P E R A T U R A ND IR E K T U R JE N D E R A L P E R B E N D A H A R A A N N O M O R P E R - 45 jP B j2 0 1 4
b ah w a u n tu k m elak san ak an k eten tu an P asal 1 1 ay at (2 ) P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 2 2 3 jP M K . 0 5 j2 0 1 3
ten tan g T ata C ara P en y ed iaan d an P en g em b alian D an a
( R e f u n d ) k ep ad a P em b eri P in jam an d an j atau H ib ah L u ar
N eg eri, p erlu m en etap k an P eratu ran D irek tu r Jen d eral P erb en d ah araan ten tan g P erlak u an A k u n tan si T erk ait P en catatan R e f u n d ;
P eratu ran P em erin tah N o m o r 7 1 T ah u n 2 0 1 0 ten tan g S tan d ar A k u n tan si P em erin tah an (L em b aran N eg ara R ep u b lik In d o n esia T ah u n 2 0 1 0 N o m o r 1 2 3 , T am b ah an L em b aran N eg ara R ep u b lik In d o n esia N o m o r 5 1 6 5 ); 2 . P eratu ran P em erin tah N o m o r 1 0 T ah u n 2 0 1 1 ten tan g
T ata C ara P en g ad aan P in jam an L u ar N eg eri d an P en erim aan H ib ah (L em b aran N eg ara R ep u b lik In d o n esia tah u n 2 0 1 1 N o m o r 2 3 , T am b ah an L em b aran ::"J"eg araR ep u b lik In d o n esia N o m o r 5 2 0 2 );
3 . P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 1 7 1 jP M K 0 5 j2 0 0 7 ten tan g S istem A k u n tan si d an P elap o ran K eu an g an P em erin tah P u sat seb ag aim an a telah d iu b ah d en g an P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 2 3 3 jP M K 0 5 j2 0 1 1 ; 4 . P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 1 5 1 jP M K 0 5 j2 0 1 1
ten tan g T ata C ara P en arik an P in jam an d an jatau H ib ah L u ar N eg eri;
5 . P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 2 8 jP M K 0 5 j2 0 1 0 ten tan g S istem A k u n tan si d an P elap o ran P en eru san P in jam an seb ag aim an a telah d iu b ah d en g an P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 2 3 2 jP M K 0 5 j2 0 1 2 ;
6 . P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 2 4 8 jP M K 0 5 j2 0 1 2 ten tan g S istem A k u n tan si T ran sak si K h u su s seb ag aim an a telah d iu b ah d en g an P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r N o m o r 2 2 1 jP M K 0 5 j2 0 1 3 ;
7 . P eratu ran M en teri K eu an g an N o m o r 2 1 8 jP M K 0 5 j2 0 1 3 ten tan g S istem A k u n tan si U tan g P em erin tah ;
9 . P eratu ran D irek tu r Jen d eral P erb en d ah araan N o m o r P E R -5 7 j P B j 2 0 1 3 ten tan g P ed o m an P en y u su n an
L ap o ran K eu an g an K em en terian N eg ara/L em b ag a;
1 0 . P eratu ran D irek tu r Jen d eral P erb en d ah araan N o m o r P E R -2 6 /P B j2 0 1 4 ten tan g P en y u su n an L ap o ran K eu an g an K u asa B en d ah ara U m u m N eg ara p ad a M asa T ran sisi Im p lem en tasi S istem P erb en d ah araan d an A n g g aran N eg ara T ah u n 2 0 1 4 ;
P E R A T U R A N D IR E K T U R JE N D E R A L P E R B E N D A H A R A A N T E N T A N G P E R L A K U A N A K U N T A N S I T E R K A IT P E N C A T A T A N
R E F U N D .
B A B I
K E T E N T U A NU M U M B ag ian K esatu
D efin isi P asal1
D alam P eratu ran D irek tu r Jen d eral in i y an g d im ak su d d en g an :
1 . R e f u n d ad alah k ew ajib an P em erin tah u n tu k
m en g em b alik an p en arik an d an a P H L N , term asu k ak ib at p en arik an d an a P H L N y an g d ilak u k an d alam ran g k a p elak san aan A n g g aran P en d ap atan d an B elan ja N eg ara (A P B N )y an g d ib iay ai d ari P H L N k ep ad a P em b eri P H L N . 2 . P in jam an d an / atau H ib ah L u ar N eg eri y an g selan ju tn y a d isin g k at P H L N ad alah p in jam an d an / atau h ib ah lu ar n eg eri se b ag aim an a d im ak su d d alam P eratu ran P em erin tah N o m o r 1 0 T ah u n 2 0 1 1 ten tan g T ata C ara P en g ad aan P in jam an L u ar N eg eri D an P en erim aan H ib ah .
3 . P em b eri P in jam an d an / atau H ib ah L u ar N eg eri y an g selan ju tn y a d iseb u t P em b eri P H L N ad alah k red ito r / d o n o r y an g m em b erik an p in jam an d an / atau p ih ak y an g m em b erik an h ib ah k ep ad a P em erin tah y an g b erasal d ari lu ar n eg eri.
4 . P erjan jian P H L N ad alah k esep ak atan tertu lis m en g en ai p in jam an d an /atau h ib ah an tara P em erin tah d en g an P em b eri P H L N .
5 . P en g elu aran I n e l i g i b l e ad alah p en g elu aran A P B N y an g d alam p elak san aan n y a tid ak sesu ai d en g an P erjan jian P H L N .
( 2 ) R e f u n d atas p en g elu aran I n e l i g i b l e seb ag aim an a
d im ak su d p ad a ay at ( 1 ) h u ru f a m elip u ti:
a. R e f u n d atas p en g elu aran I n e l i g i b l e terh ad ap P H L N y an g d itarik m elalu i tata cara R ek su s; d an
b . R e f u n d atas P H L N y an g d itarik m elalu i tata cara P L
d an L jC .
( 3 ) R e f u n d atas p en y elesaian ad m in istratif seb ag aim an a
d im ak su d p ad a ay at (1 ) h u ru f b m elip u ti :
a. R e f u n d atas p en y elesaian P H L N y an g terlan ju r
d itarik n am u n terjad i p em b atalan atau term in asi k o n trak p en g ad aan b aran g jjasa d an j atau terjad i k eleb ih an p en arik an d an j atau p en y elesaian atas d en d a k eterlam b atan p en y e1 esaian p ek erjaan ; d an b . R e f u n d u n tu k p en y elesaian ad m in istratif atas sald o
d an a d i R ek su s setelah C l o s i n g A c c o u n t .
B A B II
P E R L A K U A NA K U N T A N S IT E R K A IT P E N C A T A T A NR E F U N D A T A S P E N G E L U A R A NI N E L I G I B L E M E L A L U IR E K S U S
(1 ) K jL m em p ro ses d ata tran sak si R e f u n d y an g d iseb ab k an p en g elu aran I n e l i g i b l e atas P H L N y an g d itarik m elalu i tata cara R ek su s y an g m eru p ak an tan g g u n g jaw ab K j L . (2 ) D alam ran g k a m em p ro ses tran sak si R e f u n d
seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ), K jL m en g alo k asik an an g g aran B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N d alam D IP A jR ev isi D IP A d an m en g aju k an S P M B elan ja d alam ran g k a R e f u n d D an a P H L N k e K P P N . (3 ) B erd asark an S P M seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (2 ),
K P P N m en erb itk an S P 2 D B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N u n tu k u n tu n g R ek en in g K U N .
(4 ) D irek to rat P en g elo laan K as N eg ara (D it.P K N ) m en catat p en erim aan d an a S P 2 D seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (3 ) d i R ek en in g K U N seb ag ai P en d ap atan d alam R an g k a R e f u n d D an a P H L N .
(5 ) K jL m en y am p aik an p em b eritah u an ten tan g p elak san aan p em b ay aran d alam ran g k a R e f u n d k ep ad a
D irek to rat Jen d eral P erb en d ah araan (D itjen P erb en d ah araan ) d en g an m elam p irk an c o p y S P M d an S P 2 D seb ag aim an a d im ak su d ay at (2 ) d an ay at (3 ). (6 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a
ay at (2 ) d an ay at (3 ), U A K P Ap ad a K jL :
a. M en catat a l l o t m e n t B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
b . M en catat realisasi B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N p ad a saat terb it S P 2 D seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam S P M ;
c. M elak u k an k o rek si n ilai aset y an g d ip ero leh d ari su m b er d an a P H L N d alam h al p en y e1 esaian R e f u n d
d im ak su d m em p en g aru h i n ilai p ero leh an aset;
d . K o rek si n ilai aset se b ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d ilak san ak an m en g acu p ad a k eten tu an y an g m en g atu r m en g en ai p en g elo laan b aran g m ilik n eg ara;
e. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d an h u ru f b d i d alam L R A ; f. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a
d im ak su d p ad a h u ru f c d i d alam N eraca;
g . M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f e d an h u ru f f d i d alam C aL K . (7 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a
ay at (2 ) d an ay at (3 ), K P P N selak u U A K B U N -D aerah : a. M en catat a l l o t m e n t B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam D IP A /R ev isi D IP A ;
b . M en catat realisasi B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N p ad a saat terb it S P 2 D seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam S P M ;
c. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
d . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam L R A , L A K , d an N eraca K U N ;
e. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d an h u ru f d d i d alam C aL K . (8 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a
ay at (4 ), D it. P K N selak u U A K B U N -P u sat:
a. M en catat P en d ap atan d alam ran g k a R e f u n d D an a P H L N b erd asark an d an seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam n o ta k red it, rek en in g k o ran , d an
c o p y S P M /S P 2 D y an g d isam p aik an o leh K /L ;
c. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam C aL K .
(9 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (4 ), D it. P K N selak u U A K P A B U N T K P en g elo la P en d ap atan d an B elan jajB eb an d alam ran g k a P en g elo laan K as N eg ara:
a. M en catat P en d ap atan d alam ran g k a R e f u n d D an a
P H L N b erd asark an d an seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam n o ta k red it, rek en in g k o ran , d an
c o p y S P M jS P 2 D y an g d isam p aik an o leh K /L ;
b . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
c. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam C aL K .
P asa1 4
B erd asark an p em b eritah u an ten tan g p em b ay aran d alam ran g k a R e f u n d
d im ak su d d alam P asal 3 ay at (5 ), D it P K N :
p elak san aan seb ag aim an a
a. M elak u k an p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s;
b . M en erb itk an W P R k ep ad a B I u n tu k u n tu n g rek en in g P em b eri P H L N ;
c. M en y am p aik an p em b eritah u an p elak san aan R e f u n d
k ep ad a D irek to rat Jen d eral P en g elo laan U tan g (D JP U ) d en g an m elam p irk an W P R .
(2 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1), D it. P K N selak u U A K B U NP u sat:
a. M en catat p en g elu aran p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s b erd asark an d an se b esar n ilai ru p iah atau n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam n o ta d eb et d an rek en in g k o ran ;
b . M en catat p en erim aan p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s b erd asark an d an se b esar n ilai ru p iah atau n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam n o ta k red it d an rek en in g k o ran ;
d . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d an h u ru f b d i d alam L A K d an N eraca K U N ;
e. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d i d alam L R A , L A K , d an N eraca K U N ;
f. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f d d an h u ru f e d i d alam C aL K . (3 ) K o rek si S iL P A seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (2 )
h u ru f c d ilak u k an d alam h al R e f u n d terjad i atas
p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri tah u n an g g aran y an g lalu . P asal5
(1 ) P em b eri P H L N m em b eritah u k an p en erim aan d an a
R e f u n d d en g an m en erb itk an d an m en y am p aik an N o D
(n eg atif) k ep ad a D JP U d en g an tem b u san D itjen P erb en d ah araan .
(2 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en erim aan p in jam an
lu ar n eg eri, b erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ), D JP U cq . D it. E v alu asi, A k u n tan si d an S etelm en (D it. E A S ) selak u U A K P A B U N y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat:
a. M en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif) d an m en y ajik an d i d alam L R A ;
b . M en catat p en g u ran g an sald o u tan g j p in jam an lu ar n eg eri b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif);
M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
d . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam N eraca;
M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d an h u ru f d d i d alam C aL K . (3 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en erim aan h ib ah
lu ar n eg eri, b erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ), D JP U cq . D it. E A S selak u U A K P AB U N P en g elo la H ib ah :
a. M en catat p en g em b alian p en d ap atan h ib ah b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif) d alam h al R e f u n d terjad i atas realisasi
b. M enyajikan pencatatan transaksi sebagaim ana dim aksud pada huruf a di dalam L R A ;
c. M engungkapkan penyajian transaksi sebagaim ana dim aksud pada huruf b di dalam C aL K .
(4) B erdasarkan N oD (negatif) sebagaim ana dim aksud pada
ayat (1), D JP U m enerbitkan S P 4 H L N dan
m enyam paikan kepada D itjen P erbendaharaan cq. D it. P K N .
(5) D alam hal terdapat ketidaksesuaian data N oD
se bagaim ana dim aksud pada ayat ( 1 ) dengan W P R sebagaim ana dim aksud dalam P asal 4 ayat ( 1 ) huruf c,
D JP U dan D itjen P erbendaharaan m elakukan
pencocokan dan penelitian data. B A B III
P E R L A K U A N A K U N T A N S I T E R K A IT P E N C A T A T A NR E F U N D P H L N A T A S
P E N G E L U A R A N I N E L I G I B L E T E R H A D A P P H L N Y A N G D IT A R IK M E L A L U I T A T A
C A R A P L D A N L jC S E R T A P E N Y E L E S A IA N P H L N Y A N G T E R L A N JU R D IT A R IK N A M U N T E R JA D I P E M B A T A L A N A T A U T E R M IN A S I K O N T R A K P E N G A D A A N
B A R A N G jJA S A D A N jA T A U T E R JA D I K E L E B IH A N P E N A R IK A N D A N jA T A U P E N Y E L E S A IA N A T A S D E N D A K E T E R L A M B A T A N P E N Y E L E S A IA N
P E K E R JA A N B agian K esatu
R e f u n d P H L N atas P engeluaran I n e l i g i b l e terhadap P H L N yang D itarik m elalui
T ata C ara P L dan L jC serta P enyelesaian P H L N yang T erlanjur D itarik nam un T erjadi P em batalan atau T erm inasi K ontrak P engadaan B arangjJasa danjatau T erjadi K elebihan P enarikan danj atau P enyelesaian atas D enda K eterlam batan
P enyelesaian P ekerjaan yang M enjadi T anggung Jaw ab K em enterian Negaraj L em baga
P asa16
(1) K jL m em proses data transaksi R e f u n d atas pengeluaran I n e l i g i b l e terhadap P H L N yang D itarik m elalui T ata C ara
P L dan L jC serta penyelesaian P H L N yang terlanjur ditarik nam un terjadi pem batalan atau term inasi
kontrak pengadaan barangjjasa danjatau terjadi
kelebihan penarikan danj atau penyelesaian atas denda keterlam batan penyelesaian pekerjaan yang m enjadi tanggungjaw ab K jL .
(2) D alam rangka m em proses transaksi R e f u n d
sebagaim ana dim aksud pada ayat (1), K jL
m engalokasikan anggaran B elanja dalam rangka R e f u n d
(3 ) B erd asark an S P M seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (2 ), K P P N m en erb itk an S P 2 D B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N u n tu k u n tu n g P em b eri P H L N .
(4 ) K jL m en y am p aik an p em b eritah u an ten tan g p elak san aan p em b ay aran d alam ran g k a R e f u n d k ep ad a
D itjen P erb en d ah araan d an D JP U d en g an m elam p irk an
c o p y S P M d an S P 2 D seb ag aim an a d im ak su d ay at (2 )
d an ay at (3 ).
(5 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (2 ) d an ay at (3 ), U A K P Ap ad a K jL :
a. M en catat a l l o t m e n t B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam D IP A jR ev isi D IP A ;
b . M en catat realisasi B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N p ad a saat terb it S P 2 D seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam S P M ;
c. M elak u k an k o rek si n ilai aset y an g terb en tu k d ari P H L N d alam h al p en y elesaian R e f u n d d im ak su d
m em p en g aru h i n ilai p ero leh an aset;
d . K o rek si n ilai aset seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d ilak san ak an m en g acu p ad a k eten tu an y an g m en g atu r m en g en ai p en g elo laan b aran g m ilik n eg ara;
e. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d an h u ru f b d i d alam L R A ; f. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a
d im ak su d p ad a h u ru f c d i d alam N eraca;
g . M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f e d an h u ru f f d i d alam C aL K . (6 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a
ay at (2 ) d an ay at (3 ), K P P N selak u U A K B U N -D aerah : a. M en catat a l l o t m e n t B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam D IP A jR ev isi D IP A ;
b . m en catat realisasi B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N seb esar n ilai y an g tercan tu m d alam S P M p ad a saat terb it S P 2 D ;
c. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
e. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d an h u ru f d d i d alam C aL K .
P asa1 7
(1 ) P em b eri P H L N m em b eritah u k an p en erim aan d an a
R e f u n d d en g an m en erb itk an d an m en y am p aik an N o D
(n eg atif) k ep ad a D JP U d en g an tem b u san D itjen P erb en d ah araan .
(2 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en erim aan p in jam an
lu ar n eg eri, b erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ), D JP U cq . D it. E A S selak u U A K P AB U N y an g m en g ak u n tan sik an u tan g P em erin tah : a. M en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan b erd asark an d an seb esar n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif);
b . M en catat p en g u ran g an sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri b erd asark an d an seb esar n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif);
c. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
d . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam N eraca;
e. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d an h u ru f c d i d alam C aL K . (3 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en erim aan h ib ah
lu ar n eg eri, b erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ), D JP U cq . D it. E A S se1 ak u U A K P AB U N P en g elo la H ib ah :
a. M en catat p en g em b alian p en d ap atan h ib ah b erd asark an d an seb esar n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif) d alam h al R e f u n d terjad i atas realisasi p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri tah u n an g g ara b erj alan ;
b . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
c. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam C aL K .
B ag ian K ed u a
R e f u n d P H L N atas P en g elu aran I n e l i g i b l e terh ad ap P H L N y an g D itarik m elalu i T ata C ara P L d an L jC serta P en y elesaian P H L N y an g T erlan ju r D itarik n am u n T erjad i P em b atalan atau T erm in asi K o n trak P en g ad aan B aran g j Jasa d an j atau T erjad i K eleb ih an P en arik an d an j atau P en y elesaian atas D en d a K eterlam b atan
P en y elesaian P ek erjaan y an g M en jad i T an g g u n g Jaw ab P em erin tah D aerah (P E M D A )jB ad an U sah a M ilik N eg ara (B U M N )jB ad an U sah a M ilik D aerah
(B U M D )jP ih ak K etig a
(1 ) D alam h al R e f u n d atas p en g elu aran I n e l i g i b l e terh ad ap P H L N y an g D itarik m elalu i T ata C ara P L d an L jC serta p en y elesaian P H L N y an g terlan ju r d itarik n am u n terjad i p em b atalan atau term in asi k o n trak p en g ad aan b aran g jjasa d an jatau terjad i k eleb ih an p en arik an d an j atau p en y elesaian atas d en d a k eterlam b atan p en y elesaian p ek erjaan m eru p ak an tan g g u n g jaw ab P em d ajB U M N jB U M D jP ih ak K etig a, K jL m en y am p aik an p em b eritah u an p erm in taan R e f u n d
k ep ad a P em d ajB U M N j B U M DjP ih ak K etig a.
(2 ) B erd asark an p em b eritah u an p erm in taan R e f u n d
seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ),
P em d aj B U M Nj B U M Dj P ih ak K etig a m elak u k an tran sfer d an a R e f u n d k e rek en in g P em b eri P H L N .
(3 ) P em d ajB U M N jB U M D jP ih ak K etig a m en y am p aik an p em b eritah u an ten tan g p elak san aan p em b ay aran d alam ran g k a R e f u n d k ep ad a K j L , D itjen P erb en d ah araan , d an
D JP U d en g an m elam p irk an b u k ti tran sfer d an a R e f u n d
seb ag aim an a d im ak su d ay at (2 ). P asal9
(1 ) P em b eri P H L N m em b eritah u k an p en erim aan d an a
R e f u n d seb ag aim an a d im ak su d d alam P asal 8 ay at (2 )
d en g an m en erb itk an d an m en y am p aik an N o D (n eg atif) k ep ad a D JP U d en g an tem b u san D itjen P erb en d ah araan . (2 ) B erd asark an N o D (n eg atif) seb ag aim an a d im ak su d p ad a
ay at (1 ), D JP U m en erb itk an d an m en y am p aik an 8 P 4 H L N d ilam p iri c o p y N o D k ep ad a:
a. D itjen P erb en d ah araan cq . D it. P K N d an K P P N K h u su s P in jam an d an H ib ah ;
b . D itjen P erb en d ah araan cq . D irek to rat 8 istem M an ajem en In v estasi (D it. 8 M I), d alam h al R e f u n d
d ilak u k an atas P H L N y an g d iteru sp in jam k an ; atau c. D irek to rat Jen d eral P erim b an g an K eu an g an (D JP K )
cq . D irek to rat P em b iay aan d an K ap asitas D aerah , d alam h al R e f u n d d ilak u k an atas P H L N y an g
(3 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en erim aan p in jam an
lu ar n eg eri, D JP U cq . D it. E A 8 selak u U A K P AB U N y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat:
a. M en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D
(n eg atif);
b . M en catat p en g u ran g an sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif);
c. M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
d . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam N eraca;
e. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d an h u ru f d d i d alam C aL K . (4 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en erim aan h ib ah
lu ar n eg eri, D JP U cq . D it. E A 8 se1 ak u U A K P A B U N P en g elo la H ib ah :
a. M en catat p en g em b alian p en d ap atan h ib ah b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif) d alam h al R e f u n d terjad i atas realisasi
p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri tah u n an g g ara b erjalan ;
b . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
c. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam C aL K .
(5 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas P H L N y an g
d iteru sp in jam k an seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (2 ) h u ru f b , D itjen P erb en d ah araan cq . D it. 8 M I selak u U A K P A B U N y an g m en g ak u n tan sik an p en eru san p in jam an :
a. M en catat p en g u ran g an sald o p iu tan g p en eru san p in jam an b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif) d an 8 P 4 H L N ;
b . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam N eraca;
(6 ) D alam h al terd ap at k etid ak sesu aian d ata an tara b u k ti tran sfer d en g an N o D , K / L , D JP U , d an D itjen
P erb en d ah araan m elak u k an p en co co k an d an p en elitian d ata.
P asal 1 0
(1 ) D alam h al, tran sak si R e f u n d seb ag aim an a d im ak su d d alam P asal 8 ay at (1 ) m em p en g aru h i p en y ajian n ilai aset p ad a K / L , S atu an K erja terk ait p ad a K / L selak u
U A K P A m elak u k an k o rek si n ilai aset y an g d ip ero leh d ari su m b er d an a P H L N .
(2 ) K o rek si n ilai aset seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ) d ilak san ak an m en g acu p ad a k eten tu an y an g m en g atu r m en g en ai p en g elo laan b aran g m ilik n eg ara.
B A B IV
P E R L A K U A NA K U N T A N S IT E R K A IT P E N C A T A T A NR E F U N D
U N T U K P E N Y E L E S A IA NA D M IN IS T R A T IFA T A S S A L D O D A N A D I R E K S U S S E T E L A H C L O S I N G A C C O U N T
P asal 1 1
(1 ) B erd asark an p erm in taan R e f u n d d ari P em b eri P H L N ,
D itjen P erb en d ah araan c.q . D it. P K N selak u p en g elo la R ek su s m en erb itk an su rat d alam ran g k a R e f u n d k ep ad a B an k In d o n esia atas b eb an R ek su s y an g d isertai W P R y an g m en g in fo rm asik an n am a d an n o m o r rek en in g , s w i f t c o d e ,d an referen si rek en in g P em b eri P H L N .
(2 ) B erd asark an su rat seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ), B an k In d o n esia m en erb itk an d an m en y am p aik an ad v is d eb it k red it b eserta lap o ran rek en in g k o ran R ek su s k ep ad a D itjen P erb en d ah araan .
(3 ) D itjen P erb en d ah araan m em b eritah u k an p elak san aan
R e f u n d k ep ad a D JP U d en g an m elam p irk an c o p y ad v is d eb it k red it d an lap o ran rek en in g k o ran R ek su s seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (2 ).
(4 ) B erd asark an tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (2 ), D it. P K N selak u U A K B U N -P u sat:
a. M en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan , p en g em b alian p en d ap atan h ib ah , atau k o rek si S iL P A b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam ad v is d eb it k red it d an lap o ran rek en in g k o ran d ari B an k In d o n esia;
b . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A , L A K , d an N eraca K U N ;
(5 ) K o rek si S iL P A seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (4 ) h u ru f a d ilak u k an d alam h al R e f u n d terjad i atas
p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri tah u n an g g aran y an g lalu .
(1 ) P em b eri P H L N m em b eritah u k an p en erim aan d an a
R e f u n d seb ag aim an a d im ak su d d alam P asal 1 1 ay at (2 )
d en g an m en erb itk an d an m en y am p aik an N o D (n eg atif) k ep ad a D JP U d en g an tem b u san D itjen P erb en d ah araan . (2 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en erim aan p in jam an
lu ar n eg eri, D JP U cq . D it. E A S selak u U A K P AB U N y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat:
M en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif);
M en catat p en g u ran g an sald o u tan g j p in jam an lu ar n eg eri b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif);
M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
d . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam N eraca;
M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f c d an h u ru f d d i d alam C aL K . (3 ) D alam h al R e f u n d d ilak u k an atas p en d ap atan h ib ah
lu ar n eg eri tah u n an g g aran y an g lalu , D JP U cq . D it. E A S selak u U A K P AB U N P en g elo la H ib ah :
a. M en catat p en g em b alian p en d ap atan h ib ah b erd asark an d an seb esar n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif);
b . M en y ajik an p en catatan tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f a d i d alam L R A ;
c. M en g u n g k ap k an p en y ajian tran sak si seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f b d i d alam C aL K .
(4 ) B erd asark an N o D (n eg atif) seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ), D JP U m en erb itk an d an m en y am p aik an S P 4 H L N d en g an d ilam p iri c o p y N o D k ep ad a D itjen P erb en d ah araan cq . D it. P K N .
B A B V
K E T E N T U A NL A IN -L A IN
(1 ) P erlak u an ak u n tan si terk ait p en catatan R e f u n d
d ilak san ak an sesu ai M o d u l P erlak u k an A k u n tan si terk ait P en catatan R e f u n d seb ag aim an a tercan tu m d alam L am p iran y an g m eru p ak an b ag ian tid ak terp isah k an d ari P eratu ran D irek tu r J en d eral in i.
(2 ) D alam h al u n it ak u n tan si p ad a B U N jK u asa B U N telah m en erap k an S P A N , p en y ajian lap o ran k eu an g an p ad a B U N jK u asa B U N m en g acu p ad a k eten tu an y an g m en g atu r m en g en ai p en y u su n an lap o ran k eu an g an K u asa B U N p ad a m as a tran sisi im p lem en tasi S P A N .
B A B V I
K E T E N T U A NP E N U T U P P asal 1 4
P eratu ran D irek tu r Jen d eral in i m u lai b erlak u sejak tan g g al d itetap k an u n tu k p en y u su n an L ap o ran K eu an g an T ah u n 2 0 1 4 .
D itetap k an d i Jak arta
L A M P lR A N
P E R A T U R A N D I R E K T U R J E N D E R A L P E R B E N D A H A R A A N N O M O R P E R - 4~ jP B j2 0 1 4 T E N T A N G P E R L A K U A N A K U N T A N S I T E R K A I t 'P E N C A T A T A N R E F U N D
MODUL
PERLAKUAN AKUNTANSI TERKAIT
2 . P erlak u an ak u n tan si terk ait p en catatan R e f u n d atas p en g elu aran I n e l i g i b l e terh ad ap P H L N y an g d itarik m elalu i tata cara P L d an L / C serta p en y elesaian P H L N y an g terlan ju r d itarik n am u n terjad i p em b atalan atau term in asi k o n trak p en g ad aan b aran g jjasa d an jatau terjad i k eleb ih an p en arik an d an j atau p en y elesaian atas d en d a k eterlam b atan p en y elesaian p ek erjaan y an g m en jad i tan g g u n g jaw ab K em en terian N eg arajL em b ag a;
3 . P erlak u an ak u n tan si terk ait p en catatan R e f u n d atas p en g elu aran
I n e l i g i b l e terh ad ap P H L N y an g d itarik m elalu i tata cara P L d an L / C serta
p en y elesaian P H L N y an g terlan ju r d itarik n am u n terjad i p em b atalan atau term in asi k o n trak p en g ad aan b aran g jjasa d an jatau terjad i k eleb ih an p en arik an d an l atau p en y elesaian atas d en d a k eterlam b atan p en y elesaian p ek erjaan y an g m en jad i tan g g u n g jaw ab P em d ajB U M N jB U M D jP ih ak K etig a; d an
4 . P erlak u an ak u n tan si terk ait p en catatan R e f u n d u n tu k p en y elesaian ad m in istratif atas sald o d an a d i R ek su s setelah c l o s i n g a c c o u n t .
D . S IS T E M A T IK AP E N Y A JIA N
M o d u l ak u n tan si tran sak si R e f u n d d isu su n d en g an sistem atik a seb ag ai b erik u t:
P E N D A H U L U A N
B ab in i m elip u ti latar b elak an g , tu ju an , ru an g lin g k u p , d an sistem atik a p en y ajian .
AKUNTANSITRANSAKSIREFUND
B ab in i m em b ah as m en g en ai p ro sed u r p elak san aan R e f u n d ,
k eb ijak an ak u n tan si R e f u n d , d an u n it ak u n tan si y an g m en y ajik an
P en g ak u an
A l l o t m e n t b elan ja u n tu k R e f u n d d iak u i p ad a saat an g g aran telah
d itetap k an / d ialo k asik an y an g d itan d ai d en g an terb itn y a D IP A atau D IP A R ev isi.
P en g u k u ran
A l l o t m e n t b elan ja u n tu k R e f u n d d icatat b erd asark an n ilai n o m in al y an g tercan tu m d alam D IP A atau D IP A R ev isi.
2 ) K P P N (N o n S P A N / e x i s t i n g ) :
Ju rn al S A U :
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si p en g ak u an a l l o t m e n t b elan ja u n tu k R e f u n d d isajik an p ad a:
- L ap o ran R ealisasi A n g g aran (L R A )S atk er selak u U A K P A ; d an - L R A K P P N selak u U A K B U N -D aerah .
S elan ju tn y a, p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an
secara m em ad ai d alam C atatan atas L ap o ran K eu an g an (C aL K ). b . S atk er m erealisasik an b elan ja d alam ran g k a R e f u n d d en g an
m en g aju k an S P M k e K P P N u n tu k u n tu n g R ek en in g K U N . S elan ju tn y a, atas S P M terseb u t K P P N m en erb itk an S P 2 D B elan ja d alam ran g k a R e f u n d d an a P H L N u n tu k u n tu n g
R ek en in g K U N .
P ro ses ak u n tan si atas tran sak si in i d ilak u k an o leh S atk er selak u U A K P A d an K P P N selak u U A K B U N -D aerah atau U A K B U N -P u sat sesu ai rek en in g p en g elu aran k u asa B U N y an g d ib eb an i. U n tu k K P P N y an g su d ah m en g im p lem en tasik an S P A N , p en g elu aran in i ak an m em b eb an i R P K B U N P u sat y an g m eru p ak an m itra D irek to rat P K N selak u K u asa B U N P u sat. P en g ak u an
R ealisasi b elan ja u n tu k R e f u n d d an a P H L N d iak u i p ad a saat
S P 2 D d iterb itk an o leh K P P N b erd asark an p en g aju an S P M S atk er.
P en g u k u ran
5 2 1 2 1 8 B e1anja dalam rangka R e f u n d D ana xxx
P H L N
115612 P iutan dari K P P N xxx
2) K P P N (N on S P A N / E x i s t i n g ) :
P encatatan pada K P P N yang belum m engim plem entasikan S P A N adalah sebagaim ana berikut ini.
a . Jurnal S A K U N :
5 2 1 2 1 8 B elanja dalam rangka R e f u n d D ana xxx P H L N
1 1 1 4 2 1 K as di R ekenin K as di K P P N xxx
5 2 1 2 1 8 B elanja dalam rangka R e f u n d D ana xxx
P H L N
1 1 5 6 1 2 P iutan dari K P P N xxx
P enyajian dan P engungkapan
T ransaksi realisasi B elanja dalam rangka R e f u n d D ana P H L N
disajikan pada:
- L R A S atker selaku U A K P A ; dan
- L R A , L A K , dan N eraca K U N K P P N selaku U A K B U N -D aerah. S elanjutnya, penyajian transaksi R e f u n d terse but diungkapkan secara m em adai dalam C aL K .
D alam hal K P P N telah m engim plem entasikan S P A N , kebijakan
akuntansi dan pe1aporan keuangan pada K P P N se1aku
U A K B U N -D aerah, m engacu pada ketentuan yang m engatur m engenai penyusunan laporan keuangan K uasa B U N pada m as a transisi im plem entasi S P A N .
c. D alam hal transaksi R e f u n d yang dilakukan m em pengaruhi nilai
perolehan aset, m aka S atker m elakukan koreksi atas nilai persediaan, aset tetap atau aset lainnya yang diperoleh dari sum ber dana P H L N .
P engakuan
K oreksi atas nilai aset diakui pada saat m em o penyesuaian telah diterbitkan oleh S atker berdasarkan dokum en sum ber yang sah (hasil pem eriksaan yang telah disepakati dan/atau bukti setor). P engukuran
K oreksi atas nilai aset dicatat berdasarkan nilai nom inal yang tercantum dalam m em o penyesuaian.
Jurnal
D iin v estasik an d alam A set T eta A set T eta
D iin v estasik an d alam A set L ain n a A set L ain n a
K o rek si n ilai aset seb ag aim an a d im ak su d p ad a ay at (1 ) d ilak san ak an m en g acu p ad a k eten tu an y an g m en g atu r m en g en ai p en g elo laan b aran g m ilik n eg ara.
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si k o rek si atas n ilai p ersed iaan , aset tetap , atau aset lain n y a k aren a R e f u n d d isajik an p ad a n eraca d an d iu n g k ap k an
secara m em ad ai d alam C aL K .
d . B erd asark an S P 2 D u n tu k u n tu n g R ek en in g K U N , D irek to rat P K N m en catat p en erim aan d an a S P 2 D d i R ek en in g K U N seb ag ai p en d ap atan d alam ran g k a R e f u n d .
P en g ak u an
R ealisasi P en d ap atan d alam ran g k a R e f u n d D an a P H L N d iak u i
p ad a saat u an g d iterim a p ad a R ek en in g K U N b erd asark an n o ta k red it, rek en in g k o ran d an c o p y S P M jS P 2 D .
P en g u k u ran
R ealisasi P en d ap atan d alam ran g k a R e f u n d D an a P H L N d icatat
b erd asark an n ilai n o m in al y an g tercan tu m d alam n o ta k red it, rek en in g k o ran , d an c o p y S P M jS P 2 D .
Ju rn al
P en catatan atas realisasi P en d ap atan d alam ran g k a R e f u n d D an a P H L N seb ag aim an a b erik u t in i.
1 ) D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat (N o n S P A N jE x i s t i n g ) :
a Ju rn al S A K U N :
K as d i R ek en in K U N
P en d ap atan d alam ran g k a
R e n d D an a P H L N
U tan k e ad a K U N
P en d ap atan d alam ran g k a
U tan k e ad a K U N
P en d ap atan d alam ran g k a
R e n d P H L N P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p en d ap atan u n tu k R e f u n d d isajik an p ad a :
- L R A , L A K , d an N eraca K U N D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat.
- L R A D irek to rat P K N selak u U A K P A B U N T K P en g elo la P en d ap atan d an B elan jajB eb an d alam ran g k a P en g elo laan K as N eg ara.
S elan ju tn y a, p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an
secara m em ad ai d alam C aL K .
e. S etelah d an a R e f u n d d im ak su d d iterim a d i R ek en in g K U N , D irek to rat P K N m elak u k an p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s.
P en g ak u an
P en g elu aran p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s d iak u i b erd asark an n o ta d eb et d an rek en in g k o ran d ari B I. S ed an g k an p en erim aan p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s d iak u i b erd asark an n o ta k red it d an rek en in g k o ran d ari B I.
P en g u k u ran
P en g elu aran p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s d icatat seb esar n ilai ru p iah atau p en jab aran k e d alam n ilai ru p iah atas n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam n o ta d eb et d an rek en in g k o ran d ari B I. S ed an g k an p en erim aan p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s d icatat seb esar n ilai ru p iah atau p en jab aran k e d alam n ilai ru p iah atas n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam n o ta k red it d an rek en in g k o ran d ari B I.
Ju rn al
P en catatan atas realisasi p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s seb ag aim an a b erik u t in i.
8 2 4 2 1 1 P en g elu aran P em in d ah b u k u an d ari x x x R ek en in g K U N k e R ek su s k aren a
K o rek si P em b eb an an
1 1 1 x x x K as d i R ek en in K U N x x x
1 1 1 x x x 8 1 4 2 2 1
K as d i R ek su s
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p em in d ah b u k u an d ari R ek en in g K U N k e R ek su s d isajik an o leh D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat p ad a L A K d an N eraca K U N serta d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
f. D irek to rat P K N m elak u k an p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan lu ar n eg eri p ad a p erio d e p en erim aan m au p u n setelah p erio d e p en erim aan .
D alam h al tran sak si R e f u n d terk ait d en g an p en arik an p ln Jam an lu ar n eg eri, D irek to rat P K N m elak u k an p en catatan p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan .
P en g ak u an
P en g elu aran p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d iak u i p ad a saat u an g d ik elu ark an d ari R ek su s b erd asark an N o ta d eb et d an R ek en in g K o ran B I atas p en erb itan W P R d ari D irek to rat P K N y an g d itu ju k an k ep ad a B I.
P en g u k u ran
P en g elu aran p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d icatat seb esar n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o ta d eb et d an R ek en in g K o ran B I.
Ju rn al
P en catatan u n tu k p en g ak u an realisasi p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan y an g d ilak u k an p ad a p erio d e p en erim aan m au p u n setelah p erio d e p en erim aan p ad a saat D irek to rat P K N b elu m m en erap k an S P A N seb ag aim an a b erik u t in i.
7 1 2 x x x P en g em b alian P en erim aan P em b iay aan x x x L u ar N e eri
lllx x x K as d i R ek su s x x x
7 1 2 x x x P en g em b alian P en erim aan x x x
P em b ia aan L u ar N e eri
2 1 9 7 1 1 U tan k e ad a K U N x x x
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d isajik an o leh D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat p ad a L R A , L A K , d an N eraca K U N serta d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
g . D irek to rat P K N m elak u k an p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri p ad a p erio d e p en erim aan .
P en g ak u an
P en g u k u ran
P en g elu aran p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri p ad a p erio d e p en erim aan d icatat seb esar n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o ta d eb et d an R ek en in g K o ran B I.
Ju rn al
P en catatan u n tu k p en g ak u an realisasi p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri y an g d ilak u k an p ad a p erio d e p en erim aan sesu ai k eten tu an N o n S P A N/ e x i s t i n g ad alah seb ag aim an a b erik u t in i.
4312xx P en g em b alian P en d ap atan H ib ah L u ar xxx N e eri
111xxx K as d i R ek su s xxx
4312xx P en g em b alian P en d ap atan H ib ah L u ar xxx N e eri
219711 U tan k e ad a K U N xxx
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri p ad a p erio d e p en erim aan d isajik an o leh D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat p ad a L R A , L A K , d an N eraca K U N serta d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
h . D irek to rat P K N m elak u k an p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri setelah p erio d e p en erim aan .
P en g ak u an
P en g elu aran p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri p ad a p erio d e p en erim aan d iak u i p ad a saat u an g d ik elu ark an d ari R ek su s b erd asark an N o ta d eb et d an R ek en in g K o ran B I atas p en erb itan W P R d ari D irek to rat P K N y an g d itu ju k an k ep ad a B I. P en g u k u ran
P en g e1 u aran p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri p ad a p erio d e p en erim aan d icatat seb esar n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o ta d eb et d an R ek en in g K o ran B I.
Ju rn al
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri setelah p erio d e p en erim aan d isajik an p ad a L A K d an N eraca K U N D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam
C aL K .
D alam h al D irek to rat P K N telah m en g im p lem en tasik an S P A N , k eb ijak an ak u n tan si d an p elap o ran k eu an g an p ad a D it. P K N selak u U A K B U N -P u sat seb ag aim an a d im ak su d p ad a h u ru f d sam p ai d en g an h d i atas, m en g acu p ad a k eten tu an y an g m en g atu r m en g en ai p en y u su n an lap o ran k eu an g an K u asa B U N p ad a m as a tran sisi im p lem en tasi S P A N .
D alam h al P em b eri P H L N telah m en erim a p en g em b alian d an a
( R e f u n d ) , m ak a P em b eri P H L N m en erb itk an N o D (n eg atif) k ep ad a
D JP U c.q . D irek to rat E A S seb ag ai p em b eritah u an b ah w a R e f u n d
telah d iterim a. S elan ju tn y a, D JP U c.q . D irek to rat E A S m en in d ak lan ju ti d en g an m en erb itk an d an m en y am p aik an S P 4 H L N d isertai c o p y N o D k ep ad a D itjen P B N c.q . D irek to rat P K N .
B erd asark an h al terseb u t d i atas, m ak a D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat d an U A K P A B U N P en g elo la H ib ah p erlu m elak u k an p ro ses ak u n tan si tran sak si R e f u n d seb ag aim an a b erik u t in i.
a. D JP U c.q . D irek to rat E A S m en erim a N o D (n eg atif) d ari P em b eri P in jam an L u ar N eg eri seb ag ai n o tifik asi b ah w a R e f u n d telah
d iterim a.
B erd asark an N o D (n eg atif) y an g d iterim a d ari P em b eri P H L N , D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat m en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan lu ar n eg eri.
P en g ak u an
P en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu aian sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri d iak u i p ad a saat d iterim an y a N o D (n eg atif) d ari P em b eri P in jam an L u ar N eg eri.
P en g u k u ran
P en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu aian sald o u tan g j p in jam an lu ar n eg eri d icatat m en g g u n ak an n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif).
7 1 2 x x x P en g em b alian P en erim aan x x x P em b ia aan L u ar N e eri
P en catatan u n tu k m en g ak u i p en g u ran g an jp en y esu aian sald o u tan g j p in jam an lu ar n eg eri :
2 2 2 x x x U tan g Jan g k a P an jan g L u ar x x x N e eri
3 2 1 4 1 1 D an a y an g H aru s D ised iak an . x x x
u n tu k P em b ay aran U tan g Jan k a P an 'an
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat m en y ajik an p en g ak u an p en g u ran g an p en erim aan p em b iay aan p ad a L R A d an p en g ak u an p en g u ran g an sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri d alam N eraca. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d
terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
b . D JP U c.q . D irek to rat E A S m en erim a N o D (n eg atif) d ari P em b eri H ib ah L u ar N eg eri seb ag ai n o tifik asi b ah w a R e f u n d telah d iterim a p ad a p erio d e p en erim aan H ib ah L u ar N eg eri.
B erd asark an N o D (n eg atif) y an g d iterim a d ari P em b eri P H L N , D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N P en g elo la H ib ah m en catat p en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri d alam h al refu n d terjad i p ad a p erio d e p en erim aan P H L N .
P en g ak u an
P en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri d iak u i p ad a saat d iterim an y a N o D (n eg atif) d ari P em b eri H ib ah L u ar N eg eri. P en g u k u ran
P en g em b alian p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri b erd asark an n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif),
d icatat atas n ilai
Ju rn al
P en catatan u n tu k m en g ak u i p en g u ran g an p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri ad alah seb ag ai b erik u t :
4 3 1 2 x x P en g em b alian P en d ap atan H ib ah x x x L u ar N e eri
2 1 9 7 1 1 U tan k e ad a K U N x x x
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N P en g elo la H ib ah m en y ajik an p en g ak u an p en g u ran g an p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri p ad a L R A . S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d
terse b u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
A tas transaksi ini, m aka D JP U c.q. D irektorat E A S selaku
sebagaim ana disebutkan dalam huruf a sam pai dengan c di atas, m engacu pada ketentuan yang m engatur m engenai penyusunan laporan keuangan K uasa B U N pada m asa transisi im plem entasi S P A N .
dalam rangka penyelesaian adm inistratif akan m em icu m unculnya perm intaan pengem balian dana ( R e f u n d ) oleh P em beri P H L N .
P em beri P H L N akan m enyam paikan perm intaan R e f u n d kepada pem erintah c.q. K em enterian K euangan. A tas pem beritahuan tersebut, pem erintah c.q. K em enterian K euangan m em beritahukan kepada K / L selaku E x e c u t i n g A g e n c y untuk m elaksanakan R e f u n d .
D alam hal K I L m enilai bahw a R e f u n d dim aksud m erupakan
tanggung jaw ab K / L , m aka sebagai pelaksana kegiatan R e f u n d ,
K P A pada K / L berkew ajiban untuk m enyediakan dana dalam rangka m em enuhi ketentuan dalam perjanjian P H L N .
K / L m elaksanakan R e f u n d P H L N setelah m em peroleh
pem beritahuan bahw a perm intaan R e f u n d yang berasal dari P em beri P H L N m erupakan tanggung jaw ab K I L . S elanjutnya, K P A
pada K / L m enindaklanjuti dengan m elakukan langkah-Iangkah
berupa pengalokasian anggaran untuk pelaksanaan R e f u n d dalam
D IP A dan pengajuan S P M ke K P P N dalam rangka realisasi belanja
R e f u n d .
D alam pelaksanaan R e f u n d P H L N atas pengeluaran I n e l i g i b l e
terhadap P H L N yang ditarik m elalui tata cara P L dan L / C serta
U n it ak u n tan si y an g terlib at d alam p ro ses ak u n tan si p elak san aan
R e f u n d P H L N atas p en g elu aran I n e l i g i b l e m elalu i R ek su s ad alah seb ag ai b erik u t :
S atk er p ad a K jL selak u U n it A k u n tan si K u asa P en g g u n a A n g g aran (U A K P A );d an
K P P N se1 ak u U n it A k u n tan si K u asa B en d ah ara U m u m N eg ara-D aerah (U A K B U N -D aerah ).
A d ap u n p ro ses ak u n tan si y an g d ilak u k an o leh u n it ak u n tan si d i atas ad alah seb ag aim an a b erik u t in i.
a. S atk er m en g alo k asik an an g g aran u n tu k R e f u n d d alam D IP A
tah u n b erjalan atau m en g aju k an rev isi D IP A atau m en g alo k asik an d an a p ad a D IP A tah u n an g g aran b erik u tn y a. P ro ses ak u n tan si atas tran sak si in i d ilak u k an o leh S atk er selak u U A K P A d an K P P N selak u U A K B U N -D aerah .
P en g ak u an
A l l o t m e n t b elan ja u n tu k R e f u n d d iak u i p ad a saat an g g aran telah d itetap k an j d ialo k asik an y an g d itan d ai d en g an terb itn y a D IP A atau D IP A R ev isi.
P en g u k u ran
A l l o t m e n t b elan ja u n tu k R e f u n d d icatat b erd asark an n ilai
n o m in al y an g tercan tu m d alam D IP A atau D IP A R ev isi. Ju rn al
P en catatan atas a l l o t m e n t b elan ja u n tu k R e f u n d seb ag aim an a
b erik u t in i.
2 ) K P P N (N o n S P A Nj e x i s t i n g ) :
Ju rn al S A U :
P iu tan d ari K P P N
A l l o t m e n t B elan ja d alam
ran k a R e n d D an a P H L N P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si p en g ak u an A l l o t m e n t B elan ja d alam ran g k a R e f u n d
D an a P H L N d isajik an p ad a : - L R A S atk er selak u U A K P A
- L R A K P P N selak u U A K B U N -D aerah
S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
P en g ak u an
R ealisasi b elan ja u n tu k R e f u n d d iak u i p ad a saat S P 2 D d iterb itk an o leh K P P N b erd asark an p en g aju an S P M S atk er. P en g u k u ran
R ealisasi b elan ja u n tu k R e f u n d d icatat b erd asark an n ilai
n o m in al y an g tercan tu m d alam S P M .
5 2 1 2 1 8 B elan ja d alam ran g k a R e f u n d x x x
D an a P H L N
1 1 5 6 1 2 P iu tan d ari K P P N x x x
2 ) K P P N (N o n S P A N Ie x i s t i n g ) :
P en catatan p ad a K P P N y an g b elu m m en g im p lem en tasik an S P A N atau b erd asark an k eb ijak an ak u n tan si e x i s t i n g ad alah seb ag aim an a b erik u t in i.
a Ju rn al S A K U N :
5 2 1 2 1 8 B elan ja d alam ran g k a R e f u n d x x x D an a P H L N
1 1 1 4 2 1 K as d i R ek en in g K as d i x x x
K P P N
5 2 1 2 1 8 B elan ja d alam ran g k a R e f u n d x x x D an a P H L N
1 1 5 6 1 2 P iu tan d ari K P P N x x x
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si p en g ak u an realisasi b elan ja u n tu k R e f u n d
d isajik an p ad a :
L R A S atk er selak u U A K P A
L R A , L A K , d an N eraca K U N K P P N selak u U A K B U N -D aerah
S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
c. D alam h al tran sak si R e f u n d y an g d ilak u k an m em p en g aru h i n ilai p ero leh an aset, m ak a S atk er p erlu m elak u k an k o rek si atas n ilai p ersed iaan l aset tetap Iaset lain n y a y an g terb en tu k d ari P H L N .
P en g ak u an
K o rek si atas n ilai aset d iak u i p ad a saat m em o p en y esu aian telah d iterb itk an o leh S atk er b erd asark an d o k u m en su m b er y an g sah (h asil p em erik saan y an g telah d isep ak ati d an l atau b u k ti seto r).
P en g u k u ran
Ju rn al
P en catatan k o rek si atas n ilai P ersed iaan k aren a R e
3 2 1 3 x x D iin v estasik an d alam L ain n a
1 6 x x x x A set L ain n a P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si k o rek si atas n ilai p ersed iaan j aset tetap j aset
lain n y a k aren a R e f u n d d isajik an p ad a n eraca. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara
m em ad ai d alam C aL K .
D alam h al P em b eri P H L N telah m en erim a p en g em b alian j R e f u n d ,
m ak a P em b eri P H L N m en erb itk an N o D (n eg atif) k ep ad a D JP U c.q . D irek to rat E A S seb ag ai p em b eritah u an b ah w a R e f u n d telah d iterim a. S elan ju tn y a, D JP U c.q . D irek to rat E A S m en in d ak lan ju ti d en g an m en erb itk an d an m en y am p aik an n y a S P 4 H L N d en g an d ilam p iri c o p y N o D k ep ad a D itjen P B N c.q . D irek to rat P K N d an K P P N K h u su s P in jam an d an H ib ah .
B erd asark an N o D (n eg atif), D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat d an U A K P A B U N P en g elo la H ib ah m elak u k an p ro ses ak u n tan si tran sak si R e f u n d seb ag ai b erik u t:
a. D JP U c.q . D irek to rat E A S m en erim a N o D d ari P em b eri P in jam an L u ar N eg eri.
B erd asark an N o D (n eg atif) y an g d iterim a d ari p em b eri p in jam an lu ar n eg eri, D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat m en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu ian sald o u tan g j p in jam an lu ar n eg eri.
P en g ak u an
P en g u ran g an p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu aian sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri d iak u i p ad a saat d iterim an y a N o D (n eg atif) d ari P em b eri P in jam an L u ar N eg eri.
P en g u k u ran
Ju rn al
P en catatan u n tu k m en g ak u i p en g u ran g an p en erim aan p em b iay aan p ad a D JP U (S A -B U N ):
7 1 2 x x x P en g em b alian P en erim aan x x x P em b ia aan L u ar N e eri
2 1 9 7 1 1 k e ad a K U N x x x
2 2 2 x x x U tan g Jan g k a P an jan g L u ar x x x N e eri
3 2 1 4 1 1 D an a y an g H aru s D ised iak an x x x u n tu k P em b ay aran U tan g
Jan k a P an 'an P en y ajian d an P en g u n g k ap an
D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat m en y ajik an p en g ak u an p en g u ran g an p en erim aan p em b iay aan p ad a L R A . U n tu k p en g ak u an p en g u ran g an sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri d isajik an d alam N eraca. S elain itu , p en y ajian tran sak si
R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K . b . D JP U c.q . D irek to rat E A S m en erim a N o D (n eg atif) d ari P em b eri
H ib ah L u ar N eg eri seb ag ai n o tifik asi b ah w a R e f u n d telah
d iterim a.
B erd asark an N o D (n eg atif) y an g d iterim a d ari p em b eri h ib ah lu ar n eg eri, D JP U c.q . D irek to rat E A S se1 ak u U A K P A B U N P en g elo la H ib ah m en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu ian sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri.
P en g ak u an
P en g u ran g an p en d ap atan h ib ah d iak u i p ad a saat d iterim an y a N o D (n eg atif) d ari P em b eri H ib ah L u ar N eg eri.
P en g u k u ran
P en g u ran g an p en d ap atan h ib ah d icatat b erd asark an p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif).
Ju rn al
P en catatan u n tu k m en g ak u i p en g u ran g an p en d ap atan h ib ah ad alah se b a ai b erik u t :
4 3 1 2 x x P en g em b alian P en d ap atan H ib ah x x x L u ar N e eri
P enyajian dan P engungkapan L uar N egeri sebagai notifikasi bahw a R e f u n d telah diterim a
setelah periode penerim aan H ibah L uar N egeri.
D JP U c.q. D irektorat E A S se1aku U A K P A B U N P engelola H ibah tidak m engakuntansikan R e f u n d atas hibah luar negeri setelah
periode penerim aan hibah. A kuntansi atas transaksi ini dalam rangka penyelesaian adm inistratif akan m em icu m unculnya perm intaan pengem balian dana ( R e f u n d ) oleh P em beri P H L N .
P em beri P H L N akan m enyam paikan perm intaan R e f u n d kepada P em erintah c.q. K em enterian K euangan. A tas pem beritahuan tersebut, P em erintah c.q. K em enterian K euangan m em beritahukan kepada K j L selaku E x e c u t i n g A g e n c y untuk m elaksanakan R e f u n d .
D alam hal K j L m enilai bahw a R e f u n d dim aksud m erupakan tanggung jaw ab P em dajB U M N jB U M D jP ihak K etiga, m aka K jL m e nyam paikan pem beritahuan perm intaan R e f u n d kepada
P em dajB U M N jB U M D j P ihak K etiga.
dengan m elam pirkan bukti transfer dana R e f u n d tersebut.
D alam hal transaksi R e f u n d yang dilakukan m em pengaruhi nilai
perolehan aset, m aka S atker perlu m elakukan koreksi atas nilai persediaan, aset tetap atau aset lainnya yang terbentuk dari P H L N . A tas transaksi ini, m aka U A K P A perlu m elakukan proses akuntansi sebagaim ana berikut ini.
P engakuan
P en g u k u ran
K o rek si atas n ilai aset d icatat b erd asark an n ilai n o m in al y an g
te rc a n tu m d a la m m e m o p e n y e su a ia n .
Ju rn al
P en catatan k o rek si atas n ilai P ersed iaan k aren a R e
D iin v estasik an d alam A set L ain n a A set L ain n a
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si k o rek si atas n ilai p ersed iaan , aset tetap , atau aset lain n y a k aren a R e f u n d d isajik an d alam n eraca. S elain itu , p en y ajian
tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam
C aL K .
D alam h al P em b eri P H L N telah m en erim a p en g em b alian j R e f u n d ,
m ak a P em b eri P H L N m en erb itk an N o D (n eg atif) k ep ad a D JP U c.q . D irek to rat E A S seb ag ai p em b eritah u an b ah w a R e f u n d telah
d iterim a. S elan ju tn y a D JP U c.q . D irek to rat E A S m en in d ak lan ju ti d en g an m en erb itk an S P 4 H L N d an m en y am p aik an n y a k ep ad a D itjen P B N c.q . D irek to rat P K N d an K P P N K h u su s P in jam an d an H ib ah . B erd asark an h al terseb u t d i atas, D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat d an U A K P A B U N P en g elo la H ib ah m elak u k an p ro ses ak u n tan si tran sak si R e f u n d seb ag ai b erik u t:
a. D JP U c.q . D irek to rat E A S m en erim a N o D (n eg atif)d ari P em b eri P in jam an L u ar N eg eri
B erd asark an N o D (n eg atif) y an g d iterim a d ari p em b eri p ln Jam an lu ar n eg eri, D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat m en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu ian sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri.
P en g ak u an
P en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu aian sald o u tan g /p in jam an lu ar n eg eri d iak u i p ad a saat d iterim an y a N o D d ari P em b eri P in jam an L u ar N eg eri.
P en g u k u ran
712xxx P en g em b alian P en erim aan P em b iay aan xxx L u ar N e eri
219711 U tan k e ad a K U N xxx
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
D JP U c.q . D irek to rat E A S se1 ak u U A K P A B U N y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat m en y ajik an p en g ak u an p en g u ran g an p en erim aan p em b iay aan d alam L R A . U n tu k p en g ak u an p en g u ran g an sald o u tan g /p in jam an lu ar n eg eri d isajik an d alam N eraca. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d
terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
b . D JP U c.q . D irek to rat E A S m en erim a N o D (n eg atif) d ari P em b eri H ib ah L u ar N eg eri p ad a p erio d e p en erim aan h ib ah lu ar n eg eri
B erd asark an N o D (n eg atif) y an g d iterim a d ari p em b eri h ib ah lu ar n eg eri, D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N P en g elo la H ib ah m en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu ian sald o u tan g jp in jam an lu ar n eg eri.
P en g ak u an
P en g u ran g an p en d ap atan h ib ah d iak u i p ad a saat d iterim an y a N o D (n eg atif) d ari P em b eri H ib ah L u ar N eg eri.
P en g u k u ran
P en g u ran g an p en d ap atan h ib ah d icatat b erd asark an n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif).
4312xx P en g em b alian P en d ap atan H ib ah L u ar xxx N e eri
219711 U tan k e ad a K U N xxx
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
D JP U c,q . D irek to rat E A S m en erim a N o D (n eg atif) d ari P em b eri H ib ah L u ar N eg eri setelah p erio d e p en erim aan H ib ah L u ar N eg eri D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N P en g elo la H ib ah tid ak m elak u k an p ro ses ak u n tan si terh ad ap R e f u n d atas h ib ah lu ar n eg eri setelah p erio d e p en erim aan h ib ah , A k u n tan si atas tran sak si in i d ilak san ak an o leh K u asa B U N .
d . D alam h al p elak san aan R e f u n d terjad i atas P H L N y an g d iteru sp in jam k an , D irek to rat S M I m en erim a S P H L N d an c o p y N o D (n eg atif) d ari D JP U cq . D irek to rat E A S .
P en g ak u an
P en g u ran g an sald o p iu tan g p en eru san p in jam an d iak u i p ad a saat d iterim an y a S P 4 H L N d an c o p y N o D (n eg atif).
P en g u k u ran
P en g u ran g an sald o p iu tan g p en eru san p In Jam an d icatat b erd asark an n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai n o m in al y an g tercan tu m d i d alam N o D (n eg atif).
Ju rn al
P en catatan u n tu k m en g ak u i p en g u ran g an sald o p iu tan g p en eru san in 'am an ad alah seb a ai b erik u t :
D iin v estasik an D alam A set L ain n a P iu tan g Jan g k a P an jan g P en eru san P in ' am an
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
D irek to rat S M I selak u U A K P A B U N y an g m en g ak u n tan sik an p en eru san p in jam an m en y ajik an p en g ak u an p en g u ran g an p iu tan g d alam N eraca. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
D . P E R L A K U A N A K U N T A N S I T E R K A IT P E N C A T A T A N R E F U N D U N T U K P E N Y E L E S A IA N A D M IN IS T R A T IF A T A S S A L D O D A N A D I R E K S U S S E T E L A H C L O S I N G A C C O U N T
P em b eri P H L N ak an m en y am p aik an p erm in taan R e f u n d k ep ad a p em erin tah c.q . K em en terian K eu an g an d alam ran g k a p en y elesaian ad m in istratif atas sald o d an a d i R ek su s setelah c l o s i n g a c c o u n t .
P elak san aan R e f u n d P H L N d alam ran g k a p en y elesaian ad m in istratif atas sald o d an a d i R ek su s setelah c l o s i n g a c c o u n t d ilak u k an o leh D itjen P B N c.q . D irek to rat P K N selak u p en g elo la R ek su s d en g an m en erb itk an su rat d alam ran g k a R e f u n d k ep ad a B l d isertai W P R y an g m en g in fo rm asik an n am a, n o m o r rek en in g , s w i f t c o d e , d an referen si rek en in g P em b eri P H L N .
a. P en y elesaian ad m in istratif atas sald o d an a d i rek su s setelah
c l o s i n g a c c o u n t y an g b ersu m b er d ari p en arik an p in jam an lu ar
n eg eri
D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat m elak u k an p ro ses ak u n tan si atas p en y elesaian ad m in istratif atas . sald o d an a d i rek su s setelah c l o s i n g a c c o u n t y an g b ersu m b er d ari p en arik an p in jam an lu ar n eg eri m elalu i p en catatan p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan .
P en g ak u an
P en g elu aran p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d iak u i p ad a saat u an g d ik elu ark an d ari R ek su s b erd asark an A d v is D eb et K red it d an lap o ran R ek en in g K o ran atas p en erb itan W P R d ari D irek to rat P K N y an g d itu ju k an k ep ad a B 1 .
P en g u k u ran
P en g elu aran p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d iak u i p ad a saat u an g d ik elu ark an d ari R ek su s b erd asark an A d v is D eb et K red it d an lap o ran R ek en in g K o ran atas p en erb itan W P R d ari D irek to rat P K N y an g d itu ju k an k ep ad a B 1 .
Ju rn al
P en catatan u n tu k p en g ak u an realisasi p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan y an g d ilak u k an p ad a p erio d e p en erim aan m au p u n setelah p erio d e p en erim aan p ad a saat D irek to rat P K N b elu m m en erap k an S P A N seb ag aim an a b erik u t in i.
7 1 2 x x x P en g em b alian P en erim aan x x x P em b ia aan L u ar N e en
lllx x x K as d i R ek su s x x x
7 1 2 x x x P en g em b alian P en erim aan x x x P em b ia aan L u ar N e eri
1 1 5 6 1 1 P iu tan d ari B U N x x x
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d isajik an d alam L A K d an N eraca K U N D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
b . P en y elesaian ad m in istratif atas sald o d an a d i rek su s setelah
c l o s i n g a c c o u n t y an g b ersu m b er d ari p en d ap atan h ib ah lu ar
n eg eri p ad a p erio d e p en erim aan h ib ah lu ar n eg eri
P en g ak u an
P en g elu aran p en g em b alian p en d ap atan h ib ah d iak u i p ad a saat p en g elu aran k as d ari R ek su s b erd asark an A d v is D eb et K red it d an lap o ran R ek en in g K o ran d ari B l atas p en erb itan W P R d ari D irek to rat P K N y an g d itu ju k an k ep ad a B 1 .
P en g u k u ran
P en g elu aran p en g em b alian p en d ap atan h ib ah p ad a p erio d e p en erim aan d icatat n ilai ru p iah atau n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d alam A d v is D eb et K red it d an lap o ran R ek en in g K o ran atas p en erb itan W P R d ari D irek to rat P K N y an g d itu ju k an k ep ad a B 1 .
Ju rn al
P en catatan u n tu k p en g ak u an realisasi p en g em b alian p en d ap atan h ib ah y an g d ilak u k an p ad a p erio d e p en erim aan seb ag aim an a b erik u t in i.
4 3 1 2 x x P en g em b alian P en d ap atan H ib ah x x x L u ar N e eri
1 1 1 x x x K as d i R ek su s x x x
4 3 1 2 x x P en g em b alian P en d ap atan H ib ah x x x L u ar N e eri
2 1 9 7 1 1 U tan k e ad a K U N x x x
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p en g em b alian p en d ap atan h ib ah p ad a p erio d e p en erim aan d isajik an d alam L A K d an N eraca K U N D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terseb u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
c. P en y elesaian ad m in istratif atas sald o d an a d i rek su s setelah
c l o s i n g a c c o u n t y an g b ersu m b er d ari p en d ap atan h ib ah lu ar
n eg eri setelah p erio d e p en erim aan h ib ah lu ar n eg eri
A tas p en y elesaian ad m in istratif atas sald o d an a d i rek su s setelah c l o s i n g a c c o u n t y an g b ersu m b er d ari p en d ap atan h ib ah lu ar n eg eri setelah p erio d e p en erim aan h ib ah lu ar n eg eri, D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat m en catat p en g em b alian p en d ap atan h ib ah .
P en g ak u an
P en g u k u ran
K o rek si ek u itas d an a lan car (S iL P A ) k aren a p en g em b alian
p e n d a p a ta n h ib a h lu ar n eg eri sete1 ah p erio d e p en erim aan h ib ah d icatat seb esar n ilai ru p iah atau n ilai p en jab aran k e d alam ru p iah atas n ilai y an g tercan tu m d alam A d v is D eb et K red it d an lap o ran R ek en in g K o ran d ari B I.
Ju rn al
P en catatan u n tu k p en g ak u an p en erim aan h ib ah y an g d ilak u k an seb ag aim an a b erik u t in i.
realisasi p en g em b alian sete1 ah p erio d e p en erim aan
P en y ajian d an P en g u n g k ap an
T ran sak si realisasi p en g em b alian p en d ap atan h ib ah setelah p erio d e p en erim aan d isajik an d alam L A K d an N eraca K U N D irek to rat P K N selak u U A K B U N -P u sat. S elain itu , p en y ajian tran sak si R e f u n d terse b u t d iu n g k ap k an secara m em ad ai d alam C aL K .
D alam h al D irek to rat P K N telah m en g im p lem en tasik an S P A N , k eb ijak an ak u n tan si d an p elap o ran k eu an g an p ad a K u asa B U N , m en g acu p ad a k eten tu an y an g m en g atu r m en g en ai p en y u su n an lap o ran k eu an g an K u asa B U N p ad a m asa tran sisi im p lem en tasi S P A N .
D alam h al P em b eri P H L N telah m en erim a p en g em b alian j R e f u n d ,
m ak a P em b eri P H L N m en erb itk an N o D (n eg atif) k ep ad a D JP U c.q . D irek to rat E A S seb ag ai p em b eritah u an b ah w a R e f u n d telah
d iterim a. S elan ju tn y a D JP U c.q . D irek to rat E A S m en in d ak lan ju ti d en g an m en erb itk an S P 4 H L N d an m en y am p aik an n y a k ep ad a D itjen P B N c.q . D irek to rat P K N .
B erd asark an h al terseb u t d i atas, m ak a D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat d an U A K P A B U N P en g elo la H ib ah p erlu m elak u k an p ro ses ak u n tan si tran sak si R e f u n d seb ag aim an a b erik u t in i.
a. D JP U c.q . D irek to rat E A S m en erim a N o D (n eg atif) d ari P em b eri P in jam an L u ar N eg eri
B erd asark an N o D y an g d iterim a d ari p em b eri p ln Jam an lu ar n eg eri, D JP U c.q . D irek to rat E A S selak u U A K P A B U N Y an g m en g ak u n tan sik an u tan g p em erin tah p u sat m en catat p en g em b alian p en erim aan p em b iay aan d an p en y esu ian sald o u tan g j p in jam an lu ar n eg eri.
P en g ak u an