THL/C TRANG CHAT LL/ONG NGUON NHAN Ll/C, NGHIEN CIJIU TRAO Dd'i VEMR
THLTC TRANG
C H A TLL/ONG
N G U 6 N N H A N LLTCV i e i NAM TRL/dC TAI CAU TROC N^N KINH T ^
Truo'ng Minh Diic
INhdn luc Id mdt trong nhiing nhdn td quan trgng ddng gdp vdo suphdt triin Mnh ti ciia mdt qudc gia. Do vdy, cdc nude tren thi gidi diu quan tdm din suphdt triin ngudn nhdn lice ciia minh trong tiin trinh phdt triin Mnh ti - xd hdi vd Viet Nam ciing^ khdng ndm ngodi thdng le dd.
Chdt lugng ngudn nhdn luc cd lien quan din nhieu khia cgnh khde nhau md cdc nhd qudn ly can phdi quan tdm: Ddn sd vd chdt lugng ddn sd; ti le ngudi lao ddng da qua ddo tgo, chuang trinh ddo tgo, chdt lugng ddo tgo vd day nghe...Thuc trgng c/idt /ugng nhdn /uc Viet Nam hien nay con thdp, chua ddp icng dugc cdc yeu cdu cua nin Mnh ti. Tron^ khudn khd bd{
viit ndy tdc gid chi di cap den mdt sd vdn di quan trgng dnh hudng idn din chdt /ugng ngudn nhdn /iec: quy md ddn sd, chdt /ugng ngudn nhdn /uc vd vdn de gido due ddo tgo.
1. Quy mo ddn sd vd chdt lugng dan sd.
a. Quy mo ddn sd
Dan sd ddng vai trd quan trgng din vifc hinh thanh ngudn nhan lyc cua mdt qudc gia.
Do vay, khi danh gia chit lugng ngudn nhan
lyc khdng the bd qua viec xem xet quy md, CO ciu va chit lugng dan sd cua qudc gia do.
Tfnh din thdi dilm nam 2010, dan sd Viet Nam la 86,927 trieu ngudi va dugc xIp vdo nhung qudc gia cd dan sd ldn tren thi gidi, trong dd cd ban 50,3 trifu ngudi trong do tudi lao dgng. Tdc do tang dan sd hdng nam ciia Viet Nam da cham din. Trong vdng 5 nam dan sd Viet Nam mdi tang 3,2%, trung binh moi nam tang 0,64% (nam 2006 dan sd Vift Nam la 84,155 trieu ngudi thi din nam 2010 mdi tang len din 86,927 trieu) va viec tang dan sd chii ylu tap trung d cac vung ndng thdn, ddng bdng. Vifc tang dan
r f iv y
sd cham la ket qua nd lyc nhieu nam trong viec tuyen truyln kl hoach hda gia dinh ciia chfnh phiiva qua trinh gia tang dd thj hda.
On djnh viec gia tang dan sd da gdp phin tao dieu kifn nang cao ddi sdng nhan dan.
Bieu do 1: Thap tuoi dan so Viet Nam tir nam 2007-2010.
64.50 65.29%
10.28%
65%
9.81%
65.92%
25.27»y 24.40%
9.73% 9.68%
nTu6l<15
• Tuoi tCi'15-60
• Tu6i >60
Nam 2007 Nam 2008 Nam 2009 Nam 2010
NguSn: Tinh todn dua tren s6 lieu cua T6ng cue Thing ke.
* Truong Minh Dure, Tiln sT, Dai hoc Kinh tl - Dai hoc Quic gia H^ N6i.
$644(11+12/2011) QUANLY KINHTE
VEMR NGHIEN Clilt) TRAO OOl THL/C TRANG C H A T LL/ONG N G U O N N H A N Ll/C...
Xet ve mat ca cau dan sd, thap tuoi dan so Viet Nam tuang ddi dn djnh trong nhilu ndm, ti le do tudi dudi 15 thudng giao dgng trong khoang 24-25%^ ti le ngudi trong do tudi lao dgng (tren 15 den 60 tuoi) chilm khodng 64,8- 66,4% va do tudi tren 60 thudng giao dgng trong khoang 9-10%. Cd thi ndi day la "ca ciu dan so vang" ma nhieu qudc gia mong muon.
Vdi thap tudi ly tudng nay la dilu kien thuan lgi cho viec phat triin kinh tl khi ma chiing ta cd lyc lugng lao ddng tr^, khde de tiep thu nhiing thanh tuu khoa hgc - cdng nghe mdi. Hien nay, Viet Nam chua phdi chiu ganh nang ve chi phi cho he thong huu trf nhu d cac nude phat trien. Theo thdng ke ciia Bo Lao ddng, nam 1996, Vift Nam cii 217 ngudi ddng bao hiem xa hdi cho 1 ngudi huu trf thi den nam 2000 ti If ngudi ddng BHXH/ ngudi huu trf la 34 vd din nam 2010 ti If nay la 10,7. Ndi khde di cii 10,7 ngudi di lam thi phai nudi 1 ngudi ve huu, trong khi dd ti If nay d cac nude phdt trien rat thap. C) Phap, nam 2010, ti le la 1,8 ngudi di lam nudi
1 ngudi ve huu va hien nay Phap dang diing trudc nguy ca do va quy bao hiem xa hgi.
Lyc lugng lao dgng trong do tudi tre, khde va ddng dao la mgt uu the cho phat trien kinh
Bang 1: Chi so HDI cua Viet Nam va cac nu'd'c qua cac nam
tl nhung phin ldn Id lao dgng Vift Nam chua qua ddo tao, mgt sd khde thi cd trinh df chuyen mdn thip khdng ddp img dugc yeu ciu ciia sdn xuit. Do vay, ti If ngudi lao dgng thit nghifp vin cao. Cdc tf nan xd hgi nhu trdm cdp, mai dam, gilt ngudi, cudp ciia ...trong mgt so ndm gin day dang cd xu hudng gia tdng, dd tao nen gdnh ndng cho xd hgi.
b. Chit lugng ddn so Vift Nam
Chit lugng dan s6 vd chit lugng nguon nhan lyc cd m6i quan hf khdng kbit lan nhau, vd dnh hudng ldn nhau. Chit lugng ddn sd Id ca sd cho vifc gia tdng chat lugn^ ngudn nhan lyc do vdy mudn ndng cao chdt lugng ngudn nhan lyc qudc gia trudc tien can phdi quan tam din chit lugng ddn sd. Ddnh gid chat lugng dan so ngudi ta sir dyng chi sd ddnh gid phdt trien con n ^ d i HDI (human development index) bao gdm cd 3 chi tieu:
thu nhap qudc dan binh qudn theo ddu ngudi, trinh do dan tri vd tuoi thg trung binh eiia ngudi dan. Hifn nay chi sd HDI cua Vift Nam dling vao loai trung binh thap tren the gidi. Theo bdo cao ciia td chiic UNDP, nam 2009, Vift Nam dung thii 116/182 vd ndm 2010 dling thii 113/182.
Nam 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2000
Viet Nam 0.593 0.590 0.584 0.580 0.575 0.568 0.561 0.528
Cac nvrofc Dong Nam A va chau A 0.671
0.666 0.658 0.651 0.642 0.631 0.622 0.581
The gidi 0.682 0.679 0.676 0.674 0.670 0.664 0.660 0.634
Nguon: Bao cao phat trien con ngu6i ciia UNDP.
Q QUAN LY KINH TE Sd 44 (11+12/2011)
THL/C TRANG CHAT LL/ONG N G U 6 N NHAN LLfC, NGHIEN Cilu TRAO odi VEMR
Trong 10 nam qua chi sd phat triin con ngudi ciia Viet Nam thay ddi khdng dang kl. Nam 2000 chi sd HDI la 0,528 thi din nam 2011 chi sd HDI mdi dat din 0,593 va nhu vay sau 10 nam chi sd nay mdi tang dugc 0,065, trong khi dd cac nude Ddng Nam A va chau A chi sd nay da gia tang 0,09. Sy cai thien chi sd HDI ciia Viet Nam cd sy ddng gdp ldn ciia sy phat triin siic
khde y t l Vift Nam trong nhftng nam qua.
Tudi thg ciia ngudi dan Vift Nam ngdy nay da dat 72,8 tudi vao loai miic cao tren the gidi nhung tudi thg binh quan khde manh chi la 66 nam xep thii 116/164 nude tren the gidi. So lugng ngudi khuyet tat kha ldn, ti le dan sd bj thieu nang trf tuf van dang gia tang. Trong nam 2011 chi so HDI cd cac thanh phan nhu sau:
Bieu do 2: Chi so thanh phan ve phat trien con ngu'oi cua Viet Nam nam 2011.
• HDI
• Tu6l thi?
D Dan tri
• Thu nh$p
Ngudn: Bdo cdo chi s6 phdt tri^n con ngu6fi ciia UNDP nSm 2011
2. Chdt lugng ngudn nhdn luc
Chat lugng ngudn nhan lyc cd anh hudng tryc tiep den nang suat, chat lugng hieu qua ciia nen kinh te qudc gia va nd dugc danh gia thdng qua 3 tieu thiic chinh: Siic khde cua ngudi lao ddng, trinh do nhdn thiic va ky nang nghe nghifp chuyen mdn, y thiic thai do
r > X
Ciia ngudi lao dgng. Theo ket qua dieu tra gan day, siic khde ve the lyc va trf lyc cila lyc lugng lao ddng Viet Nam da dugc cai thien nhilu so vdi nhieu nam trudc day nhung so vdi cac nude tren the gidi, Viet Nam van dling d vj trf trung binh thip. Diem yeu nhat vl chit lugng ngudn nhan lyc Vift Nam la ky nang nghe nghiep chuyen mdn va y thiic thai do ciia ngudi lao ddng cdn thdp. Theo ddnh gia ciia Ngan hang Thi gidi WB, chit lugng ngudn nhan lyc Viet Nam hifn nay thip ban so vdi nhilu nude tren the gidi. Neu lay thang dilm la 10 thi chit lugng nhan lyc ciia Viet Nam chi dat 3,79 dilm (xIp thii 11/12 nude chau A tham gia xIp hang cua WB) trong khi
Han Qudc la 6,91; An Do la 5,76; Malaysia la 5,59; Thai Lan la 4,94.
Ngudn nhan lyc dugc chia'ra 2 loai chfnh la lao dong phd thdng va lao dong cd trinh do chuyen mdn. Hifn nay chiing ta dang thieu nhat la lao ddng cd trinh do chuyen mdn cao.
Nhieu doanh nghifp rat khd tuyen dugc nhan lyc dap ling dugc yeu cau cdng vifc. Mot sd dugc tuyen vao deu phai dua di dao tao hoac dao tao lai, dieu nay da lam gia tang chi phi cho nhd sdn xuat vd ldm gidm tinh canh tranh cua san pham.
Nhiing thuan lgi ve ca cau dan sd vdng chua dugc phat huy diy dii. Chit lugng nhan lyc thap chua dap iing dugc yeu cdu ciia cdng viec. Nhieu DN khan hiem nhan lyc, trong khi vdn cdn nhieu ngudi khdng cd vifc ldm. Qua khdo sdt tmh hmh lao ddng trong thdi gian qua da eho thiy dan sd trong do tudi lao ddng (tir 15-60 tudi) khdng cd vifc ldm van cdn cao, trung binh hdng nam cd hon 1 trifu ngudi khdng cd vifc ldm, vd cd xu hudng gia tdng
$0 44(11+12/2011) QUAN Lt KINH Ti
ITO1
NGHllN ClKU TRAO 06l THac TRANG CHAT LL/ONG NGUON NHAN LliC,Bang 2: So lug-ng ngudi tii' df tuoi 15 trir len den 60 khdng c6 vifc ldm.
Ndm Nam Nu
Tdng cdng
2007
600602 555990 1156592
2008
445213 702377 1147590
2009
642433 646011 1288444
2010
589771 753807
1343578
Nguon: T6ng cyc Th6ng kS.
Nhimg so lifu tren dd phdn dnh khd ndng chat lugng ngudn nhan lyc Viet Nam chua dap ling dugc trudc yeu cau ddi hdi phdt trien nhanh ciia nIn kinh tl. Vift Nam cd nhieu lao
dOng tr6 nhung chii ylu van Id lao dfng phd thdng khdng cd trinh dg, thieu lao dgng co trinh do chuyen mdn cao.
Bieu do 3: Co- cau ddo tao nguon nhan lyre Vift Nam giai doan 2007-2010
84.36% 84.08% 84.36% 86.52%
•• :-j
4.55%
5.07% ' • ' • " < '
I I 1 I ' " ' ^ A^o^ S-98% J . 2 1 * ' * ^
Nam 2007 Nam 2008 Nam 2009 Nam 2010
@ Khong qua dao tao I D a o tao tay nghe D Trung cap DD^i hpc vd Cao d i n g
NguSn: Nien gidm Th6ng ke 2010.
So nhan lyc khdng qua ddo tao hdu nhu khdng ddi qua 4 nam thudng chiem khodng 84% sd lao dgng cd vifc lam, ti If nay dat cao nhit nam 2010 chilm tdi 86%. Ddy la mdt trong nhirng trd ngai ldn cho Vift Nam trong qud trinh phat trien kinh te hdi nhdp sau vdi the gidi. Nhieu doanh nghifp cd vdn diu tu nude ngoai rat khd tuyIn dung ngudi Vift Nam vdo ldm bdi hg khdng cd tay nghi hodc tay nghe khdng ddp iing dugc yeu ciu, phdi dua di dao tao lai. Nhan lyc cho cdc vj tri nhu ky su hodc ky thuat vien, vj trf qudn ly cip trung hien nay rat thieu. Dilu ndy da lam tdng chi phf cho cdc nhd diu hi, gidm tinh canh tranh vd kem hip dan nhd diu tu nude ngodi.
Co' cau dao tao gifta cac nganh nghi ciing khdng hgp ly ddn din tinh trang cd ngdnh thi
thfta nhdn lyc, cd ngdnh thi thilu. K^ thudt, cdng nghf thdng tin, ndng-ldm-ngu nghifp thilu nhan lye cd trinh dO cao trong khi dd cd mgt si ngdnh kmh tl - xa hgi lai thua tuong ddi so voi nhu ciu nhu: Ludt, kinh tl, ngo^i ngft, w . . . Ben canh dd so lao dgng dugc ddo tao cd ti If ca ciu vl trinh dg khdng hgp ly. Thdng thudng tren thi gidi ti If ddo tao giiia cdc bdc dai hgc va cao ddng - trung cip - ddo tao tay nghi theo ti If: l- 4-10 thi d Vift Nam ti If ddo dai hgc vd cao ddng thudng chilm ti If cao nhit va thip nhit la trung cip chuyen nghifp, ti If nay nhftng ndm gin day cdng bit hgp ly. Nhilu DN da sii dung lao ddng cd trinh dO dai hgc, cao ddng vdo nhung vi tri ddi hdi trinh do thip hon dan din vifc phdt huy chuySn mdn bi ban chi vd cang lam gidm tinh hifu qua cua lao dgng.
g g QUAN LY KINH TE
$0 44(11+12/2011)
THl/C TRANG CHAT LL/ONG N G U 6 N NHAN LL/C, NGHI£N Cliu TRAO 0^1 VEMR
Bang 3: Ti le co cau ve trinh do dugrc dao tao
Cac bac dao taoVNam
Dao tao tay nghi
Trung cap chuyen nghiep Dai hgc va cao dang
2007
0.76 0.86
1
2008
0.84 0.78
1
2009
0.92 0.68
1
2010
0.52 0.49
1
Nguon: Tfnh todn dira tren bdo cdo cua T6ng cyc Thong kg ndm 2010.
Co cau dao tao nhu hien nay cho thay mac du lao ddng cd, tay nghi van cdn ft nhung ca cau trinh do chuyen mdn khdng hgp ly da lam tram trgng ban ve thieu hyt lao ddng chat lugng cao va anh hudng khdng nhd tdi nang suat lao ddng.
Nang suat lao ddng la mgt trong nhirng chi sd do ludng phdn anh chat lugng tang trudng kinh te va nd dugc xac djnh gia trj GDP binh quan mdt ngudi lao dgng tao ra.
Nang sudt lao ddng xa hdi ciing la mdt trong nhimg thudc do phan anh chat lugng ngudn nhan lyc ciia qudc gia dd. Tang nang suit lao ddng cd the d 3 kha nang sau:
+ Khd nang thii nhit: Ndng suit lao ddng tang cd the do ket qua ciia lao ddng cd tay nghe cao hodc yeu td cdng nghf tien tien.
+ Khd nang thii hai: nang suit lao ddng
/ t r r
tdng la do ket qua chuyen djch ca cau kinh te, lam cho ti If lao ddng lam vifc trong cdc ngdnh cd ndng suat cao tang len.
+ Kha ndng thii ba: ndng sudt lao ddng tang cd thi do sy chuyin djch ca cau doanh nghifp theo cac thanh phin trong nIn kinh tl.
Moi thdnh phin trong nIn kinh tl cd ndng suat vd miic tang khac nhau. Ndng suat lao ddng ciia cdc doanh nghifp nhd nude khde
vdi cdc doanh nghifp tu nhan va khac vdi cac doanh nghifp cd yeu td nude ngoai.
Theo Bdo cdo Ndng lyc canh tranh nam 2010, nang suat lao ddng Vift Nam tang trong nhung nam qua chii yeu la do chuyen djch ca cau kinh te tir ndng nghiep sang cdng nghifp va djch vu, cdn miic tang nang suat lao dgng trong ndi bd ngdnh thi rat cham, ndi each khac viec gia tang nang suat lao ddng do nang cao chat lugng lao dgng la khdng dang ke. Neu tinh nang suat lao dgng xa hdi binh qudn so vdi cac nude trong khu vyc thi nang suat cua Vift Nam thap ban nhieu. Bdo cdo ciia WB cho thay ndng suat lao ddng binh quan nam 2007 cua Vift Nam gan 1500$/ngudi/nam, Thdi Lan gip 4,2 ldn, Trung Qudc gap 2,5 ldn Vift Nam. Tam quan trgng ciia cdng tdc dao tao phdt trien nhan lyc ddi vdi phdt triin sdn xuit vd phdt trien kinh te chua dugc xa hdi nhin nhan diing miic. Nd the hifn qua miic chenh Ifch thu nhap gifta lao ddng da qua ddo tao vd khdng qua ddo tao cdn thip, khdng khuyin khich ngudi lao ddng hgc tap nang cao tay nghi. Thdng ke luong binh quan hdng thdng tu nam 2007- 2010 da thi hifn ro qua Bdng 4.
$5 44(11+12/2011) QUANLY KINHTE
VEMR NGHllN CUIU TRAO odl THL/C TRANG CHAT LL/ONG N G U O N NHAN LL/C.
Bang 4: Tien luong binh quan thdng cua lao dfng Vift Nam.
Khdng qua dao tao Qua dao tao ngdn ban Qua dao tao ddi ban Trung cap chuyen nghiep Cao dang
Tir dai hoc trd len
2007
1120 1532 1743 1552 1741 2420
2009
1850 2751 2940 2348 2835 3857
2010
2108 2899 2995 2472 2835 4018
Nguon: T6ng cyc Thong ke.
Miic thu nhap giua lao dgng phd thdng vd lao dong da qua dao tao dai hoc chenh nhau chua den hai lan. Chenh lech giua cac bac dao tao Cling cdn rat thap, ddc bift gifta dao tao ngan ban va dao tao dai ban chenh nhau CO 96000 VND, giira cao ddng va trung cap la 363000 VND. Vdi nhung miic luang nay chua the khuyen khfch ngudi lao ddng hgc tap nang cao trinh do chuyen mdn.
3. Gido due vd ddo tgo
Gido due va dao tao cd y nghia rat ldn trong viec phat trien va nang cao chat lugng ngudn nhan lyc Viet Nam. Quan diem nay da dugc the hien nhat quan trong chien luge phat trien kinh te xa hdi ciia Chfnh phu Vift Nam (2011-2020). 6 Vift Nam cd giao due phd thdng, gido due dai hgc va dao tao nghi diu da dugc chii y. Hang nam miic ddu tu vdo giao due deu tang vdi tdc do trung binh hang nam ban 11%. Dac biet miic dau tu vdo giao due dao tao tang cao trong hai ndm gan day.
Nam 2009 la 18689 ti ddng thi din nam 2010 miic dau tu tang len den 23621 ti ddng. Hifn nay "Viet Nam dugc xep hang tuong ddi cao
f y f
so vdi cac nude chau A ve cdc chi sd gido dye bac trung hgc ca sd vd trung hgc phd thdng vd truy cap internet" (Bdo cao ndng lyc canh tranh Viet Nam Vien Nghien ciiu qudn ly kinh te Tnmg uong, tr84).
Trong nhiing ndm gan day gido dye cao ddng vd dai hgc phdt triin nhanh ve so lugng cd vl so lugng trudng ldp lan sd lugng sinh vien. Dieu ndy phdn dnh nhu cau hgc cua ngudi dan ngdy cdng cao. Chi trong vdng 5 nam (2005-2010) sd lugng cdc trudng Cao Dang va Dai hgc tu 277 trudng vdi 1387100 sinh vien thi den nam 2010 cd Vift Nam da cd 414 trudng Cao Ddng vd Dai hgc vdi 2162100 sinh vien. Trong vdng 5 ndm sd lugng trudng ldp vd sinh vien da tang ban 150%). Vdi vifc gia tdng nhanh chdng ve sd lugng nhu vdy da dan din khdng ddm bdo chat lugng. Nhilu trudng cd ti If smh vien/gido vien vugt muc quy djnh, ti If ndy hifn nay d Vift Nam tnmg binh Id 28.9 sinh vien/gido vien trong khi dd quy dinh cua Bo Gido due vd Ddo tao la 25 sinh vien/gido vien vd nhilu gido vien da day tdi 1000 tilt/ndm trong khi quy djnh Id 260 tilt/ndm. Ndi dung gidng day ciia cdc trudng cham dugc siia doi, khdng thudng xuyen cap nhdp nhiing kiln thiic mdi vd thilu tinh thyc tien. Nhilu sinh vien sau khi tdt nghifp chua ddp ling dugc yeu cau cdng vifc.
Ddo tao nghi cd vai trd quan trgng cung cap ky ndng lam vifc cho ngudi lao ddng.
Trong 5 ndm qua, chiing ta qua chii trgng trang bj nhihig kiln thiic ban lam cho cdc
a QUAN LY KINH T l
$d 44 (11+12/2011)
THL/C TRANG C H A T LL/ONG NGUON N H A N LLfC. NGHllN CUIU TRAO odi VEMR
sinh vien cao ddng va dai hgc ma coi nhe nhimg kiln thiic ky nang nghifp vu cy thi.
Hau qua chiing ta thilu hyt nhimg lao ddng cd ky nang bac cao. Rit it sinh vien sau khi tot nghiep cd thi dap iing dugc ngay. VD nha may cbl tao Intel d thanh phd Hd Chf Minh tuyen ky su cdng nghe thdng tin cd 2000 iing vien tham gia chi cd 90 ngudi dat yeu ciu.
Trong nhdm nay ciing chi cd 40 ngudi la cd kha nang sir dung tieng Anh. Theo tac gia Le Anh tren website baomoi.com, sinh vien nganh cdng nghf thdng tin sau khi ra trudng cd tdi 72%) khdng cd kinh nghiem thyc hdnh, 42%) thieu ky ndng lam vifc nhdm vd 77,2%
sd nhan vien sau khi dugc tuyen dyng phai dua di ddo tao lai.
4. Mot so khuyen nghi ve phdt trien .X
nguon nhdn luc Viet Nam.
Sau han 20 nam ddi mdi, lyc lugng lao ddng hien nay ciia nude ta da cd sy phdt trien cd ve sd lugng lan chat lugng, tuy nhien van cdn nhieu han che so vdi yeu cau phat trien kinh tl. Thyc trang chit lugng ngudn nhan lyc cua chiing ta hifn nay cd the tdm tat mdt sd diem chinh sau:
Thie nhdt, chiing ta hifn dang cd mdt lyc lugng lao ddng tre vdi ban 50 trieu ngudi Id ylu td thuan lgi cho tiln trinh phat triin kinh tl - xa hdi vdi chi phi lao ddng re. Tuy nhien, yeu td nay khdng cdn y nghia khi phin ldn lao ddng lai chua qua ddo tao. Nd da trd thanh bit lgi khi chiing ta tham gia hdi nhap sau vdi kinh tl the gidi.
Thie hai, xet vl co ciu ddo tao nhdn lyc vl
y r y '
cdc mat nhu ve co cau ngdnh nghe vd cdc cap bac trinh do trong dao tao van cdn bit hgp ly.
Cd mdt sd ngdnh nghi dugc ddo tao thua tuong doi so vdi nhu ciu xa hdi, cd mdt sd thi thilu ddn din sy lang phi ngudn lyc cua xa hdi. c i p bac trinh do dugc ddo tao khdng hgp
ly: sd lugng eft nhdn tot nghifp dai hgc, eao dang ti If qud cao so vdi tnmg cap vd cdng nhan ky thuat lanh nghi dan din tinh trang thua thay thieu thg tuong ddi.
Thie ba, ndi dung chuong trinh dao tao chua gan vdi thyc tien san xuat. Cdc chuang trinh dao tao nang ly thuylt, coi nhe ve ky nang nghi nghiep. Do vay, nhieu sinh vien sau khi ra tnrdng chua dap iing dugc yeu cau cdng viec, phai dao tao lai.
D I nang cao chit lugng nguon nhan lyc, de ngudn nhan lyc qudc gia thyc sy Id nhdn
f t f y
td quan trgng phdt trien kinh te can thyc hifn mdt sd gidi phdp sau ddy:
Thu nhdt, can tang vdn dau tu cho gido due dao tao. Thyc te hifn nay, nam 2010, ti If chi ngan sach nhd nude cho gido dye dao tao chilm 13.36%) tdng chi ngan sach qudc gia, nhung ti If dau tu cho giao due dao tao mdi chi chilm 2.8% (23621 ti VND) tong sd vdn
> r y 0 y ^
dau tu qudc gia. Dieu ndy cho thay rang vifc dau tu cho giao dye dao tao ciia Viet Nam chii yeu dya vao ngan sdch nhd nude. Chiing ta can cd chinh sach xa hdi hda gido due vd
f t y
khuyen khich cac td chiic, cdc thdnh phan kinh te dau tu vdo gido due.
Thie hai, thay ddi ndi dung chuang trinh ddo tao ciia cac tnrdng dai hgc, cao dang vd day nghe, theo hudng vira gdn ly thuyet vdi thyc tien ciia sdn xuit, vua chii trgng ddo tao cdc ky ndng nghe cho cdc sinh vien. Ben canh dd cin phdi nang cao chat lugng ddo tao ciia cac trudng dai hgc vd cao ddng, ddc bift Id cac trudng tu thuc. Trong thdi gian qua, chiing ta mdi chii trgng phdt triin vl mat sd lugng md chua quan tam den chat lugng.
Trong thdi gian ngdn, Bd Gido dye vd Ddo tao da cho phep md vd ndng cip qud nhilu trudng dai hgc, cao ddng vua dan lap vd cdng lap da ddn din khdng ddm bdo chit lugng.
Nhilu trudng vfta thilu gido viSn vira ylu cd
$0 44(11+12/2011) QUAN Lt KINH Tl g Q
VEMR
NGHllN CIAJ TRAO Odl THac TRANG C H A T LL/ONG N G U 6 N N H A N LLfCvc tnnh dg. Do vay, trong thdi gian tdi Bg Giao due va Dao lao can phai xict ch?it ky cuong trong giao dye, kien quylt ddng ciia trudng nhftng trudng khdng dap irng dugc tieu chuan.
Thie ha. tim kiem va lya chgn cac md hinh thich hgp dl gdn kit gifta cac trudng dai hgc, cao ddng, cac trung tam nghien ciiu vdi cac doanh nghifp. Sy hgp tdc ndy s5 dem lai lgi ich cho ca hai ben. Phia ben trudng hgc vd cac trung tam se la nai nghien cim vd chuyen giao cac tiln bg khoa hgc cdng nghf cho cac doanh nghiep. Cac nhd khoa hgc cd dieu kien tilp xiic va nam bdt dugc cdc yeu cau ciia san xuat dl cung cap cdc sdn pham vd cdc djch vu khoa hgc cdng nghf phu hgp. Ben doanh nghiep cd dieu kifn tiep xiic vdi cdc thanh tyu khoa hgc cdng nghe mdi vd tranh thii dugc ngudn chat xam quy gid ciia cdc nhd khoa hgc. Hifn nay tren the gidi cd 3 lo£ii md hinh lien ket: Trudng hgc - Doanh nghiep;
Doanh nghiep trong trudng hgc; vd Trudng hgc trong doanh nghiep.
Thie tu, gdn cdng tac tuyIn sinh vdi nhu cau thyc te xa hgi, tranh tinh trang dao tao theo 'phong trao' hgc ciia xa hdi gay ra lang phf ngudn lyc. Nen khuyen khich ddo tao theo "yeu cau', theo 'dja chf, de giiip cho cdc sinh vien sau khi ra trudng cd the tim dugc
vifc ngay. BSn c^nh dd, BO Gido dye vd Ddo l?io cin kit hgp vdi BO Lao dOng cd chuang trinh ddo t^o hgp ly v l mdt co ciu cdc b|c trinh dg gifta D?ii hgc, cao ddng - trung cip - cdng nhdn k5^ thuat Idnh nghi, trdnh tinh tr^ng thua thiy thilu thg nhu hifn nay.
TAI LI$U THAM KHAO
• T6ng cyc Th6ng ke, Niin gidm thdng ke ndm 2007, 2008,2009, 2010.
• Dft lifu lao dgng vd vifc ldm cua Ting cyc Th6ng ke.
• Bdo cdo chi so phdt triin con ngudi cua UNDP ndm 2011.
• Bdo cdo ndng luc cgnh tranh cua Viet A^aw ndm 2010.
• Bdo cdo Ngdn hdng thi gidi (WDI2009) website:
• http://www.baomoi.com/TP-Ho-Chi-Minh- Thi-truong-lao-dong-dien-bien-phuc-tap-va- kho-kiem-soat/47/7104636.epi.
• http://www.dulichh6anmy.com/gia-tri- song/9883-van-de-huu-tri-o-viet-nam.html.
^ QUAN LY KINH TE $d44 (11+12/2011)
