Prosiding Seninot Ndsianot ?enetitian, pen.lidikan dan ?ehetapan MtpA, Fatultas MIpA, Uhive,sitas Negetiyogaka a, t6 Mei2A09
TINJÀUAN
MIKROSTRUKTTJR
KEREAKTIFAN
ANATAS DAN
RUTIL
SEBAGAI
MATERIAL
SUPERFOTOHIDROFIL
Pf,RMI]KAÀN
Hâri Sutrisno
J
rdik Kimia, FMIPA,U
i|ersitas Negeri yoÆ/akarta (LtNy)e -n ûi I : su r"i sn oh ari@uny ac. i d
ABSTRAK
Titaniun diôlLsida ("|iO) nenitiki sebetas
potino(
atda atatrap Tisa di dhtûûnyate
apatdialan ddlon bektltk ninùal stabil yaitu ahatas. tutit dûnh;ikjl
T!s1w.g
t"i,
bct\itat tueh,trbil,ak!
d,hositLan i"..o,a,t
e"is)ûth
tjotB)
TiolH)-holûndit, rio,(R)-ramsdelit, sedanskak
lina
tùihnla dihasitkar"1etat;i
sj(!sis:!?sM
penakMn teka\aûdû
lenperatur tinggi laitu TiO, tipe kôhn bns,
P^bo,qo:11),
riq
ipe badeteit(îiorMl),
Tioro/ioto\lbik(rio.or,
rioz tipef
o'it CaL dak TiOr tipe cotaû| Di aktaû ke sebetaspAiro4f;O,
t"*Oor,in"i^
Atn rulil paling baryak digndLûk ùtnrk dplik8i
datM
kehiduryk Nanopaftikel titani n dioksida digtmlnn secav lt@s sebagai: cd, pentjatins, fotorotlail berb6is zat parûha 6el Gkitær..fotokatalis, penùetsih otoùatis po.nukaan, pekgenbangdh I:aùofta!!f
aldt tuperfotohidtojrpqn
Ladn. .tan anti bakteli. ransep âan priisip*iietja
liot
befie.la satu sanatoit
bentdsa*an fûhgsionatkya. /lrtiketi;i
akatûehi'jau Fihsip dan kohsep funssi anotas ddk
tttit
sebasai supe,fôtôhidrcfrtvrs
b"rlahaù
Jaaor
!r!,,,tf
aAt
,iti
,eBt nt\trtr\,Atta atn, ia.,,s-^;aon[^,irtt
Ha'il
l@jiùl.eam
tuihatttltktln- biddr? bidang qtau sisi-sisi kt:istat oitif \orsttniatot rJdn
ùk.
+/, hattlt r.I.
t,
t:i:,I-i.,
t.nnI,In.t,.,.-r,",g,Li.
',olek oit
Diahtôtû kedtn sisi kristdt re6ebut. kep.ktifan sisiOit)
!"bih Àeyt .la' ipald s6i(0ll)
sch.gdi supeiajahidroflpcr
tkaoh Sirisisi bistat pddù rutit @"s aktif kle,sjkat dit \1tiht sisi(tt0) .{on/00t)
Siti (tra) hesilût flpetfotôhxhrljt Iebihh.yr
dehgon ûdnntanlti.si sirdt
Ittoiat.t
(t,t)
datiNLla!si
il7/ )K6ta LuncL onatas, nt il, bida"g k' istdt, sùpèt_fotahidtuJ,,ik osnltkn .
PENDAHULUAN
Titanium dioksida
(TiOt
rnemiliki sebelas potimorf âtâu alotrop. Tiga di antaranyâ terdapatdi
alam dalam bentuk mineral stabil: anatês (tet.âgonâl,I4lanô
(WeiÉch et al.2000) .uril (tetragonat, p4lrnnm) (Swopeerdr,l995;
Abrahams eral,
1971) dan brookit (ortorombik, pàca) (Luo et al.. 2005: Baur.lc6lt.
Tiga }?ng lain bersità mela.tabit }?ng dihasilkan .ecara sinteris yairuTiO,(B)
(monoklinilq(2/u)
(Feisret at.,
tgg2;
Marchand erat,
li89),
Tio,(Hlholandit (tetrâeonal, I4lm) (Lato.he et
at,
t989).TioIRlmmsdelir
(onorombilc PbrD ) (Akimoro e/ a!.. Isa4'. <edangkân tinâ iâinn)d diha.ilk n melâlùi sintesis dengan p€rlakuan rekanan dan temperarur tinggi:
Ti0rtiDe
kolumbil
q.Pbo.{Tioxlt)
ror.'rombik. pbar,,rcre)
r,/.
tr)88. s:rron.&
Dachille, 1967), TiO, ripe badeteyir(TiO-MI)
(monoklinik. p2,/c) (Kuo e,dl.
)005: Sarô et al.
tq9tr
fiO
oioronoik
!1iO
Ol)
(orlorornbik,pb..r
rDubrovin<kaia
p/.r1.200t'.
tio:
ripenrorit
Caf
ttub;t,
FnJn)dant|],
dpe coiunit (ortorombiL
Pr,rd)
(Manesini et at.,2OO4). Diantara kesebelajpolimorfdi atas, anâiâs dan rutil paling banyak digunakan unluk aptikrsi dataûl kehidupan.
.
TiO,
diaplikasikân dalam kehidupân sebagai pewama @ignent)prrih
dâlâm cat, plÈjtik, ke(as, rel(stil, penyamakan kutit, dên farmæi lCarp ei
af,
2004). Selain aplikâsi di atas, TjO2 jugâ digunakan sebaeai fotokatatis atau degndai. senyarva orgânik (L'ichin er al., t992r Ripe
&
Râfte.y. 1999; Awatid â1., 2001; Aizawa el at.,2005; Lu er al_. 2008: Zhao et al.. 2008 & Sun er at
'008r dân pcmbeF.ih
rir
I rnba r r Dai erat..
qoo). Nâqopan kct I iO',erurama