! "
#$ "%! "
& %
& #$ '
& #$ ( !
& #$ ( ! )# #
& #$ * ! +
& %+ , %+ $
-& %+ , *
& %+ , %+ $ . + !
& %+ , / 0!+1
/
$ %
! # ! !! 3 ! 4 % !
5"%! " .2 !6 7 +
#% $ ! $ $ % $ ! 3
! #$ ! # # # !
# % % # ! # #$ %! 2 !
7
"1 ! 4 $ ! 4 #$ 4 +
$ 8 1 ! 3 #$ ! # 4 % # 1
# #$ %! $ $ .2 ! % $ " 7 " $ !
4 # #$ %! 7 %! $ $ 2 !
! $ $ % 8 1 ! #$ % %!+#
! 7
% .2 !9 : 3 ! # ! $ $
% + # ! 7 .2 ! + 7 #$ ! $ % 3 ! $ $ # ;
+ $ $ % + # + $ .2 !9 %
4 1 $ ! ! $ $ + $ .2 !7
"! % +! # 4 % + % # + #
$ % 7 $ ! # # ! $ + 1
! 7 3 % $ #$ 3 + 1
$ +#% $ ! % #$ 7 $
% 7 + 1 $ # ! %+ % #
7 # % # ! $ +#+ $ 7
" # #$ ! +! # # ! $ 3 .2 !< "
$ + # ! %+ % # +#+ 3
$ # # % # ! ! %+ % % !
% # % ! 7
# # ! %+ % # 3 $ %!
$ # 4 $ %+ ; " * 3
" %+ $ - 3 $ . 3 / 0!+17
7 % + $ ! $ % # #$ !
+ 1 $ # % + 1 ! # # !7
# $ ! # % # 4 $ $ 7 #%
+ # : ++<" 1 3 $ ! # & #
# %! $ # # #$ 7 4 %
# ! ! # $ $ 7
! $ $ % $ ! 3 % #$ ! ! 4
# # # # # % ! $ $ 7
% $ ! + 1 # !3 4 ! $ # ! $ #% $ $
9 ! 7
& &
! 3 = *+% #$ >
0 ? @ ? !
DIANJURKAN
% + 3 " !
7 A #
% + $ $ 1 ;
& # $ $ 7
&
B 3 ! 4 # ! #% !+#%+ 7 C ! # ! # ! $
()-*" 7 ( ! ! !
% ! 7
&
B ! 3 ! 4 !+#%+ $4 ! # $ $ ! $ 7 #% ! & $
7
&
+ 3 ! + # &# $ ! #$ $ ! $ * ! +7
&
* ! + ! %+ 7 : ; %+ $ &- 3%+ $ . + !3 * 3 / !+17
&
%+ ! # # % ! #% + # ! ! ! 7 !
3 % + 3 % #$ % % 7 + #
% $ % &% # # ! + # % ; # ! 3
# #3 # 3 3 1 7
&
%+ 3 ! + ! # ! %+ # 4 ! + 1 !!
" #
$ %
& '
(
Siklus Akuntansi
C ! # ! # ! # #% # ! 7
! $ 4 # #$ 4 !7 ! ! 3
# ! ! %+ ! 4 ! 7 ! % # # ! #
# ! 7
" ! ! # $ % 3 % !
$ $ 3 # ! 4 $ $ $ % $ %
! 1 7 - # $ 1 ! # 1 ! ! # # ! #
7 B 5 D 5 ! % # & 7 $ 3
$ 7 ( ! # - # % ,
)
% ! +#%+ # #% + !7
3 # + $ $ 7 ( + $ ! 4 3
# $ - 7 $ # #% + !7 (
! # # # % ,
! "# $
# $ - % +! ,
"# $ %
! " # $
( # $ - # ! # # " 3 # #%
% ,
! %
↔
!# ! # 4 # % ! # !# 7
&
!
"
*
! % #$ ! 7 # # $ 3
# ! # ! 4 ! ! ,
E7 3 ! $ # $ #$
$ 7
7 - $ #$ $ $ # ! # +
!+#%+ # 9 & & ! & & '
7 ( # !+#%+ 3 4 ! $ !+#%+
# # " 7
! + $ ! $ # $
$ 3 # % % 7 4 ! % %
$ 7 $ $ ! ! % % # % #
+
(
) # #$ "%! " $ .2 ! # ! ! %& % $ ,
E7 %
7 #$ '
7 #$ ( !
F7 #$ ( ! )# #
G7 #$ * ! +
A7 %+ , %+ $
-H7 %+ , *
>7 %+ , %+ $ . + !
=7 %+ , / 0!+1
%
$ ! # # # ! # #$ %! " $ $ .2 ! 3 $ $ % %
# ! ! ,
E7 + # + + ! ! +#% "
7 & "
7 & 7 .2 !
( ! % 3 # ! % # #$ %! "
$ $ 7 .2 !7 ) # #% ! 4 # .2 !3 ! +1 !+ .$++ , "%!
, (
% # ! # #$ + # % % E % #$
$ ,
%
@ # E # 5 6
)*+,
-& '
%
-.
( . /0 00,1*.2
! 4 ! # #$ $ !/0 !3 ! 2% 4
#% ! $ $ ,
+!+# *+ - , *+# - "
* # - , * # -
, 5 $ 6 5 67
(" %
) ! $ , " * "
+ , - .
+
/ 0 123%
4 , 5 %
4 - 5. 5 " %
+
) 1 3 " ,
--) + + % / + " + ! $ $ ,
! " # $
! " # $
! !
!
% & '
%
( )
% *
" #
)$ #
+ ( '
& ' & ' +
$ % & #
* , $
-- $
$ $ $ +
- $
! . /
, $ + 0
$ % & & '
* -$
" # $
1 & + 0
$ % '
& (
! !
! 1 *
-(
5
" 63 # # # 4 7 B % ! 4
# #$ $ ! $ % 5( ! 6 7 #
# ! $ 3 # % ! ! # $ 7
! # % $ $ !3 ;
E7 #% ! % #$ $ 1 ,
B $ ! $ # % 7 ) ! 4 $
5 67 B $ ! # $ # ! !! "G I C +!+# . & &
! & * ( # & & & 3 !7 $
# #$ ! $ 3 % $ # 4 %
% % + 7
7 3 #% ! % #$ $ 1 ,
! " !# $ %& '
-B $ ! $ # #% % ! B 7 )
! 4 $ 5- % 67 +!+# % $ ! ! *! # & * (
# & & &
! # #$ $ ! % 3 #+ ! $ 1 !
! $ ! % 7
+ B $ ! - % I % E
/+$ % #$ ;
B $ ! $ % ! -G I J> 3 % F +!+# % $ ! % 3 ; *+
- 3 * # - 3 !%3 $ 3 7
7 # % # &# +!+# ! ,
*! # !! -H , 70 ! 7- 8
* ( # / !! H , 70 ! 7- 8
!! BH , 70 ! 7-08
!! )H !! JH 3 # % + % #$ $ !
7
$7 ! # # 3 +% !! $ # % # &#
+!+# # # +!+#7
! # #$ ! %
0 ! % 7 $ 4 3 4
% $ + 3 # $ %
+ 7
) # # 3 $ # ! % !
-/ ! ! $ # ! 3 5D6 % ! # 3 ! !
! + 7 " + !! # ! ! ↵↵↵↵ . 7 (
$ # ! 3 # % # &# +!+# # %
$ ! + 7
+ B $ ! 7
B $ ! $ $ # % # # ! $ 3
$ # # % ! 7
@ #$ ;
# &# +!+# ! ,
B ! , % !
, % *+# $
+ , % + -
* # - , % * # - 7
, % 7
$ , % * !
, % * ! !
! + , + # ! + 7
> +!+# 3 # % # !3 ! +!+# ! +7
B % 3 # 4 ! ! # % + 7 !
4 ! % + # $ $ +!
% +! # 2 !7 ! 4 % # ! ! +
! " !# $ %& '
-)
! $ 7 ) 3 +!+# + #+
% + # ! ! ! J" "B *
.2 !7
) # #$ 8 ! + ;
E7 !! /H7
7 ! ! !
6% # #% ! # 8 ! + ; & 7 . 8
%
9 ; $ # #+ 8 ! 7
# ! ! ,
!: , % ! 7 # # !
4 % 7
! , ;#;<=;#>? & # 4 !+
4 8 ! 7 -A,->F ! % $ !
- % +!+# + - 7
√% 7 7 0 9
9 ) ; $ # #% ! + # !
-*
# ! ! ,
. , 5 + 6
) , 5 + - 6
√% & 9 9 %
& ! , $ # #% ! % #
8 ! 7
# ! ! ,
! , % ! 5K 6
B ! , 5 + ! 6
% , 5 + - #
! 3 ! # + -
! 6
√% & 9 ,
F7 ! # % # 3 ! 7
G7 ( $ ! # ! J ! 3 # $ !! /H
# ! # +% +1
-+
A7 # 4 8 ! 3 ! ∇3 # + # !7 !
! + ! 7
:% # 4 + ! 3 #$ + % !! /H3
# ;
>7 ( # ! $ 3 +% !! /H # +#$+! 5 %
=7 !+ !! /H,/ ! ! < & < = < "7
E 7 " # + - % +!+# ! $ # #$ + +# #
# ! +!+# * ( # 3 # % !! H #
$ ,
)+") * "08$@AA@"B ,, 1 "08@;#;<=; ;>?@4@C$$$
EE7 +% !! H 5
E 7 !+ !! H, ! ! < & < < "7
E 7 +!+# ! + !! CH3 # $ ,
< +89D8
EF7 +% !! CH 5
EG7 !+ !! CH,C ! ! < & < < "
EA7 / !! 0 # 1 "+8=+4CCE$ / !! @
1 "D8=D4CCE$7 - # $ # 4 #! +!+# $
+!+# 7
$ ( ! $ !3 $ # #+ 4 ! $ !
# ' % $ # % % +
! %+ 7 / ! 3 ! . ! ) " < ! > 7
$ + # ! + 3 !! 0E ! ! # ,
)+" 4CC4 C@A*, A@ 4CC4$
$!+ !! 0E,@ ! ! ! . % ++!$ 7
!! 0 3 # .! " $ # #% ! ! 7
-,
+ B $ ! - % I %
#$ ! $ ! - % !! -H7
E7 +!+# $ !! )H JH # , +4CC4
D4CC4
7 !! )>3 # ,
1 )+";0;8=;0;4CCE@#>@;D;8=;D;4CCE$
7 !! J>3 # ,
1 )+";0;8=;0;4CCE@#>@;+;8=;+;4CCE$
- # ) 0 $ # 4 #! !! $ 7
!! )> $ # 4 #! - !! @H,@ E % - / !!
/H,/ E + + ->7 -> ! + - EE 5 67
C ! ! # % !! @H,@ E + EE
4 #! 7
F7 /+% !! )> 5
G7 !+ !! )=,)> ! ! < & < < "
A7 ! # ! F G % +!+# J 7
#% 3 # % % #$ ! ! 7 ) # 4 + # ! 3
! % 7 / % % ! # 4 ! # #
$ % 7 % $ $ 7 ( 3 # !
+!+# $ 7 $ ! 7 : % ! ! # +
+ % +!+# + # 7
7 ( # ! # + 3 ! % 3 # !
.
( 5 1( (
( ! # # ! 7 ! $
4 # 4 ! # #3 % 4 7 ! # ( !
)# # $ # # " 7
B $ ! ! # ! # 4 ! # # # % $ 7 ! ,
E7 $ F 4 3 ! # " # +#$+!
) F
7 $ 3 ! ! +% ! ,0 & 0 0
7 #$ ! $ 3 ! ! 0 B# ! +%
$ 7
F7 @ C ( !3 % + # ! + 7 ) ! $ # 3
!! CH3 ! ! 0 # +!+# ! + % 7
G7 # 4 $ # ! ! 3 $ ! 4 ! $ %
-A7 ! 4 ! # # ! # $ ! % 4 ! # #7 (
# % +!+# ! +3 # $ ! % 4 ! # #
$ !! LG,B>E7 : # ! # +!+#
$ +!+# 7
# $ % / !! H +!+# $ ,
1 )+";0;8=;0;4CCC@G8@;+;8=;+;4CCC$
# $ % / !! BH +!+# ,
1 )+";0;8=;0;4CCC@G8@;D;8=;D;4CCC$
H7 /+% !! H $ 5
>7 !+ !! >, > ! ! < & < < "
=7 ! # ! H > % +!+# B 7
! #+ ! 3 ! 4 +$ # $ $ % 4 !
! # $ ! 4 ! # #7 ! ! # $ ! % 4 ! # #7 ( ! %
4 ! # # #$ 3 # ! % # ! #
( * !
! $ ! * ! + $ 7 $ ! * ! + ! $
$ ,
$ ! ! ,
E7 C ( ! ;* ( & * ( ! & ! ! 7
C ( ! $ ' 9 7
7 ( ! +!+# ;*! # & * ( # & & * ! : & &
* ! 7 +!+# *+7 - 3 * # - 3 !% $
7
. ) "
7 $ C ( ! ; $ 7
+!+# * ! + "1 ! # 7 +!+#
+!+# B $ ! - % % B $ !
- % ( ! % ( ! )# #7 /+ + ,
$ +!+# $ # ,
7 7-18 75 1( (7- 8
" $ # #$ # $ ,
E7 8 !! 0= & . "
7 D
7 $
F7 ! !! )H
G7 M
A7 $ 4 ! # #
H7 ! !! H 4
>7 .
! # +!+# 7 ! % +!+#
$ # 3 ! 4 +% # $ ! $
% ! $ % $ $ ! # 7
+!+# * ! + " % $ $ # $ $ + +
, )+"0H A A@ H9 H +H9DH@C$
+!+# ! , )+"0H A A@ H9 H DH9+H@C$
! 4 +% # $ ! $ % !
$ % $ $ ! # 7
#% % #$ ! + ! 7
! 4 3 $ ! %+ $ - 3 %+ $ + !3
* 3 / 0!+17 " ! # # &# ! %+ # #$ ! !
* ! +7 " $ $ # #$ #+ ! $ %+ 4
$ % ! 7 : % & 7
& %+ $ - 3 #$ ! ! * ! + $ * ! + "
!+#%+ % 3 C + + 3 7 C ! ! %+
& %+ $ + ! . ; 1 ! #$ ! !
* ! +3 +!+# * ! + "1 !3 - . 7 B #$ #+ ! $
3 #$ ! ! $ - %+ $ - 7
& * ; #$ ! ! * ! +3 +!+# * ! + " 3
!+#%+ " 8 3 C + !7 + ! 3 #$ ! !
! %+ % $ + !7
& / 0!+13 #$ ! ! 7
') * + , %
- + , %
') * + .) * // !*
') * + ! $ $ - + 0 ,
! $ $
') * + ! $ $ - + !
$ $
') * + , %
- + 0 , %
') * + * % ) !
&!
,
&!
,
! * *
') * + / 1
! * *
&!
,
-&!
,
-') * + ! - 0 2&
') * + !
- ) ! ') * + /
&!
,
-&!
,
-&!, . &!, .
') * + . %) 3 4
&!
,
)
0 #
*DD1*
*
! # ! ! % #$ $ % $ $ $ ! # 3
$ ! % 7
E
7 + #
! ! ! + 7 # % 3
! $ % 7 % ! # $
! + + 7
/+ + ,
! > /??@ " ) %
>?%???%??? 0 %
! / /??@ ) *??%??? 0
( $ 4 ! ! ,
# EC CCC CCC&9
! # EC CCC CCC&9
# ICC CCC&9
# ICC CCC&9
! # $ ! ; ! # EC CCC CCC&9
*
4 5 1( (
! # 4 ! # #3 # % 4 ! ! % $ %
! 4 ! # # # !7
/+ + ,
! / /??@ " ) % >/%???%??? 0
) % >%???%??? 0 %
( $ 4 ! 3 # ,
# E4 CCC CCC&9
# E CCC CCC&9
# EE CCC CCC&9
% ! # 4 ! )# # ! ,
6 * ! :
* ! + 1 ! $ # % 1 ! ! # % +
7 ! % # ! +!+# 7 ! # ! +
1 ! % #$ # 4 + 7 1 !
$ #$ ! * % + $ ! # 7
? (
$ ! # %! % ! $ ! 3 % ! #
4 ! $ ( ! )# #7 / # #$
# #$ % # # $ !7 / # #$ ! +
% $ ! ! ,
7 $!+ $ ! ( ! )# # # ! * # +!+# #% $ !7 "G,@ 7
+
7 4 ! +!+# ! +% +1 #
# % $ 1 7
7 ! +% +1 % +!+# * # - 3 % ! * # -
#% ! 7
7 # # #% 7 " $
,
(
!
(
"%! " # .2 ! # # # '
$ $ % # 777 ! %!
! % #$ % 7 ! % ! !
# 4 $ ! # 7 ! # ! ,
E7 $ $ !! $ 9 # # #$ !!
! $ $ 7 7 C ! 4
% !! # 3 0 ! 7 ( 3
) J #!: 0 ! 7
( # #$ + 3 $ +% ! +
# ! $ #$ 3 ! ! % % $ $ 1 7 !
+ # + % $ #$ 7
( # % + # " + 3 ! % 4
+ % 97
3 3 ( ! )# # * 4 #
% $ % / " + 7 ) %+
')($ ( . ( 93 # !
!! 7
7 + % ! %+ # ( !3 ,
( ! )# #7 $ # 4 3 % + % #$
4 $ 3 / ( ! )# #7
B % <
7 ! # $ 3 % # # # ! $ ! $