MODÉL INDUKTIF KATA BERGAMBAR PIKEUN NGARONJATKEUN PANGAWERUH KANDAGA KECAP DASAR (BASIC VOCABULARY) BASA SUNDA :Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014.

(1)

(Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014)

SKRIPSI

diajukeun pikeun nyumponan salasahiji sarat nyangking gelar Sarjana Pendidikan Bahasa Daerah

ku

SOPY SUBHANIATI GUSTINI

NIM 1000972

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH

FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI

(2)

KANDAGA KECAP DASAR (BASIC VOCABULARY) BASA SUNDA

Oleh

Sopy Subhaniati Gustini

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah

Sopy Subhaniati Gustini 2014 Universitas Pendidikan Indonesia

Februari 2014

Hak Cipta dilindungi undang-undang.

(3)

NIM 1000972

MODÉL INDUKTIF KATA BERGAMBAR

PIKEUN NGARONJATKEUN PANGAWERUH KANDAGA KECAP DASAR (BASIC VOCABULARY) BASA SUNDA

Disaluyuan jeung disahkeun ku:

Pangaping I,

Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. NIP 195901191986011001

Pangaping II,

Hernawan, S.Pd., M.Pd. NIP 197810202003121001

Kauninga ku

Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Universitas Pendidikan Indonesia,

(4)

Sopy Subhaniati Gustini, 2014

Model Induktif Kata Bergambar Pikeun Ngaronjatkeun Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar (basic Vocabulary) Basa Sunda

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu MODÉL INDUKTIF KATA BERGAMBAR PIKEUN NGARONJATKEUN PANGAWERUH

KANDAGA KECAP DASAR (BASIC VOCABULARY) BASA SUNDA

(Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014)1

Sopy Subhaniati Gustini2

ABSTRAK

Penelitian ini dilatarbelakangi oleh masalah tentang rendahnya pengetahuan kosakata dasar bahasa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung tahun ajaran 2013-2014. Berdasarkan masalah tersebut, penelitian ini bertujuan untuk mendeskripsikan: 1) pengetahuan kosakata dasar bahasa Sunda sebelum menggunakan model induktif kata bergambar; 2) pengetahuan kosakata dasar bahasa Sunda sesudah menggunakan model induktif kata bergambar; dan 3) perbedaan yang signifikan antara pengetahuan kosakata dasar bahasa Sunda sebelum dan sesudah menggunakan model induktif kata bergambar. Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode kuasi eksperimen, dengan desain penelitian one group pretest and posttest. Tehnik yang digunakan adalah tehnik tes, dan instrumen yang digunakan yaitu lembar tes. Berdasarkan hasil penelitian dapat dideskripsikan bahwa: 1) pengetahuan kosakata dasar basa Sunda sebelum menggunakan model induktif kata bergambar adalah 39,97%; 2) pengetahuan kosakata dasar bahasa Sunda sesudah menggunakan model induktif kata bergambar adalah 84,06%; dan 3) ada perbedaan yang signifikan antara hasil

pretes dan posttes, yaitu dari 39,97% meningkat menjadi 84,06%. Terlihat

peningkatan sebesar 44,09%, dan hasil dari uji hipotesis menunjukan bahwa

hitung

t > ttabel yaitu 25,63 > 2,45, yang artinya hipotesis alternatif (Ha) diterima dan

hipotesis nol (H0) ditolak. Berdasarkan hasil penelitian ini, dapat disimpulkan bahwa adanya peningkatan yang signifikan antara pengetahuan kosakata dasar bahasa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 sebelum dan sesudah menggunakan model induktif kata bergambar.

Kata kunci: induktif kata bergambar, kosakata dasar.

(5)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

PICTURE WORD INDUCTIVE MODEL TO INCREASE THE INFLUENCE OF BASIC VOCABULARY SUNDANESE LANGUAGE (Quasi-Experimental Research to Students of Class VII-D at SMP Negeri 5

Bandung in The Year of 2013-2014)1

Sopy Subhaniati Gustini2

ABSTRACT

This study is backgrounded by the problem about the low of basic vocabulary knowledge of Sundanese language at class VII-D students at SMP Negeri 5 Bandung in the year of 2013-2014. According to that problem, this study has some purposes to describe: 1) the basic vocabulary knowledge of Sundanese Language before using picture word inductive model; 2) the basic vocabulary knowledge of Sundanese language after using picture word inductive model; and 3) the significant differences betwen the knowledge of basic vocabulary of Sundanese language before and after using picture word inductive model. The method used in this study is quasi-experimental method, with research design one

group pretest and posttest. The technique used is test technique, and instrument

used is test sheet. According to the result, it could be concluded that: 1) the knowledge of basic vocabulary of Sundanese language before using picture word inductive model is 39,97%; 2) the knowledge of basic vocabulary of Sundanese language after using picture word inductive model is 84,06%; and 3) there is a significant difference between pretest and posttest, that is 39,97% becomes 84,06%, an increase of 44,09%, and the result of hypothesis test shows that

taccount>ttable is 25,63>2,45, it means alternative hypothesis is accepted and null hypothesis is refused. According to this study, it can be concluded that there is a significant increase between the knowledge of basic vocabulary of Sundanese language at class VII-D SMP Negeri 15 Bandung in the year of 2013-2014 before and after using picture word inductive model.

Key words: picture word inductive, basic vocabulary.

1_{This research was supervised by Dr.H.Usep Kuswari,M.Pd. and Hernawan, S.Pd., M.Pd.}

(6)

(7)

DAPTAR EUSI

kaca

PANGJAJAP ... i

TAWIS NUHUN ... ii

ABSTRAK ... v

DAPTAR EUSI ... vi

DAPTAR TABÉL ... ix

DAPTAR GRAFIK ... xi

DAPTAR BAGAN ... xii

DAPTAR LAMPIRAN ... xiii

DAPTAR SINGGETAN ... xiv

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan ... 1

1.2 Idéntifikasi Masalah ... 4

1.3 Rumusan Masalah ... 4

1.4 Tujuan Panalungtikan ... 5

1.4.1 Tujuan Umum ... 5

1.4.2 Tujuan Husus ... 5

1.5 Mangpaat Panalungtikan ... 5

1.5.1 Mangpaat Tioritis ... 6

1.5.2 Mangpaat Praktis ... 6

1.6 Raraga Tulisan ... 7

BAB II ULIKAN TIORI, RARAGA MIKIR, JEUNG HIPOTÉSIS 2.1 Ulikan Tiori ... 8

(8)

2.1.1.1 Rumpun Modél Pangajaran ... 8

2.1.1.2 Komponén Modél Pangajaran ... 11

2.1.1.3 Modél Induktif Kata Bergambar ... 12

2.1.2 Kandaga Kecap ... 18

2.1.2.1 Kecap jeung Kandaga Kecap ... 19

2.1.2.2 Kandaga Kecap Dasar ... 20

2.1.2.3 Adegan Kandaga Kecap ... 26

2.1.2.4 Kualias Kandaga Kecap ... 32

2.2 Raraga Mikir ... 32

2.3 Hipotésis ... 33

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan ... 34

3.2 Desain Panalungtikan ... 34

3.3 Métode Panalungtikan ... 35

3.4 Variabel jeung Wangenan Operasional ... 35

3.4.1 Variabel ... 35

2.4.2 Wangenan Operasional ... 35

3.5 Instrumén Panalungtikan ... 37

3.6 Téhnik Ngumpulkeun Data ... 37

3.7 Téhnik Nganalisis Data ... 38

BAB IV HASIL PANALUNGTIKAN JEUNG PEDARAN 4.1 Pangaweruh Kandaga Kecap (Basic Vocabulary) Basa Sunda Siswa Kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014 Saméméh Ngagunakeun Modél Induktif Kata Bergambar ... 49

(9)

4.3 Analisis Béda Signifikansi Antara Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar (Basic Vocabulary) Basa Sunda Siswa Kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014 Saméméh Jeung Sabada Ngagunakeun

Modél Induktif Kata Bergambar ... 56

4.3.1 Uji Sipat Data ... 57

4.3.1.1 Uji Normalitas Data Pretés... 57

4.3.1.2 Uji Normalitas Data Postés ... 61

4.3.2 Uji Homogénitas Data Pretés jeung Data Postés ... 66

4.3.4 Uji Gain ... 78

4.3.3 Uji Hipotésis ... 71

4.4 Pedaran Modél Induktif Kata Bergambar pikeun Ngaronjatkeun Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar (Basic Vocabulary) Basa Sunda Siswa Kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014 ... 73

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan ... 74

5.2 Saran ... 75

DAPTAR PUSTAKA ... 77

LAMPIRAN-LAMPIRAN ... 79

(10)

BAB I

BUBUKA

1.1Kasang Tukang Panalungtikan

Sacara lahiriah unggal siswa miboga kamampuh pikeun maca, nulis, ngaregepkeun, tur nyarita. Dina kanyataanana teu sakabéh siswa miboga kamampuh anu alus dina éta kaopat aspék kaparigelan basa, hususna basa Sunda. Salah sahiji hal anu ngalantarankeunana nyaéta kurangna pangaweruh siswa dina nyangkem kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda. Kurangna pangaweruh siswa dina nyangkem kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda kiwari geus jadi masalah anu gedé pikeun umumna sakola-sakola nu aya di sabudeureun Jawa Barat. Padahal nu ku urang katitén yén Gubernur Jawa Barat ngaluarkeun Peraturan Daerah Jawa Barat No 5 taun 2003 ngeunaan

Pemeliharaan Bahasa, Sastra dan Aksara Daerah, yang menétapkan bahasa

Daérah antara lain bahasa Sunda diajarkan di pendidikan dasar di Jawa Barat;

hartina basa Sunda téh wajib diajarkeun ti mimiti TK nepi ka SMA tur dirojong ogé ku ayana Surat Kaputusan jeung Surat Edaran Gubernur Jawa Barat No 423/2372/Set-disdik ping 26 Maret 2013 ngeunaan Pembelajaran Muatan Lokal

Bahasa Daerah pada Jenjang Pendidikan SD/MI, SMP/M.Ts., SMA/SMK/MA anu

ditujukeun ka Kapala Dinas Pendidikan Kabupaten/Kota sa-Jawa Barat jeung ka Kepala Kantor Kementrian Agama Kabupaten/Kota sa-Jawa Barat.

(11)

Bandung taun ajaran 2013-2014 aya 29,24% siswa kelas VII anu teu bisa nyarita ngagunakeun basa Sunda balukar tina B1-na lain basa Sunda téa, sarta jumlah perséntase pangréana aya di kelas VII-D nyaéta 50%, sakumaha anu diwincik dina tabél ieu di handap.

Tabél 1.1

Tabél Kamampuh Siswa dina Nyarita Ngagunakeun Basa Sunda SMPN 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014

Kelas

(Sumber: Observasi ka siswa kelas VII SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 )

(12)

pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda hiji siswa tangtu mangaruhan kana prosés diajar basana sarta kamampuh dina nyangkem opat aspék kaparigelan basa. Dumasar kana masalah anu diébréhkeun di luhur, digunakeunana B1 anu lain basa Sunda jadi cukang lantaran héngkérna pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda siswa-siswa di sakola-sakola di kota Bandung hususna dina mangsa kiwari. Pikeun narékahanana diperlukeun ayana pangajar anu rancagé sarta modél-modél pangajaran anu éféktif pikeun pangajaran basa Sunda di SMP, utamana modél pangajaran anu bisa nambahan pangaweruh siswa kana kandaga kecap basa Sunda anu ngawengku kandaga kecap dasar (basic vocabulary) saperti: istilah-istilah pancakaki, ngaran-ngaran babagian awak, kecap sulur, kecap bilangan poko, kecap pagawéan poko, kecap kaayaan poko, sarta parabot sacara universal. Kiwari, lobana siswa SMP anu teu bisa nulis jeung nyarita maké basa Sunda téh salah sahijina dilantarankeun ku héngkérna kuantitas jeung kualitas kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda anu dikawasana.

Saméméhna geus aya panalungtikan ngeunaan ieu hal, nyaéta skripsi karya Dewi Yuliani (2012) anu judulna “Modél Memorization (Mnemonik) pikeun

Ngaronjatkeun Pangaweruh Léksikon Siswa Kelas XI SMA (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 9 SMA Negeri 3 Bandung Taun Ajaran

2011/2012)”. Béda ieu panalungtikan jeung panalungtikan anu saméméhna nyaéta

dina jenjang sakola pikeun SMP, sedengkeun panalungtikan saméméhna dilaksanakeun di SMA. Lian ti éta ogé, dina modél anu dipaké ku panalungtik tangtu béda jeung modél saméméhna. Dina ieu modél, salian ti siswa bisa nambahan pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda ogé bisa ngarti tur surti atawa nyangkem kana éta kandaga kecap dasar (basic

vocabulary) basa Sunda, anu ahirna bener ngalarapkeunana dina nulis kalimah tur

merenah dina cumarita sapopoéna. Salian ti éta, panalungtikan séjén ngeunaan ieu modél pangajaran téh nyaéta tésis karya Anggi Citra Apriliana (2012) judulna

“Pengaruh Model Induktif Kata Bergambar (Picture Word Induktif Model)

(13)

Negeri Sirnagalih Kecamatan Jatinangor Kabupaten Sumedang”. Hasil tina éta

panalungtikan nétélakeun yén model induktif kata bergambar gedé pangaruhna pikeun ningkatkeun kaparigelan maca jeung nulis siswa kelas II SDN Sirnagalih, lantaran dibéré stimulus kecap-kecap dasar anu dideudeulan ku gambar-gambar.

Dumasar kana masalah di luhur, panalungtikan “Modél Induktif Kata Bergambar Pikeun Ngaronjatkeun Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar (Basic

Vocabulary) Basa Sunda (Studi Kuasi Ékspérimén Ka Siswa Kelas VII-D SMP

Negeri 15 Bandung Taun Ajaran 2013-2014)”, perlu dilaksanakeun.

1.2Idéntifikasi Masalah

Dina pangajaran kaparigelan basa Sunda (ngaregepkeun, nyarita, maca, jeung nulis) anu jadi masalah utama nyaéta ayana anggapan siswa yén diajar basa Sunda téh hésé. Salian ti éta, kurangna pangaweruh siswa kana kandaga kecap dasar basa Sunda ogé jadi masalah kana lumangsungna pangajaran basa Sunda, Ku kituna ieu panalungtikan téh, museurkeun objék panalungtikanana kana modél

induktif kata bergambar dina ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar

(basic vocabulary) basa Sunda. Kandaga kecap dasar (basic vocabulry)

ngawengku istilah-istilah pancakaki, ngaran-ngaran babagian awak, kecap gaganti, kecap bilangan poko, kecap pagawéan poko, kecap kaayaan poko sarta ngaran barang-barang sacara universal. Ieu panalungtikan, leuwih museurkeun kana ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vacabulary) basa Sunda istilah ngaran-ngaran babagian awak, kecap pagawéan poko, kecap kaayaan poko, jeung ngaran barang-barang sacara universal ka siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014.

1.3Rumusan Masalah

(14)

a. Kumaha pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 saméméh ngagunakeun modél induktif kata bergambar?

b. Kumaha pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 sabada ngagunakeun modél induktif kata bergambar?

c. Naha aya béda anu signifikan pangaweruh kandaga kecap dasar (basic

vocabulary) basa Sunda siswa SMP kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung

taun ajaran 2013-2014 saméméh jeung sabada ngagunakeun modél induktif

kata bergambar?

1.4Tujuan Panalungtikan

Tujuan dina ieu panalungtikan ngawengku kana tujuan umum jeung tujuan husus, nyaéta sakumaha anu dipedar ieu di handap.

1.4.1 Tujuan Umum

Sacara umum dilaksanakeunna ieu panalungtikan téh miboga tujuan pikeun nguji kaéféktifan modél pangajaran basa anu bisa dilaksanakeun di sakola-sakola utamana dina pangajaran basa Sunda.

1.4.2 Tujuan Husus

Tujuan husus dina ieu panalungtikan nyaéta pikeun ngadéskripsikeun: a. pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas

VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 saméméh ngagunakeun modél induktif kata bergambar;

(15)

c. bédana pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 saméméh jeung sabada ngagunakeun modél induktif kata bergambar.

1.5Mangpaat Panalungtikan

Mangpaat tina ieu panalungtikan ngawengku mangpaat tioritis jeung mangpaat praktis, sakumaha anu dipedar ieu di handap.

1.5.1 Mangpaat Tioritis

Sacara tioritis, ieu panalungtikan téh dipiharep bisa méré pangdeudeul

pikeun élmu pangaweruh ngeunaan modél pangajaran basa jeung sastra Sunda pikeun ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014.

1.5.2 Mangpaat Praktis

Sacara praktisna, ieu panalungtikan téh bisa mangpaat pikeun guru, sarta pikeun peserta didik.

1) Pikeun Guru

Mangpaat anu bisa dihontal ku guru nyaéta, pikeun nambahan kabeungharan modél pangajaran basa Sunda, sarta bisa jadi salah sahiji alternatif modél pangajaran anu bisa digunakeun di kelas.

(16)

Pikeun peserta didik ieu panalungtikan téh bisa jadi modél atawa cara diajar anu ngirut ati sangkan peserta didik kamotivasi pikeun terus diajar ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar dina pangajaran basa Sunda.

1.6Raraga Tulisan

Ieu skripsi téh disusun jadi lima bab. Bab I mangrupa bubuka anu eusina

ngébréhkeun ngeunaan kasang tukang tina masalah anu baris ditalungtik, watesan jeung rumusan masalah, tujuan panalungtikan anu ngawengku tujuan umum jeung tujuan husus, mangpaat panalungtikan anu ngawengku mangpaat tioritis jeung mangpaat praktis, sarta raraga tulisan dina ieu skripsi.

Bab II mangrupa bagian skripsi anu ngébréhkeun ngeunaan tatapakan tiori jeung rangkéy tiori anu digunakeun dina panalungtikan, raraga mikir sarta hipotésis tina panalungtikan anu dilaksanakeun.

Bab III mangrupa bagian skripsi anu ngébréhkeun ngeunaan métodologi anu digunakeun dina ieu panalungtikan, boh jenis métode panalungtikan boh cara prak-prakan ngolah data tina hasil panalungtikan, téhnik panalungtikan, instrumén panalungtikan, sarta wangenan oprasional.

Bab IV mangrupa bagian skripsi anu ngébréhkeun ngeunaan prak-prakan panalungtikan, analisis data hasil panalungtikan, jeung medar modél induktif kata

bergambar pikeun ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic

vocabulary) basa Sunda.

(17)

BAB III

MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1 Sumber Data Panalungtikan

Sumber data dina ieu panalungtikan nyaéta siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 anu jumlahna aya 34 urang, lalaki jumlahna 19 urang sedengkeun awéwé jumlahna 15 urang.

Dipilih ieu kelas jadi sumber data panalungtikan téh dumasar kana data siswa kamampuh nyarita ngagunakeun basa Sunda kelas VII siswa SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 (tabél 1.1) yén ieu kelas miboga perséntase panggedéna jumlah nu teu bisa nyarita maké basa Sunda tina sajumlahing kelas.

3.2 Desain Panalungtikan

Panalungtikan ieu ngagunakeun desain The One-group pretest and posttest

designs. Desain ieu leuwih dipikiwanoh salaku desain saméméh jeung sabada

kalawan struktur desain saperti ieu di handap:

X nyaéta perlakuan anu dilakukeun tur ditingali pangaruhna dina éta ékspérimén. Perlakuan nu dimaksud nyaéta modél induktif kata bergambar

(picture word inductive model). O1 nyaéta tés atawa obsérvasi anu dilaksanakeun

saméméh perlakuan dilumangsungkeun, sedengkeun O2 nyaéta tés atawa obsérvasi anu dilaksanakeun sabada perlakuan dilumangsungkeun. Pangaruh

perlakuan X bisa dikanyahokeun kalawan ngabandingkeun antara hasil O1 jeung

(18)

3.3 Métode Panalungtikan

Métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan nyaéta métode kuasi

ékspérimén atawa disebut ékspérimén semu nyaéta hiji panalungtikan ngagunakeun kelas ékspérimén kalayan henteu maké kelas kontrol. Ieu métode digunakeun pikeun ngukur uji perbédaan jeung peningkatan pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 saméméh dibéré perlakuan disebut tés awal (pretest), jeung sabada dibéré perlakuan ngagunakeun modél induktif kata

bergambar anu disebut tés ahir (posttest).

3.4 Variabel jeung Wangenan Operasional

3.4.1 Variabel

Nurutkeun Arikunto (2010, kc. 161) variabel nyaéta objék panalungtikan atawa naon-naon anu jadi objék dina hiji panalungtikan. Variabel nyaéta sagala hal dina wangun naon waé anu ditetepkeun ku panalungtik pikeun dianalisis nepi ka meunangkeun informasi ngeunaan éta hal, tur dijieun kacindekan (Sugiyono, 2013, kc. 2). Aya dua wangun variabel dina panalungtikan anu maluruh pangaruh

traetment nyaéta variabel bébas (independent variable) jeung variabel kauger

(dependent variable).

Dumasar kana babagian variabel anu geus disebutkeun saméméhna, variabel bébas (variabel X) dina ieu panalungtikan nyaéta modél induktif kata bergambar, lantaran mangaruhan kana variabel séjén. Variabel kauger (variabel Y) dina ieu panalungtikan nyaéta pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda (basic

vocabulary), lantaran dipangaruhan ku variabel séjén.

(19)

Wangenan operasional ngawengku kana wangenan sacara umum ngeunaan

variabel-variabel anu aya dina ieu panalungtikan, boh variabel bébas boh variabel kauger (variabel X jeung variabel Y). Sangkan ieu panalungtikan téh puguh maksudna, tujuan sarta udaganana, baris ditataan heula istilah-istilah anu aya patalina jeung ieu panalungtikan.

a. Modél Induktif Kata Bergambar

Modél induktif kata bergambar nyaéta modél pangajaran pikeun

ngaronjatkeun kaparigelan nulis jeung nyarita ku cara ngaronjatkeun pangaweruh jeung pamahaman kandaga kecap siswa, anu ngawengku kumaha neundeun jeung mindahkeun éta kekecapan kana mémori jangka panjang, ngelompokeun kecap-kecap anyar, ngawangun konsép-konsép anu kudu diréngsékeun ngeunaan kekecapan anu can dipikawanoh saméméhna.

Modél induktif kata bergambar dimimitan ku siswa milih salah sahiji gambar. Siswa ngaidéntifikasi gambar jalma anu keur nangtung bari mawa iteuk. Guru méré tanda objék gambar, ngucapkeun éta kecap, ngahéjahna bari nunjukeun unggal hurupna, terus diturutan ku siswa. Siswa nuliskeun éta kecap. Siswa ngelompokeun kecap-kecap dumasar kecap umumna atawa istilahna. siswa nambahan deui kecap ku cara némpélkeun kartu kecap. Siswa méré judul éta bagan kecap gambar dumasar istilahna. Siswa nyieun kalimah maké salah sahiji kecap anyar anu aya dina bagan kecap, anu acan dipikawanoh saméméhna.

b. Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar Basa Sunda

(20)

ngawengku istilah ngaran-ngaran babagian awak, kecap pagawéan poko, kecap kaayaan poko, jeung barang-barang sacara universal.

Tabél 3.1

Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar (Basic Vocabulary) Basa Sunda

Kandaga Kecap

Cindekna, modél induktif kata bergambar nyaéta modél pangajaran pikeun ngaronjatkeun pangaweuruh jeung pamahaman kandaga kecap siswa. Pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda nya éta pangaweruh intelektual hiji jalma anu panghandapna ngeunaan kabeungharan kecap anu dipimilik ku basa Sunda, anu ngawengku istilah ngaran-ngaran babagian awak, kecap pagawéan poko, kecap kaayaan poko, jeung barang-barang sacara universal.

3.5 Instrumén Panalungtikan

Nurutkeun Arikunto (2010, kc. 203) instrumén panalungtikan nyaéta alat

(21)

tés uraian jeung tés objéktif. Alat anu digunakeun dina ieu panalungtikan nyaéta lembar soal tés atawa tés uraian. anu miboga fungsi pikeun ngmpulkeun data geunaan kamampuh siswa dina nyangkem pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda antara saméméh jeung sabada ngagunakeun modél

induktif kata bergambar. Jumlah soalna aya 220 kecap, nyaéta 40 kandaga kecap

dasar ngaran-ngaran babagian awak, 65 kecap pagawéan poko, 48 kecap kaayaan poko, 47 kecap ngaran barang-barang sacara universal, jeung nyieun kalimah tina 20 kandaga kecap dasar anu geus ditangtukeun.

Lembar soal tés atawa tés tulis anu digunakeun dina ieu panalungtikan bisa

ditingali dina lampiran 6.

3.6 Téhnik Ngumpulkeun Data

Téhnik ngumpulkeun data anu digunakeun dina ieu panalungtikan nyaéta téhnik tés tulis. Tés tulis digunakeun pikeun ngukur pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 saméméh jeung sabada ngagunakeun modél induktif kata

bergambar.

Léngkah-léngkah téhnik ngumpulkeun data dina ieu panalungtikan baris diébréhkeun ieu di handap.

1) Siswa dibéré pretes pikeun mikanyaho pangaweruh awal kandaga kecap dasar basa Sunda siswa.

2) Sabada mikanyaho pangaweruh awal siswa ngeunaan pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda ngaliwatan pretes anu geus dilaksanakeun, panalungtik nangtukeun pakakas anu dibutuhkeun pikeun ngaaplikasikeun modél induktif kata bergambar,sarta média pangajaranana.

3) Ngalaksanakeun prosés diajar ngajar ngagunakeun modél induktif kata

(22)

4) Sabada ngalaksanakeun treatment ngagunakeun modél induktif kata

bergambar saterusna dilaksanakeun posttes pikeun mikanyaho pangaweruh

kandaga kecap dasar basa Sunda siswa naha ngaronjat atawa henteu.

3.7 Téhnik Nganalisis Data

Téhnik nganalisis data dina ieu panalungtikan léngkah-léngkahna saperti ieu

di handap.

1) Mariksa hasil pretes jeung posttes

2) Mariksa peunteun hasil pretes jeung posttes siswa ngagunakeun pedomana meunteun saperti dina tabél 3.1. Dumasar kana éta pedoman, skor maksimal tina karangan siswa nyaéta 240. Skor anu kahontal ku siswa dirobah jadi skor ahir kalayan ngagunakeun rumus:

Katerangan:

P = peunteun

∑ skor siswa = jumlah peunteun siswa

∑ skor maksimal = jumlah peunteun maksimal

(Djiwandono, 2011, kc. 216)

Tabél 3.2

Peunteun Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar Basa Sunda Siswa

KS

Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar

Basa Sunda ∑B Peunteun Kat.

A B C D E

HD GR

Katerangan:

KS = Kode Siswa

A = pangaweruh kandaga kecap dasar ngeunaan bagian-bagian awak (40)

(23)

B = pangaweruh kandaga kecap dasar ngeunaan kecap pagawéan poko (65) C = pangaweruh kandaga kecap dasar ngeunaan kecap kaayaan poko (48) D =pangaweruh kandaga kecap dasar ngeunaan barang-barang universal (47) E = pangaweruh ngalarapkeun kandaga kecap dasar dina kalimah (40) ∑B = jumlah bener jawaban siswa

Peunteun ≥ 70 hadé (siswa dianggap geus nyangkem pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda).

Peunteun < 70 goréng (siswa dianggap acan nyangkem pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda).

Data anu ditabulasikeun dipaké pikeun nguji hipotésis kalayan ngagunakeun analisis statistik anu ngawengku: (1) Uji Sipat Data; (2) Uji Gain; jeung (3) Uji Hipotésis.

1) Uji Sipat Data

Uji sipat data dina ieu panalungtikan ngawengku uji normalitas jeung uji homogénitas. Anu kahiji nyaéta uji normalitas, dilakukeun pikeun nangtukeun distribusi data, naha normal atawa henteu.

Pikeun nangtukeun signifikasi béda nilai rata-rata, dilakukeun dua jenis analisis. Kahiji nyaéta uji sipat data. Data anu miboga distribusi normal diolah ku cara analisis paramétrik kalawan ngagunakeun t-tés. Sabalikna data anu distribusina henteu normal diolah ngagunakeun analisis nonparamétrik kalawan ngagunakeun uji Wilcoxon. Anu kadua, uji homogénitas variasi anu tujuanana pikeun nangtkeun homogénitas data nilai siswa.

a. Uji Normalitas

Uji normalitas nyaéta uji sipat data anu fungsina pikeun mikanyaho normal

(24)

yén éta data téh miboga sipat anu normal atawa henteu bisa ngagunakeun rumus

Chi kuadrat (X2).

Saméméh ngagunakeun rumus Chi kuadrat , aya sawatara léngkah anu kudu dilaksanakeun saperti di handap.

a) Nangtukeun nilai panggedéna jeung pangleutikna.

b) Ngitung rentang (range), anu dinotasikeun dina rumus ieu di handap.

r = Xmaks - Xmin

Keterangan:

r = rentang atawa range Xmaks = skor panggedéna Xmin = skor pangleutikna

(Djiwandono, 2011, kc. 220) c) Nangtukeun jumlah kelas interval (k) ngagunakeun aturan struges saperti ieu

di handap.

k = 1+3,3 Log n

Katerangan: k = lobana kelas

n = lobana data (frékuénsi) 3,3= bilangan konstan

(Sugiyono, 2013, kc. 35)

d) Nangtukeun panjang kelas interval (p) ngagunakeun rumus ieu di handap.

Katerangan:

p = panjang kelas (interval kelas) r = rentang (jangkauan)

k = lobana kelas

(25)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu e) Nyieun tabél frékuénsi nilai

Tabél 3.3

Distribusi Frékuénsi Hasil Tés

No Kelas Interval fi xi xi2 fi.xi fi.xi2 1

2

∑

f) Ngitung rata-rata (mean) peunteun pretes jeung posttes siswa ngagunakeun rumus ieu di handap.



(Sugiyono, 2013, kc. 54) g) Ngitung standar déviasi (sd) ngagunakeun ieu rumus di handap.

)

(Sugiyono, 2013, kc. 58) h) Ngitung frékuénsi observasi jeung frékuénsi ekspéktasi (perkiraan) kalayan

ngagunakeun léngkah-léngkah ieu di handap.

(26)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu Tabel 3.4

Perhitungan Chi Kuadrat

Kelas

Interval O1 Bk Z Ztabél L E1

(O1-E1)2

E1

Katerangan:

O1 = frékuénsi observasi Bk = batas kelas

Z = transfortasi normal standar bébas kelas Ztabél = nilai Z tina tabél distribusi data normal L = lega kelas interval

E1 = frékuénsi ékspéktasi

(2)Nangtukeun O1 (frékuénsi observasi), nyaéta lobana data anu kaasup kana hiji kelas interval.

(3)Nangtukeun batas kelas (bk)

(4)Nangtukeun Zitung (transformasi normal standar bébas kelas)

(5)Nangtukeun Ztabél

(6)Ngitung ambahan legana unggal kelas interval (L)

L = Ztabél1-Ztabél2

(Sugiyono, 2013, kc. 80) (7)Ngitung frékuénsi ékspektasi (Ei)

E1 = n x L

sd

x

bk

(27)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu (8)Nangtukeun Chi kuadrat (X2)

(Sugiyono, 2013, kc. 81) (9)Nangtukeun derajat kabébasan (dk)

dk = k – 3

(Sugiyono, 2013, kc. 82) (10) Nangtukeun harga Chi kuadrat dina daptar (X2tabél)

(11) Nangtukeun normalitas ngagunakeun kritéria ieu di handap. Lamun X2itung<X2tabél, hartina distribusi data normal.

Lamun X2itung>X2tabél, hartina distribusi data teu normal.

b. Uji Homogénitas

Pikeun nangtukeun uji homogénitas, léngkahna nyaéta ieu di handap.

a) Ngitung variasi masing-masing kelompok Variasi pretes (S12)

(28)

(Sugiyono, 2013, kc. 57) b) Ngitung harga variasi (F)

(Sugiyono, 2013, kc. 140) c) Ngitung darajat kabébasan (dk)

dk = n – 1

d) Nangtukeun Ftabél

e) Nangtukeun homogén henteuna data dumasar kana kriréria ieu di handap: Lamun Fitung < Ftabél, hartina variasi sampel homogén.

Lamun Fitung > Ftabél, hartina variasi sampel teu homogén.

2) Uji Hipotésis

Pikeun nangtukeun uji hipotésis aya dua cara. Kahiji, saumpana data hasil uji normaitas nuduhkeun yén éta data téh miboga distribusi anu normal, éta data dina nguji hipotésisna ngagunakeun statistik paramétrik kalawan ngagunakeun uji

t-tés. Kadua, saumpama data hasil uji normalitas téh nuduhkeun yén éta data

miboga distribusi data anu teu normal, éta data dina nguji hipotésisna ngagunakeun uji Wilcoxon.

a) Statistik Paramétrik

(29)

(a) Nangtukeun rata-rata (mean) tina béda pretes jeung posttes kalayan ngagunakeun rumus:

n d Md 



(Arikunto, 2010, kc. 350)

(b) Ngitung darajat kabébasan (dk) kalayan ngagunakeun rumus

dk = n – 1

(c) Ngitung jumlah kuadrat déviasi, kalayan ngagunakeun rumus:



(d) Ngitung t, kalayan ngagunakeun rumus:

)

Md = rata-rata (mean) tina béda antara pretes jeung posttes

∑x2

d = jumlah kuadrat déviasi n = jumlah subyék dina sampel

(30)

(e) Nangtukeun ditarima atawa henteuna hipotésis dumasar kana kritéria ieu di handap.

Saumpama thitung>ttabél, hartina hipotésis kerja (Ha) ditarima jeung hipotésis nol (Ho) ditolak, nyaéta modél induktif kata bergambar éféktif dipaké dina ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013/2014.

Saumpama thitung<ttabél, hartina hipotésis kerja (Ha) ditolak jeung hipotésis nol (Ho) ditarima, nyaéta modél induktif kata bergambar teu éféktif dipaké dina ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013/2014.

b) Statistik Nonparamétrik

Statistik nonparametrik digunakeun pikeun nguji hipotésis anu distribusi datana teu normal. Téhnik statistik anu dipaké nyaéta uji wilcoxon. Numutkeun Sudjana (2005, kc. 289) léngkah-léngkah uji wilcoxon téh nyaéta: (a) Asupkeun peunteun pretes siswa kana kolom ka-2 (XA1);

(b) Asupkeun peunteun posttes siswa kana kolom ka-3 (XB1);

(c) Itung bédana antara pretes jeung posttes ku cara XA1-XB1, tuluy asupkeun hasilna kana kolom ka-4;

(d) Nangtukeun jenjang ku cara ngurutkeun hasil béda tina kolom ka-4 ti mimiti nilai béda anu pangleutikna nepi ka anu panggedéna;

(e) Nilai tina hasil ngabagi téh mangrupa hasil jenjangna; (f) Sabada diurutkeun, asupkeun nilai jenjang kana kolom ka-5;

(g) Asupkeun nilai jenjang anu positif kana kolom ka-6, misalna aya nilai béda anu négatif asupkeun kana kolom ka-7;

(h) Ningali kana tabél harga-harga kritis uji wilcoxon, misal n=23 kalayan ngagunakeun taraf kasalahan 5% Wtabél=73;

(31)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu Tabél 3.5

Uji Wilcoxon

KS XA1 XB1

Béda Tanda Jenjang

XA1-XB1 Jenjang + -

Katerangan:

XA1 : peunteun pretes XB1 : peunteun posttes

(j) Ditarima henteuna hipotésis dina uji wilcoxon hipotésis dumasar kana kritéria ieu di handap.

Saumpama Whitung(-)<Wtabél dumasar taraf nyata anu ditangtukeun hartina Ha ditarima, yén modél induktif kata bergambar miboga pangaruh dina ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014.

Saumpama Witung(-)>Wtabél dumasar taraf nyata anu ditangtukeun hartina Ha ditolak, yén modél induktif kata bergambar henteu miboga pangaruh dina ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014.

3) Uji Gain

Uji gain miboga tujuan pikeun nagtukeun naha aya béda anu signifikan

(32)

pikeun ngajawab yén aya béda anu signifikan atawa henteu sabada dibéré perlakuan, dirumuskeun saperti di handap.

Ha :X pretes  X posttes, hartina aya béda anu signifikan antara jumlah rata-rata

pretes jeung jumlah rata-rata posttes.

Ho : Xpretes  Xposttes,hartina henteu aya béda anu signifikan antara jumlah

rata-rata pretes jeung rata-rata-rata-rata posttes.

Tabél 3.6

Uji Gain Tingkat Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar Basa Sunda Siswa

Kode Siswa

XA1

(Peunteun pretes)

XB1

(Peunteun posttes)

d d2

(33)

BAB V

KACINDEKAN JEUNG SARAN

5.1 Kacindekan

Dumasar kana hasil panalungtikan, analisis, jeung pedaran pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda ngagunakeun modél induktif

kata bergambar ka siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran

2013-2014, bisa dicindekkeun ieu di handap.

Pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 saméméh ngagunakeun modél induktif kata bergambar, kagolong goréng. Jumlah rata-rata pretés nyaéta 39,97. Dumasar kana golongan kandaga kecap dasar anu diajén, nyaéta kandaga kecap dasar ngaran-ngaran babagian awak jumlahna 54, kandaga kecap dasar pagawéan poko jumlahna 43, kandaga kecap dasar kaayaan poko jumlahna 56, kandaga kecap dasar ngaran barang-barang sacara universal jumlahna 20, sarta ngalarapkeun kandaga kecap dasar dina kalimah jumlahna 27. Tina 34 siswa, acan aya siswa anu ngahontal KKM. Upama diperséntasikeun hasilna nyaéta 0% siswa anu miboga pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda hadé, sarta 100% siswa masih miboga pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda goréng.

(34)

kandaga kecap dasar ngaran barang-barang sacara universal jumlahna 80, sarta ngalarapkeun kandaga kecap dasar dina kalimah jumlahna 81. Tina 34 siswa, aya 31 siswa anu geus ngahontal KKM, sarta aya 3 siswa anu can ngahontal KKM. Upama diperséntasikeun hasilna nyaéta 91,18% siswa anu miboga pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda hadé, sarta 8,82% siswa anu masih miboga pangaweruh kandaga kecap dasar basa Sunda goréng.

Aya béda anu signifikan antara rata-rata pretes jeung rata-rata posttes pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung taun ajaran 2013-2014 saméméh jeung sabada ngagunakeun modél induktif kata bergambar. Rata- rata pretés anu hasilna 39,97% ngaronjat nalika postés jadi 84,06%. Hartina aya peningkatan 44,09%. Hasil uji hipotésis, yén t_hitung > t_tabel nyaéta 25,63 > 2,45, anu hartina hipotésis

alternatif (Ha) diterima sarta hipotesis nol (H0) ditolak.

Dumasar kana hasil ieu panalungtikan, bisa dicindekkeun yén aya béda anu signifikan antara pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung tau ajaran 2013-2104 saméméh jeung sabada ngagunakeun modél induktif kata bergambar. Rata-rata pangaweruh kandaga kecap dasar (basic vocabulary) basa Sunda siswa kelas VII-D SMP Negeri 15 Bandung tau ajaran 2013-2104 ngaronjat sabada digunakeun modél

induktif kata bergambar.

5.2 Saran

(35)

1) Tina hasil panalungtikan anu geus dilaksanakeun, yén modél induktif kata

bergambar bisa ngaronjatkeun pangaweruh kandaga kecap dasar (basic

vocabulary) basa Sunda. Kukituna ieu modél téh bisa jadi alternatif pikeun

guru dina pangajaran kandaga kecap dasar basa Sunda, ogé pikeun ngaronjatkeun kompeténsi pangajaran séjénna;

2) lantaran ieu panalungtikan kuasi ékspérimen dilakukeun dihiji sakola mangka kudu diayakeun panalungtikan ékspérimén murni di sakola séjén sangkan hasil tina éta panalungtikan bisa digeneralisasikeun kana populasi anu leuwih jembar;

3) implementasi modél induktif kata bergambar, upama rék digunakeun, aya

(36)

DAPTAR PUSTAKA

Apriliana, A. C. (2012). Pengaruh Model Induktif Kata Bergambar (Picture Word

Induktif Model) Terhadap Keterampilan Membaca dan Menulis Permulaan Siswa Kelas II SD Negeri Sirnagalih Kecamatan Jatinangor Kabupaten Sumedang. (Tesis). Sekolah Pascasarjana, Universitas Pendidikan Indonesia,

Bandung.

Arikunto, S. (2010). Prosedur Penelitian Suatu Pendekatan Praktik. Jakarta: PT Rineka Cipta.

Chaer, A. (2002a). Pengantar Semantik Bahasa Indonesia. Jakarta: PT Rineka Cipta.

Chaer, A. (2007b). Linguistik Umum. Jakarta: PT Rineka Cipta.

Departemen Pendidikan Nasional (2008). Kamus Besar Bahasa Indonesia. Jakarta: Gramedia Pustaka Utama.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat (2007). Standar Kompetensi dan

Kompetensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung:

Disdik.

Dinas Pendidikan Proinsi Jawa Barat (2013). Surat Kaputusan jeung Surat

Edaran Gubernur Jawa Barat No 423/2372/Set-disdik Pembelajaran Muatan Lokal Bahasa Daerah. Bandung: Disdik.

Djiwandono, S. (2011). Tes Bahasa: Pegangan bagi Pengajar Bahasa. Jakarta: Indeks.

Fadzil, M. (2012). Taksonomi Bloom. [Online]. Aya dina:

http://www.fadzilmahasiswa.blogspot.com/2012/01/taksonomi-bloom.htm. Diaksés 15 Desember 2013.

Hidayat, T. R. (2007). Peperenian Urang Sunda. Bandung: PT Kiblat Buku Utama.

(37)

Joyce, B., Weil, M., jeung Calhoun, E. (2009). Models of Teaching. Yogyakarta: Pustaka Pelajar.

Keraf, G. (1996). Linguistik Bandingan Historis. Jakarta: PT Gramedia Pustaka Utama.

Pateda, M. (2010). Semantik Leksikal. Jakarta: PT Rineka Cipta.

Parera, J. D. (2004). Teori Semantik. Jakarta: Erlangga.

Pemerintahan Provinsi Jawa Barat (2003). Pemeliharaan Bahasa, Sastra dan

Aksara Daerah. Bandung: Pemprov.

Prawirasumantri, A. spk. (2007). Kamekaran, Adegan, jeung Kandaga Kecap

Basa Sunda. Bandung: CV Geger Sunten.

Rahman. (2009). Model Mengajar & Bahan Pembelajaran. Bandung: Alqaprint Jatinangor.

Ruseffendi, E. T. (2010). Dasar-dasar Penelitian Pendidikan dan Bidang

Non-Eksakta Lainnya. Bandung: PT Tarsito.

Sudaryat, Y. (2011a). Tata Basa Sunda Kiwari. Bandung: Penerbit Yrama Widya.

Sudaryat, Y. (2010b). Ulikan Semantik Sunda. Bandung: CV Geger Sunten.

Sudjana, N. (2005). Metoda Statistika. Bandung: Tarsito.

Sugiyono. (2008a). Metode Penelitian Kuantitatif, Kualitatif dan R&D. Bandung: Alpabeta.

Sugiyono. (2013b). Statistika Untuk Penelitian. Bandung: Alpabeta.

Syamsuddin, jeung Damaianti, V. S. (2009). Metode Penelitian Pendidikan

Bahasa. Bandung: PT Remaja Rosdakarya.

Tarigan, H.G. (2011). Pengajaran Kosakata. Bandung: Angkasa.

Universitas Pendidikan Indonesia. (2013). Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. Bandung: Universitas Pendidikan Indonesia.

(38)

Pangaweruh Léksikon Siswa Kelas XI SMA. (Skripsi). Fakultas Pendidikan

(39)

Model Induktif Kata Bergambar Pikeun Ngaronjatkeun Pangaweruh Kandaga Kecap Dasar (basic Vocabulary) Basa Sunda

SISWA KELAS VII-D SMP NEGERI 15 BANDUNG

TAUN AJARAN 2013/2014

Wasta/No.Absen:_______________/____

A. BABAGIAN AWAK

No. Kandaga Kecap Dasar Apal Teu Apal Sinonim dina bhs.Indonesia 1 angen

2 bayah

3 beuteung/patuangan Perut

4 beuheung Leher

5 bincurang/bitis Betis

6 bujur Pantat

7 buuk Rambut

8 cangkéng Pinggang

9 caréham

10 ceuli/cepil Telinga

11 cungcurungan Tulang ekor

12 dada Dada

13 dampal suku Telapak kaki

14 embun-embunan Tulang tengkorak

15 gado Dagu

30 pigeulang leungeun Pergelangan tangan

31 pipi/damis Pipi

(40)

34 ramo Jari

35 sirah/mastaka Kepala

36 sungut lambéy Mulut/bibir

37 suku/sampéan Kaki

38 taktak Bahu

39 tarang Jidat

40 tonggong Punggung

B. KECAP PAGAWÉAN POKO

No. Kandaga Kecap Dasar Apal Teu Apal Sinonim dina bhs.Indonesia

41 angkat Pergi/berangkat

42 anjog Mendatangi suatu tempat

43 babuk Pukul

44 badug Senggol

45 balayar Berlayar

46 barempug Diskusi/musyawarah

47 boga Punya

48 dahar Makan

49 dialungkeun Dilemparkan

50 dicabak Disentuh

51 dicabok Dipukul

52 diciwit Dicubit

53 dicokot Diambil/dibawa

54 didupak Disenggol

55 digusur Diseret

56 dikadek Dipotong/dipenggal

57 dipiceun Dibuang

58 disintreuk Disintreuk

59 gelar Nampak ada di bumi/hidup

60 géték Geli

61 hiber Terbang

62 indit Pergi/berangkat

63 inget Ingat

64 kaambeu Tercium

65 katajong Tertendang

66 katenjo Terlihat

67 kukumbah Cuci tangan/mencuci sesuatu

68 labuh Jatuh

69 leumpang Jalan/berjalan

70 leyur Mencair

(41)

73 lungsé Lemes

74 maca Baca/membaca

75 macul Mencangkul

76 maké Memakai

77 maot Mati/meninggal

78 mawa Membawa

84 neuteup Melihat dengan tajam

85 ngagandong Menggendong

86 ngajingjing Membawa dgn tangan

87 ngaléos Pergi tanpa pamit

88 ngapung Terbang

89 ngarérét Melihat sebentar

90 ngélek Bawa barang dipinggang

91 ngojay Berenang

92 nulis Menulis

93 nyaho Tahu

94 nyeuseuh Mencuci

95 nyuhun Bawa barang di atas kepala

96 paamprok Berpapasan

97 papelong-pelong Saling menatap

98 poho Lupa

99 popoé Menjemur baju

100 pugur Pohon yang daunnya

berguguran

101 sibeungeut Cuci muka

102 siduru Menghangatkan badan

103 tajong Tendang

104 takol Dipukul dibagian kepala

105 tuang Makan

C. KECAP KAAYAAN POKO

106 anyar Baru

107 Begang Kurus

108 Bengal Susah diatur/baong

(42)

111 boyot Lambat

129 jangkep Sepasang/berpasangan

130 jangkorang Tinggi besar

131 jauh Jauh

150 sangsara Sengsara

151 sareupna Menjelang maghrib

152 séhat Sehat

(43)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu D. NGARAN BARANG-BARANG SACARA UNIVERSAL

154 almari Lemari

155 arit Celurit

156 aseupan Alat citakan tumpeng

157 ayakan Saringan

158 baki Nampan

159 bakul Tempat makanan

160 baskom Baskom

161 bedog Golok

162 boboko Tempat nasi

163 botol Botol

164 cangkir Cankir

165 cécémpéh Tempat besar datar

166 céntong Sendok nasi

172 gentong Tempat air ukurannya besar

173 halu Bambu panjang

174 hawu Kompor kayu

175 hihid Kipas nasi

176 jala Jaring

177 jamparing Busur

178 kastrol Tempat nasi liwet

179 katél Wajan

186 pipiti Tempat nasi ukurannya kecil

187 piring Piring

188 pisin Piring kecil

189 poci Teko

190 ragaji Gergaji

191 ranjang Tempat tidur

(44)

194 séndok Sendok

195 sésérok Alat utk meniriskan makanan

196 sinduk Sendok sayur

197 siwur/gayung Gayung

198 songsong Alat untuk meniup kompor

kayu

199 susug Pasangan wajan

200 talenan Alas untuk mengiris

Pék jieun kalimah maké kecap-kecap ieu di handap.

1. Angen =

2. Bayah =

3. Cungcurungan =

4. Harigu =

5. Anjog =

6. Barempug =

7. Angkat =

8. Disintreuk =

9. Ngaléos =

10. Ngarérét =

11. Nyuhun =

12. Paamprok =

13. Boyot =

(45)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 15. Hangseur =

16. Heubeul =

17. Rancagé =

18. Sareupna =

19. Bedog =

20. Poci =