• Tidak ada hasil yang ditemukan

Kabupaten Konservasi (Konsep, Kebijakan, Sistem Penetapan Penilaian Kinerja)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "Kabupaten Konservasi (Konsep, Kebijakan, Sistem Penetapan Penilaian Kinerja)"

Copied!
19
0
0

Teks penuh

(1)

KABUPATEN KONSERVASI

Korrsep, Kebijah-nrr, Sis

terrr

P~rrctnltnrl Peitilnintz

Kirrerjnl

I lariarli Kastndil~ariljo

Kctcrpisahnn krwrlnonl;an prmt~l-inla11 nirnjc-iili ~ ~ i l ~ ~ \ . ; l l i - w i l a ~ . , i h ndmi11isi~~~~iiC iiclak sejalan r i ~ n g a n k r b u l u h ~ l n kel-rijaknn prngrlolann s u n i l ~ r r d n ! ~ ~ ~ alani vnny, Ix'rh.ctsic; p ~ n d ~ k a i a l i pkl~sisit>m tlan t7rrsilal J~i~li.;tik. IJalan~ kor~disi drtnikii111, mantlc\l ~loliiik nasi011aI darl i~~ltlr~irisiotid dab 111 ~ ~ r n y ~ v l ( ~ l n a n kLlwi~s;l~r konsv~*vnsi li J a k r n c l ~ ~ d ~ l y ~ i l posisi !.an): n ~ r n ~ ; u n I ~ ~ ~ ~ g k ~ ~ r l , ~ I I L I S I I S I I \ ' ~ cii dt~t*l'~lh tkrllit; ~ ~ l h ~ t : i i ~ l l hi'stll' ~ ~ i l i l ~ ~ l l l l l ~ i l

merupakan kawasan konscrvasi. '1'anl-a disildi~l-i, s i s l r m Iiukum ilan krhiiLik;~rl

P

pemeriniah telah n~rmic.u untuk mcn1~~~rlirn1.,~;uny~-~~,~1p~i1~k~111 le rjadinya p(~nfirloln;in k a ~ l ~ ~ s u r i konfli k vc*rtikaI antara kcpeniinj;iln nasiondl konst~rvasi iii sa tu sisi d m

kep~rr!uirlgan d a ~ r a h dalam pemhangrrnan ckononi wilavah Ji sisi la it^. Kotidisj i r r s ~ h u t iidn k terlcpas dari kr-bija knn d a r ~ strii trei ~ v n i l ~ a n ~ ; r r tian rkotiomi c l i ~liii~rirh y a n g rrndrsutil; rncniny,katkan cksploitasi surnl~r!.~li~ya alarn, srrta lomahnya krhijakan ~ k o n o r i i i nasional J J , I I I ~ , nlars11~~ I I I P W L I ~ I I ~ ~ kiln i ~ i ~ t b i t l i C hil!:i ~ l i ~ t ' i ' t \ h ~ 1 1 7 [ t 1 k

rnelak~k~111 konscirvasi sun~l.rt.rda??a alani di ~ ~ i l a v a h t i v a .

Unluk ~ztc~l~gaidsi ~ ~ i l ~ . n i ~ ~ s ; ~ I ~ i hiln yaI>t; li 11ibul a kih,li si111dsi i l i rl t r ~ ~ ,

CI

i ~ ) t l ~ * l tt k,lrl slrcllcbt:i

khusus peIaksa~~,~ari I\onsi~l.vasi sit t111~c~rdav;i dli11ii V ~ I I ~ ; i l i ~ l l d l d i j a l a ~ ~ k ~ l l l o [ t ' l i s o ~ : i ~ r i ~ p

I P I ~ I > ~ ~ ~ I :

S1raIr);i i n ~ ~ ~ l r ~ i i i i ~ n l d s i ~ ~ c ~ l l l ~ ~ d l l ) ~ t [ l l r l l l l ~ ~ ~ r h o l c i ~ i j i ~ t L ~ i ~ L [ O ~ I ~ , , ~ I I prioriLL15

pvnvt~la tnci 11 ~ ~ I W ~ I S ~ I J T L~~tist$~*vdsi, S ~ Y L L I i u t-j;~>iwi k t l l ~ o ~ . a ~ l i ~ a ~ ~ ~ ~ i ~ ~ ~ ;

SlraLr1gi mt~wujriclk;~n sinl\ro~iis,lsi pt$lak<at~,~,n~ U t ~ i I ~ ~ i ~ j : - u r ~ d a t ~ y , (1JU 72,' 200-1 - U U 19/200J -

U U

41/ I999 -

U U

24/ 1992 - UU 5 J t99(1);

Stlxt~gi u ti111

k

111on~kaji uldnt-, krhij,~ kari l ~ v ~ i j ; o l ~ d ~ i l ~ ~ kaw61sdli ko1ist~rv~l4,

peningka tan kcma m p u a ~ l Irmlwtp yrn~rloIa kawasatl konst~rv,~si, st^ ta implrrnt~nI~t.;inyil~ cli 1npunt:;ln.

Knangkd Kabupalm KOIWIVIIY y.lllg d~sclel~qqnrakan Wda t d l l ~ r l i l l )? N w e r n k r - I

**

m%IIJl;iJll~W'+~)il h cJi+!lkC19PIIL

F a k u l t a ~ Krhu!anan IPE. Wnr di 1)~!3:1rtcrncn q t ~ . l n : 3 1 L

:

f t

I

(2)

J.ra~ahn!,a k ~ ~ ~ ~ a m p u a l i ~ I a r r a h ddn pusdl 11 t i t tt k nlrnfirndalikan k~rusakan su mberdilva a l ; m ,~nla m la in ilisetwl~kan o1r.R I ~ * m , ~ l i n v ; ~ I l u ~ ~ u n g a n a n ta s lembaga ()?usat-darrah-arilal- s ~ k l o s ) selling*~ tidak ~ P J ' M ' I I ~ U L ~ ~ i r ~ r r t ; i krlirl~linfian, konsuli Jasi

pcmn dan akumulasi kq~asitas unlu

k

mrn~,t*ndiili k,in kvrusakan s u n l h t ~ r d a v a a l C m . S ~ l a i n i l r r , kapasitas prngelu!a;~n kamrdsan konstlr\,<14 rn;i\ih t t * r ; i k u r n ~ ! ~ ~ s i pnda

!t*1171),1y,~ r ~ ~ ~ q i c ~ n ~ ~ l , h l a m hnl ini c2i s r k i o r kt.huh~ii,~n, kclatrlan, pc3rtaninn dan bidang liu!;Etungan Iliclup, Ilarnurr tictak trrclislril~itsi spc.asa nil%rala clan t ida k cu kup

r n r l r ~ m h ~ } ; , ~ IiEny,y,,i k c c i ; i r ~ ~ ~ ~ l i .

f;tlj;~ k krllija kari clrsrn 11.~1 lisnsi kt\tvrria n j p i I I 1 ~1 i I r ~ k ~ ~ I ~ l c i l \ d 11, pbh1*im

ptlmcritit,~h Jov1.a h cILtlam spluruh lini pcrnban1;uncln ((>la11 tiioni t~t;ka! dari x i a k l u ke

t-

nra klu. I lalam 13ttI~i k s a n m n k o n s ~ r v a s i sumI~t.t.cii~\.L~ alaln, Ii~rmaszr k pt.l~y,rloEn~~n ~ J M ' ~ S ~ I H kolist\1*~;1si, I ~ ( \ I I ~ I ~ T I I ~ ~ ~ Jael-ah menlili ki plxr,ln plxnlinj;. O1exh knrrlncl ilu,

T'vr~~t~ri~~Ztili ~ ' L I S ~ I ~ ~1<111 Ilrlel+ilh p r r l u 111rnala pernbagidn l,i<~yd dan rnctnkdal. vdn!; trl-rih ndil dari ~~rnj;clnIar-ln s~rml-trrclar~a alarn, guna p e n i r ~ e k a t a t ~ kapasilar pr)nprt.lolaan kawdsan konsot.vasi. 1>ala ln koai teks ini, pada kahrr

~w Zen-kabu

ten Irrlt*nl u, d irndna kawasan konsr~.v,wi mrmiliki pt.rtlli p ~ n t i ~ i g clalLlrn p~t>ml~nnj;u~inn n.iltlv,llt, pililian poliiik d a r t r a l ~ u t ~ l u k ~ n t ? ~ ~ t - n n a n g k a n diri me~ljacli kabu~~a'k.11 konst>r\l<lsi pclrltl st3!;rrcl dila~ip,j:api srr+<lrl1 st.rius rli111 cli\vuj~~cfkarl i r n ~ l t - . ~ n ~ r ~ l i l ~ i n \ . r l rnchldlui kellija ktin n,~sinnal. Kalwpii t t kc~r~sc>r\.,isi ~ d i h > t n p k , ~ n sc*carcl rvsmi J a t i I t y y l o1t.h pimpinan dcltlr,i h drl~j;,lr~

i l u k u ~ ~ ~ ; ~ ~ 11 \ r c ~ ~ j ; if>li~s

LI

<I ri I I I ~ K V ~ I rcthi~l wk1np11.

Kahupa tc3n h;on%t1rvClsi cliI~,*c-apk~~n riapal rneIeld kLdn lar~clasan ~ ~ t ~ r i ~ ; t * r ~ i h ~ r ~ ~ , ~ i [I

~ ' i E,lvah h c ~ r l ~ s i s Lc.st*i~~llwny,~rn ~ w r t ~ a riTaalan s e t a r ~ l lwrkrIa njrr tan, pr-rli t ~ d LI nt; clan

pt.n~;aiw*l.i~i sumlll~rclat.,~ itlam cli w i l a v a l ~ K a l ~ u y a l r n , serlct mernlvri kcl [ I k o j t ~ l i ~ s ~ l n

drrlli l l t - ~ n h u i ! ; ~ ti<l ti JLrt.r,l h, k,liillnnvLi cltanlyn knnst%r.vasi surrll~t~l-ddva L~liini cItlnl:[in I3r(y7,rcmi p ~ t ~ i l ~ ~ i ~ ; ; L J r1~1n A J ti k<y;iC~iLln m V ; i t'i ci i la pa~iy,a11.

Ilalam n ~ a k a l a l i ini, I ~ e h r l - d j ~ a lwlnran ~11~1s konspp dasar vang digunakdn d d , b l t l l ~ sebagai herikul:

3. K n r l s r r v a ~ ~ s u r n l v r 11di~a rlItl11l lict\~iili c~ttnl;lli 1lt1ngrIolad t i surnhrl- claira , l l a n ~

(3)

k e s i ~ i ~ ~ ~ ~ i t x ~ n ~ ~ prrstt'clil~nnn\.a. cIcny,dn i ~ t n p r n r n ~ c l i h a r ~ ~ clan m ~ l ~ i r y , k a l k a n

k ~ ~ a l i r a . ; k r ~ , t n ~ k , ~ ~ ~ . i ~ ~ ~ ~ i l ~ t ~ I ~ i Monstlr\r,tsi . dilaksanr~k;l~i mi-lal t l i prr.lin~lunj:dn sislrrii pt>nyangy,a krlh~clupan, ~rony,dwt.tan kraneLi~r;igarnan sun~tit.ri!ava ha\*a[i, s f r b pema nrC~,l Ian I3t.rkela riju ti111 jenis dan ~ k ( , . ; ~ s l i * ~ t ~ srrill-a simultan.

3. Kahupaten k o l ~ s ~ r v a s i clirnaknai sebagai w i l a ~ ~ a h administraliC 17~111l;

men1~~len~3,t:i1raknn peml-rant;unan h r l i ~ r ~ r l u s k a r ~ pemdnklatan herkclanjulon, pcrlin Juny,,tn sistern ptn!,angp,a kch1~1 t~psln, penfimvtan keanrk;r~.ay;aman

havaii, van8 ditetapkan txlrciasarkan krilrl-ia l ~ r l ~ n t r t , Hilbclrapa e l ~ r n r n kriitlrin pentinfi anLdrd lair^:

9 Muniliki ka\.ir,~san konsprvnsi clan k a ~ - , i s i ~ n lain yanE nithnlyunvni

~kosistenr d~rij:an nilai kon.;rrv;lsi tirtggi;

Memiliki krlrl.hlnsan ~~r~n);t~rnhane;rn w ilavah akibat kelcrbalasan kondi si

Iio(isik;

A,I~rnpun\~,ti irisi rEan rnisi prmha tlgunaii bt-rci~,~skarr ko~ls(~l'vdsi;

7

* ?vlrmpunvai komitnic*n poliiik unlu h rnt.lai ksttna kan p~bri!~,~*l~~4ad~i

$11 11111tlr~1ay;i ala 1-13 sitc*,+ra berkelclnju t , ~ 11;

hlt>nll~unvai sisicn~ kelrt~ibaena!~ pt-til:rInlaari lin!;ku~~gan Fang ni1%maJLli.

Ilalam Ivrhagai prrises multi-pihilh I r a n $ klah Jilaksdr-takan, I r r r l a p ~ t k ~ s ~ p a k a tan

untuk melzdukuny, kolisrp k a h t p a k n konst.rv;lsi, rlamun d isaclari rnasI11 L r r c l ~ ~ ~ ~ ~ ~ l krnclala rrmuI12 s e t q a i h r i k u t :

I .

Upa1.a u n l u h nlrlLt hu hltn kc7rlservasi d < ~ n rchab~liidsi It1n1;si s u m t ~ t ~ r t l ~ ~ ~ ~ r l dlnrri hu kiln h a r t ~ ~ n memtlrlu kan bin1.n mvl,liu kcin jugs rn(~mc~rtu kan k ~ l t 1 r n t ~ ~ l j : o n n yanp, k ~ d l . I .r-n~~~liri\'d k t ' I t ' ~ l l I ? c ~ ~ d r ~ ~ ~ c1d11 yl't~ll[liil\'ad~~ i i l i t~lotljrlc~i h t ~ ~ ~ ~ l a l d L I ~ C I I ~ 1'1;

1

.

bli~~ij;ufitkiln It'~nhdj;~~ I ~ i c i i l ~ ~ ! ; s ~ ~ r n l l ~ r r j l a \ , ~ ~ ' I I ~ I tli Jn11 lingkut1jy11 hiciup .;cvla

kt.ltv~-thae;~;~r~ nlt~svClr;t k ~ ;

4. h l t ) ~ ~ ~ l j ~ ~ l k ~ ~ t i ktkl?dstid1~ ru;ltll; (I~i-lk cl,ir~ ftrr~>:si) hagi pt~l~~;r~Iolaan k,\~*,lsan l incluny,;

3. FLIPIYU~I~CI ~ ' I I I k ~ i ~ r l ~ f i i ~ ~ i ~~rmtlalnsati kt*lnusdkdl~ cFi rnilsa Iransisi milrluju k a l m p ~ trn h o r ~ s r r v ~ ~ s i ;

4. MowujuJLan p t * r n I ~ i ~ ~ : i ~ ~ n I,iav<l clLtrl r ~ i t l r ~ f c l d l S ~ I ~ I ~ O ~ C ~ A \ J ~ I alanr anl,ir.,l pihak-

(4)

Kal7upalrn yany, mriic*anangkan Jiri sebay,ai K a b u y a t ~ n Konservasi dan rnanlpu memhu kli kan k i t i ~ r j a pemhangunan wilayah herbasis konservasi pa tul mendapalkan pengharpan

y

ang memadai dari berbagai p h a k, baik pcmerintah pusat, p e n ~ e r in tall daerah lainnya, lernha ?,a-lcn~baga swadava, maupun dunia inlernasiorial. W u j u ~ l pengl~arp,aan tersebu t pas ti sangal b ~ r a p m , baik htlrt~pa peneakuan alas t\ksislensi kabupalen dalarn masyasdkat gtc~hal, promosi, banlttan bagi pembangunan w ilayah dan p~ny,uatil;ln kapasihs kahupalen, m a u pun be11 t u k - b ~ n t u k pengllarplaan Iainn!*a. I'~nc.anangdn cliri nrcrupakdn MJUJUCI dari "konirak sosicll" ya t ~ g perlu J i r ~ s p o l ~ spc.ara

nasiorral - haik dari sudul panclang poliiik, hukutn, kebijakan, kelemhacaan clan lata

pemerintal~an, maupun t ~ k n i s - lanpa ~ n r t ~ g a h a i k a t ~ pertirnt.ranga~~-ptWirnl~angan

ilmiah di bi~lang p e i ~ p , ~ l o l a ~ l n cIan konservasi sumhrrdaya alam. Respvri yang adil

9

aclalah mcngembangkan kriteria dan indikator* obyt-lktii, b ~ r i k u l mt?kanisnic

pe~~ilaiannya unluk p l w t a p n n kahupaten kot~srrvasi J a n p ~ n i l a i a n kinerja k a b u p a k t ~ konsrrvasi. 13alam ha1 ini, p~ngcvmbangan kl.i[pl-ia Jan indikator ha1.u~ Jilakuka t i

srra1.d pdrlisipdiil, I ~ + a n s p r a n iian ~ n r m p ~ r l i n ~ h a n ~ k d n hrrl>ay,ai ktlpcintint;an srr.ara holislik.

P e n c a l ~ a n g a ~ ~ s ~ h a g a i ka h u pa ten kor~servasi bersifal s u k a r d a ( v ~ l u n l ~ ~ r v ) , sehay,a i pjlil~an masyaraki-lt kabupaten untuk mernbela keyelit-ingan pernbangunan ekonomi dacrali dan IYIP~ILIU kuni; krbijakan nasional cli bidang konservasi sumherdaycl a l a n ~ . Kriit~ria J a n indika tor pcnrtapan kabrrpatcn konservasi diperlukan sehagai instrumen I ~ g a l clalam memu luskan apakah kabupali3n pernrakdrsa dapai ciikategorika t~ st>tiagai kabupaten konservasi, s ~ h i n g g a rn~rnili k i hak Jan k~wajiban trr-t~niu (akiual m a u p u n pnlensial) menurul tat;i prmerintdhan R ~ p u h l i k Ind{>tlrsia. T>t.ngan dc~mikicln, dapat dipahamj hahwa iidak s r m u a kabuyairn da pal mrnjadi kdbupatcn konservnsi.

I'rnciapan k a h u y a t ~ n L{~nsvl..i.,~si rnrng;inciu~lg k o n s e k r r ~ ~ ~ s i logis van8 11dri1.s ililanggung ulvh 1'i:rncrintah Kahupalt~n dan Prrnerintah I'usnl. 1)aiarn [>.I[ ini,

pemel-inta h pusat inrln-tili ki k ~ j i v ~ ~ j i h a n menvt~~liitkan krbij,~ kan van8 m ~ r ~ d u k t ~ n j ; p ~ m b a n g u n a n wilavah ki-lliu1iatt.11, kniiscrvasi, haih nirnp,rnai 1 7 ~ n ~ l ~ m d ~ i 1 1 , ~w~lil;url[~in kapasi tas davnih, ~ ~ i ~ g ~ ~ n h a n ~ a n inirasiruklul- m ~ i u y u n ~iukcrny,a~~ a ~ y c k - ~ l s l ~ r l h Irgal sebap,ai insrntif ~wrnungkiti (etlahlitig inc~nlivc) bagi Lrri-apainya tujuan p r r n k a n g u ~ ~ a n kabupatcn konservasi. Se1ai11 ihi, pem~rinlali pusal merniljki hak untuk rnclakukan r v a luasi dlds ki~wrjit ~ i ~ ~ ~ ~ h i ~ l ~ g ~ t ~ i - i n krlhupa i?n k o n s ~ r v asi. 13i piha k Iain, pemerinlah Kahuyalon hrl-kcwajit~arq unruk r n r n ~ a l ~ ~ n k a n ptsmtrangirnan wilayah b ~ r b ~ ~ s i s kons~rvasi yant; harus di tunju k k a n s ~ j a k ta hap prrt.zic:anaan, implemrnlasi hir~gga kincrjanyd, st31,ta J id u kun y, Jengan kebijakan dclrra 11 clan kt.Iert~hay,dan (ta ta

p e m ~ r i n t a l ~ a n ) yank; set*al.;1 legas m e n d u k u ~ ~ y , kc~riservasi srrmbrrclaya alam. Sebagai kompensasinya, pcvnerinlah dacrah berhak unLuk rncndapaikan clukutlgan ifari p~merinlali pusat dan pihak-pihak lain vang rn~miliki ikaian l e p I dengan p ~ r n r r i n i a h

RI. Akscs unluk m ~ n d d p a l k a n cjitkungan pihak-pihak vany, iidak rnrtnilikj ikalan Icp,al deny,an stlncl il-i tiva a kan ~nrnjdili ins~riiil p s a r l ~ ~ ~ y , i sebuali k a l x ~ p ; ~ ten

(5)

K r i t ~ r i a clan Inrlikator pranilaian kimrl-ja d i g u n a kan u n t u k 1nt.niIai ial~sli~mc~ntasi p c n i l ~ ~ ~ l ~ t ; ~ ~ ~ ~ ; m wi lavLl 11 I~clrI7asis konsr3tvasi - \'ant: trI,lh cl i rumuskan scP,i!;(~i l ~ z j u a n p ~ r n h i ~ n l ; u n a n k d ~ t ~~111111 ~ O I I S C T V ~ S ~ - s t ~ d ra ~ ~ r u f i r t ~ ~ i l . I >a lam lase pcraili~ i,) I? k i n e j a , ditliana sebuah kli t7tr l ~ a l t l n konsrrval;i muIai rnt~njalcinkL~n prc~y,l-,lIn-I>rot:t.arl~ni~clI raval tlasi s r r a r a I ~ ' ~ e ~ l u ~ I i l d ku k a ~ i i dasar uniuk nit~ml~c.ri knbi

~ v ' n ~ , h a ~ . g , ~ a r i '11~1s k ~ l l ~ ~ ~ r . l ~ ~ ~ s i l i ~ n Jr1ti kvtcpatan ~ ~ ~ o ~ ; I ~ c I I I I - ~ ~ T c ~ ~ ; ~ ~ ~ ydrij; ~ I i I ~ k u k ~ ~ ~ u i \ , ~ !;ma m ~ n c a p a i iujuan kalwyatrn konstlrvasi. llvaludsi kilierja mrrupa kan i n s t r u m r ~ i

p~ncfornny~ u ul ct k melakuka n pclrbnikan menrrus (r-ntllrurtlzl i~trprnru~rnnl t ) , haik t ~ a g i

kdbupalen Intlupun prnp,clolann kawasan k(xisc~r.vasi. I'a~ia kondisi trrlenlu, ap'i hila

k i n ~ r j a ktrlwpnttkn lrrst.bu( lidilk sejalan clrngdrt tuiudn kabit p a i ~ n konsrrvasi, ~ n a k a "status i~istwlif' vanf: cii1~rl.j kan lwmesinlah dapal clirabiit. I lalam ha1 ini, fstmnrldllan

clan p ~ n i l n i a n kinerja kabupa trin konse~+v~~si rnerupakan instrrr m ~ n p~rntlrini~th tintu k

rnembrl-ikan insentiC ~~t*ml.rangunan wilavah bagi kahupd1t.n yang sir.nril jelas r n ~ t ~ d u k i ~ n g prup,ranT konservasi s u n ~ t ~ r ~ r i I a y a alam nasional. T)a tilm lahap

imylrmt-ntasi, penilaian kinrrja jtrgr7 m e r u p a k a r ~ ins! turnrn unlu k mrridapa!kan ciu kuily,rln dunia i t~losnasinnal d,ll,~rn pc~mbangu n;ln iv ilavah hcrlwsis konsrrvdsi

l

'

-

wtnI3rrcla1.a alilnr. <;am bar 1 tnt1[11lr1ju kkan s k ~ r n , ~ pt%rlrtapan J a n ~ - t < . ~ ~ i l a i ~ l n kintlr-ja kahupa ten kolist*r~fasi rt.hay,a i lxiqis itntuk niiam17t.rikan i11seti11 il i~crnl-rd ~ I ~ ; I I I I , U I

rvilavah.

Ka tw lwtei~ K o t ~ r r r ~ RSI

7 f \

Krilr!,in dan Illclikator

Ki4x-rhasi Ian Peniln i,11i T

IrlstnliC:

K ~ l ~ i j n Ar1rl

Ilrpllny,l.i, D ~ p K r t l , K I 1.1,

Kri tcri,~ (Ian

I'rd Lcrtid asi

Inlrrnc~qiunal

Chmbar 1 . Kt~r,irlgh,~ " I J ~ ~ n t ~ l c i ~ ~ a n J a n I'rnilai,t~i Kinrrja" Kahupiltrn Konserv,qsi

Keclua fllso Ii*r.srhut r n c r n l ~ u l u h l ~ r t pcr;ln);Lil ki.iit>ria d m i l ~ r l i kaiot. varlg I7orlx:da

karrna 11itlnuz-ljukkan c4 t1:1 I ~ a l ~ l t a u k t ~ n d a ~ i n dari s ~ h u ~ 1 1 1 kL~lxlpaten ydrlj; I?.l.l<linal~

(6)

-!se-\..l,r,\<lroy c ~ 1 1 tltlnq~y r!.r;lu!y jrlu;Jsu! uey !svn.rrwloy ~ r a l ~ J n ~ l r y ~ z ~ t l . l : l o . r ~ ! ~ s r l ~ r , ~ r t e , ~ l ~ l i r t ~ j!lu,,scr! ' ! C P , I J ~ S L ~ O ~ ualednqvy ~ ~ ~ ~ c I t l l , > ~ a r l l!lu,ls~n : n l ~ ~ , i Ju~yyJrlsrp snrrq : 1 1 1 ~ 3 . i I!lar,jsu! y n l u ~ c l P Z ! ~ 1~~tpp.Ial ' s n s o ~ d !S!S ?.tk?fl -~.i~n!!i?llr lr P.I nit. s q a ! :{ul*,i '$~ms4ur?l

~ 1 ' 1 uncl~ww 2uns9ulyl ~!ltr,-lsu! ecln.r;rc) yrq 'j!luasLv urqr!! yay L I P L I P ! , ~ L I ~ ~ ~ -;

.Inq,+c;.r,>1 tti,>ls!s utrrrp ur.~;ld.rac~ ( ; ~ J I J L I .lolyP-.lnly 1. u r y iilunuad ~ 1 . w ~

l!sr,iJ;lsuoy u a r ~ c l n q ~ ~ y t*l~~nr!q ue!~>l!u,ltl 1rt~l7 z~rdrln~r;~d y nlun L I P ! P [ ! I I A ~ ~ ~nlwstl.rri "!c;r9,\.1,tqltroq ~r,>lt.cInilr-y 17I.ramy u ~ ! ~ ~ l ! ~ r , ~ i I u ~ p upcIpl,llr,d . r o l ~ * y t p ~ ~ ~ t i ~ p I J ! . I , ) ~ I J Y

(7)

Mengingal inii l~rra~~rl\iilahr~n \v.ir~i: jngin cliprc.al~kan ciClF;tm gagasan n~tlrij;t~naj

knlw 1~ [ e a r l kotist-n~asi ,~da la11 k t , i r r b a l n w ~ p t w i l r L ~ n y , u n c ~ ~ ~ ~ \ ~ i l a v n h a kiha t kondisi hiofisik daiz t.ksistrnsi killvasan kunsc.ri*asi di ~ ~ j l a v d h trrsrlhul, srluruh prclwbq R i n l ~ ~ q

harus diciukunk; cItlt~l;an u l ~ v a p ~ m t ~ r i i i lnll yu%,il y,un,l mrningkatkan k,ql~,~silas r l , l t i

~ w n i n ~ k i l i a n kinr~l-ill penj;illolaan kcwasan ko~-tserv;~.;i di wilc?yL~Ii t c r s t > l ~ ~ ~ l . l tal ini mernlmtul~kan duktingan krbijakiln ~ I I E I S Z I S d;lri U~13,lrlcrnen Kt*ll~zlanan.

! ' m r r s - ~ ~ r o s c ~ s \+ally, h'i 1-11> d i l i i l;.;iinn kan o1011 Pe~ntlr'ir~L~h [ l ; l t ~ ~ t I ~ lrrd i ri cIari:

I . P ~ r ~ c . ; i n a n g a l ~ Knl~uy,i lr-n Konsrrvnsi d ildku kdli I ~ ~ r ~ l ~ i s a r k d t ~ pr~)sc~s-prost~s InA,l l yatly, swara indepondcn clitakukan clarrltli J a n dapat dilldntu olt.11 para p i h u k vany, r n ~ l ~ d u k z i u g l u j u a i ~ kabupatt:n konsrrvasi, hai k I.SM, 01'11op, Irnilwga p ~ n e l i tian/ penclidi kan, prnt;elota kawasan konserv,lsi rnaupun swasta, dapat rncrnlmnlu P P I ' L . ~ ~ ~ tan proses penra tiany,;uI mclalu i prngmm-program

p~11di1 rnpinf37,1n.

2, Pt.nl;usulali Knlmpaltlri Konsrlrvasi, d i znaksrrd kcln serara sprsifi h sehc=f;ai

"\ ~nrakanisrntl li.gaI un!uh mrncldpalkan insentil ht.rk;lilnn d ~ n g ~ i t i kahupairn konscrvasi. P ~ n g u s u l a n k r ~ l , u p a t ~ ~ i ko~iser\~;isi merupakan rt~c~kdnis~iir v.ing hprsifal sukar~la (voPunlarv), narnuti bap,i kabcryalt>n konst.r\uasi yi4nf: Iclali c l i t ~ t ~ ~ p k a n rnt.mili ki konst~kurnsi v~rng hrr.s~ldt n~anrEatorv,

3. Kabt~pa ten konsrlrvasi \.an8 blah clitrlnpkan rnrmiliki kewajslr~n uetiak mriivusun r l , ~ n / ~ l i , ~ r ~ ~ncnj.cl~,lLali Ilny,ratn pt'tnhan)yrnan jany,ka pi-lnjang

~Pr>n!;dn prmt.l-ink11 pusat, si%l~ingp,a nrah cia n ki nrrja ptlm ba~~j:rtntlra~~vi~ s t * j i ~ l d ~ l cIrni;art I tljut-ln l x ~ i ~ ~ ~ l a p n n knbt117;1lt*1i kunscrvcl~i. I l c ~ l ~ l tn ta hC1p ini, ~lrrku t~y,iln

day1 p q r ~ i pi I E ~ L rntllaltti proy,r;1rn-pro~r~ tn p r n ~ l ~ ~ n i ~ i n p , a n cicui

kalilfi'i tas ~ L ~ t ~ r a l l , bni k asislensi teknis, pcny,r~mtwngar~ h ~ l r r n h ; ~ ~ ; i ~ ~ i n L ~ , I I I surnbrrdaya m,tnusia, maupun p~ndana~ln, rlapnl cFiFakukari.

4. 'I'aliop Irnplr*mt.~ltnsi I'ruljlrarrl vang diJt1sarkan ,ilas Ihrnranii jangka yaiija~tj; i.;tng

clisusu~i d,ln trkuran-uku~.nn kin~rja iuarlg srjaldn drizgdn tujuan kabupaten

(8)

rnempt~liva i aspt-k vara;: It~hih luas rlan bci-sifail t t m ~ t ~ n lwgi wilayah mnnayun yarly, dihuni m,~n{zsia, srclnn~k~111 kons~rv;lsi mclmpunvai siiat vcrnp, lrhih kh~rszis V ~ I I I ~ ; liclak

harus Ivrkrna di .;timu>) ivilavah \.at?!; ~ i i f ~ u l ~ i n ~ a ~ l i l ~ i a . IJengan drniikian penj;l~;~rp,aan

alau sisErnl insrnli f-iE isinsrn tif Ilay,i halmpat~n vang mcn!r~ tt>nj;j:,irakrln p t i n i l ~ t ~ ~ ~ l : ~ l l a ~ i I~~i.k~lazijutar7 klal-, ptlrlu diarlil kan clan p e r n l ~ ~ r i ~ n ~ ~ y a b ~ r l a k u Iwgi scmtln k a b u p a l ~ n

dnn J a p a l Jiknmlwtisika~l t n ~ n u r u l tipologi k i ~ b u p a k ~ ~ alau h a l ~ k a n kola.

Krhijakan kalsupnkn konsorvasi memill ki kcterhalasan-kclcrhatasi-I 11 ~ ~ I I Z IMI-US tiisacfal-j oloh s r m u a 1.iIz;lk. Krterbatnso11 t~1-srhut qot iddknva l ~ x k ; l i l ; ~ l ~ drnp,=in 11 !;it

hal, yaitu: p r r i ~ m i l > jurnl,lli pott-'~~sidl k < l b ~ ! > i ~ f ~ ~ ~ ko11~11rvclsi lidak sebanv,) k ka t~up~ilrb~i vang ada di Incion~sia; kt*durj, ktxirrllil tnsan dana insenlif yant; trrsrciia \ - . ~ i ~ i f : I ~ i r i ~ s

rllih~rikan srt-arn n111lli-lnhun ( n ~ s t l ti-\,tbars); day1 k r 2 i t ~ , kara klvl. rkc>sistrm kClllupt~lc.n

korisrs~nsi pasti k11,ls u nluk cliritn (art inya srlmcll.rl i>kulop;is hampir J a p a t r l i j ~ d s t i k a n tidak akan acia kallttpalrn van8 ic-lmtik-sama).

Rerdasarkan pelly,rrtiLln kcrhu;~alrn konsrrvasi, vaitt~: "sehagai wilavah administl-a tif ynriy, mrlaksandkar~ p ~ ~ n b a r r g u n ~ ~ n herlanilaskan p ~ m a n l a n l a ~ ~ h~rk(rErinjukan, p ~ d i n ~ l u n g a n sisLcm ptltlvanl;t;a kchidupal-I, p~~.rp,aiwtara kraneka~-agani~in havaii,

Y i l I l f i dii~tapkan I~i~rcIasarknn hrilvria lertc~r~tii," mrnu njukknn p ~ r l u n y a srp(~~+,ingkaI

kriirria .clan indiklilcsr u n t u k r n t l ~ ~ e t a y k a n srt,u,lh kcil~il13c~t~n rnrnjacli ~ , I ~ J U ~ ~ [ P I I

kvnservasi yaIil; set-ara bii~Ci<ik i n r m y v ~ w d i kctcrl3dtacin.

Namvn cic1nijkiun van!; p>l.l~r ~Fipprl~atikan lagi arlal,lh sikap j~rc~aktif kahupal(*ri d m

maq\.;~rak~~knr-a cIa1anr ~ i ~ r m ~ l n c t a n y , wiIa\.dhnva st~ls,~j;ai selluali prasvara! se~lx*lurn clijacli k n l i srl>ay,ai sla ttis kclhupntt-n k o n s ~ ~ ~ a s i . K<lsr*nd apnl7ila ha] ini ~ i d n k L(trj,)rfi, ~ n a k a i n h w s yanj; limllul rnuny,kjn t l a ~ ~ j ~ a kastvia ,ldL~nvrl y ~ l i ~ ~ ~ r i f i nlrlnil~rrolt-11 ili.;tiniiC aZnrr cl[i 11~1 korn lx%nstlsi Jan liil'l k irrl-myany, Lc~r~\ilAuen<i ~ 1 ~ 1 1 1 i.t'sikci lpang munj;kin

Z~rj~~Lli akibal sla \us kal3uyc~lt%r~ ~ C ~ I I S C I ' V B S ~ Irrsrbu t. K~IVVII~ pililit~ii h-rsebul r n ~ r u p a k a n pilillan jangka panjdng hah kan selclrnanya.

I'rnt4a1wi slL~lus I \ d l ~ u l ~ l t l ~ i kc~~ist.rv,~si tnrbrupakan p j l i l ~ ~ ~ n 1701 iti

k

n~its\.rlrak~ii d;ln

prmrrililahnya srhingga E~arcrs nirt ililttknn prcls~s !rang hajk dan Ivnar. Ki-li kil p e m ~ l - i ~ ~ i a h kallu pa ttm 1lit3ngajukan cl i t n i s~bat:ili <-,I lnm Lahu palm konservdsi p i r l ~ i dilakukiln prnjlaian dtlnfinn mrkdnisrt~r vnng jillas dan mt~lib,~tkiin s r m u a pil~iih 1~d111: nzc3rtnny,y,ung ktwtsr~kut~nsinya. I'aJa tatariir~ 17r ~nt>l.inlah kabupaten, pc~ny,L~juaii tersetlul harus n~c-liElnlk~~n p t l r t ~ r r i ~ ~ I a h clnc~r~ih, IIT'RI7, Inkoh rna~\-ar.~rhdl d i m mdsyCll-a kal-t~ya. Setlangkan 17arI;l tala ran ~wrnc'rin tCill ~ l u s a t , selain ItlEnFz t c r s ~ d i a ~ w r ~ t t u r m ~ ~ ~ I ' c ~ T I c ~ ; I rip^ 17n\rIi l ~ i J\ b t ~ r u y a I+*lrp~.rs, Inprcs b;l h k ~ n UU, 1~c.t-l u 1 1 1 ~ 1 ibat ha n

la*lwrapa piliak van); t r ~ l . l i h ~ l i-ditu I e p n I S,ltam i t K t m w n t z ~ l - i ~ ~ ~ ~ I,ingkuny,a~i I lirlup, I1t~p~i1.lomt.11 K r l ~ u t ~ ~ t ~ a n , I Jepal-lr~ncrl Ktwlautan cldn !'PI-i hclr1~111,

I ) r p a r l r r ~ i i ~ n Ktltlanl;an, 1 J17</ !11'1 I, do11 i o k ~ ~ h mas\*;ir;~Ldl/ I S 1 . I .

Upal.;~ !ran;; dnp;~t dilnkukan p ~ a ~ t l r ' i t l l i ~ h darrdh dL1!anl rnenc.al?iti stalus k,lht~~lalt*n

(9)

3. K ~ j ~ a s l i a n ~ l c - r l ~ t l ~ l tasan kt.l-usL4kL~n

LE

i mas']

z

ransisi rnrnuju kahu paten konsprvasi;

4. t'rmbay,iai~ I i i ~ v a J a n maninat surnbrr-cld~~~l L ~ l < i m anlara pi2iak-pihak van!: l c ~ l i h adil.

Dari diua hat ~ ~ o k o k vailu kill(*~*l~alasan ~vjIn\.ah biolisiknva

LI;III

aspirasi m;t*i.ar,l kill/

prrnc.rinl,~Iin~a, clapill d i ~ r r ~ i i k a n Iebih Iilniul ptinsip da11 kritrria !rang cliy,uran knn

u n l u k r i ~ t ~ i i t ~ l a ~ ~ k a r t strlIus k,il~upa ten ~ O I ~ S P I ' V ~ I S ~ , v a i i t ~ :

1. I'rinsip: Kcbcraclaari kawasan yang rncmiliki fungsi krlnscn~asi

b"

1

-2.

K r i t ~ r i a 2: Memililii knwast~n !din ynng r n r ~ l ~ y u n \ ~ a i nilai konsilrvasi tiny,p,i

2. I'rinsip: Komitmcn ptlliti k tcrhadap konscrvasi

2.1. Mrrirrio 3: Mrrniliki kr~rnitn~t1ti i~olilik jFang rtitu,i~it;kdn J a l a n ~ ~ I o k u t n r n datnrah d a n prot;r;trn p P m b a n ~ u l i n n jilngka y a n j a ~ ~ g ynng rnrnct ukung

k u n s e r ~ a s i s u n ~ l w r r i a v a alarm d m peny,elolnn~~ sumberrl,wa alam I7rrkeIanir1 tan.

3. I'rinsip: l'crdnpat sislclm k c l c n ~ bagann y a n g nrcnrmn jsltlg konscrvnsi

3.1. K r i i r r i , ~ 3: h,lrlrnpunyai slt.ul\lur c~rp,,~ni%,tsi foi.ulial dari no11 l'r~rrnnl dt-rpy,nn ~ U ~~ ? c l k ( ~ k I S clan l u ~ ~ y , s i i ~ l ~ i r ~ pcjt.an van!; nic*ndukt~ng knnsrrvasi

3.2. K~iii11.1~1 (3: 7,Icniilihi rt.!:illCisi ~la('r~1I1 \ ' r i l l ) : l x b r o r i ( ~ ~ ~ [ ~ ~ s i cI~n/cltcll~ ~ ~ ~ ( ' I J L I I I L L I I ~ ~ ;

ki~n.;tarvasi.

P

U ~ l t v k k ~ ~ w l - l u a n pcnilnisii s e h i ~ ~ f i g a dalwi Jilakuhat~ ptlnctayan stalus knl~uydtrn,

prirtsip dan k r i t ~ r i a t(~s(*2-1!1 ilialas h ~ l u n i memaclai untu k d ij;ua~akan. 01~11 knrrna ilu pl-insip dan krileria IcrsrEw t Jirinrikiln lilp,i m ~ n j a d i incflikator dan skala i n i r n s i i a s n ~ n . I<inc.inn indikalor J,in ~ k r i l d intrnsit;lr;nv<~ dapal c l i l i h ~ ~ l ~ ! ~ ~ l n r n I,a mpiran 1.

(10)

Olch karena itrt krlhija kan p[-'rtlbi~rlj;~narl kabupa ten clalam ri~ngka t n ~ n c . ~ l p = ~ i lujuar~ kahupaten kunstarvasi paliny, tida k rn~nvrdiilkan 1) stralegi kola!~orasi dcngari pmgrtola kawasiln konsri*vasi, 2) strategi prtnbanguniln 1-konomi ?any, herazaskatl kt~nser\lasi (ar~tiir~i lain st.lfay 13rcsSr~un d i kaji 1rt.Tt.bih rl;ilar~lu meIalui analisis ycailaiii u krhijaknrz lirll;kunl;an sIl.i~legis) serb 3) sstralri;i ~ltviyrJ iaan i tiformasi karr~n~a k a b u y a t ~ n m r ~ ~ f i ~ n d a l kiln kt.t~ilil?ifiiasr~\.a iorhadi~y .;ilmua hihak, 27ah kari mi~~?'rlr'ik&ll glohaI mtllnlui trampararwi cfan akunidl>ililas puhlik.

Stralry,i pt?mbangu~ian kahzpalvn kons~~.vasi 111rsrlwt w l i c l a kirya f ~ a r u s ~nc*mbc~ikan indikasi ha41 l ~ c ~ t ' u l ~ n tr3r-jadinva alokasi budgr~t vanp, jrlas hagi konsrrvasi, srliiny,~;a k r - r u ~ k a l i surnt~t~t.cId~.a d a r n dL1p,1t dipu[ihk,tti ,I tci tt stlrnlib>rd;l\.a a l a r n n ~ ~ l It-rpc:lihara srknliy,us pcnclnpa16~n clan trs~ih~i r n c ~ s v a r a k ~ ~ l n v n k t a p ni(>nir~y,kal.

T

I IasiI pclnksnn,~,in kat-tupnki~ kotisr~.v~rsi ctdpal clilihltl srtl~,~y,ai s i s i ~ n i vdn); tt>rrlil-r sjskm p~~l~;c*nkbangal~ i ~ ~ d i v i d u , sislrni sosial, sistclni p r m e r i r ~ t a l ~ , sistem ~ k n n n t t ~ i ,

sistem infrastsuktr~r, stv-la sisiern sumbcrclava

alam

dan lingkungan (llossel 1 J., lCI99) seperli ilitunjukkan clalarn Ciambar 3.

I'rt~y,tbmha~a~an jnclivic2u,1l rlap,l t l t ~ r c l i r i clari kt~ht~l3asan rnasvcircl kai madani, 11nL asasi ninnusia, k~aclilan, kehehasan it1~2jrriclu, kvsrhatnn, Iiak htlkrrja, intrlr,l;qsi sosiat, pnrlisipasi, ~,mtlt.t L I ~ E I I krlr75

~ I I I I S U S

masvarakdt, rnah\ril~l Rtahiduyan vang s t a ~ ~ ~ l . ~ r ,

kt~illilikasi, spilsialisasi, pvndidiknn (>i.ilnfi tlew~as;~, 17clrencanaan Lvluart;a dLl 11 kchidupan, rrkreasi dcln hihul-ark scni, srxkolah darl i rislitusi prndidikan, lasilil<~s olclhr;3fia (1;11i srni, rvkrrasi, prrpustakaiit~, LtXmpal i 1 3 c ~ i 1 a ~ l ~ .

Sis1t.m k s i a l tcr~liri i p r l + l u ~ ~ ~ l l r s han p~l.rulc\.si, ko~npclsisi rtnis, cl~riril~usi prndalwlan, stru kLur kvlas, krllornl7ok snsial ii,ir~ orjyi tiisasi, kib,tmanan sosi,~l, i;~minan k ~ s r h a l a ~ ~ , ban tuail lii~lsiii.

P

'I'J~A prrnt*rirrl,il~~ir~ Japa! Ilrrupa: actminis~t.,~si pt1mr.l.iiltilt1, kcuany,cln ~ ~ r r l d i k daa

p,ij,tk, parlisil'ilsi poliri k, c l c ~ m c ~ l r ~ ~ s i , rrsnl ttqi kordlik, I .Shl, kvbjja kan 1 IAM, kehij'q h,ln srni~rasi ~ I a n I ~ ( > ~ X I ldsi, sisirbtn IIU k u ~ i i , l>clnp,cmcld lidn k~.jminal, kebijakan inlw-iasinnal,

! P knoIop,i.

Sistt'm Infrastruktur (rrdil-i dari l~t-mukirnan rli111 pt3rkoladn, rumah saki[, Iistsik, Lel~pou, lransporlasi clan ilisiribusi, cislern 51-1 plai enersi, air, makanan, barcl~ig dan jasn, limhah, pc.lCn.,~rit~n k e s ~ h n t d n , knmunihasi, mrclia mils;r, penclidikan, riwi d a n ~ ~ t * ~ ~ ~ : i ~ n ~ ! ~ ~ t i j ; i ; ~ i ~ , k(>itmucln. SisLr~n Ilhor~orni hrrul>,l produksi tlllrl konsuttisi,

(11)

: I , . , ' . I

p

(;ambar 3. K r t ~ t i i ~ n ~ sistr111 ~iclalarn ,I tit t~rt~posydwrt. ~ l d n ! ~ i ~ I x i ~ l r , d n

Lt~lt>l.k,iilii t i 1 1 \ ~ ~ 1 . K r r n a m ~ i s I t l 1 1 1 c I ; I I I ~ ~ ~ '1 irirlgkaskan r t i t ~ ~ i i , ~ i l i si.;ltbm kt>m,tr~u.;idcln, sistem surnl?*r.~I,iya alam ~ l r l l l s i ~ l t - ' 1 3 1 yrnciukungny;~.

Menurut D a b ~ I k o tlE '11 (2002) kt-srjahlrraan rnL~nusia ~ i a p a i ciilihal Jari sistclm lingkup

kehidupannya yilnt; dipt'n~aruhi oleh n~ek~tnismr-tt~ckanism' trslenlrr sep~rli irrlihat

tialam ~ a b c E I.

\,lrkdnis~nr vang mrrusilk

K ~ n ~ i s k i n a n

Krli Jn kst*hraan Kr~l+upsi

1 Ktlkualan cli luar hukunz

1

1)iskriminasi

I

Ktxljc1;l kadilun

I'irt-tumbul~an p r n d u d i ~ h tinggi

i

Aliran penduduk lit~gei Kelangkaan
(12)

I . k e i ~ r s e d i a i ~ n matrrial 17i~nl ill!; hagi kc~liidt~l-r~~n van?, l a w k (r11r7ta l~(-ti< & I 11~1rid11 yang a m ~ l t~ cia n kup, pendapa ta n ~lnii k ~ k d \ . a a n , makanarl, yr*rumahan,

peslrnj:kapan rumah, 13nkoi;~~1, a k s ~ s trrliildap barang):

(13)

3, hubunj;;~n s r ~ s i a l \,;in); haik (koht>si sosial, sa1i.q; mrnghargai, hul?cri~gaai kel~ral+l:~l, hullun,q;~u ~ ~ * ~ ' J ~ I ' , k ( m a ~ l ~ l n salir~!; rncwolont;,

PI-lindungara

;.1~i;1 k);

4. ktlnmandn \'an8 ja\,,~k ( a k s ~ s surnl~~l-cl,l\a atani dCl[l Inir~n\ea, k t ~ a m ~ ~ r n , i ~ i pribadi

clan kryc.milihnn, kral~itlup;~ri v~iny, a n i a n clari g,inj;y,tlSin alam mnu pun ni'inrrsia);

Srdangkan pem2-ranguna1-1 wi layall E~e~+basis kotlstlrvasi set-ara hr.rkclanju tan clic-iri kan Jc*ngan p ~ n t - a l ~ ~ ~ iiin hasil (ou tc~omc~) E7eriku 1:

2. K~ni~~nrliriar-r, ptlt~~:t~lolaan kaivaain k o n s ~ r v a s i ~ l ~ l r i rkosistrrn ;1lclrn Idin \!;in::

rnampu r n e r n b r r i k , ~ ~ ~ konit.ihusl ol.r!irual terhaditp kpsejahtesaan anns~rarakal cIi111 ~ w > ~ ~ ~ h a n g u n i ~ n w-ila\?ah serara I>rrkt~lnnju!an.

P 7, Kernaedil+itlii ~ ~ ~ > t r ~ l x l ~ ~ y , u n d ~ i wilaya 11 herl~;asis Lc>nsl-l-vasi sunrl~c-11.rla1'd alam.

'!

13rrilasark~1~n luiut~ri kabu ll,4lvn konscrrasi, h'ixil ( o u tc.omt1) \ J ; ~ ~ i g harus J ic.,lp.ii clan

tcrwujudi~)~,i 1aL1 ~sraj,t - I ~ C I T I ~ , baik ( ~ o u c l ~:o\.t~rnnnc.~) va1-lj; r t l ~ ~ r n p u rnc>r~l;i'~~ddlik~l~l sislem i i n t l i l . c ~ p o s h ~ ~ ~ r ~ s t ~ . ~ ~ l - a o y l i n ~ ~ l I , kri ttaria rlan indi kaius kil~r>l-j,! k'r l ~ u p n l t ~ n

konwrvll.ii ilapa t r l i ~ - u i i ~ ~ ~ . ; L n r ~ s ~ h a g a i bruiki1.L:

I(ritg-cria-1: 'l'umbuhnya sistcrn pcnf;cmbangan individu guna pcningkatan kapa?;itas kanscrvasi dan pcngclolaan sda bcrkelanjutnn

1

nd

ikalu!:

1 .I. I ' ~ n i n ~ , k n l ~ i n krsa~1,i r,ln kcv~servasi (C:onsr rn\la iicb11 ilwart~ntlss) su rnlwrrliitld 6r1c3 m

se't-ragai sistrni penollSiil!; kr4iiJupan

'1 -2. 'I u i i i F ~ u h ~ n ~ ; ~ ~ ~ e l - i l ; ~ k u y~int; mc.ndukung perigtlloledri kawasan kot~stbr\lasi di111 kclwnsan p~niinl),

1.3. 1't~iiint;katan k~mdlnpcrnn n.lils\ ql.;i kat ( ~ w ~ ~ ~ t * l ~ i l ~ u ~ ~ n , ktuhlian dnn sikap) dal,l~n

0

~wigt"lolaan s ~ l r l sctc.ara hr-rkt~lclizjutan d a n ~ ~ c ~ ~ l n n g u l a n t ; . ~ t i tn,~sal,~h-niiis~iI,ih lit-rgkungan Iiidu 1-1

E<riicria 2: Ilcrkc-mbat-tgnya sislcm sosial yang mcndl~kttng kr1nscrval;i dan pcngcIoIaan sda yang bcrkclanjutan

Indi kator:

2.1. 13r~+krmhany;nya kal3i la1 sosia1 (SF!( rr>y,ulation, srll cli*filniLiny, d a u srli finan(.int;)

\rang rnenduku nj: sis tclm mnla prnraha rian rnasvil raka t

2 I3~r.kcnihany,~tnt hiipilal sosial (scli r l y u l a t i ~ j i , ?;(*If rrry,anizinj: J a n self finant-jllyJ \,ilnfi mclirdu hi111~; I - c * ~ ~ ; P ~ ~ ~ I , ~ , I I I kcln'd~~111 ICu11st"rvasi ~ i a n rkc>sist~tn-tkosis[c.m penlhg lai t i i ~ > ' ~ ~

(14)

Ksif csia 3: 13crkc1nbangnyy sistcrn pornurintahan yang nicndftkung pcnillangz~nan

wilayali bcrbasis konscwasi

Indikator:

7. 1 . 1 c ~ r s ~ d i a n v ~ t sisbttna Iry,,~! ~nt.rit;ot~ni p~rIinclzlnj;~tn liak-/la k rnasv,i r,1!-,,11 CIS sJa

3.2. Kunsislc7nsi ~ i ~ i l ~ l t ~ l ~ ~ t ~ z i i ~ ~ s i ~ ~ I I ~yuan); ~ ~ ~ I ~ I I

3.3. I'm-srcl iarnla r ~ g ~ ~ l a \ i vrlizg ~ l i t ~ l ~ i ; ~ r n i l ~ k t ~ l ~ s l d r i d i ~ ~ ~~ I d n 1 I ~iriy,ku n t ~ n 1

3.4. 13erkeml~anfinva prnf7rr*l(>lil kcir~,asan k{~rist~i.tl~~si !rang mnmpu smra~lar~a dari r n r r n l ~ ~ r i k n i ~ k o n i ~ i b i ~ s j r ~ v d t a ~ ~ ~ s ~ ~ J ~ I I ~ ~ I - ~ ~ , I I I rnasyaraknl

3.5. Berkrm'krangnva k r l r tnl?ak:aan pernerin til h van8 rnel-tdort~np, invcsidsi 5 w,isll.l

dalam ymy,vlolaan sd,~ bel.kr.la~~julali J a n industri jasa lingkuntr,an

3.6. 13rrkrrnl~ant;nva "gr )c jcl t;nv~rnanl-r" d ;I t a m pengelr3Iaan kawasan konsrrv,isi

Kritcria _.4: 13crkcmSangnya sistcm ckunorni yang bcrtanggung-gugd d a l a n ~

kclcslarian sda, scrh nlcndukung pcngctolaan kawasan konscrvasi dati ckosistcm pcnling lainnya

C.

Indi kator:

J.1. l ^ u r n I ~ r t I i n \ ~ ~ ~ lkili~;!;~13iy, jclwall sosii+I ( ( . ~ ~ r p o ~ . ~ ~ t i t ~ ~ ~ + i ; i l - r ~ s ~ ~ ( ~ ~ ~ ~ i I ~ i I i l ~ ~ ) p~rl-a 1~4~1lFcu

c konorni

4.2. ' I ~ u n ~ l ~ i ~ l i n v ~ l c ~ ~ ~ ~ ; ! ; u n l ; j , ~ ~ ~ c l b ko~istlrv~tsi para lvla ku rktori{~mi (pro-r.c111wrvr1[io11 I ~ l ~ ~ i ~ i t v i s t ~ n ti tics)

4.3. lSrrki~~a11~~n~;ni~a ~ k o r i r )mi wild\,eh Iv-rl-r,~sis yunfirlol,lnn sda h e r k t ~ l C ~ r ~ j u t ~ i r ~ d m i~idustri jasa l i n j ; k ~ n ~ ; ~ u ~

Kritcrja

5:

'I'cekcndalikannya dan~pak ncgatif tcrl~adap sistcnl surnberdnya alam clan

1 ingkungan

Indikator:

. l ' e j a m i ~ ~ n \ ~ d dksrs rnasv,tra kLal Litrhadap inlclrn~(bsi cllds 5 ~ n l t J l ~ ~ ~ l d ) ~ i l atant

Te jaini1111\+a krutu han dii [A fungsi k a w a s a ~ ~ kt?nsorvasi d a r ~ t\kosislem prnIi~l;:

Iainnva

I f t * r k t ~ z ~ r l l ~ ~ ~ i ~ ~ , ~ i \ ~ ~ ~ ~ . ( s ~ l r ~ i . r ~ ~ i dilil rt*hahili tasi dty,r,~d,lsi surr~l?t-r~l,~va taldnt

t'-

.I ~'rstariid IIV;? s i s l e n ~ 11111ity1si cldrnpClL linj;kunj;an

[ I d s i l - l ~ ~ i ~ i l ~ ~ ( ' l a k ~ i l ~ ~ c l ~ ~ t ~ 1Jrol;ram pt*rnl>ar~fiunan k a h ~ ~ ~ d t r i - t I \ o r i s ~ r v ~ ~ ~ i 11111.!11 t l i ~ ~ i l a i

ayak<ih p~ngarulinz.,~ i ~ l a h ttrrnuju lujutin kiilw13atrn konsrrvasi ,tiau btllum, s r ~ l i i ~ i ~ y , a prt~iilaian i r ~ i dalwt ~nenj,iJi dnsar h q i Eihak lain trnltrk ~ n r m b e r i k a n itisr->tilil alclu

disinst\ntifnva. U ~ i l i ~ h kt.perluan i r ~ i ili hu hthkiin .;(bpoi.,lngkat indikalor > . L I I ? ~ r n ~ ~ c i a t-r

diu kur namuri jtl!:.i t-LI k u y st~n%~[iC I.rq:i ~ P I = R \ ~ ~ I ~ ~ ~ ~ I ~ I ~ C I ~ L I Z I I I k a b u p c t ! ~ ~ i konscrvasi yang

(15)

Sislem prnilaian Kahu$a tiln Konsrlr.vn.;r mt.libalkt~n h e b r a p a fillak, y.~iltt K , ~ h u p , ~ t ~ ~ n , I'ern~t-intah pusal (I3;1pyvnas, t I v ~ ~ i l ~ i ~ ; r i , IIr~pKcu, K1 .I 1, l l ~ p l ~ u l , OK13, clcirl Ic~iil-lnin), dnn 'Tim Penjlai. Seddn>;kan pcl~*any,kat \ I m p , harm disecliakan adalah st*l hriltll-in dan

indikalor penrlnpln krll~ul.rL~L:ln konsclrvasi srrb s r i krilrl-ia clan itldi k;ilos kiii~rja k d I 3 1 1 p l l ~ n kr~n.;rl.t.,isi. ! ~ c ~ ~ l ~ l r ~ t ; k ~ u ~ prost>s \.ang harus tc.rjc~cIi adalah t ) l'~.nj;twulan pentslapan k a t ~ u r , ~ tvr~ ko~isiv-vtlsi, 2) I'rtieiapan kabupa ten konsrrvasi, 1) I"ni1eian kine j a kahupatm konsrrvasi, ch11 4) Pemberian jnsr111lil lmik pada h h n y pra dan setclah strn1tis kal~z~patrn konservasi. Secara lengka~:, d a p t cliliIiat clalam Cinmbar 4 herikut.

I'er~l~igh~~i K k l

-

'I'im

prnilaj

CI

il't*tit 11 h o l ~ h

S

)tip,l t . ( ( ~ l i 1 ~ - ~ 1 1 Ila la m N(*t;ori \c.\~,~);ni pc*mbjna pl~ntt~t.irit,~hnn
(16)

I,arnpiran 1

.

MciZl'i k Kl-iit'ri.~ 4a11 Ini1ik;lEor ]'~zicllapan SEalus Kllllupa ten Kor~sc~l.v~t.;i.

- . - -

T9el-umusnn tujuan clan prinsip p ~ r n b a i ~ j : u ~ ~ ~ ~ ~ ~ bcrazask;tn konsrrvnsi jelas d a n c l a p 1

~ r i t e r i i I

.

.

I Indikator '

I

Skala - - Intensitas

I'rinsip 1: Keb~rrrrllu~rt krtulnsarr yw~tg r~rrrnriliki f t r r t p i lior~s~mnsi

K1: hiltmiliki

1

lialio 1u~1-5 I \ d ~ ~ . ~ s a n knnsc~,-\rlsi Haik s ~ k a l i : >hO?,

ku nl1it: jt3las

l i * l ~ k : Visi dan m i 4

t.k.;vkutif dati ltl~;rsl,ili~

1

kumnj: jplas r n v n ~ l ~ ~ kung

1

kdwtlsa11 k o ~ i s t ~ r \ ' ~ ~ ~ i cukup luas

konser\?asj . . I

13ai k: Renslra kdl~tr pa ten

ilan Pclrclanyn mt-nclukuny, rian m r n ~ ~ a r u s u l a m a k a n

cIc~ny,ar~ I u , ~ MJ i lar'ah I{aik: 4fldO9$, ! aciminisll-nsi tiva

I

K3: hl~mil i ki I<atio luas ~ l i l a v a h - \.an$ .

S~dar~!;: 25-4OniI I

!

13uruk: 13-25?, Sal~y,;ll l3uruk: <1,7"h

Baik srkali: >3000 kawasa~i lrlill v ~ t n g r n r > m p u ~ ~ v a i 11ilili k ~ > e i ~ ; ~ ' ~ * v a s i , Raik: 30-30%

m r n ~ l ~ u n y n i nilai tint;gi dtlngnn Iuas wilCyah ' SrJc~nj;: 10-20 0/n

konstlrvnsi tinggi CIL miniqtrasinya

I - '

1311 r ~ t k: 5-1 0 YO

I Sangat Rusuk: <5"i>

1 5 nsi p 2: K O I I ~ ~ ~ I I I ~ I I p l i i

ik

l ~ r l ~ d t t p h t ~ r ~ s r m t ~ s i

K3: Memiliki Kornimen ?*anp, jelas dari

r~

I komilmrn pnlilik pimpinan tcriinggi

1

~ R I I ~ ; diluanfiko n clnlarn d o k t r r n t ~ ~ i

13aik: Regulasi (l'l:Kll~Z, SK

i

RUI'Arl'l Jsb) Visi cEan misi ,

rksekutif dan Ergislatil iplaq r n ~ n c l u k u ti!; konst~rvasi

SeJnng: Vlsi c l ~ n tl~isi

(17)
(18)
(19)

Referensi

Dokumen terkait

Hasil dari uji beda pada penelitian ini adalah tidak terdapat perbedaan aspek intimacy antara laki-laki dan perempuan dewasa awal yang menjalani long distance

[r]

Berdasarkan hasil analisis faktor, ditemukan adanya 4 faktor baru yang mendorong remaja mem- posting foto atau video ke dalam instagram , yaitu faktor eksplanasi

Dengan mengetahui basil penelitian yang ada, maka implikasi dari penelitian 1m adalah (a) untuk penelitian selanjutnya hendaknya mempertimbangkan penggunaan metode

Untuk mengetahui gambaran mikroorganisme yang dapat ditemukan pada sikat gigi mahasiswa pengguna kawat gigi angkatan 2014 Fakultas Kedokteran Universitas Sumatera Utara tahun

Dari data tersebut dilakukan analisis kondisi geo ogi teknik seperti struktur geologi, sifat keteknikan tanah dan batuan, hasil pemboran inti, hasil pengujian Standart Penetration

Seiring dengan majunya perekonomian Indonesia dewasa ini, para pengusaha saling berlomba-lomba dalam menciptakan suatu barang atau produk yang menguasai pasar dan

Fakultas Kedokteran Universitas Sumatera Utara 2012-sekarang1.