Pencemaran Udara. Definisi Pencemaran Udara

Pencemaran Udara

Definisi Pencemaran Udara

Definisi pencemaran udara boleh disimpulkan sebagai “ Apabila sesuatu bahan ataupun kumpulan bahan-bahan dilepaskan ke dalam udara (atmosfera) sehinggakan ia boleh membahayakan atau mempengaruhi manusia, haiwan, tumbuh-tumbuhan ataupun bahan-bahan lain.” Ini disebabkan bahan-bahan ini akan masuk ke tubuh manusia melalui pernafasan dan berupaya menyekat pengaliran oksigen ke dalam salur-salur darah. Ini boleh menimbulkan pelbagai penyakit seperti penyakit kekejangangan, barah, asma, kekejangan dan anemia. Habuk, asap, kabus, wap atau bahan-bahan lain yang boleh menghalang penglihatan mata merupakan pelbagai bentuk pencemaran udara.

Pencemaran udara merupakan satu keadaan yang melibatkan pengenalan sebarang bahan kimia, jirim zarahan atau bahan biologi yang boleh menyebabkan mudarat atau ketidakselesaan kepada manusia atau organisma hidup lain, atau merosakkan alam sekitar, ke dalam dalam atmosfera. Contoh pencemar udara ialah seperti gas karbon dioksida, sulfur dioksida, kloroflorokarbon, bau-bauan, logam toksik seperti plumbum dan tembaga dan sisa radioaktif.

Faktor-faktor Pencemaran Udara

Perkembangan ekonomi dunia bergantung kepada industri-industri yang menghasilkan barang untuk dieksport atau untuk aktiviti perniagaan domestik.

Namun, ini telah menambah buruk keadaan pencemaran udara dunia. Pelepasan

nitrogen, sulfur dioksida, hidrokarbon dan karbon dioksida telah membawa kesan

sampingan kepada kehidupan alam sekitar. Industri logam pula bertanggungjawab

mencemarkan udara dengan sulfur dioksida dan habuk toksik. Sesetengah bahan

pencemar, terutamanya karbon dioksida adalah merupakan gas rumah hijau yang

amat memudaratkan boleh mengakibatkan perubahan iklim seluruh dunia. Selain itu,

bukan sahaja gas-gas pencemar dilepaskan oleh industri, manakala habuk-habuk

yang mampu mengakibatkan sesak nafas manusia juga dilepaskan.

Kenderaan motor merupakan penyumbang pencemaran utama di dunia.

Masyarakat moden amat bergantung kepada pengangkutan bermotor seperti kereta, motor, lori, kapal terbang dan sebagainya. Setiap kenderaan motor memerlukan tenaga yang banyak untuk bergerak dan ini perlu melalui proses pembakaran bahan api fosil untuk menghasilkannya. Akibatnya, gas karbon monoksida, nitrus oksida, hydrokarbon dan habuk-habuk. Pada tahun 2004, 14 juta kenderaan telah berdaftar digunakan di Malaysia. Angka ini adalah 2 kali ganda berbanding dengan sedekad lalu. Angka ini akan terus meningkat dari tahun ke tahun dengan meningkatnya pendapatan, pemindahan luar bandar ke bandar dan kekurangan kemudahan pengangkutan awam yang cekap.

Pembakaran terbuka sering berlaku di kawasan tapak pelupusan sampah,

sisa pepejal di kawasan industri dan tapak pembinaan, sisa perladangan, sisa kebun

serta pembakaran di hutan simpan. Pembakaran pokok tua di kawasan ladang untuk

tujuan penanaman semula banyak partikel jelaga. Partikel jelaga ini boleh

diterbangkan pada jarak yang jauh oleh angin dan inilah punca jerebu yang kerap

menyelubungi ruang udara Malaysia. Api dari pembakaran ini bukan sahaja

menghasilkan asap yang mencemarkan tetapi ia juga memusnahkan segala fauna dan flora di sekitarnya. Keadaan tersebut akan menjadi lebih serius pada musim panas panjang kerana ia turut menyumbang kepada masalah jerebu yang mampu menjejaskan kesihatan awam dan mengurangkan jarak penglihatan. Contohnya, masalah jerebu yang melanda Malaysia pada tahun 1997 menyebabkan hampir seluruh negara seolah-olah diselubungi 'asap'.

Isi rumah menyumbang kepada pencemaran melalui penggunaan tenaga untuk mesin dan perkakas elektrik seperti peti sejuk. Peti sejuk dan penyaman udara bukan sahaja menggunakan banyak tenaga tetapi alat-alat ini juga mencemarkan udara apabila cecair penyejuk yang digunakan melepaskan Klorofluorokarban (CFC) ke udara seterusnya menipiskan lapisan ozon. Peralatan rumah seperti penyembur aerosol yang mengandungi CFC juga adalah punca pencemaran udara.

Kesan-kesan Pencemaran Udara

Kesan utama pencemaran udara adalah ke atas kesihatan manusia. Manusia

akan menghidap pelbagai penyakit, khususnya respirasi akibat menghidu udara

yang tercemar. Manusia memerlukan udara bersih untuk hidup. Jika udara yang

dihidu tercemar, sistem pernafasannya akan menyerap pelbagai bahan pencemar ke

dalam paru-paru. Ini akan mengakibatkan proses penukaran karbon dioksida kepada

oksigen tidak dapat dilakukan dan darah akan mengalami kekurangan oksigen. Ini seterusnya menyebabkan fungsi paru-paru terjejas dan sistem pengaliran darah mengalami masalah. Ini mengakibatkan pelbagai penyakit.

Pencemaran udara juga memberi kesan kepada tanaman. Tumbuh-tumbuhan memerlukan udara dalam proses fotosintesis dan tumbesaran. Jika udara mengandungi bahan pencemar, ini mengakibatkan kekurangan karbon dioksida untuk proses penghasilan klorofil. Ini mengakibatkan tumbuhan menguning dan mati.

Tisu-tisu tumbuhan juga mengalami masalah dan akan reput akibat tindak balas bahan pencemar yang terlekat pada pokok-pokok dan tumbuhan. Tumbuh- tumbuhan akan terdedah kepada pelbagai penyakit dan basil keluarannya akan terancam.

Selain itu, pencemaran udara juga memberi kesan kepada iklim global dan

setempat. Pelbagai bahan kimia buangan seperti sulfur dioksida dan nitrogen

dioksida akan larut dengan wap air dan akan turun sebagai hujan asid. Hujan asid ini

berbahaya kerana ia akan mengalir dan meresap ke dalam tanah dan

memusnahkan galian dalam tanah sehingga tanah menjadi tidak subur. Kehadiran

bahan-bahan pencemar udara juga akan menjejaskan keseimbangan ekologi dan

ekosistem yang memberi kesan menyeluruh kepada bumi.

Tidak ketinggalan, pencemaran udara juga memberi kesan kepada bangunan-bangunan. Bangunan-bangunan, khususnya yang diperbuat daripada batu kapur boleh mengalami keretakan dan roboh. Ini kerana bahan-bahan pencemar yang terdiri daripada bahan kimia berbahaya akan lekat dan bertindak balas ke atas batu dan meretakkan bangunan. Bangunan-bangunan akan rapuh, terurai, lemah, pudar dan kotor. Perbelanjaan yang besar diperlukan untuk membaiki dan memulihkannya.

Di samping itu, pencemaran udara juga memberi kesan ke atas atmosfera kita. Bahan-bahan pencemar seperti CFC (kloroflora karbon) dikatakan telah mengakibatkan lapisan ozon kita menjadi nipis dan bocor. Ini kerana bahan-bahan tersebut bertindak balas dengan lapisan ozon sehingga menguraikan oksigen yang membentuknya. Ini mengakibatkan kandungan karbon dioksida dalam udara meningkat serta memberi kesan rumah hijau dan kepanasan bumi akan meningkat.

Fenomena ini menyebabkan berlakunya pencairan ais di bahagian kutub bumi.

Banjir besar akan berlaku atas peningkatan paras air laut.

Pencemaran Bunyi

Definisi Pencemaran Bunyi

Pencemaran bunyi boleh diertikan sebagai sebarang bunyi yang boleh memberi gangguan psikologi dan kesan sosial kepada seseorang atau kumpulan.

Contohnya seperti gangguan percakapan, kerja, berehat, rekreasi, tidur dan

sebagainya. Bunyi ini boleh tersebar melalui medium udara, air dan bahan pepejal

yang lain seperti kayu, besi dan sebagainya.

Menurut Bugliarello (1976) dan Freeman (1984), tidak terdapat seorang pun pada hari ini yang boleh terlepas dari pencemaran bunyi bising. Ini adalah kerana bunyi bising telah mengganggu kualiti kehidupan. Ia juga terjadi tanpa mengira batasan politik atau sosial. Walau bagaimanapun, dalam perbincangan mengenai pencemaran didapati pencemaran bunyi bising merupakan pencemaran yang seringkali dilupakan atau diabaikan berbanding dengan pencemaran lain seperti air dan udara. Keadaan ini terjadi mungkin disebabkan pencemaran bunyi bising merupakan suatu pencemaran yang tidak meninggalkan sisa kepada alam sekitar.

Faktor – faktor Pencemaran Bunyi

Pencemaran bunyi berpunca daripada pengangkutan yang boleh dibahagikan kepada tiga punca utama iaitu lalulintas, kapal terbang dan keretapi. Lalu lintas merupakan punca utama pencemaran kebisingan komuniti di bandar-bandar utama.

Kenderaan di jalan raya mengeluarkan bunyi hon boleh memekakkan pendengaran terutamanya di jalan sesak. Sejurus itu boleh menggangu ketenteraman masyarakat.

Secara umumnya terdapat beberapa faktor yang boleh mempengaruhi kebisingan lalu lintas antaranya adalah permukaan jalan dan jenis jalan, kelajuan kenderaan, nisbah laluan lori, kecerunan dan persimpangan jalan dan keadaan cuaca.

Kebisingan kapal terbang amat ketara bagi komuniti yang tinggal berhampiran dengan lapangan terbang. Kebisingan kapal terbang bergantung kepada jenisnya, kuasa enjin dan keadaan operasi di lapangan terbang. Masalah kebisingan dari sumber keretapi lebih ketara di kawasan tertentu sahaja, misalnya di kawasan luar bandar yang biasanya terdapat landasan keretapi yang melaluinya. Punca utama kebisingan adalah daripada roda dan landasan keretapi.

Kebisingan daripada operasi industri adalah daripada mesin dan peralatannya.

Paras tekanan bising industri adalah sukar ditentukan disebabkan saiz dan bentuk

pelbagai industri di samping mempunyai gelombang pelbagai sumber kebisingan.

Operasi pembinaan pula bersifat sementara, namun untuk projek besar ia akan memakan masa yang lama. Kebisingan ini biasanya dihasilkan oleh penggunaan jentera dalam proses pembinaan. Penanaman cerucuk biasanya mengeluarkan bunyi yang kuat kerana hentakan besi cerucuk dan enjin mesin hentakan.

Kebisingan pembinaan juga dihasilkan oleh mesin pembancuh simen, trak pengangkut dan janakuasa yang digunakan.

Kebisingan daripada aktiviti harian manusia dan suara manusia juga menyebabkan berlakunya pencemaran bunyi. Kebisingan ini termasuklah berpunca daripada radio, televisyen dan sebagainya serta daripada binatang peliharaan seperti anjing. Kebisingan ini amat ketara di kawasan-kawasan perumahan berkepadatan tinggi.

Di kawasan kuari pula, pekerja kuari setiap hari terdedah dengan

pencemaran bunyi melalui letupan dan pengerudian batu-batan. Frekuensi getaran

bunyi yang berpanjangan akibat pemecahan batu bukan sahaja menyakitkan telinga

bahkan boleh mendatangkan masalah kurang pendengaran.

Kesan Pencemaran Bunyi

I. Kesan Pencemaran Bunyi Terhadap Manusia

Bunyi yang tidak dikehendaki mampu membawa kesan negatif secara physiological. Pencemaran bunyi mampu memberi tekanan, menghilangkan pendegaran, gangguan tidur serta kesan buruk lain. Tekanan dan hipertansi adalah punca utama masalah kesihatan, di mana telinga berdengung menyebabkan mengalami masalah daya ingatan, serta serangan panik.

Selain itu, kesan lain pula pencemaran bunyi mampu menyumbang kepada kesan kardiovaksular. Dimana boleh menyebabkan peningkatan statisik pada tekanan darah serta peningkatan kejadian arteri koronari.

Pencemaran bunyi menyebabkan menjejaskan produktiviti. Dimana pekerja tidak dapat menjana idea untuk organisasi apabila pencemaran bunyi berleluasa sehingga menjejaskan pemikiran seseorang.

II. Kesan Pencemaran Bunyi Terhadap Alam Sekitar

Bunyi bising memberi kesan buruk kepada haiwan. Ia menyebebkan tekanan

serta meningkat risiko kematian dan menganggu haiwan berhubung terutamanya

berkaitan dengan pembiakan dan navigasi. Dedahan lampau akustik boleh

mendorong kepada kehilangan pendengaran sementara atau kekal. Selain itu,

kesan bunyi boleh memusnahkan habitat yang disebabkan bunyi bising. Sebagai

contoh,pencemaran bunyi menyebabkan kematian speseis paus tertentu akibat

terdedah kepada sonar tentera yang kuat.

Langkah Mengawal Pencemaran Bunyi

Usaha pengawalan bunyi adalah sukar kerana bunyi memberi makna dan berkaitan dengan kehidupan. Bunyi yang kerterlaluan seperti dari kilang-kilang pula mendatangkan kesan tidak baik dan dalam masa yang sama negara menuntut pembangunan yang menyediakan peluang pekerjaan kepada rakyat. Kerajaan diharapkan dapat mewujudkan lebih banyak lagi kawasan dan taman industri yang jauh dari kediaman. Ertinya zon pencemaran bunyi hanya berlaku di kawasan itu sahaja sementara itu mewajibkan pengusaha kilang menyediakan alat penghadang bunyi kepada pekerja yang sentiasa berada di kawasan bunyi bising.

Masyarakat boleh membantu pengurangan kadar bunyi bising walaupun tidak secara keseluruhannya dengan memperlahankan bunyi radio, muzik karaoke dan bunyi motorsikal yang telah diubah suai. Perkongsian kereta merupakan strategi serampang ”tiga” mata iaitu mengurangkan kesesakan lalulintas, mengurangkan kos dan mengurangkan pencemaran bunyi. Bunyi empat buah kereta dan ruang jalanraya dan tempat letak kereta bagi empat buah kereta telah diisi oleh sebuah kereta. Cara ini juga sangat digalakkan oleh kerajaan dan rakyat harus menyokong dan mempraktikan saranan itu.

Penggunaan alat dan jentera canggih dalam pembinaan mengurangkan kadar bunyi bising berbanding jentera lama. Penggunaan jentera canggih juga lebih mempercepatkan proses pembinaan terutamanya alat menanam cerucuk dan mengerudi. Projek kawasan perumahan berfasa yang memakan masa dan berhampiran dengan penduduk yang sedia ada amatlah perlu menggunakan jentera canggih walaupun iannya dilihat melibatkan kos yang besar.

Langkah-langkah Mengatasi Pencemaran Alam Sektar

Memandangkan dunia sekarang sedang diancam bahaya pencemaran,

langkah-langkah wajar dan berkesan patut diambil. Langkah untuk melindungi alam

sekitar ini bukanlah tanggungjawab pihak kerajaan sahaja. Ia adalah tanggungjawab

semua pihak. Berikut merupakan beberapa langkah yang boleh diambil oleh semua

pihak dalam menangani isu alam sekitar yang semakin berleluasa di negara kita.

Pertama, penggunaan teknologi moden untuk mengurangkan pencemaran alam sekitar adalah amat penting. Sebagai contohnya, tanpa teknologi moden, adalah tidak mungkin untuk membersihkan tumpahan minyak di laut. Dengan adanya teknologi moden, sisa pepejal seperti surat khabar lama, majalah lama, kertas, kain, bahan plastik dan kaca dapat dikitar semula. Ini sudah tentu dapat mengurangkan pencemaran yang disebabkan oleh pengurusan sisa pepejal yang tidak sempurna.

Selain itu, bahan-bahan buangan industri pertanian boleh diubah kepada bahan-bahan yang berguna dan kurang bahaya. Sebagai contoh, sampah sarap boleh dijadikan bahan api untuk menghasilkan tenaga elektrik. Hampas pertanian seperti hampas kelapa sawit boleh digunakan untuk menghasilkan metana. Selain itu, dengan adanya teknologi moden, penapis udara telah dicipta dan dipasang pada ekzos kenderaan dan cerobong asap kilang-kilang perindustrian. Penggunaan petrol tanpa plumbum juga merupakan satu hasil daripada penggunaan teknologi moden.

Ini dapat mengurangkan kandungan plumbum dalam atmosfera yang bahaya kepada kesihatan manusia.

Kedua, melalui penerapan Ilmu Pendidikan Alam dalam Kurikulum.

Tanggungjawab untuk menjamin sebuah negara yang bersih bukan sahaja dipikul oleh kerajaan tetapi patut dipikul oleh semua pihak. Untuk membentuk rakyat yang bertanggungjawab kepada alam sekitar, mereka perlulah mempunyai kesedaran.

Untuk memupuk kesedaran di kalangan rakyat, cara yang terbaik ialah melalui pendidikan. Sebab-sebab pendidikan alam sekitar ini perlu ialah kerana ia dapat membentuk sikap positif diri terhadap alam sekitar. Dengan adanya kesedaran pada seseorang individu, dia akan sedar tentang betapa pentingnya kualiti alam sekitar yang tinggi dikekalkan. Ini kerana mereka sudah tahu apa masalah yang mungkin akan timbul akibat sesuatu perbuatan yang tidak bertanggungjawab yang mencemarkan alam sekitar.

Ketiga, peranan yang dimainkan oleh pihak Media Massa. Pada hari ini media

massa memainkan peranan yang penting dalam membentuk cara pemikiran semua

pengguna. Oleh itu, dengan adanya pendedahan media massa tentang isu

pencemaran, masyarakat umum akan berhati-hati dalam menanggani masalah

pencemaran. Setakat ini, media massa yang paling banyak membuat pendedahan

tentang isu pencemaran ialah majalah dan surat khabar. Televisyen juga ada

membuat pendedahan ini contoh TV3 dan TV7 tetapi adalah terlalu sedikit ditekankan keutamaanya.

Keempat, mengadakan kempen melindungi alam sekitar. Dengan menyertai sesuatu kempen untuk melindungi alam sekitar, ia adalah sesuatu yang sihat dan amat digalakkan. Antara kempen-kempen yang melindungi alam sekitar ialah kempen cintailah sungai kita, kempen kitar semula, sahabat alam dan sebagainya.

Kempen-kempen ini dapat memberi kesan yang mendalam terhadap peserta- pesertanya. Pameran tentang alam sekitar juga boleh diadakan untuk memberitahu kepada masyarakat tentang isu-isu alam sekitar, sebab-sebab pencemaran, kesan- kesannya dan apa yang boleh dibuat untuk mengurangkan kadar pencemaran.

Pameran sebegini boleh meningkatkan kesedaran dan mengajar masyarakat untuk melindungi alam sekitar.

Langkah kelima ialah kerajaan perlu mengawal perlepasan asap dan

pembuangan toksik bahan kilang dengan efektif. Pengawalan ini boleh dilakukan

menerusi tindakan menguatkuasakan undang-undang terutama meningkatkan aspek

dendaan dan hukuman penjara kepada pesalah. Rakyat negara ini pasti akan

berasa takut apabila mendengar bahawa hukuman mencemarkan alam begitu berat

sehingga mereka tidak lagi berani mencemarkan alam. Jadi, kerajaan perlu

mengawal pencemaran alam dengan mengetatkan peraturan yang sedia ada.

Keenam, program kitar semula yang diuar-uarkan oleh kerajaan perlu diambil

perhatian kerana mampu mempertingkat kesedaran terhadap penjagaan alam

sekitar. Bahan-bahan buangan boleh diproses semula untuk digunakan sekali lagi

dan kita boleh mengklasifikasikan bahan-bahan yang tidak diperlukan ke dalam

tong-tong kitar semula yang telah disediakan. Sebagai contoh, bahan buangan boleh

diproses menjadi baja nutrien bagi menghindarkan pembaziran dan surat khabar

boleh juga dijadikan tisu. Melalui cara ini, sumber-sumber alam seperti pokok yang

digunakan bagi mendapatkan bahan mentah untuk memenuhi keperluan asas

manusia dapat dikurangkan. Selain itu, negara juga dapat menjimatkan kos bagi

mendapatkan keperluan-keperluan manusia sekaligus dapat memelihara kebersihan

alam sekitar.Tegasnya, program kitar semula ialah salah satu cara untuk mengatasi

pencemaran alam sekitar.