• Tidak ada hasil yang ditemukan

LABORATORIUM ANATOMI FK USU

Dalam dokumen Control System cs 2009 (Halaman 34-39)

1. Setiap mahasiswa wajib memakai baju praktikum dan tanda pengenal, berpenampilan rapi dan sopan, serta menggunakan sepatu.

2. Hadir tepat waktu dan pulang tepat waktu. 3. Wajib membawa Atlas Anatomi.

4. Sebelum masuk praktikum, mahasiswa wajib mempelajari topik yang akan dibicarakan.

5. Selama praktikum berlangsung diwajibkan menjaga ketertiban dan ketentraman. 6. Bagi yang tidak memenuhi aturan di atas akan diberikan sanksi sesuai ketentuan

OTAK & MEDULLA SPINALIS

Rongga otak:

Perhatikan tulang-tulang yang membentuk rongga otak. Os Parietale, Os Frontalis, Os Temporale, Os Sphenoidale. Berapa besar rongga otak ? lebih kurang 1400 cc.

Perhatikan hubungan rongga otak dengan Canalis Vertebralis, Foramen Occipitale Magnum.

Perhatikan hubungan rongga otak dengan Canalis Vertebralis, Foramen Occipitale Magnum.

Perhatikan Basis Cranii Interna dengan Fossa Cranii dan yang menempatinya:

Fossa Cranii Anterior Lobus Frontalis

Fossa Cranii Medialis Lobus Temporalis

Fossa Cranii Posterior Cerebellum

Pelajari apa yang melapisi rongga otak dan isi masing-masing Fossa Cranii, seperti : Endosteum bersatu dengan Duramater, Epidural Space, Subdural Space.

Pelajari isi Epidural dan Subdural; Epidural dilalui A.Cerebri Media; Subdural dilalui sistem V.Cerebri menuju sistem sinus.

Duramater melekat kemana saja ?

- Crista Galli, Foramen Caecum sekitar Foramina Nervi Cranialis, Sinus Petrosus

Superior / Inferior, Sella Turcica, pinggiran Foramen Occipitale Magnum, Granulationes Pachioni.

Pelajari apa terdapat di dalam lapisan Duramater; darah Venous dalam :

- Sinus Sagittalis Superior, Sinus Sagittalis Inferior, Sinus Petrosus, Sinus Transversus,

Sinus Sigmoideus, Sinus Cavernosus, Sinus Circularis, Sinus Rectus. Carilah : Falx Cerebri dan Tentorium Cerebelli, Diaphragma Hypophyse.

Lapisan Arachnoid & Piamater:

Perhatikan selaput tipis yang melapisi otak.

- Lapisan Arachnoid, lapisan Piamater; kedua lapisan ini melekat kuat

sesamanya; Subarachnoid berisi tali-tali halus jaringan laba-laba, ruang ini berisi cairan Liquor Cerebro Spinalis.

Pada beberapa tempat ruang ini agak luas disebut Cysterna.

Carilah Cysterna Magna, Cysterna Pontis. Pada beberapa tempat sepanjang Sinus Sagittalis Superior Vili Arachnoid melekat padanya, bagian dari Granulationes Pachioni tempat bermuara cairan Liquor Cerebro Spinalis.

Pada beberapa tempat Vena berada Subarachnoid menembus Arachnoid, tiba pada sistem sinus.

Perhatikan Piamater melekat kuat pada Substantia Grysea otak, sampai ke dalam Sulcus.

Sistem Arteri Otak:

Perhatikan cabang-cabang A.Carotis Interna dan tempat masuknya :

- Foramen Lacerum, A.Carotis Interna, A.Cerebri Media, A.Cerebri Anterior,

A.Communicantes Anterior, A.Communicantes Posterior.

- A.Choroidales, A.Capsula Interna.

- Pelajari distribusi cabang-cabang arteri ini.

Perhatikan Arteri Vertebralis dan tempat masuknya :

- Foramen Occipitalis Magnum, Arteri Vertebralis

- Arteri Spinalis Anterior, A.Basillaris, A.Cerebellaris Posterior Inferior,

A.Cerebellaris Posterior Superior, A.Pontis, A.Cerebri Posterior, A.Communicantes Posterior.

Pelajari daerah distribusi cabang Arteri ini. Pelajari tempat Circulus Arteriosus Willisi.

Pangkal otak. Carilah bagian-bagiannya :

- Medulla Oblongata + Ventriculus IV dengan Pyramis Oliva N.IX, X, XI, XII, VIII,

- Pons + Ventriculus IV + Cerebellum, Brachium Pontis Ped.Cerebelli Inferior,

dan Pedunculus Cerebelli Superior NV.

- Mesencephalon, bagian Basis, Segmentum, Corpora Quadrigemina, Fossa

Inter Peduncularis, Corpus Geniculatum Inferior / Superior, N.III dan N.IV; Pedunculus Cerebri, Fossa Inter Peduncularis, Corpus Geniculatum Mediale, Corpus Geniculatum Laterale.

Cerebrum: carilah bagian-bagiannya :

- Fissura Sagittalis, Hemisphere kiri / kanan - Lobus Frontalis

- Lobus Parietalis - Lobus Temporalis - Lobus Occipitalis

- Lobus Centralis (Insula Reylii) - Corpus Callosum - Thalamus - Subthalamus - Epithalamus - Hypothalamus - Hypophyse

Carilah dan pelajari Sulcus + Gyrus yang penting:

- Fissura Lateralis Sylvii - Sulcus Centralis Rolandii - Fissura Calcarina

- Gyrus Oppercularis, Gyrus Triangularis, Pars Ophthalmica (depan pangkal

Fissura Sylvii)

- Gyrus Precentralis (area motor)

- Gyrus Postcentralis (area somesthetis)

- Gyrus Transversus Bovis Posterior (area acustica) - Hypocampus + Uncus

- Bulbus Olfactorius + Tractus Olfactorius

Cari perhatikan Chiasma Opticum dengan:

- Tractus Opticus - Hypothalamus - Corpus Mamillaris

- Tuber Cinerum + Infundibulum Hypophyse - Stria Terminalis

- Epithalamus dengan Pineal Body (Epiphyse)

Cari tempat:

Ventriculus IV dengan Foramen Magendi + Luschka, Aquaductus Sylvii. Ventriculus III dengan Foramen Monroi.

Ventriculus Lateralis dengan :

 Cornu Anteror

 Cornu posterior

 Cornu Inferior

Plexus Choroideus dari tiap-tiap Ventriculus Adakanlah penampang Frontal Cerebrum dan carilah :

Insula Reylii

Corpus Callosum

Fornix

Septum Pellicidum

Lamina Terminalis

Fissura Transversalis Cerebrii

Thalamus + Ventriculus III + Tela Choridea

Nucleus Caudatus + Nucleus Lenti Fornis

Cornu Anterior

Cornu Posterior

Cornu Inferior

Capsula Interna Pada penampang horizontal carilah :

- Ventriculus Lateralis - Nucleus Lentiformis

Capsula Interna, dengan bagian :

 Genu Crus Anterior Crus Posterior Capsula Externa Claustrum Capsula Externa Insula Reylii

Penampang lintang pada Mesencephalon, carilah :

- Aquaductus Sylvii - Basis

- Tegmen + Corpus Quadrigemina - Substansi Nigra

- Nucleus Ruber - Inti N III + N IV

Penampang lintang pada Pons, carilah :

- Serabut-serabut longitudinal - Serabut-serabut transversal - Inti N.V (motor)

Penampang lintang pada Medulla Oblongata, carilah :

 Inti N.VI (motor)

 Inti N.VII (motor)

 Inti N.VIII

 Inti N.IX

 Inti N.X (motor)

 Inti N.XI

 Inti N.XII (motor)

 Olivia

 Pyramis

Cerebellum: pelajarilah Hemisphere Cerebelli

- Hemisphere kiri / kanan - Vermis

- Folium

- Fissura Prima, Fissura Secunda - Fissura Intra Pyramis

- Sulcus-Sulcus

Pada bagian Vermis. Carilah:

 Lobus Centralis, Culmen, Declive (bagian-bagian dari Ponticulus), Tuber, Pyramis, Uvula, Nodulus

 Flocculus

 Pedunculus Cerebrii Inferior, Medius, dan Superior Pada penampang Sagittal. Carilah:

- Substantia Grysea, Substantia Alba, Arbor Vitae, Inti-inti Cerebelli. - Dalamnya Fissura dan Sulcus

Pada penampang Transversal lewat Declive. Carilah:

 Nucleus Dentatus (terbesar di lateral)

 Nucleus Globosus (kecil dekat Nervus Dentatus)

 Nucleus Fastigii (kecil di para medial)

Medulla Spinalis, pelajarilah:

Pelajari tempat melekat Duramater Spinalis :

- Ligamentum Denticulatum (daerah Cervical)

- Mengikuti Nervus Spinalis pada Foramina Intervertebralis - Pinggir Foramen Occipitale Magnum

- Filum Durae – matris pada Os Occygeus

Bandingkan selaput Arachnoid dan Piamater dengan pada Cerebrum.

 Selaput Arachnoid Medulla Spinalis sampai ke bawah membungkus Cauda Equina secara bersama (bukan satu-satu)

 Piamater melapisi ketat Medulla Spinalis dan masing-masing Nervus Spinalis, Subpial berjalan Sistem Arteri + Vena

 Cairan Liquor Cerebro Spinalis berada Subarachnoidal Medulla Spinalis bersatu dengan Subarachnoidal Cerebrum (cairan sebagai bantalan)

 Subdural berupa Potensial Space merapat dengan Arachnoid

 Epidural berisi jaringan lemak dan pembuluh darah untuk ruas-ruas Vertebrae + Discus.

Pelajari bagian-bagian Medulla Spinalis :

- Panjangnya 40-45 cm - Segmen-segmen Cervical (10 cm) - Intumesentia Cervicalis (15 cm) - Segmen-segmen Thoracal (8 cm) - Intumesentia Lumbalis (13 cm) - Conus Medullaris (L 2/3) - Filum Terminale

- Sulcus Medianus Posterior

- Sulcus Intermedio Dorsalis + Filia Radicularis Dorsalis - Sulcus Intermedio Ventralis + Filia Radicularis Ventralis - Fissura Mediana Anterior

-

Pada penampang Medulla Spinalis, carilah :

 Substantia Alba

 Substantia Grysea

 Cornu Posterior

 Pars Intermedio Lateralis (Thoracal)

 Fasciculus Lateralis, Fasciculus Dorsalis, Fasciculus Ventralis, Tractus Cortico Spinalis Lateralis, Tractus Spino Cerebellaris Dorsalis / Ventralis, Tractus Spino Thalamicus

Dalam dokumen Control System cs 2009 (Halaman 34-39)

Dokumen terkait