• Tidak ada hasil yang ditemukan

PANJEBAR SEMANCAT

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "PANJEBAR SEMANCAT"

Copied!
24
0
0

Teks penuh

(1)

No. 31 Taoen V. - 6 Apr abtoe Legi of Sapar 1869 - 1357.

PANJEBAR SEMANCAT

Directear: Dr. R. SOETOMO Hoofdred. IMAM SOEPARDI

Soerat kabar minggon baaa Djawa aclbedhasar kebangsan, njebar · semangat manoenggale J?angsa lndhonesia •

Regane langganan 1 kwartaal (.teloeng sasi)

f

1.50. Kena dibajar saben sasi

f

0.50. Koedoe dibajar dhisik.

.Jen kiram Jajang marang Redactie oetawa marang Administratie alamate:

,,PANJEBAR SEMANGAT"

Paviljoen G. N. I. Boeboetan SOERABAIA.

Diwetokake saben dina Sabtoe dening N. V. Handel Mij Drukk.

.. Indonesia" Soerabaja.

Sawajah - wajah kena odjaloek dadi laoggaoan, nanging jen leren koedoe

ing wekasane Jtwartaal. Telefoon kanggo ttdactie Jan administratie Z. 3 .of 8 9.

Advertentie 1 rege!

f

0.25; apese

f

2.50 sak - pasangan. Kena ndjaloek tarief

marang Administratie.

DJAWA NGOKO

SAPERANGAN gedhe bang- aa kita dhewe, ngarani jen basa Djawa ngoko ikoe kasar, ora pantes kanggo ngarang boekoe oetawa kaoggo basan~ lajang kabar.

Nanging panemoe mengkono mac>e, di-doewa dening kanjatan, jaikoe saka kemadjoewane P. S.

kita kang basane ngoko iki, ma- aoet statistiek saka administra- tie, malah sing akeh abonne ki- ta ana ing tanah Vorstenlanden.

lki tandha jekti, jen basa ngoko ikoe mathoek kanggo ngetokake panemoe Jan gampang kanggo agangsoe kawroeh.

Sedoeloer Dr. Soetomo nampa lajang saka toewan Prof. Dr .. H.

Kraemer bah basa Djawa ngoko- ae boekoe .. Poespita Mantja Na- gara" katandhan ittg Leiden 29 Maart, meng kene:

Eenige tijd geleden ontving ik van je een eXf;mplaar van je boekje ,,Poespita Mantja Na- gara". Je heh~ mij daarmee een groot plezier gedaan, omdat ik ·op deze manier heelemaal je verlof reis kan volgen. Boven- dien waardeer ik er zeer in dat je het in levendig N goko geschreven hebt. Ik vind het altijd een merkwaardig erva- ring te ondervinden hoe pittig het Javaansch is wanneer je Ngoko leest en hoe sloom bet Krama daarbij afsteekt. Als de nationale be~eging er ook toe bijdraagt om ons· van de onnatuurlijke hyperontwikke~

ling van het Krama af te hel- pen, dan zal dat zeer groote verdienste zijn.

Toewan professor ahli basa wetanan. maha goeroe ing pa- moelangan loehoer iki, nelakake

;en

basa Djawa ngoko ikoe: · loe- wih srigak, loewih goemreget ti- aimbang basa krama kang ora ngeplegi marang kahanane ( ka- ja digawe-gawe) sarta kang ke- . proengoene sadjak koerang gre-

get saoete. .

Wis mesthi wae kang dikafe- pake· ing kene basa Djawa .ngo- 1co kaja basane boekoe .. Poespi- ta Mantja Nagara" maoe, dadi doedoe Ngoko kang kasar, kang ora njilah-njilahake trapsila.

-o-

Kao· etaman.

Roftitidok ko11g,~etou ekta4ihg, oti

LOEWIH LOEHOER TINIMBANG KA BET JlltAN.

Dening : S. Tj. S.

WONG kang kerep didjaloeki kan. Apa maneh teka diarani ing lijan, sok kaproengoe pa- kaoetaman. Isih njamoet - nja- ngoenandikane: .. Ora ana eleke moet ...

wong weweh. Tinimbang ndja- Pangoenandikane wong kaja loek, bisaa didjaloeki''. kang kaseboet ing ndhc.•ewoer Ana maneh swara kang moe- mace, sadjatine pasambat, pang•

ni: .. Idhep-idhep nandoer kebe- groendel, sanadyan pangoetjape tjikan ... " al.:m. Kena diarani ligarem-arem Satleraman. kaja-kaja nindak- oE:tawa ngejem - ngejemi atine ake kaoetaman. Wong weweh dhewe. Jen dibontosake anggon- ikoe pantjen betjik. Loewih ma- ne njaring. panindak weweh kan neh manawa anggonne weweh i.hi pangoenandika mangkono maoe ora kanthi panggroendel. mace satemene · doedoe kebetji-

Apa panindak betjik ikoe sa- kan. Ora kena diarani kebetji- widjining kaoetaman? kan, amarga isih kanthi pang- Doeroeng mesthi! groendel. Weweh nanging Pawehing Hjan, sanadyan ora nggroendel ikoe genah jen ora nggroendel. nanging jen roe- eklas. Paweweh kang ora kanthi mangsa toemindak betjik. roe- eklasing c;iti, padha Ian pariba-. mangsa mitoeloengi lijan, isih san arep dilat idoene maneh.

kawetoe temboenge .. tinimbang Jen pangoenandika maoe doe- ndjaloek, bisaii didjaloeki'" oeta- moenoeng pangarem-arem oeta- wa .. ora ana el~ke wong we- wa pangejem-ejem .atine dhewe, web". doedoe sadjatining kebetji- ' <ladi anggonne weweh ikoe kaja

Panti raga (roemah sakit) doew~ke P. K. 0. ing Ngajogya kang nembe kaboekak. Kahanane resik goemrining, kanggo ngoepa- kara ·wong Iara kang ora koewagang menehi ragad. Pantes dia-

lembana Ian dibijantoel

ANGGOLrNGAKE PIKIR.

· NALIKANB ·sang kalokeng- rat Napoleon ditakoni wong. a- pa wewadine dene kekarepane tansah ketjandhak, nerangake jen doedoe saka kapinterane ing bah kapradjoeritan Ian doedoe kapinterane bah oelah pradja, a- wit panemoene Napoleon, ing bab-bab ikoe maoe sanjatane a- keh wong kang padha pinter pin- ter. Nanging kang ndjalari ka- leksanane sedyane jaikoe: dene dheweke bisa anggolongake pi•

kire. Jen lagi mikir saprakara.

pikirane moeng goemolong mro- no, ora ngepaog ngepang, sate- mah bisa aweh poetoesan kang njenengake, Ian jen katindakake asile maremake.

Anggolongake pikir · kleboe ba bagan kang angel, nanging ge- dhe paedahe, oega toemrap wong kang leladi marang Djeng Iboe Pretiwi.

-o-

kelangan barang. Atine gela. ka- tjoewan. Soepaja ilang gelane, noetoepi tjoewaning ati, mban•

djoer ngoenandika gawe marem oetawa ajeming ati.

Apa bedane Ian idjol-idjolan barang oetawa dol-tinoekoe. Ba- rang kang diwenehake ing lijan, di-idjoli pangoenandika kang gawe ajeming ati. Ngedol pawe•

web, ditoekoe ing wetoening p~

ngoenandika.

ldjol-idjola~ oetawa dol-tinoe- koe barang, doedoe sawidjining

kebetjikan. . ·

Weweh wong ngemis dhoe"ft sak sen, mitoeloengi karibeda-·

ning tangga, roemangsa .. nan- doer kebetjikan:·, pa trap iki doe- doe panindak · oetama. Pantjen betjik ora mesthi oetama.

Nandoer kebetjikan oega doe- doe panindak kanthi eklasing a- ti. Temboeng .. nandoer kebetji- kao" ikoe mengkoe karep, ing tembe bakal npoendhoeh oewo- he. Dadi isih ana kamelikarie.

Sanadjan woh kang diarep-a- rep maoe ora kanggo awak~

dhewe, kang mesthi anak poe- toene, sipating kamelikan ora g..

wah. ·

Oerfp sapfsan koedoe nfndak-

(2)

.. PANjEBAR SEMANGAT"

aki . kaloemrahan;· . kebetjikan, soepaja ing tembe soeksmane o- leh papan kang kapenak. Moeng gab swarga ... ·

Kebetjikan kaja m·angkono i- koe, doc~oe kaoetaman. Moeng- goeh benera, wong kang toemin- · dak betjik bakal nemoe kanoe-. 9rahan, kanoegrahaning 'Wong a- wit saka toemindak betjik, ikoe doeroeng sapira.a jen ditandhing Ian kanoegrahaning wong kang nindakake kaoetaman.

Kaoetaman loewih loehoer ti- nimbang kebetjikan. ·

Moenggoeh kang diarani ka- oetaman, jaikoe netepi wadjibe dhewe. Netepi wadjibing dhewe ikoe, sa:t ldyan koerang sam:.

poerna, loewih oetama tinimbans nglakoni wadjibing lijan kang ora tjotjok, karo batine dhewe.

Netepi kawadjiban wis ana takere dhewe2. ·Ora kena ngang- sa. Ora kena loewih ·saka taker, kosok baline ora kena ngoera1Jgi taker. Netepi wadjib ora kena ngalap opah. \Vadjib ikoe ajahan kang koedoe d~lakoni. Abot en- teng ora kena sambat.

Panindak kang toeloes Ian e- klas, panindak kang linakonan ora nganggep tolah - toleh, ora ngarep-arep oewohe, ikoe kang diarani kaoetaman.

~ Pantjen pangoetjap ikoe loe- wih gampang tinimbang panin- dak.

Lakoe oetama angel linakonan Moela loehoer. A:narga ora ana kaloehoeran. kang tjoemepak. O- ra ana kamoeljan tiban. Kabeh kanthi lakoe. Bisane linakonan saka panglantih, saka sathithik.

Kaoetaman ikoe kaloehoeran. E- wadene isih ana kang ngloewihi kaloehoerane. Kaloehoeran iki rinegem ing kaoetamaning oe- rip.

Kang diarani boetamaning oe rip, jaikoe nandjakake oeripe toe-

~rap preloening pradj~. ija wong

I

alteh. Njamboet gawe . kanggo preloening wong akeh. Sareh- . ning .wong akeh ikoe soemebar·

ing donja, mangka donja djem- bar banget, ora bisa didhepani.

Moela pak<1rti maoe k.oedoe di:

toemrapake ing sakoekoebane

dhew~ dhisik, jaikoe bangsa Ian· nagarane dhewe.

Njamboet gawe toemrap pre- loening bangsa Ian noeswa, da- di lakoe anggonne njamboet ga- we toemrap preloening kama- noengsan, djagad raja. Baba$an saka ngisor mandhoewoer.

Mangkono ka~g diarani . t?e- mindak noehoni kaoetamanmg ngoerip. S~rehne kang diarani kaoetaman ikoe panindak toeloes Ian eklas. moela njamboet gawe toemrap preloening bangsa Ian noeswa watake ija koedoe toe- loe!j Ian eklas, -ila-lagawa ... .

-·-

ISIN.

Sido~I: Nek mamangan neng kene adja isin-isin lo.

A m i r : Elo, sing diarah rak isine.

ISIN NGAKONI.

Pak n e: Wong kinek keba- tjoet tjrobo ngoembah iket isih lethek.

B o k n. e: Tjoba rak ja kowe.

nganggo-anggo kok nganti ora kena diresiki.

Kawidi.

-·-

OETANG PATI

PATI. NJAOER '

Abote sadi>eloer wadon.

Dening: T ADJIB-ERMADI.

-·-

SANTOSA, Directeuring Rijstpellerij .. Moelja-Hardja" la- gi ngaso, sajah mentas njamboet gawe, sadina moepoet ndjadjah desa milang kori... ngambah pasawahanira.

Locnggoehe sendhen tembok, ngadhepake gambang. Taboeh gambang kang ingembat, toemiba kambang-kambang mendat-men- toel ing wilahan, saka dhadha menjang goeloe, lima sapitoeroe- te, sadhela methit sadhela en- dhek, nglaras tibaning wirama.

Swara rengeng2 kang noeroet ombaking wirama. goemreng- geng agawe nges, noemoesi ma- rem tentreming ati, singa kroe- ngoe keroet.

Thok. thok, thok, thok! San- tosa kaged, katentremane ka- ganggoe dening wong kang menggeh-menggeh mleboe, am- bekane kang .krenggosan; kringe- te kang daleweran, tekane kang doemroedjoeg tanpa larapan, a- gawe goegoepe kang lagi kam- poel-kampoel ing ombaking sa- modra lelagon.

.. Lo, ana apa Pak Din?" Pita- kon Santosa marang Pak-Din ti- las batoere bijen kang saiki wis dadi djongos Hotel.

..Anoe ndara, ingkang raji nda t;a adjeng Soeparmien". Wang- soclane Pak Din, dhadhane isih melar mingkoes:

.. Geneja, geneja, ana apa pak?'

I

SIAPA INGIN L~KAS . SEMBOBH 7 Batjalah kderaagan di bawab ini :

Mripate Santosa tansah man-

1

deng marang Jambe kang isih mangap-mangap, kepengin kroe- ngoe batjoeting goeneme.

· ,,Anoe ndara, ndara adjeng Soeparmien wonten hotel, kilijan

I er

BOEKTI JANG S ES 0 E N G G 0 E H NJ A.

Soerabaja 28 Maart 1938.

Saja : Sabari alias Soemowinoto, tinggal di : Patjarke- ling S. S. gg. 2 no. 457, Soerabaja. Soedah I boelan saja menderita penjakit beri-beri kering, kaki kakoe, djalan soesah clan koerang kekoeatan, kalau maoe doedoek soesah akan tekoekkan dengkoel. begitoe djoega kalau soedah doe- doek, soesah boeat berdiri. Moelai dari perpet teroes ke ka- ki rasanja selaloe gringgingen ( semoeten) d.1.1.nja. Pengabi- san penjakit saja dirawat oleh Toean DJOCO (OCCUL- TIST), Djagalan gg. 2 no. 19 Soerabaja,·baroe sadja 3 kali soedah berasa enteng boeat berdjalan, kekoeatan makin ha- ri inakin bertambah, hingga 15 kali rawatan penjakit saja soedah semboeh betoel.

Menghatoerkan banjak terima kasih toean jans; terseboet diacas adanja.

atas pertolongan

Hcrmat saja, SOEMOWINOTO.

satoenggiling tijang, .. .. .. nalika koelil ndherek swargi ingkang rama koela kados sa:.npoen nate soemerep tijang poenika ... "

.. O; ija" temboenge Santosa alon-alon keproengoe, tangane ngoeroet-oeroet pipine kiwa te- ngen, sadjak · ana kang dipikir.

Let sadhela tjelathoe mane!i:

.. Reneja pak, .mleboewa kamar

dhislk". ·

Santo.sa, pemoedha kang kang _gonan oenen-oenen: Men sana in cor pore ~no, pikirane kang spontaan, samangsa mikir pan- tjabaja, thak thek, kalm, ning resultaate... 100% gegarah- deerd.

Ora soewe, ing ratan - ratan akeh wong .. wong kang padha tjingak, djalaran weroeh lakoe- ne sepedhah loro kang kaja si- nawatake banter, nanging sta- biel; pratandha jen sing noeng-

:6 April 19JS .

&

'f .

. .

~

.~,\ ,/.·

''· /~ .

•• ... I ,r:

,,, .

·-

Gambar kang .,oerip" temenan.

- o -

gang padha ora tinggal kaprajit- nan.

Hotel .. Si w ah" misoewoer, djenggerenge wewangoenan kang gagrag anjar magrong-ma- grong ngresepake, sathithik ngemperi gagrag koelonan, sa- . thithik memper gagrag wetanan.

Pataman kang ngoebengi, anam- bahi asrine. Kamar kamare djem- bar, djoebine ma.rm er resik goe- mrining akintjlong-kintjlong; ta- ta rakiting medja-koersi. ngrese- pake, agawe mareme kang njart ing kono.

Ing kamar mangan dha- haran wis tinata, nanging isih katon sepi, sabab para tamoe a- keh kang padha metoe, nonton karamejan taoen baroe Tiong- hoa. Ing buffet djongos-djongos isih repot, gawe omben- omben kanggo tamoe kang kari. Sadhe- la-sadhela panggedhening djo- • ngos parentah: kamar no; 15, li- monade 1 gelas; kamar: 17, 3 gelas whisky soda ... .

Ora soewe mbengok: .. Sidin ...

Sidin ... " Djongos no: 25 mara karo tjalathoe: .. Wooten poena- pa Den?"

..Ajo, iki bagejanoioe, kamar no: 25 champagne 2 gelas, rikat sathithik" Tjalathoene rada se- roe nanging mripate tansah nje- mak lijst tamoe kang ndjaloek a- pa-apa, Sidin ora dipaeloe babar pisan .

.. Inggih D~n" djongos no: 25 namJ.Ji1ili baki isi.botol champagne Ian gelas loro, mbandjoer mlakoe noedjoe kamar no: 25. Sawise ndhodhog lawang djongos mle- boe; tamoe Kenja kang sare ing p?..toeron, bareng · eroeh djo- ngos sakala ndjel\ggelek; na- nging kedheping mripate djongos kang aweh sasmita, wis bisa moe roengake wenganing lambe kang koemoedoe - koedoe koemetjap.

Tamoe lanang ora nglegewa, njandhak gelas, diathoengake

(3)

16 April 1938. ANJEBAR SEMANGAT" Katja 3.

·djongos kang mboekak botol- toso wong kang ·awatak satrija.

·champagne. BrebP.t, pola·tane djo- roemangsa kalah pi:abawa .. _. Nep-

ngos sakala malih, bareiig we- soe saja moebal; tandang~ kaja roeh tanganing tamoe maoe a- boeta oleh bajailgan, no~•i;oek

gambar ,.Naga". Botql Seroes di- njandhak bangkekane Sa~toso,

iling, nanging pikirane ·~edawa- dibanting, tibane Santoso, tibane .dawa kelingan nalika isih tjilik, wong pinter pentjak... tanpa welinge_,bapakne soewargi ... swara, kaja tibane· koetjing·. La-

.. Adhimoe moeng sidji, sing gi arep ndjenggelek ·tangane ngati-ati kowe momong adhimoe, ·moengsoehe wis ngener · raine, kowe anakkoe lan·ang. kang bi- brebet kepelan kang kaja mimis sa... kowe Ian adhimoe isih njrempet goeloenP. Santoso. trer19 tJ·1·1·k 1 ,. . . a oe oeroeng oe oeg k d t t ginas 5antoso ndhoepakake si- momong, marga tangan kang kile ing wetenge moengsoehe .gambar Naga, kang misah akoe dlosor, .sing ketaman tiba loeng-

·1a11 kowe, elinga anakkoe la- goeh.

nang, tangan agambar Naga" Roemangsa kelaran, pikirane Oebaline kanepsone kang wi- :;aja peteng, ngamoek poeng- wit maoe disabarake, saja moe- goeng soera tantaha, kepelane roeb, mripate cira kendhat men- dibabitake (swing) Santoso men thelengi kang lagi ngombe cham- dheg endha, mripate kang lan- pagne, oentoene gathik, otot ke- dhep, weroeh loepoeting_ moeng- kedjot, botol kang ana ing ta- soehe, sikile tengen pamoenahing ngane dibanting. sora atjelathoe: satroe sekti ditamakake ing pe-

.. He, badjingan keparat, iki a- rangan pangapesane moengsoeh.

koe Santosa poetrane A.W. Par- premana ngenani ... Ta~gan tosoedarmo, kang kabal males" Naga sak~la _ambroek, sir~he ~a-

T d. . l l k bentoer d;obm. tanpa n1daloek amoe ~ .1engg1~;it, e ~ on ban·oe .... :. · · kang ora km1ra - k1ra wat1ana , J . . . I kang tjoemengkling mantep we-1 Soeparm1en eng~al. - engg~

toene, . agawe goegoepe;. temboe- ngrangkoc~ ~akangne, m~ ba~1n nge Santosa doeroeng entek, wis

I

soerak . dene. sado~loer~ ~1sa ngrangsang ndjotos: Santosa I ngentas1 .gaw~, lot:he daleweran trengginas ngendhani, gegamane

I

saka boe~~ahe .. · · ..

pentjak dipractijkake.

I

Kadade1an kang moeng sawa- tara menit maoe wis agawe ra- Soeparmien, kenja kang sare- I· mening hotel; mantri-poelisi Soe- jan maoe, toemandang arep noe- gondo kang diiringake Pak Din, loengi, dipenggak Santoso: .. Wis nramboel ndhisiki loemeboe ing Mien, adja meloe-meloe, badji- kamar: .. Prije mas, ana apa, dhik ngan iki pasrahna kakangmoe, Mien geneja" tjlathoene goegoep, ora-orane jen bakal mindho-ga- sadhela ndeleng Santoso sadhe-

we. la ndeleng Soeparmien, ... .

Tangan Naga sawidjining ba- Soeparmien ngoedjiwat. Sadjati•

.dji:Ji:yan kang misoewoer, tatag ne Soegondo Ian Soeparmien ma-

ing sadjroning bebaj:1, ning ba- oe wis pepatjangan, moelane re119 kroengoe tembornge San- Soegondo katone repot banget,

SCHOOL V. CUITUUR & CHEMIE.

ArdjOCDo Boulevard 16. - Soerabaja.

Directear: J. HERTSTEIN -

K~wistraat

3 -o-

EBRSTE PART. CULTUURSCHOOL IN O. JAVA.

·---·VE R G E ET

d at

u

I

NIST

U nog kuat lateu inschrijven voor de nieuwe cursus, welke

IS MAART. . .

.

is aangevangen.

Opl.: cult. geempl. - chemist - analyst -:- ass. apotheker (es).

Schoolgeld

f

7.50 p. md. - Duur 2 jaar - Vereischte le. Klas- se M. U. L. 0. B.

Opleiding Boekhouda. A. B. - V. V. L. en L. 0. lnl. en Prospecti b/d D.irecteur.

bingoeng pikire.

.. Kae lo ndelengen ing podjQ- kan" Santoso tjalathoe kambi

no~dingi panggoilan bangke: Ba- reng Soegondo wero~h tangan gambar naga sakala kaged, tjam poer goemoen: .. Wah, mas! Ta- ngan Naga, de beruchte vrou- wen-handelaar: staatsvijand no:

1. ....•.•.•

DECENSIE

GAMBAR GAMBAR.

I

Samana Commissaris van Po- litie wis teka, sawise ' ngoeroes Ian nelakake banget panarimane marang Santoso mbandjoer ba- li.

Gambart R. A. Kartini, saka Poestaka Naai<>'"

Ana ing motor, Soegondo ta- nal, rega

f

O.OS.

kon marang Soeparmien larah- Gat;nbare pemimpin poetri larahe lelakon. Soeparmien wi- kang kita tampa saka .. Poesta-

·. wit ndong_eng: ... ·: · · · maoe hoe- , ka Nasional" iki roepane beda ha~ Badm1~ton w1s peteng, akoe

I

karo gambar kang keloemrab, nd1oe_r bah, bareng tekan ratan katone loewih nengsemake, mer- gedhe ketoengka tekan~ arak-a- ga agem-agemane poetri iki ka- rakan. t~oen-bar~e •. dad1 kepeksa ton ~Djawani, toer maw a re- ngenten1; saka keh1n9 wong no~- renggan tjoendhoek kembang ton, akoe kedhesek mrana-mre- Melathi Ian Tjempaka, dadi loe- ne, nganti pisah karo kantja• wih peni.

kantjakoe, ora soewe · dhong ra- . .

~e-ramenning mretjon, iroeng- 1 T~~Joewan.e ngetoka~e gam.- koe kaja ana sing ndekep ngan- bar ~k~, . s~e~aJ~ gambare R. . A.

go katjoe .... :. pet... sakala a- I Kartm~ 1k1 ~1saa s~e~ram~ah mg koe ora eiing, weroeh • weroeh

I

n9end1-end1. n.9an~1 mg desa-de- wis· ana hotel. dilalah bareng a- : sa, moela d1et~ap mg kertas ka~g koe nglilir weroeh Mas San ma• j moera~. n~n_gmg . aloes, soepaJa tjak dadi djongos

I

regane b1sa d1edol moerah,

··· moeng

f

0.05. Jen ditandhing ka- Soeparmien ora betah ngampet ro gambare para warga Hoof d- goejoene weroeh Santoso kang i bestuur Moehammadijah kang nalika ikoe· isih nganggo klambi- : formaate Ian kwaliteite dloewa- ne Pak Din, djongos no: 25. Soe-

I

.nge padha, ~oerah iki, separo- gondo meloe nggoejoe. .

I

ne.

Let sai:lhel~ Santoso . tjalathoe I)a bener ing walike gambar .. Ngono-ngonowa kae, iki maoe , .iki woedjoed vloei, nanging ka- sing tak loepoetne rak Dhik Gon repe ora kok soepaja dienggo do, wong ja wis genah ndoewe vloei, soepaja kenaa kanggo re- momongan, ndadak dilosne wae, renggan ing omah, jen diweng- : adjaa · ana Pak Din sida kapiraa 'koni mawa katja, wis bagoes ha- : tenan. Kang pindha Djanaka Ian nget.

'· I

Soembadra sakala toemoengkoel, praoepane malih abang.

Gcgajoetan karo ketar ketire kradjan Tschechoslowakei saka tra- djange Duitschland, president Benesj mbandjoer sarasehan karo mantri-moeka Hodza (kiwa) Ian minister Krofta, ngremboeg ke-

prije sikep kang bakal ditindakake.

Santoso mongkok atine roe- mangsa dadi B.athara Kresna ....

.. Ah ·mas San iki lo" Soepannien djiwit kamase. Sing didjiwit mbengok .. Athoooo" ... . tableaux.

-o-

. . Wetoene gambar kang bisa diedol moerah iki, apa maneh jen . moendhoet nganti' 100; regane si·

· dji moeng 3

.J.1

sen, bisa mentja- rake semangat betjik toemrap ka oem krama kita: dene gambar iki bakal soemebar ing kalangane bangsa kita kabe~.

- o -

(4)

Katja 4.

LELARA KA-NG NOELAR.

Asal-~ele, bebajanc Ian pandjagane.

L - o -

ING sarehning bangsa kita lndhonesier ikoe sebagija'l ge- dhe isih padha doeroeng weroeh oetawa ngerti apa sababe Ian asal-asale penjakit (lelara) kang noelar, nganti dheweke padha ndoeweni pijandel, jen lalara kang noelar kajadene cholera, pest Ian sapanoenggalane ikoe disababake saka panggawening setan. Kagawa saka papijande- ' Ian kang kaja mangkono maoe,

woes mesthi bae mhandjoer .nda- dekake kasoesahan toemrap ma- rang pandjagane kasehatan ba- dan. kang wekasanne mbandjoer sangsaja ndadra moenggoeh ana- ne lelara kang noelar maoe.

Moela saka ikoe, kirakoe ora ana eleke jen ing kene diterang- ake sawatara bah asal-a::;ale le- Iara ka'ng noelar, mangkono oe- ga bab be.bajane sarta p·andjaga- ne.

Moenggoeh kar1g diarani lela- ra kang noelar. jaikoe lelara kang bisa namani ing lijan saka sidji marang sidjining badan. De- ne anane lelara ikoe djalaran .aka:

[, widji .. widji lelara (zickte- kiemen) kang .widji-widji maoe ana kang kleboe; bangsaning thethoekoelan Ian. ana kang kle- boe bangsaning kewan gegremet kang tjilik-tjilik. Kang kleboe bangsaning thethoekoelan, 1a1- koe bacterien. Saben bacterie kadadejan saka ( sa-ceI) badan aidji. Saking banget lemboete, nganti kita ora bisa weroeh jen ora migoenakake piranti kang- 90 ndeleng kang diarani micros- coop.

Mitoeroet wewoedjoedane bac:

t.erien ikoe ana 3 roepa, jaikoe:

a. kogdbactcrien oetawa c:oc:-

cea,

b. 1taafjeabac:terien oetawa ba- dllaa,

c. sc:hroefbac:terien oetawa 1Pirillen.

Kang kleboe bangsaning 'ke wan gegremet lemboet - lem- boet, jaikoe: amoeben Ian maJa ..

riaparasietcn.

n.

kewan2 kang loewih ge- dhe. jaikoe kajadene tjatjing Ian sapanoenggalane.

Ana ing saindenging djagad bacterien ikoe 'bisa oerip, sana- djan ana ing panggonan apa

bae~

PANJEBAR SEMANGAT"

ikoe ,,djahat'' Ian angkara moer- 1. ka. Akeh bae bacterien kang

. ··maedahi . · marang manoengsa,

jaikoe · oepa~ane: bacterie kang oerip ana ing sadjeroning le- mah, bacterien kang .ngloeloeh- ake bangkennig :wong oetawa kewan, Ian wit-witan kang . wis mati, kang sarine mbandjoer di- serot dening thethoekoelan, djer thethoekoelan ikoe migoenani banget toemrap ngaoerip.

Kadjaba baderien kang woes J katjetha ing ndhoewoer ikoe, oe- ~

#Ja isih ana maneh bacterie kang l kena dianggo bakaling papanga- nan Ian omben-omben: kedjoe, bier, anggoer I.I.I.

Sarehne ing kene moeng ngan dharake perkara leiara kang noelar, moelane bab bacterie kang ora mbebajani toemrap ki- ta, ora perioe diterangake dawa- dawa.

16 April

Bactierie kang njilakani toe- mrap manoengsa jaikoe widji- widji leiara kang bisa nekakake bebaja samangsa-mangsa dhe- weke loemeboe ana ing badan kita, awit sakabehing bacterien kang . ana sadjroning badan ma- noengsa ikoe nganakake zad kang ngandhoeng ratjoen. Moe- lane zad ikoe diarani vergiften oetawa toxin.en.

Sesamboengane negara lnggris Ian ltalie saiki saja raket, Ian sa- iki lagi nganakake sarasehan .. pasadoeloeran". Lord Perth (ki- w.a) wakile lnggris lagi reremboegan bab lakoene ::>radjandjijan

. anjar karo Maurice Ingram, wakil lnggris ing Rome.

Daja kekoewataning bacterien

ikoe ora padha. Ana bacterien kang nganaka~e toxin akeh Ian ana kaug moeng sathithik. Saja akeh bacterien ikoe ngoempoeI, saja akeh anggonne nganakake

Wahjoe. Wahjoe. Wahjoe.

Bangsa kita Djawa kang maoene moeng ngroengoe Iamat lamat marang antjas Ian angen-angane R. A. Kartini, saiki bareng wis metoe boeko1me kang mawa basa Djawa, pra- sasat ketiban wahjoe.

Para poetri wis padha moendhoet, para prija wis padha toekoe, para kenja padha ngcmi.:em.i, moela sing ora nganti weroeh isine boekoe iki, ~ok eman-eman banget.

Boeko11 Kartfnl Djawa r11a•nl mo11n11 f I. -

Prija kang tresna marang rajine, koedoe noekokake boe- koe iki. Wong toewa kang kepengin para poetrane poetri ora moeng pin.ter dolan, pinter wedhak poepoer, betjik di- poendhoetake boekoe kang peni iki.

,,.,,.,, 111r1m ,,,.,,,,, · I 0,10.

Pamoelangan nasional betjik jen nganggo boekoe ikf kang- go watjane moeride. Aksarane gedhe Ian terang.

Jln_'!!_o_~ndllo11t ta llo•lt•• r•1•tl lir!m Vri].

Para moedha kang pengin ndoeweni mitra sety~ Ian loe- hoer boedine, betjik.menehi cadeau boekoe kang adi iki.

Jin to111ta11 50 bo•ko• .-1111 •oed•11 10 plft.

Ian onko• ltlrl111 · Vri/.

Welingan koedoe daiab postwissele marang ,,Poestaka Nasional" Soerabaja.

toxin. Jen woes akeh anggonne nganakake toxin woes mesthi bae sangsaja ngedap-edapi ang·

gonne gawe tjilakane sapa kang·. kataman.

Bacterie ikoe gelis banget.

ngrapdane djalaran saka tang·

kar-toemangkar. Bisane tangkar- toemangkar ikoe awit saka se- neng oeripe. Dene seneng oeta··

wa orane ueriping bacterie ikoe:

moeng goemantoeng saka oekoe- ran panasing ( temperatuur) r panggonon Ian tjoekoep orane pangan kang ana ing kono.

Panggonan kang kanggo oerip•

bacterie ikoe diarani voedingsbo-- dem. Kanggo dheweke panggo- nan sing di senengi dhewe jaikoe sing djemek (vochtig) Ian rada panas sathithik (anget). Dene gegrombolaning bacterien ikoe diarani bacteriec:ultuur.

(An a t j and hake).

OENGGONOo.

-·-

SAKA REDACTJB.

Sdr. H. P r a n a t a : ,,Basa Djawa" ora perloe diemot, tjoe-·

koep jen kanggo limbangane re- dactie wae. Matoer noewoen.

SAKA ADMINISTRATIE'

"

Nanging kita adja ngira jen sakabehing bacterie ikoe mbeba- jani toemraping ngaoerip, sana-

. djan woes tetela jen bacterien

N. B. ..Poestaka Nasionaf' oega ado1 gambare R. A. Kar- tini oekoeran I 0 X 13 c. m. dloewange kan~eI toer aloes ban get, regane 1 moeng ... 5 sen. Welingan per postwissel sethithike KOEDOE toekoe 5 idji (ragad kirim vrij). Jen toekoe sepisanan nganti 50 idji. oleh soedan 20%. Jen ngantf 100 idji. oleh soe- dan 30%. Diedol ing perajaan Kartini, mesthi larise.

Abn. 10383 Mr. Comelis. Wi- wit Fehr. 1937 Ian Noenggak <tt kw. ·37 Ian le kw. 1938.

- o -

(5)

16 April 1938. ....>ANJEBAR SEMANGAT" Katja S.

--- ---~--=-~

LORD BADEN POWELL.

Bapa Pandhoe ing saboewana.

- O -

PARA sedoeloer - sedoeloer mesthine wis padha -ngawoeni-

•gani, jen ing koetha - ~oetha

bog gedhe-gedhe wis. ana ke- pandboewan. Seraangat kepan- dh0ewan ikoe kedjaba wis soe- mebar ing koetba-koetba kang rame. ing desa-desa tekane ing panggonan poetjoek goenoeng, oega wis kesrambahan, kena ·di- arani: prasasat meh saktanah ln- dhonesia, kepandboewan ikoe ana. Ananging _ ora moeng doe- ::noenoeng ing laladan pasrawoe- .o.gan oemoem lndhonesia bae anane kepandhoewan ikoe, ing aegara-negara sadjagad kene ija wis kasebaran widji Ian wohing kepandboewan.

Moenggoeh sing ngadani ke- pandhoewan maoe ing saikine i- .sih soegeitg, dedoenoeng ana ing aegara lnggris, dene asmane:

Lord Baden Powell. lja pandje- nenganne ikoe sing dadi promo- tor tjikal bakale adege kepan- dhoewan ing saloemahing dja-

·gad.

Kedjabane ngagem asma Lord Baden Powell, oega kagoengan asma lija, jaikoe: Sir Robert Ste- penson Smyth. Mijose ing koe- tha Londen, koeth::t kradjanne pradja lnggris. Ramane Lord Baden Powell ikoe ngc:.sta pada- melan dadi goer9e !an pradi- kant. Wiwit tjilik moela wis di- goelawentbah ramane kang toe- moedjoe marang kaoetaman. A- 11anging lagi oemoer limang ta- oen bae, ramane wis seda kon- doer menjang djaman kelangge- ngan.

Saiehne ramane wis ora bisa neroesake pamardine marang Baden Powell, Iha mbandjoer sa- p sing nggoelawenthah dhewe-

. ke, amrih ing tembe mboerine

oeripe ora kesoerang-soerang?

Ramane Baden Powell · ikoe poetrane kabeh goenggoenge a- na woloe, dene poetra sing woe- ragil ija Baden Powell ikoe. Moe lane sasedane ramane sing · goe- lawenthah Baden Powell ija pa:..

ra sedoeloer-sedoeloere. Tjara_

panggoelawenthahe sedoeloer·:?e Baden Powell ikoe rada nganeh- anehi tinimbang tjara pamerdi- ne para ahli pamong djaman se- mana. Anehe ikoe kaja kang .ka- seboet ing ngisor iki:

Sedoeloer - sedoeloere Baden Powell ikoe karem banget lelo'- ngan ( darlll.awisata) menjang panggonan-panggonan kang asri

tan

njenengake, oepamane sok- sok rnenjang alas"2 jasan. menjang patamanan2 sadjabane koe- tha kang · nengsamke pandeleng menjang pasisir pasisir. ndeleng

~aa~ing' seg~a

I.I.I. Sadjr9

I

kagolong m.oerid kang

pint,~r. ~~~~xx~xa

ning datma:WiS!lta. mengko,no i- · gampang. njandhake marang s~-

k9C .mesthi ngga~a omah~ma- kabehing piwoelang. _Ana sadjro-

Jt~n •. dene perloen~ ka.ngg~ pa- ning pamoelangan, ui:arga saka pan ngasokake awak, malah ter- pintere. wewatekanne ija saja o-

kad~ang kanggo . papan-olah-o- . wah-owah, owah- njedhaki ma- lah, awit sing mesthi angger _wis rang antjas dadi pemimpin, pe- leloengan m_enjang alas . oetawa mimpinne para kantja-kantjane, menjang ping.gir pasisir._ ora ta- 4iwoelangi dolanau wama-war- oe mangan ing omahe dhewe. da n·a. loewih-loewih oerip satjara di sing dipangan ia moeng olah- nierdika, jaikoe sarana nganaka- olahanne dhewe, kang diratengi ke omah-omahan kaja nalikane

dMwe. jen pinoedjoe darmawisata karo

Sarehne Baden Powell ikoe sedoeloer-sedoeloere. Para kan- dadi sedoeloer sing woeragil _dhe tja-kantjane sekolah padha se- we, kang ikoe dheweke kai'ep neng marang pimpinanne Baden banget, dadi djongos. koki, ha- Powell, moelane Baden Powell boene sedoeloer - sedoe1oere. A- kerep didadekake pinitoewanne uanging sanadjana mengkono. kantja-kantjane sekolah.

Baden Powell ora taoe mbantah Sarana pakarti kang mengko- karepe sedoeloer-sedoeloere oe- no iko~. ndajani marang angen- tawa kantja-kantjane, apa anane angenne Baden Powell, mban- prentah, waton dirasa betjik Ian djoer ketoewoehan osik kepe- kwagang nindakake ija mesthi ngin nggeb_ioer ing kalangan mi- dilakoni kanthi c;enenging ati. liter. Mangka kersane ramane Marga saka wewatekanne kang ora mengkono. malah diangkah, mbangoen toeroet mengkono i- soepaja Baden Powell bisaa da- koe, apa maneh kasinoengan pi- di predikant. Saka derenging a- kiran lantip Ian gathekan, moe- tine kang tansah kepengin le- lane ditresnani sedoeloer. sedoe- loemban ing laladan kamiliteran, loere, diloeioeti dening kan- sadjrone dheweke dadi student tja - kantjane. Sing ndadek- ing pamoelangan loehoer Ox- ake ora senenge kantja- kan- ford. meloe examen kamiliteran.

tjane, Baden Powell kasinoengan Dilalah kersaniug Allah, saka wewatekan isinan Ian meneng. dajaning karep kang santosa, pi- moelane kantja-kantjane ija ana kiran kang nggembleng dadi si- sing geg seneng. gek ora. dji. wekasanne examenne katam

·M. B. HADIATMODJO Toko Obat & ·Boekoe Patjarkembangstraat 111

SOERABAJA.

-o-

Njenengake 1 ... O.lS Njenengake 2 ... 0,24 Joes en Roes . . .. . .. . .. .. .. .. .. 0,42 Ons eigenboek l , 3, i...

a

0,66 Ons eigenboek 2 . . . . .. . .. • . . 0,54 Ons eigenboek 5 .. .. .. .. .. .. 0,96 Ons eigenboek 6 . . .. .. . . .. . . 0,84 Ot en Sien 1-1 ...

a

0.72 Pim en Mien 1-1 . . .

a

0,60 Ned. taalb. 3A/6A-3B/6B.

a

0,78 Kaart en Tekst ... 2,05 Kaart en Tekst II ... 2,25

Roepa-roepa Boekoe-batjaan bahasa Djawa hoeroef latijn Pak Poeb .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . 0.70 Wita-Sastra . . .... ... ... 1.00 Wedatama-Winardi 0.80 Ojawi - Kina . . . .. . . .... .. .. 0,25 lni harga beloem ongkos ki- rim, kalau minta dikirim, haroes tambah 15% nja harga jang ter- seboet, goena ongkos kirim.

Ojoega masih banjak boekoe- boekoe lain-lainnja.

Kasenengan-kasenengan kang pan. malah oleh rapport kang

dilakoni sadjrone darmawisata ondjo. gg8~~~~SX~Ja

menjang papan-papan kang asri Nalikane taoen 1876. dadi oe- lan njenengake, ikoe sing mara- mner 19 taoen pandjenengan-

kake dadi pakoelinanne, Ian ne diboedhalake menjang Hin- . . pangalaman:? kabeh ikoe maoe dhoestan bebarengan karo regi-

I

boeden boe~oes,. ~ekasa~ne d~­

mbandjoer dadi winih oe- ment Huzaar. Sarehne pandjen~- j angkat da~1 upsll" _mg ~Erika K1- tawa dhasare oeripe ing tembe nganne pantjen moempoeni ing doel. ~na mg Afnka ~1doel lela- mboerine.· sakridhaning olah kamiliteran, be~anne ~arang Pamrentah lng-

Wajahe ndoengkap sekolah, moelane dradjade ija moenggah- i gris gedhe banget.

Baden Powell ija disekolahake. moenggah, apa maneh dhasar

j

Sadjroning dadi opsir, pandje- Sadjroning sekolah, dhewek1! pandjenenganne kagoengan be- nenganne kerep madjoe ing lala-

, ..... _ _ _ ,..._ -~. ~ ···~!'4"· ... ... • . · 11t: . IUSI ..

'

I

I

!

Sang Mah.1tma Gandhi sawist: anggetoeni anane pasoelajan antarane bangsane dhewe kang se- dje _agama. kawartakake saiki nandhang Iara nemen. Ing gambar_iki nalikane Mahatma rerem- boegan karo pemimpin _ mitrane Subhas Chandra. Bose nalikane ing kongres kabangsan Indhija.

(6)

Katja 6. ..PANJEBAR SEMANGAT" 16 April 1938.

··~---~---

dan paprangan, merangi bangsa Afrika Kidoel kang ora · gelem toendhcek maraag pradja Ing- .eris.

N alika taoen 1896 kaoem Ma- tabele brontak, nanging marga saka gagah prakosane Baden Po well, reroesoeh .bisa disirep kan- thi nggawa kamenangan kang njenengake. Nalika peperangan karo hangsa Boer, Baden Powell wis moenggah dradjade dadi Ko- loneJ. Ian didhawoehi mbelani koetha Mafeking saka pangrang sange bangsa Boer. Peperangan- ne kar,, bangsa Boer ikoe wiwit taoen t 899 nganti toemekane ta- cen 1900.

· Marga s~ka djasa-djasane sa- djroning paprangan kang semo- no lawase. Baden PoweJi diang- kat dadi Generaal-majos ing Ja- ladan Afrika Kidoel. Sadjronfng djoemenenq Generaal majdr, Ba- den Powell kerep leloengan Ian njinaoni apa-apa sing gegajoetan karo panggoelawenthahe pal'.a moedha-moedh:a, dadi dhasare nalika isih botjah bijen ora ilang ilanq.

Dhek nalikane taoen 1903 B<i- den Powell ningqalake tanah A- frika Kidoel, kondoer menjang negara lngqris, djalaran pandje- nenganne diangkat djoemeneng lnspecteur Generaal ing wadya- bala djaranan pradja lnggris. Na nging sadjroning taoen 1907 njoewoen lereh saka kalengga- hanne.

Anane Baden Powell njoe- woen kendd, djalaran pandjene- nganne mbandjoer kegoegah be- boedenne kang loehoer, jen isih ana pagawejan kang loewih moelia Ian loewih soetii maneh tinimbang kam!Iiteran. Pandjene- nganne wiwit taoen 1906 ngang- git sakabehing rengalamanne wiwit timoer, nganti toemekane dioemeneng saik?-ikine Ian oega diteranqake ing boekoe anggi- tanne kaprije moenggoeh ala- ning paprangan Ian girising ka- hanan Jan kedadejan kang si- nandhang para kang manqoen perang, apa dene oega diandhar- ake pengalaman - penqalaoianne nalika ana, ing Afrika Kidoel.

(An a t j and hake) ..

DARMO WIJONO.

-·-

MEH SEMAPOET.

D j a w a : Ojtng, djeng, dhia- djeng!

K e n j e : Mas, mas, mas. Akoe kandha karo jen ~koe kira kira sida karo ... ;

kang- kowl kawin D j aka (kaget): karo sapa7 K e n j a : Karo . . . kowe.

-·-

alam aloes, jaikoe ing alam sawi.:.

se wong ikoe tinggaJ donja.

. Dadi p!toewasing koerban sa- iki wis roepa.loewih loehoer, lari dheweke mbandjoer njoemoeroe- pi jen barang· kang ora langgeng ikoe wohing panggajoeh. sarana koerban barang kang ora Jang- geng oega.

Mangkono ikoe piwoelang

ANGGERING

KOERBA~. kang"wigati banget. marga ikoe bisa nenangi kawewekan. Rasa mBandjoerake nglaras kema- kelet marang kawadhagan saiki djoewaning batin. mbandjoer kaganti roepa panga-

D. re~-arep marang kanikmatan ka-

- o - swargan.

MANAWA manoengsa ikoe Ing di:!lem oepa-tjaraning A- doeroeng bisa ngrasakake kaeng gama ing kelahiran kita bisa garaning llahi ing daJem deda- njoemoeroepi lakoening tjara na, ing kono wataking djasad panggoelawenthah kang Js.aja kang tansah ngoweli marang mengkono ikoe, kang katindaka- darbeke koeaoe dikalahake dhi- ke dening para Witjaksana. · sik, Ian koerban ikoe katindakna Pandjenengane wis padha awoedjoed dedana apa - apane priksa, jen mesthi bakal tampa kang pengadji, kang toemindake goena o~pama oedjoeg-oedjoeg maoe toewoeh djalaran saka roe- mandjoer memoelang soepaja masa koewadjiban Ian saka eng- wong padha toemindak koerban gonne ndoewe pangarep-arep bi- kang doedoe sepi ing pamrih.

saa lestari karahardjane.

I

Nanging mbandjo.er kanthi Mengkono ikoe woedjoeding goenging kasabaran kans tanpa piwoelange para Goeroe'-goeroe wates, pandjenengane tansah ne- Gedhe kang wiwitan, ija ikoe pi- noentoen para manoesa. Saka woelang kang memarah jen ka- satatar2, mangangkah bisaa sa- rahardjaning kawadhagan ikoe selot-selote biseta tekan ing da- koedoe kagajoeh sarana ngoer- Ian oetama, kang toemrap ma- banake kawadhagan. noesa Joemrah, sawidjining da- Sawise manoesa gelem toemin Ian kang kebak eri Jan roempil

d~k mangkono, mbandjoer ka- ambah-ambahane.

toentoen meneh sarana piwoe- Sarana toentoenan kang mang- lang tjandhake jaikoe piwoelang kono ikoe, saseJot-selote manoe- kang memarah soepaja wong a- sa bisa mangreh badan-badane, dja melik marang wohing pang- nganakake watake kang kesed gawe kang roepa kwadhagan. Ian kendho, djalaran pin~ksa

. Ing kono wong mbandjoer ka- nglakoni oepatjaraning Agama- woelang akoerban koewadhagan ne kanthi adjeg, kang Joemrahe kanggo nggajoeh kanikmatan ing , tjengkah Ian kasenengane wata-

I ,.

DJOKJAKARTA

Prijscourant bergambar2 GRATIS.

I

I

. i I

I

I

I

DECENSIE

BOEKOE BOEKOE.

,,Javaans - Nederlands handwoordenboek" di- ning Dr. Th. Pigeaud, 1!18ka boekhandel

J.

B.

Wolters Batavia, rega

1

s.~

Kanggo ngoedi kawroeh basa Ojawa toemrape wong kang ngerti basa Walanda, baoesastra anjar iki, wis mesthi gedhe pae·

dahe, loewih Joewih kang isine njata betjik kaja karanga11e toe- wan Dr. Th. Pigeaud iki, merga pepak b~get tjoekoepi kapreloe·

wane.

Toewan Dr. Th. Pigeaud ikoe sawidjining sardjana kang kapa- tah njir:aoni kasoesastran weta- nan sarta ahli basa wetanan, ing Ngajogyakarta.

lsine baoe sastra iki wis kita olak - alik, temboeng temboen~

Djawa kaja kaja wis pepak da·

lah katrangane ija njoekoepi.

Wis mesthi wae jen dipetani te- men, ana kekoerangan, nanging ngendi ana gadhing kang ora a- na benthete, nadjan apika mes- thi ana tjatjade, awit gawejane manoengsa ora bisa sampoerna.

Kanggo bangsa Walanda oe- tawa para pangadjaran bangsa kita kang nedya njinaoe basane dhewe loewih tatas, woorden- boek iki mesthi gedhe banget pi- toeloengane.

Kandele nganti 624 katja. for- maat- kaja handwoordenboek lijane, dene regane ingebonden

f

5.- panoekoene marang boek- handel ing ndhoewoer ikoe, sar- ta kena njeboetake djenenge Ja- jang kabar kita iki:

,,Babad R. Ng. Rong- gowarsito" djilid I saka boekhandel Sadoeboe- cli, Solo, rega

f

0.60.

Boekoe iki mawa lndhonesia, karangane R. B. Padmowidagdo Jan R. Ng. Honggopradoto, jai- koe wajah Ian J>oejoete poedjang ga kaseboet maoe. lsine wis ka- tjetha ing djenenge boeko~ ikoe.

Djilid 11 bakal toemoeli diwetok- ake oega.

- o -

ke kang asor. Sarana tjara mang kono ikoe, pandjenengane padha nenata Ian nenoentoen para ma- noesa metoe ing dalan kang ke- bak pigoena.

Para manoesa padha kalelan- tih ngalahake Ian mangreh daja panariking wewoedfoedan kang ora langgeng Jan padha ginoe- Jang nindaki penggawe kabetji- kan Ian welas asih, sanadjan toe mindake maoe isih kesoeroeng dening kamelikane marang pi- toewasing pakarjane, ija ikoe ka-

(7)

l 6 April 1938.

nikmatan ·kaswargan.

Saselot-selote manoesa padha kapitoeloengan soepaja padha bisa nindaki panggawe ing tata- ran kang sadhoewoer-dhoewoere .saengga manoesa kanthi toe- woeh saka atine dhewe bakal gelem· ngoerbanake badane pre-

loe. soemoengkem marang gega-

-joehane kang loehoer.

Sanadjan ing kene manoesa .enggonne ngoerbanake darbeke .kang wadhag isih kasoeroeng ing pangarep-arep marang pitoe- wase awoedjoed swarga, na- nging wis lowoeng bisa ngalah- .ake watake kang kelet marang kadonjan, djalaran ngaboti ma- rang kaaloesan.

Sabandjoere piwoelang tjan- .dhake nembe kawarahake sa- mangsa rasa kwadjiban, maoe wis toemanem koekoeh ing atine.

lng kono manoesa nembe bisa njoemoeroepi jen koerbane kang .asor marang kang loehoer ikoe sawidjining .. kaoetaman" sena- djan oleh pitoewas apa ora, em- boeh woedjoed kawadhagan apa

··kaaloesan.

Sawise kwadjiban maoe Clia·

koni, Ian sawise leladi: sarana ngoerbanake dhirine kang doe··

madi Ian rinoekti dening leladine oerip lija: ikoe wis toemanem da- di rasa koe.wadjiban, ing kono manoesa miwiti njoemoeroepi jen anggering koerban ikoe jekti .anggering oerip.

Awit saka ikoe, manoesa ban- djoer kanthi soeka Ian legawa-

·ning ati, gelem nindaki pengga-

·we koerban. Ing kono dheweke miwiti njinaoe in.g dalem tjiptane misahake manoesa sedjati karo badan-badane, jaikoe woedjoed kang dadi piranti ian padoenoe- ngane.

Ing kono manoess mbandjoer wiwit ora mredoeli marang kaa- nan Ian pakarjan kawadbagan, kedjaba kang ~oedjoed .. kwa·

.djib'1n" kang koedoe katindaka- ke kanggo rahajoene doenja. Ian kaheh pakarjane bakal kaw3was kaja oeroeng2 ing pakarja~e oe- rip kang wadjib kapitoengsoen9- ake -marang doenja.. Dadi ang- 9onne nindaki pakarjan maoe o- ra kasoeroeng dening pepengi·

nan mamrihake marang awake dhewe. Lha ija ana ing kono ikoe dheweke miwiti ngantjik ing ta- taran pedhoting djedjiretane ka- rana kang narik dheweke ma- rang alam teteloe.

Manawa manoesa maoe wis temen ngakoni marang ang~e­

ring koerban, ing kono dheweke mbandjoer kadjoendjoeng tekan ing sadhoewoere alam pikiran, ija papaning .. kwadjiban" kang temen diakoni dadi sawidjining kwadjiban, oeta"l_a apa-apa kang pantjen wadjib katindake djala- ran saka roemasa kapotangan.

Papan ikoe ija alam boedi, Ian ija ing kono ikoe kabeh .. akQe bisa karasaktBke dadi sidji. Jan kaheh pakarjao k.,;tiodakake kanggo kaperloewaning kabeh goemelar. ora kanggo kaperloe- wane akoe kang miroengga.

lja moeng ana ing kono ikoe anggering koerban bisa karasak-

,;PANJEBAR SEMANGAT"

aki dadi. sawid.iining kabegdjan Jan JPoelja.

Ing alam boedi manoesa nem- be bis~· njoemoeroepi jen oerip ikoe sidji, Jan jb oerip ikoe tan- sah tjoemoerah· dadi iline sihe kang Pribadi. Dene gesang kang roemangsa pepisahan ikoe mb~':'

djoer tjetha manawa sengsara Ian memelas Ian aran ora ngreti jen

kapotangan kabetjikan.

-

LELAGON LOEROE-LOE·

ROE WIDARA.

Katja 1.

.I

I

Ing kono atine manoesa mban- djoer toemoed;oe manoenggal marang kang Pribadi, jaikoe nin- daki sih Ian bekti. -Kanthi rila legawaning atine dhewe njoema- rahake dhirine kadadekake pa- ngrantoenaning oerip Ian sihe kang Pribadi kaoggo rahajoe- ning djagad saisine kabeh. T<>&

Louoe - loeroe widara. widara- ·

ne

Iagi apa.

~>C~~RX~X BOEKOB KANGGO BOTJAH.

1. Sabda Tama I ...

f

0.10 2. Sabda Tall' a II .. .. ..

f

0.20 3. Andhta Loemoet . • .

f

G.25

~~X~XXK~

mindaking oeripe mbandjoer tan sah ngembari pepadhange kang Pribadi, dadi oetoesaning sihe.

Logos, dadi nijakane Pangeran, toemindak ing gawe ing djagad sawengkone kang Maha Toeng~

gal. Oeripe mbandjoer dadi sa-. widjining kwadjiban Ian apa-apa kang wis samesthine dilakoni.

To~mindake oeripe moeng mligi ngrantjagake lakoening ke- madjoewane para manoesa, le- ladi maraog aoggering kaoeta- man, ngengentheng sesanggane djagad, nenoentoen lijan marang dalan Rahajoe. lja tindak meng- kono ikoe kang dadi keparenge kang Moerbeng Djagad.

SRI ROEKMINI.

(Ana tjandhake).

-·-

-o-

II.

LOEWIH dhisik dak terang- ake bah tegese temboeng ,,wida- ra". Temboeng · widara ikoe asa- le ·saka temboeng Sanskiet: ,,wi- dya", tegese: kawroeh oetawa pangertijan. Awidya tegese: ora weroeh oetawa ora ndoeweni pangertijan. Dene loeroe-loeroe widara, karepe: loeroe kawroeh oetawa gol~k ngelmoe. Dadi wre dine lelagon kang wiwitan iki, kita, para ma:ioengsa kang pa•

dha oerip ana ing madyapada kene tjepak sepisan wis kesam- piran . sesanggan: koedoe louae..

kawroeh, wadjib golek panger- tijan, dene perloene kanggo sa- ngoe oerip ana ing donja toe•

mekane ing delahan",

Dene ng!lmoe kang doedoe kita loeroe ikoe warna warna, akeh banget tjatjahe, ananging ing kene kena dipilah-pilahake dadi rong perangan, jaikoe: ngel- moe lair karo piranti oerip ~a

ing tengah-tengahing pasrawoe- ngan oemoem. Ngelmoe batin ikoe minangka kanggo pandam Ian pandoming oerip kita ing ngalam donja, oetawa dadi djoe roemoedhining oerip kit.a, sara- na ngresiki rereged rereged kang

Seyss-Ioquart (kfwa) kang kapa·:ah dening Hitler dadi tetoeng- goele Oostenrijk lagi remboegan karo Professor Dardieu ( te-

ngah) Ian Dr. Frank Sernitz.

SJ ~

···:::>j~· .. \ .

Perbawane tabel bisa marasaU wong Iara.

- o -

toememplok ing djiwa kita.

Moenggoeh dalanne mangoedi kawroe-h rong roepa (lair karo batin) ikoe roepa-roepa, manoet apa kaog dadi keantepanne dhe- . wet. Oepamane bae: ana kang ngroengokake wong lezing oeta- wa voordrac:ht sinaoe ing pamoe- langan, sarana magoeroe, sinaoe dhewe ( zelf studie), Ian sapa•

noenggalanne. Saja akeh ka- wroeh kang kita tjetjep. ija saja madhangake dalaning oerip kit.a ing pasrawoengan, satemah roe~

beda kang toemiba ing badan kita ora sapiraa, kang tinemoe slamet tata rahardja.

Moelane piwelinge poedjang- ga kita kang kamot ing temboeng loeroe-loeroe widara, saka pang•

grajangankoe, kita wadjib ngga- lek p~ngertijan, kawroeh oeta- wa ngelmoe, tjoendhoek karo : dhawoeh sabdane poedjangga

i Hindhoe sang minoelja, Viveka- nanda kang mengkene djarwane:

: Toedjoewanne manoengsa oerip

i

ana donja, doedoe kasenengan,

I

nanging ngoepaja pangertijan.

Widarane lagi sani, ajo padba njirami.

Woh widara · kang wis kita loeroe, kita goleki, mbandjoer ki·

ta tandoer ing panggonan kantr

I

lob oetawa ing panggonan lija·

ne kang sakira keria kanggo pa- pan thoekoele tandoeran widara.

Jen wis antara lawas, widji wi- dara ikoe mbandjoer thoekoel metoe ojode, wite Ian elonge. ()..

jod -Ian eloeng ikoe minangka kanggo ngoepaja panga.n, soe•

paja wite enggal gedhe kelawoen I lawoen. Bisane enggal gedhe, enggal troeboes. enggal soeboer koedoe diroemati kang betji~.

jaikoe: saben dina tandoeran wi.- dara ikoe koedoe disiramf.

lki minangka kanggo pralam- bange wong kang wis ngangsoe kawroeh. oetawa wis oleh ka- · wroeh akeh kang kena kaoggo oerip ana

insr

sadjr~ning behra.

(8)

ICatja S.

jan oenioem bisane makol~i,

0:

ra lija oetamane koedoe ana sira-

·qaanne, jaikoe neelmoe ikoe koe- doe ditindakake ana ing ~ip saben dinane. Ojalaran sana- djana ana wong kang ndoeweni age!moe lair Ian batin · bisa soen- dhoe:I ing langit sap pitoe. ewa . semono ngelmoene ikoe bakal moespra tanpa goena, manawa

· ora diteroesi kelawan pakarti.

Tjondh~ng karo wewarahe We- dha Tama: .. ngelmoe ikoe kela- konne kanthi lakoe, lekase lawan kas, tegese ... " Aaanging oe~ma

ne, manawa kita wis ndoeweni agelmoe lair Ian batin, prajoga ditandjakake kanggo kaperloe- wanne pasrawoengan oemoem.

Widarane oewia _gedhe, ajo padba ndhangiri.

Tegese loegoe: tandoeran wi- dara ikoe manawa wis bisa troe- boes, enggale oeripe bisane soe- boer oetawa oeripe enggal sem- poeloer, mggal gedhe kelawoen- lawoen, kedjabane koedoe disira- mi. soeket-soeket kang ana ing sakiwa tengenne · wit, wis sames- thine koedoe diresiki, diboeboeti oetawa koedoe didhangiri, moe- rih oeripe bisaa soeboer. godho- nge bisaa ngremboejoeng a- ngrembaka.

Mangkono oega kita oerip ana ing bebrajan oemoem, senadjana . k.ita wis ndoeweni kawroeh a-

keh, lair Ian ija batin, sadjroning kita tandjakake kanggo kaper- loewaning bebrajan oemoem, ora koerang-koerang marganing pa- riil tjidra kang nedya gawe ka- roesakan Ian kasangsaran, ma- rang djiwa raga kita. Manawa kita koetang awas, Ian koerang waspada, kita gampang kedjloe- ngoep Ian kedjiret !TJg pasanga- ni. setan bekas&kan. Keprije ta woedjoeding panggoclha ikoe?

Sing premati ora lij::a ija watak angkara moerka, hawa nepsoe ngangsa-angsa.. le<mg m~eng mer lokake kepenake awake dhewe, ananging ngroegekake m.arang wong lija. lja jen moeng ngoe- gekake bae isih ora pati sepiraa, ananging terkadhang malah bisa mateni barang, kaja dene soeket kang oerip sakiwa tengenne tan- doeran widara. jen ora didhangi- ri bisa mateni tandoeran widara ikoe, moela wadjib didhangiri.

Watak angkara iki sing marn- kake ngroesak, · oetawa mateni, moelane wis samesthine koedoe didhangiri, tekan ing saojod-ojo- de, awit jen moeng dipapras ndhoewoere bae, ora bakal sir- na. Lha keprije tjarane ndhangi- d oebaling pepenginan kang

moeng n901mtoengake marang awak dheweke ikoe?

..PANJEBAR SEMAN_GAT" 16 April 1938.

---·---~

toeti, titining laksita prana, pranawakna Aben_ ari, ang- godan · n~nggoelangi, angkara moerlca . sawegoeng, binoekaa sa{dQg prana, eneng-eping -a- was eling, . aling-aling kang ngalitigi ilaogana.

Kaja. mengkt>no dhangiraning·

watak. angkara moerka, kang'. di- . te~h;tke dening poedjangga ki- ta djaman koena. Nitik wewara- hing tembang sapoepoeh ikoe tje tha wela-wela, wewatekan ang- kara moerka bisasoemingkir, sa- mangsa kita ing saQen dinane o- ra kendhat-kendhat tansah koe- doe asangoe: eneng. ening. awas Ian eling. kanggo sesangon kita oerip ing boemi 'kene.

Widarane · 1agi kembang, ajo padba geloeng 111at,.ng.

Tandoeran widara kang wis dioepakara kalawan betjik ngati- ati, disirami, didhangiri, soeket- soeket kang mbegal panganne, mesthi lawasing-lawas. wit kang wis gedhe. godhonge bisa idjo rijo-rijo, wekasananne bisa me- toe kembange kang ndhemen- ake.

Toemrape kita para manoeng- sa, manawa tansah eneng, ening.

awas eling. kaja kang wis dak- atoerake ing· ndhoewoer maoe.

tamtoe bae wewatekan angkara moerka ora kedoema11 papan pe- saban, kalah daja kai;p pakartine eneng. ening. awas, eiing maoe.

Terange tetemboegan patang prakara ikoe kaja kang kaseboet ing ngisor iki:

,,Eneng", karepe: enenge ba- dan wadhag. ora karem marang apa-apa kang ora migoenani.

,,Ening", wredine: eninge ra- sa pangrasa. ora drengki, srei.

moethakil I.I.I.

(Ana tjandhake).

I

I

I

DARMOWIJONO. :

- o -

i

TEMBOENG ADJI.

Prajoga digagas Ian dienggo.

- o -

Sapa kang ora · bisa mrentah prekara tjilik. mesthi ora bisa mrenata prekara kang gedhe.

..

Sih ikoe gegaman · kang per- mati kanggo njirnakake angkara moerka kang gawe roesake dja- gad. Sawidji-widjining bangsa kang wis kasinoengan sih, mesthi ora ana sing kaja saiki:

p·adha dija··dinija, peperangan reboet oenggoel. Sarana sih-si- nihan djagad tentrem, kemadjoe- wan rantjag.

Sapa sing oeripe moeng ngoembar kekarepan, mangan tanpa doega. tanpa roemagang gawe,ora ndoe\vEni gegajoehan, mesthi bakal tinempoeh Ing ka- sengsaran kaja dene wit-witan tinempoeh ing prahara. bisa roengkat tanpa koekoeban. Ja be- ner sapa sing oeripe melen9 ma- rang gegajoehan, bisa mangreh dhirine, mangan sapakolehe, te- tep mantep atine, ikoe oega ti- nempoeh ing sengsara, nanging ora krasa, kaja oepamane goe- noeng wesi kasilir angin soemri- bit.

Wataking wong kang loehoer ikoe: kasoesilaiJ.. Wong soesila ikoe dadi pepasren rerengganing djagad. Tandha teteping kasoe- silan. kang gampang disipati ja-

I

SIAPA INGIN LEKAS SEMBOEH 7

Batjalah keterangan di bawah ini :

I

BOEKll JANG SES 0 E N G G 0 E H NJ A.

Soerabaja 28 Maart 1938.

Saja : Sabari alias Soemowinoto, tinggal di : Patjarke- ling· S. S. gg. 2 no. 457, Soerabaja. 'Soedah 1 boelan saja men_derita penjakit .beri-beri kering, kaki kakoe, djalan soesah dan koerang kekoeatan, kalau maoe doedoek soesah akan tekoekkan dengkoel, begitoe djoega kalau soedah doe- doek, soesah boeat berdiri. Moelai dari peroet teroes ke ka- ki rasanja selaloe gringgingen ( s~moeten) d.1.1.nja. Pengabi- . san ,penjakit saja dirawat oleh Toean DJOCO (OCCUL- TIST), Djagalan gg. 2 no. 19 Soerabaja, baroe sadja 3 kali soedah berasa enteng boeat berdpilan. kekoeatan makin ha- ri makin bertambah. hingga 15 kali rawatan penj~kit saja soedah semboeh betoel.

Menghatoerkan banjak t,!?rima kasih toean jang terseboet diatas aaanja.

atas pertolongan

ikoe pari marma para marta ma- rang kang nandoeki kasar dhe- weke. Sok sok soesila ikoe kaja dene ngasorake dhiri. Kawrceh- ana, sapa kang tansah sabar tla- ten; malah sok ditjamah para, digsoera.

Ngadjeni wong ala terkadhang ora adji. nanging toemrap para santosa pamarsoedine marang gegajoehan, moeng ngantepi se- dyane. ·

Meleng tjipta mratitisake tin- dak. senadyan doeroeng toeman- dang. ora djeneng slewang-sle- weng ing lakoe. Ian ora ngetji- tjer kekoewatan, malah ngran- tjakake. Sapa kang meleng tjipta ne marang kerahajon ikoe dadi.

pasilaning Pangeran. moelane kaserenan pangawasa.

..

Tindak kanthi keras ikoe koe- doe toemrap awak dhewe, na- nging toemrap lijan koedoe kan- thi -tindak sart:h.

..

Sakabehing pitoetoer koedoe rinasa dhisik. adja enggal-eng- gal ditoeroet, merga ora sekabe- hing pitoetoer ikoe mesthi betji- ke.

Moelyaning barang ing alam donja iki doeroeng mesthi bisa gawe padhange ati, nanging pe- tenge ati mesthi bisa gawe soe- reme bawana.

Roekoen. sajoek, · hijeg. agawe santosa, dadi dalane kaoetaman- toemeka ing kamoeljan. · Nanging tjongkrah boebrah. dadi dalane katjilakan, toemeka ing kaseng-·

saran.

-o-

OMONGE BOTJAH.

A n a k : .. Geneja pak. soeket ing goemoek ikoe arang arang, nanging soeket ing sawah le- moe-lemoe Ian ketel-ketel".

B a p a k : .. Ing sawah loewih lemoe. awit akeh · banjoe. Na- nging ing goemoek adoh saka.

banjoe. moelane koeroe."

-~ A n a k : .. Jen ngono. apa sa- babe ramboete oewong loewih Sakabehing agama apa bae

kang wis lair ana ing donja ke- ne wis soeng soesoelang mbran-

tas pambedhale daja pepenginan ikoe, ~oela ing kene ora dak a- toerak. Dene sing dak atoerake oeran-:oeran tembang sinom. da- melanne poedjangga kita djaman koena kaja kang kaseboet ingisor

;k;, Eh ,.nggjanll>g pa<a moe-

.I

dba,. den ~oedheng ing silas-

Hormat saja,

SO~MOWINOTO.

ketel - ketel tinimbang brengos~.

.

11

dalan banjoe?

Mangka ramboet adoh saka ba- . njoe, nanging.. brengcs tiedhak . . . . -o-

(9)

16 April 19.38.

- KOSTl!UIS -

M. MOESMAN KEDONDONG Gg. ·1-2

SOERABAIA.

-o-:-- Jk,ektikanfah ! ! I

Tsmpat njatn•n Hawa sedjoslt ---...-

sedang KOSTGELD boleh ber- damai.

Boleh djoega datang berdamai · dengan R. KOERBANI · KAWATAN Gg. VII - No. 3

S 0 E' R A B A I A.

11m~~x~~x~xa

SOERAT KETERANGAN.

Jang bertanda dibawah ini sa- ja Djojoatmodjo Agent Alg. V.

C. B. Sidobardjo.

Menerangkan, bahwa soedah dga tahoen saja menderita penja- .kit linoe {rheumatiek), kepala berat dan poesing teroes-teroe- un, badan terlaloe 1emah, ti- dak ada nafsoe bekerdja. Sega- la ichtiar boeat menjemboehkan penjakit saja itoe soedah berpoe- loeh tabih dan doekoen, tidak ada jang menolong hingga bisa

&embC1eh sama sekali.

Dengan segala kesoekaan jang tidak bcrhmgga, dan dengan ha- ti jang so~tji saja menerangkan, bahwa dengan pengobatan toean Reksodipoetro Plampitan no. 9 Soerabaja, hatsilnja soenggoeh loear biasa, boleh dikatakan con- tant, satoe kali saja dirawat, ba- dan saja djadi cnten11 (ringan) dan seger, sampai 5 kali seperti soedah semboeh, saj:>. teroeskan sampai kir~-kira 20 kali. Asta- ga ! badan saja djadi bertambah sehat, kekoeatan merasa soedah

kembali seperti moeda lagi.

Dalam 2 boelan selama saja berobat tiap-tiap hari berpoeloeh orang jang datang, beloem saja tahoe seorang jang tidak. . sem- boeh. Soedah pada ten:patnja pengobatan toean Reksodipoetro makin hari bertambah madjoe.

Mnedah-moedahan teroes ma- djoe !

Sidoharjo, 27/2 '38.

Saja,

DJOJOATMODJO.

a~aa~x~xg~

~~x~ag~ggg~

SCHOOLVEREENIGING

AMONG-SISWO

Patjarkembangstraat no. iO ( Patjarkeling) Soeraba ja.

Peil sebagai H.I.S. sampai kl. 7 Pendidikan terpelihara. alat m~

ngadjar tjoek.oep. goeroenja be- voegd.

Pendoedoek P<\tjarkeling dan se- kitarnja, masoekkanlah anak2 toean dalam pergoeroean ini.

.. PANJEBAR SEMANGAT"

- - - - - · ---·-··---

KOEWADJIBANING •

KAOEM IBOE.

Dadi saka goeroene negara.

- o -

JEN nitik kahaning djaman kemadjoewan iki ing keno kita mbandjoer ngerti jen para sedoe- loer - sedoeloer kita kakoeng woes akeh kang padha loewih madjoe leloemban .ing madya- ning djaman modern iki kang- 90 mboedi kamoeljanin!J dra- djate katimbang Ian sedoeloer kita kaoem iboe.

Dadi terange para sedoeloer kita kaoem iboe akeh kang isih kari plajoene anggone leloem- ban ing djam~n kemadjoewan kanggo nggajoeh kaloehoeran Ian kamoeljaning dradjate Ana- nging sanadjan mangkono wis ana katjeke akeh banget sa- oepama katandhing karo zaman wingi-wingi. dadi ja wis kape- toeng madjoe oe~J<l, nanging doe- roeng sampoerna.

Ing kamengka manawa kita maspadakake pirang-pirang wc- warahe para kalokengrat Ian pa- . ra. winasis kaoem iboe ikoe a bot

·sanggane Ian moelja koewadji- bane.

Tjoba ing kene se~oeloer ga- tekna. kaprije wangsoelane C1m-

pan nalika didangoe dening Na- poleon Bonc~parte mangken~:

.. Nganggo sarana apa soepaia bisane menehi dhidhikan kang sampoerna marang para rakjat"?

Djawabane Campan: .. Kaoem iboe."

Ing kene kita mbandjoer nger- ti jen saranane kanggo menehi dhidhikan kang betjik marang pa- . ra rakjat ikoe moeng goeman- toen_g marang para kaoem iboe.

Babasan Arab oega woes nje- boetake mang!cene:' Wong wa- don ikoe dadi sakaning nagara, jen wong wadone betjik na9ara- nc oegar betjik, nanging jen wong wadone roesak Ian ala nagara-

ne oega ala. .

Samono sedoeloer aboting sanggane kaoem iboe, gek ka- prije saranane bisa netepi saka- bl:hing wewarah ikoe maoe jen ti1 para kaoem iboe isih padha akeh kang ndjintel wae, djer sa_.

watara kang woes madjoe ana ocga kang kemadjon alias kdadoek anggone leloemban ing

Raden -Adjeng Roekmini Singgih, poetrane Mr. R. P. Singgih na- likane mitongtonake djoged .. asmara" ana ing pasamoewan Pa-

rindra Soerakarta.

Katja 9 .

Raden Adjeng Hcrnwati Latip.

kang sinaoe ing Elmira univer·

sity bakal makili para studenten lndhonesija ing kongrese para

studenten sadonja.

- o -

madyaning djaman kemadjoewan iki nganti wani Ian ora rikoeh- riRoeh nerak Ian nradjang ke- soesilaning poetri sedjati?

Sedoeloer kita kang keladoek ikoe .mace ratjake padha men- dem kasoesilan koelonan, saka- behing mode kang tjap koelon·

mbandjoer ora wigah wigih ditin- dakake, ora nganggo mawas be- tjik crane kanggo kasoesilan we- tanan. Djalaran kita koedoe tan- sah eling Ian waspada jen saka- behing model koelonan ikoe era kabeh kena ditrapake ing bebra- jan kita, ana kang kena dianggo Ian era.

Watara 80 preserian sedoeloer kita kaoem iboe kang isih ka- boentel ing madyaning kabodho- wan., era weroeh lor kidoel we- tan koelon. Saiba ta betijke jen para kaoem iboe kita kang woes rnan9Prti lenggahe Ian kewadji- bane dadi kaoem iboe mbsndjoer tjekat tjeket to17mandang nggoe- gahi ( betjike diwatjakake boe- koe Kartini) Ian niirnakake le- Iara kang mbebajani ikoe, djala- ran kita wis padha terang jen penting banget keloenggoehane kaoem iboe ana ing bebrajan oe- moem. Djalaran sawenehing go- longan ngandharake jen doema- dine bangsa anjar ikoe sabage- jan gedhe goemantoeng marang

Referensi

Dokumen terkait

Pembahasan Pengaruh Return On Assets ROA terhadap Pertumbuhan Laba Berdasarkan pengujian yang telah dilakukan dapat dilihat bahwa Return On Assets ROA memiliki koefisien regresi

Indonesia ikoe isih c'ipi~oenak­ ake dening bangsa kita kang ana ing goiongan ngisor, kajadene kaoem sopir Ian koesir, moela jen kita ora prajitna, basa kita persatoewan bandjoer