!"#$%%& '$%((%$$!"%#)#
*+,-+,- . /- /-0 120 2
3
4
0 ./ !
1
! " + 2
$ * '
$ * '
$ *
$ * ,
1 3 * 1
% 4 ( " + 2
2 # -.5 # '
3 *
#
"# -.5 # %
4 0 ./ %
!
" # # $ % &
'
" ( # ) "*
" + , $
# $ # "
" " ) #
!
" # $ % &
' (
$ ) * + "
, - ) ( ( &
ρ = Massa jenis (kg/m3)
υ = Viscositas kinematik fluida (m2/det)
A’ = Luas basah (m2)
A = Luas penampang pipa (m2)
An = Luas penampang pipa n (m2)
D = Diameter pipa (m)
Dn = Diameter pipa n (m)
De = Diameter pipa ekivalen (m)
f = Faktor gesekan Darcy&Weisbach
fn = Faktor gesekan Darcy&Weisbach ke&n
fe = Faktor gesekan ekivalen
g = Percepatan gravitasi bumi (m/det2)
hf = Tinggi kehilangan energi (m)
hfn = Tinggi kehilangan energi ke&n (m)
hm = Tinggi kehilangan energi sekunder (m)
P = Tekanan (kg/m2)
Pn = Tekanan pada titik n (kg/m2)
Q = Debit aliran (m3/det, lt/det)
Qn = Debit aliran ke&n (m3/det, lt/det)
Q0 = Debit terkaan awal (m3/det, lt/det)
Q = Koreksi debit (m3/det, lt/det)
n’ = Koefisien Manning
n = Konstanta
R = Jari&jari hidraulik (m)
Re = Bilangan Reynolds
V = Kecepatan rerata aliran (m/det)
Vn = Kecepatan rerata aliran pipa n (m/det)
! " # $
%& '& & (& ()&
Tabel 3.2 Konstanta hambatan pipa (k) menurut rumus Hazen Williams dan rumus Manning pada tiap tiap kasus
Kasus h Kasus 2 Kasus 3 Kasus 4 Kasus 5
Koefisien Koefisien Koefisien Koefisien Koefisien
Pipa Jaring L
(m) D
(in) Hazen
Williams Manning D
(in) Hazen
Williams Manning D
(in) Hazen
Williams Manning D
(in) Hazen
Williams Manning D
(in) Hazen
Williams Manning
1 ( AB ) 50 3 15359,69 57158,07 2 110648,87 496856,47 3 15359,69 57158,07 2 110648,87 496856,47 3 15359,69 57158,07 4 ( BD ) 200 2 442595,46 1987425,88 2 442595,46 1987425,88 3 61438,77 228632,29 3 61438,77 228632,29 2 442595,46 1987425,88 5 ( AE ) 350 2 774542,06 3477995,30 2 774542,06 3477995,30 3 107517,85 400106,50 3 107517,85 400106,50 2 774542,06 3477995,30 6 ( DE )
I
80 2 177038,18 794970,35 2 177038,18 794970,35 3 24575,51 91452,91 2 177038,18 794970,35 3 24575,51 91452,91 6 ( DE ) 80 2 177038,18 794970,35 2 177038,18 794970,35 3 24575,51 91452,91 2 177038,18 794970,35 3 24575,51 91452,91 7 ( DF ) 100 2 221297,73 993712,94 2 221297,73 993712,94 3 30719,39 114316,14 2 221297,73 993712,94 3 30719,39 114316,14 8 ( EF )
II
200 2 442595,46 1987425,88 2 442595,46 1987425,88 3 61438,77 228632,29 3 61438,77 228632,29 2 442595,46 1987425,88 2 ( BC ) 75 3 23039,54 85737,11 2 165973,30 745284,71 3 23039,54 85737,11 2 165973,30 745284,71 3 23039,54 85737,11 3 ( CD ) 300 2 663893,19 2981138,83 2 663893,19 2981138,83 3 92158,16 342948,43 3 92158,16 342948,43 2 663893,19 2981138,83 4 ( BD )
III
200 2 442595,46 1987425,88 2 442595,46 1987425,88 3 61438,77 228632,29 3 61438,77 228632,29 2 442595,46 1987425,88
Tabel 3.3 Debit pada tiap tiap Kasus
Q (lt/det)
Kasus h Kasus 2 Kasus 3 Kasus 4 Kasus 5
Pipa Jaring L
(m)
Q0
(lt/det) Hazen
Williams Manning
Hazen
Williams Manning
Hazen
Williams Manning
Hazen
Williams Manning
Hazen
Williams Manning
1 ( AB ) 50 20 30,47 30,28 24,34 23,75 24,34 23,75 19,07 18,35 29,95 29,71
4 ( BD ) 200 10 4,52 4,64 6,39 6,74 6,39 6,74 6,03 6,39 4,85 5,01
5 ( AE ) 350 10 0,47 0,28 5,66 6,25 5,66 6,25 10,93 11,65 0,05 0,29
6 ( DE ) I
80 15 3,26 3,51 7,85 8,29 7,85 8,29 11,09 11,43 1,92 2,18
6 ( DE ) 80 15 3,26 3,51 7,85 8,29 7,85 8,29 11,09 11,43 1,92 2,18
7 ( DF ) 100 5 6,27 6,21 7,80 7,96 7,80 7,96 9,84 10,22 8,13 8,11
8 ( EF ) II
200 5 3,73 3,79 2,20 2,04 2,20 2,04 0,16 0,22 1,87 1,89
2 ( BC ) 75 15 19,99 19,92 15,73 15,50 15,73 15,50 10,10 9,73 19,80 19,72
3 ( CD ) 300 10 5,01 5,08 9,27 9,50 9,27 9,50 14,90 15,27 5,20 5,28
4 ( BD ) III
Tabel 4.3 Debit pada Tiap Kasus dengan Rumus Hazen Williams dan Rumus Manning
Q (lt/det) Kasus 1
Kasus 2 Kasus 3 Kasus 4 Kasus 5
(m)
Q0
(lt/det)
(in) Hazen
Williams Manning ∆ % (in) Hazen
Williams Manning ∆ % (in) Hazen
Williams Manning ∆ % (in)
Hazen
Williams Manning ∆ % (in) Hazen
Williams Manning ∆ %
1 (AB ) 50 20 3 30,47 30,28 0,63 2 24,34 23,75 2,48 3 24,34 23,75 2,48 2 19,07 18,35 3,92 3 29,95 29,71 0,81
2 ( BC ) 75 15 3 19,99 19,92 0,35 2 15,73 15,50 1,48 3 15,73 15,50 1,48 3 10,10 9,73 3,80 2 19,80 19,72 0,41
3 (CD ) 300 10 2 5,01 5,08 1,38 2 9,27 9,50 2,42 3 9,27 9,50 2,42 3 14,90 15,27 2,42 2 5,20 5,28 1,52
4 (BD ) 200 10 2 4,52 4,64 2,59 2 6,39 6,74 5,19 3 6,39 6,74 5,19 2 6,03 6,39 5,63 3 4,85 5,01 3,19
5 ( AE ) 350 10 2 0,47 0,28 67,86 2 5,66 6,25 9,44 3 5,66 6,25 9,44 2 10,93 11,65 6,18 3 0,05 0,29 82,76
!
"
#
$
#
% " &
" ' (
*
+ , "
#
)-& !. *.
# + , & , / 01!
# " / 2 200
3 / 02 4 *2 4
3 / 05 4 !5 4
!" " "
6
6 0 )
' (
1
6 * 7 #
)
) ("
& + ,
"
6 1 # 7
!"# $%&
' ( ) * + , !
- . /0+ 1
2 / 3 1
4 5 6 % * ( !
( - . /0+ 1 2 / 3 1
# 7 , & &
% - #8 "!
9 - 7 1 ) ( 6 & !8 !
, 1 - : , 2 / 7
! - " 0+ 2 / 7
6 . % - % ( !
" - . /0+ 2 / 3 1