• Tidak ada hasil yang ditemukan

1). f.,;J~~:~~~~_,;.r0Y-:;t1 Gl Taoen ka VIII No. 31

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "1). f.,;J~~:~~~~_,;.r0Y-:;t1 Gl Taoen ka VIII No. 31"

Copied!
8
0
0

Teks penuh

(1)

- 16 Augustus 1939 -

.,} • ..- ; } • .,,.,,,.. ,,,. • .J .,,. :.

(<)~)1). f.,;J~~:~~~~_,;.r0Y-:;t1 Gl Taoen ka VIII No. 31

Fangans langganan:

r

1 sasih , f 0,30 3 " f 0,80

6 f 1.60

sataoen . f 3.20

Uitgeefster:

Rengl'. Al·Moe'min.

Adres Hoofdredactie:

Wira Sendjaja.

Kazerneweg 23 Tjiflndjoer.

Advertentie

tiasa barempag heula DlRECTEUR - HOOFDREDACTEUR: VvIRA SENDJAJA. TjiJ.akan:

Drukkerij Pamitran Tjiandjoer.

KALOEAR SASASIH 4 KAL!: KAPING 2-9-16-24 SASIH WALANDA Adres Administratie:

N. Aboebakar Pandhuisstraat 47

Tjiandjoer.

Soegri noe nampi proefnummer ieu serat kabar, oepami henteu bade langganan, moegi kersa ngawangsoelkeun deui.

Njimpenna ieu s. k.

oelah dilnlawornkeun, margi seueur ajat Qoeran sareng Hadits.

'OBOR DJAMAAH.

~~~-~~

(panoetoep).

Ongkos-ongkos.

Sagala ongkos3 oemoem, nja eta ong- kos noe keur sarerea, kajaning 011gkos parahoe, ongkos onta, ongkos taxi, beja2, djeung sabangsana, ditetepkeun koe pa- marentah Hedjaz, sarta lamoen dileuwi- han (ditipoekeun), djamaah koedoe be- bedja ka kantor poellsi Hedjaz, anoe disadiakeun di pirang2 tempat. Lamoen teu wani, ·sapedah teu bisa basana, da- tang bae ka kantor Oongsol karadjaan Walanda, da di dieu mah aja pagawe (ambtenaar) bangsa Indonesia.

Dimana samemeh indit aja noe nga-

w~cdjDek, jen manehna sanggoep sagala meunang moerah, noeroetkeun katetepan, noe di loehoer mah, eta teh ngan pang- bibita b<1e, da taja petana hasil.

Alh:isil, S?.gala roepa anoe karanapan di Llnah Soetji, sarta karasa ka-teu-adi- lanan<l, gantjang indit bae ka ahli noe poer<::h nerapkeun kaadilan.

L';moen seug oengsal djamaah milam- pah kitoe sarerea, lain bae ngan njiar kaamanan dirina pribadi, tapi ngaman- keun saierea dina perdjalanan Alloh, dj.

ngadjoengdjoeng bangsa. Sabab koe wa- nina kitoe teh, bangsa asing moat wara- nieun ngagampang deui. ·

Bebekelan.

Ocus loeang kabiasaan pisan oerang mah ana njaba teh sok rebo djcung ri- doe. koe babawaan, komo anpe djarah ka hnah Soetji mah: saharah, karoeng, poeta-peti djeung sabangsana teh manl geus teu kaitoeng, tjek paribasa tea mah.

Ari noe djadi sabab, madjarkeun teh, ngirit2 ongkos, lantaran mawa doeit teu pimahieun, atawa bisi kakoerangan di panjabaan.

Sok soemawonna djaoeh kitoe, kapan njaba dina kareta api djeung dina wahon oge, lamoen loba teuing mah, teu beu- nang didjangdjang-djoengdjoeng koe so- rangan, doeit kohok teh ngan njiriktjli- kan bae di sapaparat djalan, djaba tjape hate, sieun leungit tea, sieun tinggaleun tea, m:ilah koe babatoeran oge kapan sok pada ngagelendeng. Komo lamoen njaba sakitoe djaoehna, mana ongkos din1 klpalna, mana ongkos beja asoep- na, nnna ongkos koelina, mana ongkos ont:itn ~tawJ t:ixina, djaba djeung dibo- bodorn, btoeroeg-toeroeg deuih meu-

... ·-·~--~

EMOETKEUNEUN?

Koe soson-sosonna sadaja ahli-~hli Al-.Moe'min dina ngalakonan amal- ma'roef, sakoemaha noe kaoengel dina ,. Am a I ma' roe f" t€a, adies-adres kanggo proefnummer, anoe katampi koe djoeroe moedi doegi ka parantos pa- toempoek. Nanging sanaos parantos kieu kaajaanana, montong djadi pambengan kanggo noe teu atjan at'1napi noe palaj d.eui ngadamel amal-ma'roef mah, soe- mangga enggal-enggal kintoenkeun bae, sangkan Islam woewoeh-woewoeh hoe- roeng mantjoer.

Dina salebet sasih ieu sareng teras saladjengna, proefnummer noe bakal kasanggakeun teh moal aja lirenna.

·· Kanggo kaberesan atoeran kalajan toemoet sakoemaha agama, anoe diwa- djibkeun ka para .Moeslimin, dimana eta proefnummer katampi, sareng disare- ngan koe hid a i at ti Mah a Ka was a, palaj ngersakeun ngaraksa ageman, ngamadjengkeun ·ageman, enggal tampi kalajan manah noe Jslah, kalajan enggal tjoemponan roepi-roepi kawadjibanana, nja eta ,, war a gad n a".

Saoepami eta ~roefnummer (nomer pertjobian) tea teu p2.pendak sareng djodona, nja eta noe njandakna (nampina) teu kaleresan sareng h i d a j at 0 o e st i Ro b b o e I I d j d j at i, atanapi margi sa.nes-sanes, enggal enggal- enggal-enggal paparinkeun deui (poelangkeun). Henteu kedah oganggo diwoe- woeh parangko, tjekap oepami diserat dina adresbandna koe:

,,RETOUR AFZENDER"

Moeng djagi, oelah doegi ka gentjel, margi sakatampina deui, bade diteras- keun ka noe teu atjan kenging giliran. Sareng deui oelah ladjeng dielep (andel-

andeleun). ·

Kapertjantenan hate, sakalintang boeleudna, jen para ichwan sadaja kantenan pikengingeun hidajat, sadajana.

nangna panghina ti kaom asing lain loe- majan. Tampolana lamoen kabeneran aja papariksaan anoe koedoe katjida talitina, lantaran meh salawasna sok aja bae barang-gelap, poelisi palaboean teh geus teu tolih kana naon - kana naon, kabeh bae diamboeradoelkeun, dibongkaran, ne- pi ka babawaan anoe didama-dama ti dieu teh, antoekna mah djaba ti njiksa ka noe mawana teh, djeung teu kapoe- loek deuih.

· Koe sabab kitoe kaajaanana, sarta koe- doe pikitoeeunana, teu aja deui anoe pangoetama-oetamana, kadjaba ti mawa doeit masing tjoekoep, samistina, sakoe- maha noe ditangtoekeun koe nagara, leuwih oetama Jamoen leuwihao, sabab sagala pangaboetoeh oge aja di ditoe teh, sarta ana didjoedjoet djeung ongkos2 bebekelan bawa ti dieu tea, hargana teu leuwih mahal, sedeng ka oerangna teu

Wassalam

DJOEROE MOEDI.

aja ngaridoekeunana.

Tjindekna, babawaan mah: koper pa- pakean djeung doeit bae, larnoen erek, dadahareun keur di djalan (kapal).

Atoeran doeit.

Hal atoeran doeit di Mekah beda pi- san djeung di oerang. Di Mekah aja seboetan (itoengan) doeit anoe teu aja boektina, nja eta goeroes-mas, djeung goeroes arniri; ieu doea roepa doeit teu aja boektina, tjara ,.doeit"*) djeung ,,go- weng" di oerang. Demi anoe boekti mah ngan goeroes-daridj (bindi).

Ari hargana kieu: Sadjene (pond-ster- ling) diakoena koe pamarentah Arab ngan saroea djeung 20 real, tapi ari di pasar2 mah hargana sadjene teh nepi ka 241/ 2 real. Djadi lamoen rek babajar ka pa- marentah mah, leuwih hade ditoekeurkeun

*) 3 doeit

=

21/ 2 cent.

(2)

16 Augustus 1939 th. ka Vlll.

heula bae djene teh, sarta toeloej ma- jarna koe real.

Ari sareal teh ditetepkeun koe pama- rentah Soeoedi = 22 goeroes daridj (hindi), tapi lamoen keur meudjeuhna loba djamaah mah di pasar2 teh ngan sok ditoekeuran koe 19 hindi. Tah, la- moen papanggih djeung kieu, koedoe bebedja menta pangadilan.

Demi sagoeroes-mas noe teu aja boek- tina teh saroea djeung 2 goeroes-amiri, atawa saroea djeung 4 goeroes daridj (hindi).

Pikeun noe geus oeninga tjoektjroekan ieu mah leuwih hade montong ngitoeng (boela - beuli) koc doeit noe euweuh boektina, mending itoengan hindi bae.

Tengahan atawa parapatan goeroes anoe diseb::>et ,,halala" pikeun balandja pohara p~r:oena. Anoe matak masing iatna f.IS"n dina noekeurkeun kana doeit leuttk teh, bisi dilitjikan.

Pam. reniah Mekah katjida ngadjagana, soepaja djamaah oelah ditipoe koe pri- boemi, sabab IJmoen kadjadian kitoe teh, lain hidji ,,reklame" pikeun nagarana, anoe loba narik oentofng ti djamaah2 Noe matak kapala2 ter aratoheun pisan, lamoen dilaporan koe djamaah aja noe ngabobodo.

Di palaboean Djeddah toekang2 para- hoe anoe ngarakoetan djamaah ka pala- boean, sok marentaan deui doeit ka sa- oerang-oerangna 25 cent. Ieu teh teu perloe pisan, kadjaba lamoen niat sidkah mah, sabab oembalan parahoe teh geus kaasoep kana ongkos Sech tea; Sjech anoe koedoe balitoeng djeung toekang parahoe, lain djamaah.

Sakieu ringkesna anoe perloe didjieun obor. lnsja Alloh rek teroes ihtiar ka noe wadjib, sangkan Al-Moe'min bisa nerangkeun anoe leuwih loeas, djeung ieuwih lebar ti batan ajeuna.

Naon rnargina lebet Islam.

Kenging: Dr. Germanus,

goeroe tarich di universiteit Budapest.

Diarabkeun koe: Mr. Fathy Riduan.

Disalin tina basa Arab koe: A. b. N.

(Samboengan A.M. No. 30).

Saterangna, Eropa mah wawoehna sa- reng doedoeloeran antawis papada ma- noesa teh, moeng saparantos roeroesoe- han di Parantjis. Padahal Islam mah parantos ngadjak2 kana kitoe kalawan parantos prak dilampahkeun koe kaom Moeslimin kirang langkoeng sareboe taoen memeh kadjadian roeroesoehan Parantjis. Paham njaroeakeun hak sareng paham dernokrasi teh boeboeatan abad katoedjoeh belas di Eropa, sedeng kapan eta teh kalebet pokona Islam ti awit gelar ka doenja.

Noe njarepeng kakawasaan di Eropa ngangkenna kana socialisme ~eh moeng dina sawatara taoen ka behd1eunakeun, sedeng koe Islam mah parantos ti pa- joen pisan dipila1!1P?hna antawi~ Moes- limin sareng Ahl1-k1tab (jahoed1, Kares-

AL-MOE'MIN No. 31.

ten s. d. t.). Djadi koe kitoe teh Islam parantos ngadegkeun atoeran socialis anoe sadjati anoe karaos boeahna koe sadajana anoe ka-ioehan koe eta atoeran, anoe njampoernakeun sadaja hak kama- noesaanana. Doepi socialisme Eropa mah ragrag kana djoerang communisme anoe ngoeroeng paham merangan modal, atanapi kana djoerang nasional socialis- me model Djerman anoe ngadeg kana kadoliman kedjem ka kaom Jahoedi sa- reng ngaiarapkeun paham ,,kaoetamaan bangsa" anoe ngaliwatan wates. Demi atoeran saciaiisme Islam mah tiasa nga- rapihkeun sadaja lapisan, roepi2 kaboe- dajaan sareng sagala bangsa dina beung- keutan hiroep koemboeh anoe ngadeg kana kaajaan saimbangan noe sampoerna.

Islam ngaharamkeun arak, sareng mi- heulaan Eropa, sareboe taoen langkoeng, kana ngajakeun wet kasehatan djaman ajeuna. Islam ngeprik kana beberesih, ngadjar adab-adaban tjampoer gaoel noe lalemes, ngawarah kaprawiraan. Sareng sim koering wantoen netepkeun, jen Islam parantos mere ka kaom Istri pi- rang2 hak, langkoeng roa manan waktos ngioehan dina ioeh-ioehan agama Ka- resten. Islam ngakoe jen geus ngawe- nangkeun njandoeng, moeng disengker koe pager2 noe moenasabah sareng ka- hartos koe kaajaan boekti, tegesna koe pangdjoeroengna bakat lalaki. Djadi koe dja!an kitoe, lslam ngadjagi nerekabna njandoeng anoe henteu sah (djinah), anoe dina danget ieu kalintang nere- kabna di Eropa.

Dina abad2 pertengahan Islam tiasa ngajakeun kaboedajaan pohara, anoe nga- waris kaboedajaan heubeu! noe terns dipalihara, doegi ka dipasrahkeun ka djaman ajeuna.

Moeslim teh oepami leres pateka- danana, nja eta hidji djalmi beragama, berboedi, tjaang hate, moelja parasaan, estoe hormateun sareng pikaresepeun.

Namoeng oelah heran, oepami mang- pirang-pirang ti antawis kaom Moeslimin kapintjoet koe ka-Eropa-an, margi pa- rantos kitoe djamakna, kabengbat koe pangadjak bakat. Margi karadjaan 2 Ero- pa ajeuna teh keur njepeng kakawasaan politiek, keur oentjoel kadoenjaanana, anoe tangtos tea kapinteranana, kakia-

pagina 2 poeran getih bc:ngsa sanes, margi ga- doeh kajakinan jen salametna ieu alam tina bahaja anoe ngantjam teh moal tiasa kadjantenan anging koe djalan ngahidjikeun kamadjengan Eropa sareng rohaniah noe aja dina aqo'id Islam.

Eropa teh parantos pajah dibeungbeu- ratan koe kaedananana kana kapitalisme, nationalisme sareng socialisme. Sareng masih keneh tiasaeun ngadjoeroeng-djoe·

roeng manoesa kana kadoliman sapertos baheula, djaman pada oemangkoeh madjar ngan maranehanana woengkoel anoe gc- tihna beresih tina tjampoeran, sarta koe kaajaan kitoe teh pakoemboehan manoesa patoeraj pabarentjaj.

Memeh gelarna Islam oge kantos soe- maram bah kadjasmanian sareng panatik kabangsaan teh, sarta nganggo kakedje- man sareng kakerasanana. Nja harita toeroen dawoehan Alloh ngembarkeun jen agoel koe toeroenan, megah koe ka- bangsaan teh moaI malihara hiroep kamanoesaan, moiJI bisa ngajakeun ka- tengtreman djeung kaoentoengan, da eta mah taja djalanna lian ti takwa ka Alloh, noeroet kana atoeran Mantenna.

Paham noe ngabeda-beda bangsa dj.

basa koe Islam dioekoeranan, diwatesa- nan, oelah sina amproeng- amproengan teuing, sarta manoesa dihandjatkeun firm djoerang kasatoan kana lapang kama- noesaan noe lega.

Sim koering gadoeh pangharepan, malah noenggoe?. pisan, kana sakali deui Islam tiasa ngaboektikeun moe'djizat s2- pertos noe kasebat bieu, dina wai:tos keur poek kabina-bina. Sim koering njodorkeun leungeun ka para saderek kaom Moeslimin sedja !ebet kana barisan arandjeunna, kanggo ngabela Islam, kC1- lawan satoehoe kalboe beresih ati, min- tonkeun mana noe tatoe, ngilari pilan- dongeunana, soeka lilah nandangan sa- koemaha djamakna noe keur boemela, kajaning tjapena sareng ripoehna. moe- dah-moedahan kenging koernia kasala- metan anoe parantos didjangdjikeun ka golongan para moettaqin.

Alfatah.

KOROPAK.

tanana sareng kabeungharanana matak ;;;;;;;_. .... ;..., ... __ ._.,__...,iiiiiiii;;;;;;;;;;;;o; .... n..;;;;;

serab ka noe sanes, da kitoe djamakna bakat manoesa.

Malah sapa!ihna karadjaan Islam pa- rantos moetoeskeun kalajan kadinesan (officieel) jen kedah nganggo ka-Eropa-an dina sagala oeroesan, estoe toetoeroet moending. Ieu teh tapakna awon ka Moeslimin anoe djaradi roetjah ngala- djoer napsoe sareng toeman kana inoem- inoeman noe matak mabok.

Alhasil, ka nagara2 Islam teh parantos lebet mangpirang-pirang kaawonan Ero- pa, namoeng djabi ti kaawonan teh aja kasaeanana anoe pantes oep<lmi dipoedji.

Jakt.Js, oemat Islam djaman ajeuna teh keur noedjoe pakir, laip sareng katilar dina oeroesan kamadjengan, namoeng sim koering tetep tjoemantel kana kais- laman, sanaos sim koering teh hidji oerang Eropa anoe toeien teu katjam-

Parantos nampi ti :

Djrg. Winata Lgno. 2743 f 0,80 boeat kw. III th. 39.

Djrg. H. M. Sj. Asjari Lgno. 2371 f 0,80 boeat kw. III th. 39.

Djrg. M. Koerdi Lgno. 3154 f 0,80 boeat kw. Ill th. 39, postw. mah simpen bae boeat kw. IV.

Djrg. Soeriawinata Lgno. 2764.

Artos teh ja ktos f 1,60 sanes f 1,80.

Djrg. H. Hambali Lgno. 2524.

Artos f 0,80 kanggo kw. III th. 39.

Djrg. R. Sastrakoesoemah lgno. 2728.

Artos f 0,80 kanggo kw. Ill th. 39.

Djrg. 0. Soemarnapradja lgno. 2318.

Artos f 0.80 k;rnggo kw. Ill th. 39.

Noe teu moendoet, teu dilebetkeun.

Adm.

(3)

16 AugusttJs 1939 th. ka Viii.

Moehoenkan didalam A.

M.

ini soedila kiranja oeraikan shahnja passC1h sendiri perempoean ciari nikah soebhatnja laki- lald, Qodiani setjara artikel dalam Iana- tolibin, Toehfah dll.

DJAWAB:

Perempoean jang lakinja masoek partij Ahmadijah Qodian.

AL-MOE'NHN No. 31.

besar Moehamnrnd s. a. w., mengakoe clirinja djadi nabi, atau mempertjajai akan orang jang mengakoe Nabi sesoe- dah Nabi Moehammad ini jang soedah bergelar Chotamoen Nabijjin (penoetoep segala Nabi).

Ill. Enz.

.Terseboet didalam kitab

r_tiJI w"\1t;

djoez VII halaman 122:

pagina 3 2. Djalma beunghar loba sawah ija- sana, tapi tara digarap koe sorangan, sok disewakeun ka saha noe daek nga- garap. Oepamana dina sabaoe teh se- wana 12, 10 atawa sabaraha datjin bae noeroet hade sareng gorengna sawah.

Noe saroepi kitoe (ngalagoe atanapi ngontrakkeun) teh saha noe kedahna ngabidjila.n zakat noe gadoeh sawah at.

noe ngagarap ?

Abonne A. M.

WALONAN.

1. Lamoen si beunghar ngahadja nga- bobodo maneh, doemeh emboeng nga- loearkeun zakat, eta tangtos haram, dosa gede.

Lamoen saenjana sawah-sawahna teh dibikeun ka pamadjikanana, tangtos sa- lakina geus teu boga naon-naon deui.

Lamoen salakina teh enja djadi fakir atawa miskin anoe geus hak nampa za- kat, atoeh nampana zakat geus sah, sa- nadjan ti pamadjikan oge; tapi oelah kabeh, sabab zakat teh oelah dibikeun ka saoerang, sakoerang-koerangna koedoe ka tiloean.

Ari geus djadi milik lalaki mah, eng"

ke dianggo deui ngabalandjaan salajakna, eta teu aja halanganana.

, o ,,.. • .,, o :Ii J .,... o}

\"'~'(; 0.0_ ~~_,; i\h~1--~~_,), ~.i:.~;

Masalah jang menoedjoe tepat kepada toedjoean itoe, nistjaja tiada akan terda- pat didalam kitab-kitab jang dikarnng oleh oelilma -oeiama dahoeloe kala, sebab partij jang terseboet diatas baroe nam- pak taoen 1908 djadi pada abad ini.

Akan tetapi sekadar akan mentjahari perbandingan sahadja, baiklah menjeli- diki ma'na q;iidahi jang terseboet diba- wah ini

--~;}~''~ti~

"

Terseboet didalam kitab \ \Aue ..1 ~ bagi Sech

t.>J\.,a;\11 ~fj

pada bab

hoekoem moertad:

0 } f ' / Cl }

p\~;1 , Ji ~-~ r ul c\S:..:JI Jh~;

Moertad itoe membatalkan nikah djika tidak kembali kepada Islam sebeloem habis iddahnja.

Moenoeroet qaidah ini, orang jang moertnd itoe goegoerlah perkawinannja de11gan sendirinja, tida oesah (dengan) difasach oleh orang lain.

Lain dari pada moertad tiada ada pekerdjaan jang mengoegoerkan nikah dengan sendirinja.

Sekarang l;ita haroes menjelidiki, bagai- manakah moertad itoe?

Mendjadikan moertad poela mem- bolehkan si Foelan djadi Nabi kemoedian dari pada Nabi Moeham- mad s.a.w.

Menoeroet doea qa'idah itoe njata!ah:

Barangsiapa menetapkan dan mempertja- jfli ada lagi Nabi dan Rosoel kemoedian dari pada Nabi Moehammad s.a.w. itoe telah roeksa k lslamnja, telah moertad, telah batal nikahnja dengan istrinja, dji- ka ifl tidak kembali lagi menghapoeskan segala i'tikad jang sesat itoe sebeloem habis iddahnja.

Segala Hakim-hakim agama Islam di- haroeskan memoetoes dengan mengambil kaol moe'tamad jaitoe oempama me- ngambil dari kitab Toehfah dan Nihajah sebagaimana jang dinakal ini.

Wassalam M. a.

PATA ROSAN.

1. Djalma beunghar, lega sawahna, Kelakoe:rn jang mendjadikan moertad tapi eta sawah2 teh diakoekeun (dimi- itoe banjak sekali oempamanja: likkeun) ka pamadjikanana katoet hasil- 1. lnkar akan <1danja Toehan Azza wa hasilna dina waktoe dipelakan naon bae.

Djalla, menetapkan 'alam jang besar ini Dina hasilna papanenan zakatna koe noe terdjadi sendiri tiada ada jang mendja- ngamilikan (pamadjikanana) tea dipas-

diknn. rahkeun ka salakina; sanggeus dikoboel

(I. Mendoestakan, menghinakan Nabi (ditarima) toeloej dibalikkeun deui pikeun dan Roesoe!, oempamanja menghina Nabi sabagian nafakah manehna.

Hartina

±:

,,Soenat pikeun pamadjikan mere zakat ka salakina, anoe pakir at.

miskin, masing pikeun ngabalan- . djaan manehna oge."

2. Kaoengel dina kitab

~ti Lkj

katja 61.

J ,,,,. ,,,,,. .... • ,,, J .J ).,,...,.. 0 }

·;i }&~ J~Jjc ~i 4!_,~J--

1_;\!.i"

,,.. ,,,,,. ,,, ... ,,,,,. ,,,,... ,,.. .... ,,,. ,,.. .... .> ,,,,,.

J'-~Jj ~i :'-~-- (.J_;;\ ~;--";() ~;}~\

.... ,,,.,.J • ... ,,, ,,,,. ,,.,,, J,,,,.

j_r.-\:.41 uDJ~I w~-D ~'bjl ~;

,,

.

, , , . , , 0 J - , ""' ,,,. • '

?WI}~_;;_ .. ; c.>tJI jc' \i,;~i "c!

Hartina:

,,Pare (pepelakan) anoe wadjib dizakatan teh koedoe tina sawah anoe dipelak koe noe bogana atawa titahanana. Ari pare ti saw ;i anoe

(4)

16 Augustus 1939 th. ka VIII.

djadi koe maneh atawa dipelak koe batoer, teu kalawan paidinna, eta mah teu wadjib didjakatan.

Djeung wadjib deui djakat teh tina sawah anoe disewakeun. Ari noe kawadjiban ngadjakatan djeung ngongkosan nja eta anoe melakna tea. Ari majar ongkos diboeat dj.

noetoena eta mah koedoe ti noe

bogana." . .

Kaoengel dina kitab \ '\

Y'

i f Y

V\.-'\cl

AL-MOE'MIN No. 31.

Didikan teh dibagi tiloe bagian: I.

pikeun badan, ( I i ch a m e I ij k e op - voe d in g), 2. pikeun akal - boedi ( g e e s t e I ij k e o p v o e d i n g) sa- reng 3. boedi-pakerti ( z e d e I ij k e opvoeding) ..

pagina 4

Sakola-sakola Vereeniging

ttPERMOEFAKATAN ISLAM

0

DI BANDOENG.

Didikan badan, nja eta didikan anoe maksadna ngadjagi kana kawarasan ba-

dan sapertos koe djalan sport (gymnas- 0 ch tend c u rs u s :

tiek atanapi athletiek). Didikan badan A. Afd. H. I.

s.

ti klas

o _

7 (di Sasakgantoengweg no. 9).

kanggo pameget sareng istri henteu sa- mi, margi kaom istri mah benten deui

,.,. ' ,... ,. ,." ,.~. ,,. ,. - v ,. • t. -',." ,. kaajaan badanna sareng kaom pameget

jc r.\)..\; ~~lj--1 r.-1} WI eJ~J

sareng di achirna anoe bakal njekel ka-

Gouv : Leerplan nganggo"

dadasar A g a m a,

1.:- ,. ,. ,. dali didikan pikeun maroerangkalih.

B. Afd: Standaardschool ti klas 1-5 Geestelijke opvoeding atanapi didikan

akal nja eta soepaos si moerangkalih ngagadoehan otak seukeut sareng pinoeh

(di Gang Moentjang no. 2/20 A).

"' koe roepi2 elmoe anoe bergoena sareng

Pangad jaran Ag am a sareng D r i g a m a.

,. ,. ",.,... • ,. " " " " .,, ,. .. " • berharga, margi nja eta pisan anoe

0

l d~J J-' 0~ q,~'(

j

~1.J J.' ~~

c)-* djanten poko kamoeljaan sareng kahor- C. Afd : Middagcursus ti klas 1-3 (cursus sonten, di Sasakgantoeng-

weg no. 9).

\ ,. - ,.,. ,. ,. matan. Agoeng teh sanes koe sae ang- ,. ,. _, • ; ,• • _,,. •-' .- ,. " ,. • ,. •• ,. goa nana atanapi toeroenanana, ta pi koe

· vj

.di loeasna elmoe sareng kasoetjianana boedi.

)'~ \... _?,

.&.__.:_.. J.o..

;.~ cc · I

J...\._; Qli:_ Didikan boedi-pakerti nja eta kangge Pangad jaran ngawoengkoel Agama.

,. njaean boedi sangkan katoeroet koe Hartina

±:

,,'lbarat dina Toehfah kieu:

Lamoen oerang njewakeun <1awah anoe padjegan, eta padjeg kawadji- ban anoe boga.

Djeung deui teu halal ka noe njewakeun sawah njokot sewaan pare anoe tatjan dikaloearkeun dja- katna. Lamoen eta pare tatjan didja- katan, eta mah anoe saperpoeloeh atawa saperdoeapoeloehna wadjib dikaloearkeun heula djakatna. Meu- reun nja anoe boga deui anoe katempoehan, soepaja djadi halal."

Wallohoe a'lam M. a.

Toedjoean didikan.

Koe : 0. Hoesain.

Maksadna pendidikan teh nja eta kangge noeloeng maroerangkalih, soe- pados diachirna djaradi manoesa noe koeat, baroga pikiran sareng otak anoe sehat, nepi ka bisa nimboelkeun kajaki- nan sareng katengtreman dina batinna anoe dipake kaboetoeh koe hiroep koem- boeh djeung di kalangan masjarakat.

Noemoetkeun katrangan oelama-oelama sampoernana pendidikan teh nja eta koe djalan noengtoet. Koe margi kitoe sa- wadjibna ka oerang sadajana noemoet- keun sakoemaha katrangan2 oelama tadi, sareng parantos idjma sadajana oelama ngawadjibkeun kana didikan.

Saoer ibn Moeqoffa: ,,Roepaning kadaharan ;inoe ngadjadikeun kakoeatan, henteu leuwih dipikaboetoeh tinimbang pendidikan anoe njampoernakeun akal."

Pendidikan teh parabotna manoesa, soepaja bisa hiroep anoe sampoerna.

Pamanggihna hidji pendidik anoe nga- ran Kant: ,,Wadjib kana nganjahokeun elmoe pendidikan soepaja bisa ngahoe- dangkeun ka djalma kana sakabeh ka- .sampoernaan."

oemoem dina sagala tingkah polah. Pangadjaran ti sadaja afdelingen di- Koemaha kaajaan Loeqman waktos tanggel njoegemakeun !

nganasehat poetrana·? Kahidji andjeunna Pingpinan leres !

nganggo djalan didikan kapertjajaan \ka- M 1 t ·

tauhidan) ka Pangeran sakoemaha anoe angga geura engga . p~e ra, w~rgt

k I d. Q , ' s,s.t. lebetkeun ka salasaw1os 1eu noe trloe

aoenge ma oer an : Id 1·

s

b d. · ·

,. ~ /h _, J ,. ,. _, ,. J ,. • .1 ,. ,. • ,. a e mgen. a an mten nampt p1moe-

' t rideun di sakola-sakolana, ti taboeh 7

')} c.f!M vJ;..,MJ-lllJ IA~~ ~_,\~ J~ ;l-'

endjing-endjing doegi ka taboeh 12 siang.

,.J .,-,.Jo}; _,, •"" t,. • . J "

(' r 0\;l) f:-~ (hl ~J~I u~ ~~ ~~

,, Tatkala Loeqman nganasehat poetrana, he anaking, oelah midoea maneh ka G. Alloh, lantaran anoe midoea teh dzolim, anoe katjida bangetna."

Didikan kadoea kedah ngahormat sa- reng midamel kasaean ka iboe rama.

.

,,He anaking, saenjana kalakoean goreng sanadjan leutikna sagede si- ki sasawi ajana di djero batoe, di langit atawa di boemi tangtos kaoe- ninga koe Goesti Alloh s. w."

I ; e ,,,,.. } ~J. } • _,.,,,,.,,,. o ; .,,,. ,,, ,; o o ,,,. o fl _,,.,,,;

Jc ~~) 6-..,.i '-.:lA'-.

6.JM

J)~! uL;')}\ ~~J)

,. ,. ,.

Didikan kaopat nja eta kedah nang- toengkeun solat sareng kedah adjeg lempeng enggoning ngadjalankeun ka-

,. • ,. .,. ,. •-'. • ,. ,, n ,. ,. • ,. saean, kedah tiasa nahan rintangan sa-

clM ~l)J Jfa\ 0 i 0;_.\c J 4.\l~;-',!u~J ~~~~j!l~~~~~na~noe

ngarangrangan dina

,,,. ; ; ; ; ; :;:. ; ,,,. • ; } o,...• o} .,, .- .,,,. rsj '1,,.} ;

( It c:il..;J) ;\1 )) '! WIJ ._;;.r-1~ .,..\,~),,,)\el <f'. ~

m;;e~\~;:~":a ~~~~a (!l;~~j~ ~~~~ \;~·cl)~~! ~C,.\ 1,. J: ;,\~ii~

hormat indoeng bapana, kaajaan in- ,.

doeng anoe sakitoe Iembekna nga- kandoeng, mamawana, ngalahirkeu- nana djeung njoesoean anoe lilana

} } .

doea taoen; sawadjibna maneh sjoe- ,,He anaking, tangtoengkeun koe koer ka kami djeung pikeun indoeng maneh solat, titah kana kahadean, bapa maneh ka kami balikna."

Didikan katiloe kedah resep kana ka- larang kana kagorengan djeung koe- saean sanaos sakoemaha alitna oge tang- doe sobar kana moesibat anoe toe- tos kaoeninga koe G. Alloh s. w. miba ka maneh, saenjana eta teh

,. .,. ~, , ,, • -' ,. ,. 111 ,,,. - ' , . papasten anoe koedoe toemibana."

J~? if~> J\i:.. cl.~ 0l ~l '1'-'. ~

Didikan kalima kangge pergaoelan.

~ .,,-,::; ,,,. t i , , , . . . . o ) • . , , , , . . _ . . o } e , , , .

L~i ~1--' 't1 J~i ~ ... :,. J :~~ ul ci~J~ u_. ~~i., ~ J ~i.,

,. ,,,,. ~ ::J~ ... .-U---W ,,,,. ,,,,. ,,,. ,,,.

(5)

I

16 Augustus 1939 th. ka Vlll. AL-MOE'MIN No. 31. pagin;:; 5

~~~~~~~~~~~~~~~~~ . • ... ..,.. =r u'~--~·~!'"!!'!'~'~-~~*=.:!!:=~·~~-~=~·~-~==~n~~~~~~·~-!!!!!!!!'!!!'~~

.. 'i

J • " ' - • · • ' '

·.:I

Sapeitos anoe diriwajatkeun koe Al-

1\1EINEED.

(\ A 0\A).4n

,

_p-\

"

w .J...J

..:ii~~ ./

\II

.J

f::::=t;\ I

dailami \hadits na : r.«irfoe') noe kieu oengel- :iiiiidiiiiiiii>iii~;;m;,;;;;;m.;;m;;;;;;;m;;;;;;;;;;;_.,;;;;;;;;;...,...,_.iiiiiiiiii

/

,,Dina leumpang koedoe pertenaa- '' J , J ' ' J ,,. > ·' J , ' ~ J h.an nja kitoe dina ngomong oelah

.(;_)(>. ~\ju" J...~r \ ... ;_:'.... :>},11 I<

t1owong; noe panggorengna sowara

i..> -

if

Meineed. Soernpah palsoe !

Hidji soeal noe soelit. Sanadjan Pa- marentah koe andjeun sok radjeun ka-

J ,. , ,,. , tambias tina djeung koe soeal soernpah

teh nja eta sora himar:' ,,,-

.

_, ,,,.

.. J

ril 1 1 teh. Teu koerang2 kabidjaksanaanana f?jadi 1~~e:angkalih teh ti aalitna oge

keaah d1b1b1tan didikan hiroep koem- boeh sangkan tiasa tjampoer gaoel sa-

'-.:'.j

l

:>J

w1> bi

para ahli hoekoem nagara, tapi radjeun

' kabobodo, oepama rek diseboetkeun ka- reng roepi2 golongan. Soendana:

Aja golongan bangsa sepoeh anoe ,,Saban"- noe didjoeroekeun dia- kedah dihormat, aja golongan anoe sarae woeran kana boedjalna ( oedelna) a?oe kedah ditiroe, aja golongan djalmi koe taneuh tina pikoeboeraneuna- dJahat anoe kedah ditoengtoen kana dja- n~, d.imana maot dibalikkeun deui Ian kasaean, aja golongan bangsa noe .ka. asal taneuhna l tapel-adamna)."

baleunghar anoe kedah digeuing, aja go- Dpd1 k.amaphoem pi_s~'.1 t~na ieu ka- l~ngan noe malarat anoe wadjib di ban toe,

1

. terangan 1en o~p~_ma h1d11 d1alma bog;i a1_a golongan djalmi noe palinter anoe karerepet ka .h1d11 _tempat teh saolah- dJanten t~mp~t patarosan sareng aja go- olah boa teu1r:g n1anghareupan piadja- long:rn d.ialm1 anoe poe1<eun anoe kedah leunana.

dipingpin. Koe margi sakitoe, saoer para oelama2: Saha ano~ kedah nanggoeng djawab, o~pama. hidji hamba rek njaba, hade

~epam~ kaa1~a~ moerangkalih ngaliwat ~1san p1k~un m~rnehanan~ tobat heula hna ra!l kam1.st1anana (pendidikanana ?) trna roepa ka~ohma~, ma1aran hoetang2 Para maos tangtos sajagi kangge nga- he~la, ~gawasiatan t1na ha! bandana ka walerna ieu patarosan. ahll-~hlma, _sabab manehanana teu bisa

____ ma_stl~eun b1sa balik deui henteuna; pa-

Katrangan ti D. M.: tali d1eung hadits tadi.

N' t k' Ti antawis para sohabat noe kenging

Ja sera an noe ieu pisan noe di- kaoetamaan noe pohara nja eta Sd. Aboe- antos teh; basadjarl' djalanm1, eu~ina bakar sareng Sd. Oemar, rehna aran- moendel sarta toeroehneun. Kintoe-

nan deui bang_sa kieu ! ! dRjeunanana sataneuh sareng taneuhna osoeloelloh, pada diparendem padeng-

--

TAPEL ADAM.

.:;::; """ ,,.,. _,. 0 / (""' .,. ,,. .,.,, .'i. .... ).,,,,

. ~:>-~ l~:l 1 .\\ J·:>- ~

J

~ w )~~

("

~~J '5.i.. ;JI I)~.>)

Pisoendaeunana:

Timbalan Kdj. Nabi s.a.w.: ,,Di- mana Alloh ngersakeun hidji abdina koedoe maot di hidji tempat ma- nehna sok dipaparin

kaperloe~n

ka

eta tern pat."

. Oeran~2 oge, sering njebatkeun geu- ning: s1 anoe mah geus tapel-adamna koedoe maot di tempat anoe.

ket, satanah di boemi Sajjidatina Aisjah.

'

Saoer Imam Qoertoebie

(~)ll \~"11)

Kdj .. Nabi Isa oge sataneuh sareng Kdj.

Nab1 Moeharnmad, noemoetkeun hadits:

sapara~t~s loengs_oerna djaga, teras poe- poes d1 1eu doenia toer bakal dipendem di tanah makamna K. N. Moehammad s.a.w.

r~atjario.s hidji. lalaki ngadeuheus ka KdJ. Nab1 Soela1man moendoet dipin- dahkeun ka nagri Hindoe koe peranta-

raa~ anginna K. Nabi Soelaiman, waktos hanta doemadakan aja Malaikat lzroil damelna mesem bae, bari ningali ka eta lalaki.

Saoer Kdj. Nabi Soelaiman: ,,Naon margina andjeun ngan imoet bae ?"

. Wa_lon_na: ,,Hera_n koe eta djalma bet a1a d1 d1eu, padahal kaoela teh dipiwa-

r~ng njaboet nja:vana di nagri Hindoe dtna pameakan d1am ieu." .

Harita eta lalaki geus bioer dibawa koe angin noe dipiwarang koe Kdj. Nabi Soelaiman ka nagri Hindoe.

.sasoempingna Malakal-Maot ka nagri Hmdoe teras bae njaboet njawana eta djalma.

,(;~J 1u1 ~~JJ r. \Jl..JIJ

D.Dj.

NOEDJOE DITJITAK:

bobodo tea mah. Paingan aweh moeng- goeh koe Pamarentah tina soeal soempah palsoe teh disengker koe hoekoeman noe henteu bisa diseboetkeun enteng - dina kataloengtikna - , da boektinri geuning ,,gandjaranana" oge ka sing s?.ha noe wani soempah palsoe di h6reupeun Pangadilan, hoekoem krakal (boei) ba- gianana.

Memang koe oerang oge kaharti djeung moal aja noe njeboetkeun teu adil ni- bankeun saroepaning hoekoeman boei ka noe (geus) soempah palsoe, da poegoeh sasat geus wani ngarempak doe a la- rangan, a g a m a djeung n a g a r a .

Tjek sengkeran agama, rnoenggoeh dina

!slam, ringkesna soempah palsoe teh hi- dji kalakoean noe njoepataan diri priba- di, batiniahna ngalakonan dorakil, nga- bobodo dirina, wani ngabohong ka G.

Alloh s.w.a. Noe roepa kieu mah moe- nasabah pisan, oepama rek diseboet beh ditoeeun ti harti ketjap ,,een zondaar"

oge.

Pasal hoekoemanana geus teu perloe diterangkeun deui, da geus nembrak pi- san alesanana, ngabohong ka Alloh, nga- bobodo ka dirina.

Ajeuna noe patali djeung kanagaraan.

Sakoemaha noe geus diterangkeun di loehoer soeal soempah teh soea\ noe soelit, kalawan ditangtc.joengan koe wet hoekoem; een misdrijf, lcin overtreding deui, sanadjan oekoer koe ketjap atawa lisan bae oge, tapi soeal soempah teh hidji soeal noe bisa ngalantarankeun teu a.manna djero nagara antara rajatna. Hen- teu moestahil koe lantaran soempah pal- soe bisa meupeuskeun komarana para ahli hoekoem, tjemar kaloenggoehanana, oepa- rna aja kadjadian ngahoekoeman henteu kalawan kaadilan noe asli, noe taliti.

Tall, nja hadits ieu pisan noe noe- doehkeun kana jen djalma teh ana maot tempatna noetoerkeun, dimana

tape!~

ad<Jmna.

Moenggoeh koe d.ialan kanagaraan m;1h, samangsa-mangsa hidji djelema geus wani ngalakonan soempah palsoe, tatapi henteu kataloengtik soempah palsoena, sasat ngahoekoeman noe teu toeah teu dosa, r.galoeloeskeun maksoedna noe chi- anat; atoeh lain ad i I poetoesanana.

Tapi ieu soeal sama-sakali henteu bisa diteumbleuhkeun kana beurat sabeulahna hidji Pangadilan bae, henteu hisa dise- boetkeun henteu atawa koerang adil bae papariksaanana, tapi koerang taliti, hese geusan naloengtikna, da poegoeh be- klaagde (terdakwa) - oepamana - hen- teu aja kalonggaran geusan diangkat soempah ngalawanan peroendjoekan at.

katerangan aanklager (noe ngadakwa) dina waktoena beklaagde henteu bisa (koe sabab teu aja) ngasongkeun saksi, sedeng beklaagde dina Jebah dieu aja dina pihak bener.

Noeroetkeun kabiasaan dina waktoena w+ • papariksaan teh kalawan ditoengkoelan

KITAB

TAMAN KAISLAMAN.

(6)

16 Augustus 1939 th. ka VIII. AL-MOE'MIN No. 31.

koe salasahidji ponggawa ti Raad Agama Sabol Aboeja keur riboet moetoes so- gel rambetoek."

sebagi lid ti eta badan Pangadilan, tapi rangan tea, si Nini njamboengan ti pipir Gelendoet bae adjengan teh babatjaan dina aja kadjadian aanklager c.q. saksi hawoc, pokna teh: ,,Oejoehan Joeas, ka Aboeja ,,Lain ngontroleu noe kitoe, ti aanklager noe tjek beklaagde si lawan ngoear2 ka anak intjoe, madjar dibenoem tapi ngaroris diri sakoedjoer. Soekoe soempahna palsoe, henteu aja kalongga- q o di . Pantar kitoe oelesna mah, ngan dipake naon dina poe tadi teh? Leu- ran atawa teu merdoeli geusan njoesoed oekoer po e 1 as b o e Io e hi r is ngeun, ditjokotkeun kana naon ti isoek djeung mariksa saksi2 tadi tea noe leu- hajang djeneng q o d i . Lain q o di nepi ka sore teh? Panon digoenakeun wih taliti make dasar agama samistina pipangkateunana, tapi ,,k o di" barang kana naon dina sabot keur njaring teh?

ngadjalankeun kaadilan dina harti kais- kokoden, anoe diitoengna 20-20. Da ari Tjeuli, iroeng djeung salianna ?"

laman. Tampolana kadjadian, dina sang-, q o di mah koedoe mateng ilmoe fikih- Tembal Aboeja: ,,Boooo edas djengan, geusna ,,njoempah" teh, oekoer amoem na, koedoe mateng ilmoe oesoelna, koe- pirakoe Aboeja kedah boeboedakeun m i I o e laladjo. doe mateng faroidna, koedoe mateng mah, nginget2 roentah kitoe !"

Na ha doemeh geus kapoerba kawisesa sagala roepana. Ari ma n eh n a njaho ,,Amboe, amboe, Aboeja ! oelah kitoe !"

koe basa ,,toekang- njoempah", henteu kana naon? Geuning tjai oge, tatjan saoer adjengan teh. ,,Koedoe ta'oedan aja pisan kalonggaran geusan mariksa bisa njirian, m~na noe soetji mana noe eta tjaritaan teh ! Lain koedoe boeboe- noe leuwih taliti? lnghale sagala oeroe- henteu? Noe djodjoh ,,ngan kana tjile- dakeun, tapi koedoe neangan lawang san perkara noe patali djeung kaom koh." acherat. Lamoen anggahota Aboeja, Moeslimin, sanadja1 ti Raad panghan- ,,Hihhhh . . . ari nini-nini mah pantjadria Aboeja dipake kana djalan dapna nepi ka .rne pJngloehoerna oelah poegoeh oge kitoe" tjek Aboeja teh. ,,Mon- Pangeran, koedoe gantjang sjoekoerkeun djeung t e u m ere n a h ngaliwatan ka- tong hajang miloe tjampoer moeloet, ka Mantenna. Saoeparnana: soekoe di- adi!anana hoekoe;n ls!am. koedoe ngaroemasakeun geus koerang pake leumpang geusan nafakah, atawa

Timbangeun noe wad jib! I denge ! Tjek Aboej oge lain q o di, njiar iln10e; panon dipake boetjoe-batja tapi k o k o d i an." anoe manfaat, manfaat keur doenja, man- D j a' par.

Katrangan rengrengan :

Nocm<ietkeun tjoektjroekan, saclaiana lid Landraad karagoengan kasempetan pikeun nembongkeun pamendakna sareng hodjahna, soemRwonten dina palebah anoe penting pisan mah, anoe matak njasarneun kana poetoesan. Oepama elid2 tea teu nroendjoekan, ngahadjfl dipariksa koe President L.:,ndraad, aja tanjakenneun hen!euna. Dina rek ngadjatohkeunana hoekoem;rn ( poetoesan) oge, elid2 sala-

m ina dipariks:i timb;rnganana.

Kaboker henteuPa soempah palsoe, ba- bai\ocna goemantoeng kana kapinterana- na <inoe hhnat bae, malah popodjokanana mall nja koedrat·irodatna. Maha l(.'.lwasa noe moal aja noe bisa ngaha!ang-halang.

·walon si nini deui: ,,Meudjeuhna faat keur acherat. Lamoen tjeuli, dipake bae ari kokodian mah, soeroep kana ngadengekeun naon, naha ngadenge noe blakoean djelema noe geus pikoen." berfaedah dina djalan Alloh at. henteu?

Ko~ Aboej<l teh teu dilaianan, da sieun Tah, kitoe ngontroleuna teh, isoek sore gos o eh, bisi matak kaboeloesan di oelah porot."

Aboejana heug geus njanghareupan peu- ,,Anoe mawi . . . djengan," tjek ting, diantep bae sina ngoetroek sora- Aboeja teh, ,,di;rngir mandi ngirnpi oge, ngan tjara djoerig tjai. ari ngontrol kitoe mah; anoe poegoeh Ari noe djadi masalah teh, nja eta mah ngan oekoer ngingeF kadoehoeng;

Aboeja bingoeng, saha noe bodo teh, kadoehoeng henteu dipelong, kadoehoeng naha Aboeja atawa adjengan? Tah henteu diberik, kadoehoeng henteu di- ng c d i eta Aboeja teh. soesoed. Geus kitoe ngalamoen ,,keun

Geura, baroedak? l(apan euweuh noe sia, keun sia, isoek mah koe aing ... "

bireuk, jen AboeJa teb ngan toenggoe Tah kitoe, kontroleu Aboeja inah. Lain pabrik sabeurang sapeuting oge. Ari sapertos toeang salira, make koedoe taeun . . . adjengan teh isoek kitoe, sareng koedoe digoong;m· koe sore sok mariksa bae: ,,Ngontroleu sjoekoer."

naon Aboeja teh hoedang sare djeung Saoer adjengan: ,,Boeja, atoeh ari rek sare teh ?" kitoe peta mah, iraha rek djadi kolotna.

~~~!":'!'-~-"""""--~~~~~·~~-~.., Atoeh koe Aboeja teh didjawab saoe- Masing nepi ka moeak logak oge, moal djratna bae : ,,Djengan ! N;ion rond;ieu- papanggih djeung beres atoeh, ari tara

3 ·;r ie JaK ! ~\Ki maraneh teh, dnoe ka- t;iai1 ,, . .:\uocj.1" te1, ajeur.a geus djeneng, tlicljoe;.;_;djceng loenggoeh k;rna ,,q o di", piheun moetoes hidji perkara, antara Aboej;i ieudjeung adjengan, lantaran aja p3tjektjd:?.n bari pasendatan, pasalia

p~ham. i\ri moetoesr.a nja Aboeja-Aboeja keneh bae; Aboeja q o ct in a, Aboeja anoe dipariksana, mal~h adjengan mah teu '.-lina 1:.iwoeng, koe sab1b teu kadoega Aboeja teh ;1ri paadoe paham dj. adjengan m;:ih, ngnn dinil poengkoerna bae sok timboel wawanen teh.

nana djeung kontroleueunana atoeh, daek ngoreksi lakoening diri sendiri mah, h Ab · m' h teu boga man a noe ha de, mana noe goreng. Noe sawa . . . oeia d , ;

kebon . . . . . . . Aboeja mah lapoer; hade dilobaan noe goreng dikoerangan, noe ngadjenengkeun kana koentoelioer soepaja nepi ka bisa noenda."

teu aja. ls0ek sore oge Aboeja mah Poegoeh oge be rat tandjakan adje- ngan ngontroleu si nini bae, bisi dige- ngan mah.

Kadjadian 2 di mantja nagara.

Pamarentahan Walanda. Bale Rahajat. Lima poe ti sabarang di- . . . piwarang, andjeunna geus laksana nga-

1 Knernng leuw1h samrnggoe t1 sabarnng dame! kabinet nasional. Oepama r.ilik

~ Colijn cs. boebarnn, Sri R?.toe Withe!- kana eta soesoenan kabinet anjar teh,

!

mina miwarang njoesoen ~;ibin~t anjar baladna di Bale Rahajat katjida gedena,

I

k;i J.hr. ~r D:

.I

d.e Geer, d1ago h kaom koerang Jeuwih kana 75 .b.alad tina 100.

Ch~1ste1t1.k H1sto:1ch.en (kaom protes.t.an, Djadi lamoen oerang n11Jk kana balad ta'JJ . se~1en deu1 djeung parte ColtJn). mah djiga pililaeun oemoerna eta pama- Dem1 b1as1rna m~h sqkoer ~a:te noe nga- rentah-de Geer teh, ta pi ditilik noe uga- roeboehkeun kab111et. noe d1p1w~rang teh. bangoenna eta kabinet tea, nja ela ti Tjara aieuna pantesna mah loeloegoe ti roepa7 parte fgenep kabehna) noe toe- K;itolik noe clipiw?.rang teh; tl!pi koe djoeanana bareda pisan, matak hontje- sabab roepa2 ;irlpis noe clic;anggakeun ka v11ng l<oe lant~ran lain perkara noe gam- Sri Ratoe, kabeh maroendoet Toean de pang ngahidjikeun kah;ijang noe sok

Geer. roepa2, toer sok pakia-kia teh. Pikeun

Barang Toean de Geer dipapantjenan tJonto bae, toedjoe;in kaom anti-pembe- njieun kabinet anjar, noe ditoedjoe koe rontak (din<J basa Walaodana mah Anti- andjeunna teh, ngabangoen kabinct nasi- Revolutionaire Partij) dJ. Sociaal Demo- onal hartin:i njieun kabinet noe dibangoen cratische Arbelders Partij (S.D.A.P.) at.

koe djago2 ti parte2 nee gala!ede di kaom Boeroeh, katjida todjaiahna. Parte

(7)

16 Augustus 1939 th. ka Vlll. AL-MOE'MIN No. 31. pagina 7 noe ti heula parte kolot-kapitalis, demi wakil-wawakilna Djepang di Rome dj. teh dipageuhan. Anoe nembrak ka parte pandeuri parte be u re um noe di Berlin. oemoem, nja eta tina lobana ponggawa hajang ngaleungitkeun atoeran kapitalis Demi babadamian di Moskau nepi ka bangsawan anoe teu perloe pis::n koe- (kapitalistische stelsel). ajeuna antara gegeden inggris djeung doe dikaloearkeun, ponggawa noe ha- Kadjaba oepama pada sili eledan, ta- Roeslan teu atj<.in rarempoes l·eneh bae. randap sakoer noe teu tang.toe gawena pi ~ija eta tea ,,sili eledan" teh geus Noeroetkeun pemb;;nioena s. k. lnggris atawa teu aja kaperloerinana. ngan oekoer kaoeninga koe sarerea oge, lain perkarn ,,Daily Telegrnph" d1 Moskau, jen pa- ngaheurinan karaton koedoe dipitjeunan.

gampang. Ajeuna mah oerang intip2 bae, marentah Roeslan masih teu pertjaja b~e Ti barang djoemeneng Soenan nepi koennha pinasibeunana eta kabinet na- ka lnggris, boektina aia pasal' noe koe ka ajeuna, geus patoelajah anoe leung1t

sionJl teh. Roeslan teu dibroek-brakkeun kasieun kahiroepanana teh, nja menakna nja

emi noe djadi loeloegoe (minister) Roeslan bisi lnggris & Prantjis dina gerna koeringna.

tin a oeroesan djadjahan, nja eta doenoe- perang teu bisa noeloengan wates Roes- Bisa djadi . . . aja hadena ieu ngan pam<lfentah Indonesia, Toean Ch. Jan, sabab tjenah - kitoe tjek eta pemban- atoeran teh, sabab, lamoen aja g'1ajih.

J.

I. M. Welter ti kaom Katolik, tetep toe ieh - lnggris & Prantjis oge koedoe koedoe aja gawe; oelah, doeit hajang tjara basa dina pamarentah-Colijn. ngadjaga watesna sorang<:n. gawe emboeng . . Ngan bae, eta atoerrin

teh ng;igentak teuing.

Kaajaan di Danzig. MORAWI. S<1balikna ti dieu, ajeuna Kdj. Soeuan

~~~~~~-.!'!!-~---.-~~-~~"!!..~~!!!!!!!!!!:--!!!!!'!::'!! geus netepkeun gadjihna para ptit'trn

Goegoedjroedan di sakoerilingeun Dan- noe ti prameswari; lain gadjih gawe

zig masih teu atjan aja reureuhna bae. at;:iwa kapangkatan, tapi gadjih k a - Kana ajana papasean antara bangsa Djer- p 0 et r a an:" le. K. G. P. H. Mang- man djeung bangsa Polen di eta kota k('ei;oe111i f 1000.- saboelan; 2e. K. G.

djeung wewengkonna asa darareet. Dji- P. H. Hangabei f 900. - 3e. B K. P. H.

gana teh kadjadian anoe laleutik oge, Praboewidjojo f 900.- 4c. G. K. R. Ajoe didjacljadikeun boh koe pihak oerang f 500.-5e:

b.

K. Ra toe Bendoro f 400.- Djerman atawa pihak Polen; doea-doeana 6e. G. K. Ra toe Tjondrokirono f 400 - oge saroeana, da eta tea, itoe ieu keur 7e. B. R. M. G. Soerjogoeritno f 500.- pada naek darah. Dina mimiti minggoe Se. G. R. A. Sekar · Ked3ton f 300.-

.noe an jar kaliwat oge. geus aja, tjektjok 9e. B. R. Ajoe Soerjosoetikno f 200.-

deui bae antara pamarentah ,,Kota Mer- Sakitoe baradagna teh, sarta kabeh

deka" nja eta Danzig reudjeung pama- dibajar koe kas nagara.

rentah Polen tina perkara pagawe pabe- - o -

an djeung tina soal pabrik (industde).

Meh bae antara ieu doea nilgara teh aja uperang ekonomi" tegesna sili baikot padaganganana.

Kadjadian noe. penting dina katomper- nakeun minggoe noe kaliwat di Danzig djaba ti noe geus. ditoelis di loehoer, nja eta pidatona djago rahajat Danzig, FOrster, salasahidji pepentol parte Nazi.

Dina eta pidato andjeunna noed.oeh- keun kana tangtoe gan Polen dina soal Danzig jen njieun a!atan kana aja perang Tapi - saoer Forster - rahajat henteu sieun koe perang dimana ieu kota diroe- roeg, sarta Polen koedoe njaho jen Dan- zig henteu nenggang, tapi di satoeka- ngeunana aja nagara Djerman, noe gens sadia pikeu.n ngabantoe. Djaba ti eta andjeunna nerangkeun hak-hakna oerang Djerman ka kota Danzig. Dina panoeng- toenganana pidato andjeunna njaoerkeun jen moega2 waktoe kana dianslqesna Dan- zig koe Dierman entong lila deui.

Ieu pidatb teh keketjapanana djeung Jentongna beda ti sangkaan djalma loear, henteu paredes.

Djepang - lnggris - Roestan.

B~badamian di Tokio antara Djepang djeung lnggris dina minggoe kamari mah henteu dipadjoe, minangka reureuhna.

Sadjeroning eta babadamian reureuh pikeun sawafara poe lilana, pamarentah Djepang njieun babadamian antara ge- gedenna pikeun moegoehkeun tangtoe- ngan dina soal Tientsin. Demi wawakil Jnggris di Tokio ngadagoan "order" ti pamarentah di London, iboe kota Inggris.

Poe2 ajeuna pamarentah Djepang loba deui katjaritakeun jen eukeur tatahar nji- eun perdjangdjian djeung nagara totaliter nja eta Djerman & Itali. Noe kcur di ti - tah ngababadak dina waktoe ajeuna wa-

Volksonderwijzers.

Alhamdoelillah, ajeuna aja bedja noe matak soegema ka sarerea, Jantaran College Gedeputeerden geus ngiderkeun soerat parentahan, soepaja oenggaF raad ( gemeente djeung regentschap) dina begrooting taoen 1940 ngajakeun post pikeun maparin onderstand ka kaom V. 0. anoe meunang verlof lantaran pa- njakit. Lilana meunang onderstand 6 boelan.

Geusan ngamimitian mah, sakieu oge geus pikaboengaheun, tinimbang tjara ajeuna mah, ari kataradjang moesibat saboelan teh, tara aja pisan kainge- tanana.

Moedah-moedahan bae, ka hareupna leuwih dimaranah koe pembesar negri nasibna kaom V. 0. anoe ajeuna keur sakitoe toegenaheunana; teu. poegoeh wahelna, teu poegoeh pangsioenna, teu poegoeh weduwena, henteu tjara kaom goeroe noe aja di vervolg djeung noe sedjenna.

Al-Moe'min lain bae semet miloe nga- doedoe'a, tapi ngabantoe kana sagala aksina ieu kaom, sarta dimana pinang- gih reudjeung sa'at anoe choer tangtoe berdjoang sakeras-kerasna, pikeun nga- bela katoegenahanana.

-o-

Karaton Solo.

Geus kabiasaan tali paranti, dimana- m.ana Soenan anjar, perdjangdjian antara Soenan djeung Goepernemen oge, sok dia- njarkeun (dirob;:ih). Demi ngarobahna, tara ngendoran tjangreudna, tapi masekan.

Ajeuna oge, waktoe Kdj. Soenan noe ajeu- na didjoengdjoeng loenggoeh, tjangreudna

Ass. Resident poedjieun.

Toean van der Meulen A. R. Makasser, tjek s. k. Pam;mdangan, geus ngageuing ka pamanggoel2 Moeslimin Makasser tina perkara masd.iid-djamena. Pangeusi kota aja 35 reboena, ari masdjidna sakitoe Iaipna, tjing sing araja hoedjah. Ti dinja andjeunna ngaloeloegoean ngadegkeun koemite, sarta ngabahroeting pikeun njieun masdjld baroe piongkoseunana 50 reboe roepia, sarta andjeunna rek ihtiar soepaja pamarentah oge maparin toendja- ngan.

Anoe djadi hoofdkoemitena nja eta : Asslstent demang, kapten Arab, soeda- gar2 djeung Voorzitter tjabang Nahdatoel Oelama. Djaba ti hoofdcomite diadeg- keun pirang2 sub comite.

- 0 -

Djrg. W. Ploembon.

Nampi dangdingan salira djrg. teh, sakalintang bingahna sareng loetjoe re- sepna, malah teras dikoerilingkeun ka rerentjangan sina dialadjar ngahariring, bari sakalian sina milari hadisna, ajat Qoeranna, anoe ngawenangkeun kana mertjanten kana roepi2 alamat sapertos eusina dangdingan. Namoeng dongkap ka ajeuna teu atjan kapendak keneh bae.

Koe margi eta teu ajan tiasa kamoeat, samemeh kapendak wetna mah, bilih matak koemaonam.

Oepami rido mah salira djoeragan, enggal ,kintoenan dangdingan noe sanes bae, basana sing djetoe sapertos kitoe.

Hormatna, D. M.

-o-

(8)

16 Augustus 1939 th. ka Vlll. AL-MOE'MIN No. 31. pagina 8

Poelau Bali.

poekoel 7, maka sedang saja berdjalan- hingga kelihatanlah dadanja. Pergaoelan djalan berdjoempalah saja dengan pera- antara laki - laki dan .per-empoean amat Oentoek meloeaskan pemandangan, rakan majit. Adapoen letaknja sang ma- bebasnja. Laki-laki dan perempoean jg.

maka disini saja akan mendongeng ten- jit tida' teratoer sama sekali, kedoea boekan moechrimnja, bahkan jg. beloem tang keadaan poelau Bali. Tentoe banjak belah Ioetoetnja keliatan mentjanggah dikenalpoen, bersama-sama mandi dalam diantara pembatja2 A. M. jang beloem keatas. Dimoeka majit itoe berdjalan soengai, bersama-sama bergoerau. Ten- pernah melihat poelau Bali. Bahwasanja ketoea2 agama Hindoe-Bali. Dibelakang tang pentjoerian perempoean masih ber- poelau Bali itoe amat berlainan dengan majit berdjalan familie2 dan sahabat3 dari lakoe sangat di Bali. Barang siapa mem- poelau Djawa, baik ditentang adat is- jang meninggal itoe. Mereka itoe ada poenjai bini jang agak elok ·parasnja, at.

tiadat pendoedoeknja, maoepoen diten- jang memoelas moekanja dengan sebang- mempoenjai anak istri jang agak tjantik, tang lain-lainnja. sa kapoer, dan ada poela jang memoe- maka haroes awas. Memboenoeh orang Pada hari tanggal 24 September 1933 las kakinja. Sebab majit tadi boekan dengan djalan menetas roemah berlafoe berangkatlah saja dengan teman2 saja orang jang mampoe, ia tida' lekas di- djoega di Bali (inbreken ).

dari Banjoewangi ke Bali. Kita berang- bakar dengan oepatjara. la haroes dita- Pada hari tanggal 28 September 1933 kat dengan naik djoekoeng (perahoe la- nam (dikoeboer) lebih doeloe. Dalam pergilah saja dengan seorang teman de- jar) sekira p0ekoel 3 ma lam, apabila antara itoe fa mi lie si majit itoe mengoem- ngan naik autobus ke Den Pasar (Ba- matahari telah '!ampak, maka gelombang· poelkan oeang boeat ongkos meml:fakar. doeng). Oen Pasar itoe koerang lebih poen moe:lti s dikit keras. Dan djika Kalau oeang soedah tjoekoep, maka ma- I 00 km djaoehnja dari Negara. Bus jang soedah poekoel sebelas koerang lebih, jit itoepoen digali oentoek dibakar. kita toempangi a mat kotor, lebih kotor maka omba1<ooen makin haibat kelia- Orang Bali itoe tiap2 familie mempoenjai dari pada grobak. Perkakas roemah, tannja. Djoekoeng kita sebentar terang- dewa sendiri2Jang masing2 mempoenjai boeah-boeahan, babi enz. dimoeatnja ber- kat keatas, sebentar lagi didjatoehkan roemah kedewaan. Roemah2 kedewaan sama-sama dengan orang. Penoempang2 kebawah. Kadang2 perahoe itoe miring itoe woedjoednja hampir sebagai roemah itoe banjak jang ta' berbadjoe, 'baik pe- kekanan, kadang2 miring kekiri. Sebab oentoek boeroeng merpati. Pada soeatoe

I

rempoean maoepoen laki-laki. Malahan saja tida' biasa berlajaran, maka sajapoen malam saja mendengar orang memboenji- ada jang badannja dipoelas dengan se- maboek laoet. Hampir seperti maboek kan bedoeg. Saja tanja kepada toean bangsa kapoer jang koening warnaoja, tembakau rasanja. roemah, apakah maksoed bedoeg itoe. dan ta' enak baoenja. Di Badoeng (Den Perahoe kita berdjalan kearah selatan la mendjawab, bahwa ada orang jang Pasar) kita menoempang diroemah Toean )aloe kearah timoer dan kemoedian kea- mengadakan kendoeri. Ditengah-tengah postcommies. Malamnja ldta rnelihat rah Jaoet. Apa sebab maka demikian mereka berkeroemoen itoe terletaklah ,,Tjalonc.rang" (sematjam Wajang Orang) itoe djalannja? Jalah menoeroet djalan- seekor babi jang soedah dimasak, oen- bersama-sama dengan Toean Cornmie.s.

nja angin. Sekira poekoel I siang maka toek dimakan nanti. Ada lagi sematjam dan OoeRti Noerah (sematjam panger:rn'l.

nampaklah pelaboehan Tjoepel, (pela- kendoeri jang aneh sekali. Memang orang Bali itoe mernpoenjai boehan jang hanja ketjil dan · soenji Orang menaroeh makan-makanan da- aanleg ( d;isar) oentoek main tonecl. Ka- belaka). Apabila perahoe kita berlaboeh lam roemah kedewaan, oentoek korban. lau dalam toneel itoe mereka sedang disitoe, maka saja dan teman2 sajapoen Setelah itoe jang mempoenjai had_iat itoe berkelahi menoeroet lakonnja, maka me- mendarat, !aloe naik dokar dari Tjoepel memboenjikan to g-tong, dan sebentar reka itoepoen kelihatan marah betoel.

ke. Neirara. lagi berlari-larian beberapa poeloeh ekor Memang Bali itoe negeri · jang aneh.

Pembesar dari Negara jalah seorang andjing datang ketempat kendoeri. Bi- Di Bali ada oeang, jang diseboet kepeng regent. Kita menoempang boeat semen- natang1 itoepoen naik keroemah kedewaan Sekepeng sama dengan 1/7 cent. Sampai tara hari diroemah seorang goeroe P. itoe melaloei tar.gga. Djika makan-ma- sek;;rang masih berlakoe. Oeang terseboet H. I. S. Saban pagi saja berdjalan-dja- kanan itoe soedah dim<>kan h?.bis. mak:i memakai gambar naga dan toelisan Tiong- lan mengoelilingi kota Negara sambil toeroenlah bin;otimg2 itoe. Di Negara hwa. Seboeah mangga dari Bali itoe melihat-lihat. Djalan2 besar di Negara ada djoega sel;oe~h masdjid, ahn tetapi poetih dagingnja seperti soesoe. Masih itoe bersih djoega kelihatannja. Roemah2 hanja satoe df·ea orang sadjalah j"ng bcinjak hal-hal jang beloem saja tjerite- orang Bali itoe kebanjakan terboeat dari sering2 kelihatan disitoe dan biasanja rakan semoea, padcthal hal-hal jg. amat t:rnah liat jang tida' dibakar, sehingga boekan orang Bali, mel::iinkan orang ramai dan menggemparkan,

kelaboe sadjalah roepanja. Tiap2 familie Djawa, Arab atau orang Makasar. Pe- hampir semoea memelihara habi dan rempoean~ Bali hamplr semoea tida ter- andjing. Pada soeatoe malam sekira toetoep badann,ia jang sebelah atas, se- --~--~---~~----~---

ANOOITAN LALAKON

NABI SOELAEMAN A. S.

Diringkeskeun tina Sadjarah Ambija basa Malajoe.

( koe : At m adj a ).

111.

30. "Dawoeh Alloh Maha Agoeng, adjal gamparan geus nepi, dina sa'at ieu pisan," Ojeng Na bi Daoed ngalahir:

nJa

ldjroil tempo heula, engke bae bada bakti."

31. Tjek ldjroil: "toemoet dawoeh, ti Ooesti Noe Maha Soet_ii, ked;ih sa'at ieu pisan, kitoe tjek toelis adjali," ko- tjapkeun bae enggalna, Nabi Daoed geus

lastari.

32. Noe dikantoen pada ngoengoen, ngangres ngenes sedih kingkin, nalangsa taja hingg:rna, ari Jajonna 'Djeng Nabi, sab:}da dipoelasara, dipendem koe koe- hwargi.

33. Kakotjflp Noeboewwah Agoeng, mamloekat moedjid,iat tiingtjin, s;ireng tjameti noe endah, Soelaeman noe nga- milik, toemoet dawoeh Maha Moelja, anoe ditjandak koe Djibril.

34. Margi joeswana geus tjoekoep, Soelaeman djadi Nabi, sareng njepeng karadjaan, neraskeun rama soewargi, kabeh rajat Betalmoekdas,*) pada soe- moedjoed migoesti.

Dangdanggoela.

35. Soelaeman sanes bae Na bi, djeung kaselir wawakil Jang Moelja, anoe moer- ba alam kabeh, harita s;ikoer machloek, anoe hiroep di kolong l<rngit, djin setan djeung siloeman, kabeh pada soedjoed, kitoe deui sasatoan, pada ngakoe abdi Soelaeman Na bi, Rosoel Al Joh noe Moelja.

36. Karadjaan Soelaeman kawarti, langkoeng mashoer ti batan ramana, basana djoemeneng keneh, malah tjek

*) Baetalmoekdas joersaiem ajeuna.

Wassalam,

!SOITO.

gelar tjatoer, kaagoengan · Soeleman Na- bi, doernoegi ka ajeuna, taja hidji ratoe, anoe tiasa mapakan, tina margi soegihna

kawanti~wanti, djeung adil parent;ihna.

37. Kakotjapkeun Soelaeman Nabi, geus marentah ngadamel amparan, tina emas langkoeng sae, tjek kaol anoe mas- hoer, legana teh sapos kawarti, ari toe- roet sisina, koe permata hoeroeng, kaja mirah djeung berlian, paselang djeung djoemanten angkik bidoeri, endah taja bandingna.

38. Dina loehoer amparan 'mas tadi, karatonna Nabi Soelaeman, tina kantj;rna ngadjengleng, ditaretes inten aloes, djeung miwarang ngadamel deui, korsi tina sa- Jaka, djeung emas noe ngempoer, dina saroepa-roepana, tjek tjarila doea belas reboe korsi, keur noe ngadareuheusan.

(Satnboengeun).

I

Referensi

Dokumen terkait

Semua biaya penyusutan dan perawatan barang-barang investasi dalam usaha Pukat pantai di Kelurahan Tandurusa merupakan biaya tetap yang harus dikeluarkan setiap tahunnya

Suakoemaha anoe geus ditarang- keun dina Sipatahoenan anue ka- mari, rubriek Kota jen lobang anoe ordced madat dina wabtos jeu teh lamoen dibandingkeun djeung tacen-taoen toekang,