STANDAR MUTU
PENELITIAN DAN
PENGABDIAN KEPADA MASYARAKAT
JURUSAN KIMIA
FAKULTAS MIPA
UNIVERSITAS BRAWIJAYA
MALANG
STANDAR MUTU
PENELITIAN DAN
PENGABDIAN KEPADA MASYARAKAT
Kode Dokumen : 0090205000
Revisi : 0
Tanggal : 1 Oktober 2015
Diajukan oleh : Ketua UJM
Masruri, S.Si., M.Si., PhD Dikendalikan oleh : Sekretaris Jurusan
Dr.rer.nat. Rachmat Triandi Tjahjanto
Disetujui oleh : Ketua Jurusan
DAFTAR ISI
!"#$"%&'('&))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))&*! +,-,&./01,0-,2&))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))&3! 4,15,0&./2-,6,7&))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))&8! ($"9!"%&.:9:;'$'"9&<=%=("9&+'>'"&#>'."&=4&)))))))))&8! "#$#%!&'(#)#*+!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!-! ./0/#*!1#*!2/*+34!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!5! 6#3#%#*!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!5! "#*1#3#*!7/)/8!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!9! :/#*+!(4*+)/;!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!9! <,!6$#*1#%!=#34(!>'*'(4$4#*!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!9! B,!6$#*1#%!C34!>'*'(4$4#*!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!D! E,!6$#*1#%!>%F3'3!>'*'(4$4#*!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<G! H,!6$#*1#%!>'*4(#4#*!>'*'(4$4#*!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<G! I,!6$#*1#%!>'*'(4$4!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<<! -,!6$#*1#%!6#%#*!1#*!>%#3#%#*#!>'*'(4$4#*!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<B! 5,!6$#*1#%!>'*+'(F(##*!>'*'(4$4#*!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<E! 9,!6$#*1#%!>'*1#*##*!1#*!>'8J4#K##*!>'*'(4$4#*!?@A&!,,,,,,,,,,,!<I! >'*/$/;!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<-! ($"9!"%&.:9?"4!'"9&+:."!"&>"(@"%"+"$&<+=4 &)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))&AB! "#*1#3#*!7/)/8!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<5! >'*1#7/(/#*!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<5! :/#*+!"4*+)/;!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<5! <,!6$#*1#%!=#34(!>'*+#J14#*!@';#1#!L#3K#%#)#$!?@A&!,,,,,,,,,,,,,!<9! B,!6$#*1#%!C34!>'*+#J14#*!@';#1#!L#3K#%#)#$!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!<D! E,!6$#*1#%!>%F3'3!>'*+#J14#*!)';#1#!L#3K#%#)#$!?@A&!,,,,,,,,,,!BG! H,!6$#*1#%!;'*4(#4#*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$!?@A&!,,,,,!B<! I,!6$#*1#%!>'(#)3#*#!>'*+#J14#*!)';#1#!L#3K#%#)#$!?@A&!,,,!BB! -,!6$#*1#%!6#%#*#!1#*!>%#3#%#*#!>'*+#J14#*!)';#1#! L#3K#%#)#$!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!BE! 5,!6$#*1#%!>'*+'(F(##*!>'*+#J14#*!)';#1#!L#3K#%#)#$!?@A& !,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!BH!9,!6$#*1#%!>'*1#*##*!1#*!>'8J4#K##*!>'*+#J14#*!)';#1#! L#3K#%#)#$!?@A&!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!B-! >'*/$/;!,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,!B5! "#8;4%#*M!.#%+'$!1#*!6#3#%#*!?@A&!>'%4F1'!BG<INBGBG!,,,,,,,,,!BD!
Kata Pengantar
Buku ini dibuat sebagai sasaran mutu dalam pengelolaan, pelaksanaan, dan evaluasi kegiatan penelitian dan pengabdian kepada masyarakat yang ada di Jurusan Kimia Fakultas MIPA Universitas Brawijaya. Keterkaitan sasaran mutu bidang ini dengan sasaran mutu pendidikan yang sebagian besar tertuang dalam kurikulum JKUB sangat penting dalam menjalankan misi tri dharma perguruan tinggi. Pengelola sebagai unit yang mengelola manajemen perlu memahami buku sasaran mutu ini, demikian juga dengan dosen ataupun tenaga kependidikan perlu mengetahui atas kualitas penelitian dan pengabdian kepada masyarakat yang diselenggarakan oleh JKUB.
Akhirnya, sebagai penutup, buku ini semoga bisa dikritisi dan diperbaiki secara terus-menerus untuk keberlanjutan dan kesempurnaan pelaksanaan penelitian dan pengabdian kepada masyarakat di JKUB.
Malang, 5 Oktober 2015 Ketua Jurusan Kimia
4,15,0&./2-,6,7
STANDAR PENELITIAN JURUSAN
KIMIA FMIPA UB
!Latar Belakang
6##$!4*4O!?/%/3#*!@484#!2LC>P!A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#!S?@A&T! 8'8;/*K#4!1/#!;%F+%#8!3$/14!S>6TO!K#4$/!>6!6<!@484#!1#*! >6!6B!@484#,!?@A&!3'1#*+!8'*/*++/!3/%#$!)';/$/3#*!#$#3! ;'8J/)##*!>6!6E!@484#O!1#*!3'3/#4!%'*U#*#!;'%!*FQ'8J'%! BG<I! >6! 6E! @484#! #)#*! J'%F;'%#34! 8'*'%48#! 8#7#343R#,! ?@A&!3'J#+#4!3#(#7!3#$/!J#+4#*!$'%4*$'+%#34!1#%4!A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#!8'8;/*K#4!$/+#3!/$#8#!8'*+'8J#*!$%4!17#%8#! ;'%+/%/#*! $4*++4,! V#)*4! 8'*0#(#*)#*! W/*+34! ;'*1414)#*O! ;'*'(4$4#*O! 1#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$,! A*$/)! 8'*0#(#*)#*! $/+#3! 4*4! 14;'%(/)#*! J'J'%#;#! ;#*1/#*! #+#%! $%4!17#%8#!1#;#$!14(#)3#*#)#*!1'*+#*!J#4),! !?/%/3#*! @484#! 2LC>P! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! S?@A&T! 0/+#! 8'8;/*K#4! ;'%#*#*! ;'*$4*+! 1#(#8! ;'*+'(F(##*! 1#*! ;'*+'8J#*+#*!3/8J'%!1#K#!#(#8!7#K#$4!1#*!*F*N7#K#$4!14! C*1F*'34#,! 6'74*++#! ;F3434! ?@A&! 8'*0#14! ;'*$4*+! /*$/)! )'8#0/#*!J#*+3#!1#*!*'+#%#!C*1F*'34#O!1#(#8!8'8J#*+/*! ;'%#1#J#*!1/*4#!8#3K#%#)#$!C*1F*'34#!1#*!1/*4#,!6##$!4*4O! C*1F*'34#!3'1#*+!8'*+7#1#;4!J'%J#+#4!$#*$#*+#*!4*$'%*#(! 8#/;/*!')3$'%*#(!K#*+!$41#)!7#*K#!14!J41#*+!')F*F84!3#0#O! *#8/*! 0/+#! 143'8/#! (4*4! J41#*+! 3#4*3! 1#*! $')*F(F+4,! 6'74*++#! )'$'%J/)##*O! !"#$%&'&'(%)%**O! 1#*! ;'%J#4)#*! $'%/3! 8'*'%/3! 1#*! J'%)'34*#8J/*+#*! 7#%/3! 8'*0#14! ;'+#*+#*,!! ! X434! ?@A&! #1#(#7! 8'*0#14! ('8J#+#! $'%)'8/)#! 14! J41#*+!
;'*1414)#*! 1#*! %43'$! )484#! 1#(#8! ;'*+'8J#*+#*! 3/8J'%! 1#K#! #(#8! K#*+! J'%R#R#3#*! (4*+)/*+#*,! 6'1#*+)#*! 8434*K#!#1#(#7!S<T,!L'(#)3#*#)#*!;'*1414)#*!)484#!3'U#%#! ;%FW'34F*#(! 1#*! J'%3$#*1#%! 4*$'%*#34F*#(O! SBT,! L'*+'8J#*+)#*!%43'$!J'%J#343!J#7#*!#(#8!K#*+!;F$'*34#(! 8'*0#14! ;%F1/)! /*++/(#*O! 1#*! SET,! L'*+48;('8'*$#34)#*! 7#34(! %43'$! /*$/)! 8'*+'8J#*+)#*! 4*1/3$%4! K#*+! J'%R#R#3#*!(4*+)/*+#*,!!X434!1#*!8434!4*4!1448;('8'*$#34! 1#(#8! 8'*U#;#4! $/0/#*O! K#4$/! /*$/)! S#T! 8'*+7#34()#*! (/(/3#*! K#*+! ;%FW'34F*#(O! J'%)/#(4$#3! 4*$'%*#34F*#(! 1#*! 8#8;/!J'%3#4*+!14!J41#*+!)484#O!SJT!8'84(4)4!)'8#8;/#*! ')3;(F%#34! 3/8J'%! 1#K#! #(#8! ;F$'*34#(! O! 1#*! SUT! 8'8J'%1#K#)#*! 8#3K#%#)#$! 8'(#(/4! $'%#;#*! C;$')! 1#*! 0#3#!(#K#*#*!J')'%0#3#8#!1'*+#*!J'%J#+#4!;47#)O!3'%$#!S1T! 8'*4*+)#$)#*! ;'%F('7#*! 7#)! #$#3! )')#K##*! 4*$'(')$/#(! S=#@CT! K#*+! J43#! 14#;(4)#34! 1#(#8! 1/*4#! 4*1/3$%4,! @/*U4! ;'*$4*+! /*$/)! 8'*U#;#4! $/0/#*N$/0/#*! 4*4O! 14;'%(/)#**K#! 3$#*1#%! 8/$/! ;'*K'('*++#%##*! ;'*'(4$4#*! 1#(#8! 7#(! 8'*+'(F(#O! 8'(#)3#*#)#*O! 1#*! 8'*+'Q#(/#34! )'J'%(#*+3/*+#*!)'+4#$#*,! !
Tujuan dan Fungsi
./0/#*! 1#*! W/*+34! 1#%4! J/)/! 4*4! #1#(#7! 3'J#+#4! ;#*1/#*! /*$/)!8'*0#(#*)#*!;'*0#84*#*!8/$/!14!J41#*+!;'*'(4$4#*,! !
Sasaran
6#3#%#*! J/)/! ;'1F8#*! 4*4! #1#(#7! ;#%#! ;'*+'(F(#! 1#*! 1F3'*!K#*+!$'%)#4$!1'*+#*!)'+4#$#*!J41#*+!;'*'(4$4#*,! !Landasan hukum
<, A*1#*+NA*1#*+! YF8F%! <B! .#7/*! BG<B! $'*$#*+! >'*1414)#*!.4*++4!! B, >'%#$/%#*! L'*$'%4! >'*1414)#*! 1#*! @'J/1#K##*! *F8F%! HD!$#7/*!BG<H!! E, 6@!%')$F%!A&!*F8F%,,,! H, 6@!Z')#*!2LC>P!A&!*F8F%,,,! !Ruang lingkup
:/#*+!(4*)/;!3$#*1#%!;'*'(4$4#*!?@A&!#1#(#7M! <, 6$#*1#%!7#34(!;'*'(4$4#*[!! B, 6$#*1#%!434!;'*'(4$4#*[!! E, 6$#*1#%!;%F3'3!;'*'(4$4#*[!! H, 6$#*1#%!;'*4(#4#*!;'*'(4$4#*[!! I, 6$#*1#%!;'*'(4$4[!! -, 6$#*1#%!3#%#*#!1#*!;%#3#%#*#!;'*'(4$4#*[!! 5, 6$#*1#%!;'*+'(F(##*!;'*'(4$4#*[!1#*!! 9, 6$#*1#%!;'*1#*##*!1#*!;'8J4#K##*!;'*'(4$4#*,!! !1. Standar Hasil Penelitian JKUB
#, 6$#*1#%! 7#34(! ;'*'(4$4#*! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(!$'*$#*+!8/$/!7#34(!;'*'(4$4#*,!! J, =#34(!;'*'(4$4#*!?@A&!14#%#7)#*!/*$/)!8'*+'8J#*+)#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4O! 3'%$#! 8'*4*+)#$)#*! )'3'0#7$'%##*!8#3K#%#)#$!1#*!1#K#!3#4*+!J#*+3#,!! U, =#34(! ;'*'(4$4#*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! #1#(#7! 3'8/#! (/#%#*! K#*+! 147#34()#*! 8'(#(/4! )'+4#$#*! K#*+! 8'8'*/74!)#41#7!1#*!8'$F1'!4(84#7!3'U#%#!343$'8#$43! 3'3/#4!F$F*F84!)'4(8/#*!1#*!J/1#K#!#)#1'84),!6'J#+#4! UF*$F7! J'*$/)NJ'*$/)! ;/J(4)#34! 4(84#7! 1#(#8! 3'84*#%! #$#/! )F*W'%'*34! J#4)! *#34F*#(! 8#/;/*! 4*$'%*#34F*#(O!
;/J(4)#34! 4(84#7! 1#(#8! 0/%*#(! *#34F*#(! 8#/;/*! 4*$'%*#34F*#(O!;/J(4)#34!4(84#7!1#(#8!J'*$/)!J/)/O!3'%$#! ;/J(4)#34!1#(#8!J'*$/)!7#)!#$#3!)')#K##*!)#%K#!4(84#7! S=#@CT,! &'*$/)! )#%K#! $')*F(F+4! 3';'%$4! %#*U#*+#*O! 8F1'(O!1'3#4*!$')*F(F+4!#$#/;/*!)#%K#!#*48#34!13J,! 1, =#34(! ;'*'(4$4#*! 8#7#343R#O! 3'(#4*! 7#%/3! 8'8'8'*/74! )'$'*$/#*! ;#1#! #K#$! SJTO! 7#%/3! 8'*+#%#7! ;#1#! $'%;'*/74*K#! U#;#4#*! ;'8J'(#0#%#*! (/(/3#*! 3'%$#! 8'8'*/74! )'$'*$/#*! 1#*! ;'%#$/%#*! 14! ;'%+/%/#*! $4*++4,!! ', =#34(! ;'*'(4$4#*! K#*+! $41#)! J'%34W#$! %#7#34#O! $41#)! 8'*++#*++/! 1#*\#$#/! $41#)! 8'8J#7#K#)#*! )';'*$4*+#*!/8/8!#$#/!*#34F*#(!R#04J!143'J#%(/#3)#*! 1'*+#*! U#%#! 143'84*#%)#*O! 14;/J(4)#34)#*O! 14;#$'*)#*O! 1#*\#$#/! U#%#! (#4*! K#*+! 1#;#$! 14+/*#)#*! /*$/)! 8'*K#8;#4)#*!7#34(!;'*'(4$4#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! !
2. Standar Isi Penelitian JKUB
#, 6$#*1#%!434!;'*'(4$4#*!?@A&!8'%/;#)#*!)%4$'%4#!84*48#(! $'*$#*+!)'1#(#8#*!1#*!)'(/#3#*!8#$'%4!;'*'(4$4#*,!! J, @'1#(#8#*!1#*!)'(/#3#*!8#$'%4!;'*'(4$4#*!3'J#+#48#*#! 148#)3/1! 8'(4;/$4! 8#$'%4! ;#1#! ;'*'(4$4#*! 1#3#%! 1#*! ;'*'(4$4#*!$'%#;#*,!! U, L#$'%4! ;#1#! ;'*'(4$4#*! 1#3#%! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#!#K#$!SJT!7#%/3!J'%F%4'*$#34!;#1#!(/#%#*!;'*'(4$4#*! K#*+! J'%/;#! ;'*0'(#3#*! #$#/! ;'*'8/#*! /*$/)! 8'*+#*$434;#34! 3/#$/! +'0#(#O! W'*F8'*#O! )#41#7O! 8F1'(O! #$#/!;F3$/(#$!J#%/,!! 1, L#$'%4! ;#1#! ;'*'(4$4#*! $'%#;#*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#!#K#$!SJT!7#%/3!J'%F%4'*$#34!;#1#!(/#%#*!;'*'(4$4#*! K#*+! J'%/;#! 4*FQ#34! 3'%$#! ;'*+'8J#*+#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4! K#*+! J'%8#*W##$! J#+4! 8#3K#%#)#$O!1/*4#!/3#7#O!1#*\#$#/!4*1/3$%4,!!
', L#$'%4! ;#1#! ;'*'(4$4#*! 1#3#%! 1#*! ;'*'(4$4#*! $'%#;#*! 8'*U#)/;! 8#$'%4! )#04#*! )7/3/3! /*$/)! )';'*$4*+#*! *#34F*#(,!! W, L#$'%4! ;#1#! ;'*'(4$4#*! 1#3#%! 1#*! ;'*'(4$4#*! $'%#;#*! 7#%/3! 8'8/#$! ;%4*34;N;%4*34;! )'8#*W##$#*O! )'8/$#74%#*O! 1#*! 8'*+#*$434;#34! )'J/$/7#*! 8#3#! 8'*1#$#*+,!! !
3. Standar Proses Penelitian JKUB
#, 6$#*1#%! ;%F3'3! ;'*'(4$4#*! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! $'*$#*+! )'+4#$#*! ;'*'(4$4#*! K#*+! $'%14%4! #$#3! ;'%'*U#*##*O!;'(#)3#*##*O!1#*!;'(#;F%#*,!! J, @'+4#$#*! ;'*'(4$4#*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S#T! 8'%/;#)#*! )'+4#$#*! K#*+! 8'8'*/74! )#41#7! 1#*! 8'$F1'!4(84#7!3'U#%#!343$'8#$43!3'3/#4!1'*+#*!F$F*F84! )'4(8/#*!1#*!J/1#K#!#)#1'84),!! U, @'+4#$#*! ;'*'(4$4#*! 7#%/3! 8'8;'%$48J#*+)#*! 3$#*1#%! 8/$/O!)'3'(#8#$#*!)'%0#O!)'3'7#$#*O!)'*K#8#*#*O!3'%$#! )'#8#*#*!;'*'(4$4O!8#3K#%#)#$O!1#*!(4*+)/*+#*,!! 1, @'+4#$#*! ;'*'(4$4#*! K#*+! 14(#)/)#*! F('7! 8#7#343R#! 1#(#8! %#*+)#! 8'(#)3#*#)#*! $/+#3! #)74%O! 3)%4;34O! $'343O! #$#/! 143'%$#34O! 3'(#4*! 7#%/3! 8'8'8'*/74! )'$'*$/#*! ;#1#! #K#$! SJT! 1#*! #K#$! SUTO! 0/+#! 7#%/3! 8'*+#%#7! ;#1#! $'%;'*/74*K#! U#;#4#*! ;'8J'(#0#%#*! (/(/3#*! 3'%$#! 8'8'*/74! )'$'*$/#*! 1#*! ;'%#$/%#*! 14! ;'%+/%/#*! $4*++4,!! ', @'+4#$#*! ;'*'(4$4#*! K#*+! 14(#)/)#*! F('7! 8#7#343R#! 14*K#$#)#*!1#(#8!J'3#%#*!3#$/#*!)%'14$!3'8'3$'%,!! &
4. Standar Penilaian Penelitian JKUB
84*48#(!;'*4(#4#*!$'%7#1#;!;%F3'3!1#*!7#34(!;'*'(4$4#*,!! J, SBT! >'*4(#4#*! ;%F3'3! 1#*! 7#34(! ;'*'(4$4#*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S#T! 14(#)/)#*! 3'U#%#! $'%4*$'+%#34! 1'*+#*!;%4*34;!;'*4(#4#*!;#(4*+!3'14)4$M!! • '1/)#$4WO! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! /*$/)! 8'8F$4Q#34! ;'*'(4$4! #+#%! $'%/3! 8'*4*+)#$)#*! 8/$/! ;'*'(4$4#**K#[!! • FJ0')$4WO! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! J'%1#3#%)#*! )%4$'%4#!K#*+!J'J#3!1#%4!;'*+#%/7!3/J0')$4Q4$#3[!! • #)/*$#J'(O! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! ;'*'(4$4#*! K#*+! 14(#)3#*#)#*! 1'*+#*! )%4$'%4#! 1#*! ;%F3'1/%! K#*+!0'(#3!1#*!14;#7#84!F('7!;'*'(4$4[!1#*!! • $%#*3;#%#*O! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! K#*+! ;%F3'1/%!1#*!7#34(!;'*4(#4#**K#!1#;#$!14#)3'3!F('7! 3'8/#!;'8#*+)/!)';'*$4*+#*,!! U, >'*4(#4#*!;%F3'3!1#*!7#34(!;'*'(4$4#*O!3'(#4*!8'8'*/74! ;%4*34;!;'*4(#4#*!3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$!SJTO! 0/+#! 7#%/3! 8'8;'%7#$4)#*! )'3'3/#4#*! 1'*+#*! 3$#*1#%! 7#34(O!3$#*1#%!434O!1#*!3$#*1#%!;%F3'3!;'*'(4$4#*,!! 1, >'*4(#4#*! ;'*'(4$4#*! 1#;#$! 14(#)/)#*! 1'*+#*! 8'*++/*#)#*! 8'$F1'! 1#*! 4*3$%/8'*! K#*+! %'('Q#*O! #)/*$#J'(O! 1#*! 1#;#$! 8'R#)4(4! /)/%#*! )'$'%U#;#4#*! )4*'%0#!;%F3'3!1#*!;'*U#;#4#*!)4*'%0#!7#34(!;'*'(4$4#*,!! ', >'*4(#4#*!;'*'(4$4#*!K#*+!14(#)3#*#)#*!F('7!8#7#343R#! 1#(#8!%#*+)#!;'*K/3/*#*!(#;F%#*!$/+#3!#)74%O!3)%4;34O! $'343O! #$#/! 143'%$#34! 14#$/%! J'%1#3#%)#*! )'$'*$/#*! 1#*! ;'%#$/%#*!14!2#)/($#3!LC>P!A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#,!! &
5. Standar Peneliti JKUB
#, 6$#*1#%! ;'*'(4$4! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! )'8#8;/#*!;'*'(4$4!/*$/)!8'(#)3#*#)#*!;'*'(4$4#*,!! J, >'*'(4$4! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S#T! R#04J!
8'84(4)4! )'8#8;/#*! $4*+)#$! ;'*+/#3##*! 8'$F1F(F+4! ;'*'(4$4#*! K#*+! 3'3/#4! 1'*+#*! J41#*+! )'4(8/#*O! FJ0')! ;'*'(4$4#*O! 3'%$#! $4*+)#$! )'%/84$#*! 1#*! $4*+)#$! )'1#(#8#*!;'*'(4$4#*,!! U, @'8#8;/#*!;'*'(4$4!3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$! S#T!14$'*$/)#*!J'%1#3#%)#*M!! • )/#(4W4)#34!#)#1'84)[!1#*!! • 7#34(!;'*'(4$4#*,!! 1, @'8#8;/#*!;'*'(4$4!3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$! SJT!8'*'*$/)#*!)'R'*#*+#*!8'(#)3#*#)#*!;'*'(4$4#*!! ', @'$'*$/#*! ('J47! (#*0/$! 8'*+'*#4! )'R'*#*+#*! 8'(#)3#*#)#*! ;'*'(4$4#*! 14#$/%! 1#(#8! ;'1F8#*! %4*U4! K#*+! 14)'(/#%)#*! F('7! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#O! "'8J#+#! >'*'(4$4#*! 1#*! >'*+#J14#*! @';#1#! L#3K#%#)#$O! >EL! 2#)/($#3!LC>P!A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#,!! &
6. Standar Saran dan Prasarana Penelitian JKUB
#, 6$#*1#%! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*'(4$4#*! ?@A&! 8'%/;#)#*!)%4$'%4#!84*48#(!3#%#*#!1#*!;%#3#%#*#!K#*+! 14;'%(/)#*!/*$/)!8'*/*0#*+!)'J/$/7#*!434!1#*!;%F3'3! ;'*'(4$4#*!1#(#8!%#*+)#!8'8'*/74!7#34(!;'*'(4$4#*,!! J, 6#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*'(4$4#*! 3'J#+#48#*#! K#*+! 148#)3/1!;#1#!#K#$!S#T!8'%/;#)#*!W#34(4$#3!;'%+/%/#*! $4*++4! K#*+! 14+/*#)#*! /*$/)! 8'8W#34(4$#34! ;'*'(4$4#*! ;#(4*+! 3'14)4$! $'%)#4$! 1'*+#*! J41#*+! 4(8/! ;%F+%#8! 3$/14,!! U, 6#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*'(4$4#*! 3'J#+#48#*#! K#*+! 148#)3/1!;#1#!#K#$!SJT!8'%/;#)#*!W#34(4$#3!;'%+/%/#*! $4*++4! K#*+! 148#*W##$)#*! 0/+#! /*$/)! ;%F3'3! ;'8J'(#0#%#*! 1#*! )'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$!! 1, 6#%#*#!1#*!;%#3#%#*#!3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$!
SJT! 7#%/3! 8'8'*/74! 3$#*1#%! 8/$/O! )'3'(#8#$#*! )'%0#O! )'3'7#$#*O! )'*K#8#*#*O! 1#*! )'#8#*#*! ;'*'(4$4O! 8#3K#%#)#$O!1#*!(4*+)/*+#*,!
!
7. Standar Pengelolaan Penelitian JKUB
#, 6$#*1#%! ;'*+'(F(##*! ;'*'(4$4#*! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! $'*$#*+! ;'%'*U#*##*O! ;'(#)3#*##*O! ;'*+'*1#(4#*O! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34O! 3'%$#! ;'(#;F%#*!)'+4#$#*!;'*'(4$4#*,!! J, >'*+'(F(##*! ;'*'(4$4#*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S#T! 14(#)3#*#)#*! F('7! /*4$! )'%0#! 1#(#8! J'*$/)! )'('8J#+##*!K#*+!J'%$/+#3!/*$/)!8'*+'(F(#!;'*'(4$4#*,!! U, @'('8J#+##*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SJT! #1#(#7! ('8J#+#! ;'*'(4$4#*O! ('8J#+#! ;'*'(4$4#*! 1#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$O! #$#/! J'*$/)! (#4**K#! K#*+! 3'0'*43! 3'3/#4! 1'*+#*! )'J/$/7#*! 1#*! )'$'*$/#*! ;'%+/%/#*!$4*++4,! 1, @'('8J#+##*!3'J#+#48#*#!148#)3/1!R#04JM!! • 8'*K/3/*! 1#*! 8'*+'8J#*+)#*! %'*U#*#! ;%F+%#8! ;'*'(4$4#*! 3'3/#4! 1'*+#*! %'*U#*#! 3$%#$'+43! ;'*'(4$4#*!;'%+/%/#*!$4*++4[!! • 8'*K/3/*! 1#*! 8'*+'8J#*+)#*! ;'%#$/%#*O! ;#*1/#*O! 1#*! 343$'8! ;'*0#84*#*! 8/$/! 4*$'%*#(! ;'*'(4$4#*[!! • 8'8W#34(4$#34!;'(#)3#*##*!;'*'(4$4#*[!! • 8'(#)3#*#)#*! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34! ;'(#)3#*##*!;'*'(4$4#*[!! • 8'(#)/)#*!143'84*#34!7#34(!;'*'(4$4#*[!! • 8'8W#34(4$#34! ;'*4*+)#$#*! )'8#8;/#*! ;'*'(4$4! /*$/)! 8'(#)3#*#)#*! ;'*'(4$4#*O! ;'*/(43#*! #%$4)'(! 4(84#7O! 1#*! ;'%F('7#*! 7#)! )')#K##*! 4*$'(')$/#(! S=@CT[!1#*!!
• 8'8J'%4)#*! ;'*+7#%+##*! )';#1#! ;'*'(4$4! K#*+! J'%;%'3$#34,!! • 8'(#;F%)#*!)'+4#$#*!;'*'(4$4#*!K#*+!14)'(F(#*K#,!! ', C*3$4$/34!?/%/3#*!@484#!2LC>P!R#04JM! • 8'84(4)4! %'*U#*#! 3$%#$'+43! ;'*'(4$4#*! K#*+! 8'%/;#)#*! J#+4#*! 1#%4! %'*U#*#! 3$%#$'+43! A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#!1#*!2#)/($#3!LC>P[!! • 8'*K/3/*! )%4$'%4#! 1#*! ;%F3'1/%! ;'*4(#4#*! ;'*'(4$4#*! ;#(4*+! 3'14)4$! 8'*K#*+)/$! #3;')! ;'*4*+)#$#*! 0/8(#7! ;/J(4)#34! 4(84#7O! ;'*'8/#*! J#%/!14!J41#*+!4(8/!;'*+'$#7/#*!1#*!$')*F(F+4O!1#*! 0/8(#7!1#*!8/$/!J#7#*!#0#%[!! • 8'*0#+#! 1#*! 8'*4*+)#$)#*! 8/$/! ;'*+'(F(##*! ('8J#+#! #$#/! W/*+34! ;'*'(4$4#*! 1#(#8! 8'*0#(#*)#*! ;%F+%#8!;'*'(4$4#*!3'U#%#!J'%)'(#*0/$#*[!! • 8'(#)/)#*! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34! $'%7#1#;! ('8J#+#!#$#/!W/*+34!;'*'(4$4#*!1#(#8!8'(#)3#*#)#*! ;%F+%#8!;'*'(4$4#*[!! • 8'84(4)4! ;#*1/#*! $'*$#*+! )%4$'%4#! ;'*'(4$4! 1'*+#*! 8'*+#U/!;#1#!3$#*1#%!7#34(O!3$#*1#%!434O!1#*!3$#*1#%! ;%F3'3!;'*'(4$4#*[!! • 8'*1#K#+/*#)#*! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*'(4$4#*! ;#1#! ('8J#+#! (#4*! 8'(#(/4! ;%F+%#8! )'%0#! 3#8#! ;'*'(4$4#*[!! • 8'(#)/)#*! #*#(4343! )'J/$/7#*! K#*+! 8'*K#*+)/$! 0/8(#7O! 0'*43O! 1#*! 3;'34W4)#34! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*'(4$4#*[!1#*!! • 8'*K#8;#4)#*!(#;F%#*!)4*'%0#!('8J#+#!#$#/!W/*+34! ;'*'(4$4#*! 1#(#8! 8'*K'('*++#%#)#*! ;%F+%#8! ;'*'(4$4#*! ;#(4*+! 3'14)4$! 8'(#(/4! ;#*+)#(#*! 1#$#! ;'*1414)#*!$4*++4[!! &
8. Standar Pendanaan dan Pembiayaan Penelitian
JKUB
#, 6$#*1#%! ;'*1#*##*! 1#*! ;'8J4#K##*! ;'*'(4$4#*! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! 3/8J'%! 1#*! 8')#*438'! ;'*1#*##*!1#*!;'8J4#K##*!;'*'(4$4#*,!! J, ?/%/3#*! @484#! 8'(#(/4! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! R#04J! 8'*K'14#)#*!1#*#!;'*'(4$4#*!4*$'%*#(,!! U, 6'(#4*! 1#%4! #*++#%#*! ;'*'(4$4#*! 4*$'%*#(! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#O!;'*1#*##*!;'*'(4$4#*!1#;#$!J'%3/8J'%!1#%4! ;'8'%4*$#7O! )'%0#! 3#8#! 1'*+#*! ('8J#+#! (#4*! J#4)! 14! 1#(#8! 8#/;/*! 14! (/#%! *'+'%4O! #$#/! 1#*#! 1#%4! 8#3K#%#)#$,!! 1, >'*1#*##*!;'*'(4$4#*!3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$! SJT!14+/*#)#*!/*$/)!8'8J4#K#4M!! • ;'%'*U#*##*!;'*'(4$4#*[!! • ;'(#)3#*##*!;'*'(4$4#*[!! • ;'*+'*1#(4#*!;'*'(4$4#*[!! • ;'8#*$#/#*!1#*!'Q#(/#34!;'*'(4$4#*[!! • ;'(#;F%#*!7#34(!;'*'(4$4#*[!1#*!! • 143'84*#34!7#34(!;'*'(4$4#*,!! ', L')#*438'! ;'*1#*##*! 1#*! ;'8J4#K##*! ;'*'(4$4#*! 14#$/%!J'%1#3#%)#*!)'$'*$/#*!14!A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#O! "'8J#+#!>'*'(4$4#*!1#*!>'*+#J14#*!)';#1#!L#3K#%#)#$! S">>L!A&TO!2#)/($#3!LC>P!A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#,!! W, ?/%/3#*! @484#! 8'(#(/4! 2#)/($#3! 1#*! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! R#04J! 8'*K'14#)#*! 1#*#! ;'*+'(F(##*! ;'*'(4$4#*,!! +, Z#*#! ;'*+'(F(##*! ;'*'(4$4#*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#!#K#$!SWT!14+/*#)#*!/*$/)!8'8J4#K#4M!! • 8#*#0'8'*! ;'*'(4$4#*! K#*+! $'%14%4! #$#3! 3'(')34! ;%F;F3#(O! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34O! ;'(#;F%#*! ;'*'(4$4#*O!1#*!143'84*#34!7#34(!;'*'(4$4#*[!! • ;'*4*+)#$#*!)#;#34$#3!;'*'(4$4[!1#*!!• 4*3'*$4W!;/J(4)#34!4(84#7!#$#/!4*3'*$4W!7#)!)')#K##*! 4*$'(')$/#(!S=@CT,!! &
Penutup
6$#*1#%! 84*48/8! K#*+! $'(#7! 140'(#3)#*! 14#$#3! ]P?C&! 14;'*/74! F('7! 4*3$4$/34! ?/%/3#*! @484#! 2LC>P! S?@A&T! #+#%! $/0/#*!;'*1414)#*!*#34F*#(!1#;#$!$'%U#;#4,! ! ! ! !&
4"?'"9&+:!="7&
STANDAR PENGABDIAN KEPADA
MASYARAKAT JKUB
!Landasan hukum
<, A*1#*+NA*1#*+! YF8F%! <B! .#7/*! BG<B! $'*$#*+! >'*1414)#*!.4*++4!! B, >'%#$/%#*! L'*$'%4! >'*1414)#*! 1#*! @'J/1#K##*! *F8F%!HD!$#7/*!BG<H!! E, 6@!%')$F%!A&!*F8F%,,,! H, 6@!Z')#*!2LC>P!A&!*F8F%,,,! !Pendahuluan
?/%/3#*! @484#! 2LC>P! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! K#*+! $'%14%4! 1#%4! >6! 6<! @484#O! >6! 6B! @484#O! 1#*! >6! 6E! @484#! 3'J#+#4! 3#(#7! 3#$/! J#+4#*! $'%4*$'+%#34! 1#%4! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! 8'8;/*K#4! $/+#3! /$#8#! 8'*+'8J#*! $%4! 17#%8#! ;'%+/%/#*! $4*++4,! V#)*4! 8'*0#(#*)#*! W/*+34! ;'*1414)#*O! ;'*'(4$4#*O! 1#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$,! A*$/)! 8'*U#;#4! $/0/#*! 4*4! 14;'%(/)#*! J'J'%#;#! ;#%#8'$'%! 84*48#(!#+#%!8434!$%4!17#%8#!1#;#$!$'%U#;#4,! !Ruang Lingkup
:/#*+! (4*+)/;! 6$#*1#%! >'*+#J14#*! )';#1#! L#3K#%#)#$! 14! ?@A&!$'%14%4!#$#3M!! <, 3$#*1#%!7#34(!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! B, 3$#*1#%!434!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!!E, 3$#*1#%!;%F3'3!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! H, 3$#*1#%!;'*4(#4#*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! I, 3$#*1#%!;'(#)3#*#!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! -, 3$#*1#%! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$[!! 5, 3$#*1#%! ;'*+'(F(##*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$[!1#*!! 9, 3$#*1#%! ;'*1#*##*! 1#*! ;'8J4#K##*! ;'*+#J14#*! )';#1#!8#3K#%#)#$,!! !
1. Standar Hasil Pengabdian Kepada Masyarakat
JKUB
<, 6$#*1#%! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 1#(#8! 8'*'%#;)#*O! 8'*+#8#()#*O! 1#*! 8'8J/1#K#)#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4! +/*#! 8'8#0/)#*! )'3'0#7$'%##*! /8/8! 1#*! 8'*U'%1#3)#*! )'741/;#*!J#*+3#,!! B, =#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1!;#1#!#K#$!S<T!#1#(#7M!! • ;'*K'('3#4#*! 8#3#(#7! K#*+! 147#1#;4! 8#3K#%#)#$! 1'*+#*! 8'8#*W##$)#*! )'#7(4#*! 34Q4$#3! #)#1'84)! K#*+!%'('Q#*[!! • ;'8#*W##$#*!$')*F(F+4!$';#$!+/*#[!! • J#7#*! ;'*+'8J#*+#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4[!#$#/!! • J#7#*! #0#%! #$#/! 8F1/(! ;'(#$47#*! /*$/)! ;'*+#K##*! 3/8J'%!J'(#0#%,!! !2. Standar Isi Pengabdian Kepada Masyarakat
JKUB
<, 6$#*1#%! 434! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! $'*$#*+! )'1#(#8#*! 1#*! )'(/#3#*!8#$'%4!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! B, @'1#(#8#*! 1#*! )'(/#3#*! 8#$'%4! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S<T! 8'*+#U/! ;#1#! 3$#*1#%! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$,!! E, @'1#(#8#*! 1#*! )'(/#3#*! 8#$'%4! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S<T! J'%3/8J'%! 1#%4! 7#34(! ;'*'(4$4#*! #$#/! ;'*+'8J#*+#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4! K#*+! 3'3/#4! 1'*+#*! )'J/$/7#*!8#3K#%#)#$,!! H, =#34(!;'*'(4$4#*!#$#/!;'*+'8J#*+#*!4(8/!;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SET! 8'(4;/$4M!! • 7#34(!;'*'(4$4#*!K#*+!1#;#$!14$'%#;)#*!(#*+3/*+!1#*! 14J/$/7)#*!F('7!8#3K#%#)#$!;'*++/*#[!! • ;'*+'8J#*+#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4! 1#(#8!%#*+)#!8'8J'%1#K#)#*!8#3K#%#)#$[!! • $')*F(F+4! $';#$! +/*#! K#*+! 1#;#$! 148#*W##$)#*! 1#(#8! %#*+)#! 8'*4*+)#$)#*! $#%#W! 741/;! 1#*! )'3'0#7$'%##*!8#3K#%#)#$[!!• 8F1'(! ;'8'U#7#*! 8#3#(#7O! %')#K#3#! 3F34#(O! 1#*\#$#/! %')F8'1#34! )'J40#)#*! K#*+! 1#;#$! 14$'%#;)#*! (#*+3/*+! F('7! 8#3K#%#)#$O! 1/*4#! /3#7#O! 4*1/3$%4O!1#*\#$#/!>'8'%4*$#7[!#$#/!! • 7#)! )')#K##*! 4*$'(')$/#(! S=@CT! K#*+! 1#;#$! 14$'%#;)#*! (#*+3/*+! F('7! 8#3K#%#)#$O! 1/*4#! /3#7#O! 1#*\#$#/!4*1/3$%4,!! !
3. Standar Proses Pengabdian kepada Masyarakat
JKUB
<, 6$#*1#%! ;%F3'3! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! $'*$#*+! )'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$O! K#*+! $'%14%4! #$#3! ;'%'*U#*##*O!;'(#)3#*##*O!1#*!;'(#;F%#*!)'+4#$#*,!! B, @'+4#$#*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$!1#;#$!J'%/;#M!! • ;'(#K#*#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • ;'*'%#;#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4! 3'3/#4! 1'*+#*!J41#*+!)'#7(4#**K#[!! • ;'*4*+)#$#*!)#;#34$#3!8#3K#%#)#$[!#$#/!! • ;'8J'%1#K##*!8#3K#%#)#$,!! E, @'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SBT! R#04J! 8'8;'%$48J#*+)#*! 3$#*1#%!8/$/O!8'*0#84*!)'3'(#8#$#*!)'%0#O!)'3'7#$#*O! )'*K#8#*#*O! 3'%$#! )'#8#*#*! ;'(#)3#*#O! 8#3K#%#)#$O! 1#*!(4*+)/*+#*,!! H, @'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! K#*+! 14(#)/)#*! F('7! 8#7#343R#! 3'J#+#4! 3#(#7! 3#$/! 1#%4! J'*$/)! ;'8J'(#0#%#*! 7#%/3! 8'*+#%#7! ;#1#! $'%;'*/74*K#! U#;#4#*! ;'8J'(#0#%#*! (/(/3#*! 3'%$#! 8'8'*/74! )'$'*$/#*! 1#*! ;'%#$/%#*! 14! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#,!! I, @'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! K#*+! 14(#)/)#*! F('7! 8#7#343R#! 14*K#$#)#*! 1#(#8! J'3#%#*! 3#$/#*!)%'14$!3'8'3$'%,! -, @'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 7#%/3! 143'('*++#%#)#*! 3'U#%#! $'%#%#7O! $'%/)/%O! 1#*! $'%;%F+%#8,!!4. Standar penilaian pengabdian kepada
masyarakat JKUB
<, 6$#*1#%!;'*4(#4#*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$!?@A&! 8'%/;#)#*!)%4$'%4#!84*48#(!$'*$#*+!;'*4(#4#*!$'%7#1#;! ;%F3'3!1#*!7#34(!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! B, >'*4(#4#*! ;%F3'3! 1#*! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S<T! 14(#)/)#*! 3'U#%#! $'%4*$'+%#34! 1'*+#*! ;%4*34;! ;'*4(#4#*! ;#(4*+!3'14)4$M!! • '1/)#$4WO! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! /*$/)! 8'8F$4Q#34! ;'(#)3#*#! #+#%! $'%/3! 8'*4*+)#$)#*! 8/$/!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • FJ0')$4WO! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! J'%1#3#%)#*! )%4$'%4#! ;'*4(#4#*! 1#*! J'J#3! 1#%4! ;'*+#%/7! 3/J0')$4Q4$#3[!! • #)/*$#J'(O! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! K#*+! 14(#)3#*#)#*! 1'*+#*! )%4$'%4#! 1#*! ;%F3'1/%! K#*+! 0'(#3! 1#*! 14;#7#84! F('7! ;'(#)3#*#! ;'*+#J14#*! )';#1#!8#3K#%#)#$[!1#*!! • $%#*3;#%#*O! K#*+! 8'%/;#)#*! ;'*4(#4#*! K#*+! ;%F3'1/%!1#*!7#34(!;'*4(#4#**K#!1#;#$!14#)3'3!F('7! 3'8/#!;'8#*+)/!)';'*$4*+#*,!! E, >'*4(#4#*! ;%F3'3! 1#*! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'(#4*! 8'8'*/74! ;%4*34;! ;'*4(#4#*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SBTO! 7#%/3! 8'8;'%7#$4)#*! )'3'3/#4#*! 1'*+#*! 3$#*1#%! 7#34(O! 3$#*1#%! 434O! 1#*! 3$#*1#%! ;%F3'3! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$,!! H, @%4$'%4#! 84*48#(! ;'*4(#4#*! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S<T! 8'(4;/$4M!! • $4*+)#$!)';/#3#*!8#3K#%#)#$[!! • $'%0#14*K#! ;'%/J#7#*! 34)#;O! ;'*+'$#7/#*O! 1#*!)'$'%#8;4(#*! ;#1#! 8#3K#%#)#$! 3'3/#4! 1'*+#*! 3#3#%#*!;%F+%#8[!! • 1#;#$! 148#*W##$)#**K#! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4!14!8#3K#%#)#$!3'U#%#!J'%)'(#*0/$#*[!! • $'%U4;$#*K#! ;'*+#K##*! 3/8J'%! J'(#0#%! 1#*\#$#/! ;'8J'(#0#%#*! 3'%$#! ;'8#$#*+#*! 34Q4$#3! #)#1'84)#! 3'J#+#4!7#34(!;'*+'8J#*+#*!4(8/!;'*+'$#7/#*!1#*! $')*F(F+4[!#$#/!! • $'%#$#34*K#! 8#3#(#7! 3F34#(! 1#*! %')F8'*1#34! )'J40#)#*!K#*+!1#;#$!148#*W##$)#*!F('7!;'8#*+)/! )';'*$4*+#*,!! I, >'*4(#4#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 1#;#$! 14(#)/)#*!1'*+#*!8'*++/*#)#*!8'$F1'!1#*!4*3$%/8'*! K#*+! %'('Q#*O! #)/*$#J'(O! 1#*! 1#;#$! 8'R#)4(4! /)/%#*! )'$'%U#;#4#*! )4*'%0#! ;%F3'3! 1#*! ;'*U#;#4#*! )4*'%0#! 7#34(!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! !
5. Standar Pelaksana Pengabdian kepada
Masyarakat JKUB
<, 6$#*1#%! ;'(#)3#*#! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! )'8#8;/#*! ;'(#)3#*#! /*$/)! 8'(#)3#*#)#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$,!! B, >'(#)3#*#!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$!3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S<T! R#04J! 8'84(4)4! ;'*+/#3##*! 8'$F1F(F+4! ;'*'%#;#*! )'4(8/#*! K#*+! 3'3/#4! 1'*+#*! J41#*+!)'#7(4#*O!0'*43!)'+4#$#*O!3'%$#!$4*+)#$!)'%/84$#*! 1#*!)'1#(#8#*!3#3#%#*!)'+4#$#*,!! E, @'8#8;/#*!;'(#)3#*#!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S<T! 14$'*$/)#*! J'%1#3#%)#*M!! • @/#(4W4)#34!#)#1'84)[!!• =#34(!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! ! H, @'8#8;/#*!;'(#)3#*#!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SBT! 8'*'*$/)#*! )'R'*#*+#*! 8'(#)3#*#)#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$,!! I, @'$'*$/#*! ('J47! (#*0/$! 8'*+'*#4! )'R'*#*+#*! 8'(#)3#*#)#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 14#$/%! 1#(#8!;'1F8#*!%4*U4!K#*+!14)'(/#%)#*!F('7!A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#,!! !
6. Standar Sarana dan Prasarana Pengabdian
kepada Masyarakat JKUB
<, 6$#*1#%! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! $'*$#*+! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! K#*+! 14;'%(/)#*! /*$/)! 8'*/*0#*+! ;%F3'3! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 1#(#8! %#*+)#! 8'8'*/74! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$!! B, 6#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! S<T! 8'%/;#)#*! W#34(4$#3! ;'%+/%/#*! $4*++4! K#*+! 14+/*#)#*! /*$/)! 8'8W#34(4$#34! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ;#(4*+! 3'14)4$! K#*+! $'%)#4$! 1'*+#*! ;'*'%#;#*! J41#*+! 4(8/! )484#! K#*+! 14)'(F(#! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! 1#*! #%'#! 3#3#%#*!)'+4#$#*,!! E, 6#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SBT! 8'%/;#)#*! W#34(4$#3! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! K#*+! 148#*W##$)#*! 0/+#! /*$/)!;%F3'3!;'8J'(#0#%#*!1#*!)'+4#$#*!;'*'(4$4#*,!! H, 6#%#*#!1#*!;%#3#%#*#!3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$! SBT! 7#%/3! 8'8'*/74! 3$#*1#%! 8/$/O! )'3'(#8#$#*! )'%0#O!
)'3'7#$#*O!)'*K#8#*#*O!1#*!)'#8#*#*,!! !
7. Standar Pengelolaan Pengabdian kepada
Masyarakat JKUB
<, 6$#*1#%! ;'*+'(F(##*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ?@A&!8'%/;#)#*!)%4$'%4#!84*48#(!$'*$#*+!;'%'*U#*##*O! ;'(#)3#*##*O! ;'*+'*1#(4#*O! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34O! 3'%$#! ;'(#;F%#*! )'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$,!! B, >'*+'(F(##*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%)#$! 3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$!S<T!14(#)3#*#)#*!F('7! /*4$! )'%0#! 1#(#8! J'*$/)! )'('8J#+##*! K#*+! J'%$/+#3! /*$/)!8'*+'(F(#!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! E, @'('8J#+##*!;'*+'(F(#!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SBT! #1#(#7! ('8J#+#! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$O!('8J#+#!;'*'(4$4#*!1#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$O! #$#/! J'*$/)! (#4**K#! K#*+! 3'0'*43! 3'3/#4! 1'*+#*! )'J/$/7#*! 1#*! )'$'*$/#*! ;'%+/%/#*!$4*++4,!! H, @'('8J#+##*! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SBT! R#04JM!! • 8'*K/3/*! 1#*! 8'*+'8J#*+)#*! %'*U#*#! ;%F+%#8! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'3/#4! 1'*+#*! %'*U#*#! 3$%#$'+43! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ;'%+/%/#*!$4*++4[!! • 8'*K/3/*! 1#*! 8'*+'8J#*+)#*! ;'%#$/%#*O! ;#*1/#*O! 1#*! 343$'8! ;'*0#84*#*! 8/$/! 4*$'%*#(! )'+4#$#*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • 8'8W#34(4$#34! ;'(#)3#*##*! )'+4#$#*! ;'*+#J14#*! )';#1#!8#3K#%#)#$[!! • 8'(#)3#*#)#*! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34! ;'(#)3#*##*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!!
• 8'(#)/)#*! 143'84*#34! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$[!! • 8'8W#34(4$#34! )'+4#$#*! ;'*4*+)#$#*! )'8#8;/#*! ;'(#)3#*#!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • 8'8J'%4)#*! ;'*+7#%+##*! )';#1#! ;'(#)3#*#! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$!K#*+!J'%;%'3$#34[!! • 8'*1#K#+/*#)#*!3#%#*#!1#*!;%#3#%#*#!;'*+#J14#*! )';#1#!8#3K#%#)#$!;#1#!('8J#+#!(#4*!8'(#(/4!)'%0#! 3#8#[!1#*!! • 8'(#)/)#*! #*#(4343! )'J/$/7#*! K#*+! 8'*K#*+)/$! 0/8(#7O! 0'*43O! 1#*! 3;'34W4)#34! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! • 8'*K/3/*! (#;F%#*! )'+4#$#*! ;'*+#J14#*! ;#1#! 8#3K#%#)#$!K#*+!14)'(F(#*K#,! I, ?/%/3#*!@484#!A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#!R#04JM!! • 8'84(4)4! %'*U#*#! 3$%#$'+43! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! K#*+! 8'%/;#)#*! J#+4#*! 1#%4! %'*U#*#! 3$%#$'+43! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! 1#*! 2#)/($#3! LC>P! A*4Q'%34$#3!&%#R40#K#[!! • 8'*K/3/*! )%4$'%4#! 1#*! ;%F3'1/%! ;'*4(#4#*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ;#(4*+! 3'14)4$! 8'*K#*+)/$! #3;')! 7#34(! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 1#(#8! 8'*'%#;)#*O! 8'*+#8#()#*O! 1#*! 8'8J/1#K#)#*! 4(8/! ;'*+'$#7/#*! 1#*! $')*F(F+4! +/*#! 8'8#0/)#*! )'3'0#7$'%##*! /8/8! 3'%$#! 8'*U'%1#3)#*!)'741/;#*!J#*+3#[!! • 8'*0#+#! 1#*! 8'*4*+)#$)#*! 8/$/! ;'*+'(F(##*! ('8J#+#!#$#/!W/*+34!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$! 1#(#8! 8'*0#(#*)#*! ;%F+%#8! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$!3'U#%#!J'%)'(#*0/$#*[!! • 8'(#)/)#*! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34! $'%7#1#;! ('8J#+#!#$#/!W/*+34!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$! 1#(#8! 8'(#)3#*#)#*! ;%F+%#8! ;'*+#J14#*! )';#1#!
8#3K#%#)#$[!! • 8'84(4)4! ;#*1/#*! $'*$#*+! )%4$'%4#! ;'(#)3#*#! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 1'*+#*! 8'*+#U/! ;#1#! 3$#*1#%! 7#34(O! 3$#*1#%! 434O! 1#*! 3$#*1#%! ;%F3'3! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • 8'*1#K#+/*#)#*! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;#1#! ('8J#+#!(#4*!8'(#(/4!)'%0#!3#8#!;'*+#J14#*!)';#1#! 8#3K#%#)#$[!! • 8'(#)/)#*! #*#(4343! )'J/$/7#*! K#*+! 8'*K#*+)/$! 0/8(#7O! 0'*43O! 1#*! 3;'34W4)#34! 3#%#*#! 1#*! ;%#3#%#*#! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!1#*!! • 8'*K#8;#4)#*!(#;F%#*!)4*'%0#!('8J#+#!#$#/!W/*+34! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 1#(#8! 8'*K'('*++#%#)#*! ;%F+%#8! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ;#(4*+! 3'14)4$! 8'(#(/4! ;#*+)#(#*! 1#$#! ;'*1414)#*!$4*++4,!! !
8. Standar Pendanaan dan Pembiayaan
Pengabdian kepada Masyarakat JKUB
<, 6$#*1#%! ;'*1#*##*! 1#*! ;'8J4#K##*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! ?@A&! 8'%/;#)#*! )%4$'%4#! 84*48#(! 3/8J'%! 1#*! 8')#*438'! ;'*1#*##*! 1#*! ;'8J4#K##*! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!!
B, ?/%/3#*! @484#! 8'(#(/4! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#O! ">>LO! #$#/;/*! 2#)/($#3! LC>P! R#04J! 8'*K'14#)#*! 1#*#! 4*$'%*#(!/*$/)!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! E, 6'(#4*! 1#%4! 1#*#! 4*$'%*#(! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#O! ;'*1#*##*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 1#;#$! J'%3/8J'%! 1#%4! ;'8'%4*$#7O! )'%0#! 3#8#! 1'*+#*! ('8J#+#!(#4*O!J#4)!14!1#(#8!8#/;/*!14!(/#%!*'+'%4O!#$#/! 1#*#!1#%4!8#3K#%#)#$,!! H, >'*1#*##*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! J#+4! 1F3'*!
#$#/! 4*3$%/)$/%! 3'J#+#48#*#! 148#)3/1! ;#1#! #K#$! SBT! 14+/*#)#*!/*$/)!8'8J4#K#4M!! • ;'%'*U#*##*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • ;'(#)3#*##*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • ;'*+'*1#(4#*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!! • ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$[!! • ;'(#;F%#*!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!1#*!! • 143'84*#34!7#34(!;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! I, L')#*438'! ;'*1#*##*! 1#*! ;'8J4#K##*! ;'*+#J14#*! )';#1#!8#3K#%#)#$!14#$/%!J'%1#3#%)#*!)'$'*$/#*!K#*+! J'%(#)/! 14! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#O! ">>L! 1#*! #$#/;/*! 2#)/($#3!LC>P,!! -, ?/%/3#*! @484#! 8'(#(/4! 2#)/($#3! LC>P! 1#*! A*4Q'%34$#3! &%#R40#K#! R#04J! 8'*K'14#)#*! 1#*#! ;'*+'(F(##*! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$,!! 5, Z#*#! ;'*+'(F(##*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! 3'J#+#48#*#!148#)3/1!;#1#!#K#$!S-T!14+/*#)#*!/*$/)! 8'8J4#K#4M!! • 8#*#0'8'*! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! K#*+! $'%14%4! #$#3! 3'(')34! ;%F;F3#(O! ;'8#*$#/#*! 1#*! 'Q#(/#34O! ;'(#;F%#*O! 1#*! 143'84*#34! 7#34(! ;'*+#J14#*!)';#1#!8#3K#%#)#$[!3'%$#!! • ;'*4*+)#$#*!)#;#34$#3!;'(#)3#*#,!! !
Penutup
6$#*1#%! 84*48/8! ;'*+#J14#*! )';#1#! 8#3K#%#)#$! K#*+! $'(#7!140'(#3)#*!14#$#3!R#04J!14;'*/74!F('7!4*3$4$/34!?/%/3#*! @484#!2LC>P!S?@A&T!#+#%!$/0/#*!;'*1414)#*!*#34F*#(!1#;#$! $'%U#;#4,! ! !Lampiran: Target dan Sasaran JKUB Periode
2015-2020
No Indikator Kinerja Base line 2015 2016 2017 2018 2019 2020
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
1 Persentase dosen yang bergelar S3 >40 >45 >45 >50 >50 >50 >55
2 Persentase dosen tetap yang mempunyai jabatan lektor kepala dan guru besar
>50 >50 >50 >50 >60 >60 >60
3
Persentase dosen tetap sesuai dengan PS S1 Kimia UB yang
memiliki sertifikat pendidik >80 >80 >80 >80 >80 >80 >80
4
Jumlah penelitian dosen per tahun dengan sumber dana
nasional/internasional 16/1 16/1 16/1 16/2 16/2 16/3 16/3
5 Jumlah artikel ilmiah yang dihasilkan oleh dosen tetap PS S1
Kimia UB: nasional/internasional 5/15 5/15 5/15 5/20 5/20 5/20 5/30 6 Jumlah pengabdian masyarakat 14 14 14 14 14 14 14 7 Jumlah paten dosen per tahun !2 !2 !2 !2 !2 !2 !2 8 Jumlah kerjasama dengan instansi dalam/luar negeri >10 >10 >10 >10 >10 >10 >10