Boekbesp,ekings / Book Reviews
According to Bonda's Jewish friends, "Gehinnom" is like purgatory, the front porch of Paradise. The stay in "Gehinnom" could not exceed twelve months. To remain in line with this thinking, Christian theology must therefore reject the doctrine of eternal punishment, and embrace the idea of the salvation of all (including the Jews).
This book is a further contribution to a long debate throughout the centuries. For hundreds of years the church debated the choice between salvation for all on the one hand and eternal punishment on the other hand. This debate still continues in various forms. The question whether God is only a God of love, or also a God of righteousness, is a dimension of the same debate. The question whether there is salvation outside the church, yes: outside Jesus Christ, is another dimensions of this debate. So we could go on and on and show that many debates in theology have got to do with this problem.
Has Bonda made an original contribution to this debate? I don't think so. No really new per- spectives have been brought forward. Has he made a responsible contribution? I don't think so. The exegetic parts do not give the impression that he took note of the huge and massive research of the last decades on the Pauline letters. Is it a worthwhile book to read? Yes. You will defmitely learn a lot by reading this book. You will also be stimulated to rethink your own viewpoints on this matter. Will this book change trends in dogmatics? I don't think so. The research was done in order to substantiate a preconceived idea.
Den Heyer, C J 1998 - Paulus. Man ven twee werelden
Zoetenneer, Nederland: Uitgeverij Meinema. 324 pagina's. Prijs: Bfr. 790
Boekaankondiging
In het nieuwtestamentisch ondersoek, maar ook in de belangstelling van vele gei"nteresseerden binnen en buiten de kerken, staat het vroege christendom hoog genoteerd. De ware golf van publica ties over de historische Jezus en over de christologie weerspiegelt die interesse. Het is daarom niet verwonderlijk dat ook Paulus - die vaak onbegrepen en verguisde, maar ook monumentale gestalte uit die eerste eeuw - opnieuw de aandacht trekt.
Die bekende nieuwtestamenticus C J den Heyer tekent in dit hock het leven en werk van de apostel die in het Nieuwe Testament en in de christelijke traditie zo prominent aanwezig is. De auteur heeft een historisch-biografische benadering gekozen. Daardoor krijgt de lezer een helder oveIZicht van het bewogen leven van de rustelose Paulus en ontvouwt zich de thematiek in Paulus' werk.
Wij volgen de jonge Paulus, toen nog als Saulus een ijveraar tegen de jonge christelijke beweging, op zijn weg naar Damascus waar hij een visioen kreeg en radicaal van inzicht veranderde. Vervolgens zien we hoe hij zijn missie naar vele streken in vooral Griekeland en Klein-Azie volvoerde. Op basis van de brieven die Paulus schreef (Den Heyer scbrijft zeven brieven toe aan Paulus) schetst Den Heyer hem op overtuigende wijze als een "contextueel theoloog". Reagerend op velerlei concrete vragen vanuit de gemeenten die hij bezocht, ontwikkelde Paulus zijn gedacten, die ons tot nu toe bezighouden. Den Heyer laat zien van welk belang het was dat Paulus, man uit de joodse en de Grieks-hellenistische were Id, de
324 HTS 56(1) 1000
Digitised by the University of Pretoria, Library Services
Boekbesprekings / Book Reviews
christenen van niet-joodse huize een gelijkwaardige plaats gaf binnen de van oorsprong joodse gemeente die Jezus volgde.
Deze fascinerende studie van Paulus opent vensters op het vroege christendom en biedt de kans om een nieuwe kijk op Paulus te krijgen.
Konig. Adrio 1998 - Vernuwe of verdwyn
Kaapstad: Lux Verbi. 116 Bladsye. Prys: R49-00
Resensent: Dr Willie Kloppers (Pretoria)
Hierdie populer-teologiese bydrae tot 'n besonder aktuele en noodsaaklike debat, is tydig. Die saak van vemuwing word in die titel as van deurslaggewende belang vir die kerk se voortbestaan aangebied. Wan- neer 'n saak so gewigtig is dat dit die voortbestaan van die kerk raak, is dit belangrik dat sovee! as moontlik van die kerk se Jidrnate by die debat daaroor betrek word, en Die net teoloC! of enkele belangstellendes nie.
Die skrywer het daarin geslaag om deur rniddel van die skryfstyl en bevatlike indelings die inhoud vir 'n bree leserskring toeganklik te maak. Dit bied belangrike perspektiewe op die feitelikheid van die bestaan van verskillende vorme van aanbidding en spirituaJiteit, die historiese agtergrond daarvan en die verskei- denheid moontlikhede wat in die begrip vemuwing opgesluit le. Dit is 'n eerlike poging om verskeidenheid te akkommodeer sonder om eenheid prys te gee. Die skrywer ste! die verskillende moontlikhede op ge- balanseerde wyse aan die leser bekend. Wanneer hy self keuses maak en spesifieke standpunte inneem, spreek dit van 'n innerlike geloofsoortuiging, maar wat ook reeds 'n bepaalde vorm van spiritualiteit ver- teenwoordig.
'n Positiewe aspek is die verskeidenheid konkrete vemuwingsmoontlikhede wat aan die orde ge- stel word. Dit deurbreek die algemeen gangbare idee dat slegs die sang of die predikiog die kerk "van on- dergang" kan red. Die klem word tereg op 'n globale en algehele vernuwing in elke aspek van die geloofs- lewe geplaas: die struktuur en inrigting van die kerkgebou; die gelowiges se liggaamshoudings en -taal; die predikant se kanselhouding en lewe van die kansel af; die persoonlike en gesamentlike spiritualiteit wat (woordeloos) 'n boodskap verkondig; die vergaderings en byeenkomste van twee of drie gelowiges. Indien vemuwing maar net gedeeltelike aanpassing ter wille van tydelike oorlewing is, is dit halfhartig en onoor- tuigend en daarom van min waarde. Die boodskap van hierdie boek is inderdaad dat vernuwing slegs deur rniddel van die ware Vemuwer, die Skepper-Gees tot stand kan kom
Ongelukkig word die uitnodiging om by vemuwing betrokke te raak en die kerk sodoende van verdeling te red, nie effektief deur die metateks uitgebou Die. Die voorstelling op die voorblad van groteske ratte wat onverbiddelik draai en dreig om die kerk (wat reeds verdeel is) tot ondergang te maal, is sterk afdreigend. Dit kommunikeer wel die gevaar waarteen die boek wil waarsku, maar dit km terse If- dertyd daartoe lei dat potensiele lesers afgeskrik word om die boek oop te maak. Dit dra wel die dringend- he id van die keuse wat gemaak moet word oor en stem in hierdie opsig met die inhoud ooreen, maar dit doen nie reg aan die positiewe boodskap van hoop waarmee die boek afsluit Die. Baie meer moeite behoort in die algemeen gedoen te word om te verseker dat buiteblaaie en alle ander visuele aspekte dieselfde bood-
HTS 56(1) 2000 325
Digitised by the University of Pretoria, Library Services
