• Tidak ada hasil yang ditemukan

Peningkatan ketersediaan fosfat melalui pemberian pupuk organik dan pengaruhnya terhadap produksi melon pada tanah berkadar fosfor (P) tinggi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "Peningkatan ketersediaan fosfat melalui pemberian pupuk organik dan pengaruhnya terhadap produksi melon pada tanah berkadar fosfor (P) tinggi"

Copied!
16
0
0

Teks penuh

(1)

Lampiran 1. Data Awal Analisa Tanah

No. JENIS ANALISIS NILAI KRITERIA METODE

1. Ph (h2O) 5.87 Agak Masam Elektrometry

2. C- Organik (%) 1.29 Rendah Spectrophotometry

3. N- Total (%) 0.13 Rendah Kjeldahl

4. P-Bray I (ppm) 6.23 Rendah Spectrophotometry

5. K-dd (me/100g) 0.39 Sedang AAS

6. Mg (me/100g) 1.29 Sedang AAS

7. Na (me/100g) 0.31 Rendah AAS

8. KTK (me/100g) 21.96 Sedang AAS

9. Al-dd (me/100g) Td*) - Titrimetry

10. H+ (me/100g) 0.46 - Titrimetry

11. Cu (ppm) 1.15 - AAS

12. Mn (ppm) 60.38 - AAS

13. Fe (ppm) 28.98 - AAS

14. B (ppm) 2.30 - Spectrophotometry

15. S (ppm) 47.92 - Spectrophotometry

16. P2O5 - Total HCL 25% 103.40

(mg/100g)

-

17. Textur - Pasir (%) - Debu (%) - Liat (%)

22.08 17.18 60.74

Liat Hydrometer

Hydrometer Hydrometer Sumber : Lab. BPTP SU

Keterangan

(2)

Lampiran 2. Hasil Analisa Pupuk Organik (2 Minggu Sebelum Inkubasi)

No JENIS ANALISIS

Kulit Pisang + Kotoran Lembu

Jerami + Kotoran Lembu

Jerami + Kulit Pisang +

Kotoran Lembu

METODE

1 C - Organik (%) 40.49 35.03 41.76 Gravimetry

2 N - Total (%) 1.77 0.75 1.35 Kjeldahl

3 C/N - Ratio 22.88 46.71 30.93 Kalkulasi

4 P2O5 - Total (%) 0.81 0.67 0.86 Spectrophotometry

(3)

Lampiran 3.

satuan suhu udara rata-rata = derajat celcius ( :

satuan penguapan = millimeter (mm)

(4)

Lampiran 4. Data pH, C – Organik Tanah dan C/N Setelah Inkubasi 3 (tiga)

Jenis Pupuk Organik Dengan 5 (lima) Taraf Dosis

Perlakuan

pH

Total Rataan

C – Organik Tanah

Total Rataan

C/N

Total Rataan

I II III I II III I II III

B1D0 6,25 5,80 6,19 18,24 6,08 0.84 1.16 1.50 3.50 1.17 28,00 38,67 37,50 104,17 34,72 B1D1 6,21 5,79 6,32 18,32 6,11 1.16 1.02 1.39 3.57 1.19 38,67 34,00 34,75 107,42 35,81 B1D2 6,08 5,89 6,03 18,00 6,00 1.23 1.26 1.36 3.85 1.28 41,00 42,00 34,00 117,00 39,00 B1D3 6,11 5,90 6,26 18,27 6,09 1.33 1.05 1.39 3.77 1.26 33,25 26,25 34,75 94,25 31,42 B1D4 5,98 5,92 6,48 18,38 6,13 1.33 1.54 1.70 4.57 1.52 33,25 51,33 34,00 118,58 39,53 B2D0 6,00 5,94 6,51 18,45 6,15 1.16 1.19 1.36 3.71 1.24 38,67 29,75 34,00 102,42 34,14 B2D1 6,03 6,31 5,82 18,16 6,05 1.30 0.77 1.04 3.11 1.04 32,50 25,67 34,67 92,83 30,94 B2D2 5,97 6,07 5,88 17,92 5,97 1.23 1.29 0.94 3.46 1.15 30,75 43,00 31,33 105,08 35,03 B2D3 5,89 6,08 5,72 17,69 5,90 1.19 1.01 1.18 3.38 1.13 39,67 25,25 39,33 104,25 34,75 B2D4 6,03 6,26 6,12 18,41 6,14 1.23 1.18 1.32 3.73 1.24 41,00 39,33 33,00 113,33 37,78 B3D0 5,78 5,58 6,28 17,64 5,88 0.95 0.94 1.67 3.56 1.19 31,67 31,33 41,75 104,75 34,92 B3D1 5,90 6,16 5,97 18,03 6,01 1.09 1.11 1.22 3.42 1.14 36,33 27,75 30,50 94,58 31,53 B3D2 5,93 5,78 6,36 18,07 6,02 1.12 1.11 1.50 3.73 1.24 28,00 37,00 37,50 102,50 34,17 B3D3 6,19 5,95 6,42 18,56 6,19 1.26 1.29 1.53 4.08 1.36 42,00 32,25 38,25 112,50 37,50 B3D4 6,16 6,12 6,21 18,49 6,16 1.37 1.50 1.46 4.33 1.44 34,25 37,50 36,50 108,25 36,08

Total 90,51 89,55 92,57 272,63 17.79 17.42 20.56 55.77 529,00 521,08 531,83 1581,92 Rataan 6,03 5,97 6,17 6,06 35,27 34,74 35,46 35,15

Anova pH Tanah Anova C Organik Anova C/N

SK db JK KT F hit F Tabel db JK KT F hit F Tabel db JK KT F Hit F Tabel

5% 1% 5% 1% 5% 1%

Ulangan 2 0,317 0,159 3,552 * 3,34 5,45 2 0,393 0,196 6,744 ** 3,34 5,45 2 0,006 0,003 1,739 tn 3,34 5,45 Perlakuan 14 0,368 0,026 0,588 tn 2,06 2,79 14 0,662 0,047 1,624 tn 2,06 2,79 14 0,021 0,002 0,957 tn 2,06 2,79 BO 2 0,012 0,006 0,134 tn 3,34 5,45 2 0,145 0,072 2,484 tn 3,34 5,45 2 0,008 0,004 2,406 tn 3,34 5,45 Dosis 4 0,099 0,025 0,556 tn 2,71 4,07 4 0,384 0,096 3,297 * 2,71 4,07 4 0,006 0,002 0,995 tn 2,71 4,07 BO*Dosis 8 0,257 0,032 0,718 tn 2,29 3,23 8 0,133 0,017 0,572 tn 2,29 3,23 8 0,007 0,001 0,576 tn 2,29 3,23

Galat 28 1,251 0,045 28 0,815 0,029 28 0,045 0,002

Total 44 1,937 44 1,870 44 0,072

(5)

Lampiran 5.

Hasil Analisa Tanah Setelah Inkubasi

(6)

Lampiran 6. Data P Tersedia dan P Total Tanah Setelah Inkubasi 3 (tiga)

Jenis Pupuk Organik Dengan 5 (lima) Taraf Dosis

Perlakuan P Tersedia

Total Rataan

P Total Tanah

Total Rataan

I II III I II III

B1D0 8,89 8,67 10,00 27,56 9,19 0,231 0,187 0,225 0,64 0,21 B1D1 9,33 13,78 9,56 32,67 10,89 0,149 0,183 0,238 0,57 0,19

B1D2 16,00 10,22 9,56 35,78 11,93 0,376 0,151 0,247 0,77 0,26 B1D3 9,33 10,89 10,22 30,44 10,15 0,270 0,176 0,226 0,67 0,22 B1D4 8,89 12,89 12,00 33,78 11,26 0,177 0,192 0,224 0,59 0,20

B2D0 8,89 9,33 10,44 28,66 9,55 0,200 0,210 0,218 0,63 0,21 B2D1 10,00 9,11 9,78 28,89 9,63 0,157 0,158 0,176 0,49 0,16

B2D2 9,33 11,11 9,33 29,77 9,92 0,215 0,214 0,184 0,61 0,20 B2D3 8,67 9,33 9,78 27,78 9,26 0,168 0,183 0,212 0,56 0,19 B2D4 11,78 11,78 9,33 32,89 10,96 0,177 0,216 0,210 0,60 0,20

B3D0 10,22 9,11 12,67 32,00 10,67 0,142 0,181 0,225 0,55 0,18 B3D1 9,56 10,11 9,56 29,23 9,74 0,145 0,166 0,221 0,53 0,18

B3D2 10,00 9,56 10,89 30,45 10,15 0,154 0,177 0,201 0,53 0,18 B3D3 8,67 12,22 10,45 31,34 10,45 0,159 0,239 0,190 0,59 0,20 B3D4 9,11 10,00 14,89 34,00 11,33 0,192 0,187 0,214 0,59 0,20

Jumlah 148,67 158,11 158,46 465,24 2,91 2,82 3,21 8,94 re rataan 9,91 10,54 10,56 10,34 0,19 0,19 0,21 0,20

Anova P – Tersedia Anova P – Total Tanah

SK db JK KT F Hit F Tabel db JK KT F Hit F Tabel

5% 1% 5% 1%

Ulangan 2 4,113 2,056 0,666 tn 3,34 5,45 2 0,006 0,003 1,739 tn 3,34 5,45 Perlakuan 14 28,147 2,011 0,651 tn 2,06 2,79 14 0,021 0,002 0,957 tn 2,06 2,79

BO 2 5,370 2,685 0,869 tn 3,34 5,45 2 0,008 0,004 2,406 tn 3,34 5,45

Dosis 4 11,931 2,983 0,966 tn 2,71 4,07 4 0,006 0,002 0,995 tn 2,71 4,07 BO*Dosis 8 10,845 1,356 0,439 tn 2,29 3,23 8 0,007 0,001 0,576 tn 2,29 3,23

Galat 28 86,482 3,089 28 0,045 0,002

Total 44 118,742 44 0,072

(7)

Lampiran 7. Data Fe dan Mn Setelah Inkubasi 3 (tiga) Jenis Pupuk Organik

Dengan 5 (lima) Taraf Dosis

Anova Fe Anova Mn

SK db JK KT F hit F Tabel db JK KT F hit F Tabel

5% 1% 5% 1%

Ulangan 2 0,029 0,014 2,044 tn 3,34 5,45 2 0,127 0,063 3,206 tn 3,34 5,45 Perlakuan 14 0,141 0,010 1,428 tn 2,06 2,79 14 0,603 0,043 2,177 * 2,06 2,79 BO 2 0,038 0,019 2,722 tn 3,34 5,45 2 0,423 0,211 10,684 ** 3,34 5,45 Dosis 4 0,060 0,015 2,114 tn 2,71 4,07 4 0,125 0,031 1,573 tn 2,71 4,07 BO*Dosis 8 0,043 0,005 0,761 tn 2,29 3,23 8 0,056 0,007 0,352 tn 2,29 3,23

Galat 28 0,197 0,007 28 0,554 0,020

Total 44 0,367 44 1,284

KK 13,59 30,73

Perlakuan Fe dalam tanah Total Rataan Mn dalam tanah Total Rataan

I II III I II II

B1D0 0,412 0,621 0,626 1,66 0,55 0,124 0,135 0,385 0,64 0,21 B1D1 0,513 0,530 0,623 1,67 0,56 0,123 0,166 0,532 0,82 0,27

B1D2 0,520 0,653 0,628 1,80 0,60 0,152 0,354 0,510 1,02 0,34 B1D3 0,534 0,621 0,729 1,88 0,63 0,146 0,665 0,439 1,25 0,42

B1D4 0,726 0,610 0,731 2,07 0,69 0,247 0,435 0,467 1,15 0,38 B2D0 0,725 0,521 0,531 1,78 0,59 0,376 0,590 0,394 1,36 0,45

B2D1 0,631 0,522 0,519 1,67 0,56 0,291 0,664 0,355 1,31 0,44 B2D2 0,522 0,713 0,632 1,87 0,62 0,520 0,625 0,406 1,55 0,52

B2D3 0,513 0,630 0,725 1,87 0,62 0,460 0,801 0,512 1,77 0,59 B2D4 0,423 0,616 0,630 1,67 0,56 0,355 0,590 0,466 1,41 0,47

B3D0 0,516 0,727 0,526 1,77 0,59 0,617 0,544 0,523 1,68 0,56 B3D1 0,612 0,719 0,518 1,85 0,62 0,553 0,268 0,502 1,32 0,44

B3D2 0,630 0,624 0,633 1,89 0,63 0,601 0,643 0,522 1,77 0,59 B3D3 0,721 0,726 0,731 2,18 0,73 0,590 0,650 0,461 1,70 0,57

B3D4 0,734 0,731 0,726 2,19 0,73 0,661 0,613 0,570 1,84 0,61

Total 8,73 9,56 9,51 27,80 5,82 7,74 7,04 20,60

(8)
(9)

Lampiran 9 a. Data Berat Buah dan Diameter Buah Melon Setelah Tanaman

Dipanen Akibat Penambahan 3 (tiga) Campuran Pupuk Organik

Dengan Berbagai Dosis.

Perlakuan Berat buah (kg) Jumlah Rataan Diameter buah (cm) Jumlah Rataan

I II III I II III

B1D0 0,307 0,413 0,207 0,927 0,309 8,250 8,117 8,510 24,877 8,292

B1D1 0,353 0,427 0,620 1,400 0,467 8,577 8,567 8,947 26,090 8,697

B1D2 0,343 0,457 0,373 1,173 0,391 9,167 9,113 9,213 27,493 9,164

B1D3 0,513 0,460 0,573 1,547 0,516 10,007 9,793 9,707 29,507 9,836

B1D4 0,540 0,507 1,000 2,047 0,682 11,450 10,527 10,743 32,720 10,907

B2D0 0,240 0,307 0,527 1,073 0,358 8,237 8,377 8,127 24,740 8,247

B2D1 0,347 0,300 0,607 1,253 0,418 8,833 8,950 8,567 26,350 8,783

B2D2 0,320 0,433 0,547 1,300 0,433 9,207 9,933 9,360 28,500 9,500

B2D3 0,367 0,467 0,400 1,233 0,411 9,183 10,183 10,070 29,437 9,812

B2D4 0,520 0,493 0,613 1,627 0,542 10,587 10,300 10,400 31,287 10,429

B3D0 0,187 0,327 0,540 1,053 0,351 8,857 8,217 8,333 25,407 8,469

B3D1 0,280 0,393 0,667 1,340 0,447 9,367 9,720 9,677 28,763 9,588

B3D2 0,200 0,360 0,607 1,167 0,389 9,833 9,957 9,817 29,607 9,869

B3D3 0,387 0,433 0,587 1,407 0,469 10,207 10,150 10,700 31,057 10,352

B3D4 0,500 0,447 0,913 1,860 0,620 11,333 10,467 12,150 33,950 11,317

Jumlah 5,403 6,223 8,780 20,407 6,802 143,093 142,370 144,320 429,783 143,261

(10)

Lampiran 9 b. Anova Berat Buah dan Diameter Buah Setelah Tanaman Dipanen

Akibat Penambahan 3 (tiga) Campuran Pupuk Organik Dengan

Berbagai Dosis.

KK = 23,87

Anova Diameter Buah

KK = 3,72

SK db JK KT F hit F Tabel

5% 1%

Ulangan 2 0,414 0,207 17,650 ** 3,34 5,45

Perlakuan 14 0,432 0,031 2,636 * 2,06 2,79

BO 2 0,012 0,006 0,523 tn 3,34 5,45

Dosis 4 0,375 0,094 7,998 ** 2,71 4,07

Linier 1 0,295 0,295 25,138 ** 4,20 7,64

Kuadratik 1 0,023 0,023 4,124 tn 4,20 7,64

Kubik 1 0,049 0,049 4,150 tn 4,20 7,64

Kuartik 1 0,008 0,008 0,714 tn 4,20 7,64

BO*Dosis 8 0,045 0,006 0,483 tn 2,29 3,23

Galat 28 0,328 0,012

Total 44 1,174

SK db JK KT F hit F Tabel

5% 1%

Ulangan 2 0,130 0,065 0,514 tn 3,34 5,45

Perlakuan 14 37,643 2,689 21,352 ** 2,06 2,79

BO 2 3,054 1,527 12,127 ** 3,34 5,45

Dosis 4 33,623 8,406 66,753 ** 2,71 4,07

Linier 1 33,201 33,201 263,658 ** 4,20 7,64

Kuadratik 1 0,100 0,100 0,832 tn 4,20 7,64

Kubik 1 0,317 0,317 2,516 tn 4,20 7,64

Kuartik 1 0,005 0,005 0,039 tn 4,20 7,64

BO*Dosis 8 0,966 0,121 0,959 tn 2,29 3,23

Galat 28 3,526 0,126

(11)
(12)
(13)
(14)

Lampiran 12. Data C Organik dan C/N dalam tanah Setelah Tanaman Melon

Dipanen Akibat Penambahan 3 (tiga) Campuran Pupuk Organik

Dengan Berbagai Dosis.

Perlakuan

C Organik

Total Rataan

C/N Organik

Total Rataan

I II III I II II

B1D0 1,13 0,99 1,27 3,39 1,13 11,30 14,14 14,11 39,55 13,18

B1D1 1,05 1,06 1,17 3,28 1,09 15,00 15,14 13,00 43,14 14,38

B1D2 0,89 1,21 1,30 3,40 1,13 14,83 15,13 13,00 42,96 14,32

B1D3 1,06 1,17 1,00 3,23 1,08 17,67 14,63 11,11 43,40 14,47

B1D4 1,51 1,03 1,55 4,09 1,36 15,10 14,71 15,50 45,31 15,10

B2D0 1,05 1,15 1,14 3,34 1,11 13,13 14,38 14,25 41,75 13,92

B2D1 0,98 1,24 1,33 3,55 1,18 14,00 15,50 16,63 46,13 15,38

B2D2 1,08 3,76 0,92 5,76 1,92 13,50 47,00 13,14 73,64 24,55

B2D3 1,13 1,10 1,35 3,58 1,19 16,14 15,71 15,00 46,86 15,62

B2D4 1,33 1,15 1,17 3,65 1,22 16,63 16,43 11,70 44,75 14,92

B3D0 0,98 1,32 1,36 3,66 1,22 14,00 14,67 15,11 43,78 14,59

B3D1 0,96 1,08 1,35 3,39 1,13 16,00 15,43 19,29 50,71 16,90

B3D2 1,17 1,24 1,05 3,46 1,15 14,63 15,50 13,13 43,25 14,42

B3D3 1,06 1,39 0,92 3,37 1,12 15,14 17,38 11,50 44,02 14,67

B3D4 1,15 1,32 1,05 3,52 1,17 16,43 14,67 11,67 42,76 14,25

Total 16,53 20,21 17,93 54,67 223,49 260,40 208,13 692.02

Rataan 1,10 1,35 1,20 1,21 14,90 17,36 13,88 15,38

Anova C – Organik Anova C/N

SK db JK KT F hit F Tabel db JK KT F Hit F Tabel

5% 1% 5% 1%

Ulangan 2 0,460 0,230 1,188 tn 3,34 5,45 2 96,256 48,128 1,786 tn 3,34 5,45 Perlakuan 14 1,800 0,129 0,664 tn 2,06 2,79 14 299,848 21,418 0,795 tn 2,06 2,79

BO 2 0,274 0,137 0,709 tn 3,34 5,45 2 53,854 26,927 0,999 tn 3,34 5,45

Dosis 4 0,480 0,120 0,620 tn 2,71 4,07 4 76,450 19,113 0,709 tn 2,71 4,07 BO*Dosis 8 1,045 0,131 0,674 tn 2,29 3,23 8 169,544 21,193 0,786 tn 2,29 3,23

Galat 28 5,423 0,194 28 754,654 26,952

Total 44 7,682 44 1150,757

(15)

Lampiran 13. Data Fe dan Mn Tersedia Dalam Tanah Setelah Tanaman Melon

Dipanen Akibat Penambahan 3 (tiga) Campuran Pupuk Organik

Dengan Berbagai Dosis.

Perlakuan Fe Tersedia dalam tanah Total Rataan Mn Tersedia dalam tanah Total Rataan

I II 0,77 I II III

B1D0 0,625 0,753 0,922 2,30 0,136 0,67 0,22

B1D1 0,616 0,661 0,816 2,09 0,70 0,502 0,331 0,129 0,96 0,32

B1D2 0,537 0,555 0,833 1,93 0,64 0,364 0,026 0,166 0,56 0,19 B1D3 0,852 0,846 0,826 2,52 0,84 0,552 0,260 0,137 0,95 0,32

B1D4 0,961 0,882 0,642 2,49 0,83 0,621 0,153 0,267 1,04 0,35 B2D0 0,766 0,622 0,616 2,00 0,67 0,412 0,166 0,326 0,90 0,30

B2D1 0,505 0,734 0,652 1,89 0,63 0,135 0,290 0,334 0,76 0,25 B2D2 0,522 0,829 0,811 2,16 0,72 0,161 0,216 0,521 0,90 0,30

B2D3 0,464 0,554 0,963 1,98 0,66 0,254 0,295 0,632 1,18 0,39 B2D4 0,581 0,516 0,634 1,73 0,58 0,321 0,217 0,554 1,09 0,36

B3D0 0,573 0,619 0,613 1,81 0,60 0,254 0,316 0,492 1,06 0,35 B3D1 0,730 0,580 0,815 2,13 0,71 0,250 0,355 0,537 1,14 0,38

B3D2 0,622 0,591 0,722 1,94 0,65 0,367 0,469 0,399 1,24 0,41 B3D3 0,683 0,535 0,931 2,15 0,72 0,502 0,557 0,587 1,65 0,55

B3D4 0,622 0,646 0,829 2,10 0,70 0,531 0,672 0,619 1,82 0,61 Total 9,66 9,92 11,63 31,21 5,29 4,79 5,84 15,91

Rataan 0,64 0,66 0,78 0,69 0,35 0,32 0,39 0,35

Anova Fe Anova Mn

SK db JK KT F hit F Tabel db JK KT F hit F Tabel

5% 1% 5% 1%

Ulangan 2 0,152 0,076 5,072 * 3,34 5,45 2 0,037 0,018 0,683 tn 3,34 5,45

Perlakuan 14 0,239 0,017 1,141 tn 2,06 2,79 14 0,517 0,037 1,368 tn 2,06 2,79

BO 2 0,089 0,045 2,987 tn 3,34 5,45 2 0,271 0,136 5,028 * 3,34 5,45

Dosis 4 0,029 0,007 0,480 tn 2,71 4,07 4 0,178 0,044 1,646 tn 2,71 4,07

BO*Dosis 8 0,121 0,015 1,010 tn 2,29 3,23 8 0,068 0,008 0,315 tn 2,29 3,23

Galat 28 0,419 0,015 28 0,755 0,027

Total 44 0,810 44 1,309

(16)

Lampiran 14. Kriteria Sifat Tanah

Sifat Tanah Satuan Sangat

Rendah Rendah Sedang Tinggi

Sangat Tinggi

C (Karbon) % <1.00 1.00-2.00 2.01-3.00 3.01-5.00 >5.00

N (Nitrogen) % <0.10 0.10-0.20 0.21-0.50 0.51-0.75 >0.75

C/N --- <5 5-10 11-15 16-25 >25

P2O5 Total % <0.03 0.03-0.06 0.06-0.079 0.08-0.10 >0.10

P2O5 Eks-HCl % <0.021 0.021-0.039 0.040-0.060 0.061-0.10 >0.1

P-avl Bray II ppm <8.0 8.0-15 16-25 26-35 >35

P-avl troug ppm <20 20-39 40-60 61-80 >80

P-avl Olsen ppm <10 10-25 26-45 46-60 >60

K2O eks-HCl % <0.03 0.03-0.06 0.07-0.11 0.12-0.20 >20

CaO eks-HCl % <0.05 0.05-0.09 0.10-0.20 0.21-0.30 >0.30 MgO eks-HCl % <0.05 0.05-0.09 0.10-0.20 0.21-0.30 >0.30 MnO Eks-HCl % <0.05 0.05-0.09 0.10-0.20 0.21-0.30 >0.30 K-tukar me/100 <0.10 0.10-0.20 0.30-0.50 0.60-1.00 >1.00 Na-tukar me/100 <0.10 0.10-0.30 0.40-0.70 0.80-1.00 >1.00

Ca-tukar me/100 <2.0 2.0-5.0 6.0-10.0 11.0-20.0 >20.0

Mg-tukar me/100 <0.40 0.40-1.00 1.10-2.00 2.10-8.00 >8.00

KTK (CEC) me/100 <5 5-16 17-24 25-40 >40

Kejenuhan

Basa % <20 20-35 36-50 51-70

>70

Kejenuhan Al % <10 10-20 21-30 31-60 >60

EC (Nedeco) mmnhos --- --- 2.5 2.6-10 >10

Sangat

masam Masam

Agak

Masam Netral

Agak

Alkalis Alkalis

pH H2O <4.5 4.5-5.5 5.6-6.5 6.6-7.5 7.6-8.5 >8.5

Referensi

Dokumen terkait

Ada beberapa kelebihan dalam model pembelajaran Index Card Match menurut Sanjaya (2008:163), diantaranya: 1. Menumbuhkan kegembiraan dalam kegiatan pembelajaran, 2. Materi

Secara ethimologi (harfiah) ialah dalam literature pendidikan agama islam seorang guru bisa disebut sebagai ustadz, mu’ alim, murabby,mursyid, mudarris, dan

Bapak Mahfud Anshori, S.Sos, M.Si selaku Kepala Program Studi Diploma III Komunikasi Terapan Fakultas Ilmu Sosial dan Politik Universitas Sebelas Maret Surakarta

Lulusan SMA/SMK/MA/Paket C dan telah memperoleh sertifikat pelatihan sebagai pengelola pendidikan pada Program Paket A, Paket B, dan Paket C yang dilakukan oleh Jurusan

Hal tersebut dikarenakan pada saat mulai memasuki masa remaja, seorang perempuan akan mengalami peningkatan lemak tubuh yang membuat tubuhnya semakin jauh dari bentuk tubuh

Terus terang, Al-Furqan Tafsir Qur’an adalah referensi utama dalam pemikiran keislaman bagi anggota organisasi Persatuan Islam khususnya dan juga disebarluaskan secara

Penelitian ini berjudul Perkembangan Gaya Hidup Petani Tembakau di Desa Cemoro Kecamatan Wonoboyo Kabupaten Temanggung 1994-2014 bertujuan 1) untuk mengungkap

Dalam pembelajaran yang digunkan guru juga dikatakan hanya pembelajaran dua arah sehingga siswa menjadi kurang aktif, hal ini terbukti ketika guru melamparkan