Hieruit is bevind dat die onderwys (en opvoeding) van Bantoetaalsprekers in die tydperk 10 000 v.C. Die ondersoek het getoon dat die geskiedenis van die herkoms en herkoms van die sprekers van die Bantoetaal en die opvoedkundige belang daarvan bestaansreg het in historiese onderwys.
INLEIDING
Hierdie onakkurate beeld wat onder meer in Europa geheers het oor die geskiedenis, kultuur en gebruike van die swart mense van Afrika, het moontlik ook die wanopvatting by sommige Europeërs veroorsaak dat die geskiedenis van Bantoetaalsprekers in Suid-Afrika sy begin het. punt met die wit nedersetting aan die Kaap die Goeie Hoop. Benewens hierdie verkeerde begrippe rakende die geskiedenis en opvoeding van swartes, sal daar in hierdie hoofstuk gepoog word om aan te toon dat daar vir 'n baie lang tyd in die geskiedenis van die Bantoetaalsprekers van Afrika ander verkeerde begrippe oor hul agtergrond bestaan het. en veral hul opvoedkundige agtergrond.
DIE AGTERGROND EN KONTEKS VAN DIE NA VORSINGSPROBLEEM
Al hierdie bronne van inligting oor die geskiedenis van die swart mense moet geëvalueer word om meer lig te werp op die oorsprong van die Bantoetaalsprekers en op onderwys in die laaste tydperk. Bogenoemde primêre inligtingsbronne is reeds deeglik ondersoek en op grond hiervan het sekere teorieë oor die oorsprong van die Bantoesprekende mense ontstaan.
PROBLEEMSTELLING
Argeologiese opgrawings (vgl. Hall, 1987; Van Noten, 1982; McCall, 1969; May lam, 1986) verskaf ook inligting oor die oorsprong van die Bantoetaalsprekers en oor die linguistiese en geografiese konstruksies en historiese gegewens. Daar is ook ander teorieë oor die oorsprong van die Bantoetaalsprekers, insluitend die Sahel-korridor-teorie, die teorie van hul oorsprong in Soedan, 'n teorie van hul aankoms uit die Midde-Ooste (Arabië), en tradisies soos vervat in mites en legendes wat daar bestaan onder die Bantoesprekendes self oor hul eie afkoms.
DIE AKTUALITEIT EN NOODSAAKLIKHEID VAN DIE STUDIE
DIE DOEL VAN DIE NA VORSING
NA VORSINGSMETODES
- Literatuurstudie
- Triangulering
- Bronne-kritiek
- Ekstrapolasie
Die probleemhistoriese metode is gebruik omdat die navorsingsonderwerp te make het met sowel die historiese verlede as die opvoedkundige verlede van die Bantoesprekende mense. Met die metode kan die historiese verlede en die opvoedkundige verlede van die Bantoetaalsprekers beter verstaan en verstaan word (vgl. Van der Walt, 1978).
TERREINAFBAKENING
Daar is ook ondersoek in watter mate die Bantoetaalsprekers bygedra het tot die kulturele erfenis van die vroeë beskawings waarmee hulle in aanraking gekom het. Die opvoedingspraktyke wat in die genoemde tydperke algemeen en opgeteken in hierdie kulture was, is ondersoek om vas te stel in watter mate die Bantoetaalsprekers hulle daarmee kon identifiseer en in watter mate hulle dit aangeneem het of daardeur beïnvloed is.
HOOFSTUKINDELING
Seti1oane (1976) se dat die mite van die gat in die grond wyd verte1 word deur die suide1ike Bantoe. Soga is ook van mening dat die voorouers van die Bantoetaalsprekendes vanuit die Midde-Ooste kom. Die meeste kenners is dit eens dat die voorouers van die Bantoetaalsprekendes vanuit Asie gekom het.
Soga beweer dat die geboortegrond van die Bantoetaalsprekendes vanaf die Tanakom is tot in die omgewing van. In die Soedangebied het 'n beskawing by Nok ontstaan as gevolg van die bewerking van yster. As gevolg van die bevolkingsgroei in die Suid-Soedangebied is die Bantoetaalsprekendes stadig suidwaarts gedwing.
SAMEV A TIING
INLEIDING
Volksverhale, legendes, raaisels en mites oor die oorsprong van swart mense is deur vroeë reisigers en sendelinge neergeskryf. Volgens mondelinge oorlewering is daar twee tipes verklarings vir die oorsprong van swart mense: die mite dat die eerste mense uit 'n rietbos gekom het, en die mite dat die eerste mense uit 'n gat in die grond gekom het.
DIE BIESIE- OF RIETBOS-MITE
Volgens Miller is daar 'n verklaring vir die oorsprong van die mens in die legendes van sommige Zoeloesprekendes. Hy word die "Koning van die Riete" genoem omdat hy uit die riete gekom het.
DIE MITE VAN DIE GAT IN DIE GROND
Alhoewel sommige swartes sê die gat is iewers in die ooste, baie is nie seker waar dit is nie. Onder die mites en folklore van sommige Tswana-sprekers vind ons verdere weergawes van die mite van die gat in die grond en die oorsprong van die eerste mens.
GEVOLGTREKKING
Sornrnige van die Tswanasprekendes praat van die gat wat nie gevu1 kan word nie, waarheen die dooies terugkeer. Die herkoms- geskiedenis van die Jode kon deur die swartes in hulle vertellinge verweef geraak het, vandaar die ooreenkomste.
ENKELE TEORIEE AANGAANDE DIE HERKOMS VAN DIE
- Die Hamitiese teorie
- Samevatting
- Ander gesigspunte omtrent die oorsprong van die Bantoetaalsprekendes
- Algemeen
- Betreffende die mondelinge tradisie
- Samevatting
Die meeste kenners meen egter dat die oorsprong van die Bantoetaalsprekers iewers aan die westekant van Afrika gesoek moet word. Deur mondelinge oorlewering word hierdie vastigheid en sekerheid aan die kinders oorgedra (Olaniyan, 1982: 1).
INLEIDING
Mense met kennis van landbou, veeteelt, keramiek, yster en metaalbewerking word rondom die Groot Mere aangetref. By die samevloeiing van die Benue- en Nigerrivier was die eerste ontmoetingspunt van die Bantoetaalsprekers om en by ±500 vC.
DIE EGIPTIESE RYK: ORIENTERING
Hier was 'n uitruil van kennis op die gebied van landbou en daar was ook 'n vermenging tussen swartes en Hamiete (Wills Ki-Zerbo wat die opkoms van Bantoetaalsprekers veroorsaak het. Die besetting van die Nylvallei deur mense het reeds met die begin begin van die Neolitiese rewolusie in Afrika van die Noorde (vanaf 5000 vC) toe mense van 'n pastorale bestaan na die landbou beweeg het en sodoende hulle in nedersettings begin vestig het (Nothling, 1989: 12).
Vanwee die besondere ligging van Egipte ten opsigte van die Midde-Ooste en die vernaamste handelsroetes, die vermoe van die mense om die Nyl se vloedwater te beheer, die kennis van goud-, silwer- en ysterbewerking en kennis van die wiskunde en wetenskap het twee koninkryke hier tot stand gekom wat vir eeue lank toonaangewend was (Nothling Oliver en Fage. Hy was die koning van die eerste dinastiese ryk van die dertig ryke wat gevolg het tot met die oorname van Alexander die Grote in 332 v.
Die hoofstad is tydens die bewind van Amenemhet I na Thebe in die Middel-Nylvallei verskuif, en die eenwording is in 2065 vC voltooi. Die Hyksos het Egipte vir ongeveer 150 jaar regeer en die belangrikste kenmerk van hierdie tyd was dat hulle beter wapens en militêre kennis na Egipte gebring het.
Hulle het nuwe myne in Sinai en Nubië geopen en handelsbetrekkinge met Sirië en die Midde-Ooste versterk. Dit het Egipte onder Amenemhet III verswak sodat 'n oorlogsugtige nomadiese horde uit Asië, die Hyksos, Egipte kon binneval en die mense onderwerp.
KONTAK VAN DIE EGIPTIESE RYK MET NEGER-AFRIKA
Oliver (1969:9) voer aan dat die teenwoordigheid van Negers uit Afrika in die kunswerke van die Egiptenare bewys dat teen 1 500 v.C. Roetes soos Bayuda en Korosko het Egipte met die binneland verbind tot so ver as die Soedan, en volgens Adams dateer die gebruik van die roetes so ver terug as 1 500 vC.
DIE MOONTLIKE WEDERSYDE INVLOEDE TUSSEN DIE EGIPTIESE
Algemeen
Op die oewer van die Lualaba-rivier in Zaïre is 'n beeld van Osiris gevind wat sewe eeue vC dateer. Daar sal nou gepoog word om vas te stel watter wedersydse invloede daar tussen Egipte en die voorsate van die Bantoesprekendes was.
Handel en landbou
As gevolg van handel wat Egipte met die mense suid van die Sahara gedryf het, het die inwoners van laasgenoemde gebiede heelwat van die Egiptenare ontvang. Clark meen dat die tipe voedselproduksie wat in Egipte aanwesig was, van die vroeer dinastiese tydperk (±3 000 v.C.) vanaf Suidwes-Asie oorgeneem is en verder versprei is na Neger-Afrika.
Kunsvorme
MOONTLIKE OPVOEDKUNDIGE BETEKENIS VAN DIE AANRAKING
Algemeen
Die landbou
Die kunste
Die liggaamlike versierings van die stamme in die Soedan stem ooreen met die van die Meroeiete. Kenners is van mening dat die Negrolede verantwoordelik was vir die verspreiding van die kennis van ystervervaardiging en die gebruike daarvan. In die Yoruba en Ife se beeldhouwerk kan mens die invloed van die Nokkultuur sien.
Die Bantoetaalsprekendes het die kennis van veeteelt by die Hamitiese volke geneem om 'n beesteelkultuur te bou.
Gevolglik word die Kongo-kom in Sentraal-Afrika ook deur sommige historici gesien as nog 'n bymekaarkompunt vir die Bantoesprekendes op hul reis suid. Op 'n tyd het hulle moontlik so ver noord as die Lualaba-rivier gewoon - een van die sytakke van die ZaYre - (Droogers, 1974:25).
MOONTLIKE OPVOEDKUNDIGE BETEKENIS VAN DIE VERBLYF
Die geskiedenis van Wagenia dui daarop dat die Bantoesprekende Negers, na die vermenging tussen Negers en Hamiete in die oostelike lande van die Wes-Afrikaanse woudstreek (die reënwoude), heel waarskynlik naby die Benuerivier in die huidige Nigerië en Kameroen, hulle 'n tuiste kon gehad het (Davidson Van Noten Murdock, 1959:238). Dit blyk dat die onderrigpraktyke wat van die voorouers van die Bantoesprekendes geërf is, in daardie tyd moontlik posgevat het.
SAMEVATTING
Op die gebied van tegnologie het kennis van ysterbewerking hulle gehelp om hul omgewing makliker te beheer en daarin te oorleef.
INLEIDING
BEVINDINGS
Voortspruitend uit die ondersoek is daar bevind dat daar wei verskeie duidelike en aantoonbare opvoedingsaksies opgesluit le in die oorsprongsgeskiedenis van die Bantoetaalsprekendes. Daar is bevind dat daar akkulturasie plaasgevind het tussen die swartes en die inwoners van die ryke.
GEVOLGTREKKINGS
Uit die ondersoek het dit voorts na vore gekom dat die Bantoetaalsprekendes 'n moontlike oorsprongsgebied gehad het by die samevloeiing van die Niger- en Benue- riviere. Uit die studie van die herkomsgeskiedenis van die Bantoetaalsprekendes kom 'n mens onder die besef dat die mens toegerus is met die vermoe om tegnologie te ontwikkel.
AANBEVELINGS
Uit die studie blyk dit dat Egipte, Nubie (Meroe) en Nok elkeen 'n belangrike rol in die opvoedingsgeskiedenis van die Bantoetaalsprekendes gespeel het. Die verskillende opvoedingsfasette van die Ban toetaalsprekendes se opvoedings- geskiedenis in die periode (vermeld in 1.8) moet intensiewer nagevors word.
SA MEV A TTING
Three thousand years in Africa: Man and his environment in the Lake Chad region of Nigeria. A History of the African People of South Africa: From the Early Iron Age to the 1970s.
