• Tidak ada hasil yang ditemukan

Beberapa Aspek Biologi Reproduksi pada Kasuari

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "Beberapa Aspek Biologi Reproduksi pada Kasuari"

Copied!
58
0
0

Teks penuh

(1)

BEBERAPA

ASPEK BIOLOGI

REPRODUKSf

PADA KASUARI

Oleh

S E T Y A J I D B. 21.1007

FAKULTAS KEDOKTERAN

HEWAN

INSTITIJT

PERTANIAN

BOGOR

(2)

SETYAJID. Beberapa a s p e k b i o l o g i r e p r o d u k s i pada k a s u a r i (Dibavrah bimbingan Drh. S u h a r t o D jo josoedarmo

d a n

Ir.

M. Buyung T a u r l n ) .

T u l i s a n i n i b e r u s a h a u n t u k mengetahui hubungan b i ~ l o g i r e p r o d u k s i s e p e r t i organ r e p r o d u l c s i , t i n g k a h l a k u ~

k e l a m i n , masa b e r s a r a n g s e r t a pengeraman t e l u r dalam u s a

ha u n t u k m e l e s t a r i l r a n d a n mengembanglran k a s u a r i

.

K a s u a r i t e r g o l o n g j e n i s burung yang menyukai hidup .

.

m e n y e n d i r i . Namun d e m i k i a n pada s a a t musim lcawin mere-

Ira b e r u s a h a s a l i n g

bertem6

u n t u k m e m p e r t a h a n h n k e t u r u - nannya. S a l u r a n pencernakannya m i r i p dengan unggas yang ' l a i n tetapi:;.ususnya m e m i l i k i u k u r a n yang r e l a t i f pendek.

Organ r e p r o d u k s l k a s u a r i j a n t a n t e r d i r z d a r i t e s t i s ,

e p i d i d i m i d i s yang r u d i m e n t e r . K a s u a r i j a n t a n t i d a k memi-

l i k l s e p t i l a t e s t i s s e h i n g g a t u b u l i s e m i n i f e r i membentuk j a r i n g a n yang b e r s a t u . Organ r e p r o d u l r s i b e t i n a t e r d i r i

d a r i o v a r i , i n f u n d i b u l u m , magnllm, i s h m u s , k e l e n j a r k u l i t d a n v a g i n a , S e c a r a n o r m a l hanya ovarium d a n s a l u r a n

t e -

l u r s e b e l a h kiri yang berkembang. O v i d u c t memiliki ke- l e n j a r yang m e n g h a s i l k a n albumin d a n k e l e n j a r k u l i t yang. menghasillmn lrerabang L e l u r .

Perlrawinan b i a s a n y a d i d a h u l u i o l e h mekanisme p e r

-

(3)

&

kannya s u a r a - s u a r a lembut o l e h s i j a n t a n yang kemudian

b e r p u t a r m e n g i t a r i s i b e t i n a ,

S a r a n g lxasuari dialam b e b a s berada pada lubang;

dangkal d i t a n a h dengan d i l a p i s i dedaunan. S a r a n g i n i

s e r i n g b e r a d a dipanglcal pohon d i a n t a r a a k a r - a k a r y a n g . b e r b e l i t . Masa b e r t e l u r b i a s a n y a pada s a a t musim buah-

buahan d i h u t a n . Kondisl d e m i l d a n membuat masa p e n g e r a -

man o l e h k a s u a r i jantan d a p a t b e r J a l a n dengan l a n c a r .

Dalam r a n g k a menjaga keamanan k a s u a r i muda yang b a r u menetas maka induk j a n t a n momllilri peranan p e n t i n y

dalam menghadapi datangnya pengganggu. K a s u a r l muda

i n i d l j a g a d a n dikawal t e r u s s a m p a i u s i a l u r a - k i r a s a t u

tahun. S e b e l u n indulr: j a n t a n h a r u s kembali l a g i h i d u p menyendiri, maka k a s u a r i - k a s u a r i muda i n i d i a j a r k a n le-

b i h d a h u l u bagairnana h i d u p menghadapi t a n t a n g a n y a i t u

dengan memperlakulran Becara ke j a m d i a l r h i r masa pengawa

lannya

.

Deml l ~ e l e s t a r l a n k a s u a r i yang cukup l n d a h d a n men3

r i k i n i malra diharaplran m a s y a r a k a t t u r u t s e r t a d a l a m p e

ngavrasan jumlah p o p u l a s i y a n g d i p e r k f r a k a n k i a n h a r i

ki

an menyusut. Usaha yang d i l a k u k a n a n t a r a l a i n menguras

n g i penangkapan, perdagangan d a n p e m i l l k a n t e r h a d a p s a c

(4)

8

BEBERAPA ASPEIC BIOLOGI REPRODUKSE

PADA IQSUARI

Oleh :.

x.

,. ... S E T Y A - J L D

B. 21. 1007

Sebagai s a l a h s a t u s y a r a t u n t u k memperoleh!

.

g e l a r Dokter Hewan

pada

Falcultas ICedokteran Hewan, I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogqr

PAKULTAS KEDOICTERAN HEWAN

INSTITUT PERTANIAIT BOGOR

(5)

: Beberapa a s p e k b i o l o g i r e p r o d u k s i

Wama Mnhasiswa : S e t y a j i d

. .

Nomor Pokok : B. 2 2 . 1007

T e l a h d i p e r i k s a dan d i s e t u j u i :

Tanggal

Drh. ~ u h a r t ; D jojosudarmo . .

Dosen Pembimbing I

I r .

M.

Buyung T a u r i n
(6)

KATA PENGANTAR

L

A l h a m . d u l i l l a h , p u j i dan s y u k u r p e n u l i s p a n j a t l c a n

l c e h a d i r a t A l l a h :SWT ya.ng . t e l a h melimpahkan rahmat

d a n hidayah-pya s e h i n g g a t u l i s a n i n i d a p a t d i s e l e s a i k a n

S k r i p s i i n i merupakan h a s i l d a r i s t u d i l i t e r a t u r d a n peneamwtan, di. s u s u n untulc me l e n g k a p i s y a r a t dalam

menyelesailran p e n d i d i k a n ICedokteran Hewan d i F a k u l t a s

Kedolstemn Heean, I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor.

Pada k e s e m p a t a n i n i p e n u l i s i n g i n ~nenyampaikan

u c a p a n y e r i t n a .lcasih s e r t a p e n g h a r g a a n yang t u l u s k e p a d a

Bapalc Drh. S u h a r t o D jojosudarmo d a n Bapak Ir. M. Buyung

T a u r i n a t a s s e g a l a birnbingan d a n s a r a n yang t e l a h d i b e -

r i k a n lcepada p e l i u l i s selama p e n y u s u n a n dan p e n u l i s a n

s k r i p s i i n i .

Ucapan t e r i m a lcasih j u g a p e n u l i s sampaikan k e p a d a :

-

Drh Endang Priyarnbads, dan S t a f f d i Taman Burung T M I I

a t a s f a s i l i t a s ya.ng d i b e r i k a n dalam pengamatan d a n

p e r p u s t a k a a n .

- Pgrpustalcaan Museum Zoologi

- p e r p u s t a l r a a n kebun bina:l;ang Ragunan ~ a l c a r t a

- Ternan-ternan d a n sernua p i h a k y a n g t e l a h mernbantu d a -

lam p e n u l i s a n s k r i p s i i n i .

(7)

8

j a u h d a r i sempurna. P e n u l i s b e r h a r a p sernoga t u l i s a n '

i n i berrnanf'aat b a g i pembaca yang memerlulcannya.

. .

Bogor, November 1990

(8)

DAFTAR I S I

RINGIMSRN

...

i INTA PENGANTAR

...

e e q i i i

DAFTAR IS1

...

v

DAYTAR GAMBAR

.

...tt.tt...

v i i DAFTRR LAMPZRAN

...*...

v i i i

...

I

.

PENDAHULUAN 1

...

I1

.

TINJAUAN UMUM

4

...

-.-

.-

.

I

.

S e j a r a h

...

4

2

.

Pengembangbialran

...

4

4

.

Morfologi

...

9

...

5

Habitat

...

11

...

6

.

Mal~anan

7

.

Penyebaran

...

...

.

8 A r t i Ekonomi dan S e n i

...

.

I11 BIOLOGl REPRODUICSI DAN PEMBAHASAN

...

.

1 Organ Reproduks'l J a n t a n

2

.

Organ Reproduksi B e t i n a

...

...

3

.

Hormon Kelamin

...

.

.

4

Tingkah Lalru Kelamin

...

4.1.

Percumbuan

4.2.

Perkawinan

...

4.3.

F e r t i l i s a s i

...

...

.

(9)

Halaman

5.1.

S a r a n g

...

24 ,

5.2.

Mass B e r t e l u r d a n F a k t o r yang

Mempengaruhinya

...

24

5 . .

JumLah dan Ukuran T e l u r

...

2

5

5.4.

Ivlasa Pengeraman

. .

. .

.

.

. . .

.

.

. .

.

27

5.5.

Pemeliharaan d a n Perkembangan A;: : I ;

Anak

...

28

W. IGSIMPULAN DAN SARAN

. .

. .

.

.

.

.

. .

.

.

. . .

.

. . ..

29

RTWAYAT HIDUP

DAFTAR PUSTAU

(10)

DAPTAR GAMBAR

[image:10.550.67.488.126.745.2]

~ a l a r & n

...

.

GBmbar 1 T o p o g r a f i k a s u a r i 1 0

...

Gambar 2

.

Organ U r o g e n i t a l J a n t a n

16

...

.

Gambar

3

Organ R e p r o d u k s i B e t i n a 1 9

Ganlbar

4

.

T e l u r Icasuari P a d a Sebuah Mesin T e t a s

..

2.5

Gnmbar

5

.

Diagram Baginn T a l u r

...

26

...

..
(11)
(12)
(13)
(14)
(15)
(16)
(17)
(18)
(19)
(20)
(21)
(22)
(23)
(24)
(25)
(26)
(27)
(28)
(29)
(30)
(31)
(32)
(33)
(34)
(35)
(36)
(37)
(38)
(39)
(40)
(41)
(42)
(43)
(44)
(45)
(46)
(47)
(48)
(49)

BEBERAPA

ASPEK BIOLOGI

REPRODUKSf

PADA KASUARI

Oleh

S E T Y A J I D B. 21.1007

FAKULTAS KEDOKTERAN

HEWAN

INSTITIJT

PERTANIAN

BOGOR

(50)

SETYAJID. Beberapa a s p e k b i o l o g i r e p r o d u k s i pada k a s u a r i (Dibavrah bimbingan Drh. S u h a r t o D jo josoedarmo

d a n

Ir.

M. Buyung T a u r l n ) .

T u l i s a n i n i b e r u s a h a u n t u k mengetahui hubungan b i ~ l o g i r e p r o d u k s i s e p e r t i organ r e p r o d u l c s i , t i n g k a h l a k u ~

k e l a m i n , masa b e r s a r a n g s e r t a pengeraman t e l u r dalam u s a

ha u n t u k m e l e s t a r i l r a n d a n mengembanglran k a s u a r i

.

K a s u a r i t e r g o l o n g j e n i s burung yang menyukai hidup .

.

m e n y e n d i r i . Namun d e m i k i a n pada s a a t musim lcawin mere-

Ira b e r u s a h a s a l i n g

bertem6

u n t u k m e m p e r t a h a n h n k e t u r u - nannya. S a l u r a n pencernakannya m i r i p dengan unggas yang ' l a i n tetapi:;.ususnya m e m i l i k i u k u r a n yang r e l a t i f pendek.

Organ r e p r o d u k s l k a s u a r i j a n t a n t e r d i r z d a r i t e s t i s ,

e p i d i d i m i d i s yang r u d i m e n t e r . K a s u a r i j a n t a n t i d a k memi-

l i k l s e p t i l a t e s t i s s e h i n g g a t u b u l i s e m i n i f e r i membentuk j a r i n g a n yang b e r s a t u . Organ r e p r o d u l r s i b e t i n a t e r d i r i

d a r i o v a r i , i n f u n d i b u l u m , magnllm, i s h m u s , k e l e n j a r k u l i t d a n v a g i n a , S e c a r a n o r m a l hanya ovarium d a n s a l u r a n

t e -

l u r s e b e l a h kiri yang berkembang. O v i d u c t memiliki ke- l e n j a r yang m e n g h a s i l k a n albumin d a n k e l e n j a r k u l i t yang. menghasillmn lrerabang L e l u r .

Perlrawinan b i a s a n y a d i d a h u l u i o l e h mekanisme p e r

-

(51)

&

kannya s u a r a - s u a r a lembut o l e h s i j a n t a n yang kemudian

b e r p u t a r m e n g i t a r i s i b e t i n a ,

S a r a n g lxasuari dialam b e b a s berada pada lubang;

dangkal d i t a n a h dengan d i l a p i s i dedaunan. S a r a n g i n i

s e r i n g b e r a d a dipanglcal pohon d i a n t a r a a k a r - a k a r y a n g . b e r b e l i t . Masa b e r t e l u r b i a s a n y a pada s a a t musim buah-

buahan d i h u t a n . Kondisl d e m i l d a n membuat masa p e n g e r a -

man o l e h k a s u a r i jantan d a p a t b e r J a l a n dengan l a n c a r .

Dalam r a n g k a menjaga keamanan k a s u a r i muda yang b a r u menetas maka induk j a n t a n momllilri peranan p e n t i n y

dalam menghadapi datangnya pengganggu. K a s u a r l muda

i n i d l j a g a d a n dikawal t e r u s s a m p a i u s i a l u r a - k i r a s a t u

tahun. S e b e l u n indulr: j a n t a n h a r u s kembali l a g i h i d u p menyendiri, maka k a s u a r i - k a s u a r i muda i n i d i a j a r k a n le-

b i h d a h u l u bagairnana h i d u p menghadapi t a n t a n g a n y a i t u

dengan memperlakulran Becara ke j a m d i a l r h i r masa pengawa

lannya

.

Deml l ~ e l e s t a r l a n k a s u a r i yang cukup l n d a h d a n men3

r i k i n i malra diharaplran m a s y a r a k a t t u r u t s e r t a d a l a m p e

ngavrasan jumlah p o p u l a s i y a n g d i p e r k f r a k a n k i a n h a r i

ki

an menyusut. Usaha yang d i l a k u k a n a n t a r a l a i n menguras

n g i penangkapan, perdagangan d a n p e m i l l k a n t e r h a d a p s a c

(52)

8

BEBERAPA ASPEIC BIOLOGI REPRODUKSE

PADA IQSUARI

Oleh :.

x.

,. ... S E T Y A - J L D

B. 21. 1007

Sebagai s a l a h s a t u s y a r a t u n t u k memperoleh!

.

g e l a r Dokter Hewan

pada

Falcultas ICedokteran Hewan, I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogqr

PAKULTAS KEDOICTERAN HEWAN

INSTITUT PERTANIAIT BOGOR

(53)

: Beberapa a s p e k b i o l o g i r e p r o d u k s i

Wama Mnhasiswa : S e t y a j i d

. .

Nomor Pokok : B. 2 2 . 1007

T e l a h d i p e r i k s a dan d i s e t u j u i :

Tanggal

Drh. ~ u h a r t ; D jojosudarmo . .

Dosen Pembimbing I

I r .

M.

Buyung T a u r i n
(54)

KATA PENGANTAR

L

A l h a m . d u l i l l a h , p u j i dan s y u k u r p e n u l i s p a n j a t l c a n

l c e h a d i r a t A l l a h :SWT ya.ng . t e l a h melimpahkan rahmat

d a n hidayah-pya s e h i n g g a t u l i s a n i n i d a p a t d i s e l e s a i k a n

S k r i p s i i n i merupakan h a s i l d a r i s t u d i l i t e r a t u r d a n peneamwtan, di. s u s u n untulc me l e n g k a p i s y a r a t dalam

menyelesailran p e n d i d i k a n ICedokteran Hewan d i F a k u l t a s

Kedolstemn Heean, I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor.

Pada k e s e m p a t a n i n i p e n u l i s i n g i n ~nenyampaikan

u c a p a n y e r i t n a .lcasih s e r t a p e n g h a r g a a n yang t u l u s k e p a d a

Bapalc Drh. S u h a r t o D jojosudarmo d a n Bapak Ir. M. Buyung

T a u r i n a t a s s e g a l a birnbingan d a n s a r a n yang t e l a h d i b e -

r i k a n lcepada p e l i u l i s selama p e n y u s u n a n dan p e n u l i s a n

s k r i p s i i n i .

Ucapan t e r i m a lcasih j u g a p e n u l i s sampaikan k e p a d a :

-

Drh Endang Priyarnbads, dan S t a f f d i Taman Burung T M I I

a t a s f a s i l i t a s ya.ng d i b e r i k a n dalam pengamatan d a n

p e r p u s t a k a a n .

- Pgrpustalcaan Museum Zoologi

- p e r p u s t a l r a a n kebun bina:l;ang Ragunan ~ a l c a r t a

- Ternan-ternan d a n sernua p i h a k y a n g t e l a h mernbantu d a -

lam p e n u l i s a n s k r i p s i i n i .

(55)

8

j a u h d a r i sempurna. P e n u l i s b e r h a r a p sernoga t u l i s a n '

i n i berrnanf'aat b a g i pembaca yang memerlulcannya.

. .

Bogor, November 1990

(56)

DAFTAR I S I

RINGIMSRN

...

i INTA PENGANTAR

...

e e q i i i

DAFTAR IS1

...

v

DAYTAR GAMBAR

.

...tt.tt...

v i i DAFTRR LAMPZRAN

...*...

v i i i

...

I

.

PENDAHULUAN 1

...

I1

.

TINJAUAN UMUM

4

...

-.-

.-

.

I

.

S e j a r a h

...

4

2

.

Pengembangbialran

...

4

4

.

Morfologi

...

9

...

5

Habitat

...

11

...

6

.

Mal~anan

7

.

Penyebaran

...

...

.

8 A r t i Ekonomi dan S e n i

...

.

I11 BIOLOGl REPRODUICSI DAN PEMBAHASAN

...

.

1 Organ Reproduks'l J a n t a n

2

.

Organ Reproduksi B e t i n a

...

...

3

.

Hormon Kelamin

...

.

.

4

Tingkah Lalru Kelamin

...

4.1.

Percumbuan

4.2.

Perkawinan

...

4.3.

F e r t i l i s a s i

...

...

.

(57)

Halaman

5.1.

S a r a n g

...

24 ,

5.2.

Mass B e r t e l u r d a n F a k t o r yang

Mempengaruhinya

...

24

5 . .

JumLah dan Ukuran T e l u r

...

2

5

5.4.

Ivlasa Pengeraman

. .

. .

.

.

. . .

.

.

. .

.

27

5.5.

Pemeliharaan d a n Perkembangan A;: : I ;

Anak

...

28

W. IGSIMPULAN DAN SARAN

. .

. .

.

.

.

.

. .

.

.

. . .

.

. . ..

29

RTWAYAT HIDUP

DAFTAR PUSTAU

(58)

DAPTAR GAMBAR

[image:58.550.67.488.126.745.2]

~ a l a r & n

...

.

GBmbar 1 T o p o g r a f i k a s u a r i 1 0

...

Gambar 2

.

Organ U r o g e n i t a l J a n t a n

16

...

.

Gambar

3

Organ R e p r o d u k s i B e t i n a 1 9

Ganlbar

4

.

T e l u r Icasuari P a d a Sebuah Mesin T e t a s

..

2.5

Gnmbar

5

.

Diagram Baginn T a l u r

...

26

...

..

Gambar

Gambar . 3 .
Gambar . 3 .

Referensi

Dokumen terkait

Perlakuan P2 kompos 100% memiliki rerata panjang tanaman, diameter batang, panjang akar, dan berat basah tertinggi dari perlakuan lainnya, sedangkan untuk rerata berat kering tanaman

Berdasarkan penelitian Oksilia dan Lidiasari (2012), mengenai karakteristik es krim hasil modifikasi dengan formulasi bubur timun suri ( Cucumis melo L.) dan sari kedelai

Memberikan kuasa kepada setiap dokter, rumah sakit, klinik, Puskesmas, perusahaan asuransi atau organisasi lain, lembaga/badan hukum atau perorangan yang memiliki catatan

Pendekatan masalah yang digunakan adalah pendekatan hukum normatif dan empiris. Sumber data terdiri dari data primer dan data sekunder yang dikumpulkan dengan wawancara

29%, and (3) the function of communication strategies type is to develop speaking skill through reaching communicative competence by using five types of communication

Belajar menurut Gagne dalam buku Dahar (2006: 2), belajar dapat didefinisikan sebagai suatu proses di mana suatu organisasi berubah perilaku sebagai akibat

Bentuk dapat mempengaruhi kemungkinan dicernanya mikroplastik oleh organisme pelagis (Boerger et al. Untuk kandungan mikroplastik berdasarkan tipe mikroplastik yang

Indikator keberhasilan dalam proses pembelajaran diukur dengan menggunakan Kriteria Ketuntasan Minimal (KKM) pada mata pelajaran IPA yaitu 70 dan skor..