TEMPO
dcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
o
Kamis
0
Jumat
o
Sabtu
PONMLKJIHGFEDCBA
o
Rabu
o
Selasa
o
Minggu
9
10
(@
24
25
26
14
15
29
30
31
6 721
22
823
4 520
12
13
27
28
eApr
OMei
OJun
OJul
0
Ags
OSep
OOId
OHov
ODes
o
Mar
Habis Manis Sepah Diolah
D o sen d i B an d u n g m en cip tak an
m esin p en g o lah sam p ah jad i g as
sk ala ru m ah an .
M en g u ran g i p en cem aran
lin g k u n g an sek alig u s
m en y ed iak an
en erg i altern atif d an p u p u k .
.
I
B
A G T M u h arn m ad F a1 .ah W iyatna,
sam p ah ad alu h b erk u h . L ay .ik n y a p em u lu n g , d o scn F ak u ltas P cto rn ak an U n iv ersitas P ad ju -d jaran , B a n d u n g , in i m c m i l a h l i m h a h
d o m o stik d an m o m asu k k an sam p ah o rg u n ik k c b ak k h u su s. S im salab im ! K o m p o rn y a m o n y a ln . Z o n c1 p r Iislri I < u l. a u
tab u n g clp iji. M u rn i d u ri sn m p ah .
S c j a k m e n c i p t a k u n m c - s in I W l l g h a s i l
g as d ari sa m p n h L ig a ta h u n lalu , ru m a h F atah di G riy a 'I'arn a n L o sta ri, S u m eelan g , Jaw a B ared " tak Iclg i p erlu clp iji. M csin b o rtaju k B io m d h ag n 'en
i t u ju g a m r - n yu la p sarn p ah j a r l iso t.ru m u n tu k p cn eran g an j " lu n k n m p lr - k s .
"P ro scsn y a scd o rh a n a," u jar F al.ah , 4 1 tah u n . S eb ag ai p ro to tip r-, d ia m o m h u at b ak sarn p ah k ed ap u rlata d a ri h e-to n b eru k u ran 3 m c1 .C '1 'k u h i k . M u l u t b u k
to rb u at d a ri sp rat. k aca so h in g g a pi!n as m asu kclan m en in g k atk a IlS U h u d i d ala m . S arn p ah y u n g d ig u n ak an h a ru s terd iri atas b a h an o rg an ik atu u b o rasa l rlari m a k h lu k h id u p , sP p P lti sisa m ak a n .m , d au n , clan k o rtas. U n tu k rru -m p r-rco p u !
p r - m b u s u k u n d a n r n < 'l l g I 1 < l s i1 1 « 1n
g as, y an g l w r j C 'n i s m o l . nn a ( ( '1 1 4 ) , dia m cn a m b u h k an I.ig < lliu k tcri an .u -ro b .
D a lam u -m p o m a k si m a l lig a p rk an ,
s a m p a h iL II p u n a h clan m e n g h u s i t k n n
m eta n a . G a s di l . a m p u n g clal u m b a lo n
p l u s t . i k , l alu d i a l irk a n k « k u m p o r
lcw at scrn acu m a lat p o n iu p . K art-n u g as in i b o rb r-d a d cn g an clp iji, p ip " k o rn p o r p (> f'1 1 I d ig a n ti d cn g a n p ara Io n
b erd iam etcr 2 scn ti m eter. "M ctan u l r - h i h rin g an clan b u t u h l u b a n g ,V < Jn g Iel i ih Iw sal'," k al.an y a,
S a m p a h o r g a n ik d im a s u k k a n k e t a n g k i k e d a p u d a r a . Da/am Uga pekan akan dihasi/kan g a s m e t a n a , yang d it a m p u n g da/am ba/on p/asUk, /a/u ciialirkan ke /wlTlflor me/a/ui pipa para/on.
C ;< lS d a ri i'l'rn w n lasi b a h a n o rg an i k itu d isr-hut biogas, biasa nya d .u i kn l . o t a r: t r - r n a k . l ni h u k a n h a l b aru .
1 I 'c 'n g l l l a l w l l ,g as d a ri sarn p ah ju g a d ili'l'< lp k ;1 I1 d i 'l 'o m p n t P e m b u an g a n A k h : r B u IlL a I'g cb < l n g , B ck asi , seja le aw al tn h u n in i ,cla n m a m p u m en crau g i J.7 ()0 ru m a h . N uIII 11 11 , u n lu k s ka la ru m a h a n ,
m o s in F u t a h n u -ru p n k an y n n g p crtam a. S o lain u n tu k k o m p o r, g as d ari b a k sam p u h itu h isu clik o n v o rsi jad i I istrik .
S u k s ( 's d p n g an p ro to tip en y a, F a ta h m cn g o rn b an g k an B io m eth ag recn b eru -1 \:IIl'< In g n H 'j,P I'i< u b i ky a n g d ip a k a ib arrin g
l: 'i( ) k ('III< lI'g < 1 d i r uk u n L p !.an g g an y a.
IUlplDg Humea aoped
2011
, ,
/
,J..-D ari 2 0 0 k ilo g ram sam p ah p er h ari b isa d ih asilk an 6 -8 k u b ik m etan a, y an g m arn p u m en y alak an k o m p o r 1 5 jam
tan p a h en ti.
P ern an faata n la in ad alah rn en g alirk an
m eta n a k e g en erato r set y an g su d ah d irn o d iflk asi. H asiln y a u n tu k 2 1 lam p u
jalan b eru k u ran 1 4 w att. d an ten ag a cad an g an saat listrik p ad arn . "K et.ik a m ati la rn p u , ru rn ah k a mi d an jalan an tetap teran g ," k ata n y a.
D i sam p in g itu , resid u d ari sarn p ah b eru p a c a ira n b isa d ig u n a k a n se b a g a i p u p u k . "B isa ju g a d ib u a n g k aren a
am an ," u jarriy a.
S etelah m en y eb ar d ari m u lu t k e m u lu t, m esin itu d ip aten k an d i b aw ah b en d era P T B io m eth ag reen L in g g a L estari tah u n
Ialu , M erek a m eram p u n g k an en arn
u n it, eli sam p in g en am u n it lain y an g sed an g d ik erjak an . B en tu k b ak d ib u at b erd asark an p em esan an ag ar jau h d ari
k esan k u m u h .sep erti d u a b u ru n g b erad u p aru h m ilik P em erin tah K o la M ad y a Jak arta B arat d i R W 0 7 K elu rah an T o m an g , P etam b u ran , H arg an y a m u lai R p 2 5 ju ta u n tu k u k u ran 4 m eter k u b i k
sam p ai R p 1 5 0 ju ta u n tu k 8 0 m eter
k u b i k ,
P eru sah aan D aerah K eb ersih an
K o ta B an d u n g ik u t m em esan . P ek an
la lu
Tempo
m en d ap ati b eJasan p ek erjam em b an g u n tan g k i sep an jan g 2 0 m eter d an leb ar serta tin g g i 2 m eter d i b elak an g k a n to r P D K eb ersih an eli Jalan S ek eli m u s B arat. M en u ru l D irek tu r P T B io m eth ag reen E d w in B e rl ia n , b a k itu m am p u m en g o lah
satu to n sam p ah o rg an ik . "G asn y a
u n tu k d ap u r k ary aw an , las tru k , d an p en eran g an lu ar g ed u n g ," u jarn y a.
Jik ap esan an p erd an a itu m em u ask an ,
D i rek tu r P D K eb ersih an K o ta B an d u n g C ece Isk a n d ar ak an m ela n ju tk an o rd e rn y a u n tu k elitem p atk an d i b eb erap a tern p at p em b u an g an sarn p ah sem en tara ser ta P asar In d u k G ecleb ag e clan p asar C i ro y o rn -A n d i r. D ia y ak in h ab isn y a sarn p ah o rg an ik d i b ak -b ak B io rn eth ag reen b isa m en g m an g i b iay a an g k u l sam p ah lee T P A S ar irn u k ti, C ip atat, K ab u p aten B an rlu n g B arat,
y an g m en cap a iR p 2 0 m ilia)" p er tah u n . C ece m cn g atak an B io m eth ag reen b isa b erjalan seirin g elen g an p ro g ram p cm b an g k it listrik ten ag a sarn p ah d i G ed eb ag o , y an g d ig alak k an W ali K o ta B an d u n g D ad a R o sad a. J'ro g rarn in i m cn g h ab isi sarn p ah d en g .m d ib ak ar,
clan p an asn y a d ig u n ak an seb ag ai
p em b an g k it setru rn . "P L :I'S a u n tu k sarn p ah n o n -o rg an ik ," u ju rn y a. S aaL in i B an d u n g m en g h asilk u n L 5 0 0 to n sarn p ah p er h a ri clen g an p crb an d in g an (iO p ersen o rg an ik elan 40 p ersen n o n -o rg an ik .