Te
s
Be
rb
ag
ai
Bi
da
ng
O le h : R un i R ul an gg iHUB
UNGAN
D
A
N
A
PLIK
A
SI
A
SE
SM
EN
D
A
LA
M
CAB
A
NG
IL
MU
PSIK
OL
OGI
LA
IN
H U B U N G A N DEN G A N P SI K O LO G I P ER K E M B A N G A N • A sesm en di la kuk an un tuk m en g e tah ui ci ri -c ir i kej iw aa n yan g ada pada sua tu fa se pe rk emba ng an ter ten tu • Hubu ng an T imba l Ba li k Ji ka da ta ( ci ri -ci ri ) sud ah ter kumpu l m ak a kesi mpu la n di tar ik be rda sar kan pa tok an yan g ter da pa t da la m p si kol ogi pe rk emban g an
Hu b u n g a n de n g a n P sik o lo g iI n d u st ri dan Or g a n is a si • A sesm en di la kuk an un tuk m en yel e sai kan pe rmasa la ha n -pe rmasal a ha n yan g ada pada li n gk un g an ker ja /or g an isasi C on toh kasus Ada p erub ah an si st em , b ag ai m an a p eng aru h n ya terha d ap p res tasi ke rja kary a w an ? Bag ai mana p enen tuan Jo b requ ir em en t su a tu jab a tan ? Str a tegi P e m asar an yan g t epa t
Hu
b
u
n
g
a
n
ase
sm
e
n
den
g
a
n
P
si
ko
lo
g
i
Abn
o
rm
a
l
• As esm en di lak uk an u n tu k m en g e tah u i ci ri -c iri /jen is ab n or m al it as • Hub u n g an Ti m b al B al ik : Se tel a h mel ak u kan ase sme n , seb el u m me n ari k su a tu kesi m p u lan p erl u mel ih a t tan d a -tan d a ab n or mal it as ter leb ih d u lu Ex: P P D GJA
P
LI
K
A
S
I
A
S
E
S
M
E
N
BID
A
N
G
KLI
N
IS
• Mel ak uk an kl asi fi kasi p en yaki t/ g an g gu an keji w aan • Un tu k m en en tu kan jen is ter ap iy an g tep a t • Mel iha t pr o gnos is seseor an gA
P
LI
K
A
S
I
A
S
E
S
M
E
N
BID
A
N
G
KE
S
E
H
A
TA
N
• Me lak u kan u p a ya p re ven si d i b ida n g kese h a tan • Mem b an tu ti m p ar am ed is d al am m en yi ap kan p asi en u n tu k m en d ap a tk an ter ap i k ese h a tanHu
b
u
n
g
a
n
ase
sm
e
n
de
n
g
a
n
P
si
ko
m
e
tr
i(
St
a
ti
st
ik
)
• Be rh ub un g an san g a t er a t de ng an me tod e tes • H al -hal yan g di pe rh a ti kan • V al id it as • R el iab il it as • Nor m a • S tan da rdAPLIKASI
DI
BID
ANG
PE
NDIDIKAN
•Un tu k sel ek si d al am p en d id ik an • Un tu k b im b in g an & konsel ing • Un tu k b im b in g an b el aja r • Un tu k p em b en ah an ku ri ku lu m • De El elApli k as i di bida ng p si k ol ogi so si al : • Un tu k m eru m u sk an g ejal a -g ejal a p a tol ogi so si al • Un tu k m en ci p tak an li ng ku n g an (fi si k d an so si al ) yan g seh a t d an n yam an
A
P
LI
K
A
S
I
BID
A
N
G
IND
U
S
T
R
I
• Un tu k sel ek si ten ag a kerja • Un tu k p en em p a tan (p lac em en t) • Un tu k p em b ina an kari r kar ya w an • Un tu k m en d ap a tk an job req ui rem en t • Un tu k p en in gk a tan p rodu ksi • Un tu k p eru b ah an si st em /v al ue sKE
SIM
PULAN
• P si kodi agn os ti k /asesm en T ID A K D A PA T be rdi ri send ir i tan pa pe ran an dari cab an g -cab an g il mu p si kol o gi yan g la in • A da n ya ba n tuan cab an g -cab an g il mu p si kol o gi semaki n M EMU D A H KA N un tuk meng e tah ui kon di si kej iw aa n ses eor an g /sek el o m pok or an gSuda
h
pah
am..?
• Yu u k mar i.... Ki ta lan ju t sub t em a b eri ku tn ya. ..M
A
C
A
M
PEN
D
E
K
A
TA
N
ASE
S
M
E
N
•
PEN
DEKA
TAN K
U
ALI
TA
TI
F
•
Kl
ini
s
•
PEND
EKA
TAN K
U
ANTI
TA
TI
F
•
P
si
kome
tr
is
•
St
a
ti
st
ik
P
EN
D
E
K
A
TA
N
K
U
A
LIT
A
T
IF
• Meru p ak an p en d ek a tan yan g a w al n ya d igu n ak an di P si ko lo gi • Di seb u t kl ini s kar en a sel al u di h ub un gk an d en g an k el ai n an , pe n yaki t, s esua tu y ang m en d eri ta.P
roses
A
sesmen
P
endek
a
tan
K
ualit
a
ti
f
• P en gu m p u lan Da ta • Ana li si s Da ta → h u b u n g an an tar d a ta • K esi m p u lan → h asi l • P ros es ini sang a t ter g an tu n g in tu isi (k ep ek aan ), p en g al am an dan teori yan g d ik u asai ol eh p si kol og → TI D AK AD A P ENG UK UR ANCir
iU
ta
m
a
P
en
d
e
ka
ta
n
K
u
a
lit
a
ti
f
• P en de ka tan sel al u p er or an g an (k asui sti k ) de ng an asums i ba h w a T id ak ada 2 or an g yan g sam a (i n d ivi d u a l d iff e re n ce s) • C ar a y an g d ig u n a ka n un tuk men g e ta h u i a tau mena ri k kesi mpul an a da la h dari apa yan g ada pada ses eor an g ter seb u t dan si fa tn ya sang a t khusus • P emah ama n di pe rol e h de ng an mem ah ami fen omen a /g ej a la k ej iw aa nn ya (f en omeno log is )K
ri
ti
k
Ut
ama
P
en
de
ka
tan
K
ual
it
a
tif
• DI P ENGA R UHI SUB JE KTI VI TAS • Ter g an tu n g kem am pu an p si kol og d al am m en an gk ap g ejal a ter seb u t. • K ec erm a tan • K ep ek aanP
EN
D
E
K
A
TA
N
K
U
A
N
T
IT
A
T
IF
• D isebu t ju g a pen de ka tan PS IK O MET R IS a tau S TA T IS T IK • M en iti kber a tk an pa da pe ng gu na an al a t uk ur (t es p si kol o gi ) • K el emah an • K ar ena p eng g u n aan n ya leb ih P rakti s d an Mud ah sehi n g ga cend eru n g K URA N G CERM A TLa
h
ir
n
ya
P
e
n
d
e
ka
ta
n
K
u
a
n
ti
ta
ti
f
• K el em ah an pad a pen dek a tan kua li ta ti f m em ac u pen ci p taa n al a t uk ur yan g CERMA T da n OBJEK TIF • P er tan yaa n TE R ST AN D AR da n di g un ak an st a ti st ik un tuk m eng et ah ui V AL IDIT AS dan RE LIABILI TAS • S et el ah ad a al a t uk ur , P si ko lo g i m eng al am i kema jua n kar ena an al is a bi sa lebi h cer m a t • P end ek a tan ini di sebu t Pe n dek a tan K U ANTIT A TIFPE
N
D
E
K
A
TA
N
K
O
M
P
LE
M
E
N
T
E
R
• M el a ku kan PE N GGAB UNGAN p en d ek a tan k u al it a ti f d an p en d ek a tan k u an ti ta ti f • K eu n tu n g an C er ma t d al a m mem p er ol e h d a ta Tel it i d al am p en g ama tan in d ivi d u al W ak tu leb ih si ngk a t Ad a ah li yan g me mp er tent an gk an ked u a p en d ek a tan in i d al am 2 ku tu b yan g b er b ed aP
as
ti
kan
semua
pe
nje
la
san
and
a
pah
ami..
• Maju t eru u u ss .. .. .5
.
T
E
S
• Te st is a sam p le f o r pe rs on s’s b e h a vi or in a s tan d ar d s itu a ti o n • Me n gu n gk ap aspek ke p ri b ad ian • T h e s amp le c an b e s ys te m a ti ca ll y co m p ar e d w ith o th e r in fo rm a ti o n • Me to d e in i d ik e m b an gk an u n tu k m e n ga tasi /m e n gu ran gi ke le m ah an m e tod e yan g lai n • Ob jekt if /t e rs tan d ar d • E fi si e n (t id a k h an ya m asal ah in d iv id u al t e tap i ju ga ke lom p ok )Tes
P
si
ko
lo
g
iSeb
a
g
a
iFun
g
si
D
ia
g
n
o
st
ik
dan
P
re
d
ik
ti
f
• F u n gsi D ia gn os ti k Tes P si kol og i men u n ju kk a n k on d isi sese or a n g p ad a saa t itu E x : re tar da si men tal , g an g gu an emosi • F u n gsi Pr ed ik ti f Tes P si kol o gi menu nj ukk an sua tu es ti masi , sua tu p er for man ce/ ki ne rj a pada sua tu bi da ng p ek er ja a n , un tuk mer a mal ka n pr es tasi yan g a ka n d a tan gK
E
G
U
N
A
A
N
T
E
S
P
SI
K
O
LO
G
I
P e n g g u n aan Te s d ib e d ak an me n jad i 5 : A. Kl as ifi kas i B. Di ag n o si s d an P e re n can aan Te rap i C. P e n g e n al an Di ri D. E val u as i Pr o g ram E. P e n e li ti anA
. KLASIFIKASI
• Kl as if ik asi m em p u n yai p en g aruh p en ti n g sep ert i d it eri m a a tau d it ol ak u n tu k m asuk P T tert en tu a tau d i rek rut u n tu k p ek erjaa n tert en tu . • Ada b eb er ap a b en tu k kl asi fi kasi yan g m asi ng -m asi ng m en ek an kan p ad a tu ju an t ert en tu u n tu k m en em p a tk an or an g d al am ka teg or i-ka teg or i.La
njut
an
…
Kl asi fi kasi d ib ag i m enja d i : 1. P lace m e n t/ penem pa tan . M em il ah se se o rang un tuk m eng ik uti pr o g ram y ang t epa t se suai k e bu tuhan dan ke tr am pi lan m e re ka. 2. Scr ee ni ng /pen yari ng an. Te s a tau pr o se du r yang ce pa t dan se derhan a un tuk m eng id en ti fi kasi se se o rang y ang m em pu n yai k ar akt eri sti k te rt e n tu 3 . Sel ek si d an Serti fi kasi Serti fi kasi se car a khusus m e n ya tak an bah w a se se o rang se ti dakn ya m e m pu n yai k e ahl ian dal am beber apa di si pl in a tau akt iv it as. Sedan g kan Sel ek si bi asan ya berh ub un gan deng an sua tu po si si a tau jaba tan te rt e n tu. K e du an ya m e m pu n yai sua tu kual it as berhasi l/ gag al . Lul us dal am uji an se rti fi kasi m enda pa t iji n m eng g un ak an. Co n to h: iji n pr akt e k P si ko lo gi , SI M .d ll .B.
DI
A
G
N
O
S
IS
D
A
N
P
ER
E
N
C
A
N
A
A
N
TE
R
A
P
I
• D iag n o si s ter d iri d ari d u a t u gas yan g b erh u b u n gan , yai tu m enen tuk an si fa t d an p en yebab g an g g u an peri lak u sese o ran g d an m eng kl asi fi kasi kan p o la p eri lak u d al am si st em d iag n o si s yan g d it e tap kan . • b ia san ya m eng a w al i p eng o b a tan a tau t er ap i gan g g u an peri lak u , m en yam p ai kan in fo rm asi m eng ena i k ek u a tan , kel em ah an , f akt o r p en yebab d an al terna ti f/ rek o m end a si t er ap i.C. PE
NGENALAN
DIRI
• Tes P si ko lo g i jug a dap a t m em beri kan in fo rm asi f akt o r-fakt o r p eng e tah u an di ri (se lf kno wl e dg e) . • Um pan bal ik yang di te ri m a dap a t m em ban tu se se o rang m em il ih bah kan m e ng ub ah je njan g kari er se se o rang .D
.
EV
A
LU
A
S
I
PR
O
G
R
A
M
• Di gun ak an s e b ag ai e val u asi y an g si st e m a ti s u n tu k p ro gr am p e n d id ik an d an s o si al . • Con to h : T e s Pr e st asi u n tu k e val u asi t e rh ad ap p ro gr am p e n d id ik an .E. PENELITIAN
Tes P si kol o gi m e m il iki p e ran an p e n ti n g d al a m t e ori m au p u n a p li kasi b id an g p e n e li ti anKLASIFI
KASI
T
E
S
• B er d asar kan b an yakn ya tes tee : In d ivi du al T es t dan Gr o up T es t/ cl as si cal T es t • B er d asar kan c ar a p en yel e sai an : V erb al T es t d an N o n verbal T es t • B er dasar kan w ak tu y ang di sed iak an: S pe ed T es t d an P o w er Tes t • B er d asar kan k egu n aan : Tes K ec er d asan, B ak a t, d llK
el
eb
ih
an
Gr
oup
T
es
t
1. D ap a t di la kuk an sek al igu s kep ad a seju ml ah or an g /t es tee 2. P er an da n tug as pe ng uj i/ tes ter l e bi h e fek ti f da n e fi si en 3. P er sy ar a tan un tuk menj ad i pen gu ji l e bi h s ed er ha na bi la di ba nd in gk an de ng an pe rs yar a tn pe ng uj i t es in di vi d ua l 4. K ond isi y an g ser ag am ba gi t es tee ak an l eb ih muda h di cap ai di ba nd in gk an de ng an t es in di vi d ua lla
njut
an
5 . Tes kel om p ok m en yed iak an fas il it as / m em u n gki n kan pe m bu a tan no rma yang leb ih m ap an d ari pad a ind ivi du al 6. Mem u n gki n kan p ros es ko m p u teri sasi d al am sk o ri ngK
ek
ur
ang
an
Gr
ou
p
Tes
t
1. M emba tasi k esempa tan tes ter da la m m emban gu n R ap po rt/ k er ja sama da n menj ag a mi na t tes tee 2. K ond isi t empor er t es tee sepe rti s aki t, le la h, ce m as/ g el isah yan g mung ki n da pa t m en g g an g gu ha si l tes ti da k da pa t di de tek si sejak di nila
njut
an
3 . P ad a or an g -or an g tert en tu yan g sul it m en yesu ai kan d iri , tes kel om p ok ak an m en am b ah k ec em asan 4. P el ak sanaan t es sec ar a kel om p ok ak an m en u run kan h asi l b agi an ak -an ak yan g m en g al am i g an g gu an em os ila
njut
an
5. T es ter m em pu n yai ke terb a tasan d al am m el ak u kan ob ser vasi t erh ad ap t es tee 6. B erk ai tan de ng an hasi l t es, b il a ad a kep u tu san t en tan g tes ter yan g b er si fa t ind ivi du al , m ak a d ip erl u kan i n for m asi d ari sum b er lai n teru tam a d ari t es in d ivi du al .Mac
am
-mac
am
Tes
1. Tes K ec er da san Um um /I n tel ig en si 2. Tes K rea ti vi tas 3. Tes B ak a t 4. Tes P res tasi 5. Tes Mi na t 6. Tes K ep ri bad ian 7. Tes p o la K erjaTes
K
rea
tivit
as
• Di per k e na lk a n ol e h T hur st one (1 95 1) • M e nek a nk a n pa da c a ra b er fi ki r in d u kti f da n k el an car an pe n yampa ia n i d e -i d e. • M a ca mn y a : → Tes K rea ti vi tas V er ba l (Ut ami M un an da r) → Tes K rea ti vi tas F igu ral (T or ran ce )4.
TE
S
P
RE
S
TA
S
I
B er gu n a u n tu k m en gu ku r pr es tas is ek o lah d an b ertu ju an un tu k m em p red ik si d an m en di agn o si s • Tes m en gu ku r ko m pe ten si m ini m u m d al am ke tr am p il an d asar • Tes u n tu k kep erl u an d iagn os ti k , m en d iagn os is h am b a tan tert en tu • Tes u n tu k m en en tu kan pe nd idi kan an ak : tes kesi ap an sek ol ahP
erb
e
d
a
a
n
Tes
Bak
a
t
dan
Tes
P
re
st
a
si
• Tes p res tasi m erup ak an sua tu tes u n tuk m eng ev al u asi st a tus sese o ran g se tel ah m e njal an i p el a ti h an sec ar a len g kap • Tes b ak a t d ig u n ak an u n tuk keperl u an m em p redi ksi p erf o rm an ce/ ki n erja d an p res tasi se se o rang d al am si tu asi b aruTE
S
M
IN
A
T
• Mi n a t ad al ah aspe k n on kogni ti f yan g sam a sek al i b erb ed a d en g an aspe k kogni ti f • Tes m ina t p ert am a d it erb itk an p ad a tah u n 1921 yai tu Ca rne gi a In ter es t In ven tor yTes
K
ep
rib
a
d
ia
n
Un tu k m el ih a t p erb ed aan ind iv idu yan g sa tu d en g an yan g lai n n ya a tau reak si ind ivi du d al am si tuasi yan g b erb ed aJe
n
is
T
es
K
ep
ri
b
a
d
ia
n
B e rda sa rk a n peng ungk a pa n n y a : A . Tes Pr o yek ti f → Pr o yek si : pr oses pe la mpi a san dor ong an , pe rasaa n, s en ti m en ses eor an g yan g kel u ar mel a lu i s ua tu medi a seba g ai be n tuk mek an isme pe rt ah an an di ri da n pr oses ter sebu t ter ja di t an pa di sada riM
acam
-macam
tes pr
o
yekti
f
:
a. V e rbal : Tes SSCT (Sac h Se n ten ce C om p le ti on T es t) mel e n gk ap i kal ima t, men g e tah u i ad an ya h amb a tan sosi al i n d ivi d u d en g an kel u ar g a/ yan g b er kor el a si d en g an n ya.b. Non V e rba l (ber upa g a mbar ): TA T (T h e m a ti c A p e rc e p ti on T e st) → 19 g amba r, 1 k ar tu koson g;men gu n gk ap moti f kesa d ar an d an k e ti d ak sad ar an . C A T → un tuk an ak -an ak dg s ti m ul us b in a ta n g.
Lanj
ut
an non v
erbal..
.
FA T (F a mi ly A per ce pt ion Te st ) di pa kai un tuk meng ases hu bu ng an di da la m kel u ar g a (g amba r k el u ar g a tap i kar tun) R or sch a h(t e s be rc a k ti n ta ) 10 k ar tu, 5 be rw ar na da n 5 hi tam pu ti h.B . Tes N on P ro yek ti f • E PPS (E d w ar d P e rs on al Pr e fe re n ce Sc h e d u le ) • MB T I (My e rs Bri g gs T y p e In d ic a to r) • 16 PF (16 F act o r P e rs o n al it y ) • MMPI (Mi nn e so ta Mu lti p h asi c P e rs o n al it y In ve n to ry ) • N SQ (Be ck De p re ss ion In ve n tory ) • SO V (S tu d y o f V al u e s) • Sk al a K o n se p Di ri (T e n n e ss e e Se lf Con ce p t Sc al e) • Sk al a Se lf E st e e m
