schools, 78.5% of the pupils have a career dream in the future. 91.3% of the pupils can participate in extra curhcular activities, mainly in manual activities. Up to 50.7% of
the pupils used the internet for the purpose of entertainment.
Key words: emotional, psychological characteristics, secondary school pupils
NGHIEN CUTI TAC DUNG CUA DIEN CHAM TRONG DIEU TRj HOI CHUNG DAU LUNG THE PHONG HAN THAP
Nguyin Ba Quang Hoc vien Y Diroc hoc co truyen Viet Nam Muc tieu cua nghien ciru nay la mo ta mot so dac diem lam sang cua hoi chdng dau lirng
the phong han thap va danh gia tac dung giam dau ciia bien phap dien cham trong dieu tri chirng dau lung nay. Nghien cuu duoc tien hanh tren 52 benh nhan tuoi tu 20 den 80, ca nam lan nu bi dau vung that lung thuoc the phong han thap. Bieu hien cua benh la dau vung thit lung, dau tang khi trai lanh, am thap, reu ludi day, chat tuoi beu, mach hoat hoac tram hoat. Cac chi so danh gia la muc dp dau, thir nghiem Schober, thu nghiem Neri, co cung co canh song thit lung. Cac huyet dupe chpn de dien cham gdm giap tich L1-S1, trat bien xuyen hoan khieu, uy trung, dirong lang tuyen, than du, tam am giao. Cham ta xung da hai, (10 Hz, 10 - 50 pA), cham bo xung dang blocking (2 Hz, 10 Hz, 10 - 30 uA), lieu trinh 30phut/lin, 1lin/ngay, dot dieu tri 10 ngay. Tieu chuan danh gia ket qua dieu tii gom 4 loai:
A (tot), B (kha), C (trung binh), D (ket qua kem). Kit qua cho thay: - Ty le benh nhan nam nu tuong duong nhau, gap d mpi lua tudi, da so d lua tuoi > 60. Sd benh nhan lao dpng chan tay chiem 70,8%, cao hon so voi so benh nhan lao dpng tri dc (29,2%). Sau dien cham ty le benh nhan dat loai A (tot) la 80,77%, loai B (kha) - 13,46% va loai C (trung binh) - 5,77%.
Theo thang diem Schober 84,61% so benh nhan trd ve binh thuong (0 diem), theo thang diem Neri cd 65,38% so benh nhan trd ve binh thuong (0 diem).
TCr khoa: dien cham, hpi chung dau lung the han thip 1. OAT VAN OE
Dau lung la mot chung benh do su dau vung thlt lung la chinh. Nguyen nhan gay benh va co chi benh sinh rat phdc tap, thudng hay gap trong lam sang, d ca nam lin nd, d cac Ida tuoi khac nhau, nhat la d nhdng ngudi cd tuoi. Benh khong nguy hiem nhung anh hudng Idn din sinh hoat va nang suit lao dpng.
Theo quan diem cua Y hpc hien dai, hpi chdng dau lung dc cac nguyen nhan nhu:
hep ong song, thiiu nang tuin hoan tuy, gai doi cpt sing, thpai hpa dot sing, gian day chlng, thcat vi dTa dem, trupt dot song, u, lao cpt sing, chan thuong, thoai hoa khdp [1]. Benh dupe dilu tri bing cac phuong phap dung thuoc, vat ly trj lieu, phiu thuat [4].
Theo quan dilm cua Y hpc cc truyen, hpi chdng dau lung dc cac nguyen nhan nhu:
than hu (lung la cung thanh cua than, mpi benh cua than diu lien quan din lung va
ngugc lai), do bat noi ngoai nhan, do phong han thap gay dau chu yeu o vung that lung.
Benh dugc dieu trj bing cac phuong phap dung thuoc, xoa bop bam huyet, dien cham [6], [7] dat dugc nhung kit qua kha quan.
Nhung viec danh gia kit qua cua phirgng phap dien cham cho tirng nhom nguyen nhan benh con chira dugc cu thi nhir chgn phirc hgp huyet, chi do kich thich huyet cho tirng thi benh. Di lam ro vin di tren chiing toi tiln hanh nghien ciru dilu trj chirng benh dau lirng thi phong han thip. Do do chiing toi tiln hanh dl tai "Nghien ciru tac dung cua dien cham trong dilu tri hdi chirng dau lung thi phong han thip" nhim cac muc tieu sau:
- Md ta mot so dac dilm lam sang cua hdi chirng dau lung thi phong han thip.
- Danh gia tac dung giam dau cua dien cham trong dilu trj chirng dau lung thi phong han thip.
2. D6l Tl/CTNG VA PHlfONG PHAP NGHIEN CUTJ
2.1. D6i tirgng nghien cdu
Gom 52 benh nhan tuoi tir 20 din 80, ca nam va nir.
* Tieu chuan chgn
Chgn benh nhan thupc thi phong han thip ty: Dau viing thlt lung, dau tang khi trdi lanh, im thip, reu lirdi day, chit lirdi beu, thich an do ndng Im, dai tien nat, tiiu tien trong dai, mach hoat hoac trim hoat.
* Danh gia mOc dp benh theo thang diem - Mire dp dau.
- Thir nghiem Scheber.
- Thir nghiem Neri.
- Do tim van dong cpt sing thlt lung ngira - nghieng - xoay.
- Co cirng co canh song thlt lung.
- Oanh gia mire dp hdi chirng thlt lirng chung thee cac tieu chuin.
* Tieu chuan loai trir
Nhdng benh nhan cd kem thee cac benh nhu dau lirng dc lap, ung thir, thoat vj dTa dem cd chi djnh phiu thuat; benh nhan bd do dilu trj; benh nhan tir diing them thuoc hay cac phuong phap dilu trj khac.
2.2. Phuong phap nghien ciru
* Thiet ke nghien ciru
Tiln ciru, thir nghiem lam sang theo chilu dpc, nglu nhien, so sanh trudc sau.
* Quy trinh nghien CLFU
Benh nhan tdi benh vien dugc kham lam sang ti my, toan dien, chup Xquang cot song thing nghieng. Dugc chin dean xac djnh dau lung do phong han thip, dugc phan nglu nhien va nhdm dilu tri bing phirong phap dien cham. Thee ddi cac chi so lam sang va can lam sang. Cac chi so dugc danh gia vao gida trirdc va sau dilu trj.
* Tien hanh nghien ciru
Ap dung ky thuat dien cham chpn huyet theo ly luan ciia Y hpc co truyln va thep tilt doan thin kinh [4].
- Cham ta huyet: giap tich ^ - Si, trat bien xuyen hoan khieu, uy trung, duong lang tuyin.
- Cham bo huyet: than du, tam am giag.
- Ky thuat cham: cham kim vao huyet dao dugc thirc hien nhe nhang, dat "die khi". Dp dai ciia kim tuy theo dp sau ciia tdng huyet dao.
- Kich thich huyet Sd dung may dien cham M7.
+ Ta: Bing dang xung da hai, tin so (F)
= 10Hz, cudng dp (I) = 10 - 50uA (tuy thee sdc chju dirng ciia ngirdi benh);
+ Bo: Dang xung Blocking, tin so = 2Hz,
cudng dd = 10 - 30uA (tuy theo sdc chju dung cua ngu'di benh).
Lieu trinh dieu trj 30 phut/ lan, 1 lan/ ngay, dot dieu tri 10 ngay.
* Cac chi tieu nghien ciru: mdc do dau, thd nghiem Schober, thd nghiem Neri, do tam van dong cpt song that lirng ngda - nghieng - xoay; co cdng co canh s6ng that lirng.
* Tieu chuan danh gia ket qua:
[(E diem trudc dieu trj - £ dilm sau dilu trj)/E diem trudc dilu trj] x 100 (%)
Loai A: Ket qua dieu trj tot, tdng diem sau dieu trj giam hon 80% so vdi trirdc dieu trj.
Loai B: Ket qua dieu trj kha, tdng diem sau dieu trj giam 61-80% so vdi trirdc dieu trj.
Loai C: Ket qua dieu trj trung binh, tdng diem sau dieu trj giam 40-60% so vdi trirdc dieu trj.
Loai D: Ket qua dieu trj kem, tdng diem Bang 1. Phan
sau dieu trj giam 40% so vdi trirdc dieu trj.
2.3. Phuang tien nghien cuu
- Kim cham: 5-30 cm, du>dng kinh 0,2- 0,5 mm, may dien cham M7 do Vien Cham cdu san xuat, kep vo khuan, bong vo khuan, khay nhom dirng dung cu, may chup X- quang do My san xuat, thudc do dp ciia cac khdp.
2.4. Xu ly sd lieu
Cac sd lieu thu dirge trong nghien cdu deu dirge tinh toan, xd ly theo phirong phap toan thdng ke y sinh hpc.
3. KET QUA NGHIEN CU'U
3.1. Mot so dac diim lam sang cua cac ddi tugng nghien cuu.
Cac dac diem chung cua cac ddi tirgng nghien cdu dirge trinh bay trong cac bang 1-4. Qua bang 1 thay ro ty le mic benh dau lirng do the phong han thap d nam va nir khong co sir khac biet. Lda tudi 20-29 tudi chiem 25% va tren 60 tudi chiem 25%.
bd theo tudi va gidi.
\ . Tudi
Gidi 20-29 30-39 40-49 50-59 > 60
Tdng sd BN (n)
Nam 12 6 4 3 1 26
Nd 1 6 5 0 12 26
Tdng (n) 13 12 11 3 13 52
Ty le (%) (25%) (23%) (21,2%) (5,8%) (25%) (100%) Bang 2. Phan bd theo nghe nghiep.
— - — N g h e nghiep
So benh nhan Lao dong chan tay Lao dong tri 6c
Sd benh nhan (n) 38 14
Ty le (%) 73,07 26,93
Ket qua tren bang 2 cho thay ty le ngudi 26,93%). So lieu trong bang 3 cho thay da lao dong chan tay mac benh cao hon so vdi so benh nhan co thdi gian bj benh > 6 thang ngu'di lao dong tri 6c (73,07 % so vdi (chiem 34,7%).
Bang 3. Phan bo theo thdi gian bj benh.
—TJidigian mac benh
So benh nhan —______ < 1 thang 1- 3 thang 3- 6 thang > 6 thang
So benh nhan (n) 5 15 14 18
Ty le (%) 9,6 28,8 26,9 34,7
Bang 4. Phan bo theo mdc do bj benh.
—__IV1dc dp bj benh
So benh nhan —.______ Nhe Vda Nang
So benh nhan 5 35 12
Ty le (%) 9,6 67,3 20,4
Ket qua tren bang 4 cho thay nhdng benh nhan bj benh dau lung the phong han thap d mdc dp vda chiem ty le cac (67,3%).
3.2. Ket qua dieu trj chdng dau lung do the phong han thip bang dien cham.
Ket qua dieu tri chdng dau lung do the phong han thap qua mdc dp dau, thang diem Schober, Neri, van dpng cpt song that lung, ngudng dau, thdi gian bj benh, mdc dp benh dupe trinh bay tren cac bang 5-8.
Bang 5. Theo mdc dp dau.
Mdc dp
Thdi gian ^^~~-____ Khoi (1) Nhe (2) Vda (3) Nang (4) Mdc dp P
Thdi gian ^^~~-____ n % n % n % n % P
Vao (a) 0 0 5 9,6 35 67.3 12 20,4 P1-2 < 0,05 P2-3 < 0,05 Ps-4 < 0,05 P1.4 < 0,05 Sau 5 ngay dieu trj (b) 7 13,4 21 40,4 20 28,5 4 7,7 P1-2 < 0,05 P2-3 < 0,05 Ps-4 < 0,05 P1.4 < 0,05 Sau 10 ngay dieu trj (c) 40 70,9 7 13,4 4 7,7 1 1,9
P1-2 < 0,05 P2-3 < 0,05 Ps-4 < 0,05 P1.4 < 0,05 P Pa.b < 0,05, Pb.c < 0,05, Pa.c < 0,05
Cac so lieu trong bang 5 cho thay benh nhan mic benh d mdc dp vda va nhe cc ket qua dieu trj t6t hon nhdng benh nhan mac benh d mdc dp nang. Sau 5 ngay dieu trj cc 7 benh nhan khoi, chiem 13,4%; sau 10 ngay dieu trj co 40 benh nhan khoi, chiem 70,9%.
Qua bang 6 thay ro trudc dieu trj benh nhan co thang diem Schober 2 va 3 diem chiem 86,54%. Tuy nhien sau 10 ngay dieu trj thi so diem Schober thay doi, gan nhu mpi benh nhan deu dat diem Scheber la 0 va 1. Sy khac biet nay la cc y nghia theng ke vdi p < 0,05.
Bang 6. Ket qua dieu tri theo thang diem Schober.
Thdi diem Vao (1) 5 ngay (2) 10 ngay (3)
Mdc dp dau ^ \ n % n % n % P
0 diem 0 0 11 21,16 44 84,61
1 diem 7 13,46 34 65,38 8 15,39 P1-2 < 0,05
2 diem 34 65,38 7 13,46 0 0 P2-3 < 0,05
3 diem 11 21,16 0 0 0 0 P1-3 < 0,05
n 52 100 52 100 52 100
Bang 7. Ket qua dieu trj theo thang diem Neri.
Ket qua Vao (1) 5 ngay (2) 10 ngay (3) P
Mdc dp n % n % n %
P1-2 < 0,05 p2.3 < 0,05 P1-3 < 0,05
0 diem (a) 2 9,6 13 25 34 65,38
P1-2 < 0,05 p2.3 < 0,05 P1-3 < 0,05 1 diem (b) 10 19,23 23 44,23 17 32,69 P1-2 < 0,05 p2.3 < 0,05 P1-3 < 0,05 2 diem (c) 14 26,92 16 30,77 1 1,93 P1-2 < 0,05 p2.3 < 0,05 P1-3 < 0,05
3 diem (d) 21 40,38 0 0 0 0
P1-2 < 0,05 p2.3 < 0,05 P1-3 < 0,05
4 diem (e) 5 3,8 0 0 0 0
P1-2 < 0,05 p2.3 < 0,05 P1-3 < 0,05
n 52 100 52 100 52 100
P1-2 < 0,05 p2.3 < 0,05 P1-3 < 0,05
P Pa-b < 0,05, pD._ < 0,05, p_.d < 0,05, p... < 0,05, pa.e < 0,05 Cac so lieu tren bang 7 cho thay ket qua trirdc dieu trj la 2 benh nhan (chi chiem dieu trj benh theo thang diem Neri co sir 9,6%) va sau dieu tri la 34 benh nhan bien doi ro ret: So benh nhan co 0 diem ( chiem 65,38% ).
Bang 8. Ket qua dieu trj theo van dpng cpt song thit lirng.
^~~~~~-~-______^ Ket qua
Van dpng cpt SC1TT^~~~---~-_____ Vao(1) 5 ngay (2) 10 ngay (3) P
Ngda 10,5° 18,5° 25,5° P1-2 < 0,05
P2-3 < 0,05 P1-3 < 0,05
Nghieng phai 8,5° 19,8° 26,5° P1-2 < 0,05
P2-3 < 0,05 P1-3 < 0,05
Nghieng trai 8,38° 20,8° 28,5°
P1-2 < 0,05 P2-3 < 0,05 P1-3 < 0,05 Ket qua tren bang 8 ta thay ket qua dieu
trj qua v§n dpng cpt s6ng thit lirng co sir bien doi ro ret. 100% so benh nhan sau dieu trj khong con bj han che van dpng cpt s6ng thlt lung.
4. BAN LUAN
4.1. Vd dac diem lam sang benh nhan bj dau lirng do phong han thip
Trpng qua trinh dilu trj che 52 benh nhan bj dau lirng dc phpng han thip chung toi nhan thiy tuoi mic benh da so la tren 60 tuoi nhirng cung co 25 % so benh nhan mlc
chdng benh nay d tuoi ti> 20 - 29 tuoi.
Nguyen nhan bi benh trong nhom tuoi td 20-29 rat co the la do phong han thap vi da so benh nhan co chat lirdi beu, reu ludi trang va co den 90% trirdng hop trong so nay deu co mach phu khan, thirong la nhCrng benh nhan mac benh lan dau. Tren X-quang khong thay hinh anh ton thirong.
Dieu nay khac han so vdi 25% so benh nhan bi benh d tuli tren 60 tuoi.
61 nhdng benh nhan co tuoi nay thi da so da bi benh nhieu nam va da den dieu tri nhieu lan. Tren X-quang ciia nhom nay co tdi 85% doi tirong bj thoai hoa cpt song va khi bat mach thirdng la mach tram hoat chd khong phai la phu khan nhir d nhom 20- 29 tuoi.
Trong so 52 benh nhan den dieu trj chiing toi thay ty le nam va nd la tirong dirong nhau, dieu nay khac vdi nhan djnh cua mpt SP tac gia che biet ty le nam gidi mac benh dau lirng nhieu hon nd gidi xap xi 2 lan [4]. Dieu nay khong trai ngirpc vdi nhan djnh ciia mpt so tac gia. Chiing toi cho rang ngay nay djch vu y te ngay cang dirge tang cirdng, thuan loi cho ngudi benh.
Ngirdi benh ngay cang ira thich dieu trj bang Y hgc co truyen do do ngay ca nhdng benh nhan nd khi mdi bj benh nhe hg cung da tim den co so y te de dieu trj ma khong coi do la benh ciia ngirdi gia khong can phai chda.
Trong qua trinh nghien cdu chung toi gap nhieu nhdng benh nhan bj dau lirng la nhdng ngirdi lao dong tay chan (chiem ty le 73,07%) cao hon hln so vdi nhdng ngirdi lao dong tri 6c (chiem ty le 26,93%). Dieu nay cung phii hgp vdi nhan djnh cua tac gia cho rang nhdng ngirdi lao dong chan tay thirdng hay bj dau lirng do khuan vac qua
nang, hoac lao dong sai tir the [1], [4]. Hp la nhdng ngirdi lam rupng, cong nhan ham mo thu'dng xuyen phai tiep xiic vdi nhdng noi am thap, trang thiet bj bao hg lao dpng khong dirge dam bao do do hg rat dl mac chdng benh do han thip gay nen.
Chiing toi cung nhan thiy 80% so benh nhan bj chdng dau lirng do phong han thip nay deu co mach hoat va phu khin. Trong do 61,54 % la mach trim hoat. 90% so benh nhan bi dau lirng thi phong han thip diu co chit liroi beu, reu lirdi diy.
Trong qua trinh dilu trj chung toi chu yiu gap nhdng benh nhan da bj benh td 1 thang trd len chiim 90,6% trong do co 37% so benh nhan mlc benh tren 6 thang. Nhan xet nay cung phu hgp vdi nhan djnh ciia tac gia cho ring benh dau lirng chu yiu gap d ngirdi gia do than khi suy, lirng la khung thanh cua than nen mpi benh ciia than diu lien quan din lirng va ngirgc lai [2], [6], [7].
Mat khac nhdng ngirdi co tuoi thi da so lai bj benh thoai hoa dot song nen cung din din dau lirng. Benh nhan bj dau lirng hay bj tai phat nhieu lin la do tuoi tac cung nhir qua trinh lao dpng, sinh hpat khong gid gin dirge.
Trcng so 52 benh nhan dirge dilu trj tai khoa cham cdu Benh vien Tue TTnh chung toi chi gap 9,6% benh nhan mlc benh mdc do nhe, con da so la mic benh d mdc do vda chiim 67,3% va chi co 7,3% so benh nhan mlc benh d mdc do nang. Dilu nay chdng to trinh do dan tri cua nhan dan ngay cang dugc nang cao, ngirdi benh dl dang tilp xuc vdi djch vu y ti.
Theo tieu chuin cua Y hgc co truyln thi ca 52 benh nhan diu co trieu chdng dau tang len khi gap lanh, 42 benh nhan c6 chit lirdi beu, 52 benh nhan co reu ludi trang irdt, vi mach thi co 20 benh nhan mach phii
khan va 32 benh nhan mach tram hoat va co toi 49 benh nhan co ci>ng co canh cpt song.
Theo tieu chuan cua Y hpc hien dai chiing toi thay trong nhom benh nhan nghien ciru thi dau hieu Schober la 2,05cm, Neri la 22,5 cm, dp ngira cpt s6ng la 10,5°, nghieng phai la 8,5°, nghieng trai la 8,4°. Tat ca nhirng so lieu tren cho thay benh nhan bj dau lirng mpt each thirc sir.
4.2. Ve kit qua diiu trj
* Chgn phirc hgp huyet
Trcng qua trinh nghien ciru chiing toi chpn phac do huyet theo ly luan cua Y hpc CP truyen va tilt doan than kinh va tiln hanh cham ta huyet Giap tich tir L, - Si. Theo tilt doan than kinh thi cap huyet nay co tac dung giam dau rit tot.
- Cham ta huyet:
Trat bien (BL54) thupc kinh Bang quang xuyen huyet Hoan khieu (GB30) thupc kinh Ddm. Theo ly luan ciia Y hpc co truyen hai huyet ciia hai kinh nay co lien quan din viing lirng do do co tac dung giam dau.
Thd lieu la huyet nam tren kinh Bang quang co tac dung giam dau d viing that lirng va tang cirdng kha nang van dpng.
Uy trung la huyet Hpp cua kinh Bang quang dc dp mpi chdng dau lirng deu diing huyet Uy trung. Dirong lang tuyln la huyet Hpp thupc kinh Ddm dong thoi la huyet Hpi cua Can dc dd cc tac dung giam dau.
- Cham bo huyet:
Than du: cc tac dung be than trang dirong. Theo ly luan ciia Y hpc cc truyln thi than sinh cct, cct sinh tuy, dc dp khi cham be huyet Than du co tac dung lam khoe xirong cot.
Tam am giao la huyet giao nhau cua 3 kinh am d chan, co tac dung trd thap do do co tac dung giam dau rat tot.
Phac do huyet nay la phii hop vdi chdng dau lirng do thi phong han thap.
"Che dp kich thich huyet
Trong cham cdu cung nhu trong cham giam dau va cham te, muln kich thich huyet dirge tct trirdc hit phai cham dirge "Die khi". Nlu nhir khi cham khong dat dirge die khi thi khi tang cirdng do kich thich benh nhan khong thi chiu dirng dirge vi qua dau.
Mat khac khi muon kich thich huyet dl nang cao hieu qua dilu trj cung nhir nang cao ngudng dau trudc tien la phai tang tan so.
Mpt SP tac gia che ring khi diing xung dien d tin SP thip 2 - 5 Hz chi cc tac dung heat hda viing dirdi dpi va tuyln yen tilt ra enderphin, trong khi dd kich thich vdi tin so cao tren 10 Hz khdng chi cd tac dung hoat hda he Opiat, ma cdn hoat hda ca cac he thong chong dau khac [6], [7], [8],
Trong cdng trinh nghien cdu nay, chiing tdi da diing chi dp kich thich huyet vdi tin so dien kich thich la 10 Hz vi khi kich thich vdi tin so cao tuy cd tac dung giam dau rat tot, nhirng trong trudng hpp dilu trj chdng dau lirng niu kich thich vdi tin so qua cao se gay hien tirgng co cdng co va benh nhan se bj met sau khi cham. Theo chiing tdi day la vin di rit dang dirge cac nha cham cdu, cham te quan tam ap dung vao thirc tiln tren lam sang. Vi thdi gian cd han nen chiing tdi chu-a tiln hanh nghien cdu cac chi dp kich thich g cac tin sc khac nhau.
Chiing tdi se tiip tuc nghien cdu them dl lam sang tc vin di nay.
Tiiy thee tdng huyet va tdng benh nhan chiing tdi sd dung cirdng dp cac xung dien d mdc toi da ma benh nhan chju dirge thirong la 15-30 pA. Viec sir dung cirdng dp nay cung gieng nhir cac tac gia da sd dung [3], [5], [6].
5. KET LUAN
- Dac diem lam sang: trong so 52 benh nhan bi dau lung do the phong han thap chung toi thay ty le benh nhan nam va nCr la tuong duong nhau gap d mpi lira tuoi, nhieu nhat la lua tuoi > 60 chiem 25% va Ida tuoi 20 - 29 tudi chiem 25%: benh nhan lao dpng chan tay chiem 70,8% cac hon so vdi benh nhan lao dpng tri 6c (29,2%).
- Kit qua didu trj: trcng SP 52 benh nhan dau lung the pheng han thap dupe dieu trj bing dien cham cac huyet: Giap tich L-, - Trat bien xuyen Hoan khieu, Uy trung, Than du, Tam am giao cho ket qua: loai A la 80,77%; loai B la 13,46%; loai C la 5,77%;
khong co ket qua loai D; theo thang diem Schober: 84,61% benh nhan sau dieu trj trd ve mdc binh thudng (0 diem); theo thang diem Neri: 65,38% benh nhan sau dieu trj trd ve mdc binh thudng (0 diem); dp ngda cpt song tang 15° so vdi trudc dieu tri, trcng d6 co 85% so benh nhan trd ve mdc binh thudng; dp nghieng phai cpt sdng tang 18°
SP vdi trudc dieu tri, trong do co 88% benh nhan trd ve mdc binh thudng; dp nghieng trai cpt song tang 20,1° SP vdi trudc dieu trj, trong dd cd 95% benh nhan trd ve mdc binh thu'dng.
TAI LIEU THAM KHAO:
1. Ngo Thanh Hdi (1995), Nghien cdu gia tri cac trieu chdng va tieu chuan lam sang thoat vi dTa dem cpt spng thlt lung, Luan an PTS khpa hpc Y - Dupe, Oai hpc Y Ha Npi.
2. Nguyln Tai Thu (1984), Cham cdu chda benh, NXB Y hpc, Ha Npi.
3. Nguyln Tai Thu, Trin Thuy (1997), Cham cdu sau dai hpc, NXB Y hpc, HN.
4. Pham Khue (1988), Dung thuoc Nam chda mpt SP benh thdng thudng: Dau
xuong khdp, cpt sing, Tap chi Y hpc quan su, sc 02 Cue Quan Y, tr. 35-57.
5. VQ Quang Bich (1997), Phong va chda cac chdng benh dau lung, NXB Y hpc, Ha Npi, tr. 137-139.
6. Dd Cdng Huynh, Nguyln Tit San, Vu Van Lap (1989), Dac diim va tac dung sinh ly cua cac huyet cham cdu, Tap chi Y hpc quan su, Cue Quan y, sc 5, tr. 23- 26
7. Nguyin Ba Quang (2000), Nghien cdu tac dung cua cham te va thuoc hd tro trong phiu thuat budu tuyln giap, Luan an tiln sy, Hpc vien Quan y
8. Hayasuriya A. (1989), The scientific basis of acupuncture, 2nd enlarged ed., Srilanka.
SUMMARY Reseaching the effects of electroacupuncture in treating lumbar
pain syndrome typed rheumatism Nguyen Ba Quang Vietnam Academy of Traditional Medicine This study aimed at dischbing some clinical characteristic of lumbar-pain syndrom typed rheumatism (phong-han- thap), and evaluating the pain-releiving effect by electroacupuncture. The study was carried out on 52 patients, aged from 20 to 80 years old of both sexes having rheumatic lumbago. The symptoms of the disease were having a lumbar pain and increased pain in cold and moisty weather, thick tongue moss, slippery or sinking slippery pulse. The evaluative indexes consist of pain level, Schober test, Neri test, intensive contraction of spinalis thoracis muscle.
Selected points for electroacupuncture were L1-S1 paraspinal points, zhibian (BL54)
through Huantiao (GB30), Weizhbng (BL40), Yanglingquan (GB34), Shenshu (BL23), Sanyinjiao (SP6). Tonic acupuncture stimulation (2 Hz, 10 Hz, 10-30 uA) and dispersal acupuncture stimuation (10 Hz, 10 - 50 uA) were applied, with the therapy course of 30 min/episode, 1 time/day, for 10 days. The results showed that the rate of patients in both sexes were equal, which occurred at all ages, mostly at the age of over 60. The number of manual labour
patients accounted for 70.8%, which was higher than that of brain workers (29.2%).
After electroacupuncture treatment, the rate of patients reached at level A (excellent) was 80.77%, B (good) was 13.46%, C (moderate) 5.77%. According to Schober scale, there were 84.61% of patients recorved to normal level (0 score), and this ratio was 65.38% in Neh scale.
Key words: electroacupuncture, rheumatoid lumbago
TAC DUNG CUA TAP LUYEN THAI CUC QUYEN LEN MOT SO CHl TIEU SINH LY VA NANG LUC THE CHAT O NGUOI CAO TUOI
Hoang Thj Ai Khue, Nguyin Thj Kim Thoan, Dau Binh Huang
Trir&ng Bai hpc Vinh Muc tieu cua nghien cdu la tim hieu tac dung cua tap luyen thai cue quyen len mpt so chi tieu sinh ly va nang luc the chat d nguoi cao tuoi. Ket qua nghien ciru cho thay, tap luyen thai cue quyen cd tac dung cai thien chdc nang tuan hoan va hd hap nhw giam tan so tim va huyet dp; tang dung tich song va thoi gian nin thd toi da; nang cao nang lux: the chat d nguoi cao tudi nhu sue nhanh, sue manh co va thang bang; su khac biet cac chi tieu nay o thoi diem truoc va sau 3 thang tap luyen cd y nghia vdi p < 0,05-0,001.
TCr khoa: Thai Cue Quyen, nguoi cao tuoi 1.DATVAN OE
0 Viet Nam, theo dy bao ciia Vien nghien cdu ngu'di cao tuoi (NCT), den nam 2029 (theo [1]), ti le NCT se chiim 16,8 % va la mpt trong nhdng nude co ti le dan so hoa gia cao. Tai Thanh pho Vinh, theo so lieu dilu tra cua phong thong ke dan so, din nam 2009 co dan so 296.806 ngydi, trong do NCT co so lypng 25.007, chiim ti le 8,43% [2],
Tuoi cang cao cac bp phan trong co thi cang bj lao hoa va dl mlc cac benh tat. Theo thong ke ciia WHO td cac nghien cdu vi tinh
hinh benh tat d NCT da cho thay, hien nay NCT tren thi gidi dang gap cac benh phi biin nhir thiiu nang mach vanh, tang huyit ap (THA), Parkinson, Alzheimer, benh phoi tic nghen man tinh, hen phi quan, ung thir, loang xu>ong, thoai hoa khdp... [3], [5], [7], [9]. Trong do benh THA diroc xem la benh co ty le td vong hang diu va dupe vi nhir " ke gilt ngudi thlm lang". Tai Thanh pho Vinh, theo so lieu cong bo cua Hoang Thj Ai Khue nam 2009, co tdi 40,53% nam va 38,98 % nd cao tuoi bj tang huyit ap [1].