Hufc tiin - Kinli nglii^m
Thira Thien-Hue v6ind iuc quan iy vung bo 0am pha, ven hien ^
O ThS. N G U Y I N PHl/aNG MAI
Sd 7a/ nguyen vi Mdi trudng ThUa Thiin - Hue
R dng ven bien vi dam phi ludn dupc tinh Thdit Thien-Hui xic djnh cd vai trd to Idn trong viec chin cit, giam thiiu anh hudng do BDKH, BVMT sinh thai vi cae cdng trinh ha tang trong vung, tao cdng in viec lim, ning cao ddi sdng cua nhan din.
Phan viing de quan ly
ThUc t l , tren pham vi d nude ndi ehung vd tai ThiSa Thien - Hue ndi rieng, hien nay nhidm vy QLNN v l biln, dao, dam phd la iTnh vflc mdi, cdc hoat ddng thude pham vi biln, dao vd dam phd lai do nhieu ngdnh thflc hien, ehiu sfl ehl phdi cfla nhieu vdn ban QPPL khac nhau. Do dd. cdng tde quan ly vung bd mang tinh ting hpp ddi hdi phai dupe sfl phdi hpp thdng nhat cOa da ngdnh. Ddng thdi, phai tdng eudng ndng lue quan ly, bao ve, sfl dung va khai thdc TNMT mdi dat dugc ket qua. Theo dd, Thfla Thidn - Hul da ban hdnh Nghj quyet 06 ve phdt trien kinh te biln vd dam phd Thfla Thidn - Hue vd Chiln lupc Bien Viet Nam den ndm 2020 de gdp phan ndng eao f thflc trong hoat dpng khai thae TN&BVMT bien, dao; ddng thdi, ndng cao nhdn thflc trong cdng tde QLNN ve bien, dao vd dim pha.
Theo dd, he thdng dim pha Tam Giang - Cau Hai trai ddi 70 km vdi dien tich hdn 22.000 ha Id 3 2 Tdi nguydn vd Mdi trudng
vung sinh thdi ngap man cd tiem nang sinh hpc phong phu, vfla la mdt vung dae thu kinh te efla tlnh, dflpc chia thdnh 11 vung theo 4 nhdm chinh: Nhdm vflng bao tdn, bao vd vd phuc hdi; nhdm vflng dem. sfl dung vdi eudng dp thap;
nhdm vung phdt triln vd nhdm vung dli trfl.
Odi vdi nhdm vung bao tdn, bao ve vd phuc hdi dupe de xuat 4 vung bao tdn, 8 vung bao ve thOy san vd 1 vOng phuc hdi sinh eanh Vung phuc hoi sinh eanh kit hpp du Ijch sinh thdi dupc di xuit Id vung RNM Ru Chd cd didn tich khoang 50 den 100 ha bao gdm ca mdt nUde. Nhdm vOng phdt trien dflpc de xuat gom vung phat trien kinh te tdng hdp Chan Mdy; vung phat trien du ijch Canh DUdng - Ldng Cd - Chan Mdy, Ddng Duong Ham Rdng thupc 2 xd Vinh Hiln vd Vinh My (huydn Phfl Ldc), Hd Tmdi - Nhj Hd - Sudi Voi vd vung du Ijch sinh thdi eao d p dam Cau Hai - efla Tu Hien; vung phdt trien cang bien Thudn An, Chan May; vung ddnh bat ven bd nam trong pham vi ddi bd de xuit lap ke hoach phan vung ndy, ngoai trfl cdc vung nudc de xuat sfl dung cho hoat ddng cang, du lich va bao tdn.
Tren eo sd dd, Thfla Thidn - Hue tap trung vdo bao tdn vd phdt triln du ijch ben vijftig, gan vdi
Kyi-Tiling 3/M16BVMT sinh thdi, tdn tao tai nguyen du Ijch tfl nhidn va nhan vdn, lam tien de cho phat then d c nganh d n g nghiep, thifdng mai, djeh vy, gdp phin gii} gin vd phdt huy gid tri vdn hod t m ^ thdng, bao dam an ninh, chinh bi vd an todn xd hdi.
Phat trien trong rimg ven bien
Trong giai doan 2015 - 2020, tlnh Thfla Thidn-Hul dau ttf trgn 110 ty dong quan ly bao vd 5.000 ha rflng phdng hd ven bien, dam phd; trdng mdi vd ehdm soc 577 ha rflng; trdng 1 tridu d y ph§n tan ngdp mdn de phdt trien rimg vung ven biln, dam pha.
Ndm 2015, tlnh dau tU 301}
ddng d l trdng mdi khoang 290 ha riing; trong dd khoang 240 ha trong riing tren d t ven biln, 50 ha RNM. Tlnh xdc djnh riing ven bien va dam phd ludn d vai tro Idn trong viec chan d t , gi^m thieu anh hudng do BOKH, BVMT sinh thdi vd d e d n g trinh ha tang trong vflng, tao d n g dn viec iam va ndng cao ddi sdng aa nhdn ddn.
Trong miy ndm qua, viec trdng RNM tai Thfla Thien-Hu^
dupc thflc hien thdng qua mdt sd
de tdi, du an nhfl: De tdi nghifin
cflu khoa hpc Nghien cflu hien
trang va thfl nghiem trdng cSy
ngdp mdn d phia Tay dam LdpAn
huydn Phu Ldc vd Tan My huyen
Phu Vang do Hdi KHKT Lam
nghiep tlnh thue hien da trdng dupe 5:000 d y dflde, ban chua, vet khang v d m a m .
Dif an T a n g cfldng rflng ngdp m a n nham thieh flng vdi BOKH va bao tdn da dang sinh hpe vung dam phd v e n b i l n tlnh Thfla Thien-Hue do T o ehflc W W F Viet N a m tai trp, Hpi KHKT Ldm nghidp tlnh thflc hidn da gieo uom va trdng dupc 23.000 cay dflde, ban chua b khu vuc tam gide x u n g y e u cfla sdng Hfldng - pha Tam Giang - cfla bien Thuan A n v d vung ru Cha, xa Huong Phong, thj xd Huong Trd. D i i d n Thich flng vdi B D K H va quan ly tai nguyen nudc cap cdng ddng b tlnh Thfla Thien- Hue do T o n g cue Hpp tdc vd Phdt t r i l n H d Lan tai trp da trdng hon 1 ha rflng ban ehua d eon Te xa Huong Phong.
Chl ridng vflng dat ngdp man ven phd Tam Giang vd efla sdng O Lau d cde xd Quang Thdi va Quang Lpi; vung d t ven bien vd eat ndi ddng d d c xa Quang Cdng, Quang Ngan, Quang Vinh, Quang Lpi, Quang Thdi, thupc huydn Quang Dien cd dien tich da't t u nhien 14.160 ha; trong dd dat lam nghidp 1.828 ha.
Giai d o a n t f l 2 0 1 2 - 2 0 1 5 , huyen Quang Dien dau t u tdng ngudn vd'n 14.300 trieu dong, do ngdn saeh T m n g uong cap t f l Chuong trinh Bao ve vd Phat t r i l n rung b i n v f l n g , ngdn sach tlnh va huy ddng t f l cdc ngudn vdn hpp phap khde de trdng va ehdm sdc khoang 370 ha rflng. Trong sd'dd, trdng R N M d cac xa Quang Thai, Quang Lpi khoang 150 ha; rflng phdng h d vung eat b cde xa Q u a n g Vinh, Qudng Thai, Quang Lpi khoang 220 ha va ehdm sdc 30,2 ha rflng da trdng thude d u an 6 6 1 .
Hdi K H K T Ldm nghiep tlnh Thfla T h i e n - H u l da nghien cflu dp dung thanh cdng quy trinh ky thuat san xuat nhieu gidng eay ngdp m a n thich nghi vdi mdi trudng dd't ngap mdn eua tlnh n h u dude, vet khang, ban chua, ban trang, xu oi, m a m bien, s u , gia giflp tlnh cd the chfl dpng ngudn edy gidng eho cdng tac trdng RNM trdn dja ban thdi gian tdi.
D d y la ed s d eho tlnh Thfla Thien- H u l phat trien hd thd'ng RNM ven b i l n , bao dam s f l an toan v l ngudi v d tdi san eho nhdn dan edc dja phuang ven bien, ven dam pha.
M p t so' de x u a t
Tuy nhien, t h e o S d T N M T Thfla Thidn - Hue', de edng tac Q L N N ve ITnh vflc bien, hai dao va dam phd tren dja ban tinh dat hieu qua eao, bao dam tfnh ben v u n g , Thfla T h i e n H u l de xua't Bp T N & M T , T d n g cue B & H D q u a n t a m d l u t f l eho Chi cue bien, dao va d a m pha tlnh ede trang thiet bi ehuyen dung vd phuang tien can thie't eho edng tde do dae, dieu tra, khao sat, d a n h gid va gidm sdt T N , MT b i l n , d a o , d a m pha. Ho t r p ngudn dau t u d l tlnh trien khai mdt s d d l i an nhu: D u an X d y d u n g CO s d d f l lidu va he thd'ng thdng tin tdng hpp T N , MT bien tlnh Thfla Thien - Hue , dU an D i l u tra, danh gia phdn vung bao v d vd phat trien ben vflng cde vung dat rflng ngap nude tai v u n g b d tlnh Thfla Thidn - Hue ; d d n g thdi, quan t d m nang cao ndng luc eho dpi ngu can bd q u a n ly bien, dao, nhd't Id ddi vdi dpi ngu c a n bd d d p huyen v d xa vung ven b i l n , d a m pha.
Ngdnh ehfle nang cung da xdy dflng va de xua't xflc t i l n d l u
t f l mdt s d d u a n , nhfl: X d y dung CO s d d f l lieu va he thdng thdng tin tong hpp T N & M T bien, dao, dam pha tlnh T h u ^ Thien - H u l ; dieu tra, khao sat, tong hpp va ddnh gid thifc trang quan ly, khai thdc, s f l d y n g vd bao vd T N M T bien, vung ven bien cOa tlnh, de xud't cae giai phdp, ed che, chinh saeh thue hien QLTH hieu qua;
phdn vung s f l dyng tdng hpp, phyc vu, bao v d va de xuat cdc giai phap, ed ehe, chinh sdeh thiie hien QLTH phdt trien ben vflng dai eon eat ven bien tlnh Thfla Thien - Hue.
D e bao ve va phdt huy hieu qua tiem ndng, vi the cfla mpt dja phUdng cd bien, tlnh cdn de ra myc tieu xay dung vd quang bd thfldng hieu bien Thfla Thien -Hue vdi cac nhdm thuong hieu t f l ede san vdt t f l nhien hode san pham thO cdng truyen thdng gan vdi bien, dao vd d i m pha, Thuc hien mue tieu nay, bdn canh day manh tuyen truyen den cpng ddng d thai dp flng x f l tieh eye, thdn thien vdi bien, dao, dam phd, d e d p , ngdnh, dja phfldng ven bien eung dang tap trung uu tien khai thde, phdt trien theo hudng chia se, gin g i f l v a bao ve.
Mdi day, tai Dai hpi Bien Ddng A l l n thfl 5 do Hiep hdi Quan ly mdi tnidng bien vung Dong A (PEMSEA) phdi hpp vdi Tong cue B&HO Viet Nam t d ehflc, Thfla Thien- Hue Id mpt trong hai dja phuong khde eOa Viet Nam la TP. Da Ndng, Quang Nam vinh d f l dupe trao Chung nhan quan ly tong hpp vung bd.
Dieu ndy ghi nhdn nhflng no life ddng gdp efla tlnh trong nhiem vy hudng tdi mot vung b i l n Odng A ben vflng va eung Id trpng traeh Idn eOa dja phUdng trong thdi gian tiep t h e o . a
Tdi n g u y e n v d ivldi t r u d n g | K j f l - T h a n g 3/2016 3 3