• Tidak ada hasil yang ditemukan

PANJEBAR SEMANCAT

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "PANJEBAR SEMANCAT"

Copied!
20
0
0

Teks penuh

(1)

}\to.

41. Taon VD. OPT ... MG: 12.2i;o

F.X~.r-

• . YPr .... Sahtoe Kliwon 2 D~wal 1871~

PANJEBAR SEMANCAT

Weekblad bua Djawa adhed\e•r bbangaaa diwaokake sabeD di.na Sabtoir.

de.nit'.9

N .V . Han. de! Mij. Druk. ,,lndOl!.esia" ing Soerabaja..

~r: R. Toeltoel SoerohadkJoeo. H'Xlfdredactcur : Lnam Soepardl.

- 0 - - - 0 -

Regane la.ngganan 1 kwartaal f 1.65 Kena

&bajar saben

sasi f 0,55. Koedoe

dibajar

dhisik.

Toemrap sandjabant

Indonesia : 1

kwartaal

f 2.-.

.Sawajah-wajah kena ndjaloek dadJ fmlgganan, nanging

jm

lerm koedoe

Ing wekasant kwartaal •

Alamat Redactre

lan Adm:iJistr · t;4'·

,,PAN)EBAR SEMANGAT"

Paviljoen G. N. L Boelmct<i.1:

SOB RAB AJA·

Telefoon Red. Ian Adm..

z. 3 4 s 9

Ragad advertentie 1 regel

f

0,25: apest

f

2.50 sak-pasangan. Jen langganan (contract) : bisa oleh soedan

akeh.

Kena ndjaloek tarief. Administratie WP.nang nolak sawidjining adverte:ntie,

KANGGO RAKJAT.

PAMRENTAH wis n~anak~

~

.

ake prenatan - prenatan kang njangkoet karo djagad ekonomi.

ka;ata pranatan ora kena ngetok- ake emas, pranatan kanggo ndja- ga adja nganti kakehan dhoewit slaka kang katandho, Ian sapa- noenggalane. lkoe maoe kabeh kanggo ngawekani adja nganti .rodha ekonomi ing Indonesia ngowah-owahi adat, balik tetep kaja ~doeroenge ana perang.

T oewan

H. J.

van Mook saka d~p. Econ. zaken wis maringi pe- p~ling, ora perloe kita samar.

Adjining dhoewit roepijah didja- ga soepaja tetep. Sarana prana- tan-pranatane Pamrentah maoe didjaga adjfl nganti rakjat oleh pakewoeh anggonne ngga- ota golek pan!oepadjiwa, Ian peroesahaan-peroesaltaan bisa tcemindak kaja maoe-maoene.

Kaja

0

kang kita staemoeroepi.

pranatan-p::'anatan maoe loeman- tar radio oetawa soerat:? ka- har. kang ratj::ike ra\cjat ora bisa nampa rnangkono wae. Sarana manqkono dadi ora bisa tOt'l'Tloeli ( rechtstreeks)

k at~m pa

deni11 g rakiat ::abag~jan gcclhe. Moela diadjah bi::ane rakjat sabage- jan gedhe eniJga! mangerti ma- n;i wa ana pranatan-pranatnn a- n1ar kang ngenani pacagangan, ad ol tinoe~<0e, reregan lsp.

Kanggo njepetake ::mmatan- pranatan soepaia enggal roema··

soek ing pendhocdhoek, Dep. Ecou. Zak<:n oeoarnane bisa me- neh; weroeh tel~nrnfisch marang panggedhe parigreh pradja, kang sabandjoere kateroesake marang pcndhoedhoek.

Kita ora hasamaran, na.,ninq kena dikira-kira jcn pendhoe- dhoek isih pe;:Joe diwenehi "C·

!ocl.Jeh kann saterang-terange, nganggo basane rakjat dhewe kaja hasane s.k. iki oepamane.

Oega marang golongan penHa- rljaran. perloe didjaloek soemba- ngane kang awoedjoed sesoeloeh m,irang para pendhoedhoek. Mo- bilisasi njawidjekake kawigaten

marang perekonomian, ing wek- toe iki perloi! banget. Kita. rni- nangka trompeting rakjat, samap- t;o mi...::.,,.,toe bah sesoeloeh ma•

rang rakjat.

-o--

lgroenglrpi · kabangsan Ian tanah : air.

ngGadhang rahajoening bangsa Ian pergerakan.

NGEDOHI PANGGAWE KIJANAT.

NEMBE iki minister Neder- land oeroesan djadjahan, minis- ter Welter, kirim ti!gram marang Toewan Besar G. G. ndjlentreh- ake bah locmeboening barisan Djermc:?n menjang Nederland sar- ta a11ggonne mrawasa. Ing kono minister Welter oega ngandikak- ake bah anane ,.colonne kalima"

ing Nederl~nd kang gedhe ha-

• nget anggonne meloe andoem ga- we ll1bijantoe loemeboene bari- san Djerman. Colonne kalima, ja- ikoe aran ing grombo!ane kaoem kijanat. Ing kono katon si!pira ge- dhening roi kang katindakake de·

ning colonne kalima ikoe. Oega b ton Si.!;:>ira gedhening pagawe-·

jane ngroesak negar.a !av. bang~·a~ nc dhew~. kang k tfrldakaU: df ..

ning h;:ngsa V•/alanda ·a:v1 90-

i<rnga~1 j\j, S. B. Ora ana cljz·;~··ng

Li.no tJr;J!-..3 kanggo nc'.i _..::br·\i kao?.!r1 ki_ja11at .rnnoe. 'f~n!);i. k~­

gondhr.-Jan rasa pangl·asci scfo:- thik-seth ·thik, golongan mao~

paulw tandrmg bebarengan karo n1oengsoeh kanggo ngroeboeha- ke negara Ian bangsane dhewe.

Pagaw~jan kijanat kang am- bebajani banget iki, sanadjan ta

term .'.'lj) r.egara kang isih tegoeh,

oega ~lirac:a dening pradja-pradja geailiet.'.rd-::n. Kabar-kabar ka- wat ~naru1kake anane tangkepan- tangkep=in toemrap wong lng- gris scpiran-pirang kang mon- tjol. kC111g sikep Ian idham-idham- aue disMdjr1nani. Ing bab iki Nederland ngorban;ike dhirine or• k<rnthi sengadja.

Dei-;~ :nq tan.ch kita. anane be- l::<ii<.: 1:'>'.'c~ m<fthi dikawekani.

Wong sepirnng-pirang. bangsa vVaiad a. kang disoedjanani di- tcingkepi .;aregedegan Ian dising-

kirak~ sob. b~lwajnn. soepaja

ura bi-;a _in L .. 1ka~e ro~!e ~ .. i?ng

dric;·s~,r. i1~.1F:. l-·<:~nr·~~ah :~:h te- rn::s nJj~.g:i k 11~jcng binggo nga- w(•k;::ni 01.Jja r.iJanti tocwoeh pnnqga,,·e k!i3n.1t. j;i:~:ce ~ar?..na

Para pcm.goeroe.te Surya. Wi rawan

;·~··ri Lohn.(

l.'.::,,,,· ..

:.(lfrt1

,,isih .Z.i- doed).

J( an.g

loenggoeh.

sisi:h kiwa. Ni lru1 Ji .'.n, A.-.·ih. ;mnimpin poe-

tri. Adjoe11. c geraka,,i S.W. tero e& ndede l; jen am.a

toor9a.

lnro k.atng metoe, kang mlehoe

a'lt.jar

o:na & epoel-0eh .

.lfoeu~

11adjan

akch

pang-

godkane, m.a/,ah pesat kemadjoewa1'e.

ta.npa neraneake sabab-sababe.

anane pirang-pirang larangan.

Sepira wae abote roemrap kang ngeman marang wawatesan!ng hoK-nak dernocratisch, sidji-sidji- ning sembojan kang ing wektoe iki koedoe digegem koekoeh de- ning sadhengah pendhoedhoek, jaikoe: edohana, malah manawa

\)1sa. oesiren apa wae kar.g bisa 110Pwoehake panggawe kijanat.

Ora perloe katerangake ing kene, manawa sembojan iki sem- bojane sapa wae kang nggondheli kasoetjijaning kabangsan: toe- mrap bangsa Indonesia ija toe- mrap bangsa apa wac, angger kcpengin digolongake bangsa kang soesi!a. Ing salawase Ian ing sadjrone perdjoangan kita bangsa Indonesia dhewe, salah sic!jining panggawe kang doe- rocng taoe dingapoerani dening rak.;at, tan ana lija jaikoe : pang- gaw<': kiianat. Salawase kita nge- nerake perdjoangan kita marang sikep teroes terang. sikep nge- dheng. Ing kalangan kita ora ana panggonan kanggo kaoem kija- nat bangsa.

Adhedha<:ar ikoe. kita gam- pang wae mang~rteni Jan mbe- nerake sikepe bebrai~:n Walanda :.ng kene Jan P<imreu.•ah oega toe- mrep hm:gsane dhewe kaoeru k!- janat ikoe. Manawa ana Sn\Vi- djining tandoek b ng sadjake wengis oepamane, koedoe dipi- kir gedhene bebaja kang toemi- b, ing rakjat \Valanda dening para tockang ngedol bangsa ikoe.

Apa :;.Jdii bah kang pedoe di- adjokake ing kene. Akeh ing <in- tara kita, k<mg ncljcgcg 1rnl:ka c,eroehi kal2jan njata pira · kehe bangsa W Jlanda dhewe kang nedya ngedol tanah aire. Sawe- rcch kita bangsa W alanc!a ikoe kabeh tresna bang-a la:1 oradja.

\Vong-wong kang knpetoeng montjol, kang dikoermati deni~

bebrajan, <ljeboel tincmoe om

soetji Ian kawcdhar ie::ocs

terang andhemane toemrap Pa- ::nrentah Jan bangsane dhcwe.

?aengga perloe ditangkep. Apa kedadejan kang mengkene iki ora ndjecgerake toemrap rakjat bangsa kita

?

So;c>walike. perdjoangan kita o•

!eh woe!angan Ian pennalaman- pengalaman kang hebat, engga sidji-sidjining tando·~k kang ka- wawas bener, jaikoe

f

a i r - p I

a y (

teroes terang). Parindra,

Gezmdo, P.

I. I.

Ian sapanoeng-

(2)

galane; kabth noedoehake siJ kep ikoe. Ing antarane maoe ka- beb ora Wiemoe kaoem kijanat.

Ing sadfrone kradjan Wa1anda n

_

galami pantjaroba, kabeh

ma~e

njata padha ora gelem · make- woehi

Pam~ntah

kang abot ba- nget tanggoengane ing wektoe iki. Instructies-instructies kang

di~enehake

dcning pemimpfa- pemimpine kabeh ngemoe keka- repan : ngrewangi Pamrentah ndjaga katentremaning pradja.

Tanpa omong akeh-akeh saiki katoedoehake sarana panggawe.

Sulah panganggepe pers poE>tih dhek bijen, djarene kita nedya mantjing ing banjoe boethek.

Ing Hindhoestan isih ndadak nganggo dieiingake dening Pan- dit Javaharlal Nehru soepaja penganoet-penganoete adja nge- woeh-ewoc!ii lnggris kanggo nggajoeh idham-idhaman kabang- san I-lindhoestan, sanadjan sa- rana non-violence Ian civil diso- bidience ( mbegoegoek tan pa pa- nglawnn) ija adja. Nanging ing Indonesia pepeling mangkono, ikoe wis ora perloe. Perdjoanga- ning bangsa kita wis

r~emangsa

dhewe Ian ngerti marang kaha- nanc.

Sikep kabanqsan kita saiki ja- ikoe :

·niet misbruiken.

lki wis kaboekten.

Lan pertjajoa, manawa sikep kang mengkono ikoe bakal saja maeda!ii tin!mbang

sikep

kang ora-ora. Kita pitaja Ian jakin, manawa para pemimpin Ian para penganoeting pergerakan ngedohi panggawe kang adhapoer kija- Ildt marang negara.

Moeng sarana sikep mengke- n.c. k

ita.

koelawarga. bangsa Ian pf:rgcrakan kita bakal tetep ra- ha:ce

!

- 0 - -

SAKA RBDACTIE.

Sdr. anb. No. 24116 C,0cnoeng- k id o c l D.k. : Ka~>aran ikoe asale saka ,.Kcdjav:cn", kalnwarti Gc,~;'ermen. N;;- nging .. Kedjawen"' dhi'wc! mbandjoer

noeso~li. manawa kabar ikoe ora n)ata.

Sdr. 1-1. K. R o e km i Semarang : Tjrita tjek'lk ora bi~11 kapatjak. Rak o•a gernh panpgalih, ta?

Sdr. \.Varga P. S. I. S. S a I a • t i 41 a : Ora perloc kita pat.iak. Sdr.

ora pei"loe ngrcwes rerasanane li)an kang natjad .. perdjoangan" kita, betjik djalan tero~s. Ing ngendi-endl pantjen lsih ana inlander kang ngakor. dadl pe- mimpin peteta-petete kaja kandhamoe ikoe, wan!ne moeng jen marang sedoe·

lorm~ dhewc. Biografie-ne Ian .. djasa"- ne tilas ketoewa X. ora perloe kok ki- rim, awit kita ija wis ngerti kabeh, nanging ora perloc. Sing sareh. sabar, bisa .ze!fbeheerschen, mesthi rahajoe kang tinemoe. Soeradlra djajanln:irat leboer dening pangastoeti.

- 0 -

r··

TOBNTOEN.A.N PAKl:..i!JAN

MANDHlRI.

n9Gegadhang karosaning

ekonomi bangsa.

-o--

SABEN

..-:o;"!o tm:v";.: '.r•.'.!:1·<1

marang

n

na

ke.

f,tfoelc:ne

mes th i

sing

di~pdbang wepaja anake ko'!

\\:i bis.J

da-

;,

:":}:~ .. P.

;;t:: ·' ...

11-~·r.,~.; ~.' ... "'. ·.··

Vc'"

····.·'

<l

i

:~" i ' , '····. ;

, t .~

d i wcng kaja sing dadi idhnm

ldhamane.

Oemoeme

won'l

sing moelja Ian

:~i:l.g

kadjen keringan.

Sarehning

wak

toc

scmoao ing pandelenge

sing ketok moeng jen dadi prijaji

gedhe

sing bisa tjotjog karo pe- penginane, moelane pilihane ja r,1bandjoer tiba marang

.. prijaji

gedhe".

Temboeng prijaji tegese wong sing ora njamboetgawe kasar.

Dene sing kapetoeng pagawe- jan kasar ikoe adate krija, tani.

dagang Ian sapadhane. Ing pa- mirsane para sepoeh maoe, sing njamboetgawe kasar bakal ora

kadjen

keringan, moelane ora d.i- pilih kanggo

kekoeclangan.

Pa- gawejan kasar ikoe

.\!Sor. koe-

doe d:sirik. koedoe d

isingkiri.

Jen

ncle!eng

kahanane masja-

rakat

Mlika djaman semono.

.pa!ltj~n

doerneng

ana

wong sing dag

a

ng. oetawa sing krija, oeta- wa tani. sing oenggoel kawroehe, nganti ndioer bisa ketok mente- ren'l. dadi pepenglnane wong akeh. Apik-apike ndjoer ana te- temboengan : ja bener wong da- ganq ikoe soegih dhoewit, ning

tanclan!1-tandoeke

kasar. Sar- t3 pantie. n ja doeroeng ana soe- da

:,

:ir sinp nganti ndoeweni si- pat Ian prabawa kajadene Mitsi- bushi in:,r Japan. ka"'l

'"l

mitoeroet tjritanc Anton Zischl:n pantjcne kert"

aiarani

.. de werkelijke re-

~eerder

van Japan". Ing pata- nen doeroeng ana sing mbandjoer wis bisa ngroeoakake organisasi patanen kajadene sinq mlakoe inq cultuur-onderneming tjap koelonan, mengkono oepa kr;i

;i si.,'l -h

isa kaia

ning

nnoeweni ,.Ford" ing Amerika. Kirakoe, oepama ing djaman

s<"m~no1u-1 ban,..~;11.:oP.

wis ana sing ka:a tak kandhakake koewi maoe, kirane, kekoedani:iane ora bakal mocng soepaja dadi

..

prijaji gedhe" wae.

San:ldian kekocdancian sing mengkono maoe pantien ia ana gegajoetane karo kahanane ma-

sjarakat ing· cljaman samengko, Ian ja wis memper jen ngengeti kahanane. nanging saikine k_ e- koedangan maoe nganti wis noe- moesake watak.

Kawoeningana, watak sing

ngina

njan.g pagawejan kasar koewi saja soewe saja ngedoha-

k~

baurisakoe saka pagawcjan kasar. Ditambahi maneh sipat- ing sekolah sing dianakaRe na- gara. kabch ditoedjokake marang hambtenaran. J

a

wis mesthi

wae jcn pansinane marang pa- gaweian kasr.r

ikoe mbandjoer loewih mandjing maneh ing ba- loeng soengsoeme bangsakoe.

V<l oesana kang kaja ngono koe-

wi

ndjoer ndadekake saja soewe

saja

koerange hangsakoe s

inq cl

agang Ian sing doewe pakarjan merdika. Sandhocng lljeklcek wong kepcngin boeroeh. Oeta-

\va

ien dial~esake

: sandhoeng d]ekloek wong kepengin dadi prijaji. \Voesana pagawe;an da- Hang Ian pakarian mardika war- na-warna meh kabch dadi tjekel- aning bangsa

.

mantja. Bangsa

mantja

iki

sing

ngglenggem.

marga ngerti jen pagawejan ka- sar sing diina dening bangsakoe

koewi bi~.a noewoehake

kamod- jan kang tanpa kena kinira-kira.

P

a11

9inane njanq pagawejan ka-

sar

ora ana babar pisan, mang-

.0:10

oemoemt: bangsa mantja maoe. Koewi

maoc

ki!heh meloe

nda

dekake koeranging kekoewa-

tan:ng ekonomi bangsakoe.

Saka

pamawaskoc. •sa djroning kit;

!

se

!ki

padha manggalih prije

b!sa

ne

ekonornining

bangsa bisa

loewih ma

djoe. kadjaba bangsa-

kce diweroeh.1kc maran2

tehnik

Inn oroanisusi

ekonomi, perloe oeqa didandani saka ing d_jero.

\Va ta!-: s:ng ngina marang pa-

02w~inn

kasar maoe koedoe di- brantas.

Toemrapiuq

wong tcewa-toe- wa sing wis kebatjoet. ·kirane si- pat ngina njang pagnwejan ka- sar ikoe wis ora bisa ilang.

Moeng wae, para nonoman sa- iki. botiah - botjah.

anak-a~ak­

koe saiki, ajo padha didhasari sing lo°-wih

tjctio~

marang ka- hanan saiki. Dadi adja dikoedang soep;i_ ja dadi prijaji qedhe. na- n

ging dadi.

tani gedhe. oetawa dagang gedhe

o~tawa

oemoeme d

udi ,.qcmbonging wong merdi-

ka".

I<oewi maoe ora ndoewP.ni

teges

jen

ing

temb~

ora oleh da- di prijaji. Awit pantjen aHh wong sing jen dadi wong mer- dika ora bisa madjce. ning jen dadi prijaii

bi~a

madjoe.

Oetawa sebalike. Moeng wae, kekoedangane maoe mesthi bakal bisa ngilangi panginane marang pagaweian kasa:-. Am

;ir-

pa iki sing satemene bisa dadi dhasarinq pagawejan merdika sing koekoeh.

V.T

on" sino arep oerip mcrdika koedoe doewe sangoe sabar Ian tawekal. ora wedi k:mgelan.

Ara slnq dadi kewadiibane koedf'e bi!-la

nolaknl~ake

c;;iran::l ora diprentah ·ing Jij

r

:n. Pamardi

sing toemoed,joe mrene, mesthi marakake botjah jen isih sekohsh ja bisa tamat sarana betjik, oleh diploma Ian sapanoenggalane.

Ui!ne jen wis tamat sekolah, sa- rehning pikirane bisa oerip, mcs- thi mbandjoer bisa !Jemoe dalan prije bisane nempoeh pakarjan kang merdika.

Toentoenan sing diparakake 111arang pakarjan merdika ikoe mara.1rnke bc-tJan naoe\Jl!ni s1pat ac

tief Ian doewe initiatief. sing

diparakake marang kaprijajen ikoe marakake thoekoeling sipat passief fan pinter mbangoen toe- roet. Ora kok jen mbangoen .toe- roet ikoe ateges ora betjiik, sebab

,

.• . .

senaa1an wong smg arep oerip merdika koedoe b.sa nceroet prentah sing wis mesthine, na- nging jen kabisane ikoe nomcr si&ji moeng mbangocn toeroet.

misthi ora prajoga. ( temboeny mbangoen toeroet kang dikarep- · ake ing kene, jaikoe mbangoen toeroet kang wato11 noeroet wae,

tan

pa ndoewi:ni initiatief,

·

corr.).

Kadjaba sing kaseboet ing

1:dhoewoer ikoe

kabeh, sing sapa ditoentoen soepaja ing temoe oe- rip merdika, mesthi oega ditoen- toen wani marang samoebarang

r,awe,

ora tampik kasar ortawa aloes. kabeh padha wae. Sana- d

jan

kasar ja koedoe mlakoe sa-

rana

s:imesthine. Kawoeningana.

jen ditliti tenan. toentoenan bo- tjah marang njumboe; ga\'/.!

ka-

sar ikoe malah dadi tatnbah

koewating kek~repatl,

marakake ' loev'.rih gampang bisane ngereh

uwa

ke dhewe. lki sangoe toe- mraping wo119 kang

. arep man-

dhlrcng pribadi kang

ftom~r

sidji.

Minangk~

penoetoep, ora ana

alanc jen · ing kene takkandhak-

ake.

jcn

ing Eropah wis akeh ba- nget nagara kang nganakake a

r b e i

d s p I

i

c h t kanggo para perr:oedhane.

·

Moenggoeh

-ar-

beidsplicht

~oe

woedjoede moeng ngedjokake saben pemoe- dha, ora perdoeli anaking mi- nis.er oetawa toekang tjikar, ing snwidjining wektoe njamboetga- we .. ngoeli''. ing sawah, matjoel gawe kaienan Jan sapanoenggal- ane, octawa babad alas sarta ndhoengkar pagoenoengan Ian lija-lijane. Dene

tocdjoewane,

ora lija moeng kanggo nenoen- tOl' ni soepaja pemoedha koewi maoe kabeh ngerti rasane Ian ora bakal ndoewe rasa pangina ma- rang pagawejen kasar, Ian wong kang nandoekakc.

Tc.emraping bangsakoe.

jen

kang kaja mangkono maoe .bisa diwiwiti, kiranc bakal loewih ng!lampangake manoenggaling golongan intellectueel Ian para golon1:ian .. raljat djelata". Woe- sana bakal ngoentoengake par,e- rakan kebanqsan. toer menehi bi- bit selfhelp kang nggegirisi.

Apa kirane pagerakan kabang- san ora bisa miwiti dhewe. sa- doeroenge nagara ngaqakake ?

S. MANGOENSARKORO.

Djakarta.

- o -

(3)

Papra11ga1 ing Eropah koehm.

SARTA SOEMOEKE ING SAINDENGE BOEWANA.

0

ING ngisor iki kita pethik- . 3ke djarwan wantah anane kabar

2

kawat kang perloe kang disijara- ke dening Aneta (locmantar s.s.k.

S.O. Ian T..?mpo),

jaikoe kabar- kabar sal<a soember Reuter (lng-

crr:., \ Havac; (Prantiis). Ian Uni- ted Press ( Amerik~) kanq kena kaoemoemake ing lajang kabar kaseboet maoe:

Reynaud, premier Prantjis.

M a l

t

a, 26 Mei (A;1etn- Reu:er}. Dina

iki (26

Mei) con- sul Amuika ngelingake marang

wong-wong

Amer

ika ing Malta (poelo in!J Scg.:1r,1 Tengah)

kan- thi ban9c t

soepa,ia

soemingkir snka kono l<in bali menjang Ame- rika.

(Ancta-Domei).

Manoet kabar saka Berlin marang .. New York Times". Hitler menehi

werceil 11iarang

wadyabala lan pradioe- rit-pradjoerit moedha jen akeh ing antarane kang bisa moelih

ing

sadjrone sasi Agoestoes iki.

Dikandhakake manawa Hitler oega

n~rangake j~n

pangrangsa- nge Djerman ing Belgi Ian Pran- tjis ing dalem perang

1914

ikoe moeng djadjal-djadjal

sarana

stoottroepen wae jen katandhing karo serangan gedhen-gedhenan

iug

saiki iki.

P a r

i

s. 26 Mei (Aneta-Re

u-

t~r). in~ katrangane mara ng persbure::iu Belgi, minister ndja- ban rangkah Belgi menchi we- roeh manawa radja Leopold sa-

!ki lagi ana ing tengah-tengahe pasoekan-pasoekane, Ian pa- mrentah oemiring radjane.

( Nanging tilgram tg.

28

Mei ngabarake, manawa radja Leo- pold seleh gegaman, tanpa sa-

remboeg

karo minister, red.)

.

Lon d en, 25

Mei (Aneta-

P."·~·p~).

B. B. C. (station radio

lnggris

;ng

Londen) madrak-

a:•e

Hitler karo Alcapone (ban·

dh

it

peng-pengan ing

i\meriKa)

kang katiwasan nalika arep nin-

c!akake

krenah-krenahe

ing

New Y nrk, merga

mbandjoer dikrojok

bangsa Amerika saindenge.

Mangkono oega

saiki

negara ge- allieerden ngrojok Akapone saka Berlin kang bakal

katiwasan

oe- ga.

P a r

i

s, 25 Mei

(Aneta-

Reuter)

. Diwarak-warakake, ma- ndwa

saplok Weygand diwisoe- dha dadi mahasenapati Prantjis,

ana

djendral Prantjis

15,

com-

mandc.nt-commandant

divisie di- potjot saka kaloenggoehane.

L o

n

d

e

n,

27

Mei (Aneta- Reuter). M

ilitai

re

correspondent .. Reuter"

noelis :

..

Kabar-kabar

kang ngandhakak~

manawa Diennan nckakake

kekoewatan ah ge:are ( stcliing} ing Sieg- friedlinie

Ian tapel

wates

Zwit- serland

noedoehake

manawa

ing

Pra nrjis lor

ana

pajoeda n

kang dedreg".

Saprranganing wadya Djer- man

sadj:i

ke

saiki dipapanake ing lapang

tjampoehan kajadene ing

S3djroning perang donja

bij.?n,

kang

dianggep betjik kanggo

1;angkis scrangan

tank Ian pa-

soekan-pasoekan

motor, merga Jeter. Ing lija panggonan

,

tang-

\!Oel-tanggoel

Ian soesoekan-soe-

l<Jt!ju W!'O;, nut.a in!,l .Rocmemil •

rnekan

ing v;aandercn menchi nengajo.man kang orajooa.

' Lon d e n.

2i

Meiv (Aneta-

Reuter).

Commentator

Radio Paris

neranga~e : Calais

isih te- tep

ing :angan kit.:i (

Prantjis) Ian bakal kita

koekoehi

kanthi ngeto!l

kekocwataa

kita.

L o n d

e

n. 26

Mei

(Aneta- Hcuter) .

Minister

Duff Cooper

(

lnggris) ngontieki

politiek-e

Hitler

mengkene : .. Ing wiwitan ri

ikskan

··eher I Hitler l i),oe mboe- didaja nganak.

ake

m~mitran karo

lngg

ris Ian arep njirna!:akc P~an­

tjis. Nalika clisocmoeroepi

ma-

na;.•;a maksoed ikoc ora bisa

ka-

tekan, mbnndjoer

moe

toesake

?rep

nggei:ib!engake

. t~na~a:-e K<mggo

matem Inggns · dh1s1k.

Kabeh goem

amoeng.

marang kawoesananing perang saiki iki.

Kita or-a perang kanggo ngelar djadjahan oetawa ngelar pangc.e- wasa kita,

Ian ija ora

kanggo ke- ag

oengan kita.

Kita mboec.iidaja

soepaja

tanah Prantjis tetep dadi.

P a r i s, 26 J\.IIei

(

Aneta-Reu-

tC'r). Serangan-s~rangan Dier- man

ing

pamcdhn;i peranq

l"r

era

olch !'.'!

awe. Aksi tjilik-tj

llik

~ng pame:llu:n pe:-<mg Somme

J1.awoe!'ananc

kang!'.1Ct bimena-

ngan:! Prantji!:.

Bari~<m

Prantji

s t:sa

ngrcboet man

eh paoan-oa- p;in

p:iniabrano;ia n ing

kali.

An- IJ.rane Aisne

fan

Maas ana tjam-

r iehan

ka11g

C::edreo

a11~:1r.1n.::

b:

risan Die:·;~i:Hi

Jan Prantiis. iui:i

tlatah Mo!1trr:edy serangane D·erman bi~'l katangkis.

N

c w

Y

o r

k, 24 Mei

(.ram.imr pr;:1nedlian pcrang ing Relyi l.an. Pra:a,tjis sisih lor. kang ing wektoe iki lagi kanggo

bandajucda kang ded1·eg.

adjang

(4)

~

Katja . 4.

c!arbeke bangsa Prantjis. Ian ·ta- aah lnggris tetep dadi doeweke wong-wong kang manggon ing kono".

Belg rad o. 25 Mei (Ane- ta-Reuter). Dagblad ,.Vreme"

ngemot kabar saka Rome kang nerangake, manawa keproengoe warta saka soember kang kena dipertjaja, manawa Itali me- nebi instructie marang wakil- wakile ing negara Balkan, soe- paja mene.hi weroeh jen sakabe- hmg kabar anginan ing mantja pradja bab ma.1<.soede Itali ar:.p merangi Balkan ikoe : ora njata.

Sa•eroese dikandhakake mana- wa wakil-wakil i.Koe ctiwenem

m•

Structie oega, soepaja menehi weroeh marang negara kang se- s.1ngkoetan jen ltali tetep mboe- didaja sabisane, ngalang-alangi mrenteke geni paprangan me- ajang Balkan, Ian mbandjoerake perhoeboengan adhedhasar per-

. djandjijan-perdjandjijan kang sa-

iki wis ana.

R o ni" e,

26

Mei (Aneta- Reuter). Saiki soerat kabar ming- gon .. Relazioni lnternazionali"

( Itali) terang-terangan mbelani perloene ltali nindakake inter- ventie (nggebjoer) militair. Kan- dhane : Ojerman saiki wis nje- dhaki

~edyane

ian ltali oega.

Bangsa ltali arep medhot iketane ing Samodra Tengah, Ian mbe- soeke bakal nemoe laoetan kang n1enga. lnggris Ian Prantjis tetep ngoegemi sikepe kang negatief Ian bangsa ltali soemoeroep ma- oawa bakal padha manggoel be- dhil kanggo moedjoedake nijate kang wis samesthine ikoe. Titi- mangsa kanggo moetoesake wis toemi!)a.

R

o

m

e, 26

Mei (Aneta- Reuter). Soal

.,perang

apa ora"

isih

t::insah dadi kawigatene sa-

ben

wong ing

Rome. Ansaldo, boofdredacteur

,.Telegraaf"

doe- weke Ciano, noetoep karangane sarana

toelisan : Toemrap sabl.'n

..PANJEBAR SEMANGAT"

poekoelan kang k~tamakake de- ning Hitler marang geallieerden, bakal kita wenehake ing sadjro- ning swasana kita ing Middel- landsch_ e Zee.

Rom e, 27 Mei (Aneta-Ha- vas). Wong-wong kang njoe- moeroepi ngandhakake, manawa s.k. ,.Lavoro Fascista" (ltali) kang wiwitan kanthi terang-te- rangan nambahake Nice (koetha ing pasisir Prantjis sisih kidoel) dadi pepenginane ltali saploke perang iki.

G e n ·u' a, 27 Mei (Aneta- Reuter). Prc;>f .-prof. Ian student- student ing Universiteit

Gem.~a

ngirim welingan marang Mus- solini, kang wosse njagoehi ban- toewan kanggo moedjoedake .. toedjoewan agoeng saka impe- riaal ltali, kang keslempit ing sa- modra ltali, merga pangoewasa- ne negara lija, kang ora

kena

di- enengake wae".

W a s h

i

n

g t

o n, 27 Mei (Aneta-United Press). Ing pida- tone kang kawedharake nalika 26 Mei sore, Ian kang kate1an

..

Fireside Radiotalk", president Roosevelt ngandhakake, mana-

\va politiek ndhewe kang katin- dakake dening Amerika Sarekat ikoe ora kena dioegemi maneh,

Ian

perloe nganakake sij"agan gegaman, mangkono oega toe- mrao mbrantas ,.colonne kalima".

Pidatone Roosevelt ikoe katam- pa gembira dening bangsa Ame- rika.

Kalangan politiek ing Was- hington nerangake, manawa Roo- sevelt isih teroes mboedidaja kanthi

srempeng

kanggo nggon- dheli Itali adja nganti meloe pe- 1a.ng. Salijane ikoe jasa front kang koewat toemrap Djepang.

Kabeh golongan pendhoedho~k njeroedjoeki soepaja barisan sa- modra ditahan ing Pacific. Akeh tandha kan9 noedoehake mana- wa Pamrentah Ame:ika ndoe•

weni sedya arep mapanake ba- risane samodra ing antarane Djepans Ian Indonesia, saengga

sirepe

perang.

P a r i s, 28 Mei (Aneta- Reuter). Ing pidatone ing nga- rep radio, premier Prancj1s, Rey•

naud, ngoemoemake marang rak- jat, manawa radja Leopold ing Belgi prentah nglereni anggonne oemangsah moengsoeh Djerman, soelaja karo advies-e para minis- tere.

P a r i s, 28 Mei (Aneta- Reuter). Dikabarake kanthi opi- sil, manawa sawise minister-mi- nister Belgi kroengoe kabar bah poetoesaning radja Leopold, pa- dha nganakake parepatan. Poe- toesaning radjane maoe kaanggep o r a s a h, Ian pamrentah ngoesoelake soepaja pamangsahe Belgie d i t e r

o e s

a k i

m

a-

n

e

'h.

P a r i s, 28 Mei (Aneta- Reuter). Communi'iue so1e ne-

ra.,"ak~.

ma11awa poetoesaning radja Leopold ikoe bisa oega n, , ... ,.,au1

~·d!l!:JesueKing

Ujerwan ing sisih lor, kang ing kono pa- soekan-pasoekan lnpgris lan Prantjis teroes mangsah sarana katetepanmg a_ [i kang ora owah.

P a r

i

s. 28 Mei (Aneta- Reuter). Loemantar radio, Pier-

lot (premier

Belgi) nerangake, manawa pnmrentah ora meloe moctoesake nglereni panglawa-

nan

kang kaoemoemake dening Radja Leopold ikoe. Commen:

raar-e jaikoe :

..

Pangga\tre wong sidji ora bisa ngiket bangsa Bel- 91

saindenge".

Pamrentah bakal mbangoen wadyabala anjar.

P a r i s, 28 Mei (Aneta- Reuter). Djoeroe sabda militair Prantiis kandha : .. Panggawene radja Leopold ikoe loewih tjilaka, awit katindakake ing wektoe na- lika geallieerden ketaman reribed, sanadjan ora mbebajani".

R o m e, 27 Mei (Aneta-

Srsawan""n ing k!Jetha NaMJik, N.-1orwcyr.n sisih lnr. jnikoe.

knrthn kang

wiwit ty. 2.9 Mei

fnn.T1.oet I~eutcr

wis

kangctn

de

ifog

wadyaba:ta 11t.ggris, kareboet aaka

tanyatii

Djerman. '

Sumuc:r Welles, onderstaats..>cretaris Ammka Sarikat.

Reuter). Mitoeroet soerat-soerat kabar ing Rome, noengkoele ra-

dja Leopold ikoe doega-doega>

nggawa prabawa gedhe, lan n1oedjoedaK.e tactor kang moe- toesake sikepe I tali toemrap pa- prangan saiki iki.

L o n d e n, 27 Mei (Aneta- Reuter). Correspondent diplo- matiek saka .. Manchester Guar- dian" ngroengoe kabar gandheng

karc

baline Sir Wilfred Greene saka Rome, manawa oesoel-oe- soel anjar kang kaadjpkake ma- rang \\rakil lnggris ikoe bakal bi- sa dadi dhasar

k~nggo

nganak- ake piremboegan Ian

perdjandji~

jan antarane lnggris lane Itali.

N e

w

Y ,o r k, 27 •Mei (Aneta-Havas). Mc Cormick n,iandra rerenteng ing Amerika kang saja soewe saja tambah, Merga kedadejan-kedadejan ing·

Europa ikoe ana ing ,,New York Times", kang antarane mang-

kene : .. Amerika 0

Sarekat kaget meroehi kamenanpane Ojerman tC1emrap Nederland, Belgi Ian ge- allieerden. Kita kaget, awit garis d<>fensie kita wiwit gondjing Ian merga peperangan saja njedhaki·

hta. Nanging iki doeroeng ka- beh". Sateroese: .. Rakjat Ame-

nkc:

Sarekat koedoe nlbakake p<'etoesane dhewe. Bangsa Ame- rika ngadhepi poetoesan kang loewih angel

Ian

loewih penticg tinimbang kang dipawa dening Amerika menjang Europa nalika

taoen

1914".

B

e r n,

29 Mei (Aneta-Ha-

vas) ... Basler Nachrichten" kroe-

ngoe pawarta saka Berlin, ma- nawa Heeresleitung (pimpinan·

agoeng wadya Djerman) saiki nglimbang arep ngangsahake pe- p•!rangan loopf1raaf ( perang nqangq'o djoeHangan) ing pame- dhan Somme Ian Aisne, sebab ka-

bch

prabot kang mawa mobie!

arep kasedhijakake kanggo se- rangan kang koewat marang·

Inggris, kang mitoeroet warta-

warta kang socrnebar ino Berlin

ora soewe maneh

hrik~i

kaang-

sahah!, samangsa samektane ...,,;is'

rampoeng.

(5)

1_ ._Jun_i""!!'l_940_. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _;. .. P.ANJEBAR SEMANGAT..

._.

________________________ _ Katia

~

sadina tekan.

Uetangan kang pantjene ke·

na dibaiac 2 sasi,

"t

sasi Ian 6 sa·

si maneh arep dibajar kentjeng.

Wis mestbi . bae

:re9an~n9

wisseie ija miring.

~auu

119remboe9 bab pikira- ne kang motangake.

Geneja

ta

wong-wong mantja pradja ikoe kok padha motang•

ake barang lan pangadjine ka- AMBAJAR LAN NAGlll

tetepake

mawa dhoe-.vitt dhe- OBTANG. we? Wong Londen ikoe nek Menjang mantja neg_ara. motangake marang wong Sema-

rang oepamane mbok ja dietoeng

n.

mnwa

petc-engan :i:'Oepijah Ind.

• - o -

Crt. bae, d.ndi sing

oetang 0ra

DBNB 2 m/dato koers 'ija loe- bingoeng.

yih moerab tinimbang karo :debt- Nek karepe sing octang mono koers. sabab olehe toekoe w1ssel ija mengkono. Balik kang mot<:- dibajar kentji:.ng, nanging sate- ngake, ora; djalaran saoepama kane wissel ana ing tangape katindakake mengkono,

ana ka·

wong kang koedoe nampani P,a• la mangsane hakal toena kang n11adjine. dhoewite ora bisa ka-

toewoehe

saka gesehing

koers

. tampa toemoeli: koedoe ngenteni Karo maneh, loemrahe wong nge- manoet tangga)e wisse). dcl barange ikoe, regane ja ti- Apa

ta

preloene dene koers noelis mawa dhoewite nagara

-

kok ana sing ditetepake 2 m/dato, ne.

.3 m/dato,

4

m/dato Ian

6

m/dato Tjethane mengkene:

Wong

ikM 1

Londen

ngedol barange marang

Pranatan maoe disadhijakake

wong

Indonesia nganti apenga- tanggo wong kang moewah- dji £ 500.-/-. Dheweke ora

•oewoeh dhoewite, kongsi bisa mradoeli sanira bit1<al p:cimbnjr?•

111bajar oetange sadoeroenge re wong Indonesia mitoeroet wektoe kang didjandjekake sar-

.kehing

wisselkoers, nangmg il.aug

ta

maneh gandheng Jan wektoe-

diweroehi

moeng n99onne bakal

ae kang preloe dienggo ngirim·

J.1.ampa

dhoewit

£

500.-/-.

ake wisse) nganti toemekane ing Saoepama reganing barange langane laang dikirimi.

w·s~el kapatjak

mawa dhoewit roepijah bng koedoe dikirim menjang

~.ang

ing wektoe pangedole di- Amerika.

oep~mane,

rak ora bisa

padhakake

adjine Ian £ 500.-/-.

••••••••••••••• ••••••••••••••••••••••••••

Peroet rasa sangat moeles, pinggang sakit, tjahaja moeka poetjet, sena kloewarnja darah koerang bantjar (koerang ioeas), ada soeatoe siksaan jang diderita oleh kaoem erampoean diwaktoe dateng Boelan (Tjoetji-kain).

Kesakitan ini sigra aken be-

!l'enti djika dipakeinja:

DJAMOE DILEP

TJAP 2 NJONJA

.fabrikaat Soerabaja. Harga a fies boeat xo x minoem f I.-

DJAMOE INDUSTRIE •• IBOE••

:•11t•llllM•1tM••t1••••···· ··· · ···-

e tjj "fceitJ seWf. ladu1 se4f

~ ~LIHLAH

OJAMOE"TJAPAJAM"JAN0 • t · SOEOAlt TERKENAL 21

TAOEN

LEBIH.

: Mt\NOJOERNJA LOEAR BtASA,HARGA

ii

POEN SANGET

Rl~IGAN.

I I

II II fl Ii! ~

ta li

II

II Ii

• •

• Bio:<l dap2~ beli paria: .,

• BATA VJA - C. : K;·:1mat No. 50: BA:NOOENG : Tjibadakweg It. C. : •

I

S:C!V!-:1:RANG:

Kara~gt";ri

150 C.: Kao.'?men No. 21: SOLO: Singosare:o

I

• Si·:>. J.31, Pasar L?g1 1To.<o Templek); SOERABAJA: Songojoedon 118. •

•••••~~~•••e••••••••••••••••••••••••••••

mbesoek wektoene nampani

ha- wong

2

sadjabane bank kang

jaran. wong

maoe bisa oega tam- padha dol•tinoekoe barang. Ba- pa

koerang

oetawa

loewih

saka Ii.le ltang dhisik maoe wissel

•· 500. - /- . Dene kang

dadi

dja•

~ang

t1,,ewoehe saka wong kang

larane

ja ikoe mocnggah moe- arep mba;ar oetange mbandjoer

d

hoene

wisselkoers.

sesangkoetan Ian bank.

Wissel-wissel

kang dakatoer- 1'1agih oetang.

ake ing ndhoewoer ikoe wissel Jen wong

arep nagih oetang

kang scsangkoetan Ja

n pamba ja• marang wong kang taoe dioe·

ring oetang

metoe bank.'

tangi ikoe dalane :

Ana maneh wissel

kang

ba- Nek

pamanggonne noen99aJ bar pisan ora magepokan

a

pa-

nagara,

aoa

karo

bank,

sarta ora

:ma b~nk sidji-sidjlja

kang meroehi bab

maoe (

ka d iab a

jen

dido!

ma•

rang dheweke).

T

ocl

adhane mengkene:

tN ong

ln::ionesia :ngedol

ha·

range :llc:ra!:

g wong Japan,

pa- nga!ljine

a~Ol

f 10.000.- . Wong

Jndom~~ia midi noelis

wisst>l toe

mrap wong Japan

maoe; wong

Japan ikoe n

j

a

nggemi. (mriksa- nana

toeladha

ing bab .. Ado! Ian

:oekoe barang" bijen).

Wissel mbandjoer kabalekake menjang Indonesia. Wissel iki

mbnndjo'!~ dieiih w

ewenange ma•

rang

wong

Amerika kang taoe dioetangi.

Bare:ng toetoeg titi•

mang~anf, wissel

kakirim me- njang kantjane kang manggon

ing Japan dikon nagihake.

Nanging

wong

.Amerika maoe

sc;p~Ji:;c t::rn1p?. wissel. atine

bisa oega

mc.,bah. kepengin

ngedol wissele,

awit

boetoeh dhoewit.

Wi!;sd digawa men

jang

bank a- reu

dido!.

Bank noeko· e wiss-el m;oe mitoeroet koers kang wis ditetepake.

D

adi

bank

ikoe

ora

moeng

a-

do] ·,vi:_:~:;d

bae, ija

pelem

toekoe

b "''" q.

bja kang wis

kirn

atoer-

:i ke

a

a

a ina

bab

.. Ado! l<1n toe•

ko~ be1r:mg" bije11.

V/is mesthi bae

(1 lehe netep-

ake koers-e beda-beda. Ko~rs

k<ing gin.J\ve toekoP. mesthi loe-

·wih mouah katimbang

karo jen

a

dol.

Wissel

k<in<t

dakatoerake keri

iki wisseJ kang toewoehe saka

ii.

dita<tih dhewe, loemraht karo ngoeloengake kwitantie,

b. dikon nagihake postkantor, doedoe hulppost.

c.

dikon nagihake bank.

d.

ien

oetanqe doeroeng wa- jahe dibajar, bisa ngirimake wig..

se1

ndJaloek soepaja·

disanggem~

ana.

e. oetangan sing wis dadi wissel, kena dido] ana ing bank.

Manawa pamanggonne sandjad

baning

nagarane :

.a. ditagih dhewe, ndjaloek

soepaia

wong maoe toekoewa w;ssel inQ bank m'>andjoer dikia

rimna

marang dhewekne.

b. dikon nagihake bank, di.- gawani kwitantie-ne pisan.

c. ien oetange doeroeng wa

..

jahe dibajar, bisa ngirimake wis-

l>e1

nu,,uoe.i< soepaja disan99emp ana.

d. oetangan sing wis. dadi wissel kena

dido!

ana ing ·bank.

Kwitantie Ian wissel iki koeu doe ditempleki plakzegel mitoe- roet oenine

zegelverordening

J92J.

Jen

arep

priksa

soerasane ver- ordening warna

-warna dakatoeri

·r-1ari;;

hnckne impoenane tn. Mr.

E. M. L.

Engel~recht.

Para maos

adja

kleroe tampa.

Preloene

maos

maoe ll(lh.

andi oer

priksa

sathithik

-

sathithik ( ka. ja

panoelis iki pangertene ija. ora

-sa• · piro?

. jen ana koerang terangt

(6)

~ .... ·~--~'-·

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ .. i>ANJEBftR

~F.MANf;AT"

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ s..;,f_un,..l ... .

~

. . .

,;.;,;;~

prafoga pitakon marang kang ah-

1ii ora. preloe pinter nganti njo-

plok kaja apal Qur'an, djer ora mkal diiksamen. Samangsa pre-

4oefr inangfa arep priksa, sak wisa tjoemawis.

Dene sadjroning taoen kang lagi kita alami iki akeb. ,pre- natan anjar kang magepokan lan prakara dagang.

A.

WIGNJOSOBHARDJO.

((A n a t; a n d h a k e).

KBTANGGOR.

G o e

r o

e : ..

Besoek kapan dhi, olth·

moe

mareni soepa1a lading p. 1njoekoeran

lki

ora bok enggo ngontjtld kentbangf' Ga r w

a

n e : .. B.,suek jen

01.-h1uoe

ogoreksi garapane moerldmoe ora aganggo lippenstiftkoe",

LAKON KRBSNA .DOETA.

·

Ngojak wewenang Ian keadilan.

I.

~

MADEG ing pradja W

'ira··

tha, sang Praboe Matswapati, mijos sinewaka. sarta

~~.-,,

• ·-

·

·'1 Praboe Kresna ing Dwarawati, Praboe li.uauewa

1.19 1>1ca111.1 •.

11:ca, Nata Pandhawa Praboe Darma·

koesoema. Kang rinemboeg, sri Matswapati ( wis saremboeg karo PrabOe

~resna)

mrajogakake ma- rang kang wajah Praboe

Balade~

wa. rehning saka wasitaning dja- wata Praboe Baladwa pinatah among ing tanah Ojawa. moeng sarana kinen memangoen poedja brata, dana drijah. dana rasa.

Praboe Baladewa marwatasoeta anjanggemi, moelane mbandjoer njoewoen pamit kondoer mring pradjanira. nedya anglakoni dha- woehing djawata linoewih.

Sapoengkoere Praboe Balade- LA.i:..1 ADRiIBB. wa. Praboe Matswapati., angan- Tono arep kirin lajang mitrane Ing tep mring Pandhawa. Atoere Pra- Solo. nanging lali adrese.

Noell

enggal· hoe Joedhisthira, ija temen nrima

fnggal

noelis. Bapakn6

takoa: ,,K.

0

~

nampa saparoning prad.ja Ngas-

arep

kirim lajang

ujang

sapa,

le7"

tina. Sri Wiratha dahat soeka- T

o o

o: .. Menjang mitrakoe

ic.g

So- ning wardaja, noelja dhawoeh

r.:· mring Praboe Kresna: .. Kaki

Ba Pa le a e : .. Apa kowe

wis

ngertl Praboe Kresna,

ka~i

poendi ing 1drese7"

karsa

djengandika. dene atoer-

T on o: .. Doeroeng, moelaa.S

!lei arep ipoen

raj1 sampejan Pandhawa

t.ak

tako1cake dhisik."

sampoen

legawa"

.

Atoerira Pr.

- o - Kresna : .. Dhoeh, ejang. jen ka-

f D••••••••••••••••••••••••••••••••••••• t

! HEBURINSAN. i

(OBAT DEMAM PANAS DINGIN) •

• •

• •

Ora119 Jang dapat

penjaklt Demam panas-ding

in moelainja memang tidak

merasa be1:iitoe P»jah meski begitoe djlkalau tldak minoem Obat

!antas

bi.sa tlmboel

r~pa-rOP.f'il

pcnjakit lantaran dari

masoek

angin.

Bila orang

soedah

dapat sa• •

kit dema.m panas dlngln meatl • lekas ~akan inl Obat

(HE- :

BURINSAN)

jang bisa lekas •

menolong betoel pen)akit Ian- •

taran

dari masoek angln

se- • perti saklt

demam panaa- : dtngin dan kepala poeslng

sa- II kit

pinggang toelang-toelang •

berasa

linoe (pegal)

MALA· :

i ·

RIA.

Haoes atau batoek dan •

· pi!ek en_tjok wahing.

CHiNEESCHE BUITBN WEG No. 7/ 9 (hoek Bongkarau) :

Harga per boengkoc.s. isinia boeat 3 hari

f

D,40.

I

:

Kalau

toean-toean

dan njonjah-njonjah hl'ndak

pesan.

SO<?paja

kirlm

oe- :

I

ang

dengan

wissel lebih dahoelce. kita

kdm zonc!er pakal ongko::; (Vrij). •

e Lt-bih djaoeh

kita djoeal djoega segala matjam

obat-obat

kclocaran Japom. •

• •

e

Datanglah. dao saksikm:iah

se::diri

I

5

i Y' okohamci Shnkt1i\ !

CHINEESCH~

BUITEN WEG No.

719 (hoek Bongkaran) •

: SOERABAJA, TET.F. NOORD 'H9 1 9. :

•••••~••••••••••••s••••••••••••••••••• ..

N. V. WONU(G - SPAAR -

~

HYPOTHBBKBANK

, .. DE EENDRACHT".

~...,. bCahdt 0-waWIWDt dari t M8llrt 19J8 No. 1.

Dilda ...

dalam aidlid dad H. v. J. Pllda 11 Mei l9J8 No. 128.

HOOFDKANT-OOR BANOOBNG.

~ ,_bocat ROBMAH aeau mcmbdi TAN.AH. .... ~WAIL De

lllg8ll mapaMO tiap•dap bodan I

t :z.-

ocntock pindjeinea

I

111GO-

f

J - .. ,,

I 1soo-

f

t.- .. ..

1

2000.- ... aanipm1

I

10.000.-

~

f

:.!.SO boW dap-tiap

f

SOO.-(tidak pa!mi RENTE)

W akr.oe mew:iapat pmdja.lllaD aeJekas-lekaan1a~ SA TOH

r

AHOEN

a:ae·

r.oeroet dja&a 9impana11. Kda!.I! Cicia.k. ~eroe.!

0otang

dikemballkan. lmeooeroet puatoeren bankJ.

Tr.ustce: N. V. CBN'fRALB HULP, SPAAR e:ii: KYPOTHlIBOANK:

D1agalah rocri:ah tangg~ ~in sebailt-baiknja.

i

RakJa! jang btrsemangat

!Delldjaga

OCfltoek

harl kemoedicm.

S~rat-scer~t dai:

keterangan-lceterilll{jBD:

LANDHAADWEG 3.

I '

Uli1a!.'1. AGENT-.:\tillNT Cler.11ao peratoi:r&f Jang Te.~TlJ~ MENJENAl"iG · KAN. (djoega boeat lnapecteurs) dmga.n lanangan

memoe.ngoet

oeang a!mp;• ..

~

e~•••••• ••••••••••••1111111 etllllla1ee111ea11111••

Madeg ing kadipaten Wi- ratha Raden Arja Seta.

lelengga~

han karo Praboe Joedhisthira, Ian para

~adang

Pandhawa. Pre- boe Joedhisthira darbe pamrajo-- ga, kang raji R. Djanaka dinoeta

"

memanoeki tindakira Praboe Kresna. nanging adja nganti ka ..

wangoeran. Sang Ardjoena sao ..

dika. bandjoer mangkat nganthi Semar. Gareng Ian Petroek.

dang koela Pandhawa makaten

,

i

.nggih koela kang kadoegi dados

doeta panglawoeng -mring Ngas- tino,

.angedjoem

soepaclos sageda

lestantoen roekoen akekadang".

Sang Praboe Matswapasi djoe-

rno >roeng mangastoeti.

Praboe joedhisthira matoer: .. Kakang Pnaboe Kresna, koeia tjoema- dhong.

para

ari sinten kang pini-

dji

kakarsakakan oemiring ?"

Praboe Kresna goe:moedjeng karo

ngandika : .. Jaji Praboe, kadange Lakoene R. Ojanaka iog

poen

kakang, dereng wantjini- alas kairing parepat teteloe, ka-

poen

paman patih Nirbita koela papag para raseksa saka ing

pra- djawi

koela njoewoen saksi koela dja Sind~oela, mbanajoer P.e:l'~·n,9,

wonten ing

Ngastina. Ejang, para ditya sirna. J3.. Ardjoena la- poc:n paman patih Nirbita koela djoe tindakir<l,.

soewoen dadosa

saksi wonten ing Djedjer ing

Nga~tina,

Pra ..

Ngastina". Sang Pr. andjoeroe- boe

Soejoed~na

mijos tidangkil, ngi. mbandjcer sasmita mring pepak sagoeng ratoe mantja pra- patih Nirbita. kinon oemiringa la-

~ja.

resi Doerna, Bisma, Adipati koene Praboe Kresna mring Karna. Praboe Salja ing Mandra- N Ha!tina. Kjana patih matoer ka. Kang ginoenem : denira arsa sandika. Praboe Kresna pamit maro nagara. Atoere kjana patib woes linilan. Praboe Mat.swapati

.

Sengkoeni: .. Kadospoedi kelam•

djengkar angadhaton. pahanipoen. jeil pradja ngantosa

Djedjer ing pradja Sindboe- la. Sang Praboe Kartipeja, nga- dhep patih Kartijasa. Goenem denira arsa males oekoem pati mring Pandhawa, awit moerina sedaning rama, dening Praboe Pandhoedewanata. Sang

·

Nata karsa tindak njarirani, pinam- beng dening kjana patih, pra- joga oetoesan poenggawa, anjoen daka ngendi doenoenge para Pandhawa. Sang Nata noelja midjil wadya ditya, kinon a- njoendaka mring tanah Djawa.

Sawise wineling saliring lakoe, para ditya matoer sendika, noeli mangkat kinanthen woeloe tjoem- boe: loro, Togog Ian Widjaman- tri.

Ing paseban ndjaba, ditya poenggawa, padha rerembocgan denira arsa loemakoe ingoetoes rnring pradja Ngamarta. Sawise padha samakta. noelja boedhalan.

Madeg ing .pabarisane wa-

dya

Wiratha, tekan ing dalan

papagan

Ian barising ditija kang saka prarlja Sindhoela

:

soelaja-

ning

remboeg. dadi prang : para ditiia kaseser, noeh

padha

sim-

pangan dalan.

kapalih, mangka kadang Koerawa satoes. kangge tedha poenapa.

Menawi koela. aloewoeng kineka- han, ladjeng apratignja : kalab sirna. menang ngoekoep. Poenika oegering Nata toewin pradjoeri&

linoewih. Lah soewawi sami ka·

galiha." Resi wara Bisma soe- mamboeng : .. Kaki Praboe, sa·

king panimbang koela. lerH atoeripoen patih Sangkoeni poe- nika,

reh

sampoen kalebet ing pepesthen." Praboe Salja

emo~

ing lelakon kang wis, moela njamboengi : .. Ingkang makaten poenika sampoen mboten saged mingked saking pepesthening

dja-

wata, awit wontene oetang mestbJ kedah njaoer, anjilih inggih ngoe.

lihake. Poenapa rinasa malih, ti•

nimbang mringkoes. angoer mbre..

gagah. lok djanma oetami."

Kcsaroe praptanira Praboe Kresna. toewin patih Nirbita. Sa- wisc sinambrama ing pambagja, Praboe Kresna angandika : .. JaU Praboe:, prapta koela kaoetoes ejang Praboe Wiratha. kinen mi- roekoenaken

remb!l\J·

lestarija enggenira akekadang Pandhawa

I~~

Koerawa. Raii andika Pan- dhawa 11arimah tampi sasigar se·

mangka saking pra.dja

Ngasti-

(7)

8

Junf

1940 •

, · · ·1. !

n~"· Atoere P~aboe Soejoe-

-~na :

.. Lestantoenipoen aka-

k~d~ng koela sandika anglam-

pllh1 : amoeng jen pradja pi-

n~lih,

koela mboten soeka, awit kadang_ Ngastina kathah. Na- moeng poenika atoer koela." p .... - boe Kresna kanggeg. pa11

8

oenan- dikane:

.. Baja iki wis karsane

dewa." Sri Kresna sigra pamit

·

moendoer. sa_111arga • marga tan- sah arerasan karo patih Nirbita, jen wis mesthi dadine prang dja-

jaf>inangoen. amarga saka poegale

Koerawa. malah wis palmempoe-

·

!an karo para radja Pandhita."

Ing pradja •

Wiratha~

sang Praboe Matswapati lenggah ing

p

antjaniti toewin kang wajah Na- ta Pandhawa sakadangira ; doe-

!oeng nganti imbal pangand\]<a Kesaroe rawoehe Praboe Kresna.

Sawoese ingatoeran lenggah sar- ta

sinoeng panembrama. Sri Kres-

na atoer oeninga tindakira mring Ngastina ndhawoehake timbalan Nata. Praboe Soejoedana sandika

. a

reroekoenan. nanging pradjanira

t~n ~oeka

pina.ro, dadija aprang

iJa d1temah. Sri Matswapati ngan-

.dika : .. I. jen makaten poenika

bebel: nanqing koela sran-

t

osaken salebcting satoes dinten, :menawi mboten soeka katrangan.

'kaki Praboe dhatenga Ngastina

malih anetepaken adil. Leresipoen

.pradja

Ngastina darbekipoen

Pandhawa

,

awit samoeksanipoen

"

kaki Praboe Pandhoe. kaki Dhas-

·~harastra

do1moenoeng namoeng

angembani ; mila tetepinq adil, • kedah raji

die~::indika

Pandha- wa ingkang

ndar~ni.

Amoeng

fa

g

ma11gk~

kaki Praboe samooen

a

djrih kangelan. kaki. Jlraboe

0

koe- la doeta malih. atindjowa mring Mandoera. kadi poendi kaki Pra- boe denira anglampahi brata tapa dada'ta

." Prabne Kresna matoer :

se:ndika, amit njoewoen pangestoe

:

sigra mesat nggeg;ina awor ima.

iJ~~o .

i2''tJ·li¥tui4-•~:1~2111CJ

JC-ll kala matjak kabar koelawarga mg keoe, m.'.)l!ng mligi para aboani'1 ldta v.·:te. Pamatjake tanl)a ba1ar 1toedoe nerang~ no:neriog abonnf. !tang

kapasang Ing adresband.

NAMBOET SILANING AKRAMA 1

I. R. r. Rockijab cihaoep Ian R. Soeparto kangmase wara Sadio kw. nc.

31200, ldjabe tg_. 10 Mei dj. 2 awan ing Tampak Soempjoeh.

2. R. A. Boedirah dhaoep Ian R. Soewardi kangmase kw. no. 23185 na·

lika 7 Mei dj. 8 sor~ ing Ngawonggo Delanggoe.

3. Rara Soekapti, poetra keponakane Ki Mangoenpoerwoto kw. no. 6768 Ian Ir. Raden Sardjono Soerabaja, nalika Slasa Pon 28 Moeloed i Mei Ing Ngajodja.

4. Wara Koatini, poetra keponakane kw. no. 14413 dhaoep Ian R. Har•

djopraaoto nalika ·Kemis Kliwon 9 Mei ing Oedjoeng-oedjoeng Salatiga.

5. Nj •. Soekapti dhaoep Ian M. Soenardo koefo.wargane kw. no. 2691 nalika Saptoe Paing 11 Mei dja. 6 sore !:ig Dawochan Kademangan B!itar.

6. Mtj. R. r. Soctijem kw. no. 28160 dhaoep Ian Boedisoemarto ino

Goenoengkidoel Ojokja. w

7. R. r. Soemijati dhaoep Ian R. Soedani s.-:doeloere abn. no. 8769 nalikc.

18.19 Mei dj. 7 sore !ng Kacemanw.:.-9 Tjilatja;i.

8.

R.

r.

Moena.I

dhaoep Ian

M

. Soegih Kranggan 5/76 Soerabaja kw.

no. 29383 nalika 19 Mel ing Toeban.

9. Roetiaala, poetrane M. Sastroatmodjo dhaoep Ian Soedarjo poetran{· K. Soelijan keponakane kw. no. 30i67 nalika 19 Mei ing Ba!oeng Djember .

10.

R.

r. Soertinah dhaoep ian

R.

(51.nangoen kw. no. 26745 nalib: 2'.•. Mei ing Ojenawi Kemoening Solo.

I. R. r. Sriaminah poetrane M. Hardjosoedarrno kw. no. . . . dhaoep Ian R. Moeljadi kw. no. 2899-t mbesoek 2.7 Mei Senen Pon ing Djatimoeljo Karanganjar.

12. Siti Mardijah b. Maidin glr. Kari Soetan gantoeng ningkah lail R.

Soemargo Brotoatmodjo kw. no. 24934 Ing Gg. Kmp. Baroe Betawi mbesoek 10 Juni.

Ngatcuakli kasoegengan.

foq pradia Sindhoela ,

sang

Praboe Kartipeja

,

ka-adhep

poe-

tra Kala Srenggi, sarta para poenggawa. Kang rinemboeg.

angarsa • arsa Jakoene doeta mring tanah Ojawa. Kesaroe te- kane Togog. dinangoe matoer ti- wase para wadya ditya kang di- noeta, dening satrija tanah Ojawa aran R. Ojanaka kadang Pandha- wa, dene saiki para Pandhawa padha kloempoekan ing W

iratha.

Praboe Kartipej

a

doeka jajah si·

...

i

KANGGO KEPENTINGANE SEOOELOER I KANGGO KEPERLOE-

nipi. Manekana A

rja Kc.la Sreng- gi

matoer :

..

Ra

ma Praboe, sam-

poen padoeka harda dedoeka, poen patih kemawon ka oetoesa mring Wi

ratha

. angoekoem N

ata

Pandhawa, an

girid wadya rasek-

sa sawata wis,

koela ingkang an- d

jampangana. Ma nawi paksa poegoeh amba

tiwas ing

rana, soemangga

rama

anindakana

."

Praboe Kartipe;a soeka djoemoe- roeng. sigra dhawoeh mring pa·

tih, kinen nembang

tengara

angi- rid wadyabaia Sindhoela. Kiana patih matoe

r

sandika. Sigra boe- dhal ang

irid para wira ing Sin-

dhnPl

a. lakoen.e goem'lloed'1

rieq

pindha aloening samodra.

Kala Srenggi saw1se ngabekti

ing rama, mesat anggegana.

. WANE PARA KOELAWARGA I KANGGO KABOETOEHANF..

• . BANGSA KITA I

• Pratosra

dadl wargani BOUW· 6 SPAARKAS lrang diatoe: soepaf&!

;ari

·: oentoeagi oemoan, Ian N't'BfneraniE qam'l)llnq dimmgertmi deaillg

.• _.hph oewomgattl

: H\; "' P· t:\ouw- & Spai 1rkas ·BOROB::>EDOER•

+

'fmsah sedia 11goctangi marang para wargaoe sadjcroni wektce kang pm_

• d!hek b;inget, kang bakal dianggo toekoc (gc;we} omah, lodji, oowah,

·: pekarangan oetawa kanmio palemahan, toer tanpa D9BlllJ90 rente (aaakin:).

+

Simr.ienao sesasi.n~

f

0.SO blsa cetang .. . .. . ... .. ... .. .. .. .. .. . .. . .. . . .. ..

f 250.-

! .. .. : ~:: : .. : : : :::: ::::: : : : :::::::::::::: :::: : :E : :

· ngantl oetangan keM . . . . .. .. • .. . .. 7500.-·

! ..

4.- Ian agono sapltoeroet~

. HIMP. BOUW· f1 SPAARKAS ,.BOROROEDOER" i«oe uawidjinillg i.-c·

• badan Coopuatie dne-oeke baaqsa ldta Indonesia, kang ngoesahaake bouw·

f

ka spurkaa toanrap bangsa lndooesia, kanggo aaindengc Indonesia, L!w

+ ·bog

ndneweru atouan kang beau-bener DSJOCDtoengake oemomi.

+

Jen boetoeh keteraugan kang loewih tjetha soepaja tepO;?ng rembceg

t

karo Hoofdkantoere Ing BlOSCOOP"VIEG no. 8 ~OGOR. tplf no. ~73

. . - - -- - - Direktoer

i

N. B. Mr. A L, W I,

:

Lajang-!aJang ic:ang pcrloc ngan11110 wangsoeian soepaja dikanthitni prangko kanggo wangsoelani!.

... ... ... . . . ,.. ... ..

M

angkja ganti tjinari

ta ing pradja

Mancloera.

sang Praboe Balarlewa agoeng adadana

,

dana drijah, dana bodja.

d

ana rnsa.

Woes rnisoewoer sa 11eqara. """"

lah ng

a

nti kontap ing lijan pra dja . Para ra

toe mantja pradja tan ana pedhote.

Mangkana Praboe Kr

esna kan!J ance ing mega

biroe

.

kataman pra-

bawane Praboe Baladewa, kaget

banget.

wekasan

sokoer

ing Djil··

wata, nangi

ng

osiking

wa

rda

'c teka

ma ngkana :

..

E. e .

djagad dewa

Bathara. ma ngkono antep-

ir.g galihe kaka

ng

Praboe : na-

nging

mara soen

tjobane dhisik.

"

P

raboe P

adma

naba mar.tj ala wa·

wa si

ing goenoeng. asesilih

Resi Prihat

in, tiocmlorot sa

ka dirga

n-

tara,

ndjoe

djoeg in

g

pantja niti, mara

k tan

pa

larapan.

(A

n a t j a

n d h

a

k eL

SOEROH.A.MlDJOJO •

--0--

SEDHQA ltAIWL

w

G 12 g d 0 d 0 I : .Momdboet palia ...

ngan tikoes, ndara!'"

W o n g t o e Ji: o e : ,,Omcihkor: IX!'l ana tikoese."

\Vo r. g dodo l: ,.Koeli: iEde l!kou.- ipoeu."'

N)EMONI.

B a p a ·1: : .Ah. sebel ngra~ka.kl! diiiR

kl, secihela-dhela pidje~ matl"'.

A n a k : .. Nesoc jake pak. wong ~ ocne rantene mil!:, :;aiki mir>\f. ptrak."

OEMOEK.

B e n t o e : nDot, nDot, akot sailO nang k~thc: dadl wong soegih, alim ndoewe omab gcndheog djedjb. 4, wab seneng akoe saiki?

BI on clot: Apa manrh ocloe-.oe o- :nc.h gendhen\.l djecljer ~. salagine omab gendheng djedji·r 10 (gendheng 10 idp) wae ol'k akoe idjik mi!ih nganego pa.o joeng 'pajoengan).

PADHA BENERE.

P: o j o : .. Saka Djokja teltan ~ dohe pirang km .• kang7"'

Dip o: .. Oohe watara 65 km."

P r o i o : .. Lha jeo saka Solo l1e!ta11 Djokja pira doM."

D i p o : .. Oooo. wong bodho. dab@

rak ja 65 km.

Pro Jo: .. Ja ora bodho-bodho ngono.

wong dina Ngahad tekan Senen ki mtw sedina, nanging Senen tekan Ngahad Jr.~

ana 6 dina, hilral"

BOTJAH PINTER.

K a r d i : .. Apa paedahe kOE'pin91111i1f lling tengeo kolc toetoepi kapes".

Im an: .. Soepaja piwoelan~

S'llli:

.goeroe sing mleboe Ing koepingkoe kiwa bakal ora bisa met« Ing koepill{lkar tengen."'

--0--

... ....

: c-fl..~

ff, L S. clan :

• Nadnlle

Sdaoolvtranfghlg •

• •

• f.IE1 IAV AANSCHE nND. • : T .. ~Jetak di Krembangaa Wa- :

• . . . . 79, Soerabaja delraf •

• · ~ l.iu!dslms, far.\1 soedah dapat • : bait pmi8W8ilD (geii!k~iiteldl :

a

def'grJ! Goavemaneat I:'). !.

s. •

ti Selrolahai:l ini memhet'i peiadia. II!

~ .

.

rM ~:ie:u: Tedml!Cbe School. • I °'°"'kfu du le. kl. Mule. G. 8

• 6A.S. &n lodllJdrie Sct.<d ~at • : anal • anak perempoean. djoega

I

• Tmnbe·.'! pelad!aro.n

,,HmWw... •

.

: ~~... O:zng....:1rc...ooq

J ang toel:'~e:pent~· .

:

,v • !.' hi-lo>l; r.lt:l1\jnci!N"lcan pennll:l.• • iJ

man

akan memaseekkan

a w

:

•·n ~;l! ~oeat

antrro Id?.! pada ; W nar• ·~laµ harJ ke-rdjR antara poe.- • : koel 'I pagi 12 rengah hart. ke- •

m

.:>ac:...

~epafa

s.:.ll:u:.ab dtroemali -.. :

• eolahl\"'· •

: Penoei'..s

;

I

. ...

Mr. SOEDARNO.

... .

:

Referensi

Dokumen terkait