THj TRlTflfNG VAN CON Ctf HOI DAU TlT
TtiUYLlAJ
^ ng Ken Tai Chee Ming, chuyen r \ gia phan tich ky thuat hang dau v / tai Tap doan C'hii'ng khoan Kim Eng, nhan dinh sU suy giam ciia TTCK Viet Nam til dau nSm den nay cung tifdng tu nhtf thj tnfdng nhieu mfdc khac.
Co the noi r k g , TTCK toan cau da suy thoai manh khong loai trif bat ky mfdc nao. Chi so P/E cua cac thi tnfdng chau A - Thai Binh Difdng hien nay dao dpng tfif 7,64 - 20,37 lan va thS'p nhat la mile 7,64 lan thuoc ve TTCK Singapore, trong khi chi sd P/E cua san chUng khoan TP.HCM khoang 20,21 lan, cho thay VN-Index van chifa phai la giam manh nhat. Tifdng tu, chi sd P/B cua cac thi tnfdng khu vUc chau A - Thai Binh DUdng tU 1,22 - 2,83 lan (mUc thap nhat la thi tnfdng Han Quoc) trong khi chi sd nay tai san TP.HCM la 3,65 lan. Khi so sdnh do thi ciia VN-Index va Nasdaq Composite n3m 2000, ong Ken Tai Chee Ming danh gid CO nhieu diem tUdng dong. VI n3m 2000, bong bong cac Cty tin hoc ciia My cung bi no khi tnfdc dd ngUdi ngUdi deu do xo di mua cd phieu nganh nay va ngay sau do gid bi rdt rat manh. Dieu do cflng giong nhu tinh trang do xo di mua co phieu tai Viet Nam cudi ndm 2006 va dau ndm 2007. Ben canh do, khong the khong nh^c den kha ndng kinh te Viet Nam ndm 2008 co tdc dp tdng tnfdng cham lai, ty le lam phdt dang d mUc cao.
Dong thdi, cdc nganh XK vao thi tnfdng My va chau Au se bi anh hudng manh trong thdi gian tdi do tdc dp tdng tnfdng ciia cdc thi tnfdng nay cflng giam xudng.
Do dd, ong Ken Tai Chee Ming cho r k g VN-Index van con tiep tuc trong xu hudng giam. "Tuy nhien, thi trUdng se khong giam qua manh nhUgiai doan dau ndm. Trong qud trinh dd van co nhCfng ddt phuc hoi va la cd hpi de nha dau tU bdn ra nhifng cd phieu khong tdt de tai cd
cau danh muc dau tU ciia minh" - ong Ken Tai Chee Ming noi.
TTCK Viet Nam vUa qua cung chiu tac dpng cua cupc khiing hoang tai chinh My. Giam ddi: mot Cty chUng khoan tai TP.HCM cho r k g , do Viet Nam chua hpi nhap sau ve Enh vUc tai chinh ngan hang nen tac dpng nay se khong ldn. Cupc khiing hoang do chi cd anh hUcing den thi trudng XK ciia mot sd nganh hang va bien dpng ve ti gid. Do do, TTCK Viet Nam chu yeu bi tac dpng ve tam ly do cdc nha dau tU lo ngai nguon von dau tU nUdc ngoai bi giam siit. Dac biet, nguon vdn dau tU gidn tiep vao Viet Nam trong thdi gian tdi se giam manh hoac dUdc chuyen sang nhflng thi tnfdng khdc cung dang giam va co sU hap dan tUdng dUdng.
Tai Dien dan Kinh te 2008 dien ra ngay 2/10/2008 tai Ha Npi, bdo cdo ciia Uy ban ChUng khodn (UBCK) Nha nUdc chi ro nhflng nhan td khdch quan va chii quan anh hudng den thj tnfdng. Tnfdc het, nen kinh te My va the gidi trong giai doan khd khdn khien luong vdn dau tU gidn tiep nUdc ngoai dang bi co cum va cd dau hieu sut giam. Con d trong nUdc, sUc ep lam phat, ddc biet la gid nguyen lieu dau vao tdng, trong khi lai suat cho vay van d mUc cao cd the tdc dpng den chi phi san xua't va ldi nhuan ciia cac Cty niem yet. Trong 9 thang dau ndm, hoat dpng ciia cdc Cty chUng khoan rat khd khdn do dich vu tU van phdt hanh, cd phan hoa va niem yet giam siiL.. UBCK Nha nUdc cho biet, tnfdc mat se kien nghi Chinh phii thong qua de an "Phdt trien ben vflng, ngdn ngUa khiing hoang tren TTCK" nh^m chii dong ddi pho vdi nhflng dien bien phUc tap cd the xay ra.
Ve lau dai, UBCK Nha nUdc se tiep tuc trien khai cdc giai phdp cd ban nhU xii ly cung cau ve vdn de dUa lai suat cho vay giam dan, cai thien hdn nfla tinh thanh khoan ket hdp vdi xiif ly nd dpng cho vay
chiJng khodn vd bat dpng sdn tai cdc ngan hang de trdnh nii ro. hoan thien khung phdp luat ve TTCK thong qua viec sijfa ddi bo sung Nghi dinh 14/CP, Nghi dinh 36/CP va cdc van ban hUdng dan.
Ben canh do, he thong ngan hang thUdng mai tiep tuc dUdc cung cd, tang cUdng minh bach hoa va cong khai hoa boat dpng ciia DN, day manh viec tdi cau tnic thi tnfdng giao dich cd phieu niem yet theo hudng tap trung, thdng nhat, dong thdi td chflc trien khai thi tnfdng giao dich cd phieu ciia Cty dai chiing chUa niem yet va xay dUng thi tnfdng trdi phieu Chinh phu chuyen biet, tap trung tai Trung tam Giao dich chUng khodn Ha Npi. Theo ddnh gid ciia UBCK Nha nUdc, TTCK Viet Nam tU dau ndm den nay dien bien phUc tap. Chi sd VN-Index nijfa dau ndm sut giam manh, doanh sd giao dich cd phieu chi dat 631 ti dong/phien, trong khi ndm 2007 la 1.086 ti dong/phien. Tuy nhien. tU cudi thdng 6 den nay, thi trUdng cd dau hieu phuc hoi va tinh thanh khoan tdng len ro ret. Gid tri giao dich binh quan trong nhflng ngay dau thang 9 len den 1.300 ti dong/phien.
Chi CO mpt sd phien nhat dinh vao nufa cudi thdng 9 bi tdc dpng cua khung hoang tai chinh My dan den gid cd phieu giam.
Trao ddi vdi bdo chi, Chii tich UBCK Nha nUdc, ong Vfl Bang cho biet, cdn cU vao danh muc dau tU ciia nha dau tU nUdc ngoai trong thdi diem hien nay va dU trfl ngoai te, chiing ta cd dii kha ndng de ddi pho vdi nhflng dien bien bat thudng lien quan den viec dich chuyen nguon vdn dau tu gidn tiep tren TTCK. Dong thdi ong khang dinh, UBCK da de xua't vdi Chinh phii ve de an chdng khiing hoang.
UBCK Nha nUdc ciing khuyen cdo cdc DN nen ra sodt phudng dn phdt hanh, phUdng dn suf dung vdn, nhflng dU dn dUdc dai hpi cd dong thong qua nhUng thay khong hieu qua trong tinh
hlnh mdi thi nen c^t giam.. ' ^
nOONG f^l Si5 40/2008 | 2 3
BJJ Emm
^ , ^
Cac ngan hang thtftfng mai co phan
CO kjp tang dii von theo quy Ijiih cua Chinh phii
TS. HOANG XUAN Q U £
Dai hoc Kinh te quoc dan
D
e dam bao cac yeu cau ve nang Iflc tai chinh, quy md vdn dieu le cua NHTM, Chinh phu da ban hanh Ngh! dmh sd 141/2006/NO-CP ve vdn phap dmh cua cac to chflc tin dung. Theo quy dmh cua Nghj dmh nay thi mflc vdn phap dmh ap dung cac cho cac NHTM co phan phai dat dflpc la 1.000 ty dong vao nam 2008 va 3.000 ty dong vao nam 2010. Tfl nay den ngay 31/12/2008 cdn khdng xa nfla, trong khi mpt sd NHTM CO phan da de" dang vfldt mfle vdn quy dmh cho nam 2010, nhflng khdng it NHTM co phan mdi dat khoang 50% mflc vdn phap dmh quy dmh vao nam 2008. Chinh vi v l y each diy khdng l l u Thdng doc Ngin hang Nha nfldc da cd van ban chi dao chi nhanh NHNN tinh, thanh phd bao eao tinh hinh tang vdn dieu le cua cac NHTM co phan cd tru sd chinh ddng tren dja ban cua minh.Vly thMc te tinh hinh nay ra sao!
Tfl giQa thing 2/2008 den nay, tinh hinh kinh te vT md va hoat ddng ngan hang cd nhieu khd khan hon trfldc day Lam phat tang cao, thanh khoan cua nhieu NHTM b\ anh hfldng, lai suat tien gfli va lai suat cho vay tang gap khoang 2 lan so vdi trfldc dd, gia co phieu giam manh, thj trfldng chflng khoan dieu chinh sau va keo dai. Ben canh dd ehu trflOng thanh lap NHTM co phan mdi tam thdi cd chu trfldng dflng lai.
Ban tru b\ thanh lap NHTM co phan Hong Viet bat dau chi tra tien cho mot so CO ddng,... Tinh hinh dd ro rang anh hfldng den ke hoach tang vdn dieu le la dieu de'hieu, trong khi den eudi quy 111/2008 mdt so NHTM CO phan mdi chi cd sd vd'n tflOng flng khoang 50% so vdi quy dmh.
Song nhin cu the vao tinh hinh vd'n eua cac NHTM co phan cd the tha'y, nhieu ngan hang do hch sQ phat trien, cd thfldng hieu, nang Iflc quan trj dieu hanh kha, chien Iflpe kinh doanh ro rang va phfl hpp, tan dung cac dieu kien thuan Ipi cua cac
nam gan day nen hiln nay nhiSu NHTM co' phan da dat mfle vdn gap 3 - 5 lan so vdn quy dmh eho nam 2008 va cong bo ke hoach se dat mflc vdn cung gap 3 - 4 lan quy djnh cho nam 2010.
Mdi day NHTM cd' phan Ky thfldng Viet Nam (Techeombank) da tang vdn dieu le tfl 2.524 ty dong len 3.165 ty dong. Day la ddt tang von lan thfl 2 cua Techeombank trong nam 2008. Viee tang vdn dpt 2 nay la ket qua cCia viec phat hanh them 5% CO phan ban eho cd' ddng chien Ifldc Tap doan Ngan hang HSBC, tflOng dfldng 20.895.550 co phan, da nang ty ty le sd hOu vdn co phan cua ddi t i e nay len 20%. Tinh den het thing 8/2008, Techeombank dat tong tai san hon 53.000 ty dong.
Trfldc dd, NHTM cd phan Sai Gdn Thfldng tin (Sacombank) cung da hoan thanh dpt tang vdn dieu le tfl 4.449 ty dong len 5.116 ty dong, bang viec chia cd tflc nim 2007 bang cd' phieu cho cd ddng vdi ty le 15%. So co phieu tang them nay da dflpc dang ky giao
Theo phan tich cua ong Ken Tai Chee Ming, H C K Viet Nam da cd sU phuc hoi manh me trong thang 7/2008 va sau dd da dieu chinh giam xudng. Vi vay liic nay, nha dau tU difng nam giff qud nhieu cd phieu vl thi trUdng van cdn n^m trong xu hUdng giam. The nhUng, cd hpi cung se c6 ddi vdi nhflng nha dau tU CO kinh nghiem de "lUdt song" vl thi tnfdng se c6 nhflng ddt phuc hoi dii manh va nha dau tU c6 the tim kiem ldi nhuan cho minh. Ong Ken Tai Chee Ming cho
241 THUONGMfl 36 40/2008
rang Iiic nay chUa nen mua vao cd phieu de dau tu lau dai ma cd the lam nha dau tu ngan han trong thdi gian tfl 2 tuan - 1 thdng. NhUng nha dau tU phai nghi den phUdng dn cat Io khi gid cd phieu giam tfl 5 -10% hoac toi da la 20% cho ngUdi nao CO kha nang chiu dUng riii ro cao hdn.
Trong danh muc dau tU cung chi nen co tfl 3 - 5 loai cd phieu de tranh nii ro va de dang theo ddi kiem sodt. Theo ong Huynh Anh Tuan, Tong Gidm ddc Cty ChUng khoan SJC, hien thi tnfdng khong
CO yeu td gi ddc biet nen nhieu khi chi can nhflng thong tin nho cung khien thj trUdng tdng hodc giam. Hy vong trong thdng 10, mpt so thong tin kinh te vl mo trong nUdc kha quan, ket qua kinh doanh quy Iiy2008 cua nhflng DN hang dau khong suy giam nhieu thi thi trUdng se vflng vang hdn. Nhin chung, cdc chuyen gia deu cho r^ng nha dau tU can binh finh va kien nhan hdn liic nao het trUdc khi dUa ra quyet dinh mua bdn trong thdi diem hien tai •
GMED ^3
dich tren Sd giao djch chflng khoin TP. Ho Chi Minh tfl thing 8/2008.
Tuy nhien tinh den thdi die'm nay, quy md von dieu le Idn nhat cd le thupc ve NHTM co phan A chiu (ACB). Gifla thing 9/2008, ACB da thdng bao chdt danh sach de tang vd'n dieu le tfl 2.630 ty dong len 5.805 ty ddng bang viec chia co tflc nam 2007 cho ed ddng vdi ty le 55%. Tiep dd, tfl ngay 17/9/2008, ACB cung ehinh thflc chuyen doi sd trii phieu dflpc phat hanh ngay
16/10/2006 thdi han 5 nam thanh co phieu vdi ty Ip 1:100, tflc la 1 trai phieu menh gia 1 trieu dong dflpc chuyen doi thinh 100 co phieu pho thdng menh g i i 10.000 ddng. Sd Iflpng trii phieu chuyen doi dpt nay II 550.023 trai phieu thanh 55 trieu CO phieu, tfldng dfldng 550.023 ty dong. Theo dd vdn dieu Ip cua ACB se ting tiep tfl 5.805 ty ddng len 6.355 ty ddng.
Mpt sd NHTM CO phan khic eung d l thflc hipn ting vd'n trong thdi gian gan diy. NHTM CP Sal Gdn - SCB cung vfla hoan thinh dpt ting vdn dieu le tfl 1.970 ty ddng len 2.180 ty ddng va dfl kie'n den het nim 2008 se ting len 2.293 ty ddng.
NHTM cd phan XNK Viet Nam (Eximbank) cung d l thflc hien tang vdn tfl viec chia eo tflc nam 2007 bang co phie'u eho co ddng vdi ty le 14%, tuong dflong 386,706 ty ddng.
Qua dpt nay vd'n dieu le cua Eximbank da tang tfl 2.800 ty ddng len 3.186,706 ty dong. Theo ke hoach Eximbank da thdng bao cho cd ddng; trong nam 2008 se cdn 2 dpt ting vdn dieu le nfla, den het nim 2008 se dat so von dieu le la 7.260 ty ddng. Song cho dfl ke hoach dd ed thfle hien dflpc hay khdng thi hipn nay sd vd'n dieu le eua Eximbank da gap vai lan so vdl quy dmh.
Cle NHTM ed phan khic, nhu:
MB, VIB, Habubank, Viet A, Odng A, Phflong Nam, Phfldng Odng,...
eung da dat quy md von dieu le khi Idn so vdl quy dmh eho nam 2008.
Mdt sd NHTM co phan quy md nho, NHTM cd phan mdi ra khdi tinh hinh khd khIn each diy khdng llu va NHTM co phan mdi chuyen tfl md hinh NHTM eo phan ndng thdn thanh NHTM co phan dd thj cho den gifla thing 9/2008 so vdn cdng bd van edn thap hon quy dmh. Nhflng qua tim hieu dfldc biet viec cac NHTM CO phan niy ting vd'n dang nam trong Id trinh, dang dflpc xfl ly ve mit thu tuc, ngudn Iflc da cd, nhflng eung khdng it quan ngai.
NHTM cd phan Oai A cd ngudn thing dfl vd'n II 130 ty ddng, dang lam thu tuc phat hanh chia cho co ddng hien hOu, eflng vdi kenh phat hanh khac, vdn eua ngin hang nay se sdm dat dfldc 1.000 ty ddng trong thdi gian ngan tdi d i y
NHTM ed phin Kiln Long cd 2 CO ddng chien Iflpe trong nfldc II ACB v l Saigon Tourist, cflng vdl cac CO ddng khie dang lam thu tuc ting vdn vdi dfl kie'n se hoan thanh trong thing 11/2008.
Cle NHTM co phan khae, nhu:
Gia Dmh, Thii Binh Dfldng, Oe Nhl't,... eung da cd ke hoach cu the ve phit hlnh cd phie'u eho cac eo ddng de hoan thanh mfle vd'n 1.000 ty ddng trfldc 31/12/2008.
Nhflng cung ed mdt so y kien thi lo ngai rang, viee nop tien gdp von mua them ed phieu cua eae co ddng Idn la the nhin, la thanh vien Hpi ddng quan trj, la DN nhd va vfla thi chfla hl'n da thuan Ipi. Bdl vi nhfl cle nim 2005, 2006 va quy 1/2007 thi vipc gdp vd'n tang them vao c l e NHTM co phan thfldng la cle CO ddng niy vay eae NHTM khie, hay b i n dl mpt it cd phie'u, hole Hi tfl boat ddng kinh doanh
cua DN gia dinh. Nhung nay cle NHTM khac chua eho vay, hole rat khd vay Cle DN nhd va vfla vay vdn cho san xuat kinh doanh cdn chat vat, thi lam sao cd the vay de gdp vdn mua ed phan tai NHTM khae. Nen ngudn tien tin dung ngin hang de gdp von ting them trong cac NHTM "cfla rl't hep".
Ke hoach tang vdn ndi tren I I dflng ve phia chu quan eua cle NHTM v l nginh ngin hing, nhflng cdn mdt yeu td khie la sfl chap thuan cua Uy ban Chflng khoan Nha nfldc. Bdl vi khdng it lo ngai eho rang, thdi diem hien nay cung ehflng khoan, cung co phieu tren thj trfldng dang tang Idn, do dd ed the anh hfldng den quan he eung eau tren thj trfldng v l anh hfldng den gia cd phie'u, g i i chflng khoan.
Song mdt sd y kien khie binh tinh hon thi cho rang, viec cac NHTM CO phan tang vdn la theo quy dmh eua Chinh phu, hPn nfla elc ngin hing nay deu ed quy md nhd, tdng sd vd'n tang eua 6 - 7 NHTM cd phin nhd chfla bang mflc ting eua ACB. Ben canh dd, co phieu cua cac NHTM CP nhd tinh thanh khoan thap, g i i it bien ddng va dang d mflc rl't thI'p rdi, nen tie dpng len th|
trfldng chflng khoin khdng nhleu.
Odi vdl cle eo ddng la the nhin, nhat II thinh vien Hdi ddng quan trj, hp gan bd vdi cac NHTM dd cung nhfl the nhin khac, hp se tim mpi elch "gilt gau va vai", ban bdt tai san, tim kiem cae ngudn hd'trp tai ehinh khac,... de gdp theo Id trinh, khdng the "bd cupc chpl dupe".
Do dd cac NHTM co phan dd cd the se hoan thanh dupc ke hoaeh tang vdn theo dung dfl kien de ra theo quy dinh cua Chinh phu. Dfl bao cac NHTM co phan quy md nhd se sap nhap hay ban lai cho NHTM khac chan chan chfla xay ra trong ngan han, it ra la 1 - 2 nim tdi •
niMGHII 35 40/2008 125
