Bonokeling, Kearifan Lokal Ngeunaan
Jawa
Kuno
Tradisi-unggah unggah tatanén basis cagar budaya berharga Banyumas. Bonokeling pengikut pribumi héd nafsu manusa salaku makhluk dina urutan ka ulang Fitri. Ieu bagian tina hiji hikmah Jawa Kuna sahiji bangsa pribumi salamet di satengahing éta rurusuhan modernitas. Ratusan awéwé make kemban ku sal bodas dibungkus sabudeureun pundak linggih pameutasan laga dina panonpoe terik. Dina tiiseun teh, hiji-hiji ngumbah leungeun maranéhna, suku, sarta nyanghareupan aranjeunna bari ngucapkeun mantra.
Maranéhanana disusun keur ngalaksanakeun hiji ritual unggah-muatan, neneda keur karuhun, pikeun ngabersihan jero saméméh Ramadan, tilu minggu ka tukang. Éta nu dijejeran nepi rapih, komplek Bonokeling kubur, Kacamatan Jatilawang, Banyumas, Propinsi Jawa Tengah.
Bonokeling inohong, dumasar kana Komunitas Adat Sesepuh Bonokeling, Sumitro, nyaeta dikabarkan pamingpin spiritual tina Kadipaten Keusik Luhur (ayeuna wilayah Karanglewas, Banyumas).
wewengkon éta sakali bagian tina Karajaan Padjadjaran. Datangna Bonokeling mun Pekuncen guna muka wewengkon tatanén. Ku alatan éta, nuansa fitur sentral agraris tradisi Bonokeling. Tradisi-unggah unggah mimitina diayakeun méméh usum panén béas. Acara lumangsung lima poé, ti nyambut sémah, neneda babarengan, haji, kasalametan, sareng nyieun balik a.
Sababaraha panganut lalaki pribumi Bonokeling marengan tradisional masak rupa masakan di imah pangadilan Bonokeling komunitas adat adat, kampung Pekuncen, Kacamatan Jatilawang, Banyumas, Propinsi Jawa Tengah, dahareun bakal dilayanan pikeun tepung jeung jamaah haji anu ngalaksanakeun tradisi Pépéling-muatan, jarah kubur ka kuburan leluhur anu dilaksanakeun warsihan saméméh bulan Ramadhan. Lamun islam anjog di abad ka-16, prosesi ieu equated kalayan ritual sadran, tradisi jeung katingal beresih kuburan leluhur saméméh bulan puasa.
kilométer 40 kilométer bari pepelakan mawa bisa didahar babarengan sanggeus ziarah kubur. Ritual mlampah jalan atawa kabiasaan anu diinterpretasi saolah-olah rasa, prihatin saméméh solat isukan.
Dina peuting tangtu, di imah adat di kampung Pekuncen tembok awi anyaman sarta lanté kokotor, aranjeunna remen ngayakeun acara pikeun muji (jenis zikir). Tembok nyanyi lagu ngeunaan basa Jawa Kuna salaku medium kasalametan plea ka Allah swt.
Dina kahirupan sapopoe, aranjeunna nyaram mo Limo, nyaéta candu, maling (maok), Madon (ulin awewe), mabok, jeung maén (judi). Aranjeunna dianjurkeun salawasna mangtaun pangaweruh pikeun alam baka. Urip kuna Jawa prakték paribasa kui mung ngaberhentikeun.Ngombe nu ngakibatkeun yen hirup téh ngan masihan, nu langgeng akhirat hirup.
Dina puasa, ieu komunitas adat, dumasar kalénder Alif Vérsi Rebo Sukaluyu Jawa (Aboge). Teu kawas tekad awal dumasar kana rukyat puasa pamaréntah atawa ningali hilal (sabit). itungan ieu, ceuk Sumitro, geus diwanohkeun dina abad 14 ku Pangeran Rasid Sayid Konéng ti Karajaan Pajang.
Ketegasan tina Bonokeling pribumi ngajaga kearifan lokal henteu tanpa ngeunyeud. Hiji gelombang modernisasi dina formulir hiburan sarta tontonan rada terkikis sababaraha nilai kahirupan maranéhanana.
Sumitro adzab kaluar, lamun nyicingan munggaran désa sarta sakurilingna Pekuncen teu diwenangkeun wayang nanggap na lengger kalawan niat abstain tina dosa. Sanajan kitu, kiwari nu larangan misalna geus mindeng dilanggar. Kituna, dumasar ngajaga Bonokeling, Kiai Kartasari, janten hiji pengikut Bonokeling, salah kudu lulus rupa-rupa tés. Calon pengikut kedah taat ka sababaraha sarat konci pikeun jadi anggota.
balung merti' atawa mendalami dina nilai Bonokeling kana sungsum tulang. Mun teu kuat, jadi kaluar, "ceuk Kartasari.
Tradisi Bonokeling mangrupa kabeungharan budaya Jawa Kuna nu jarang dipake.
Budaya lokal jeung akulturasi budaya Islam anu lumangsung dina Bonokeling adat ngaluncurkeun pangaweruh lokal unik. Kakulawargaan mangrupa sangkan kuat antara Bonokeling bakal konci ka langgengan sahiji hikmah tradisional kuno Jawa.
Sumber
