kit qua tit ylu ciia qua trinh nhan tiiiic, chi dao tiiuc tien xay dung, cung cd quan he giiia Dang vdi nhan dan hong dieu kien nudc ta chi cd mot Dang duy nhat cim quyen. Day
la Ian diu tien. Dang cd mot van ban rieng ve van de nay Viec ban hanh chi tiii quan hpng nay ciia Dang chinh la de tiep ttic md rdng dan chu XHCN, phat huy quyen lam chii ciia nhan dan trong xay dung va quan ly nha nudc; thyc hien tdt phuong cham "Dang lanh dao, Nha nudc quan ly, nhan dan lam chu" nhim phat huy quyen lam chii cua dan, tiiu hiit nhan dan tiiam gia quan ly, kiem soat Nha nudc, khac phyc tinh trang suy tiioai, quan Ueu, mat dan chu va nan tiiam nhiing xay ra d nhieu noi. Qua do, nham xay dyng bp may chinh quyen co sd ngay cang hong sach, viing manh, hoat ddng cd hieu lye, hieu qua; gdp phan to ldn vao viec xay dyng Nha nudc phap quyen XHCN Viet Nam, Xay dung va thyc hien quy che dan chu d co sd (QCDCOCS) la mot chu ttuong dimg din, sang tao va la bude dot pha ve phat huy quyen lam chu cua nhan dan, dugc nhan dan ddng tinh, hudng ling va nhanh chdng di vao cupc sdng, dat nhieu ket qua thiet tiiuc. Sau khi cd Chi till sd 30-CT/rW, Uy ban Thudng vu Qude hpi, Chinh phii da ban hanh nhieu van ban chi dao
46
TAPCHI LICH su DANG 1-2020
cu tiie, chi tiet hM cac cap, cac nganh, Mat tran Td qude, cae td chiic chmh tri xa hdi va toan xa hdi.
Tai cac dia phuong, Ban Thudng vy cac tinh i^, tiianh uy tiianh 1 ^ Ban Chi dao thyc hien QCDCOCS do dong chi Phd Bi tiiu Tinh uy (tiianh uy) lam Trudng Ban va kip thdi aing cd, kien toan Ban chi dao khi cd bien ddng ve nhan su.
Cac cap uy, to chiic dang day manh cdng tac lanh dao, chi dao tiiuc hien Chi thi sd 30-CT/
TW g ^ vdi thuc Men phuong cham 'T)an bilt, dm ban, dan lam, dan kiem tra" trong cac cap uy, chinh quyen, Mat tran, cac doan the rihan dan. Ban Thudng vu cac Tinh uy xay dyng ke hoach, chuong trinh hanh ddng va chi dao UBND tinh va Ban chi dao thuc Men QCDCOCS diy manh tiiyc Men CM tiii 30-CT/TW g ^ vdi viec "Hpc tap va lam theo tim guong dao diic Hd CM Mmh"; thuc Men Nghi quylt sd 25-NQ/TW cua Ban C h ^ hanh Trung uong (khoa XT) (6-2013) ve 'Tang eudng va ddi mdi su lanh dao cua Dang ddi vdi cdng tac dan van trong tinh hinh mdi"; Nghi quyet HNTU" 4 khoa XI (1-2012) ciia Dang ve "Mot sd van de cap bach ve xay dung Dang Men nay"; Kit luan sd 65-KL/TW, ngay 4-3-2010 ciia Ban Bi thu ve tilp tue tiiyc Men CMtiiisd30-CTATWngay 18-2-1998 ciia Bd Chinh hi v l "Xay dyng tiiuc Men Quy che dan chii d co sd"; CM tiii so 35-CT/rW, ngay 26-5-2014 cua Bd Chmh tti "Vl tang cuong sy lanh dao ciia Dang ddi vdi cdng tac tilp cdng dan va giai quyet kMeu nai, td cao"; cac Quylt dinh sd 217-(^/TW, Quylt dinh sd 218-(^/TW, ngay 12-12-2013 ciia Bo CMnh tti vl
"Quy che giam sat va phan bien xa hdi cua Mat tran Td qude, cac doan tiie chinh tti-xa hdi"; "Quy dinh vl viec Mat tran Td qude, cac doan tiie chinh tti-xa hpi va nhan dan tiiam gia gdp y xay dung Dang, xay dyng chinh quyIn"....
Xay dyng va tiiyc Men QCDCOCS la mot chii truong diing din, sang tao va la buoc dot pha ve phat huy quyIn lam chu ciia nhan dan, dugc nhan
dan ddng tinh, hudng ling va nhanh chdng di vao cupc sdng, dat nMeu ket qua tiiiet tiiyc.
2.IVIptsdketqua
Qua ttinh tiiyc Men CM tiu sd 30-CTmV, ngay 18-2-1998 cua Bd Chinh tii (Khda v m ) vl Xay dyng va tiiyc Men QCDCOCS tir nam 1998 den nam 2015 da dat dupe mot sd ket qua sau:
Mot Id, khdi xa, phuong, tiii tran da ngMem hie tiiyc Men quan hiet CM titi 30-CT/rW cua Bd CMnh tti va ttila khai tiiuc Men Nghi dinh 29/1998/
ND-CP, ngay 11-5-1998 v l viec ban hanh Quy che tiiuc Men dM ehu d xa (sau do la Nghi dinh 79/2003/ND-CP, ngay 07-7-2003 cua Chinh phii B a i h^ih Quy che dan chu d xa). Cac xa, phudng, tiii trin can cii vao Nghi dinh 29-ND/CP, Nghi dinh 79-ND/CP va tinh Mnh thyc tl tien hanh ra soat, b6 sung hoac xay dung mdi cac quy che, quy dinh tiiuc Men Quy che Dan chu tten tiing litih vyc. Cac quy che, quy dinh t£^ trung vao hoat ddng chinh ciia CO sd la: Quy che lam viec ciia Dang uy, HDND, UBND, Mat tran To quoc va cac doan the nhan dan, quy che quan ly sii dung dit dai, tai chinh, xay dung CO ban; quy che giii gin an ninh ti^t ty, bao ve mdi ttudng, quan ly giao tiiong, su dung dien d cac xa, thdn; quy che tiep dan va giai quyet don tiiu kMlu nai td cao ciia cdng dan; quy che thyc Men
"co che mot ciia" ve giai tda mat bang lam dudng giao thdng va xay dung khu cdng ngMep, xay dyng huong ude, quy ude, lang vm hda va quy dinh ve viec cudi, viec tang...^
Hai Id, khdi co quan hanh chinh sy ngMep, can cii vao chiic nang nMem vu va tinh hinh tiiuc tl, da cu till hda Nghi dinh 71-ND/CP ciia Chinh phii tiianh quy chi, quy dinh tiiyc Men dan chu trong boat ddng ciia co quan, npi dung cac quy che, quy dinh thyc Men dan chu ttong boat ddng ciia co quan, tap trung vao cac van de nhu: mdi quan he, chuong trinh, k l hoach cdng tac ciia co quan, don vi, che dp
47
t
THI/C HIEN NGHj QUYET DAI HOI XII CUA DANG chinh sach ddi vdi can bd cdng chiic, kinh doanh, kinh pM hoat ddng tiidng qua viec thyc Men ehi dp sinh hoat Dang, duy hi che dp giao ban tuin, thang trong lanh dao cac phdng, ban, giao ban thang gjua lanh dao vdi can bd cdng chiic ttong co quan de phd Men, quan hiet dudng Idi, chu ttuong ciia Dang, chmh sach phap luat cua Nha nudc va chucmg trinh, ke hoach cdng tac ciia co quan, tao dieu Men eho can bd cdng chiic dugc ban bac tiiam gia ve cdng tac quan ly dieu hanh cua lanh dao, chuong trinh cdng tac ciia CO quan, don vi. Td chiic hpi nghi can bd, cdng chiic, vien chiic hang nam de can bp cdng chiic, vien chiic dugc tham gja ban bac bien phap thyc Men nMem vu cdng tac ciia co quan vdi cdng doan ca sd, gjua tiiii ttudng vdi cdng doan, cac td chuc quan chiing ciing dugc tao dieu kien hoat ddng gdp phan phat huy dan chii ciia can bd, cdng chiic, vien chiic. Bmh quan ttong 10 nam (2005-2014), ty le cac co quan, don vj td chiic hpi nghi can bd, cdng chiic dat 86,4 %.^Trong cdng tac can bd, viec tuyen dung can bd, cdng chiic cac co quan, don vi da thyc Men cdng khai minh bach tiieo diing quy trinh dugc q i ^ dinh tai Nghi djnh 116/2003/ND-CP, ngay 10-10-2003, ciia CMnh phu ve hiyln dung, sii dung va quan ly can bd, cdng chiic trong cac eg quan don vi su ngMep cua Nha nudc va Thdng hr sd 10/2004/Tr- BNV, ngay 10-2-2004, cua Bd Ndi vu hudng din mot sd dieu tiiong Nghi dinh 116.
Thuc Men Quylt dinh 181/2003/(^Trg ciia Thii tudng CMnh phu va Quy dinh ciia UBND cac tinh v l tiiuc Men eg che "mot ciia" tai co quan hanh chmh cac cap, cac huyen, tiianh phd, nMeu nganh, CO quan da xay dyng va td chiic tiiuc Men de an thuc Men CO che "mot ciia" tai van phdng co quan. Bd tti phdng tiiyc Men co che "mot cua" va cu 2 - 3 can bd tilp nhan va giai quyet cac cdng viec cua td chiic va cdng dan. Niem yit cdng khai cac che dp, cMnh sach va dilu kien ciia tiing Enh vuc ve tiiyc Men co
chi "mot cua'' de ^ chiic ca nhan den quan he cdng viec bilt va thyc Men; ddng thdi, nang cao ttach nMem ddi vdi can bp, cdng chuc dupe giao thuc tiii nMem v y Cac eg quan chua xay dung de an tiiyc Men CO chi "mot cua" diu cd quy # i h , hudng din ve tiiii tue hanh chinh kM giai quylt cac cdng viec tiiudc tiiam quyIn cua co quan de giam bdt pMen ha va tiidi gian cho cdng daa Cac don vi da tiiyc Men tdt cdng tac tilp dan va giai quyet don tiiu kMeu nai bing hinh tiiiic nhu quy dinh phdng tiep dan, ngay tiep dan hoac hdm tiiu gdp y.
Ba Id, cac doanh n ^ e p nha nudc, da td chuc tdt viec tiiyc Men Quy che dan chii tiieo Nghi dinh 07/1999/ND-CP nhu tiianh lap ban cM dao, phan cdng ttach nMem cho cac tiianh vien, cd quy che hoat ddng va ttien khai chuong ttmh cdng tac hing nam. He thdng cac van ban ve quy che, quy dinh d cac doanh ngM?p nha nudc dugc xay dyng diing yeu eau, ttien khai tiiyc Men bao dam va phat huy dan chii, tao ban khdng kM dan chu, doan kit, tiiuc day san joiit kmh doanh phat trien, che dp chinh sach va quyen Igi cua ngudi lao ddng dugc tiiyc Men diy du. d cac doanh ngMep nha nudc da cd phin hoa, viec phat huy dan ehu dugc thuc Men tiidng qua nhung quy dinh ciia Luat Doanh nghiep. Luat Lao dong, Luat Cong dodn, phuong thiic thyc Men dan chii thdng qua dai hdi cd ddng ket hpp vdi dai hpi cdng nhan vien chiic va ngudi lao ddng hing nam.
Ben canh nhung tiianh ttm dat dugc, trong qua hinh thyc Men QCDCOCS d mot sd dia phuang cdn gap khd khan. Mot ttong nhiing nguyen nhan chu quan la do mot sd cap iiy, chinh quyen, co quan, don vi cd liic, cd viec chua thuc Men day du cac quy dinh cua Dang, Nha nudc vl dan chu d co sd; dan chii cdn hinh tiiiic; tinh trang vi pham ngi^en tic tap trung dan chu ttxjng Dang cdn xay ra; nMlu noi ngudi dung diu chua quan tam diing miic, tiiam cM cd bilu Men doc doan, gia hudng, chuyen quyIn, cM phdi siic manh t ^ tiie, triet tieu ddng lye dan
48
TAPCHiLICHSIJfDANGI-2020
chu. Cdng tac can bd d mot sd dia phuong cdn cd tinh eye bd dia phuong. Mot sd dia phuong, don vj chua quan tam gan chat nMem vu phat ttien kinh t£, nang cao tiinh dp dan tti vdi md rpng va phat huy dan chu. Cd noi tMeu cdng khai, minh bach vdi nhan dan, nhit la ttong huy ddng ngudn lye xay dung ndng thdn mdi, xay dyng ket eau ha ting. Mot sd can bd, dang vien, cd ca can bp lanh dao, quan ly cac c ^ chua tiiyc su la tim guong ve phat huy dan chu trong cac dia phuong, don vi.
Vdi nhiing ket qua dat dugc ttong qua tiinh
^ chiic, thyc Men QCDCCK^S tiong nhiing nam 1998-2015, cd tiie diic nit mot sd kinh ngMem sau:
Tneoc hit, tiiudng xuyen diy manh cdng tac tuyen tmyen, gjao due, khdng ngiing nang cao nhan tiiiic ve dan chii va tiiyc Men QCDCOCS cho can bd, dang vien va quan chiing nhan dan. Yeu td quyet dinh la phai dya vao dan, Idioi day va phat huy siic manh cua toan dan; phai lam cho nhan dan tij giac, thiy dugc vai hd chu the cua minh ttong tiiuc Men QCDCOCS va chinh hp la ngudi tiiu hudng nhiing thanh qua dd.
Thu hai, neu cao tinh tiiin trach nMem ngudi diing diu ttong cac td chiic ciia he tiidng chinh hi va dpi ngii can bd, cdng chiic d co sd. Phat huy quyen lam chii ciia nhan dan phai bao dam nguyen tic Dang lanh dao va gan lien vdi giii ngMem ky luat, ky cuong phep nudc.
Thir ba, phdi hpp va phat huy vai tio ciia cac td chiic tix)nghe tiidng chinh hi tiiyc Men QCDCOCS.
Phat huy vai tro giam sat, phan bien xa hdi ciia Mat tran Td qude va cac td chiic doan tiie chmh tti-xa hdi, tham vin y kien ciia cdng ddng, nhat la giam sat, phan bien viec ban hanh, td chirc tiiyc Men chii tiirang, chinh sach, quyet dinh cua cac cap chinh quyIn lien quan den Ipi ich ciia ngudi dan. Dan chu phai dugc till Men toan dien, diy du tten cac Imh vyc: kmh te, chinh tri, van hda, tu hrdng..., ttxing dd phat ttiln kinh tl, nang cao ddi sdng vat chat,
tmh tiian, ttinh dp dan tti cho nhan dan ddng vai tro quan ttpng.
Jhic tu. Men toan va phat huy vai trb, trach nMon ciia cac Ban cM dao thuc Men QCDCOCS. Xay dung quy che hoat ddng, phan cdng nMem vu cu tiie cho tiing tiianh vien Ban cM dao. E)d la de cao vai tro, tt:ach nMem cua cac tiianh vien trong ban cM dao, tiep tue phan cdng thro ddi va tryc tiep gjiip do CO so, till diem viec xay dung va tiiuc Men Quy che dan chu d cac loai Mnh co sd
Thu nam, tiiudng xuyen so ket, ^ n g kit, nit kirih ngMem viec tfiyc Men QCDCOCS. Kien tri cM dao tiiao go nhiing khd khan, vudng mac ttr co sd, d l cao trach nMem lanh dao ttyc tiep cua dang uy, chinh quyen, cua can bd, dang vien, cdng chiic d co sd. Gin xay dung va thyc Men QCDCOCS vdi xay drnig td chiic co sd dang trong sach, viing manh, nang cao nang lye lanh dao va sue cMen dau cua td chiic CO sd dang. Thudng xuyen Mem tt:a, gjam sat viee tiiuc Men ciia cac td ehiic, don vi, y tiiiic c h ^ hanh va guong mau thuc Men ciia can bd, dang vien, cdng chiic nhat la ngudi diing diu cac to chiic; so kit, tdng kit va phat Men kip thdi cac dien hinh tiiyc Men tdt.
Qua tiidi gian tiiyc Men CM till 30-CT/TW cua Bp CMnh hi vl Quy che dan chu d co sd tii nam 1998 din nam 2015 (^ tao sy chuyen biln ro ret tiDng nhan thiic cua toan Dang, toan dan ve ban chit nin dan chii XHCN ciia Viet Nam Men nay.
1. Bp Chinh Hi: Chi thi so 30 CT/rW, ngay 18-2-1998 cua Bp Chinh tri (Khoa VIU) ve "Xay dyng va Ihyc Men Quy che dan chu"
2,3. Ban Chi dao Tmng uong ve Ihuc hien Quy che dan chii a CO so: Bao cao si 111-BC/BCDTW, ngay 19-
11-2015,'T6ng kit viec tiiuc Men Chi thi s6 30-CT/rW, ngay 18-2-1998, cua Bg Chinh tii (khoa VIII) ve xay dung va thuc Men quy che dan chii d co sd".