ANALISIS SISTEM ANTREAN PELAYANAN
DI KANTOR PERTANAHAN KOTA SEMARANG
SKRIPSI
Oleh:
LENTI AGUSTINA LIANASARI TAMBUNAN
24010210141006
JURUSAN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
ANALISIS SISTEM ANTREAN PELAYANAN
DI KANTOR PERTANAHAN KOTA SEMARANG
Oleh :
LENTI AGUSTINA LIANASARI TAMBUNAN
24010210141006
Sebagai Salah Satu Syarat untuk Memperoleh Gelar
Sarjana Sains pada Jurusan Statistika
JURUSAN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
KATA PENGANTAR
Puji syukur penulis panjatkan kepada Tuhan Yang Maha Esa, karena
limpahan berkat dan karuniaNya, penulis dapat menyusun dan menyelesaikan
Laporan Tugas Akhir dengan judul
Analisis Sistem Antrean Pelayanan di
Kantor Pertanahan Kota Semarang .
Ucapan terima kasih atas dukungan dan bantuan dari berbagai pihak
penulis haturkan kepada :
1.
Ibu Dra. Dwi Ispriyanti, M.Si selaku Ketua Jurusan Statistika Fakultas
Sains dan Matematika Universitas Diponegoro.
2.
Bapak Sugito, S.Si, M.Si selaku dosen pembimbing I dan Bapak Hasbi
Yasin, S.Si, M.Si selaku dosen pembimbing II yang telah mengarahkan
penulis dalam penyusunan Proposal Tugas Akhir ini.
3.
Kantor Pertanahan Kota Semarang sebagai tempat penulis melakukan
penelitian.
4.
Semua pihak yang telah membantu kelancaran penyelesaian Tugas Akhir
ini, yang tidak dapat penulis sebutkan satu per satu.
Penulis menyadari bahwa Laporan Tugas Akhir ini masih jauh dari
sempurna. Oleh karena itu, penulis sangat mengharapkan kritik dan saran yang
membangun dan semoga Laporan Tugas Akhir ini bermanfaat bagi semua pihak.
Semarang, Juni 2014
v
t
y
t
w
u
t
w
y
t
y
y
t y
t
! "y
y
y
y
t
#t
y
y
t
#t
t
u
t
u
t
!t
t
y
y
t
$t
% & #t
$t
' #t
$t
y
$
t
(y
! )t
u
y
y
y
u
t
y
t
t
! *
t
t
#t
( / /
1): (
/
∞
/
∞
)
! $t
' #t
y
t
7 sub loket memiliki
model
( / /2): (
/
∞
/
∞
)
untuk sub loket 2A, 2B, 2C, 2E/F, 2G, 2H, dan
model
( / /4): (
/
∞
/
∞
)
untuk sub loket 2D. Loket 3 pembayaran adalah
( / /2): (
/
∞
/
∞
). Loket 4 penyerahan produk adalah
( / /2): (
/
∞
/
∞
).
vi
./01 2.CT
Kantor Pertanahan Kota Semarang in charge of the land with an area of 373.70
km
2
coverage, every day crowded with visitors who want to take care of the land
petition. However, the high number of applicants who must be served not
proportional to the number of care facilities available to the applicant should enter
the waiting list queue or experiencing situation. This situation occurs in almost all
counters, namely Counter 1 Land Information, Counter 2 Registration, Counter 3
Payment, and Counter 4 Product Delivery. Therefore, the required analysis is
based on the model line system in accordance with the conditions of service
which can then be used to address the issue queue. Based on the analysis, the
model system is the best line in counter 1 land information (M/M/1): (GD/ / ).
Counter 2 registration which is divided into 7 sub-counters have a model
(M/M/2): (GD/ / ) to sub counters 2A, 2B, 2C, 2E/F, 2G, 2H, and the model
(M/M/4): (GD/ / ) to sub counter 2D. Counter 3 payment (M/M/2): (GD/ / ).
Counter 4 is the product delivery (M/M/2): (GD/ / )
5678 69 : ;:
<=>=?=@ <A BACADEF GFB HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 4 <A BACADI J DKJ L A<ADHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 44 MAN AI JDKA DNAO HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 4
v
APL NO AM HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHv
APL NO AQN HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 34 GARN AOSL S HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 344 GARN AOL SC PT B HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHx
GARN AOK ACPAO HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHx
444 GARN AON A PJB HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHx
4v
GARN AOBACISOAD HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHx
v
PAPS I J DG A <F BFADUHUH B=
t
=r
PV>= W=@X HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH U UHYH O Z?Z[ =@C=[= >=\ HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH ] UH] H P=t
=s
=@C=[ = >=\ HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH ] UH^H N Z_ Z=@IV@ V> 4t
4=@ HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH ^ UH`H C=@ a==t
IV@V>4t
4=@ HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH ^ PAPSS NSDEAF A DI F L N AM Almnmompqrs
t
ptt ut uy
vtuwq xysrt
tut zt uvqw t{s|tr
tu } mmmm ~ lmnmm{tr
rwu
r
}t uktr
s
k vtuw q xyst ut zt urt
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm nn lmlm vq u st tr
sqr
k uwr
st u mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm nl lmom trwq x{kst
s|uwr
st u mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm nl lmm {tr
rwu
r
uwr
st u mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm n lmm qw t kvsut mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm n lm m r xt uSteady State
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm n lmm yr
q ss
y qkq u tukstr
k kr q usukt mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm n~ lm m kv sqqr t ukstr
k k mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm l lm~ q sq suwr
st u mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm l lmn {k| tk mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm on p y p omnmt
t
t mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm oo omnmnmysu}| tutt
t mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm oo omnmlm s|tt
tutrwu
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm oo omnmom tt
t ut ztu mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm o omlmst
q sutkks
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm o omomkt }xt|kr
utkks
(Flowchart)
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm o {py {
x
x
& &'
r
( )* +,-. /01)&0203 2
r
&))-32t
20 1203242.5&st
-.206r
&20( )
+ 7 &str
&8/5&)/. /4 2t
&932t
25 2.:- 4t
+; 2)6
u
/06 /). -4 2y
20&:- 420 1120; <
x
= ==x
jv
klmn lon lp qr
x
v
¨©ª©«©¬ ©« ®¯
r
©¬°±²©t
©³ ´« ª©µ¶ ·¸©©¬ ¹©¬t
¸©¬³ ´«ª©µº ·ª©© ¬©¬y
»·t
¯© ®¼½ ·t
¸©¬» ´ ¾¼½·
t
¸ ¯¶©¬¿¼ Àº ·rt
©¬©µ©¬¶¼¿©»·«©r
© ¬¹ ÁÁÁÁÁÁÁÁÁ  ©« ®¯r
©¬Ã±¨©Ä¯ª¨¯t
´¬¹Å©¬´ © ª¸©¬Æu
t
®´¿SPSS
Ç È ¯²¯str
¯¾´Ä ¯¶ ¼ ª« ¼¹¼ À¼ ÉÊ» «¯
r
¬¼ ɳ ´« ª©µ¶·¸©t
©¬ ¹©¬¸©¬³ ´« ª©µ º ·ª©© ¬©¬y
»·t
¯© ®¼½ ·t
¸ ©¬» ´ ¾¼½·t
¸ ¯¶ ©¬¿¼ Àº ·rt
©¬©µ ©¬¶ ¼¿©»·«©
r
©¬ ¹ ÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁ ËÌ ©« ®¯r
©¬Ì±Í© ¾·ª
¶¼ ª«¼¹¼ À¼ É Ê» « ¯
r
¬¼ É ÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁ ÎÏ ©« ®¯©¬r
бº ·¬ ¹¯Ä¯©¬¸©t
©¸©¬Æ®´¿u
t
WinQSB
»·t
¯© ®¼½ ·t
¸ ©¬» ´ ¾¼½ ·
t
¸ ¯¶ ©¬¿ ¼ Àº ·rt
©¬ ©µ ©¬¶¼¿©»·« ©r
©¬ ¹ ÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁ ÑÒ ©« ®¯r
©¬Â±Ó©« ¾©r
Å ¼¸ ·ª»¯«´ ª©Ä¯Extend 6.0
Ô·r
¸ ©Ä ©r
½ ©¬³ ´« ª©µº ·ª©© ¬
y
º©¸©¼½ ·t
¸ ©¬» ´ ¾¼½ ·t
¸ ¯¶ ©¬¿¼ Àº ·©¬©µ©¬rt
¶¼¿© »·« ©r
©¬ ¹ ÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁ3
./0 1213
t
/r
245 4 . 67 3/r
84 9:N R
;,
62<=<=3>4 ?4 3t
1@ : /rt
434 24 3 ? 1A4S
/04r
4 3B.
S
/C4C 7tu,
5 7./r
Du
64 3 0/t
15 / >4 3B 5 4 .4t
0 / 3B1.A704D 64 3 . /3B45443E4
s
7D7t
4s
./D 4>434 3s
/27 3BB4t
754 6 0/370C<D64 3 4 3Ar
/4 3 .4 384 3B >43B C /r
4 67C4t
.454 D 404 3>4w
4 6Au tu
3BBu. M
/t
15 / >4 3B 5 4 .4t
5 7Bu
34 64 3u
3Au
6 0 /3B4t
4s
7 04s
4D 4 2t
/rs
/C< A 454D 4 2T
/1@7 F 3Ar
/43G HD /2 64r
/34 7tu
. /3< D7s
73B73 0/3B4 34D 7s
4 04s
4D4 2 4 3Ar
/43t
/rs
/C< A 0 /3BBu
34 64 3t
/1@7 4 3Ar
/4 3 5 /3B4 3 8u
5<D IJK LMN ONO P N OQRS J KQTR LK UR MLVL K LK WN XLKQY T UR TQ LK LZ LK XYQ LP RSL TLK[\]^_^`
umusan Masalah
9/
r
54s
4r
6 43 D4t
4r
C /D4 643B >4 3Bt
/D4 2 5 784C4r
64 3 0 4 64ru
0us
4 3 0 4s
4D 4 2 >4 3 B5 7 40C 7D454D4 2=/C 4 B4 7C/r
7 6< Aa1.
94 B4 70 434 64 2 B40 C4r
43u
0u
0s
7st
/0 4 3Ar
/4 3 .454s
/0u
4 D16/t
./D4>4 34 35 7?43A 1@:/
rt
434 24 3? 1A 4S
/04r
43Bb2.
94 B4 70 434 64 2015/Ds
7st
/043Ar
/4 3t
/r
C4 7 6.454s
/t
74.D16/t
./D 4>4 34 35 7?4 3A 1@:/
rt
4 34 24 3? 1A4S
/0 4r
4 3Bb3.
94 B4 70 434 64 2u
6<r
43 6 7 3/r
84s
7st
/0 4 3Ar
/43 .4 54s
/t
74 . D16/t
5 4 3su
CD 16/
t
./D4>4 34 35 7?43A 1r
:/rt
4 34 24 3? 1A4S
/0 4r
4 3Bb1.3. Batasan Masalah
4
cd
rt
efeg ef h i jkdt 3
c dl mener
ef oef i jkdt 4
cdfndr
e gef cp jou
ks
drt
es
qst
dl efrr
def cdr
ljgjf ef ceoe i jkdt 2
cdf oe st
er
ef(tu
tu
gsu
m i jkdt)
odfuef cdf di qt
qefl es
qf u-
l es
qf uijkdt
oefvw mi jkdt s
di el eoweger
q.
1.4. Tujuan Penelitian
Tu
tu
efoer
qcdfwiqs
efie c jpefxwues
y kgqr
qf qe oe i egv dmeueqmdr
q kwrz1. M
df udt
e gw q uel mer
efu
lu
ls
qst
dl efrr
def ce oes
dlu
e ijkdt
cdi enefefoq{efr jp| d
rt
efe gef{jt
eS
dl er
efu.
2. M
df dfru
kef l jodis
qst
dl efrr
deft
dr
meq k ce oes
dt
qe c i jkdt
cdi enef ef oq{efrjp| d
rt
ef e gef{jr eS
dler
efu.
3. M
df udt
e gw qu
kwpef kqf dr
t es
qst
dl efrr
def ceo es
dt
qe c ijkdt
oefsu
mijkdt
cdienefefoq{ efrjp| d
rt
efe gef{jreS
dler
efu.
1.5. Manfaat Penelitian
}e
s
qiefeiqs
qs
odfuef ljodit
dr
me qk oefu
kwp ef kqf dr
tes
qst
dl ce oes
dt
qe c i jkdt
oefsu
m ijkdt
cdiene fef oq {efr jp | drt
efe gef {jr eS
dler
efu qf q oqger
e ckefo ecet
mdr
l efseet
meuqmdr
meueqcqge khoqefrer
efnez1.
~euq c df diqt
q oe cet
m dr
lef seet u
fru
k ldf qf uket
kef cdfudt
e gwef oefl dl e gelq eciqke
s
q oer
qt
djp q efrr
def ce oes
dt
qe c i jkdt
cdienefef oq {efrjp| drt
ef e gef{ jreS
dler
efu.
2.
~euq cqge k {efr jp | drt
efe gef {jr eS
dler
efu oe cet
mdr
lef se et u
fru
k5
3.
/
t
r
t u
u
t
w
u
r
u
u
u
t
s
s