• Tidak ada hasil yang ditemukan

Perkenalan 1 Mengenal angka dalam Bahasa Sunda

N/A
N/A
ester.teddy 416017

Academic year: 2023

Membagikan "Perkenalan 1 Mengenal angka dalam Bahasa Sunda"

Copied!
9
0
0

Teks penuh

(1)

Mengenal angka dalam Bahasa Sunda

1 = hiji 6 = genep

2 = dua 7 = tujuh

3 = tilu 8 = dalapan

4 = opat 9 = salapan

5 = lima 10 = sapuluh

11 = sabelas 16 = genep belas

12 = dua belas 17 = tujuh belas

13 = tilu belas 18 = dalapan belas

14 = opat belas 19 = salapan belas

15 = lima belas 20 = dua puluh

Mengenal anggota tubuh

Di gigir gambar suku.

Suku lemesna sampean

Di gigir gambar leungeun.

Leungeun lemesna panangan

Kamus Alit

1. Pingping = Paha 6. Calana = Celana

2. Baju = Baju 7. Letah = Lidah

3. Sirah = kepala 8. Beuheung = Leher

4. Bitis = betis 9. Buuk = Rambut

5. Biwir = Bibir 10. Pipi = Pipi

(2)

Ngalisankeun vokal /e/ jeung /é/

1. Larapkeun vokal /e/ dina kalimah

1. Entong cicing dina lawang panto, ngahalangan nu liwat!

2. Pangmeulikeun asem

2. Larapkeun vokal /é/ dina kalimah 1. kuring boga éntog lima

2. Dompét Irna weuteuh kénéh.

3. Saha anu dipatil ku lélé?

Macam - Macam Warna Dalam Bahasa Sunda : Beureum = Merah

Biru = Biru

Bungur, Gandaria = Ungu Bodas = Putih

Hejo = Hijau Hideung = Hitam Koneng = Kuning

Kayas = Merah muda atau Ping Kulawu = abu-abu

Kopi / Coklat = Coklat

Rangkuman Materi Bahasa Sunda Kelas 5 Pertemuan ke-1 : Kaulinan Barudak

Kecap kaulinan asalna tina kecap ulin anu ditambahan ku rarangken barung ka-an. Kecap ulin ngabogaan harti perkara nu matak resep. Ulin kaasup kecap pagawean, hartina migawe pagawean. Sabada ditambahan ku rarangken ka-an, kecap kaulinan robah jadi kecap barang anu hartina perkara anus ok dipake ulin.

(3)

Kaulinan barudak awewe : 1. Luncat tinggi

2. Beklen 3. Congklak 4. Sondah

● Kaulinan barudak lalaki : 1. Maen kaleci

2. Jajangkungan 3. Kolecer

4. Gatrik

● Kaulinan barudak lalaki jeung awewe 1. Oray-orayan

2. Ucing sumput 3. Ucing-ucingan 4. Galah ( Gobag)

Kaulinan barudak teu lepas tina kakawihan. Tapi teu salawasna ngagunakeun kakawihan.

Conto kakawihan dina kaulinan :

Oray-Orayan Oray-orayan Luar leor ka sawah

Entong kasawah Parena keur sedeng beukah

Judul : Oray Orayan Pencipta :

Daerah : Jawa Barat

Golongan : lagu daerah / lagu wajib daerah Oray-orayan Luar leor ka kebon

Entong ka kebon Di kebon loba nu ngangon

Mending ka leuwi Di leuwi loba nu mandi

Saha anu mandi?

Anu mandina pandeuri Oray-orayan

Oray naon Oray bungka

(4)

Bungka naon Bungka laut

Laut naon Laut dipa Dipa naon

Di pandeuri, ri, ri, ri, ri . . . blos!

Kamus alit :

Oray = ular kebon = kebun

Luar-leor = melata ( ular ) ngangon = menggembala

Sumedeng; = sedang pandeuri = belakangan

Beukah = mekar Leuwi = lubuk

Ngajawab Pananya

1. Naon nu luar leor mapay sawah teh?

2. Ku naon ulah ka sawah?

3. Ari di kebon loba naon?

4. Naon sababna kudu ka leuwi?

5. Ka sawah jeung ka kebon mah kOray-orayan merupakan lagu yang biasa dinyanyikan untuk permainan khas Sunda yang dinyanyikan oleh anak-anak yang bermain oray-orayan atau ular-ularan.

6. udu mapay,ari ka leuwi kumaha?

Catatan :

Biasanya sebelum bermain suka saling memegang pundak teman yang lain yang ada di depannya.

(5)

Ngawangun Kalimah Pangajak Titenan ieu kalimah di handap!

Conto :

Richa ngajak babaturanana ulin ucing sumput.

Urang ulin ucing sumput,yu!

Pigawe kawas conto di luhur!

1. Ariel ngajak Petra maen kaleci.

_________________________________________________________

2. Winda ngajak Tiara ulin congklak.

_________________________________________________________

3. Dewi ngajak Rani maen beklen.

_________________________________________________________

4. Rino ngajak Rudi, Toni, jeung Fandi ulin langlayangan.

_____________________________________

5. Eva ngajak Nina, Lusi, jeung Wati paciwit-paciwit lutung.

_________________________________________________________

Bab 2 Kahirupan

(6)

Pupuh nyaeta puisi nu kauger ku guru lagu, guru wilangan, jeung jumlah padalisan dina sapadana.

Guru lagu nyaeta sora vokal dina engang panungtung unggal padalisan. Ari guru wilangan nyaeta jumlah engang dina unggal padalisan. Pupuh jumlahna aya nu 17.

Masing-masing mibanda watek jeung patokan sewang-sewangan, anu luyu jeung laguna atawa cara nembangkeunana. Contona pupuh maskumambang.

1. Pupuh maskumambang mibanda watek prihatin atawa nalangsa.

Jumlah padalisan tina sapada aya opat. Guru wilanganana 12-6-8-8.

Patokan guru laguna i-a-i-a.

Catatan : Huruf Vokal = a, i, u , e o : Huruf Konsonan ( contoh ) = b,c,d, f,g, dll 2. Pupuh Magatru

Pupuh Magatru the boga watek sedih atawa prihatin.

Sagundukan kitu the disebutna sapada ( 1 bait ) Dina sapada aya lima padalisan.

Dina sapada di luhur aya lima padalisan

Padalisan Engang Jumlah

& Vokal

He barudak kudu hirup rempug jukung

Jeung pada batur ngahiji, Samiuk jeung dulur-dulur, Teu binarung goreng pikir,

Komo bari olo-olo

(7)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 1

12

I he ba ru dak ku du hi rup rem pug ju kung 12 - u

II jeung pa

da

ba tur Nga hi ji 8 - i

III sa mi uk jeung du lur Du lur 8 - u

IV teu bi na rung go reng pi kir 8 - i

V ko mo ba ri nyo sok je ro 8 - o

Guru wilangan Pupuh Magatru nyaeta 12-8-8-8-8 Guru laguna u-i-u-i-o

Latihan ( Kerja Kelompok )

Sebutan guru wilangan jeung guru lagu ti Pupuh Maskumambang di handap ieu!

Ti leleutik kudu diajar sing rajin, ( ……….. ) Ngarah teu hanjakal, ( ……….. ) Jeung batur kudu diskusi, ( ……….. )

Silih tukeur pngalaman. ( ……….. )

Urang pinter didasaran ku rajin ( ……….. )

Biasa diajar, ( ……….. )

Sing getol nyuprih pangarti, ( ……….. )

Pibekeleun hirup jaga ( ……….. )

Ngajen Sikap

(8)

Ku hidep bere ajen, lamun kagiatanana, alus, contreng ( ✔ ), lamun goreng cakraan ( )

Conto : Uih sakola langsung maen HP ( )

1. Mending maen HP dari pada sakola ( ………. ) 2. Resep ulin HP, sakola bolos wae ( ………. ) 3. Kuring mah resep kana maen bal ( ………. )

4. Kuring resep maen HP, tapi tara poho diajar ( ………. ) 5. Sok olahraga, awak jadi sehat ( ………. )

Istilah sasatoan

Bangsa Manuk

1. Bangsa hayam : cangehgar, merak, kalkun, kasintu 2. Bangsa japati : japati, dederuk, puter

3. Manuk ngojay : entog, meri, soang 4. Manuk leumpang : kasuari, manuk onta

5. Manuk ngalagu : Cangkurileung, jalak, galatik 6. Manuk Ingon-ingon : Kalkun, soang, entog

7. Manuk nu dikukut : puter, jalak, anis, kakatua

Pakarang sasatoan

1. Hileud : Ku buluna

2. Maung : kuku jeung huntu

3. Landak : cucuk dina awak

4. Oray : peurahna

KASEHATAN Istilah Kasehatan

Ngaran-ngaran nu patali jeung kasehatan :

1 batuk 5 gondongeun

2 salesma 6 rieut

3 cacar 7 cacingeun

4 sariawan 8 rorombeheun

Daftar Pustaka

Fika Yusnita.2014.Pendalaman Buku Teks Bahasa Sunda. Jakarta

(9)

Suhaya,S.I.P., M.Pd. Piwuruk Basa Sunda. Jakarta :

PenerbitYudhistira

Referensi

Dokumen terkait

’n Model vir nuwe lewe sal ten doel hê om die geloofsgemeenskap te bring tot 1 insig in hulleself en hulle menswees, 2 die verstaan van wat outentieke lewe voor God en saam met hulle

Arini Rahyuwati,