• Tidak ada hasil yang ditemukan

Perbandingan dan Fungsi Trigonometri

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Membagikan "Perbandingan dan Fungsi Trigonometri"

Copied!
25
0
0

Teks penuh

(1)

Perbandingan dan Fungsi Trigonometri

Standar Kompetensi

Memahami konsep perbandingan, fungsi, persamaan dan identitas trigonometri, aturan sinus dan kosinus serta menggunakan dalam pemecahan masalah Kompetensi Dasar

1.1Melakukan manipulasi aljabar dalam perhitungan teknis yang berkaitan dengan perbandingan, fungsi, persamaan dan identitas trigonometri

1.2Merancang model matematika dari masalah yang berkaitan dengan perbandingan, fungsi, persamaan dan identitas trigonometri

1.3Menyelesaikan model matematika dari masalah yang berkaitan dengan perbandingan, fungsi, persamaan dan identitas trigonometri, dan penafsirannya

Materi Pokok Pembelajaran

Indikator Kreteria Kinerja Lingkup Belajar

Sikap Pengetahuan Keterampilan

Pengertian dan Kuadran Mengidentifikasikan pengertian

perbandingan trigonometri suatu sudut pada segitiga.

Perbandingan trigonometri Sikap kritis dan

sistematis dalam

mengambil keputusan

 Sudut radian – derajat  Perbandingan trigomometri pada segitiga siku-siku  Sudut istimewa  Sudut berelasi  kuadran Hubungan Perbandingan suatu sudut Membuktikan identitas trigonometri menggunakan perbandingan trigonometri Hubungan perbandingan

trigonometri dan identitas trigonometri

Sikap kritis dan

sistematis dalam mengambil keputusan  Identitas Trigonometri  Koordinat kutub Persamaan dan pertidaksamaan trigonometri

Memahami dan menentukan

himpunan penyelesaian

persamaan dan pertidaksamaan

trigonometri dari berbagai

bentuk

Penyelesaian persamaan

dan pertidaksamaan

trigonometri

Sikap kritis dan

sistematis dalam mengambil keputusan  Sin x = Sin θ  Cos x = Cos θ  Tan x = Tan θ  a sin x + b cos x = c  Sin (a–b) – sin (a+b)= c

Grafik Trigonometri Menggambar grafik fungsi

trigonometri.

Fungsi trigonometri dan grafik

Sikap kritis dan

sistematis dalam mengambil keputusan  Grafik fungsi  Maksimum/minimum  Priodik

Aturan sinus, kosinus

dan luas segitiga

Mengidentifikasi permasalahan

dalam perhitungan sisi atau

sudut pada segitiga, dan

menentukan luas segitiga

Aturan sinus, cosinus dan rumus luas segitiga

Sikap kritis dan

sistematis dalam mengambil keputusan  Aturan sin  Aturan cos  Luas segitiga Mengidentifikkasi permasalahan sehari-hari yang berkaitan dengan konsep trigonometri

(2)

K

eg

ia

ta

n

B

el

a

ja

r

1

i k e g ia ta n b el aj ar 1 , d ih ar a p k an si sw a d ap at : a. M en je ls ak an a rti d er aj at d an ra d ia n b . M en e n tu k an si n u s, k o si n u s d an ta n g e n su at u su d u t d en g a n p er b an d in g a n tr ig o n o m et ri se g iti g a si k u -s ik u . c. M en e n tu k an n ila i p er b an d in g an tr ig o n o m et ri p ad a su d u t is tim ew a d . M en e n tu k an n ila i p er b an d in g an tr ig o n o m et ri p ad a b e rb ag ai k u ad ra n . e. M en e n tu k an n ila i p er b an d in g an tr ig o n o m et ri p ad a su d u t b er el as i B . U ra ia n M a te ri 1

D

er

a

ja

t

d

a

n

R

a

d

ia

n

S a tu an y an g b ia sa k ita g u n a k an u n tu k m en g u k u r su d u t ad al ah d er a ja t. P a d a g a m b ar d i at a s O ad a la h p u sa t lin g k a ra n , d an A ad al ah tit ik p ad a lin g k a ra n , jik a A b er g ra k b er la w a n an ar a h ja ru m ja m d en g a n p u sa t O d an k em b al i k e A , m a k a d ik at ak an A te la h b e rp u ta r sa tu p u ta ra n at a u O A te la h b er g e ra k 3 6 0 o , Ja d i p u ta ra n 3 6 0 1 1 = o . S e la in sa tu an d er aj at k ita ju g a d a p at m en g g u n a k an sa tu an la in u n tu k m en g u k u r su d u t y ak n i sa tu a n r a d ia n . S a tu ra d ia n a d al a h b e sa r su d u t p u sa t lin g k a ra n y a n g m e n g h a d a p b u su r lin g k a ra n y a n g p a n ja n g n y a sa m a d e n g a n ja ri -ja ri lin g k a ra n . Ji k a k ita p er h at ik an g am b a r d i at as m a k a 1 ra d ia n B A O r r r || || ||

(3)

O A d a n O B a d a la h ja ri -ja ri lin g k a ra n d e n g a n p a n ja n g r. A B = O A = r J a d i b es a rA O B = 1 ra d ia n . K ita k et ah u i b ah w a k el ili n g lin g k a ra n ad al ah 2 π r sa tu an , m a k a b es ar su d u t sa tu p u ta ra n p e n u h ad al ah 2π ra d ia n , se d an g k an d a la m sa tu an d er aj at sa tu p u ta ra n ad al ah 3 6 0 o , se h in g g a k ita d ap at k a n h u b u n g an ra d ia n ra d ia n m a k a d e n g a n ra d ia n ra d ia n ra d ia n o o o o o o 1 8 0 1 3, 5 7 1 7 22 , 1 8 0 1 1 8 0 2 360 36 0 2 π π π π π = ⇒ = =      =  ⇒ = = ⇒ = ⇒ C o n to h : 1 . U b ah la h k e d al am u k u ra n ra d ia n a . 3 0 o b . 1 5 0 o c. 2 4 0 o d . 3 0 0 o e. 3 9 0 o P e n y e le sa ia n a. D ik et ah u i m a k a ra d ia n o , 1 8 0 1 π = ra d ia n ra d ia n ra d ia n o o 6 18 3 1 8 0 3 0 3 0 π π π = = × = ra d ia n ra d ia n ra d ia n b o o 6 5 18 15 1 8 0 1 5 0 1 5 0 . π π π = = × =

(4)

ra d ia n ra d ia n ra d ia n ra d ia n c o o 3 4 6 8 18 24 1 8 0 2 4 0 2 4 0 . π π π π = = = × = ra d ia n ra d ia n ra d ia n ra d ia n d o o 3 5 6 10 18 30 1 8 0 3 0 0 3 0 0 . π π π π = = = × = ra d ia n ra d ia n ra d ia n e o o 6 13 18 39 1 8 0 3 9 0 3 9 0 . π π π = = × = 2 . U b ah la h k e d al am u k u ra n d er aj at a. ra d ia n π 3 4 d . ra d ia n π 1 2 5 b . ra d ia n π 3 5 e. ra d

π

1 2 13 c. ra d ia n π 6 7 P e n y e le sa ia n a. D ik et ah u i o o ra d ia n a ta u ra d ia n 3, 5 7 1 1 8 0 1 =      =  π

(

)

o o o ra d ia n 2 4 0 60 4 1 8 0 3 4 3 4 = =      ×  = π π π

(5)

(

)

o o o ra d ia n b 3 0 0 60 5 1 8 0 3 5 3 . 5 = =      ×  = π π π

(

)

o o o ra d ia n c 2 1 0 30 7 1 8 0 6 7 6 . 7 = =      ×  = π π π

(

)

o o o ra d ia n d 7 5 1 5 5 1 8 0 1 2 5 1 2 5 . = =      ×  = π π π

(

)

o o o ra d ia n b 1 8 0 1 5 1 2 1 8 0 1 2 13 1 2 13 . = =      ×  = π π π

(6)

P

er

b

a

n

d

in

g

a

n

T

ri

g

o

n

o

m

et

ri

P

a

d

a

S

eg

iti

g

a

S

ik

u

-s

ik

u

P e rh at ik an se g iti g a si k u -s ik u A B C d i at a s d ar i k e tig a p a n ja n g si si k ita b is a m em b u a t en am p er b a n d in g an si si , y ak n i, r y B C AB = , r x B C AC = , x y A C AB = , y r A B BC = , x r A C BC = , y x A B AC = . K e en am p er b an d in g an te rs eb u t m as in g -m as in g d ib e ri n am a si n u s (s in ), k o si n u s (c o s) , ta n g en t (ta n ), k o se k a n (c o se c ), se k a in (s ec ) d a n k o ta n g en (c o t) . P er b a n d in g a n d in a ta s d is eb u t se b ag ai p er b a n d in g a n tr ig o n o m et r i. Ja d i p er b an d in g an tr ig o n o m et ri ad a la h p e rb a n d in g a a ta u ra si o a n ta r si si -s is i p a d a se g iti g a si k u -s ik u . B er d as ar k a n u ra ia n d i a ta s m ak a d ap a t d ita rik d e fin is i se b ag ai b er ik u t : C (x 3, y 3) B (x 2, y 2) A (x 1, y 1) r y h ip o te n u sa θ

Sisi hadapan sudut θ

S is i d e k at su d u t θ x y x A B AC h a d a p si si d ek a t S is i C o t x r A C BC d ek a t S is i h ip o te n u sa S ec y r A B BC h a d a p S is i hip o te n u sa C o x y A C AB d ek a t si si h a d a p S is i T a n r x B C AC h ip o tu n es a d ek a t si si C o s r y B C AB h ip o tu n es a h a d a p si si S in = = = = = = = = = = = = = = = = = =

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

se c

(7)

C o n to h : 1 . D ik et a h u i se g iti g a si k u -s ik u A B C d en g a n si k u -s ik u d i A , p a n ja n g si si a = 5 cm , b = 3 d an c = 4 , d a n ∠ A B C ad al ah θ , T en tu k an p er b an d in g an tr ig o n o m e tr i su d u t θ . P e n y e le sa ia n 2 . Ji k a 2 2 si n = θ te n tu k an p er b an d in g an tr ig o n o m e tr i la in n y a. P e n y e le sa ia n G a m b ar la h se g iti g a si k u -s ik u d ar i in fo rm as i p a d a so a l. S e h in g g a n la i p er b an d in g a n tig o n o m et ri d ap at k ita te n tu k an , y ai tu : A C B 5 3 4 θ 1 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 se c 2 2 si n = = = = = = = = = = = = = = = A C AB C o t A B AC T a n A B BC S e c B C AB C o s A C BC C o B C AC θ θ θ θ θ θ A C B 2 2 x θ D en g an m e n g g u n ak an te o re m a P y th ag o ra s m a k a k ita p an ja n g A B d ap a t d ik et ah u i:

(

)

2 2 4 2 2 2 2 2 2 2 2 2 = − = − = − = − = A B AB AB A C B C A B A C B C A B 3 4 4 3 4 5 5 4 3 5 se c 5 3 si n = = = = = = = = = = = A C AB C o t A B AC T a n A B BC S e c B C AB C o s A C BC C o B C AC θ θ θ θ θ θ

(8)

3 . D ik et ah u i x C o s = θ , θ su d u t la n ci p , te n tu k a n n ila i p er b an d in g an tr ig o n o m et ri la in n y a . P e n y e le sa ia n G a m b ar la h se g iti g a si k u -s ik u d ar i in fo rm as i p a d a so a l. D e n g an m en g g u n ak a n te o re m a P y th a g o ra s m ak a p aj a n g P Q k ita te m u k an 2 2 2 2 2 1 1 x P R x P R P Q Q R P R − = − = − = S e h in g g a n ila i p er b an d in g an tig o n o m e tr i d ap at k ita te n tu k an , y a itu :

P

er

b

a

n

d

in

g

a

n

tr

ig

o

n

o

m

et

ri

p

a

d

a

su

d

u

t

is

tim

ew

a

S u d u t is tim ew a a d al a h su d u t d en g a n n ila i fu n g si tr ig o n o m et ri d ap a t d ite n tu k an se ca ra la n g su n g ta n p a m en g g u n ak a n ta b le tr ig o n o m e tr i at au k al k u la to r. S u d u t is tim e w a y an g d im ak su d ad al ah su d u t-su d u t y an g b es ar n y a : 0 o , 3 0 o , 4 5 o , 6 0 o , d an 9 0 o . N ila i fu n g si tr ig o n o m et ri su d u t-su d u t is tim e w a d ap at d ite n tu k an d e n g an ca ra m en g g a m b ar k a n m as in g -m as in g su d u t te rs eb u t p ad a b id an g ca rte si u s, k e m u d ia n d ic a ri p er b an d in g an si si -s is in y a . 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 se c 1 x x P R PQ C o t x x P Q PR T a n x P Q QR S e c x Q R PR S in P R QR C o x x Q R PQ C o s x − = − = = = = − = = = = = = = − θ θ θ θ θ θ P R Q 1 x θ

(9)

a) . N ila i fu n g si tr ig o n o m et ri u n tu k su d u t 0 o Ji k a su d u t ά = 0 o , m ak a k ak i su d u t O P b e rim p it d en g a n su m b u x p o si tif . K o o rd in at tit ik P ad al ah (r , 0 ) se h in g g a r = x d an y = 0 b ). N ila i fu n g si tr ig o n o m et ri u n tu k su d u t 3 0 o Ji k a su d u t ά = 3 0 o , m ak a k o o rd in at tit ik P ad al ah ( 3 , 1 ) se h in g g a ab si s x = 3 , o rd in at y = 1 , m ak a d en g a n P y th a g o ra s d id a p at r = 2 c) . N ila i fu n g si tr ig o n o m e tr i u n tu k su d u t 4 5 o Ji k a su d u t ά = 4 5 o , m ak a k o o rd in at tit ik P ad al ah (1 , 1 ) se h in g g a ab si s x = 1 , o rd in at y = 1 , m ak a d en g an P y th a g o ra s d id a p at r = 2 D en g an d em ik ia n n ila i-n ila i fu n g si tr ig o n o m et ri su d u t 0 o d a p at d ite n tu k a n se b ag ai b er ik u t :  0 0 0 si n = = = r r y o  1 0 co s = = = r r r x o  0 0 0 ta n = = = r x y o P ( r, 0 ) • y x D en g an d em ik ia n n ila i-n ila i fu n g si tr ig o n o m et ri su d u t 3 0 o d a p at d ite n tu k a n se b ag ai b er ik u t :  2 1 3 0 si n = = r y o  3 2 1 2 3 3 0 co s = = = r x o  3 3 1 3 1 3 0 ta n = = = x y o P ( 3 , 1 ) • y x y = 1 r = 2 3 0 o x = 3 D en g an d em ik ia n n ila i-n ila i fu n g si tr ig o n o m et ri su d u t 4 5 o d a p at d ite n tu k a n se b ag ai b er ik u t :  2 2 1 2 1 4 5 sin = = = r y o  2 2 1 2 1 4 5 co s = = = r x o  1 1 1 4 5 ta n = = = x y o P (1 , 1 ) • y x y = 1 r = 2 4 5 o x = 1

(10)

d ). N ila i fu n g si tr ig o n o m et ri u n tu k su d u t 6 0 o Ji k a su d u t ά = 6 0 o , m ak a k o o rd in at ti tik P ad a la h (1 , 3 ) se h in g g a ab si s x = 1 , o rd in at y = 3 , m ak a d en g an P y th a g o ra s d id a p at r = 2 e) . N ila i fu n g si tr ig o n o m e tr i u n tu k su d u t 9 0 o Ji k a su d u t ά = 9 0 o , m ak a k ak i su d u t O P b e rim p it d e n g an su m b u y p o sit if . K o o rd in a t titi k P ad a la h (0 , r) se h in g g a x = 0 d an y = r D a ri u ra ia n d i a ta s m ak a n ila i p e rb an d in g a n tr ig o n o m et ri su d u t-su d u t is ti m ew a ad ala h se b a g ai b er ik u t : S u d u t P er b a n d in g an T ri g o n o m et ri 0 o 3 0 o 4 5 o 6 0 o 9 0 o S in u s (s in ) 0 2 1 2 2 1 3 2 1 1 K o sin u s (c o s) 1 3 2 1 2 2 1 2 1 0 T an g en (ta n ) 0 3 3 1 1 3 T id ak te rd ef in is i D en g an d em ik ia n n ila i-n ila i fu n g si tr ig o n o m etr i su d u t 6 0 o d a p at d ite n tu k a n se b ag ai b er ik u t :  3 2 1 2 3 6 0 sin = = = r y o  2 1 6 0 co s = = r x o  3 1 3 6 0 ta n = = = x y o P (1 , 3 ) • y x y = 3 r = 2 6 0 o x = 1 D en g an d em ik ia n n ila i-n ila i fu n g si tr ig o n o m etr i su d u t 9 0 o d a p at d ite n tu k a n se b ag ai b er ik u t :  1 9 0 si n = = = r r r y o  0 0 9 0 co s = = = r r x o  ) ( 0 9 0 ta n i te rd e fin is ta k r x y o = = • P (0 ,r) y x y = r 9 0 o x = 0

(11)

C o n to h : 1 . D ik eta h u i se g itig a sik u -s ik u A B C , d en g an p an ja n g sis i a = 4 cm d an ∠ A = 6 0 o , te n tu k an p a n ja n g si si c d an b . P e n y e le sa ia n 2 . R o n i m e n g u k u r b ay a n g an se b u ah tia n g d i ta n ah , d an te rn y ata p an ja n g n y a 4 ,8 m . Ia la lu m en g u k u r su d u t an ta ra u ju n g b ay an g an d en g an u ju n g ti an g d an h as il n y a 6 0 o , m ak a ti n g g i tia n g se b en ar n y a ad al ah … P e n y e le sa ia n 3 . P a d a se g itig a sik u -s ik u , d en g a n sik u p ad a B , p an ja n g sis i c = 3 2 7 cm . p an ja n g sis i a = 8 1 cm , m ak a b es a r su d u t C ad a la h … .. P e n y e le sa ia n 6 0 o A b C B c 4

(

)

3 3 4 1 6 3 16 4 3 3 8 3 3 8 8 3 4 3 2 1 6 0 si n 2 2 2 2 2 2 2 = − = −       = − = − = = = = = b b b a c b a c b m a k a c c c A B BC o C 4 ,8 m A B x 6 0 o m a d a la h tia n g tin g g i ja d i x x A C BC o 3 8, 4 3 8, 4 8, 4 3 6 0 ta n = = =

(12)

4 . N ila i d ar i c o s 3 0 o c o s 6 0 o + si n 3 0 o c o s 6 0 o P e n y e le sa ia n 4 1 3 4 1 3 4 1 2 1 2 1 2 1 3 2 1 6 0 co s 3 0 si n 6 0 co s 3 0 co s + +            +              + o o o o

P

er

b

a

n

d

in

g

a

n

T

ri

g

o

n

o

m

et

ri

S

u

d

u

t-su

d

u

t

B

er

el

a

si

a ). P a d a k u a d ra n P er ta m a S in (9 0 o -ά ) = r x = co s ά ⇒ si n (9 0 o – ά ) = co s ά C o s (9 0 o – ά ) = r y = si n ά ⇒ co s (9 0 o – ά ) = si n ά T an (9 0 o – ά ) = y x = co t ά ⇒ ta n (9 0 o – ά ) = co t ά X P ad a g am b a r d i sa m p in g O P ’ ad al ah b ay a n g an d a ri O P y an g d ic er m in k an te rh ad ap g ar is y = x ∆ O Q ’P d a n ∆ O Q P k o n g ru e n , m ak a O Q = O Q = x P ’Q = P Q = y K o o rd in at P ’ ad al ah (x ’, y ’) d e n g an x ’ = y d an y ’ = x . Ja d i k o o rd in at P ’( y , x ). S u d u t Q O P = 9 0 o -ά • P (x , y ) • P ’ (x ’, y ’) y = x x Q Q x O 9 0 o -ά ά ά Y y y B 8 1 C 2 7 3 A o a d a la h C su d u t b e sa r J a d i C C B C AB C 3 0 3 3 ta n 8 1 3 2 7 ta n tan = = = =

(13)

C o n to h 1 . si n 7 0 o = si n (9 0 o – 2 0 o ) = c o s 2 0 o 2 . co s 5 5 o = co s (9 0 o – 3 5 o ) = si n 3 5 o 3 . ta n 8 6 o = ta n (9 0 o – 4 o ) = co t 4 o b ). P a d a k u a d ra n K e d u a C o n to h : 1 . si n 1 1 3 o = si n (1 8 0 – 6 7 ) o = si n 6 7 o 2 . co s 1 3 6 o = C o s (1 8 0 – 4 4 ) o = -co s 4 4 o 3 . ta n 9 5 o = ta n (1 8 0 – 8 5 ) o = -ta n 8 5 o c) . P a d a K u a d ra n K et ig a • P (x , y ) y P ’( x ’, y ’) • y r ά ά 1 8 0 o -ά Q ’ -x O x Q P ad a g am b a r d i sa m p in g ∆ O Q ’P ’ ad al ah b ay a n g an d a ri ∆ O Q P y an g d ic er m in k an te rh ad ap su m b u y ∠ Q ’O P = ά =Q O PQ O P = 1 8 0 o ά M ak a  S in (1 8 0 o – ά ) = r y = si n ά  C o s( 1 8 0 o – ά ) = r x− = -c o s ά  T a n (1 8 0 o – ά ) = x y − = -ta n ά • P (x , y ) y P ’( -x , -y ) • ά 180o + ά ά -y r r O x Q Q ’ -x P ad a g am b a r d i sa m p in g ∆ O Q ’P ’ ad al ah b ay a n g an d a ri ∆ O Q P y an g d ic er m in k an te rh ad ap tit ik O ∠ Q ’O P = ά =Q O PQ O P = 1 8 0 o + ά M ak a  S in (1 8 0 o + ά ) = r y− = -si n ά  C o s( 1 8 0 o + ά ) = r x− = -c o s ά  T a n (1 8 0 o + ά ) = x y = ta n ά

(14)

C o n to h 1 . si n 1 9 0 o = si n (1 8 0 + 1 0 ) o = -si n 1 0 o 2 . co s 2 5 0 o = co s (1 8 0 + 7 0 ) o = -co s 7 0 o 3 . ta n 2 0 5 o = ta n (1 8 0 + 2 5 ) o = ta n 2 5 o d ) P a d a K u a d ra n K ee m p a t

N

ila

i

P

er

b

a

n

d

in

g

a

n

T

ri

g

o

n

o

m

et

ri

d

i

b

er

b

a

g

a

i

k

u

a

d

ra

n

• P (x , y ) y • P ’ (x ’, -y ) ά ά 3 6 0 o -ά -y x r r O Q P ad a g am b a r d i sa m p in g ∆ O Q P ’ ad al ah b ay a n g an d a ri ∆ O Q P y an g d ic er m in k an te rh ad ap su m b u x ∠ Q O P = ά =Q O PQ O P = 3 6 0 o -ά M ak a  S in (3 6 0 o -ά ) = r y− = -si n ά  C o s( 3 6 0 o -ά ) = r x = co s ά  T a n (3 6 0 o -ά ) = x y− = -ta n ά K u ad ra n I : 0 ≤ α < 9 0 0 (+ ) S in α = y /r (+ ) C o s α = x /r (+ ) T an α = y /x S in α = co s (9 0 0 -α ) C o s α = S in (9 0 0 -α ) T an α = co t (9 0 -α ) • P (x , y ) α • Q (-x , y ) K u ad ra n II : 9 0 0 ≤ β < 1 8 0 0 (+ ) S in β = y /r (-) C o s β = -x /r (-) T an β = -y /x S in β = S in (1 8 0 0 -β ) -C o sβ = co s (1 8 0 0 -β ) -T an β = ta n (1 8 0 -β ) β θ K u ad ra n II I: 1 8 0 0 ≤ θ < 2 7 0 0 (-) S in θ = -y /r (-) C o s θ = -x /r (+ ) T an θ = -y /-x -S in θ = S in (1 8 0 0 + θ ) -C o sθ = co s (1 8 0 0 + θ ) T an θ = ta n (1 8 0 + θ ) • R (-x , -y ) • T (x , -y ) K u ad ra n IV : 2 7 0 0 ≤ γ < 3 6 0 0 (-) S in γ = -y /r (+ ) C o s γ= -x /r (-) T an γ = -y / x -S in γ = S in (1 8 0 0 -γ) C o sγ = co s (1 8 0 0 -γ) -T an γ = ta n (1 8 0 -γ ) γ

(15)

C o n to h 1 . N ila i d ar i o o o 3 0 0 ta n 3 1 5 co s 1 3 5 si n + + P e n y e le sa ia n

(

)

(

)

(

)

(

)

3 2 3 2 2 1 2 2 1 6 0 ta n 4 5 co s 4 5 si n 6 0 3 6 0 ta n 4 5 3 6 0 co s 4 5 1 8 0 si n 3 0 0 ta n 3 1 5 co s 1 3 5 si n 0 − − + − + + − + − + − + + o o o o o o 2 . Ji k a 4 3 co s = θ d a n θ te rle ta k d i k u ad ra n e m p at , m ak a n ila i si n θ d an ta n θ ad al ah .. P e n y e le sa ia n D ik et ah u i : r x = θ co s , m ak a n ila i x = 3 d an r = 4 7 9 1 6 2 2 = − = − = y y x r y K a re n a te rle ta k d ik u ad ra n em p at m ak a n ili a si n θ d an ta n θ ad a la h n eg a tif 7 4 1 si n sin − = = θ θ r y 7 3 1 ta n tan − = = θ θ x y 3 . S u a tu su d u t te rb en tu k an ta ra su m b u x d an g ar is y a n g m el e lu i tit ik p u sa t O d an tit ik (5 , -6 ). Ji k a d ik et a h u i su d u t la in y a n g te rb e n tu k a n ta ra su m b u x d an g ar is y an g m el al u i tit ik (-5 , 6 ) d a n tit ik p u sa t, te n tu k a n la h p er b an d in g an n ila i k ed u a si n u s k e d u a su d u t te rs e b u t. P e n y e le sa ia n (5 , -6 ) (-5 , 6 )

6 6 5 5 θ ά P er h at ik an g ra fik d i sa m p in g , m ak a. 6 1 2 5 3 6 5 6 2 2 = + = + = r r r 6 1 6 1 6 si n − = θ 6 1 6 1 6 si n = α Ja d i p er b an d in g an n y a 1 6 1 6 1 si n sin 6 1 6 61 6 − = − = α θ

(16)

C . R a n g k u m a n 1 1 . H u b u n g an d er aj at d an ra d ia n ad al ah o o ra d a ta u ra d 1 8 0 1 8 0 1 = = π π 2 . M is al k an ∆ A B C si k u -s ik u d i B , d en g an ∠ A = θ , S is i m ir in g A C d is eb u t h ip o tu n es a, B C si si h ad ap d an A B si si d ek at , m ak a : 3 . N ila i p er b an d in g an tr ig o n o m et ri p ad a su su t is tim ew a ad al ah S u d u t P er b an d in g an T ri g o n o m et ri 0 o 3 0 o 4 5 o 6 0 o 9 0 o S in u s (s in ) 0 2 1 2 2 1 3 2 1 1 K o si n u s (c o s) 1 3 2 1 2 2 1 2 1 0 T an g e n (ta n ) 0 3 3 1 1 3 T id a k te rd ef in is i 4 . R u m u s p er b an d in g an tr ig o n o m et ri su d u t b er el as i a) . P ad a k u ad ra n I  S in (9 0 o -ά ) = co s ά  C o s (9 0 o – ά ) = si n ά  T an (9 0 o – ά ) = co t ά b ). P ad a k u ad ra n II  S in (1 8 0 o – ά ) = si n ά  C o s( 1 8 0 o – ά ) = -co s ά  T an (1 8 0 o – ά ) = -ta n ά c) . P ad a k u ad ra n II I  S in (1 8 0 o + ά ) = -si n ά  C o s( 1 8 0 o + ά ) = -c o s ά  T an (1 8 0 o + ά ) = ta n ά d ). P ad a k u a d ra n IV  S in (3 6 0 o -ά ) = -si n ά θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ h a d a p si si d e k a t S is i C o t f d e k a t si si h a d a p S is i T a n c d e k a t S is i h ip o te n u sa S e c e h ip o tu n e sa d e k a t si si C o s b h a d a p S is i hipo te n u sa C o d h ip o tu n e sa h a d a p si si S in a = = = = = = ) ) ) ) se c ) )

(17)

 C o s( 3 6 0 o -ά ) = co s ά  T an (3 6 0 o -ά ) = -ta n ά D . L em b a r K er ja 1 1 . N y a ta k an b es ar su d u t b e rik u t k ed al am sa tu a n ra d ia n a. 1 3 5 o d . 4 1 o 1 0 ’ b . 2 0 5 o e. 1 5 0 o 4 8 ’ c. 5 0 4 o f. 2 4 6 o 1 5 ’3 0 ” … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 2 . N y a ta k an b es ar su d u t b e rik u t k e d al am sa tu an d er aj at a. 1 0 0 ra d d . 0 ,7 5 ra d b . 1 0 ra d e. π 1 8 13 ra d c. 3π ra d f. 1 ,8 π ra d … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 3 . T en tu k a n n ila i d ar i k e en am p e rb an d in g a n tr ig o n o m et ri d ar i se g iti g a b er ik u t a. b . 2 4 2 5 θ θ 8 6

(18)

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 4 . T en tu k a n n ila i p er b a n d in g a n tr ig o n o m et ri d ar i su d u t θ p ad a k o o rd in a t ca rte si u s b er ik u t : a. b . … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 5 . Ji k a 3 2 co s = θ , te n tu k a n n ila i d ar i y • P (9 , 1 2 ) Θ O x O Θ • P (2 , -9 )

(19)

a. si n θ b . ta n θ c. co t θ … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 6 . D ik et ah u i ta n θ = 0 ,7 5 te n tu k an n ila i a. C o se c θ b . se c θ … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 7 . T en tu k a n n ila i d ar i a. . 3 0 si n . 6 0 si n 3 0 co s . 6 0 co s = − o o o o … b . ... 3 0 ta n . 6 0 ta n 1 3 0 ta n 6 0 ta n = + − o o o o c. o o o o 1 2 0 co t 3 3 0 se c 6 0 ta n 3 2 4 0 co s 1 5 0 si n 0 − + − = … . … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 8 . Ji k a d ik et a h u i ta n 4 0 o = a, (a ∈ R d an a ≠ 0 ) n y at ak a n b e n tu k b e rik u t d al am b en tu k a.

(20)

a. o o o o 1 3 0 ta n 1 4 0 ta n 1 1 3 0 ta n 1 4 0 ta n + − b . o o o o 3 2 0 ta n 2 3 0 ta n 1 3 0 ta n 2 2 0 ta n + − … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 9 . Ji k a 2 1 ta n = x , u n tu k 2 3π π < < x , m ak a n ila i d ar i x x x x co s co s . si n si n 2 + − ad al ah . … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... 1 0 . Ji k a 3 6 , 0 co s 1 2 = − α , m ak a n ila i d ar i α α ta n . si n a d al a h … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ... … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ... ... ...

(21)

E . T es F o rm a ti f 1 1 . N ila i π 2 2 1 ra d ad a la h … a. 4 1 5 o d . 3 8 5 o b . 4 0 5 o e. 3 7 5 o c. 3 9 5 o 2 . P e rh at ik an g am b a r d i b a w a h , ja ra k tit ik R d en g an g ar is h o riz o n ta l ad al ah … . a.

(

)

cm 3 3 + b .

(

)

c m 3 2 + c. c m 3 3 d . 3 cm e. 4 c m 3 . Ji k a P (-2 , -2 ) d an ά ad al ah su d u t a n ta r su m b u x d en g a n g a ris y an g m e la lu i tit ik P d an tit ik as a l, m a k a n ila i c o s ά a d al ah .. a. 3 2 − 1 d . 3 2 1 b . 2 2 − 1 e. 1 c. 2 2 1 4 . Ji k a 5 3 si n = a , u n tu k 9 0 o < a < 1 8 0 o m ak a co s a ad a la h .. a. 5 − 4 d . 5 3 R

2 cm 3 0 o Q

2 cm 3 0 o P

2 cm O 3 0 o h o ris o n ta l

(22)

b . 5 − 3 e. 5 4 c. 4 3 5 . S e g ie m p at A B C D d i b a w a h , si k u -s ik u d i A d an C ,∠ A B D = ά , ∠ C B D = β . Ji k a A D = p , m ak a B C = … a. p co s ά co s β b . p si n ά co s β c. α β si n cos p d . α β si n sin p e. α β co s sin p 6 . S e g iti g a A B C si k u -s ik u d i A . jik a B C = p , A D ⊥ B C , D E ⊥ A C d an su d u t B = β , m ak a p an ja n g D E = … .. a. p c o s β c o s 2 β b . p si n 2 β c. p si n 2 β c o s β d . p si n β ta n 2 β e. p si n 2 β c o s 2 β 7 . Ji k a θ = 3 0 o , n ila i m d a n n b er tu ru t-tu ru t ad al ah … 8 . D ik et ah u i 4 5 ta n = θ m ak a se c θ ad al ah … a. 4 1 4 9 d . 2 9 1 D C Ά β A B C β D E β β B A m 4 θ a. 3 2 d a n 2 b . 2 3 d a n 2 c. 1 d an 3 d . 3 2 d a n 1 e. 2 d an 3 2

(23)

b . 9 8 e. 2 4 1 c. 9 4 9 . S in 1 8 1 o = … a. – si n 1 7 9 o d . co s 1 o b . – si n 8 9 o e. – c o s 8 9 o c. si n 1 o 1 0 . co s 2 3 0 o + si n 2 3 0 o – 2 co s 9 0 o = … a. 3 3 1 d . 1 b . 9 7 2 e. – 2 c. 0 1 1 . D ik et ah u i si n 4 0 o = 0 ,6 4 2 8 ; co s 4 0 o = 0 ,7 6 6 d an ta n 4 0 o = 0 ,8 3 9 1 . m ak a n ila i d ar i si n 1 4 0 o + co s 2 2 0 o – ta n 3 2 0 o ad al ah … a. 0 ,7 1 5 9 d . – 2 ,2 4 7 9 b . 0 ,5 6 9 7 e. 0 ,5 6 9 7 c. 2 ,2 4 7 9 1 2 . co s 1 5 0 o + si n 4 5 o + 2 1 co t (– 3 3 0 o ) = … . a. – 3 2 1 d . 3 2 1 b . – 2 2 1 e. 2 c. 2 2 1 1 3 . D ik et ah u i ta n x = 2 ,4 d en g an x d al a m se la n g (

π

, 2 3

π

) , m ak a si n x = … . a. 1 3 5 d . 1 3 12 b . -1 3 5 e. 1 2 5 c. -1 3 12 1 4 . N ila i d ar i – 4 ta n 3 2 π . si n 3 1 π = … .

(24)

a. – 4 d . 5 b . – 6 e. 6 c. 4 1 5 . B en tu k se d er h an a d ar i c o s( 9 0 + A ) + si n ( 1 8 0 – A ) – si n ( 1 8 0 + A ) – si n ( -A ) ad al ah … . a. si n A d . 4 si n A b . 2 si n A e. 2 c. 3 co s A 1 6 . C o s (2 7 0 – p ) o = … . a. – co s p d . si n p b . – si n p e. ta n p c. co s p 1 7 . N ila i d ar i – 4 ta n 3 2 π . si n 3 1 π = … . a. – 4 d . 5 b . – 6 e. 6 d . 4 1 8 . N ila i co s 1 1 1 0 0 a d al ah … . a. 3 d . − ½ 3 b . ½ 3 e. ½ c. − 3 1 9 . P a d a g a m b ar d i at a s n ila i (p x q ) a d al ah … a. 3 3 d . 6 3 b . 6 e. 1 3 ½ q p 3 0 o 3 cm

(25)

c. 9 2 0 . D ik et ah u i 3 2 1 co s = α u n tu k 0 < ά < 1 8 0 0 N ila i si n (-ά ) = .. a. 2 2 1 d . 2 − 1 b . 3 2 1 e. 2 1 c. 3 2 − 1

Referensi

Dokumen terkait

This research is undertaken to find the goals of that namely factors causing low writing skill of students, identifying the improvement of the students’ writing skill and

Proses pendeteksian terhadap data yang diobservasi berbasis threshold dari data referensi dan proses klasifikasi anomali menggunakan Mahalanobis Distance dan Cosine Distance

Transparansi pengelolaan ADD pada desa Tegiri untuk seluruh penerapannya sudah sesuai dengan Permendagri Nomor 113 Tahun 2014, yaitu adanya kegiatan pencatatan

Hasil analisis data menunjukan bahwa payback period adalah 8 tahun sehingga diyatakan layak, hasil Net Present Value sebesar Rp 123.764.747, 00 sehingga investasi dinyatakan

Hal ini berarti dengan semakin besar nilai perbandingan kapasitansi pada masing-masing lapisan kumparan, maka akan semakin membahayakan bagi transformator daya

Proses kompresi terjadi di titik 1-2, dimana refrigeran yang keluar dari evaporator masuk dan dikempa oleh kompresor sehingga menghasilkan gas refrigeran dengan tekanan dan suhu

jangka pendek terdiri dari gaji dan upah, subsidi kantin, cuti, tunjangan pengobatan dan kontribusi, tunjangan jaminan sosial, tunjangan pensiun, imbalan lainnya seperti

Dia berupaya mengampuni adik-beradiknya walaupun mereka telah melayaninya dengan teruk; dia dapat mempercayai dengan sepenuhnya rencana-rencana Allah dalam hidupnya dan