EVALUAST NILAI NUTRISI BATANG PISANG AMONL\SI MELALUI PIiN(:I ]KI JRAN I)DGR
AD
SI ZAT-ZAT M A K A NANSN(-Oleh:
windaMelie
(Di bawan bimbingan : Piot Dr.
lr
Lili W.rly,M
As drn Lrr. Elihlani, S Pi. M. As)kmdus
at-at
nalianan dan dlya cemabal
s pismsini
mcnjadi Endal]ljntu!
ncdingkatkm kddunam gizial-zt
nalM
dd
kecem@ ddibahg
RINGXT\SANDalm
sekor peternak.nenakin
kecilnyrlsns
atm
mcnbcnkmdmpdr
terhadapkclcScdim
banmpatm
lbe
diburuhko lemak, lerutamatmal
rmindsia
yse
balm
raldd
ulmhy!
adalah berupahijalm
ataurunput. Untuk nensalasj hal teMbut mak! perlu
dicri
suatupald
altcmalilyeg
dapat mcnsgtiho
runputfbaeai
patd
tcmat. Sabnsuya
a.rabnbaleB ph&g
y
g ncrupalmlinbai
pcrlanielmg
be6dldri
uuamspiss
]ang
biasla
hu]!
dibirk.n
rtau dibuang selelah pisanA dipanen.Selain p€nahan laju an, barans
ph
s tcmlala .juga bie digunala untukpakm lcrnak kaEno kanduqan
zt
nalmm yde
r$kbduns di dalan balanspisC
dapn
dindlatkd
umuk memenuhikebutulm
cizi
pada lcmalruninssi!.
sehinesa dapal nenopangkebuluh
lcmaltminbsia.
Akr
tehdalm
pdnefalm'?
tc
yala bakns piseghcniliki
kedmsd
lisnin yans cukut ti.ggi. shinega dap.r nengg&ggu kecemunu-al
nrakman laimyaKila latu be}wa td<lunc'm lisntu pada bahm pakn akm berpe.Barun r-hadat rerje eMim mihoba
ddm
nrencm a1-al nalmm
diddm
runen LisnisSat ini
petmb,Io
pendudut)!na
snalin
tinsgiald
defrbeik,n
ldpat
positif dan negatif ddlam seDla seklor kehidupd. Pada skrorpetcmrld
smaljn
kccilnyabnd
alm nembftikd
dmpak terhadlp ketesedi@ bahoFtm
ymg
dihullnkd
bagi lenali. lerulnma iemak rurninesiayeg
brnminl6h
ur,idya
adabn b€rura hilluan atau runput.Selain
itu
den8madmr
tututan pmingkab
susudm
dasins,sDyebabkd lcdadinya ko'npciisi lerha.tap pengsunan liDbah
tinme
sebagaiFlm
ten,r
Penhnanpr.ddsi
biji bijilnyss
enahinti&I
ckonodissrb
kb.nka
tenak pakan butn-burim yms juga .lnp,t be*ompetisi d€nso:s6ia
T€rmsuldalm
nenialetd
sratu uahapetenald.
biaya produksii:€
palin8 tingAi tcrdapal pada biaJ,aprlb
ymg macaDai 60-70%.oleh
{rena itu
untuk meryuruEiddnpal
t
6cbd
mata dilakukan;'e;b
ban
pakanallemtif
ymC kclcBedimnya lerus-menerus, heaeya:jnLL
ddal merggeggu proscs meabolisne lematd
terurera tidal be^aingj-€d
beBid
Prrb
bsebur nerupakm bahm patm non-konvmsion.lydg
Fal
dtui limbahh6il perldiln
dm limbal a8m-indusrj S!l,hetuya
adalal€g
piss
ya.B merupatd linbandri
rM@e
piss
yoa
bidmya bmyai{3-ta
araD dibudc seiebn Fisesdip
en.Berdeka
dia
RiroPcat
Statistik Smar€raB{ar
(2006) produlsi.:i
pise
sebmyak 39.131.80lodtalu
dengd16
knas i22,60 hadinda
pis
s
batu.D{i
hdil
ptudulsiieebul
l/l
basio
(3913.81todianu)
merupats
judan
kufil pisua
yanadihasiild
dm
60% nya (2].479.08b'
anu) beraalddi
baranspis
edd
l0% (3.911.181 Lon/khun) b€rdald.!i
dau pisms (Munadjin,
l98l).
l m
phmg nerupaks
tlnan
yanglahe
padanusin
pes.
kmna batang
pisenya ncnilikl
kmdug
at
tmg tinegi yalni mrara 80-90%(Vhadjid-
l93l)
PadamMhla
bahg
pise
ydg
lidal dipd{gi, lmssunsdibunB alau untuk menahan laju an.
Akan
lebpi
badre pisme juea bisadisuald
utuk
pa!
1emkkena
keduee
at
natam
ymgle*tuddg
didilm
barmgpheg
dapatdindfaalka
utuk
ncmenuli kebltund gizi padaknat
Iminsia,
sehingga daD{ denopeg kebuluhm lenahrunimsia.
Balans
pisea
'aa
dapatdijrMfelkd
scbaCaipald
tenak adahnbd{g
pisg
bacia basan ( bonckol). lcngan dm bagid atls&m6ut
daumya.Di bebeala daer.n.
bahg
piseg relan dinanliltkan Fbasai banm penge.ya.sdisdping
sebasai smberpengddd
annirum
untul lenEt. Batarepheg
nens
dms sn,€Ra sekuderds
mineElnalro
dd
nikm
yeg yee
.uliupFnring bagi
cdak
lee
bclsekum.
Senyasa setunder, seperrihnin
padabmnya dald
juhbn
ldg
tidal
berlebihandiFrsunalm sbasai
balu
rcEhor
pNleink6d
nldahlnl
yms te*mduns dalm banmpottr
lttrya.
Xnducm
nilaisin ddi
balanC pis&g adalrn RK 92,28%, BO 74,06%,PK
3,55%,sK
32,85%.NDF
59J2%,
ADF
52,64%. selulosa 44.62%.-oi*lulos
6,78%da
Ugnin 8,25% (Labor GiziRMilmia
Unmd. 2010).V. PENLITIJP
Perl,l@
tum.isi
dengan dosis 9% &e BK urea dapdr menineka&akandunge
at-ar
nakmo
dan kecemrarya. sehinecab.hns
pismg dapar Jicditd
"cbaC"pJtd.u
m.'
erEibdri.(mctlh,
&
ia.D
Ff
R
PIJSTAI(Anegomdi, R. 1990.llnu Makalm TenEt UmM.
Crmeda
J.r,ia.
AnnoninoB2006. Pcnbudidaya 'icbu Di Land sawrn
Dd
Tesalan- Penebar SMdaya. Jolana.ArcIa
S. P. 1989. Pencehan Mikmb, pada Temak Rmimnsia (Tqjenahm oleh Retno Muwmi). Gadj.n Mrda Unire6ity Press, YogyakarlaB&on, J.S.D.A., Chesson and A.ll.Coldon. 1981. Deacclylation md enntucenenl of disestibility. ,Afiic.
Enlircm.
6 : 124- 125.Badd Puet Sblistik. 2006. Sumil.n
Bmr dalm
Angka BadaPNI
S@istikSmalen Bmq
Pad
g.B
erjee, G C. 1978 Aninal Nutritior Oxford & IBM Pub Co Calcurl.Bebi, S. C. 2008 Pengmh Pendnroru
Bltlns
dan Kulit BuanPis
s
Batu(Mus
bdcbyLaa) Sebaelj Poesmli Rmpultjpuee
Dalm
idsm
Tefiadap DerEddi Rahan Ke.inB, Potein
Kse
dm ScratKdd
se6a
ln-Vito
Skipsi Faluhs Petematm U.ivmilas Andala Padag.Beldco,
J.C.1954.New nittuem
@mpoundfor
lminml
A
laboanoryEvalution. J.Anin. Sci. l3 :
601
610.Boylc C . D,. B.RCC&
md
LD.
&:eid.l992Solubilialion
d MincEliationol
Lieninby yhitc rol tungi .Appl.Envnol. Microbiol.58:3217-1224.Cm6,
A.2001.
Tmins.
Animal
Scicnccat
cohell
Univesity.ntlD://\^w.e$i.comell.edu/pldrrvtoxicaecnltlmnidindex.hhl.:10 juni
2001.
Chtuch. d, c. 197S. Digcstilc Pnysiology md Nudtion ol Runinants.2nd .O md B books. Inc.l2l5 N.w.Kline Place Coryalis,Oreson9Tll0. USA.
Cbnch. D. C. 1988. Digestive Physiology md Nurririon of
Rmindt
2'd Ed Omd B. Book. Oegon Slale Univenity. Codallis, IJSA.
Chwh, D.C. md W.C.Pond. 1980.
Rdic
Aninal Nutritio.ad
Feeding. 3Id ed Jnon Willer andSons N€s YorkChLm|
S.
dd
M.Socjono!987.
PdgarunU@
Amoni$i
IerhadapKonposisi Kinia dm Nihi Gi/i
Jedi
Padi untuk Temal SapiPetuatm
On8igole. Dalam
:
Proceedings LimbahPertani
Scbacai Pakmd&