• Tidak ada hasil yang ditemukan

Kearifan Lokal pada Pantun Lutung Kasarung.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "Kearifan Lokal pada Pantun Lutung Kasarung."

Copied!
2
0
0

Teks penuh

(1)

Pikiran Rakyat

NMLKJIHGFEDCBA

• S e n i n

ONMLKJIHGFEDCBA

o

S e l a s a

o

R a b u

o

K a m i s

o

J u m a t

1

2 3 4 5 6 7 8

9

10

11

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

O J a n O P e b

o

M a r O A p r

.Mei

O J u n O J u l O A g s

o

S a b t u

0

M i n g g u

12

13

14

1~

16

27

28

29

~

31

O S e p O O k t O N o v O D e s

Kearifan Lokal pada Pantun Lutung Kasar ng

D u h T e t e h t e u w a s a t e u i n g

m u n j u l a n j e n e n g s a l i r a k u r i n g m a h d a r m a p i u x i r a n q

k u m a t e u i n g b a l u k a r n a m u n m u n g p a n g l e a k e r s a r a m a k e n a s u p a t a b e b e n d u

E

NAM

l a r i k t e k s p u i -s i d i a t a -s m e r u p a k a n p e n g g a l a n d a r i c a r i -t a p a n -t u n L u t u n g K a s a r u n g y a n g d i t u l i s u l a n g o l e h p e -n y a i r S a y u d i a l m a r h u m , p e -n y a i r S u -n d a k e -n a m a a -n p a d a z a m a n n y a y a n g t e r k e n a l d e -n g a -n k u m p u l a -n p u i s i L a l a k i d i T e g a l P a t i . E n a m l a r i k t e k s p u i s i d i a t a s d i d e n d a n g -k a n d a l a m t e m b a n g S u n d a c i a n j u r a n o l e h N e n g D i n i , y a n g b e r p e r a n s e b a g a i P u r b a S a r i , p u t r i c a n t i k d a r i K e r a

-j a a n P a s i r B a t a n g y a n g d i -u s i r o l e h s a -u d a r a n y a k e h u -t a n l a r a n g a n .

E n a m l a r i k t e k s p u i s i d i a t a s m e r u p a k a n j a w a b a n a t a s u c a p a n P u r b a R a r a n g , k a k a k P u r b a s a r i , y a n g m e n g u s i r P u r b a s a r i k a r e n a d i a n g g a p t e l a h m e r e b u t t a k h t a k e r a j a a n y a n g s e h a r u s n y a j a t u h k e p a d a P u r b a R a r a n g d a n b u k a n k e p a d a P u r b a S a r i . L a r i k l a r i k p u i s i y a n g d i u c a p k a n P u r b a R a r a n g ( A n i S u k -m a w a t i ) i t u b e r b u n y i :

S i a i n j i w a n i - w a n i n a r i m a h a n c e n g a n a i n g p u g u h r a m a p i l i h k a s i h t e u n g a r a g a p h a t e a n a k

(Bersarnbung ke hal. 9 kol.

1)

ANORI RNITA!"PR" C E R I T A " L u t u n q K a s a r u n q " d i b a w a k a n s e p u l u h p e n b a n g S u n d a c i a n j u r a n p a d a a c a r a p e m e n t a s a n " N q a d e r e s L u m g K a -s a r u n g D i n a T e m b a n g S u n d a C i a n j u r a n " d i G r h a S a n u s i a r d j a -d i n a t a J l n . D i p a t i U k u r , K o t a B a n d u n g , M i n g g u ( 2 9 / 5 ) .

*

(2)

sia deui teu rumasa

bijil pandeurieun aing

ayeunajung

geura lunta

tong aya

ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

d i

Pasir Batang

A d e g a n d r a m a t i k t e r s e b u t m e r u p a k a n p e n g g a l a n d a r i p e n t a s

Setra Karesmen

( m u s i -k a l i s a s i p u i s i )

Lutung

Kasar-ung

d a l a m t e m b a n g S u n d a c i -a n j u r -a n y -a n g d i g e l -a r o l e h B -a l e R u m a w a t U n p a d B a n d u n g , p a d a M i n g g u ( 2 9 / 5 ) s o r e d i G r a h a S a n u s i H a r d j a d i n a t a K a m p u s U n p a d J l n . D i p a t i U k u r N o . 3 5 B a n d u n g . P a r a p e n e m b a n g l a i n n y a U j a n g S u -p r i a t n a , R o s y a n t i , K a r i , I m a n M u s t i k a , H i l m a n , R i k a , E l i s R o s l i a n i , N a n a , D i k a , G i l a n g , R o b b y , F r a n s i s c a , N i s a j e u n g W i d i a , d e n g a n

pamirig

( p e n g i r i n g ) Y u s d i a n a , G a n G a n G u -m i l a r , O k t a , R i z a l , d a n Y u d i S u k e n d a .

" D i g e l a r n y a a c a r a y a n g d i b e r i t e m a

Baranang Bentanq

Ha-repaan, Ngaderes Lutung

Ka-sarung dina Tembang Sunda

Cianjuran

a n t a r a l a i n d i m a k s u d k a n u n t u k m e n g g a l i n i l a i -n i l a i k e a r i f a -n l o k a l . A p a y a -n g d i t u l i s a l m a r h u m K a n g S a y u d i d a l a m p u i s i n y a b e r s u m b e r d a r i p a n t u n

Lutung Kasarung

y a n g d a l a m k e b u d a y a a n S u n d a m e m p u n y a i n i l a i - n i l a i s a k r a l , d i s a m p i n g p e r s o a l a n s o s i a l d a n r e l i g i u s ," u j a r R e k t o r U n p a d P r o f . D r . I r . G a n j a r K u r n i a , D .E .A . d a l a m p e r c a k a p a n n y a d e n g a n " P R " , s e h e l u m a c a r a t e r s e b u t d i m u l a i .

H a d i r p u l a D r s . E n i p S u k a n -d a y a n g -d i k e n a l s e b a g a i -d o s e n J u r u s a n K a r a w i t a n S T S I B a n -d u n g . E n i p b e r p e r a n s e b a g a i k o n s u l t a n b e r s a m a p e n y a i r D i -a n H e n d r -a y -a n -a .

Lutung Kasarung

m e m a n g

m e n a r i k u n t u k d i g a l i n i l a i n i -l a i n y a . D i d a -l a m

carita pantun

b u k a n h a n y a s o a l k e k u a s a a n y a n g m e m b u a t k i t a m i r i s , t e t a -p i j u g a s o a l g e l a -p m a t a y a n g d i s e b a b k a n n a f s u k e k u a s a a n i t u s e n d i r i . O r a n g b i s a s a l i n g m e n u m p a h k a n d a r a h , t a k p e -d u l i a p a k a h a -d a h u b u n g a n d a r a h a t a u t i d a k . A p a y a n g d i t u -l i s S a y u d i s u d a h d i g a r a p o -l e h D a s e n t r a d i b a w a h p i m p i n a n a l m a r h u m K a n g P o e r b a s a h p a d a d e k a d e 1 9 8 0 - a n .

S e l a i n i t u , m e n u r u t E n i p , a d a j u g a p e l a j a r a n m o r a l y a n g , b i s a d i p e t i k , a n t a r a l a i n , k e s e -r a k a h a n a k a n s e l a l u m u s n a h d i m u k a b u m i . P e n g u a s a z a l i m p a d a d a s a r n y a a k a n m e n e m u -k a n h u -k u m a n n y a , e n t a h d a r i a l a m , T u h a n , a t a u d a r i s e s a m a m a n u s i a y a n g r i n d u t e g a k n y a k e a d i l a n . " D a l a m k o n t e k s i n i , n i l a i - n i l a i k e a r i f a n l o k a l S u n d a l a y a k k i t a c e r m a t i k e m b a l i d i t e n g a h - t e n g a h s i t u a s i s o s i a l -p o l i t i k s e k a r a n g i n i ," u j a r E n i -p .

Sejak tahun 1979

P u i s i p a n j a n g

Lutung

Kasar-ung

y a n g d i t u l i s a l m a r h u m p e -n y a i r S a y u d i , m e -n u r u t U b u n K u b a r s y a h , l a h i r a t a s g a g a s a n K a n g P o e r b a s a h a l m a r h u m y a n g p a d a t a h u n 1 9 7 9 l a l u p u -n y a i d e m e m e -n t a s k a -n l a k o n g e n d i n g k a r e s m e n

Lutung

Ka-sarung

d a l a m t e m b a n g S u n d a c i a n j u r a n .

Carita pantun

i t u s u d a h a d a s e j a k l a m a d a l a m k e b u d a y a a n S u n d a .

" P a d a s a a t i t u k e n d a l a p e r t a -m a a d a l a h s o a l n a s k a h . K a n g P o e r b a s a h l a l u m e n g h u b u n g i K a n g S a y u d i . P a d a t a h u n 1 9 8 0 p e n u l i s a n n a s k a h n y a d i m u l a i , d a n i t u b e r j a l a n l e b i h d a r i s a t u t a h u n . S e t e l a h n a s k a h s e l e s a i , K a n g P o e r b a s a h m e n g h u b u n g i s e j u m l a h o r a n g u n t u k m e m

-b u a t g a r a p a n m u s i k n y a h e r a -s a r k a n t e m b a n g S u n d a c i a n -j u r a n ," k a t a U b u n .

O r a n g - o r a n g y a n g s e p a k a t m e m b u a t g a r a p a n p a d a s a a t i t u a d a l a h D a d a n g S u l a e m a n , E n i p S u k a n d a , U b u n K u b a r -s y a h , d a n T a d j u d i n N i r w a n .

H i n g g a l a g u i t u u t u h u n t u k d i p e n t a s k a n , k a t a U b u n , p i -h a k n y a m e m e r l u k a n w a k t u s e l a m a t i g a t a h u n . S e l e s a i d i g a -r a p l a l u d i -r e k a m d a l a m b e n t u k k a s e t d e n g a n d u r a s i l e b i h d a r i t i g a j a m . P a r a p e n e m b a n g y a n g t e r l i b a t d a l a m g a r a p a n t e r s e b u t p a d a s a a t 'i t u a d a l a h D a d a n g S u l a e m a n , Y u s W i r a d -i r e d j a , B a r m a n s y a h , T a d j u d -i n N i r w a n , E n a h S u k a e n a h , N i n a K . S o p a n d i , Y a y a h R o e t i , d a n T a t i M u c h t a r .

G a r a p a n t e m b a n g S u n d a

Lutung Kasarung

y a n g d i p r a -k a r s a i K a n g P o e r b a s a h i t u m e r u p a k a n u p a y a p e n d o k u -m e n t a s i a n p a l i n g l e n g k a p s o a l t e m b a n g . D i d a l a m k a s e t i t u s e t i d a k n y a a d a 1 2 6 j e n i s t e r n b a n g S u n d a , b a i k d a r i t e r n b a n g S u n d a c i a n j u r a n , c i g a w i -r a n , c i a w i a n , m a u p u n t e r n -b a n g - t e m -b a n g y a n g a d a d a l a m p a n t u n S u n d a i t u s e n d i r i . " I n i -l a h k e k a y a a n t e m b a n g S u n d a , y a n g k i n i n y a r i s m u s n a h i t u . K a m i s a a t i n i t e l a h b e r u p a y a u n t u k m e n y e l a m a t k a n d o k u -m e n i n i , d a n i t u -m e -m e r l u k a n b i a y a y a n g c u k u p b e s a r . P a r a p e l a k u n y a s a a t i n i s u d a h m e -n i -n g g a l d u -n i a ," u j a r U b u -n .

D a l a m k e s e m p a t a n y a n g s a m a , Y u s W i r a d i r e d j a y a n g p e r -n a h t e r l i b a t d a l a m g a r a p a -n t e r s e b u t p a d a d e k a d e 1 9 8 0 - a n m e n g a t a k a n , a p a y a n g d i g a r a p G a n j a r K u r n i a m e r u p a k a n u p a y a y a n g p a t u t d i s a m b u t s e -m u a p i h a k . " D a l a -m p e n t a s y a n g t i d a k u t u h i n i s e t i d a k n y a t a d i k i t a m e n d e n g a r k a n 2 5 j e -n i s t e m b a -n g S u n d a y a n g t u r n -b u h d a n -b e r k e m -b a n g d i t a t a r

S u n d a . U n t u k i t u , t a k a n e h b i -l a t a d i m e n d e n g a r a d a o r a n g y a n g t e r k a g e t - k a g e t m e n d e -n g a r -n y a , k a r e -n a m e m a -n g a p a y a n g d i l a n t u n k a n i t u n y a r i s p u n a h ," u j a r Y u s y a n g j u g a d i -k e n a l s e b a g a i d o s n k a r a w i t a n d i J u r u s a n K a r a 't a n S T S I B a n d u n g .

Y u s b e r h a r a p , j i a P e m e r i n t a h P r o v i n s i J a w a B a r a t m e l a l u i D i n a s P a r i w i s a t a d a n K e b u -d a y a a n i n g i n m e l e s t a r i k a n k e -s e n i a n t r a d i -s i o n a l S u n d a , i a h a r u s m e n y e l a m a t k a n d o k u -m e n t a s i t e -m b a n g u n d a

Lu-tung Kasarung

y g s u d a h d i -b u a t K a n g P o e r -b a h p a d a d e -k a d e 1 9 8 0 - a n . " J u m l a h 1 2 6 j e -n i s t e m b a -n g S u n d a y a n g a d a d a l a m k a s e t i t u b a n s e d i k i t . S a y a y a k i n d i a n t a p a r a p e -n e m b a -n g S u n d a s e n d i r i a d a y a n g t i d a k t a h u ," k a t a Y u s , d i a m i n i o l e h U b u n K u b a r s y a h .

Referensi

Dokumen terkait

Dan akhirnya hasil perbandingan tersebut dijadikan sebagai dasar perbaikan sistem pengolahan.Berdasar pada hasil uji kualitas efluen IPAL Rusunawa yang dilakukan

Sedangkan penelitian yang dilakukan oleh Bambang Yuwono, Agus Sasmito Aribowo, Febri Arif Setyawan (2015) tentang Aplikasi Sistem Informasi Geografis Berbasis

Pintu Tol Tanjung Morawa dan Pintu Tol Amplas dengan pemodelan Gaussian Line Source, menganalisis perbandingan hasil perhitungan Konsentrasi SO 2 dan CO dengan..

1.Perlu dilakukan penelitian lanjutan terhadap efek daun afrika dalam menurunkan kadar glukosa darah untuk mencari dosis optimal yang dapat meningkatkan aktivitas sekresi

In other words, aggresiveness in innovation process and autonomy with risk taker becomes two important measures of entrepreneurial orientation in influencing price setting

Tujuan kegiatan PKM adalah Membangun Polinela Smart Market Place sebagai pilar fasilitas dan sumber belajar digital marketing dan mengembangkan sentra unit

Benih setelah penyimpanan empat minggu mengalami penurunan mutu dan setelah mendapat perlakuan matriconditioning plus agens hayati mampu meningkatkan viabilitas dan vigor benih

Hal ini dikarena tidak diberikannya perlakuan dan unsur hara yang terdapat dalam tanah belum mencukupi kebutuhan unsur hara untuk pertumbuhan tinggi bibit kakao,