STRATEGI MODELING BERBASIS TEKS (SMBT) PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH WAWANCARA: Studi Kuasi Ékspérimen ka Siswa Kelas VIII-A SMP Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013/2014.

(1)

No.658/FPBS.0251/2013

STRATEGI MODELING BERBASIS TEKS (SMBT)

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH WAWANCARA

(Studi Kuasi Ékspérimen ka Siswa Kelas VIII-A SMP Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013/2014)

SKRIPSI

Diajukeun pikeun Nyumponan Salasahiji Sarat Ujian Sidang Sarjana Pendidikan Jurusan Pendidikan Bahasa Daérah

ku

AHMAD FITHRATUL JAMIL NIM 0902457

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAÉRAH

FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI

UNIVERSITAS PENDIDIKAN INDONESIA

BANDUNG

(2)

Ahmad Fithratul Jamil, 2013

STRATEGI MODELING BERBASIS TEKS (SMBT)

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH WAWANCARA

(Studi Kuasi Ékspérimen ka Siswa Kelas VIII-A SMP Pasundan 4 Bandung

Taun Ajaran 2013/2014)

Oleh

Ahmad Fithratul Jamil

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Oktober 2013

Hak Cipta dilindungi undang-undang.

(3)

LEMBAR PENGESAHAN AHMAD FITHRATUL JAMIL

NIM 0902457

STRATEGI MODELING BERBASIS TEKS (SMBT)

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH WAWANCARA (Studi Kuasi Ékspérimen ka Siswa Kelas VIII-A SMP Pasundan 4 Bandung

Taun Ajaran 2013/2014)

Disaluyuan jeung disahkeun ku: Pangaping I,

Dr. H. Yayat Sudaryat M.Hum. NIP 196302101987031001

Pangaping II,

Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. NIP 196408221989031001

Kauninga ku

Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Universitas Pendidikan Indonesia,

(4)

STRATEGI MODELING BERBASIS TEKS (SMBT) PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH WAWANCARA (Studi Kuasi Ékspérimen ka Siswa Kelas VIII-A SMP Pasundan 4 Bandung

Taun Ajaran 2013/2014)

Program Studi Bahasa Daerah (S-1) Universitas Pendidikan Indonesia

ABSTRAK

Skripsi ini berjudul “Strategi Modeling Berbasis Teks pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Wawancara (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VIII ASMP Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013/2014)”. Tujuan penelitiannya mendeskripsikan: (a) kemampuan siswa dalam wawancara sebelum menggunakan Stratégi Modéling Berbasis Téks; (b) kemampuan siswa dalam wawancara setelah menggunakan Strategi Modeling Berbasis Teks, dan; (c) perbedaaan yang signifikan antara kemampuan wawancara sebelum dan setelah menggunakan Strategi Modeling Berbasis Teks. Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode kuasi ekperimen, dengan pretest and post test group design, dan tehnik yang digunakan adalah tehnik tes. Adapun instrumen yang digunakan yaitu lembar tes. Penelitian ini dilaksanakan di SMP Pasundan 4 Bandung kelas VIII A tahun ajaran 2013/2014, yang berjumlah 30 siswa yang terdiri atas 15 siswa laki-laki dan 15 siswa perempuan. Hasilnya; (1) kemampuan wawancara sebelum menggunakan Stratégi Modéling Berbasis Téks hasilnya dengan skor rata-rata 49,47; (2) kemampuan wawancara setelah menggunakan Strategi Modeling Berbasis Teks hasilnya dengan skor rata-rata 75,53; dan (3) ada perbedaan yang signifikan antara pretest dan posttest menggunakan Strategi Modeling Berbasis Teks berdasarkan hasil titung (19,75,38) > ttabel (2,46). Berdasarkan hasil di atas, dapat disimpulkan bahwa Strategi Modeling Berbasis Teks éféktif dalam meningkatkan kemampuan wawancara siswa kelas VIII A SMP Pasundan 4 Tahun Ajaran 2013/2014.

(5)

STRATEGI MODELING BERBASIS TEKS (SMBT) PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH WAWANCARA (Studi Kuasi Ékspérimen ka Siswa Kelas VIII-A SMP Pasundan 4 Bandung

Taun Ajaran 2013/2014)

Program Study S-1 Local Language Education Indonesian University of Education

ABSTRACT

This Paper entitled "Modeling Strategy Based Text pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Interview (Quasi-experimental study for VIII-A student at SMP Pasundan 4 Bandung Academic Year 2013/2014)". The purpose of the research described: (a) the ability of the student in an interview before using Modeling Strategy Based Text, (b) the ability of students in interview after using Modeling Strategy Based Text, and (c) a significant difference between the ability of interview before and after using Modeling Strategy Based Text. The method used in this study is a quasi-experimental method with pre-test and post-test group design, and the technique used is post-testing technique. The instrument used is the post-test sheet. This research took the eighth grade students (VIII-A) at SMP Pasundan 4 Bandung Academic Year 2013/2014, there were 30 students as populations consisting of 15 male students and 15 female students. The results are: (1) the result of the interview’s ability before using Modeling Strategy Based Text with an average score is 49.47, (2) the result of the interview’s ability after using Modeling Strategy Based Text with an average score is 75.53, and (3) there is a difference significant between pre-test and post-test using Modeling Strategy Based Text according to the result of titung (19, 75, 38)> ttabel (2.46). Based on the results above, it can be concluded that Modeling Strategy Based Text was effective in improving the ability of eighth grade student’s interview at SMP Pasundan 4 Bandung Academic Year 2013/2014.

Keywords: Modeling Strategy Based Text (SMBT), Interview.

(6)

Vi

DAFTAR EUSI

DAFTAR SINGGETAN ... xi

DAFTAR LAMPIRAN ... xii

BAB I BUBUKA ... 1

1.1Kasang Tukang... 1

1.2Watesan jeung Rumusan Masalah ... 4

1.2.1 Watesan Masalah ... 4

1.2.2 Rumusan Masalah ... 4

1.2.3 Tujuan Panalungtikan... 4

1.2.4 Tujuan Umum ... 4

1.2.5 Tujuan Husus ... 5

1.3Mangpaat Panalungtikan ... 5

1.3.1 Mangpaat Tioritis ... 5

1.3.2 Mangpaat Praktis ... 5

1.4Raraga Tulisan ... 6

BAB II ULIKAN TIORI, RARAGA MIKIR JEUNG HIPOTÉSIS 2.1 Modél Pangajaran jeung Strategi Modeling Berbasis Teks ... 7

2.1.1 Modél Pangajaran... 7

2.1.2 Konsep Dasar Strategi Modeling Berbasis Teks ... 8

2.1.2.1 Wangenan Strategi Modeling Berbasis Teks ... 8

2.1.2.2 Tujuan Strategi Modeling Berbasis Teks ... 9

2.1.2.3 Léngkah-léngkah Strategi Modeling Berbasis Teks ... 9

2.1.3 Nyarita ... 10

2.1.3.1 Hakékat Nyarita ... 10

2.1.3.2 Wangenan Nyarita ... 11

2.1.3.3 Nyarita Mangrupa Prosés Komunikasi ... 12

2.1.3.4 Tujuan jeung Fungsi Nyarita ... 13

2.1.3.5 Ragam Seni jeung Padika Nyarita... 14

(7)

vii

2.1.3.5.2 Padika Nyarita ... 15

2.1.3.6 Nyarita dina Pangajaran Basa ... 15

2.1.4 Wawancara ... 16

2.1.4.1Wangenan Wawancara ... 16

2.1.4.2 Struktur Wawancara ... 17

2.1.4.3 Padoman Wawancara ... 17

2.1.4.4 Wangun-wangun Wawancara ... 18

2.1.4.5 Kalungguhan jeung Kahéngkéran Wawancara ... 18

2.2 Anggapan Dasar jeung Hipotésis ... 19

2.2.1 Anggapan Dasar ... 19

2.2.2 Hipotésis ... 19

2.3 Raraga Mikir ... 19

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN ... 21

3.1 Lokasi, jeung Sumber Data ... 21

3.1.1 Lokasi ... 21

3.1.2 Sumber Data ... 21

3.2 Desain Panalungtikan ... 21

3.3 Métode Panalungtikan ... 22

3.4 Wangenan Operasional ... 23

3.5 Instrumén Panalungtikan ... 24

3.6 Téhnik Ngumpulkeun Data ... 26

3.7 Téhnik Ngolah Data ... 27

3.8 Uji Sipat Data ... 31

3.8.1 Uji Normalitas ... 31

3.8.2 Uji Homogenitas ... 34

3.8.3 Uji Gain ... 35

3.8.4 Uji Hipotésis ... 35

BAB IV HASIL PANALUNGTIKAN JEUNG PEDARAN ... 37

4.1 Analisis Data Saméméh Ngagunakeun SMBT ... 37

4.1.2 Hasil Panalungtikan ... 37

4.1.3 Prak-prakan Ngawawancara Ngagunakeun SMBT ... 38

4.1.4 Kamampuh Siswa dina Pangajaran Wawancara SMP Pasundan 4 Bandung Saméméh Ngagunakeun Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) ... 39

4.2 Analisis Data Sabada Ngagunakeun SMBT ... 44

4.2.1 Kamampuh Siswa dina Pangajaran Wawancara SMP Pasundan 4 Bandung Sabada Ngagunakeun Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) ... 44

(8)

4.3.1 Tingkat Signifikansi Kamampuh Awal jeung Kamampuh Ahir

Ngawawancara Siswa Kelas VIII A SMP Pasundan Bandung ... 47

4.3.2 Uji Normalitas ... 48

4.3.2.1 Uji Normalitas Tés Awal ... 48

4.3.2.2 Uji Normalitasa Tés Ahir ... 51

4.3.3 Uji Homogénitas ... 55

4.3.4 Uji Gain ... 57

4.3.5 Uji Hipotésis ... 58

BAB V KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI ... 61

5.1 Kacindekan ... 61

5.2 Rékoméndasi ... 61

DAPTAR PUSTAKA ... 63

LAMPIRAN-LAMPIRAN ... 66

(9)

BAB I BUBUKA

1.1. Kasang Tukang Masalah

Modél pangajaran mangrupa hiji aspék penting pikeun guru dina

nepikeun bahan ajar ka siswa hususna di jero kelas. Modél pangajaran

mangrupa pedoman pikeun guru jeung siswa dina ngalaksanakeun prosés

diajar-ngajar. Nurutkeun Joyce, Weil, jeung Calhoun dina Sudaryat (2007:

74) Modél pangajaran nya éta déskripsi lingkungan ajar, nu bisa digunakeun

salaku rancangan kurikulum, kursus, atawa pangajaran pikeun milih bahan

ajar, program multimedia, sarta ngabimbing tindakan guru di kelas.

Ari nurutkeun Kemp (1977) dina Rahman, 2009: 7) nyebutkeun yén

modél pangajaran mangrupa hiji rarancang pangajaran (desain instrucsional)

nu dipaké dina nangtukeun maksud jeung tujuan tiap topik/poko bahasan

(goals topics, and purposes), nganalisa karakteristik nu diajar (learner

characteristics), nyusun tujuan instruksional husus (learning objectives),

milih eusi pangajaran (subjectcontent), migawé prates (preassesment),

migawé kagiatan diajar-ngajar/sumber pangajaran (teaching learning

activities/resources), ngayakeun pelayanan (suport service), ngalaksanakeun

evaluasi (evaluation), jeung nyieun revisi.

Modél pangajaran téh loba pisan jenisna anu bisa dipaké pikeun

nepikeun pangajaran, salasahijina nya éta modél Strategi Modeling Berbasis

Teks . Ieu modél penting pisan pikeun ngaronjatkeun kamampuh akademik

siswa. Rahman jeung Sudaryat (2009: 131) nyebutkeun yén Strategi

Modeling Berbasis Teks téh mangrupa salasahiji stratégi pangajaran nu cocok

pikeun pangajaran nyarita. Kaunggulan ieu stratégi pangajaran nya éta siswa

neuleuman langsung masalahna sarta ngungkulan masalahna ngaliwatan

diskusi. Sudaryat (2007: 99) nyebutkeun yén SMBT masih kénéh kaasup

(10)

pangajaran ku cara ngasongkeun modél nu bisa dijadikeun patokan. Modél

ieu pas pisan pikeun ngaronjatkeun kamampuh ngawawancara siswa.

Nyarita mangrupa salasahiji dina opat kaparigelan basa. Nyarita

mangrupa salasahiji sarana dina nepikeun hiji maksud ti hiji pihak ka pihak

lianna. Ku kituna, nyarita ngabutuhkeun aturan-aturan dina segi cara

pengucapanna, pelafalan, intosi jeung kudu luyu ogé kana tata basana,

sangkan naon nu rék ditepikeun bisa katarima sacara bener tur merenah ku

pangregep.

Tarigan (1990: 15) nétélakeun yén nyarita téh mangrupa kamampuh

ngucapkeun sora-sora atawa kecap-kecap pikeun ngébréhkeunkeun,

nétélakeun sarta nepikeun pikiran, gagasan jeung pangrasa. Ari nurutkeun

Arsjad (1987:17) nyarita nya éta sakabéh kagiatan nu ku urang dipigawe dina

ngahasilkeun sora basa, nu ngawengku artikulasi, nya éta kumaha posisi

pakakas ngomong, saperti létah, huntu, biwir, jeung lalangit dina waktu urang

ngawangun sora vokal atawa konsonan.

Wawancara atawa ngawawancara nya éta salasahiji materi pangajaran

dina kaparigelan nyarita, wawancara mangrupa kagiatan dua arah atawa

dialog ti hiji pihak ka pihak séjén

Masalah nu sok aya dina ngawawancara nya éta cara ngagunakeun

kabeungharan kecap nu bener tur merenah jeung kumaha cara ngagunakeun

undak-usuk basa Sundana. Sabab mangsa kiwari loba siswa nu

ngawawancara geus teu ngagunakeun basa Sunda nu bener tur leuwih kana

basa nu kasar. Komo anu rék diwawancara téh leuwih kolot ti maranéhna. Ieu

hal bisa kajadian lantaran siswa teu miboga élmu pangaweruh jeung

kaparigelan dina ngawawacara. Salian ti éta siswa teu dibiasakeun ngomong

atawa komunikasi maké basa Sunda nu bener tur luyu jeung undak-usukna.

Tujuan nu paling utama dina nyarita nya éta pikeun komunikasi.

Nyarita kabagi kana macem-macem wangun, nya éta wangun monolog jeung

wangun dialog (paguneman). Anu kaasup kana wangun monolog nya éta

biantara, dongéng, déklarasi, jeung ceramah. Sedengkeun salasahiji wangun

(11)

3

Dina wawancara aya nu disebut nu nanya jeung narasumber. Nu

nanya nya éta hiji jalma atawa leuwih nu nanyakeun hiji hal ka narasumber

sangkan meunang hiji informasi nu ditéang atawa nu can dipikanyaho.

Sedengkeun narasumber nya éta hiji jalma atawa leuwih nu dibéré patarosan

sacara terus-terusan ku nu nanya sangkan bisa méré informasi nu ku manéhna

kacangkem tur bisa dijelaskeun sacara gembleng ka nu nanya.

Pangajaran wawancara téh mangrupa salasahiji matéri nu aya dina

pangajaran basa Sunda di SMP kelas VIII. Wawancara téh mangrupa

salasahiji bagéan tina pangajaran nyarita, nu pungsina penting ogé pikeun

hirup kumbuh masarakat ayeuna. Wawancara gé bisa ngalatih siswa sangkan

bisa wani dina ngébréhkeun hiji patarosan atawa nyarita ka jalma anu réa.

Aya dua hal patali jeung palungtikan, nya éta panalungtikan

pangajaran wawancara jeung SMBT. Nerapkeun Téhnik Sosiodrama pikeun

Ngaronjatkeun kamampuh Ngawawancara Siswa (Panalungtikan Ékspérimén

ka Siswa Kelas VIII SMPN 5 Cimahi) anu disusun dina wangun skripsi dina

taun 2010 ku Darajat, aya deui panalungtikan nu judulna Strategi Modéling

Berbasis Téks nya éta Strategi Modéling Berbasis Téks (SMBT) dalam

Peningkatan Kompetensi Menulis Bahasa Indonesia (Studi tentang

Pembelajaran Menulis Ésai pada Siswa YAS Kota Bandung) anu disusun dina

wangun disertasi dina taun 2007 ku Sudaryat, Aya deui panalungtikan nu

judulna Éfektivias Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) pikeun

Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Surat Resmi Basa Sunda (Studi Kuasi

Ékspérimén ka Siswa kelas VIII A SMP Laboratorium-Percontohan UPI

Taun 2010/2011) anu disusun dina wangun skripsi dina taun 2011 ku Lestari,

Jurusan Pendidikan Bahasa Daérah UPI. Anu ngabédakeun ieu panalungtikan

jeung panalungtikan Sudaryat sarta Lestari téh nya éta aya dina bahanna.

Bahan nu digunakeun ku Sudaryat dina panalungtikanana nya éta téks

karangan ésai. Bahan nu digunakeun Lestari dina panalungtikanana nya éta

surat resmi basa Sunda. Ari bahan dina ieu panalungtikan mah nya éta

wawancara. Ku kituna, dumasar kana hal-hal anu geus dipedar di luhur,

(12)

Ngaronjatkeun Kamampuh Ngawawancara (Studi Kuasi Éksperimén ka

Siswa Kelas VIII SMP Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013-2014)” perlu

dilaksanakeun.

1.2. Watesan jeung Rumusan Masalah 1.2.1. Watesan Masalah

Stratégi pangajaran téh réa pisan nu bisa dipaké ku guru dina prosés

pangajaran basa Sunda nu hususna kana pangajaran nyarita. Tapi ku sabab

kawatesan ti diri panalungtik jeung sangkan ieu panalungtikan teu lega teuing

ambahanna, ieu panalungtikan téh diwatesanan nya éta ngeunaan Strategi

Modeling Berbasis Teks (SMBT) pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh

Ngawawancara (Studi Kuasi Éksperimén ka Siswa Kelas VIII SMP Pasundan

4 Bandung Taun Ajaran 2013-2014) ditilik dina milih judul, ngalarapkeun

struktur nyarita dina ngawawancara sarta kamampuh makéna basana.

1.2.2. Rumusan Masalah

Dumasar kana watesan masalah di luhur, aya sababaraha hal anu

kudu ditalungtik. Éta masalah téh bisa dirumuskeun dina wangun kalimah

pananya ieu di handap.

1) Kumaha kamampuh ngawawancara siswa kelas VIII A SMP Pasundan 4

Bandung Taun Ajaran 2013-2014 saacan ngagunakeun SMBT?

2) Kumaha kamampuh ngawawancara siswa kelas VIII A SMP Pasundan 4

Bandung Taun Ajaran 2013-2014 sanggeus ngagunakeun SMBT?

3) Naha SMBT bisa ngaronjatkeun kamampuh ngawawancara Siswa Kelas

VIII A SMP Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013-2014?

1.3. Tujuan Panalungtikan 1.3.1. Tujuan Umum

Sacara umum ieu panalungtikan miboga tujuan pikeun méré

(13)

5

Sunda di sakola ngaliwatan Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) pikeun

ngaronjatkeun kamampuh siswa dina ngawawancara.

1.3.2. Tujuan Husus

Sacara husus ieu panalungtikan miboga tujuan pikeun mikanyaho

jeung ngadéskripsikeun:

1) pangaweruh jeung kamampuh ngawawancara siswa kelas VIII A SMP

Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013-2014 saacan ngagunakeun

SMBT;

2) pangaweruh jeung kamampuh ngawawancara siswa kelas VIII A SMP

Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013-2014 sanggeus ngagunakeun

SMBT; jeung

3) ngaronjatna kamampuh ngawawancara ka Siswa Kelas VIII A SMP

Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2013-2014 ngagunakeun modél

SMBT.

1.4. Mangpaat Panalungtikan

Hasil ieu panalungtikan dipiharep mibanda mangpaat, ieu mangpaat

bisa dibagi jadi dua bagian.

1.4.1. Mangpaat Tioritis

Mangpaat tioritis dina ieu panalungtikan téh nya éta sangkan bisa

méré sumbangan pamikiran kana kamekaran tiori dina widang atikan,

hususna dina widang strategi pangajaran nu éféktif pikeun ngaronjatkeun

kamampuh siswa dina ngawawancara.

1.4.2. Mangpaat Praktis

Mangpaat praktis tina ieu panalungtikan nya éta:

1) Pikeun Guru

Ieu panalungtikan dipiharep bisa jadi alternatif pikeun modél

(14)

2) Pikeun Siswa

Ieu panalungtikan bisa nambahan pangalaman siswa dina pangajaran

nyarita, sarta apal kana stuktur ngawawancara nu mangrupa hasil dina

proses diajar-ngajar.

3) Pikeun panalungtik

Ieu panalungtikan dipiharep bisa méré gambaran ngeunaan kamampuh

siswa dina ngawawancara ngagunakeun modél Strategi Modeling

Berbasis Teks.

4) Pikeun nu maca

Hasil ieu panalungtikan dipiharep bisa nambahan pangaweruh pikeun

nu maca ngeunaan strategi nu bisa dipaké dina pangajaran nyarita.

1.5. Raraga Nulis

Eusi poko ieu skripsi téh aya lima bab. Dina bab I dipedar kasang

tukang panalungtikan, idéntifikasi masalah, tujuan panalungtikan, mangpaat

panalungtikan sarta raraga tulisan nyusun skripsi. Dina bab II dipedar

ngeunaan Ulikan Tiori, raraga mikir, jeung hipotésis panalungtikan. Dina bab

III dipedar lokasi jeung sumber data panalungtikan, desain panalungtikan,

métode panalungtikan, wangenan operasional, instrumén panalungtikan,

tehnik ngumpulkeun data, jeung analisis data. Dina bab IV dipedar ngeunaan

hasil panalungtikkan SMBT dina pangajaran wawancara pikeun siswa kelas

VIII A SMP Pasundan 4 Bandung tur nguji hipotésis anu dirumuskeun dina

bab I. Dina babV dipedar ngeunaan kacindekan jeung rékoméndasi hasil

(15)

21

BAB III

MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1 Lokasi jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi

Lokasi ngalaksanakeun ieu panalungtikan di SMP Pasundan 4 Bandung Jln.

Kebonjati No.31 Tlp. (022) 423548 Kota Bandung 40181.

3.1.2 Sumber Data

Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa kelas VIII A SMP anu

jumlahna 35 urang. Anu ngawengku 15 urang lalaki jeung 20 urang awéwé. Éta siswa

kaayaanna homogén lantaran dianggap boga kamampuh nu sarua.

3.2 Desain Panalungtikan

Campbell jeung Stanley (dina Arikunto, 2010: 123) nétélakeun yén desain

panalungtikan dibagi dua dumasar kana sampurna atawa heuteuna éta panalungtikan.

Desain anu kahiji disebut pre eksperiméntal design atawa ékspérimén anu acan

sampurna. Ieu ékspérimén sok disebut panalungtikan kuasi atawa kuasi ékspérmén

kusabab ieu panalungtikan téh mangrupa panalungtikan anu teu sabenerna. Desain

anu kadua disebut true eksperimental design atawa éksperimén sampurna (murni).

Métode nu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta métode kuasi

éksprimén, nya éta métode panalungtikan ékspérimén semu anu nyoko kana sabagian

variabel, tujuanna pikeun meunangkeun informasi kalawan maké métode ékspérimén.

Kamampuh wawancara siswa diukur dua kali, nya éta saméméh jeung sabada siswa

(16)

Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) Pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Wawancara Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Desain anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta kelompok tes awal

jeung tes ahir (pretest and post test group) anu ngagunakeun dua kali tés, aya tés awal

(tés saméméh perlakuan) jeung tés ahir (tés sabada perlakuan), tapi teu ngagunakeun

kelas kontrol. Sangkan leuwih jéntré, desainna bisa dititénan ieu di handap.

O

1

X O

2

Desain Panalungtikan Pre-test and Post-test Group (Arikunto, 2006:85)

Katerangan :

O1 : Tés awal (saméméh dibéré perlakuan)

O2 : tés ahir (sabada dibéré perlakuan)

X : perlakuan ngagunakeun Stratégi Modéling Berbasis Téks (SMBT)

3.3Métodé Panalungtikan

Métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta métode kuasi

ékspérimén. Métode kuasi ékspérimén nya éta métode anu digunakeun ku cara

ngayakeun kagiatan percobaan pikeun ningali kalungguhan hubungan kausal antara

variabel-variabel anu ditalungtik. Métode ieu digunakeun pikeun ngukur éféktivitas

SMBT dina pangajaran ngawawancara siswa kelas VIII A SMP Pasundan 4 Bandung.

Panalungtikan ékspérimen miboga tujuan nguji hipotésis panalungtikan,

ngaprédiksi hasil panalungtikan sarta ngageneralisasi hubungan-hubungan antar

variabel. Léngkah-léngkah atawa prosedur anu dilakukeun dina ieu panalungtikan

ngaliwatan sababaraha léngkah, luyu jeung pamadegan Arifin (2011: 70) yén

léngkah-léngkah panalungtikan kuasi ékspérimén ngawengku:

a. Milih Masalah (analisis induktif);

(17)

23

c. Ngalakukeun kajian pustaka anu rélevan jeung pasualan;

d. Ngarumuskeun hipotésis statistik (Ho);

e. Ngarumuskeun wangenan operasional jeung variabel panalungtikan;

f. Nyusun desain panalungtikan ékspérimén;

g. Uji coba instrumén jeung léngkah-léngkah kagiatan ékspérimén;

h. Ngalaksanakeun ékspérimén;

i. Ngumpulkeun, ngelompokkeun jeung ngadéskripsikeun data;

j. Analisis data;

k. Medar hasil ékspérimén luyu jeung rumusan masalah;

l. Nyieun kacindekan, implikasi jeung saran; jeung

m.Nyusun laporan panalungtikan ékspérimén.

3.4Wangenan Operasional

Sangkan ieu panalungtikan téh puguh udaganna, ieu di handap dijéntrékeun

wangenan operasional tina judul ieu panalungtikan.

1) Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) nya éta salah sahiji modél pangajaran

hasil tranformasi tina segi modeling dasar. Pangna disebut kitu, ieu stratégi

modeling ditranformasikeun kana stratégi pangajaran anu ngamangpaatkeun téks

salaku modél acuan nalika diajar. Éféktivitas Strategi Modeling Berbasis Teks

téh diukur kalawan ngagunakeun tés, ari wangun tésna mangrupa tés awal jeung

tés ahir.

2) Nyarita téh mangrupa kamampuh ngucapkeun sora-sora atawa kekecapan pikeun

ngébréhkeun, nétélakeun, jeung nepikeun pikiran, gagasan sarta rasa. Tarigan

(1990:15).

3) Wawancara nya éta salasahiji matéri pangajaran dina kaparigelan nyarita.

Wawancara mangrupa kagiatan dua arah atawa dialog ti hiji pihak ka pihak

séjén.

Jadi, nu dimaksud SMBT pikeun ngaronjatkeun kamampuh ngawawancara

(18)

patokan, modélna mangrupa conto téks wawancara ka siswa kelas VIIIA SMP

Pasundan 4 Bandung taun ajaran 2013/2014, anu diukur ngaliwatan tés awal jeung tés

ahir.

3.5Instrumén Panalungtikan

Instrumén panalungtikan nya éta pakakas nu dipaké dina prosés panalungtikan.

Instrumén anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta lembar tés.

Tujuan tina tés éta pikeun mikanyaho éféktif atawa heunteuna SMBT dina

ngaronjatkeun kamampuh ngawawancara. Tés dilaksanakeun dua kali, nya éta tés

awal jeung tés ahir. Tés awal dilaksanakeun pikeun ngukur kamampuh siswa dina

ngawawancara saméméh ngagunakeun modél SMBT tés ahir dilaksanakeun pikeun

ngukur kamampuh siswa dina wawancara sabada ngagunakeun SMBT.

Pikeun mikanyaho kamampuh siswa dina wawancara saacan ngagunakeun

SMBT, tés nu dilakukeun nya éta siswa nyieun hiji draf wawancara nu ngagunakeun

éjahan basa nu merenah tur lobana minimal 10 patarosan kalawan témana kabersihan,

kaséhatan, jeung atikan. Ieu di handap conto instrumén tés awal dina ieu

panalungtikan.

Gambar 3.2

Conto Soal Tés Awal

Conto Soal Tés Awal SOAL TÉS AWAL

No. Absén :

Wasta :

Pék ku hidep jieun hiji patarosan wawancara, kalawan niténan katangtuan dihandap.

1) Témana ngeunaan kabersihan, kasehatan jeung atikan; 2) Ngagunakeun basa tur éjahan anu merenah;

(19)

25

Sanggeus dilakukeun tés awal, kagiatan satuluyna nya éta guru méré treatment

atawa perlakuan dina ngajarkeun ngawawancara. Treatment anu dimaksud nya éta

digunakeunana SMBT dina pangajaran ngawawancara.

Pikeun mikanyaho éféktif atawa heunteuna modél SMBT dina pangajaran

ngawawancara sabada dilaksanakeun treatment atawa perlakuan, kagiatan satuluyna

nya éta ngalaksanakeun tés ahir ngagunakeun format ieu di handap.

Gambar 3.3

Conto Soal Tés Ahir

SOAL TÉS AHIR

No. Absén :

Wasta :

Sabada maca teks wawancara, Pék ku hidep jieun téks wawancara, kalawan niténan katangtuan dihandap!

1) Témana ngeunaan kabersihan, kasehatan jeung atikan; 2) Ngagunakeun basa tur éjahan anu merenah;

(20)

Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) Pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Wawancara Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 3.6 Tehnik Ngumpulkeun Data

Téhnik anu digunakeun pikeun ngumpulkeun data dina ieu panalungtikan téh

nya éta téhnik tés. Téhnik tés anu digunakeun dina ieu panalungtikan téh pikeun

ngukur kamampuh siswa saméméh jeung sabada dibéré perlakuan ka siswa dina

prosés diajar-ngajar ngawawancara. Tés dilaksanakeun dua kali, nya éta tés awal

jeung tés ahir. Tés awal dilaksanakeun pikeun ngukur kamampuh siswa dina

ngawawancara saméméh ngagunakeun modél SMBT, ari tés ahir dilakasanakeun

pikeun ngukur kamampuh siswa dina ngawawancara sabada ngagunakeun modél

SMBT.

Prak-prakanana ngalaksanakeun tés awal nya éta siswa dititah nyieun téks

wawancara ngeunaan kabersihan, kasehatan, jeung atikan. Dina prosésna, siswa

dibéré lolongkrang pikeun mekarkeun ide sewang-séwangan hartina guru teu

meunang méré pangaweruh ngeunaan diajar ngawawancara.

Dina tés ahir prosésna teu jauh béda jeung tés awal. Bédana, dina tés ahir siswa

nyieun téks wawancara sabada dibéré perlakuanmodél SMBT dina proses diajar

ngajarna.

Léngkah-léngkah ngumpulkeun datana nya éta saperti ieu di handap.

1) Tés awal, anu léngkah-léngkahna:

a) Panalungtik ngajéntrékeun tujuan tés;

b) Panalungtik ngabagikeun soal tés awal jeung lembar jawaban;

c) Siswa nyaritakeun pertanyaan; jeung

(21)

27

2) Tés ahir, anu léngkah-léngkahna:

a) Sabada siswa dibéré perlakuan, panalungtik ngajéntrékeun tés ahir;

b) Panalungtik ngabagikeun soal tés ahir sarta lembar jawaban;

c) Siswa nyaritakeun pertanyaan; jeung

d) Siswa ngumpulkeun hasil pancen siswa dina téks wawancara.

3.7 Téhnik Ngolah Data

Sabada meunangkeun data tina hasil panalungtikan, kagiatan satuluyna nya éta

ngolah data pikeun néangan jawaban-jawaban kana masalah anu ditalungtik. Data nu

diolah nya éta hasil tés awal jeung tés ahir.

Tujuan tina data anu diolah téh nya éta pikeun maluruh:

1) tingkat kamampuh siswa dina ngawawancara saméméh jeung sabada

ngagunakeun SMBT;

2) béda signifikan kaparigelan ngawawancara saméméh jeung sabada ngagunakeun

SMBT; jeung

3) ngukur éféktivitas SMBT dina pangajaran ngawawancara.

Aya ogé téhnik anu digunakeun pikeun ngolah data dina ieu panalungtikan téh

ngagunakeun léngkah-léngkah di handap.

1) Mariksa téks wawancarasiswa hasil tés awal jeung tés ahir, anapon aspék poko

dijadikeun kritéria pikeun nangtukeun panilaian nya éta basa, eusi, jeung tagog.

2) Méré skor atawa peunteun kana pertanyaan siswa hasil tés awal jeung tés ahir.

Tabél 3.1

Format Skala Peunteun ngawawancaraTés Awal jeung Tés Ahir

No Aspék Skala Ajén

4 3 2 1

(1) (2) (3)

(22)

6. Milih kecap/diksi/kabeungharan kecap 7. Paselapna kecap tina basa Indonesia 8. Paselapna kalimah tina basa Indonesia 9. Tatakrama basa

10. Volume sora

11. Tagog/rengkuh nyarita

(1) (2) (3)

12. Kontak jeung pamiarsa/ ngabagi panempo 13. Kualitas naskah siswa anu dipedar dina tabél ieu di handap.

Tabél 3.2

Kritéria Ngajén Karangan

No. Absén :

Eusi luyu jeung téma; nepikeun informasi lengkep.

3

CUKUP

Eusi luyu jeung téma; nepikeun informasi kurang lengkep sarta kurang ngamekarkeun.

2 KURANG

Eusi luyu jeung téma tapi teu nepikeun informasi.

1

(23)

29

kurang jelas; hubungan antarparagraf raket.

3

CUKUP

Eusi kurang dimekarkeun; idea nu diébréhkeun kurang jelas; hubungan antarparagraf kurang.

2

KURANG

Eusi teu luyu jeung téma; ide anu diébréhkeun teu jelas; hubungan antarparagraf kurang.

1

Pilhan kecap merenah; eusi karangan maké basa anu merenah; aya leuwih dua kasalahan.

3

CUKUP

Pilihan kecap kurang merenah; mindeng aya kasalahan dina tatabasa; pilihan kecap jeung ungkapan remen teu luyu tapi kaharti.

2

KURANG

Pilihan kecap asal-asalan; pilihan kecap jeung ungkapan kurang luyu.

Intonasi, pelafalan jeung volumena geus ngirut pisan..

3 CUKUP

Intonasi, pelafalan alus tapi volumena teu kadangu.

2

KURANG

Intonasina gancang teuing tapi pelafalan jeung volumena geus hadé ngabingungkeun atawa teu jelas.

3

CUKUP

Mindeng kajadian kasalahan éjahan; ma’na

ngabingungkeun atawa teu jelas.

2

KURANG

(24)

Tagog

Gerakanna luwes pisan

3 SEDENG

Gerakan masih kénéh kaku

2

CUKUP

Gerakan jeung cara nyaritana kagok jeung teu luyu jeung caritaan

1 GAGAL

Teu pantes diajén

Sumber: (ilikan Harfield, dkk, 1985: Nurgiantoro, 1988: 305-306) kalayan diropéa rentang skorna katut ngaran kritériana.

Sabada kapanggih skorna, tuluy dipeunteun dumasar kana rumus:

Katerangan:

P = peunteun

∑Skor siswa = jumlah peunteun siswa ∑Skor maksimal = jumlah peunteun maksimal

Katégori peunteun :

Peunteun ≥ 70 siswa dianggap mampuh ngawawancara kalawan bener Peunteun ≤ 70 siswa dianggap can mampuh ngawawancara kalawan bener 3) Ngasupkeun data peunteun tés awal jeung tés ahir kana tabél ieu di handap.

Tabél 3.3

Skor Tés Awal jeung Tés Ahir ngawawancara

No

(25)

31

c = Grammar (tatabasa jeung pola kalimah) d = Syle (gaya; pilihan struktur jeung pola kecap) e = Mechanies (éjahan)

Jumlah total P = Peunteun % = Perséntase

Dumasar kana éta pedoman, skor maksimal ngawawancara nya éta 20. Skor

kahontal ku siswa dirobah jadi skor ahir kalayan ngagunakeun rumus:

Patokan dina nangtukeun yén siswa téh geus nyumponan kriéria ngawawancara

ngawengku kualitas jeung ruang lingkup eusi, organisasi jeung penyajian eusi, gaya

jeung wangun basa, mékanik (tata basa, éjahan, jeung karapihan tulisan), jeung

réspon aféktif guru kana karangan. Siswa dianggap nyumponan kritéria disebutkeun

sakurang-kurangna meunangkeun peuteun 70. Peunteun 70 ditangtukeun dumasar

kana skala peunteun cukup (3) tina unggal aspék. Ku kituna, peunteun anu kurang ti

70 dianggap can mampuh.

Data anu ditabulasikeun tuluy dianalisis ngagunakeun analisis statistik.

Léngkah-léngkahna ngawengku (1) Uji Normalitas, (2) Uji Homogénitas, (3) Uji

Gain, (4) Uji Hipotésis.

3.8 Uji Sipat Data 3.8.1 Uji Normalitas

(1) Nangtukeun skor panggedéna jeung pangleutikna.

(2) Ngitung rentang (r) ngagunakeun rumus ieu dihandap

(26)

(4) Nangtukeun panjang kelas interval (p)

(5) Nyieun tabél frekuensi peunteun tés awal jeung tés ahir kalayan ngagunakeun

tabél ieu di handap.

Tabél 3.4

Format Distribusi Frékuénsi Peunteun Tés Awal jeung Tés Ahir

No Kelas Interval fixi

2

1

2

∑

(6) Ngitung rata-rata (méan) peunteun tés awal jeung tés ahir kalayan ngagunakeun

rumus ieu di handap.

Katerangan:

̅ = rata-rata (mean)

∑ = jumlah

Fi = jumlah data Xi = nilai tengah

(Sudjana, 1992: 70)

̅

(27)

33

(7) Ngitung standar déviasi (s) kalayan ngagunakeun rumus ieu di handap

(Sudjana, 1992: 93-95)

(8) Ngitung frékuénsi observasi jeung frékuénsi ékspéktasi (perkiraan)

a) Nyieun tabél frékuénsi observasi jeung frékuénsi ékspéktasi.

Tabél 3.5

Format Frékuénsi Observasi jeung Frékuénsi Ékspéktasi

Interval Oi BK Handap

BK Luhur

Z1 Z2 L Ei X2

∑

b) Nangtukeun Oi (frékuénsi observasi)

c) Nangtukeun batas kelas (bk)

d) Ngitung (transformasi normal standar bébas kelas)

e) Nangtukeun Ztabél

f) Ngitung legana unggal kelas interval (L)

g) Ngitung frékuénsi ékspéktasi (Ei)

√

(28)

S1=

(Sudjana, 1992: 273)

9) Nangtukeun derajat kebébasan (dk)

(Sudjana, 1992: 293)

10) Nangtukeun hargaX2 tabél

11) Nangtukeun normalitas ngagunakeun kritéria ieu di handap:

(a)Lamun X²itung< X²tabél, hartina data atawa populasi distribusina normal.

(b) Lamun X²itung> X²tabél, hartina data atawa populasi distribusina teu normal.

Sanggeus dilaksanakeun uji normalitas, tur data nu dihasilkeun normal, kagiatan

nu satuluyna nya éta uji homogénitas varian nu fungsina pikeun nangtukeun uji

paramétrik nu luyu.

3.8.2 Uji Homogénitas

Uji homogénitas nya éta uji sipat data nu fungsina pikeun mikanyaho varian

populasi data nu diujikeun mibanda varian anu homogén atawa henteu.

Léngkah-léngkah uji homogénitas nya éta:

a) Ngitung variasi (S²) unggal kelompok

- Variansi tés awal

- Variansi tés ahir

(29)

35

S2 =

(Sudjana, 1992: 95)

b) Ngitung harga variasi (F)

c) Ngitung derajat kabébasan (dk)

d) Nangtukeun harga

e) Nangtukeun homogén henteuna data dumasar kana kritéria ieu di handap:

(1)Lamun Fitung < Ftabél hartina variasi sampel homogén.

(2)Lamun Fitung > Ftabél hartina variasi sampel teu homogén.

(Sudjana, 1992:250)

3.8.3 Uji Gain

Tujuan uji gain atawa uji béda rata-rata téh nya éta pikeun nangtukeun naha aya

bédana anu signifikan antara hasil tés awal jeung tés ahir. Hasil tina uji gain dipaké

salaku gambaran ngeunaan pangaruh digunakeunana Strategi Modeling Berbasis Teks

(SMBT) kana kamampuh ngawawancara siswa kelas VIII A SMP Pasundan 4

Bandung taun ajaran 2013/2014. Léngkah dina uji gain nya éta ngagunakeun tabél ieu

di handap.

Tabél 3.6

Uji Gain Tés Awal jeung Tés Ahir

No

Ngaran Siswa Peunteun Pratés

Peunteun Pascatés

d d²

1 2

(30)

∑

3.8.4 Uji Hipotésis

Uji hipotésis dilaksanakeun ngaliwatan sababaraha léngkah, nya éta:

a) Ngitung rata-rata (mean) tina béda antara peunteun tés awal jeung peuteun tés ahir;

Rumusna nya éta:

b) Ngitung darajat kabébasan (dk); rumusna nya éta:

c) Ngitung jumlah kuadrat déviasi; rumusna nya éta:

d) Ngitung t; rumusna nya éta:

Katerangan:

t = tés signifikansi

Md = rata-rata (mean) tina béda antara hasil tés awal jeung tés ahir

∑x²d = jumlah kuadrat déviasi n = jumlah subyék dina sampel

dk= n-1

(31)

37

e) Nangtukeun ditarima henteuna hipotésis dumasar kana ieu kritéria, nya éta:

(1) Lamun > hartina hipotésis kerja (Ha) ditarima jeung hipotésis nol

(Ho) ditolak, nya éta modél pangajaran strategi modeling berbasis teks

(SMBT) éfektif dipaké dina pangajaran wawancara ka siswa kelas VIII A SMP

Pasundan 4 Bandung.

(2) Lamun < hartina hipotésis nol (Ho) ditarima jeung hipotésis kerja

(Ha) ditolak, nya éta modél pangajaran strategi modeling berbasis teks

(SMBT) teu éféktif dipaké dina pangajaran wawancara ka siswa kelas VIII A

(32)

61

BAB V

KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI

5.1 Kacindekan

Ieu panalungtikan dilaksanakeun pikeun ngukur kamampuh siswa dina

ngawawancara saméméh jeung sabada ngagunakeun SMBT. Bisa dicindekkeun ieu

di handap.

Kamampuh ngawawancara siswa kelas VIII A SMP Pasundan 4 Bandung

saméméh jeung sanggeus make SMBT jadi ngaronjat. Ditingali tina béda rata-rata

skor prates jeung pascates. Skor prates 29,27 jadi 45,27 kalawan béda12,00. Salian

ti éta, katitén ogé tina rata-rata peunteun prates jeung pascates tina 49,47 jadi 75,53

kalawan béda 26,06.

Bisa dibedakeun ogé anu signifikan antara kamampuh ngawawancara siswa

kelas VIII A SMP Pasundan 4 Bandung taun ajaran 2013/2014 saméméh jeung

sabada ngagunakeun SMBT. Hal ieu bisa katitén tina uji gain anu rata-rata gainna

nya éta 26,07. Uji hipotésis nu meunangkeun hasil titung di luhur, titung nya éta19,75.

Sedengkeun hasil ttabél dina tarap kapercayaan 99% nya kalawan dk 30, nya éta 2,46.

Uji hipotésis di luhur nétélakeun yén titung > ttabél nya éta 19,75>2,46. Ku kituna, bisa

dicindekkeun yén hipotésis kerja (Ha) ditarima jeung hipotésis nol (H0) ditolak. Hal

ieu nuduhkeun yén SMBT signifikan tur bisa ngaronjatkeun kamampuh

ngawawancara siswa kelas VIII A SMP Pasundan 4 Bandung.

5.2 Rékoméndasi

Sabada ngayakeun panalungtikan ngeunaan pangajaran wawancara,

ditétélakeun yén hasil tés awal jeung tés ahir téh aya béda anu signifikan. Ku kituna,

(33)

62

ngagunakeun strategi modeling berbasis teks sabab bisa dijadikeun salasahiji

alternatif pikeun guru dina pangajaran wawancara, lantaran kabuktian éféktif.

Ayana panalungtikan ngeunaan SMBT dina matéri pangajaran lianna pikeun

leuwih ngabuktikeun ka éféktifan éta model pangajaran, Ku kituna disarankeun ka:

1. guru

Guru kudu kréatif dina milih modél pangajaran anu cocok pikeun

ngajarkeun materi. Ieu hal pikeun ngirut ati siswa dina diajar basa Sunda;

2. Siswa

salaku upaya ngaronjatkeun motivasi diajar siswa nalika diajar basa

Sunda, antukna bias ngaronjatkeun hasil diajar siswa sewang-séwangan;

jeung

3. panalungtik

Panalungtik masih loba kakuranganana. Ku kituna, panalungtik miharep

ayana panalungtikan ngeunaan pangajaran wawancara ngagunakeun

(34)

63

DAPTAR PUSTAKA

Arifin, Z. (2011). Penelitian Pendidikan. Bandung: PT Remaja Rosdakarya.

Arikunto, Suharsimi. (2010). Prosedur Penelitan Suatu Pendekatan Praktek. Jakarta: Rineka Cipta.

Arsjad, Maider. (1987). Pembinaan Kemampuan Berbicara Bahasa Indonesia. Jakarta: Erlangga.

Danadibrata, R. A. (2006). Kamus Basa Sunda. Bandung: Kiblat.

Darajat, Siti. (2010). Nerapkeun Téhnik Sosiodrama Pikeun Ngaronjatkeun

Kamampuh Ngawawancra Siswa (Panalungtikan Ékspérimén Ka Siswa Kelas VIII SMPN 5 Cimahi). Skripsi Program Studi Bahasa Daerah FPBS UPI

Bandung: teu dipedalkeun.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2007) Standar Kompetensi dan Kompetensi

DasarMata Pelajaran Basa dan Sastra Sunda. Bandung: Dinas Pendidikan

Provinsi Jawa Barat.

Haerudin, Dingding.(2009). Padika Nyarita Basa Sunda. Bandung: UPI

Haerudin, Dingding jeung Agus Suherman. (2013). Panganteur Kaparigelan Nyarita. Bandung: Wahana Karya Grafika.

Iskandarwassid spk. (2009). Strategi Pembelajaran Bahasa. Bangung: Remaja Rosdakarya.

Joyce, Bruce. Marsha Weil jeung Emily Calhoun. (2009). Models of Teaching

(Model-Model Pembelajaran). New Jersey: Pearson Education.

Kamus Besar Bahasa Indonesia.

Lestari, Rima Dewi. (2011). Éfektivitas Stratégi Modéling Berbasis Téks (SMBT)

pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Surat Resmi (Studi Kuasi Ékspérimen ka Siswa Kelas VIII A SMP Laboratorium-Percontohan UPI Kota Bandung Taun Ajaran 2010/2011). Skripsi Program Studi Pendidikan Bahasa Daerah

FPBS UPI Bandung: teu dipedalkeun.

Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. (2012). Bandung: Universitas Pendidikan

(35)

64

Rahman, (2007). Model Mengajar dan Bahan Pembelajaran. Bandung: Alqaprint. Jatineangor.

Sudaryat, Yayat jeung Rahman. (2009). “Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT)

dalam Pembelajaran Menulis”, dina Model-model Pembelajaran Bahasa dan

Sastra Sunda. Bandung: CV. Wahana Karya Grafika.

Sudaryat, Yayat. (2007). Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) dalam

Peningkatan Kompetensi Menulis Bahasa Indonesia (Studi Tentang

Pembelajaran Menulis Esai pada Siswa YAS Kota Bandung), disertasi doktor di

sekolah Pascasarjana UPI Bandung, teu dipedalkeun.

Sudaryat, Yayat. (2009). ”Strategi Modeling Berbasis Teks (SMBT) dalam

Pembelajaran Menulis”, dina Model-model Pembelajaran Bahasa dan Sastra

Sunda. Bandung: CV. Wahana Karya Grafika

Sudaryat, Yayat. (2003). Ulikan Wacana Basa Sunda. Bandung: Geger Sunten.

Sudaryat, Yayat dkk. (2009). Tata Basa Sunda Kiwari. Bandung: Yrama Widya.

Sudjana, Nana. (1989). Dasar-dasar Proses Belajar Mengajar. Bandung: Sinar Baru Algensindo Offset.

Sudjana, Nana. (1992). Metoda Statiska. Bandung: Tarsito.

Sumarsono, Tatang jeung Taufik Faturohman. (2008). Gapura Basa VIII Pangajaran

Basa Sunda Pikeun Murid SMP/MTS Kelas VIII. Bandung: Geger Sunten.

Tarigan, Henry Guntur. (1990). Berbicara Sebagai Suatu Keterampilan Berbahasa. Bandung: Angkasa.

On-Line:

http://merlitafutriana0.blogspot.com/p/wawancara.html (diunduh 1 Oktober 2013).

http://merlitafutriana0.blogspot.com/p/wawancara.html (diunduh 1Oktober 2013).

http://edukasi.kompasiana.com/2013/02/23/artikel-wawancara-537564.html (diunduh