KEMIS 5! 'MEBI -1938,
PANGAOS LANGGANAN
'Typ. Pengharepan Bandoeng.
No. 99 Dikaloearkeun 2 lambar
Bahaja Koneng.
»Wi zija paraat!"...
minister Colij .
saoernZija wij paraat ?“... Zentgrasff dina noetuepkeun karanganana.
Nose kaseboet ti hsula reageeren- na Nederland kana Anschluss, kana — moesnana nagara djeung kamsrdikaan Osstanrijk kos kaka-
Indonesia
SUMATRA
Maling dynawiet di Tapanoell,
le au ap
politis Ista klas, tosan P.B. van Belleghem dibantos kos djoeragan Soetan Moelis, gewestelijk recher- cheur di Sibolze, toslorj bae ngajakeun panaloengtikan anoe leuwih djaoeh.
Ajeuna geus meunang katera ngan saoe leuwih tetela, kos lanta- Dipake pikeun ngala laoek. Hr poelisi geus meunang bedja, jen Kira2 dina achiroa osrang Batak anos matoehna
boelan |di Sidempocan, ngabopsan bahan2 wasaan Djerman, ari nos pandeuri Februari di kampoang Sibongbong dynamiet anos dikirimkeun make reageeren-na — Jara-Bode kana | (di onderneming karet Marpinggan, | mobil ka Goeneeng Toeah | Padang
aksi Djepang di Bsulah Wetan |? K-m. ti Sidempoean) geus kata- | Lawa:).
kabehdieunakaun.,
leu malah noe rek diroetjat rada
pandjang oge.
Geus Jila, ti bareto, ti baheula
aksi —Djepsug — matak
hagari2
kokawasaan Nederland
bandoengan bangoan nos reugroug
ngan-pamandangan Europs,
Dor ngalaladjoan
Djepang teh bari neundaun sympa-
dyanmiet
atawa ngeunah2, althans oepama |kenah eta barang anos bahu:
oerang leukeun matja pamanda- diMaranehanana tch koan ngen, jen oerang dinja teh lamoen ugala laook sok make dynamiet
Poslisi — Padang
geus
laoek make (dina karoang anos bias ngabogaan
Inspecteur van
Eta djelema teh koe
polisi
toeloaj bae — ditangker, tidinja c Sidempoean |dibuwa ka Sipirok pikeun ditahan.
Rautjang ngadjalankeun panaloeng Katangen, jen manehaa teh nga-
tikan, opat orang koengsi koedoe | bogaan 36 patrom dynamiet djeung n soberna wawawochan djeung prcces-verbasl,(36 tostorpna kntost soembos anor
noe sadjen mah, daluh Inja eta opat djelema asal ti etu pandjangna sawatara mater. Eta
Gi ieu | lanti ai 9tanah djadjahan opo honteu ka Kampoeng, koe lantaran maraneha: barang2 teh kabeh
iboengkoes
sok dipake beas. Mobil djeung barang anoe gampang ngabeleduep tah tosloaj
: Rsi di-fone dibeslag koe poelisi. Anor
dina koran | hoskoem boei 3 mirggoe. Tapi | mawana On . Ta
asalom dyonmiet, toetorpna djeung |dibawa ke Sipirok pikeun ditahan cemoemna, enggoning |patromns katoet soemboe tatjan |di kantor veldpolitia, perang — Tiongkok- (bisa kapanggih. Tins penaloengtikan anoa pang- heulana kanjahoan, jen sopir anos this malah ka sawareh nos kasebost ti heula, Dono bangsa atawa oge djadi nos bogana eta mobil, nagara mah bari diboektiteun koe
roepa2 toendjangan : moreel atawa materieel, koe dosit, kos pakarang, djelema (militaire deskundigen) atawa anggapan, lisan atawa
bidji hal anos memang teu aneh koe manebna. Kos 7
sseutik-sutik atjan keur dinu barti |atoeb toelonj bas dimerdikakeun
perang mah.
Kosmaha anggapan koran Eu- toelisan (dina koran, dina koem- |ropa
poelan, Volkenbond
doenja oemoemng, erz). Koe teh katjida ditjelana, dihoskoeman, ||
malah
Nose geus nembrak pisan paman- toladjak Dje-|danganana Zsntgraafi dina Java- pang ngarandjah Tiorgkok kitoe| Bode. Anoo ka toekang2 bangoen
ngawawarkeun nose respecteeren oge,|kaoenggoelan Tiongkok ti batan euwih soegema
henteu njahoeur, nzon anos dibawa lantaran eta tina toengtoetan.
Kalawan disaksian koe sakitan sorangan di imahna oge diajakeun panaloengtikan, nja eta di kampoeng di Juliana-straat Padang Sidem- poean. Di dieu poelisi geus bisa manggihao doea kaleng kosong anoe sabanerna mah pikeun neun- deun eta barang snos bahaja tea,
lain k ras-rasanai kedjemna, kana taja |kaoenggoelan Djepang teh ajeuna tepi kana loedeung-| mah sabalikoa. Dina kakasoranana asalan mapanggih hidji j & iaj
na entang-entangan naradjung|Djepang ka toekang2 kos J.B P bitas Bantu ti sala - sabidji kakuwasaan — ntawa pangaroeb |katendjona hidji kaoentoengan snedagar anoe matorhna di Pekanten asing noe njangkerem banosu|keur nagara noe rea, kaoenggoelan (Mandailing). Eusina eta :osrat
Azis, Djepang sabalikna: ari ajeuna "
Ari noe sympathio kn Tiongkok, |dib
reraana mah Jain kadjoeroeog koe
rasa kamanvesaan, rasa lemes noe |sympathis
teu tega nendjo ka si lemab, tap: Jleuwih gede oge, keukeuh bae poelisi mahal teving, ari gagaloa aksi Djepang di eta nimboelkeun
ngandoang hsrti lanog kadjoeroeng koe harti politiek
Politiek anoe teu njaho di ka- | ngara
!
K
mah
sareboe
nja eta tina perkara djoeal - beuli ntiki kentang”.
. haliy” Tapi hargana anos diseboetkeun
ka pihak Tiongkok | didinja teh noeroetkeun anggapan
eh djadi katjoerigaan, jen dimaksoed koe eta ,siki
maroesann tea, politiek anos teu|beuki henteu pamobulunana Dje- |kentang” teh meureun dynamiet
boga rus-rasan ten.
Rsmen diebrehkeun koe Sip., jen perang Tiongkok— Djepang
8
pang
9
ugamani edjen pihal
peureupna kaltea, Achirna tina
aloengtikan akeun koe - anos diteroeskeun dis
Geura icu noe tjeplss pok-pok- |poelisi, bener bas sangkaan teh.
teh djerc2anana mah perang antara |#nana : militurrisme djeung-atawa imperia-
lisme Djepang contra pangaroeh
utawa kakawasaan Europa djeung
ct memang Tiongkok anos diantjum Djepang teh, tapi indirect nja doenja Koelon tea.
Kitoe sababna, anoematak roeksak- no, elehna Tiongkok teh ngandoeng
barti elehoa utawa diantjemza Europa djeung Amerike, sarta nja eta pisan nos djadi alesan ajana
'Tjindekna, noe hentew pro- Djepaug meh kabeh oge ngaharep kooenggoelanana Tiongkok, lanta-
ran insep kana hartina kacenggoelan para atawa neon nos diseto
andere
ditangtoekeun lain ka Tivngkok !| kentang“. Eta barang2
Pin dibartikena pe ympalhin ks mandor anoe digawe di tambang Djepang di Beulah Wetan !
Kitos kejakinan oemoemaa nose sing sarwa Huropa : kitoe ksjakinan Oemoemna noe sing sarwa Amerika kitoe kajakinan oemoemna kor:
Indonesia,
Tiongkok koedoe ornggoel:
Djepang koedoe awoet-awoetan, lantaran oepama icu nagara noe meunang perangra, tanwande ti- was, tangtos kakawasaanana nga- limpas nose sedjen.
Wereldpers — anos
djeung pamandanganana kana pa- rang Tiongkok—Djeparg biasa di- taloetoerkeun koe koran Europa di
kos Ja
goel dina Tiongkok teh !
Djadi, ka toskang ngarep-ngarep anggapan | kaoenggoelan Tiongkok teh kos lantaran bisi Djepang meunang, teroes ngangkrak ka noe lian (an- ajeuna ngarep2
»Ea hoe de symputhisin des |ti mara ssilna meuli huidigen Japansch— Chineeschun
Sakiten hentsu daekeun ngskoe dyoamiet,
Atoeb torloej bae penaloengtikan
oorlog ookaan da zijie van last:t- |teh diterosskeua di imahna eta genoemd land
definiticve mislukking der Japan- tcha cctiein China vergroot de mo-
mope zijn, een- soadagar tea, topi henteu koengsi kapanggih nanaon. Soedagar ten ngakoe, jen geus noelis soerat Relijkheid van het uitschirten dar | make postbind tea ka sakitan, tapi Yuist in andere richting.“
Piharticunana nos leuwih tetela ? Moen koe basa ocrang mah :
:ympatbie, ajana sokongan ti ma-| Lain teu sympathie ka Tiongkok Itikan, eta gara2 noe rea ka Tiongkok dinalteb, tapi
njangharcupna ka Djeprng teh, | tetela
oepama aksi Ragulna,Teu ditetelukeun richting",
2 |diang Djepang nos oenggoel, Sipongi
Walanda di oerang, di djadjahan Juri Djepang noe gagsl aksina mah, | SiPONg!,
n bisi peureupna meng-
a sedjen pihak, engke heula.| mandor teb, nj
Lain engke heula bae, tapi nilik | meulahan e . kana ketjap-ketjapanana kitos mah | Di imahna eta doea djelema tceloej siga mendiug Djepang nos oeng-|bae " diaj F
djeung |mimitina mah henteu kapanggih taroengoa
dere richting):
Djepang Idibuwa ka
kana | Toengtoongna manehna teh ngakoe, nangtang nose ssdjen beuki gede|jen gaus ngadjooelan eta barang bae.
harepan
barang poelisi nanja, ti mana asal na eta siki kentang, soedagar teh henteu bis mere katerangan.
Pikeun neroeskeun panaloeng- soedagar toeloej bae Padang Sidempoean, ance bahaja tea ka sakitan. Kitoe ka mana- |deui diterangkeun soepaja selah et|kaniahoan, nja pikeun ketjap sa | dyaamiet“teh dipake ketjap ,siki teh kos sala sahidji
manehna dibeuli ti
emas Pagaran Kajoe di Moeara Dipakena eta dynamiet koe ja eta pikeun batoe di eta tambang.
ajakeun galadahan, tapi
nanaon, Tapi kos lantaran tsliti pisan toer lila deuih, panaloengti- ken teh apaksa sakitan teh ngakos. jen eta barang2 anoe meunang maling teh disoempoet keun di handapeun tatangkalan
osrang, sanadjan henteu ditetela- : atawa handapsun tatangkalan anoe keun pisan, salawasna henteu bisa panen ggodan Mba Pa Reus roengkad.
diseboet onpartjjdig, koedoe bae») “Yi Tiongkok, djadi keurl Tempat njoempsetkean tea toe-
bace mangmeunangkeun Tiongkok, atawa sakoerang-kosrangna mere suggestie, soepaja nose matja lojog ka dinja. Anoe matak teu aneh oepama keroeksakan barisan Dja- pang leuwih rongkah dibeberkeu- nana koe koran? Europa teh !
Kabehdieunakeun, sanadjan di- reumbeuj koe kaoenggoelan, pihak Djopavg teh remen kadengenjorang barebedananne, njorang kesoraa,
karoegian jeu nagara, lantaran bisi Reus karoehan '“kitoe (gagal) mah meureupan noe sedjen.
Mangkaning pokna oge: »Voor zja wij Indie blijit de vrang :
paraat ?“
Ari ngasongkoun pertanjaan tea saroea djeung ngadjawab perta- njaan !
Mb, K. “Siahidji
loej bae ditoedoehkeun koe , nja kapanggih 120 katoet toetoepna djsung
patrom R
sababaraha meter soemboe, toeloej bae kateh dibeslag.
Eta dosa djelema teh tidinja toelosj dibawa ka Kota Nopan, tarta maranehna koedoo balitoengan djeung Landraad Moear: i
pikeun dosa perkara, nja eta
ngagasab dira dienst
MAN NNgeaAa Na»
ditangkap toelbej |
Hoofdredacteur : MOHAMAD KOERDIE.
djcung kadoea ngabogaan barang2 anos bisu bitos.
Tina natoengtikan — anoe leuwih eh katangan jen oerang Natul, Panjaboengan, Kota Nopan djeung Pasang Sidemposan kabeh puda ngadjoeslsn dynamiet anog asalna ti tambang emas di Moeara Sipongi tea.
Di Punjaboengan soedagar teh ditahan, kitoe deui imahna diga-
ladah, tapi henteu kapanggib banaon,
Manehns koengsi sababaraha kali ngadjoealan patrom dyaamiet katost toetoepna ka msta-mata ambtenaar! ?
Tapi eta teh bohong woengkoel, sarta tcu koengsi lils manehna geus katipos kos manshna, nerang- keuo, magar - manehna geus ngadjoealan dynamiet katoet paka- kas2 anoe sedjenna pikeun ngala laoek. Meulina eta barang teh ti soedagar di Pekanten. Aja sapoeloeh osrang anos kabaoed kos isu perkara teh.
Dikirimna dyaamiet ti Pekanten ka Padang Sidemposan make mobil, koe boedak anoe oemoerna 10 taoan,
Dina hidji waktos poelisi meu- nang badja, jen hidji mobil geus djadi djelan, tapi anoe diadi soe- Fir oge ditalingakeun.
Gantjang barang gelap teh
dibeslag. Waktos bartta poelisi Reus ngalaman anoe henteu ngau:
nab. Mobi! teh koangsi bslap,
djaoehns kosrang-leuwih 20 K M.,
djalanna ka Kota Nopan. Hadena bas poeliti oenggoel.
Hidj: bordak oemoer 10 taoen kapanggih di djero eta — mobil, atorh torloej bae ditangkep, barang anos asalna ti soedagar di Padang Sidempoean tea dibeslag.
Bareto ,siki kentang” toh di- boengkoesanana dina bbengkorsan2 anos laleutik. Anos ngaherankeun teh, nja eta perdagangan anoe
bselan koerang-leuwih, tapi henteu tambang emas d. Moeara Sipongi
teh. Djoemblahna barang2 anon
dibeslag njaeta 200 patrom dy-
kan di deukeut Natal, imah anoe dipake ngadjoealan dynamiet teh Reus aja anoo maledogan. Hidji mats2 poelisi geus koedos loempat.
Sabareha oontoengna tins eta nSiki kentang",
lsmoen di tambang emas teh har- gana hidji patrom 9 sen, ari di- djoeal deui ka soedegar ditetepkeun uepi ka F 1,85 nepi ka F2—.sa-
hidjioa, |
Pangeusi di kampoeng Sibong- bong nganggap, jen ngala laoek make dynamiet
henteu inget, jen didinja teh aja bahaja anoe gede pisan. Soemboe anoe pandjangna 10 c.m. dita likeun kana toetoepna, toeloej diseungeut, Samemehna dynamiet ngabeledoeg, toeloej dialoeng- keun ka tjai. Lamoen telat sasekon bae, tangtoe bisa menta wadal djelema anoe rea pisan.
Lamoen henteu koengsi kadja- dian anoe saroepa kitoe, djadi dynamiet teh ngabe'edoegna di djero tjai, breng bae laoek anoe tjai, atoeh gampang pisan dia- lana teh,
Panaloengtikan icu perkara koengsi makan tempo saboelan lilana.
make dynamiet djeung devi.
pangeusi didinja teh masih keneh powekeun kre eta hal, hidji hal anoe sabenerna mah pohara pisan bahajana pikeun maranehanana, (Aneta).
BOGOR
Drama di kota batoe tea.
Enja ngadahar 1 tube Adalin
djeung 1 tube Bromural.
Noerostkeun bedjeranoe katampa meme ab mamaaaN P ema Ah,
» tanggal
.Koe ieu perkara koe oerang karadjaan Nederland sok ngajakeun
bisa katangen, sakocinaha mg2- | rangeling-ngeling kaan dintenan gampangkeunana djelema Oelin div abarkeunana Prinshs Juliana.
Mesasihanf 1,50 5 sakwartaal f 4,50
Lnesreun Indonesia, . . ... f 6.— 2
Losse-nummer , . .... . 10 sen Pamajaranara kedah ti pajoen
Dikalocarkeun koe
Pagoejoeban PASOENDAN
"
KEMIS 5 MOELOED 1357
aan
PANGAOS) ADVERTENTIE Sadjadjar kolom. . .. ... f 0.20 Pangsaeutikna sakali moeat f 2.50 Pamajaranana kedah ti pajoen
Redactle & Administratie Oude Kerkhofweg 34 36 Tel. 1520 BANDOENG.
Lambaran ka I Taoen ka XV
SEPERTIF,KAPITAAL"
OTAK SEHAT TENTOE PEKERDJAAN MADJOE.
Haroes sediakan obat
1
HARGA:
Makota doos £ 0,55 . sedeng . 0.35 mo ketjil 0.10 Agent di Bandoeng:
MAKOTA
' Bisa dapet beli pada:
Firma ,06GAWA YOK O"
Semarang — 'Pekodjan 50 — Tel, 50 Malang Petjinanstr. 31.
Toko G. Satoh, Tjikoedapateuh, Toko Fujino Tjikoedapateuh Toko Nippovkang, Toko
kamura Ki Toko. Tokyo".
Aa Sa IA Pa AN SNN MAA MATA AE TIA SA aa NAN REA
kos ,Bat. Nwbld.“, geus diajakeun pamsriksaan
tina pasal enja-henteuna anoe aja patalina teh maotna di kadhotel 3 dial t Kota Batoe. koe djalan ngadahar saroepa kitoe geus djalan opa hidji tube Adalin djeung 1 tube G “ it «| Bromural anos henteu aja badjana,
kanjahoan “aja barang leungit ti (heh totanl eusinn 20 tablet.
anoe leuwih djaoeh
Sawatara powe katoekang koengsi
dibedjakeun, jen moal bisa hidji
: 2 tuba Adalin djeung | tube Bro-
vamiet djeung tostoepna katoet mural gaus J Sesiantarakeuu
sawatara meter soembos.
Salilana diajakeun pansloengti- surta — koe kitoeon aja sengkaan,.Imaotan 2 kolot djeng hidji orok,
jen toean C. teh koengsi ngabo- gsan ratjoen anoe leuwih bahaja, Sanadjan Iamoen dipandang ti djibat justitie henteu sakoemaha . @entingna make naon anos aja
bisa kanjaboan, Petai teh 3
na maneb, kos lantaran ajauna geus tetep, jen maranehanana teh maraehan maneh, tapi lamoen ditilik ti djihat
kadoktoran mah penting oge, kos|:
Botaran di kalangan? medisch Ngala iacek make dynamiet |dissbootkeun, jon dosis anoe gedenu
tjara sport. 43
Hah - dosis anoe paling loba mah kos anos karolot katepi dipake, pemobalan idii bisa ngalantsrankeun maotne. La-
Pe And por oen Bilik kans booktina mah toer
ja anggapan anoo saroepa kitoe, perloe pisan theoris anoe njauna aja pasal dosis Adalin anoe beu- nang dipake, koedoe dipariksa anoe
leuwih taliti deui,
ataws 5 gram teh, nja eta
Lamoen aja boekti, jen aja ratjoen anoe leawih bahaja anoe anog
tangtos anos saroepa kitoe teh penting pisan hartina pikeun fa- ngalantarankeun maotna, brikant tablet Adalin.
paraeh ngarambang di loehoer| DjJAKARTA Prinses Juliana
nganoehoenkeun.
Sakoemaha birs3, dima saban 30 Aprl, di bawahan
Tosan Besar di oerang oge ngintoenkeun telegrjm ka mantanna anoe maksadna ngawiloedjengkaun, Dina basa Walanda, telegram ti G. G. teh nja eta kieu:
nisgenrijk nieuw levansjaren aan zijle prinses der nederlanden en in gelukkig bez't van prinses beatrix moge ik uwe konioklijke booghedi mede namens ingezetanan nederlandrch indie eerbidig toe- wenschen —starkenborgh,"
PN mag
Walonan ti Prinses Juliana, Kana kintosnan ugahatoerkeun kawiloedjengan anos kaseboet di loehoer, Prinses Jul Reus ngawaleran koe telegram deui anog kieu oenina :
mbetuing u en ingezstenan nedar- landxc india oprechten dank gewaardeerderde gelukwanrchan—
Juliana.“
Tina perkara beslahan mantega di Mesier tea Sskoemaha anos gsus ditoracg- keun tiheula, dina powe Djoemaah
anoe anjar kaliwat, politis di
Master geus ngabeslag mantega anoe dikalosarkeun kos Gouw Boen
Seng nja kitos deui anos didagang- keun di toko-toko sedjenna,
teh doemeh
dianggap ngalanggar atoaran verpakking ordonnantie, sabab dina blekna henten diseboet- keun sabaraha beurrtna eta man-
tega,
Importeur ti eta mantoga mere bedja ka wawakil sarat kabar, ien eta mantega teh tjenah stok heubeul, malah datangna ka dieu ogs samemehoa aja atoeran ver- pakking ordonnantie.
Sadjaba ti kitoe, anoe matak aja di toko2 unos lalsutik, marane- hanana henteu njahosun aja stoeran znjar.
Nos dibeslag model kitos teh lain bae ti toko2 anoe lsleutik, tapi oge ti anos galede, ospamana bas - toko Orient djeung anoe sedjea-sedjenna,
Dina ,targgal 28 April eta perkara teh geus diasongkeun ka lanreh Bitawi.
Di dinja srcretaris ti Handels- vernoeniging toean Voogd, ngada-
darkeun — koemaha kadjadianana anos matak eti masih keneh , kateranganans nja sakoemaha anoe geus diterangkeun di loshoer bue,
Kos lantaran kitoe, hakim moetosskaun, jen eta barang?
(mantega anoa make keneh etiket keratas teh) kosdoe didjoeal nepi ka beakna,
Sakitoe lalakonna perkara man-
tega anos dianggap ngalanggar verpakking ordonnantie teh,
Matta
Kemis 5 Mei 198: 5 Moeloed 1357
Doenja maksa Djepang teroes sasadian.
Perdjoerit Djepang di Shantung kidoel teroes
diboerak-barik.
40000 soldadoe Tionghoa geus taloek ka perdjoerit Djepang.
Djerman bakal dibere lapang hade, moen eureun
ngirimna pakarang
Sanadjan sagala roepa bedja di
bantah, tjeuk Hivas ti Londen,
kalangan opisil gevs bisa nerang- keun, jen pamarantsh Djepang teh geus moetoeskeun bakal mera la- pang perdagangan nos katjida hadena di Tiongkok, lamoen pama- rentah Djerman ngeureu: i rimaoana parabot perang ki
kok. Nja kitoe devi abli-akl
peperangan noe digawekeun di
Tiongkok koedoe ditjaraloakan de,
Incident anjar deui di concessie Inggris.
'Transcesan ti Shangbai nerang- keun, jen kemari geus aja deui incident anjar antara perdjoerit Djepang djeung Inggris. Waktoe transport Inggris rek ngadjoeg- djoeg kota Hankow, geus dipaksa kos perdjoerit Djepang sangkan moelung deui ka Shanghai. Per- Gjoerit Djepang waktos ngabeberik vrichtauto Inggris geus arabues
ka corcessie Inggris. Kos ajana eta kadjadian perdjoerit Inggris teroes ngabaeboerak eta rombongan
verdjoerit Djepang make pakarang
bajonet, Dina ieu incident teb, teu aja nose djadi korban.
Perdjoer.t Djepang dipoen- doerkeun katjida djaoehna.
Noerostkeun bedja telefoon noe katamra ti lapang psngperangan, tjeuk Rsuter ti Hankow, perdjserit Tionghoa tadi —isoek Reus
naradjang moesoehna di Shantung Kidoel. Di kalereun kota Pihsien, nja kitos deui di wetaneun Tarer- chwang maranehanana teh, geus
naradjang perdjosrit ” Djepang
katjida hebatna.
Noeroetkeun Rsuter pandeuri,
perdjoerit Tionghoa teh geus bisu
moendoarkeun perdjoerit Djepang ka beulah kaler noe djaoehra IIkm. Leuwh djaceh — perdjoerit Tionghon geus bisa ngareboet deui
kota Talianpi, Siaoliaogpi djeung dsea kampoeng nos sedjenna deui nos pernahna koeloneun Szs Cst Cheng.
Nverostkeun katerangan ahli2
kamilteran offaosief perdjoerit Tionghoa nos anjar di Shantung kidoel teh bakal mawa katangtoear
di eta provincie Perdioerit Djepang,
rja kios deui Tionghoa ros
blanganana katjida pisan gedenu geus sasadiaan kaluwan kalang
kaboet, pikeun mareboetkeun kota
Hsnchow,
Malah eta offensief noe kakara didjalankeun teh koe ahli2 per-
djoerit Tionghoa mah geus ditoenggos ti awalna keneb, tapi
perdjcerit Tioaghos djigana teh
noanggos heula waktor, sarta bari nilik — kans pansradjanganana
perdjoerit Djepang.
Gegeden militair Tionghoa gevs nempatkeun 800000 perdjoeritos nose meunang milih di Shaotung kidoel pikeun ngajakeun offensief ncs katjida gedsos, maleh katjida pisan lobana tanaga soldadoe ros teu digoenakeun dina waktos minggoe toekangj eta teh teu aja
lan ngan piksun ngiotjer wakton
Reuan ngajakeun offensief noe hade,
Djepang ngakoe kana hebat na panaradjangan Tionghoa
Spokesman ti perdjoerit Djepang di Shanghai, tjeuk C N.A, ti Hong kong, geus ngakos jen panaradja ngan perdjoerit Tionghoa » tung kidoel teh kat hebatns,
nepikeun ka panaradjangna per djverit Djepang teu bisa mawa hasil.
Di Matauchen perdjoerit Djapang geus kaleungitan kos 1000 soliados nos tiwas djeung tatoe di lapang pargperangan, Sawatara pcd kstoe kang tjenah. geus 90 kapal Djepang nos ngahadja ngakostan soldadoe2 noe meunang katjilakaan di lapang pangperangan.
40.000 oerang noe taloek ka perdjoerit Djepang.
Ti barang mimiti aja peperangan di Tiongkok nepi ka ajeuna, tjeuk telegram tanggal 4 Mei,noerostkeun katerangan pihak Djepang mah geus aja 40,000 oerang perdjoarit Tionghoa nos taloek djaung soempah bakal bosmela ka pams- rentah di Peking.
Perdjoerit Tionghoa nobros poeseur kakoeatan perdjoerit
Djepang.
Hoofdkwartier ti perdjoarit Tionghoa, tjeuk telegram ti Han- kow tanggal 4 Mei, geus nerang- keun, jen perdjoerit Tionghoa teh Reus ngojakeun deui offensief' anjar sarta njatotkeun deni kaoeng goelanana Perdjoerit Ticnglios di Shantung kidoel, sanggeusna bisa
nobros poeseurna — perdjosrit Djepang nos aja di deukeut Pusien, bisa — moendoerkeun perdjoerit Djepang ka beulah kaler nos djaoehna 7 mjjl.
Hidji barisan perdjoerit Djepang nose parnahna 50 mijl kidoeleun — Nanking, ajeuna tjenah geus dikepoeng wakoal boesja mangap kos perdjoerit Tionghoa.
Lain ti eta perdjoerit Tiong hoa teh geus bisa ngadjabel kota lautik nose pernahna 50 mijl kalereun Wuhu.
Katerangan djendral
Sugiyama, Minister oerossan peperangan na- gara Djepang, djendral Sagiya tjeuk telagram ti Tokyo tanggal 4 Mei, geus nerangkeun jan noe- malek sawatara bagian tina mobi- lisatis wet didjalankeua teh, lantaran peperangan di Tiongkok ajeuna geus asoep kana stadiam ka doea, nja kitoe deui ajaan al beuki dieu teh, bsuki ngkan nagara Djepang ngabogaan kakoeatan djeung pelor noe leuwih loba.
Frankrijk djeung Amerika teu kabeuratan koe perkara
douane.
Bedja nos disebarkeun koe pihak Djepang, tjsuk telegram tanggal 4 Mei gevs nerangkeun jen Amer.ka nja kitos deui Fran- krijs, kos sjana atoeran douane anjar antara Irggris djeung Djepang teh ngarasa teu aja kabeuratan nanaon. Tapi ari fihak Italie -#- Djerman mah, bisa djadi
| ngasongkeun kabeubeuratna ari nose dijadi lantaran eta does nagara teh ngabogaan kaosntoc- ngan tina perkara ieu atoeran
anjar,
SIPATAHOENAN
Perdjoerit Djepang meunta- san waloengan Chientang.
Tjeuk bedja nom disebarkeun koe pihak Djepang, perdjoeritne noe aja di district Hangchow kamari isoek — geus meuntasan waloe ngan Chientang, noe deukeut ks Hanchow, Malah harita keneh teroes ngangseg ka perdjoerit Tionghos sarta ngandoeng maksoed ngabasmi barisan toekangna eta barisan, kitos tjeuk telegram tang gal 4 Mei.
Hsuchow dihoedjanan bom Djepang,
Leuwih djaoeh kos eta bedja teh diterangkeun jen barisan djoman- tara Djepang geus ngabombardeer kota Hsuchow. Goedang2 di sisi eta djalan kareta api geus antjoer djadi wadal bom Djepang.
Perdagangan Tiongkok katjida moendoerna.
Noerostkeun angke2 noe disa- barkeun kos ministerie oeroesan financien Amsrika. tjeuk teleg ram ti Washington tanggal 4 Mes, tina perkara oaroesan dagang antara Tiongkok djeung eta naga ra teh, katengen jen kasjnanana katjida pisan tosroenaa,
Lamoen diakoerkeur, dina kwar taal kahidji taoan isu djaung taoen toek import Tionghoa ti Amerika tah toeroan 44pCt sedang export ti Tiongkok ka Amerika toeroen 43pCt,
Ngajakeun atoeran njeyah bahaja gas ratjoen
Hoofdkwartiar perdioerit Tiong- hos tjeuk CNA ti Hankow geus ngaloearkeun psrentahan ka sa- koemna gegeden, sangkan ngadja- lanksun ataran pikeun ngatoer ngadjaga ditaradjangna koe gas ratjoen ti perdjoerit Djepaug. Ari a tjenah perdjoerit Dje- iansoe kidoel kabehdieu teroes-teroesan — ngagoo:
nakeun
Dakeun gas ratjoen.
Kao Ling Wei aja noe nelasan?
Tjeuk bedja nee katampa koe C.N. A. ti Hankow, dina tanggal 1 Mei Ko Ling Wei sala sxoerang tiantarana gegaden t pamarentahan anjar, geus aja nos nelasan. Kos ajana eta kadjedian di Tientein geus didjalankeun wet perang, sarta loba rabajat noe disangka mjilakakeun geus dita- rangkepan. "
Samemehna djeung Parijs djeung Londen heuta.
Tina perkara babadamian antara Mussolini djeung Hitler, tjek Havas ti Rsme, kalangan2 Djerman pas
aambahan, jen samemehna di:
keun babadamian antara Duit:ch- land djeung Frankrijk teh, langtos eun heula babadamian antara Du land djeung Esgeland,
Tina perkara mas'alah Tsecho Slovakijs, kalangav2 Djerman nerangkeur, jen ieu mas'slah teh henteu sakoemaha pentingns, hen- teu djadi djedjar tjarita nnoe pang oetamana tina babudai antara Hitler djeung Mussolini, ——
Diakoe, jen Duitrehland pohara pisan hajangna, mas'alah Sudeten Duitschers tah tereh2 pinanggih
djeung bongbolengan, tapi
Hitler djeung Mussolini babadamian.
Samemehna djeung Frankrijk, djeung Engeland heula.
Frankrijk nohegaan kaperloean perdjagaan nagarana.
pandang hidji pamohalan, jen Italis morl noendjang anggapan?
Djerman, kos lantaran Rome hen- teu koengsi ngamadjoskeun ka beubsurat barang Antchluss di djalankeun.
Tiloe malioen djelema ngaderes ti Brennerpas
nepi ka Rome.
Noeroetkeun bedja anos katamps, di sapandjangna djalan kareta api
#noe pandjangna 770 k.m., nja eta antara Brennerpas djeung Rome, ngaderes 3 malioen djelema pikeun ngabageakeun Hitler,
Barang datang ka Bologna, Hitler dipapag kos ngahioengna hateng 200 locomotief, Opat rabos djelema pada ngadeugdeug di hareupeun station.
Daputaties baroedak awawa pada di ingasongkeun kembang ka Fuehrer,
LANDONG
601
kanggo gobgoj, njenjepan, njeri patosangan
Kawas baheu'a, djaman Rome kawasa di mavijanagara.
Ditampana Hitler barang di
ka Rome poekoel 20,30, nja eta station Ostia, moos — diadegkeun woengkoel pikeun nampa manehna,
kewan nempa bidji radja bus.
Ti antarana anoe araja pikeun rgibageukeun, nja eta Mussolini djeung Radja Emmanuele.
Muziek ngalagoekeun — lagoe
kahangssan Djermar, Horst- Wessal,
ditema kos lagos kabangsaan Italie Sasadisanana Rome nzmpa Hitlar kawzs djaman Rome kawasa pisan baheula, tjek Reuter ti Rome,
»
Koemahaanggapanana Parijs.
Noeroetkeun Reuter ti Parijs, datangna Hitler ka Rome teh di dieu pohara pisan diperhatikeunana kce lantaran dianggap jen echiran
pi
pikeun an gede goe- mantorng kang postoesan2 anos baris ditjokot di Rome. Djelema rea ingjaf, Hitler ajeuna dj hidji djelema anoe leuwih kiwaso, ti batan bareto barang manebna kakara datang ka Rome, nj di en 1984, tapi res
npgap, jer. direboetna kakawa- di Oostenrjjk teh gaus nginggeungkeun adegan Rome- Barlijn anoe parna pisan.
Malah di ditos di dieu dissboet- keun, jen Hitler ngandosng mak- soed narekahan Mussolini pikeun noendjang pamaksoedanana di Afrika-Keler djeung Spanjol, setja- ra gsyBitina ngoeranganana kaak- tipan Italis di Kuropa-Tengah.
Sanadjan di kalangan Prantjis aja
harepan, jen di Rsme baris &
ketjap-ketjapan anoe lebar
wanen", ti pihak nos sedjen arspan, jen psrtjobaan mimi- n ance babarangan ti Eogeland djeurg Fraok'ijk baris moal lsu- ngit pangaroebna ka Mussol:ni, sarta djelema rea ngaharap, jan manehna oge baris njoba2 njekel
rol djadi pamisah, ti batan djadi
toskang ngaganggoe karapihan.
Pasal mimitranna Engeland—
Frankrijk.
Soerat kabar rad'csal & cialist, ul Osuvre“ dina editie na anoe kemari, bari mere commentaar kana
hesI2na Perdjangdjian Engeland
djeung Fraokrijt, nerangkenn ka
lawan kasoegemaan aros tetela pisan, jen eta Perdjangdjian di Londen teh bidii perdjangdjiau Eogeland—Frankrijk anoe parg heulana, anoe definitif ngatcer jigawe babarenganana armade?
Ajomaotars Kageland — djeurg
Frankrijk, sarta anos saterorsan sangtoskeun ajana samenwerking Booe saroea di kalangan militair djeung marine. .
Medewerkster eta koran unoe
kawentar, di kalangan politiek loear nagara, Madema Genevieve
'Tabouis, nerangkeur, jen Per-
djangdjian anoe ngeunasn samen- werking antara kakoeatan2 dje- mantera Engeland djeung Frankijk
teh, nepi ka boetoak Isutikna ngatoer mas'alah2 sakoemaha anoe ngeunaan ngajakeun luchtbnses djeung rol2 anoe baris kordoe ditjekel koe kekoeatan djomantara ti eta doea nagara.
Sadjaba ti eta Madame Tabouis mere katangtosan, jen Engeland satoedjoe kana njadiakeun tiloe divisias make mesin pikeun dines d h Europa, nja eta Iamoen naradjangan anos henteu dilantarankeun ti beula ka Frankrijk atawa Belgie, tjek Trans Ocean ti Parijs.
Pikeun nohagaan perdjagaan nagara.
'Tjek Reuter ti Parijs, hidji
postoesan geus diwawarkeun, nja eta anos ngosmoemkeun, jan 4712 malioen franscs baris dipake perdjagaan nogara,
Dina katerangan eta postoesan pamarevtah nerangksun, jen pa- marentah teh lain wosngkoel
njisun begrcoting tina beubtunas
rgin pikeim kaperle n pregram bewapening taoan 1938, tapi pemarantsh tah opa ngajakeun atoeran2 pikeun politiek snoe lilu pikeun ngagampangkeun nimboel- keun pangasilan anoe ran.
Eta poetoesan teh mere kakawa- saan ka pamarentah pikeun njisun 2 slagechepen, 1 kruiser, 7 kopal silem, sadjoemblah kapal? patrceli sisi basisir anoe rea pisan djeung kapal2 panoeloeng ance sedjennu, vepi ka miximum 24.000 ton, katoet 3 kapal geds pikeun nga- mosat bahan2 kaperloean armada, samemehna achirna taoen 1939.
Didjieunna eta kapal teb, loea- raun djeung iwal ti kapal2 anoe keus aja kakawassanana pikeun didjieun.
Djoemblahna reserva - off. c'oren kaloearan djomantara ditembahan ti 44 000 djadi 52.500 osrang,
Balstantara di tanah djadjahan ditobagaan, pangpangna di Indo- Chine, Fransch Somaliland djeung Fransch West-Afrika.
Portugal oge njieunan kapal perang.
Pumarentah geus ngawawarkeun program anoe kadoes, nja eta pikeun gantjang njieun 3 torpedo- jagere, 3 kapel silem, 6 kapal torpedo djeung 4 # guedrille kapal oedara lsoetan, katuet bahan2 ns, tjok Reuter ti Lissabon. Gadena ongkos ditaksir 2,500000 pond sterling.
Vlootwet Amerika disatoe- djoean.
Kalawan 36 ngalawan 28 soara oendang2 pikeun nambahan armada kos Senaat disatondjoean. Eta wer teh ajeuna balik deui ka Huis van Afzevasrdigden nja eta pikeun neabadamikeun amandementan ti Ss ant, tjek Reuter ti Wushington.
Koe naon dipoendoerkeun?
Ti Berljja Havas mere bedja, jen nceroetkeun p rantahna Londen
ambassadeur laggris di Berlija, Sir
Neville Henderson henteu toeloas datarg ka Von Ribbentrop, Minister van Buitenlandsche Z :ken Djermar, nja sta pikcun nj mikeun mas'alah Tsrcho-Slovakijs. Nosroet keun bedja anos katampa, lanti nana dipoendoerkeun teb, nja eta patali djeung ajana kaharenghe ngan di kalangan politice Djerman ti barang diajakeunana conferentie antara Londen djeung Perijs di Londen tea, Oze meunang bedja, magar Engeland teh mandang lauwih bude noenggoean heula balikna deui Hitler djeung Minis-
terima ti Itali, nce dipambrih
soepaja bisa ngasongkeun deui voorstel2 anos ngeunaan 'Tsrcho - Slovakija
Arek dipiheulaan?
Havas ti Purijs mere bedje,
jen noerostkeun bedje2 ti kalangan
ance kawas Eogeland djsung Fraokriik ajeuna arek babarengan ngajakeun tindakan ka pamarentah di Praag, nja eta pikeun ngadong- sok perloena njoemponan pamen- te2na Sudeten-Duitshers anoe ren pisan, sapagodos djaung beungkeu- tan Tsecho-Siovakij», sarta koe kitoena bisa ngaleungitkeun djidji- cunana Duitschland pikeun nang- tang nimboelkeun pasendatan anoe parna,
Indonesia.
Pacifist bangsa Djerman tilar doenja.
Noe meunang Nobelprijs
pikeun karapihan,
Noeroetkeun Reuter ti Barlijn, Ossietsty, pecifist bangsa Djerman anc6 Reus maunang Nobelprijs
pikeun karapihan, geus tilar doenja,
DJAKARTA.
Beubeunanganana B V.M
Dina boelan April anoe anjar kaliwat.
Beubeunangarang B V.M. dina sadjero boeclan April anoe anjar kaliwat aja f 31.984, 995, ari dira toslan April taoen toekang, beu- beunanganana aja f 29 262,445,—
Beubeunangan ti Januari nepi ka April 1938 aja f136.772,59 nja kitoe deui beubeunanganana Janu-
ari mepi kas April dina taoen toekang aja f 124.581,13.
Kos sal
kitoe, vilik kana barendelanana angka anos di loe- hoar, tetela ieu paoesuhuan dina tacen isu mah pinanggih deui
djsung kamadjoean.
Harga vracht djagong ka
Japan.
Ditoeroenkeun 5 sapikoel,
Noeroetkeun bedja dina Locomo-
tief, vracht pikeun djagong ka
Japan, ajauna ditoerosokeun Ong kosna tina SU kana 45 sen dina sapikoel, Ieu teh diitoeng ti sakoer palabosan anoe aja di Indonesia.
Kiriman2 djeung kaloearan dja gong ti wewengkon Djawa Wetan dina kabehdieunakeun beunang diseboetkeun lain loemajan nam bahanans, pobara bedana Ismoan dibandiogkeun waktos katoekang.
Noeroetkeun katerangan anos tok bisa pinanggih -- kamadjosan kitoe teh, doemeh kos Pamarentah Japan diajakeun kalonggaras nsm bahan licentiena pikeun import tina ieu hasil boemi.
sen dina
Kongres Moehammadijah
anoe ka 27.
Diajakeun di Malang.
8 Moehammadijah anoe ka disjakeun di M.lang ngamimitian tanggal 21 Juli 1933.
Koerang leuwih diajakeunara ieu kongres teh saminggoa.
Leungit atawa salah ngirimkeun.
14400 does kajoe api.
Nceroetkeun lapcran pakhuis- meester ti salasahidji firma di Batawi-Kota, ti goedang eta firma di Kali Besar geus
maling 14.400 does kajoe api.
Tapi tjsuh bisa djadi, jen di dieu teh aja kasalahan dina wak- toena ngirim.
Ngabasmi panjak:t malaria.
Dr. Overbeek ka Singapoer, Dina powa Saptos anos bakal datang, Dr. Overbeek. leider ti dienst ngabasmi panjakit malaris, baris angkat ka Singapoer, sasoem- pingna ka ditos andjeunna baris ngadjarkeun koemaha atoeranana ngabasmi panjakit malaria di ge- dong melaria-cursus anoe diajakaun kos Hygienische afdeeling di Vol- kenbond
Sanggeusna ngajakeun panga- djaran di malaris-cursus ten, djeunna baris teroes ka Straits ni- ngoliao koemaha garapanana di eta tempat tina perkara anos kaseboet di loehoer,
Saaggeus koarang leuwih tiloe minggos ajana di eta tempat an-
djeunna moehh deui ka poelo Djawa,
SOERABAJA
Noe katoebroek Locomotiet OJ.S.
Henteu menjat deui'
B. Weber, anoe geus katoebroek lecomotief O. J. 5. di djelan Rei-
nierzboulevard - Camphuysla
mangkoskna amat, pas
rs ”ponkosl 4 geus maot di C.B 7, Eta boedak anos apes teh henteu koeugsi hosdang deui tina kapaehanang