Wafa Shofiani, 2015
Model pengajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
BAB 1
BUBUKA
1.1Kasang Tukang Panalungtikan
Maca mangrupa salah sahiji kaparigelan nu wajib dikawasa ku siswa.
Kaparigelan maca mangrupa salah sahiji tina opat kaparigelan basa salian ti
kaparigelan ngaregepkeun, nyarita, jeung nulis. Kaparigelan basa ieu salawasna
silih pangaruhan sarta raket hubunganana jeung prosés-prosés nu jadi dadasar
makéna basa.
Gillet jeung Temple (dina Lestari 2011, kc. 67) nétélakeun yén reading is
making sense of written language. Maca nya éta méré ma’na kana basa tinulis.
Méré ma’na remen disebut nyangkem eusi bacaan anu mangrupa kagiatan paling
dasar tina prosés maca. Esénsi tina kagiatan maca mangrupa pamahaman bacaan.
Sinom (dina Lestari 2011, kc. 67) nyebutkeun yén pamahaman nya éta hiji prosés
mental salaku wujud tina aktivitas kognisi anu teu bisa ditempo. Produk tina
pamahaman téh nya éta kalakuan nu dihasilkeun sanggeus prosés pamahaman éta
lumangsung, contona ngajawab patalékan, boh sacara lisan atawa tinulis.
Dina dunya atikan kagunaan maca kacida pentingna. Ku cara maca
pangaweruh siswa bisa leuwih jembar, siswa bisa leuwih ngamekarkeun dirina
sacara optimal sarta bisa meunang sagala informasi anu diperlukeun dina prosés
diajar-ngajar. Pangajaran maca mangrupa pangajaran anu diajarkeun di SMP
kaasup anu rek ditalungtik nya éta pangajaran maca carita pondok. Sakumaha
geus ditangtukeun ku Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat anu dirumuskeun
dina Kompetensi Inti jeung Kompetensi Dasar. Kompetensi Dasar nya éta ieu di
handap.
8.1.1 Menghargai, menghayati, dan mensyukuri bahasa Sunda sebagai anugrah
Tuhan yang Maha Esa sebagai sarana komunikasi melalui Rumpaka Kawih,
Guguritan, Sisindiran, Bahasan, CARPON, Surat, Warta, dan Biantara.
8.2.1 Menunjukkan perilaku jujur, tanggung jawab, percaya diri, peduli, dan
santun dalam menggunakan bahasa Sunda untuk memahami Rumpaka
2
Wafa Shofiani, 2015
Model pengajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
8.3.8 Mengidentifikasi dan menganalisis CARPON sesuai dengan
kaidah-kaidahnya.
8.4.8 Menanggapi dan menyusun teks CARPON dengan memperhatikan
kaidah-kaidahnya.
Masalah anu kapanggih di lapangan nya éta kurangna minat siswa dina maca,
lantaran siswa teu ngabogaan sumanget pikeun ngabogaan kasadaran diri hayang
terus ngaronjatkeun kabiasaan maca sahingga kamampuh maca siswa tacan
kalaksanakeun sacara optimal. Hal anu ngalantarankeun kurangna minat maca
sarta pamahaman kana eusi bacaan anu di baca siswa nya éta kurangna motivasi
tina diri siswa jeung kurangna model pangajaran anu ngirut, hal ieu jadi salah
sahiji faktor anu ngabalukarkeun ayanana pasualan sahingga mangaruhan kana
proses diajar-ngajar, antukna siswa teu ngabogaan sikep daria kana diajar utamana
maca. Salian ti kompetensi atawa tujuan pangajaran moal kahontal, ogé
mangaruhan kana pamahaman siswa, anu antukna moal bisa nyangkem atawa
méré tanggapan kana ma’na jeung informasi bacaan nu dibacana.
Salian ti éta, aya ogé faktor séjén nu ngalantarankeun kurangna kamampuh
maca siswa nya éta guru salaku pangatik. Kurangna guru dina méré kasempetan
ka siswa pikeun aktif dina prosés diajar-ngajar, kaayaan prosés diajar-ngajar nu
masih lumangsung sacara monoton ku ngagunakeun pola tradisional nya éta
saperti guru nerangkeun di hareup, siswa ngaregepkeun bari nyatet satuluyna
siswa dibéré latihan soal. Kitu lumangsungna diajar-ngajar ti mimiti nepi ka jam
diajar béak. Kondisi nu saperti kitu kurang kondusif dina ngarojong kamekaran
kamampuh maca siswa anu antukna ngajadikeun siswa kurang kritis, kurang aktif
jeung henteu kréatif. Guru miboga pancén pikeun ngajembaran misi jeung fungsi
anu jadi tanggung jawabna,nurutkeun Darodhiharjo dina (Marno & Idris, kc.18)
aya tilu pancén guru: ngadidik, ngajar, jeung ngalatih.
Guru diperedih inovatif jeung kréatif dina lumangsungna pangajaran.
Suryosubroto (dina Hasbulloh 2009, kc. 189) nyebutkeun yén inovasi pendidikan
nya éta hiji parobahan nu anyar jeung sipatna kualitatif, béda tina nu geus aya
saméméhna sarta ngahaja diusahakeun pikeun ngaronjatkeun kamampuan
3
Wafa Shofiani, 2015
Model pengajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
leuwih loba komunikasi ngajak siswa supaya leuwih aktif, sangkan siswa babari
ngamekarkeun dirina dina ngedalkeun pamahaman pikeun nepikeun
gagasan-gagasan anu dipibogana ka siswa séjén atawa ka guruna. Variasi diajar nu
dilakukeun ku guru dimaksudkeun supaya siswa bisa kairut kana materi anu
diajarkeun, ngajaga saimbangna prosés diajar-ngajar boh sacara fisik atawa
méntal, ngahudang motivasi diajar siswa salila proses diajar-ngajar lumangsung.
Ku ayana interaksi unggal siswa jeung guruna bisa leuwih ngaronjatkeun
kamampuh siswa ku cara silih nanya, diskusi, atawa silih ngajéntrékeun sahingga
kaayaan kelas teu monoton kitu ogé siswa bakal leuwih ka motivasi dina
lumangsungna diajar-ngajar. Kagiatan saperti kitu bisa dipaké dina sakabeh
kagiatan diajar-ngajar kaasup ogé kagiatan maca.
Sakumaha standar kompeténsi, salah sahiji matéri anu kudu diajarkeun di
kelas VIII patali jeung maca nya éta maca carita pondok. Tujuan utama
pangajaran maca carita pondok nya éta pikeun méré kasempetan ka siswa supaya
bisa neangan jeung meunang pangaweruh nu jembar, néangan jeung meunang
informasi, sarta nyangkem kana ma’na bacaan anu satuluyna bisa méré tanggapan
kana éta bacaan jeung nepikeun naon anu keur di bacana dina wangun karangan
carita pondok. Kompeténsi ieu dipiharep bisa ningkatkeun pangaweruh jeung
kamampuh siswa dina maca anu ngan lain saukur siswa ngalaksanakeun kagiatan
maca lantaran kapaksa pikeun ngaréngsékeun pancén-pancén ti guruna tapi bisa
dijadikeun hiji kagiatan anu dipikaresep jeung dijadikeun kabutuhan anu
mangaruhan kana préstasi diajar siswa.
Anapon dina ulikan pangajaran nu medar ngeunaan penerapan model
Timbal-balik (Reciprocal Teaching) nu geus aya nya éta “Modél Pangajaran Timbal-balik
(Reciprocal Teaching) pikeun Ningkatkeun Kamampuh Maca Pamahaman
Artikel” (Skripsi Leny Lestari, 2007) anu ngadéskripsikeun Studi Ekspérimén ka siswa kelas XI-D SMP Negri Lémbang. Hal anu jadi sasaruan jeung nu rék
ditalungtik nya éta modél pangajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching).
Sedengkeun anu ngabédakeunana nya éta matéri ajar, métode pangajaran jeung
sumber data nu rék ditalungtik. Aya ogé nu geus medar di Jurusan Pascasarjana
4
Wafa Shofiani, 2015
Model pengajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
(Reciprocal Teaching) bagi Peningkatan Kemampuan Membaca Pemahaman
(Studi Éksperimén Kuasi terhadap Siswa Kelas VIII SMPN 1 Kota Tasikmalaya)”
(Tesis Sri Mulyani, 2009). Hasil panalungtikanna kapaluruh yén modél
Timbal-balik (Reciprocal Teaching) sacara signifikan cukup éféktif dina ngaronjatkeun
kamampuh maca pamahaman siswa. Dina lumangsungna pangajaran maca katitén
siswa leuwih aktif jeung antusias dina diajarna. Hal ieu lantaran guru leuwih
nagjak aktif ka siswa pikeun silih tanya jawab, ngajelaskeun jeung nepikeun
gagasan-gagasan pikiran nu patali jeung eusi wacana nu dibacana. Anu jadi
sasaruan nya éta dina modél jeung métode pangajaran nu digunakeun, sedengkeun
nu ngabedakeunna nya éta matéri ajar jeung sumber data. Dina ieu panalungtikan
anu jadi sumber data nya éta MTs Khoerul Falah. Materi pangajaran nu baris di
talungtik nya éta carita pondok, sedengkeun métode panalungtikan nya éta kuasi
ékspérimén.
Ku kituna, ieu panalungtikan dilaksanakeun kalawan gemet sangkan bisa
ngaréngsékeun pasualan-pasualan nu geus aya, salah sahijina ku cara guru kudu
bisa ngawangun suasana diajar anu kréatif jeung inovatif supaya prosés
diajar-ngajar teu monoton ogé bisa ngajak leuwih loba siswa interaksi sahingga siswa
leuwih bisa ngamekarkeun pangaweruhna jeung sakabéh poténsi nu dipibogana.
Dumasar kana pedaran di luhur, panalungtikan anu judulna Modél Pangajaran
Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina Maca Carita Pondok (Studi Kuasi
Éksperimén ka Siswa Kelas VIII-A MTs. Koérul Falah Taun Ajaran 2014/2015)
perlu dilakukeun.
1.2Rumusan Masalah
Maca réa pisan jenisna, salah sahijina nya éta maca talaah eusi anu
ngawengku maca taliti, maca pamahaman, maca kritis, jeung maca ide. Dina ieu
panalungtikan baris diwatesanan ngeunaan maca pamahaman dina carpon. Dina
carpon aya dua unsur, nya éta unsur intrinsik jeung ektrinsik. Anu baris
ditalungtik ngeunaan unsur intrinsik carpon anu ngawengku téma, galur, latar,
5
Wafa Shofiani, 2015
Model pengajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
Dumasar kasang tukang masalah di luhur, mangka nu jadi masalah
panalungtikana dirumuskeun dina wangun kalimah pananya di handap.
a. Kumaha kamampuh maca carita pondok siswa kelas VIII-A MTs Khoerul
Falah saméméh ngagunakeun modél pangajaran Timbal-balik (Reciprocal
Teaching)?
b. Kumaha kamampuh maca carita pondok siswa kelas VIII-A MTs Khoerul
Falah sabada ngagunakeun modél pangajaran Timbal-balik (Reciprocal
Teaching)?
c. Naha aya béda anu signifikan antara kamampuh maca carita pondok siswa
kelas VIII-A MTs Khoerul Falah saméméh jeung sabada digunakeun modél
pangajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching)?
1.3Tujuan Panalungtikan
Ieu panalungtikan miboga dua tujan nya éta tujuan umum jeung tujuan husus.
1.3.1 Tujuan Umum
Sacara umum tujuan dina ieu panalungtikan nya éta nguji modél pangajaran
Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok.
1.3.2 Tujuan Husus
Dumasar kana masalah anu geus dirumuskeun di luhur, sacara husus ieu
panalungtikan miboga tujuan hayang ngadéskripsikeun:
a. kamampuh maca carita pondok siswa kelas VIII-A MTs Khoerul Falah
saméméh ngagunakeun modél pangajaran Timbal-balik (Reciprocal
Teaching);
b. kamampuh maca carita pondok siswa kelas VIII-A MTs Khoerul Falah
sabada ngagunakeun modél pangajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching);
jeung
c. béda anu signifikan antara kamampuh maca carita pondok siswa kelas VIII-A
MTs Khoerul Falah saméméh jeung sabada digunakeun modél pangajaran
6
Wafa Shofiani, 2015
Model pengajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
1.4Mangpaat Panalungtikan
Mangpaat dina ieu panalungtikan kabagi dua nya éta mangpaat téoritis jeung
mangpaat praktis.
1.4.1 Mangpaat Tioritis
Mangpaat tioritis dina ieu panalungtikan nya éta pikeun nyeuyeuban
pangaweruh tiori métodologi pangajaran ngeunaan kamampuh maca sarta bisa
jadi alternatif dina prosés diajar-ngajar utamana dina milih modél pangajaran anu
leuwih éféktif jeung inovatif dina pangajaran maca carita pondok.
1.4.2 Mangpaat Praktis
Anu jadi mangpaat praktis dina ieu panalungtikan nya éta ieu di handap.
a. Pikeun guru, modél ieu bisa dijadikeun alternatif dina ngajar sangkan prosés
diajar-ngajar bisa leuwih variatif jeung teu monoton;
b. Pikeun siswa, bisa leuwih aktif dina prosés diajar ngajar ku ayana sumanget
sahingga bisa maham kana naon anu dibacana; jeung
c. Pikeun nu nalungtik, bisa leuwih ngaronjatkeun kualitas paélmuan jeung
ngaimpléméntasikeun modél pangajaran anu saluyu pikeun pangajaran maca.
1.5Raraga Tulisan
Dina ieu skripsi ngawengku lima bab anu ngagunakeun raraga nulis saperti di
handap ieu.
Dina bab I dipedar ngeunaan kasang tukang panalungtikan, watesan masalah,
rumusan masalah, tujuan panalungtikan, mangpaat panalungtikan, jeung raraga
nulis.
Bab II eusina ngeunaan Ulikan Pustaka anu ngawengku Modél Pangajaran,
Modél Pangajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching), Maca, Carita Pondok
Modél Pangajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina Maca Carita Pondok,
7
Wafa Shofiani, 2015
Model pengajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina maca carita pondok Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
Dina bab III dipedar ngeunaan Desain Panalungtikan, Sumber Data
Panalungtikan, Instrumén Panalungtikan, Prosedur Panalungtikan, jeung Analisis
Data.
Bab IV eusina ngeunaan Hasil Panalungtikan jeung Pedaran Hasil
Panalungtikan Modél Pangajaran Timbal-balik (Reciprocal Teaching) dina Maca
Carita Pondok.
Dina bab V dipedar ngeunaan ngeunaan kacindekan, implikasi jeung
rekomendasi tina hasil panalungtikan Modél Pangajaran Timbal-balik (Reciprocal
8
Wafa Shofiani, 2015