RADIOLOGI
lecture
Blok reproductive system
Prof. Dr. Abdul Rasyid, SpRad, PhD
Prof. Dr. Abdul Rasyid, SpRad, PhD
Department of Radiology Department of Radiology
Medical Faculty University North Sumatera, Medan Medical Faculty University North Sumatera, Medan Indonesia
Indonesia Indonesia Indonesia
RADIOLOGIC aspect :
topic :
topic :
1.ULTRASOUND
INTRODUCTIONRADIOLOGIC aspect :
topic 1:
topic 1:
ULTRASOUND APPARATUS
ULTRASOUND APPARATUS
ULTRASOUND APPARATUS
ULTRASOUND APPARATUS
Ultrasound
Ultrasound
Ultrasound
Ultrasound
Alat Diagnostik yang menggunakan gelombangAlat Diagnostik yang menggunakan gelombangAlat Diagnostik yang menggunakan gelombang Alat Diagnostik yang menggunakan gelombang suara berfrequensi > 1 Mhz
suara berfrequensi > 1 Mhz
Kecepatan suara 1540m/sac didalam soft tissueKecepatan suara 1540m/sac didalam soft tissue
Probe / Transducer mengandung kristal yang mempunyai piezoelectric efect Yaitu bila dikenai oleh gelombang listrik maka kristal tersebut berkemampuan
menghasilkan gelombang suara Jika menerima gelombang suara dapat menghasilkan gelombang suara. Jika menerima gelombang suara dapat merubahnya menjadi gelombang listrik.
Jenis Probe
Jenis Probe
Jenis Probe
Jenis Probe
Gelombang suara
Jaringan / OrganGelombang suara di t lk l h
Dipantulkan
sebahagian Tidak dipantulkan dipantulkan seluruhnya sebahagian
dirobah dirobah dirobah
Gelombang listrik seluruhnya Gelombang listrik sebahagian Tidak ada gelombang listrik
Hyper echo Moderately echo Free echo
GESTATIONAL SAC (GS)
GESTATIONAL SAC (GS)
GESTATIONAL SAC (GS)
GESTATIONAL SAC (GS)
GS CAIRAN AMNION:HITAMFOETUS WARNA ABU
FOETAL POLE
RADIOLOGIC aspect :
TOPIC 2 :
TOPIC 2 :
ULTRASOUND IN OBSTETRICS
Prof.Dr. Abdul Rasyid, SpRAD, PhD
Prof.Dr. Abdul Rasyid, SpRAD, PhD
Department of Radiology Department of Radiology Department of Radiology Department of Radiology
Medical Faculty University North Sumatera, Medan Medical Faculty University North Sumatera, Medan Indonesia
INTRODUCTION
INTRODUCTION
US : Essential part of prenatal care
US : Essential part of prenatal care
p
p
p
p
¾
¾
US : Broad diagnostic spectrum
US : Broad diagnostic spectrum
¾¾
Early detection of pregnancy
Early detection of pregnancy
¾¾
Early detection of pregnancy,
Early detection of pregnancy,
placenta, UC and AF
placenta, UC and AF
INTRODUCTION
INTRODUCTION
US examination divided
US examination divided
into
into
3 catagories :
3 catagories :
3 catagories :
3 catagories :
1. 1.Screening :
Screening :
1.1.
Early pregnancy .
Early pregnancy .
y p g
y p g
y
y
2.2.
Second trimester.
Second trimester.
3.3.
Last trimester .
Last trimester .
3.2.
2.
Exam of any complain
Exam of any complain
or emergencies :
or emergencies :
or emergencies :
or emergencies :
••
haemorrhage
haemorrhage
,
,
t
t
ti
t
t
ti
••
premature contraction,
premature contraction,
••
Abdominal pain etc
Abdominal pain etc
..
3. Exam of any indication :
3. Exam of any indication :
multiple pregnancy
multiple pregnancy
multiple pregnancy,
multiple pregnancy,
IUGR,
IUGR,
Kehamilan dini :
Kehamilan dini :
1.
1. Hamil atau tidakHamil atau tidak ?? 2.
2. Fetus hidup atau tidakFetus hidup atau tidak ?? 3.
3. Usia kehamilan ?Usia kehamilan ? 4.
4. Tunggal atau gemelliTunggal atau gemelli ??
Int a ata e t a te ine ? Int a ata e t a te ine ?
5.
5. Intra atau extra uterine ?Intra atau extra uterine ? 6.
6. Apakah bukan blighted ovumApakah bukan blighted ovum ?? 7
7 AbortusAbortus ?? 7.
7. AbortusAbortus ?? 8.
8. Apakah bukan Mola ?Apakah bukan Mola ? 9.
GESTATIONAL SAC (GS)
GESTATIONAL SAC (GS)
GESTATIONAL SAC (GS)
GESTATIONAL SAC (GS)
GS FOETAL POLEPegangan awal
Pegangan awal
g g
g g
usia kehamilan dini
usia kehamilan dini
::
Tanda USG
Tanda USG
Umur kehamilan
Umur kehamilan
GESTATIONAL
GESTATIONAL SACSAC (GS)(GS) 55--6 minggu6 minggu GESTATIONAL
GESTATIONAL SACSAC (GS)(GS) 55 6 minggu6 minggu
Kutub embryo
Kutub embryo 66--7 minggu7 minggu Pulsasi jantung
Pulsasi jantung 77--8 minggu8 minggu Pulsasi jantung
Pulsasi jantung 77--8 minggu8 minggu Gerakan janin
Gerakan janin 88--9 minggu9 minggu Placenta
Placenta 88 10 minggu10 minggu Placenta
Placenta 88--10 minggu10 minggu Hilangnya GS
Hilangnya GS 1111--13 minggu13 minggu
P k BPD
P k BPD 1111 14 i14 i Pengukuran BPD
Gestational sac :
Gestational sac :
BILA PADA HAMIL USIA 5 MINGGU DIDAPATKAN GESTATONAL SAC
KOSONG DAN TIDAK BERISI KOSONG DAN TIDAK BERISI FETAL POLE (JANIN)
BLIGHTED OVUM
BLIGHTED OVUM
Gestational sac
Gestational sac
::
5 minggu, gema janin (+)
5 minggu, gema janin (+)
gg g
gg g
j
j
Vol. 2,5 cc, gema janin (+),
Vol. 2,5 cc, gema janin (+),
KEHAMILAN DINI PATOLOGIK
Mola Hydatidosa :
Mola Hydatidosa :
Kadang tidak menimbulkan
Kadang tidak menimbulkan
gejala klinis
gejala klinis
Perdarahan
Perdarahan
Gambaran sarang tawon
Gambaran sarang tawon
Gambaran sarang tawon,
Gambaran sarang tawon,
vesiculer atau
vesiculer atau
“snow storm
“snow storm
appearance”
appearance”
appearance
appearance
Mungkin ada gambaran
Mungkin ada gambaran
janin
janin
janin
janin
KEHAMILAN KEHAMILAN DINI PATOLOGI DINI PATOLOGI Mola Hydatidosa Mola Hydatidosa KEHAMILAN DINI NORMAL 8 MINGGU
Fetal Biometrics :
Fetal Biometrics :
Fetal Biometrics :
Fetal Biometrics :
GUNANYA SEBAGAI PARAMETER MENEN TUKAN USIA KEHAMILAN
TUKAN USIA KEHAMILAN
Crown Rump Length (CRL)Crown Rump Length (CRL)
BPD (Bi i t l Di t ) BPD (Bi i t l Di t )
BPD (Biparietal Diameter)BPD (Biparietal Diameter)
FL (Femur Length)FL (Femur Length)
FTA (F l T k A ) FTA (F l T k A )
FTA (Foetal Trunk Area) FTA (Foetal Trunk Area)
FAC (Foetal Abdominal FAC (Foetal Abdominal
Ci f )
Ci f )
Circumference) Circumference)
Crown Rump Length :
Crown Rump Length :
p
p
g
g
Ukuran terpanjang dari Ukuran terpanjang dari
caput ke bokong, tidak caput ke bokong, tidak termasuk jolk sac / kaki termasuk jolk sac / kaki
Tingkat akurasi tinggi < Tingkat akurasi tinggi <
12 minggu 12 minggugggg
Kehamilan
Kehamilan
TRIMESTER II dan III
TRIMESTER II dan III
::
PARAMETER YANG DIUKUR ADALAH:
••
BPD
BPD
(BIPARIETAL DIAMETER)(BIPARIETAL DIAMETER)Crown Rump Length :
Crown Rump Length :
p
p
g
g
Ukuran terpanjang dari Ukuran terpanjang dari
caput ke bokong, tidak caput ke bokong, tidak termasuk jolk sac / kaki termasuk jolk sac / kaki
Tingkat akurasi tinggi < Tingkat akurasi tinggi <
12 minggu 12 minggugggg
BPD
BPD
(BIPARIETAL DIAMETER)(BIPARIETAL DIAMETER)BPD
BPD
(BIPARIETAL DIAMETER)(BIPARIETAL DIAMETER)BPD : dari outer ke BPD : dari outer ke inner table
FL
FL
(FEMUR LENGTH)(FEMUR LENGTH)FL
FL
(FEMUR LENGTH)(FEMUR LENGTH)FL : pengukuran FL : pengukuran tidak termasuk tidak termasuk caput caput
FAC (Foetal Abdominal Circumference)
FAC (Foetal Abdominal Circumference)
FAC (Foetal Abdominal Circumference)
FAC (Foetal Abdominal Circumference)
Anatomi Janin Normal
Anatomi Janin Normal
::
Merupakan materi
Merupakan materi
yang sulit
yang sulit
yang sulit
yang sulit
dipelajari
dipelajari
Analisa awal
Analisa awal
Analisa awal
Analisa awal
keadaan patologik
keadaan patologik
P
i
P
i
Kepala janin :
Kepala janin :
Kepala janin :
Kepala janin :
Hamil muda : massa Hamil muda : massa
hyypoechoic symetris hyypoechoic symetris dipisahkan oleh falx dipisahkan oleh falx cerebri
cerebri cerebri. cerebri.
TM II : Ventr. Lateral TM II : Ventr. Lateral
–– pl.choroideus,pl.choroideus,pl.choroideus, pl.choroideus,
septum pellucidum septum pellucidum –– thalamus
thalamus –– ventrikel ventrikel III
III III III
Hamil lanjut : Mata Hamil lanjut : Mata ––
hidung
hidung -- bibirbibir hidung
Columna Vertebralis :
Columna Vertebralis :
Ada 3 pusat ossifikasi
Ada 3 pusat ossifikasi
The Rail road Tract
The Rail road Tract
Image
Image
Thorax :
Thorax :
Thorax :
Thorax :
CostaCostaCosCos
Cor sebagai area pulsatif Cor sebagai area pulsatif
(7 minggu) (7 minggu) ( gg ) ( gg )
Cardiac chamber (13 minggu)Cardiac chamber (13 minggu)
Posisi corPosisi cor
Abdomen
Abdomen
KIDNEYAbdomen
Abdomen
KIDNEY BLADDER HEPAR HEPAR GALLBLADDER GALLBLADDERExtremitas :
Extremitas :
Genitalia
Genitalia –– tali pusat :
tali pusat :
Deteksi jenis sex belum jelas kegunaannyaDeteksi jenis sex belum jelas kegunaannyajj jj gg yy
Dapat dilihat umumnya > 25 mingguDapat dilihat umumnya > 25 minggu
Hambatan : Oligohydramnion, sungsang, Hambatan : Oligohydramnion, sungsang, g yg y ,, gg g,g,
dorso
dorso--anterioranterior
Placenta :
Placenta :
LOKASI PLACENTA
FUNDAL RIGHT LATERAL WALL FUNDAL LEFT LATERAL WALL FUNDAL LEFT LATERAL WALL
PLACENTA
PLACENTA
PLACENTA
PLACENTA
TWIN
TWIN
S
S
IDENTIC :
IDENTIC :
satu
satu
amnion,
amnion,
satu
satu
placenta
placenta
NON
NON--IDENTIC :
IDENTIC :
dua
dua
amnion,
amnion,
dua
dua
placenta
placenta
Ada membran tipis diantaranya
Ada membran tipis diantaranya
Ada membran tipis diantaranya
Ada membran tipis diantaranya
Pengukuran sendiri
TWINS PREGNANCY
TWINS PREGNANCY
TWINS PREGNANCY
TWINS PREGNANCY
A d i
I d
TWINS DETECTEDIN PREGNANCY AND NOW THEY ARE 7 YEARS