يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷر ﺮﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺮﺛا ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
نﺎﻳﺪﻬﻣ مﺎﻬﻟا
1*
ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺮﻫﺎﻈﻣ ﻲﻔﻄﺼﻣ ،
2
1 - نﺎﭼﻮﻗ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ ﻮﻀﻋ و ﻲﻳاﺬﻏ ﻊﻳﺎﻨﺻو مﻮﻠﻋ ياﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
2 - ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد رﺎﻳدﺎﺘﺳا
هﺪﻴﻜﭼ
ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷر ﺪﻧور ﺮﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ
ﺖﺤﺗ رﻮﺗاﺮﭘاوا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،يﺮﻴﮔ ﻲﺑﺮﭼ زا ﺲﭘ هﺰﻳرﻮﺘﺳﺎﭘ ﺮﻴﺷ،ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻦﻴﺣ رد ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
ﺎﺗ ﻸﺧ 4 ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ )
23،18،14 و 27 ﺪﺻرد ( ﺪﺷ ﻆﻴﻠﻐﺗ ، . ﺮﮔزﺎﻏآ ﺎﺑ ﺢﻴﻘﻠﺗ زا ﺲﭘ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺮﻴﺷ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ CH1
يﺎﻣد رد C 43° تﺪﻣ ﻪﺑ 6 ﺖﻋﺎﺳ
ﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ ﻪ .
ﻲﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ ردﺮﻴﻤﺨﺗ ﻦﻴﺣ رد 1
ﻂﻴﺤﻣ يور و هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻋﺎﺳ ﺪﺷ هداد ﺖﺸﻛ BGWA
. ﻲﺑوﺮﻜﻴﻣ شرﺎﻤﺷ ﺞﻳﺎﺘﻧ
زﺎﻓ رد ار ﺪﺷر ﺐﻳﺮﺿ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد هﺪﺷ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺮﺘﻛﺎﺑ ود ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺪﺷر ﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ نﺪﺷ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺚﻋﺎﺑ ،ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﻟ ﺪﻫد ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻤﺘﻳرﺎﮕ .
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ يزاﺪﻧا بآ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻳﺎﻬﻧ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ .
هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا
ﺪﺣ ﺎﺗ ، ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ 23
يراد ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻢﻌﻃ شﺮﻳﺬﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﺣ نآ زا ﺎﻣا ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻌﻃ زﺎﻴﺘﻣا ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ يﺮﺛا ﺪﺻرد ﺖﺳا هﺪﺷ
. زﺎﻴﺘﻣا
ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا يراد ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﺗ ﻆﻴﻠﻏ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ .
نﺎﮔژاو ﺪﻴﻠﻛ ﺖﺳﺎﻣ :
، يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
، ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ
، ﺮﻴﻤﺨﺗ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺮﻓ و ﺮﻴﺷ فﺮﺼﻣ ا
هدرو رد نآ يﺎﻫ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ور ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ
صاﻮﺧ و ﻲﺴﺣ
ﻪﻳﺬﻐﺗ ا يا ز ﻢﻬﻣ يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﺳﺎﻣ
. ﺎﻬﻴﮔﮋﻳو ﻦﻳا
ﺖﺳا . و ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ و فﺮﺼﻣ يﻮﮕﻟا ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﺖﻴﻤﻫا ﺒﻴﻛﺮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ
تﺎ ،ﺮﻴﺷ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ
،ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻂﻳاﺮﺷ ا
ندوﺰﻓ ﻢﻌﻃ هﺪﻨﻫد
و ﺮﻴﺷ ﺮﻓ ا هدرو
،نﺎﺴﻧا ﻪﻳﺬﻐﺗرد نآ يﺎﻫ ﺪﻧور ﺰﻴﻧ نآ ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻲﺸﻳاﺰﻓا وﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺮﮔزﺎﻏآ ﻃرد ﻲ ﺮﻴﻤﺨﺗ ﺖﺳا ] 7 .[
ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد .
زا ﺖﺳﺎﻣ هدروآﺮﻓ يﺎﻫ فﺮﺼﻣﺮﭘ يﺮﻴﻤﺨﺗ ﺖﺳا ﺮﻴﺷ
ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ناﺰﻴﻣ ًﺎﺻﻮﺼﺧ ﺮﻴﺷ و ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ،
يا هﺪﻤﻋ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺑﺮﭼ
ﻪﻳﺬﻐﺗ شزرا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻪﻛ ﻻﺎﺑ يا
رد ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺘﻣﻼﺳ
دراد . ﻖﺒﻃ صاﻮﺧ ﺮﺑ ﻧراد ﺖﺳﺎﻣ
ﺪ .
1رزوا و نارﺎﻜﻤﻫ ) 1998 ( پﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ ﺎﺑ
شراﺰﮔ ًﺎﻌﻤﺟ نﻮﻨﻛا ندﺎﻌﻣ و ﻊﻳﺎﻨﺻ هرادا 833
ﺪﺣاو رد يﺪﻴﻟﻮﺗ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺪﻧدﺮﻛ
ﻪﻛ عاﻮﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻣ ناﺰﻴ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳﺮﺗﻻﺎﺑ
رﻮﺸﻛ ﺖﺳﺎﻣ عاﻮﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ )
ﻪﻣﺎﺧ،هﺰﻳرﻮﺘﺳﺎﭘ و راد
هﻮﻴﻣ يا ( لﺎﻐﺘﺷا
هدﺮﺸﻓ ﺮﺗ و يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻜﭼﻮﻛ عاﻮﻧا
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻢﻛ ﺪﻧراد ﺮﺗ
] 8 .[
ﺮﺑاﺮﺑ يﺪﻴﻟﻮﺗ راﺪﻘﻣ ًﺎﻌﻤﺟ ﻪﻛ ﺪﻧراد 9
/ 1 نﻮﻴﻠﻣ لﺎﺳ رد ﻦﺗ ﺪﻧراد
. ﻴﮔﮋﻳو يﺎﻬ هدروآﺮﻓ ﺖﻓﺎﺑ و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﺋر يﺎﻫ
ﺖﺤﺗ ﺮﻴﺷ يﺮﻴﻤﺨﺗ ﺮﻴﺛﺎﺗ
داﺪﻌﺗ ﻦﻳا زا 775
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﺣاو هﺰﻳرﻮﺘﺳﺎﭘ ﺖﺳﺎﻣ
ﺎﺑ ﺖﻴﻓﺮﻇ 8 / 1 ﺮﻴﺷ ﺐﻴﻛﺮﺗ
،ﻪﻴﻟوا ﻣ ناﺰﻴ
،ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ
،ﺮﻴﺷ ﻲﺗراﺮﺣ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﺖﺸﻛ عﻮﻧ
نﻮﻴﻠﻣ ،ﻦﺗ 25 ﻪﻣﺎﺧ ﺖﺳﺎﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﺣاو راد
ﺎﺑ ﺖﻴﻓﺮﻇ 17 راﺰﻫ
،ﺮﮔزﺎﻏآ ﺳﺎﺑﻮﻜﻧا يﺎﻣد
،نﻮﻴ ﻪﺘﻳزﻮﻜﺴﻳو ﻪﻴﻟوا
،ﺮﻴﺷ ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻚﻴﺘﻨﻴﻛ و
و ﻦﺗ 33 ﺪﺣاو هﻮﻴﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺎﺑ يا
58 ﻲﻣ ﻦﺗراﺰﻫ
ﻦﮕﻤﻫ يزﺎﺳ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 9 و 10 .[
هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻛ
ناﺰﻴﻣرد ﺶﻳاﺰﻓا هدﺎﻣ
ﺪﻧزادﺮﭘ ] 1 .[
،ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا ﺮﻴﻈﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﻲﻠﻛ يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو بﺮﭼﺪﻴﺳا ناﺰﻴﻣ
ﺪﻣﺎﺟ ﻪﺑ ﻞﻛ ناﺰﻴﻣ 5 ﻪﺘﻳزﻮﻜﺴﻳو نﺪﺷ ﺮﺑاﺮﺑ ود ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺻرد لﻮﺼﺤﻣ
ﺎﻣورآ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ناﺰﻴﻣ ،دازآ )
،ﻞﻴﺘﺳا يد ﻦﻴﺋﻮﺘﺳا و ﺪﻴﻫﺪﻟﺎﺘﺳا (
و ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺶﻳاﺰﻓا ماﻮﻗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ SNF
، هﺪﺷ ﻪﺘﺨﻟ ﺶﺸﻛ و ﻲﺘﻔﺳ
تﺎﺒﺗﺎﻜﻣ لوﻮﺴﻣ*
[email protected]: 1.Ozer
ﻫد ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار يزاﺪﻧا بآ راﺪﻘﻣ ﺎﻣا ﺪ
] 7 ، 8 ، 11 ، 12 و 13 .[
1ﻢﻴﻤﺗ
نﻮﺴﻨﻴﺑار و ) 2
1978 ( ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﻪﻴﻟوا ﺮﻴﺷ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺐﻴﻛﺮﺗ
هﺪﻤﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ناﺰﻴﻣ ًﺎﺻﻮﺼﺧ لﻮﺼﺤﻣ شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ يا
دراد هﺪﻨﻨﻛ فﺮﺼﻣ ﻂﺳﻮﺗ ]
14 .[
رد يدﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻛ ﺪﻧﺮﺛﺆﻣ ﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ :
ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺮﻴﺷ
، ناﺰﻴﻣ
ا ندوﺰﻓ
،ﺖﺸﻛ ﻪﻳﺎﻣ ﺮﻴﺷ تراﺮﺣ ﻪﺟرد
، تﺪﻣ و نﻮﻴﺳﺎﺑﻮﻜﻧا تﺪﻣ
ﺮﻴﺷ نﺪﺷ ﻚﻨﺧ ]
2 .[
ﺮﻴﺷ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺐﻴﻛﺮﺗ )
ناﺰﻴﻣ و ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ
ﻲﺑﺮﭼ ( ﺮﺛﺆﻣ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يور ﺺﺨﺸﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﺖﺳا . نﻮﺴﻨﻴﺑار و رزوا )
1999 ( رد ار ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ يﺮﺘﻛﺎﺑ رﺎﺘﻓر
ﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺷور ﺎﺑ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ و هداد راﺮﻗ ﻪﻌﻟ
ﺪﺷر ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ناﺰﻴﻣ و ﺪﻴﻟﻮﺗ شور ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﺪﻫد ﻲﻣ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ]
15 .[
نارﺎﻜﻤﻫ و رزوا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ )
1998 ( ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ دﻮﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد
ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر راﺪﻘﻣ
هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ رد pH )
16 ﺪﺻرد هدﺎﻣ
ﺪﻣﺎﺟ ( نﺎﻳﺎﭘ رد 240 ﻪﺑ ﻪﻘﻴﻗد 3 / 4 ﺶﻫﺎﻛ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﺪﻴﺳر
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻬﺘﺳﺎﻣ رد pH ﺮﺗ ﺪﻨﻛ
نآ ﻞﻴﻟد ﻪﻛ دﻮﺑ
دﻮﺑ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ يﺎﻫﺮﻴﺷ ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺮﻓﺎﺑ ﺖﻴﻓﺮﻇ ]
8 .[
ﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷر ﺪﻧور تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ اﻮﺘﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا يروﺮﺿ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﺑ ﺮﮔزﺎﻏآ نآ سﺎﺳا ﺮﺑ ن
ﻪﺑ نﺪﻴﺳر نﺎﻣز ظﺎﺤﻟ زا صﻮﺼﺨﺑ ار ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ و pH
دﻮﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ بﻮﻠﻄﻣ ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا .
هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺛا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد اﺬﻟ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻂﻳاﺮﺷ يزﺎﺳ ﻪﻨﻴﻬﺑ ﺖﻬﺟ ﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﺪﺷر ﺮﺑ ﺮﻴﺷ ﺪﻣﺎﺟ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ .
2 - ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ
سﻮﺗ ﺮﻴﺷ ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ زا هﺰﻳرﻮﺘﺳﺎﭘ ﺮﻴﺷ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺎﺑ
5 / 2 %
،ﻲﺑﺮﭼ pH
7 / 6 - 6 / 6 ﻪﺘﻴﺴﻧاد ، 03
/ 1 - 028 / 1 و ﺐﻌﻜﻣ ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا 16 / 0 ) % ﻚﻴﺘﻛﻻ ﺪﻴﺳا ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ (
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻴﻬﺗ .
ﺎﻣ ﻳ ﻪ
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺖﺸﻛ يرﺎﺠﺗ ﺪﻛﺎﺑ
CH1
ﺖﻛﺮﺷ زا ، ﻦﻴﺘﺴﻳﺮﻛ
ﻦﺴﻧﺎﻫ ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻴﻬﺗ كرﺎﻤﻧاد رﻮﺸﻛ 3
.
2 - 1 - ﺮﻴﺷ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ
ﺮﻴﺷ ﻪﻴﻟوا يﺎﻣد رد C
85° تﺪﻣ ﻪﺑ 5 و هﺪﺷ هداد تراﺮﺣ ﻪﻘﻴﻗد
ﻲﺑﺮﭼ ﻦﺘﻓﺮﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ
، ﺎﺗ نآ يﺎﻣد C
50° هداد ﺶﻫﺎﻛ
1.Tamime 2.Robinson 3.Chr.Hansen
ﺪﺷ ] 3 .[
نارﺎﻜﻤﻫ و يﺮﻫﺎﻈﻣ )
1383 ( ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻧ
ﻪﻛ
ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﻴﺷ ﻲﺑﺮﭼ ناﺰﻴﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﺪﺷر ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ
ﻲﻜﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ
يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ رد ﺮﮔزﺎﻏآ دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ و ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ
] 4 .[
ﺑ اﺬﻟ ناﺰﻴﻣ ﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷر ﺮﺑ ﻲﺑﺮﭼ ﺮﺛا نﺪﻧﺎﺳر ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪ
رﻮﺗاﺮﭙﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﻴﺷ ﻲﺑﺮﭼ Westfalia AG
لﺪﻣ D-470
MTA5-00-104 عﻮﻧ نﺎﻤﻟآ رﻮﺸﻛ ﺖﺧﺎﺳ
ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ
ﺪﺷ هداد . ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ رد ﻲﺑﺮﭼ ﺪﺻرد سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
رد ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ حﻮﻄﺳ 13
% ﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ . ﻴﺷ ﻆﻴﻠﻐﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ زا ﺮ
ﻪﻧﺪﺑ ﻚﺗرﻮﺗاﺮﭘوا عﻮﻧ يا
ﭻﺑ يﺎﻣد رد C 55° - 50 ءﻼﺧ و 8 / 0 رﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺷ ﺪ ] 16 .[
لﺪﻣ ﻲﺘﺳد ﺮﺘﻣﻮﺘﻛاﺮﻓر OK-GYEM
ياﺮﺑ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻆﻴﻠﻐﺗ ﻦﻴﺣ رد ﺮﻴﺷ ﺲﻜﻳﺮﺑ لﺮﺘﻨﻛ .
نﺪﻴﺳر ﺾﺤﻣ ﻪﺑ
ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪﻴﻠﺨﺗ ﺮﻴﺷ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﺪﺣ ﻪﺑ ﺲﻜﻳﺮﺑ ﺪﺷ .
2 - 2 - ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻴﻬﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻴﻬﺗ ﺎﻣ يﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ شور ﻖﺒﻃ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳ
نﻮﺴﻨﻴﺑار و ﻢﻴﻤﺗ )
1999 ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ] 17 .[
ﺖﻟﻮﻬﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻦﻴﺣ رد يرادﺮﺑ
، ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻜﻴﺘﺳﻼﭘ فوﺮﻇ ﻞﺧاد ﺎﻫ 50
يﺎﻣد رد و ﻲﻣﺮﮔ 43°C
ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ .
نﺪﻴﺳر ﺾﺤﻣ ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا ﻪﺑ ﺎﻫ
7 / 1 ـ 6 / 1 دﺮﻛ جرﺎﺧ رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا زا ار ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ه
تﺪﻣ 1 يﺎﻣد رد و ﺐﺷ 4 °C
ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ ]
15 .[
يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
تﺎﺸﻳﺎﻣزآ رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻞﻣﺎﺷ
رد ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺪﺻرد 4
ﺢﻄﺳ
S1)
= 14 ﺪﺻرد S2 ،
= 18 ﺪﺻرد S3 ،
= 23 ﺪﺻرد S4 و
= 27 ﺪﺻرد (
رد نﺎﻣز و 7
ﺢﻄﺳ ) ﺖﻋﺎﺳ عوﺮﺷ ، 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 5 و 6 ﺖﻋﺎﺳ
ﺮﻴﻤﺨﺗ زا ﺪﻌﺑ (
ﺪﻧدﻮﺑ . رد تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﻴﻠﻛ 3
و ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ
ﻦﻳا ﺮﺑﺎﻨﺑ 84 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺰﻴﻟﺎﻧآ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
2 - 3 - ﺎﻬﻧﻮﻣزآ
2 - 3 - 1 - هزاﺪﻧا ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ يﺮﻴﮔ
ناﺮﻳا ﻲﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ هرﺎﻤﺷ 637 هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﻴﮔ ] 5 .[
2 - 3 - 2 - هزاﺪﻧا ﻲﺑﺮﭼ ﺪﺻرد يﺮﻴﮔ
ﺑرژ شور ﺎﺑ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺮﻴﺷ ﻲﺑﺮﭼ ﺪﺻرد ﺮ
) ﺮﺑرژﺮﺘﻣوﺮﻴﺗﻮﺑ (
و
هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮﻳا ﻲﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ 366
هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﻴﮔ ] 5 .[
2 - 3 - 3 - يﺮﺘﻛﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻣ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺮﺘﻛﺎﺑ ود ﻲﻜﻴﻜﻔﺗ شرﺎﻤﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ و سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا) (
ﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻬﺘﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﺘﻓ
ﺖﺳا ] 15،18
، 19
، 20 و 21 .[
ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
رﺎﮔآ يو ﻦﻳﺮﮔ لوزوﺮﻛﻮﻣوﺮﺑ (BGWA)
لﺎﺳ رد ﻪﻛ
1996 ﻂﺳﻮﺗ
1ﻲﻨﻤﻳ يﺮﺘﻛﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ياﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
ﻪﻨﺒﻟ رد ) هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ (
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ .
ﻲﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ رد ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻦﻴﺣ رد 1
ﻣز زا ،رﺎﺒﻜﻳ ﺖﻋﺎﺳ ﺮﻔﺻ نﺎ
ﻞﻳﺮﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ ﻞﺧاد رد و هﺪﺷ جرﺎﺧ رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻚﻳ ﺮﺗاو نﻮﺘﭙﭘ )
1 / 0 (%
8 ﺎﺗ 10 -
ﺪﺷ ﻖﻴﻗر ﺮﺑاﺮﺑ .
ﺖﻗر زا ﺲﭙﺳ
8 يﺎﻫ 10 -
،
7
10 - 6 ، 10 - 5 ، 10-
، 1 / 0 ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ ﺖﻴﻠﭘ ﻞﺧاد رد و ﻪﺘﺷادﺮﺑ يﺎﻫ
ﺪﺷ هداد ﺖﺸﻛ ﻲﻘﻤﻋ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻞﻳﺮﺘﺳا .
ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ BGWA
د دﻮﺑ هﺪﺷ هدﺎﻣآ ﻞﺒﻗ زا ﻪﻛ ار يﺎﻣد ر
45 °C ﺖﻴﻠﭘ ﻞﺧاد ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺖﻴﻠﭘ و ﻪﺘﺨﻳر ﻲﺑ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺎﻫ
تﺪﻣ ﻪﺑ يزاﻮﻫ 48
ﺖﻋﺎﺳ ﻞﺧاد
رﻮﺗﺎﺑ ﻮﻜﻧا EYELA
) ﻦﭘاژ رﻮﺸﻛ ﺖﺧﺎﺳ (
يﺎﻣد رد 43 °C
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ ]
22 .[
نﻮﻴﺳﺎﺑﻮﻜﻧا تﺪﻣ نﺪﺷ يﺮﭙﺳ زا ﺪﻌﺑ
يﺮﺘﻛﺎﺑ زا ماﺪﻛ ﺮﻫ شرﺎﻤﺷ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
رﺎﻤﺷ ﻪﻨﮔﺮﭘ
ﻮﻤﻧ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻧ
. رﻮﻛﺬﻣ ﻂﻴﺤﻣ يور ﺮﺑ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ ﻲﻨﻠﻛ
ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﮓﻧر ﺰﺒﺳ يﺎﻫ 5
/ 1 - 1 يﺎﻫ ﻪﺒﻟ و ﺮﺘﻤﻴﻠﻴﻣ
ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد هدﺮﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ فﺎﺻ سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻲﻨﻠﻛ ﺮﺘﮔرﺰﺑ ﺎﻬﻧآ هزاﺪﻧا ﻪﻛ هدﺮﻛ ﺪﻴﻔﺳ ﻪﻟﺎﻫ و ﺰﺒﺳ ﺰﻛﺮﻣ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ
هدﻮﺑ ) 5 / 2 - 2 ﺮﺘﻤﻴﻠﻴﻣ ( ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﺒﻟ و ﺪﻧراد
] 22 .[
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ
تﺪﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ ﺮﻴﻤﺨﺗ 1
و هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨﻳ يﺎﻣد رد ﺐﺷ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻬﻧآ درﻮﻣ رد ﺮﻳز يﺎﻬﻧﻮﻣزآ ﺪﻌﺑ زور .
2 - 3 - 4 - هزاﺪﻧا ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا يﺮﻴﮔ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا ناﺮﻳا ﻲﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ هرﺎﻤﺷ
2852 هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﻴﮔ ] 5 .[
2 - 3 - 5 - هزاﺪﻧا ﻲﺑﺮﭼ ﺪﺻرد يﺮﻴﮔ
ﺮﺑرژ شور ﺎﺑ نآ ندﺮﻛ ﻖﻴﻗر زا ﺪﻌﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻲﺑﺮﭼ ﺪﺻرد ) ﺮﺑرژﺮﺘﻣوﺮﻴﺗﻮﺑ (
هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮﻳا ﻲﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ و 366
هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﻴﮔ ] 5 .[
2 - 3 - 6 - هزاﺪﻧا ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮔ
1.Yamani
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﻛ نژوﺮﺘﻴﻧ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ و ﻚﻴﺗﺎﻣﻮﺗا هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
لاﺪﻠﻛوﺮﻛﺎﻣ شور ﻲﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ،
هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮﻳا 639
] 5 [ نآ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ و دﺪﻋ رد نژوﺮﺘﻴﻧ راﺪﻘﻣ بﺮﺿ زا ﺎﻫ
38 / 6
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ]
15 .[
2 - 3 - 7 - هزاﺪﻧا بآ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮔ يزاﺪﻧا
يزاﺪﻧا بآ ناﺰﻴﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ
شور ﻖﺒﻃ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻲﻧﺎﻣادﺎﻜﻟآ
نارﺎﻜﻤﻫ و 2
) 2003 ( مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ ] 23 .[
ﻘﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ راﺪ
20 مﺮﮔ ﺬﻏﺎﻛ يور ﻪﻧﻮﻤﻧ
هرﺎﻤﺷ ﻦﻤﺗاو 2
هداد راﺮﻗ ﺮﻨﺧﻮﺑ ﻒﻴﻗ ﻞﺧاد رد و هﺪﺷ هدﺮﺘﺴﮔ
ﺪﺷ . بآ ناﺰﻴﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ يزاﺪﻧا ﻪﺑ ءﻼﺧ ﺖﺤﺗ ندﺮﻛ ﺮﺘﻠﻴﻓ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ
تﺪﻣ 10 يﺎﻣد رد ﻪﻘﻴﻗد 7°C
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﻳز ﻪﻄﺑار زا :
= هﺪﺷ جرﺎﺧ بآ )
مﺮﮔ / 100 مﺮﮔ (
ﻪﻴﻟوا نزو ﻪﻧﻮﻤﻧ / ﺮﺘﻠﻴﻓ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو
- ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻴﻟوا نزو
2 - 3 - 8 - ﻲﺴﺣ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺴﺣ ﻲﺑﺎﻳزرا نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
ﻚﻴﻧوﺪﻫ 5 3
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا يزﺎﻴﺘﻣا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
يﺎﻣد 7°C درﻮﻣ ﺖﻓﺎﺑ و ﻢﻌﻃ ﻲﻜﻴﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو ﺮﻈﻧ زا و
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا ]
24 .[
2 - 4 - يرﺎﻣآ ﺰﻴﻟﺎﻧآ
ﺎﻫ هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
راﺰﻓا MstatC و
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻦﻜﻧاد نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تﺎﺴﻳﺎﻘﻣ )
ﺢﻄﺳ رد 5 α= %
.(
ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻢﺳر مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
راﺰﻓا Excel ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ] 15 .[
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
3 - 1 - ﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﺪﺷر ﺮﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺮﺛا
ﻞﻜﺷ 1 ود ﻲﻨﻠﻛ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺮﺘﻛﺎﺑ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ و
سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ ﻂﻴﺤﻣ رد ار
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ BGWA
ﺪﻫد .
،ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﮓﻧر ﺰﺒﺳ يﺎﻫ ﻲﻨﻠﻛ 5
/ 1 - 1 ﺪﻴﻟﻮﺗ فﺎﺻ يﺎﻫ ﻪﺒﻟ و ﺮﺘﻤﻴﻠﻴﻣ
ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد هدﺮﻛ سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
ﻲﻨﻠﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ
ﺮﻣ هدﻮﺑ ﺮﺘﮔرﺰﺑ ﺎﻬﻧآ هزاﺪﻧا ﻪﻛ هدﺮﻛ ﺪﻴﻔﺳ ﻪﻟﺎﻫ و ﺰﺒﺳ ﺰﻛ )
5 / 2 - 2
ﺮﺘﻤﻴﻠﻴﻣ ( ﺪﻧراد ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﺒﻟ و .
2.Alkadamany 3.Hedonic Test
رادﻮﻤﻧ 1 ﻂﻴﺤﻣ يور ﺮﮔزﺎﻏآ يﺮﺘﻛﺎﺑ ود ﻲﻧﻮﻠﻛ BGW
3
- 1 - 1 سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا-
ﻞﻜﺷ 2 ﺪﺷر ﻲﻨﺤﻨﻣ سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار .
0 200 400 600 800
0 1 2 3 4 5 6 7
(ﺖﻋﺎﺳ)نﺎﻣز
*10^6 cfu/ml
s1 s2 s3 s4
LSD=384,6
رادﻮﻤﻧ ﺪﺷر ﻲﻨﺤﻨﻣ2 سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺪﺻرد ﺎﺑ .
ﺪﺷر ﻲﻨﺤﻨﻣ زا ﻦﻳا
ﻲﻣ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ حﻮﻄﺳ ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ يﺮﺘﻛﺎﺑ ناﻮﺗ
ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺮﻴﺷ
ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﺗ
زﺎﻓ نﺪﺷ
ياﺮﺑ ﺮﻴﺧﺄﺗ ﻦﻳا
يﺮﺘﻛﺎﺑ
؛ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ
ﻦﻳا نﺎﻣز ﺮﻴﺧﺄﺗ
هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ود ياﺮﺑ ﺪﻣﺎﺟ
14 و 18
،ﺪﺻرد 1 ياﺮﺑ ،ﺖﻋﺎﺳ
23
،ﺪﺻرد 2 ياﺮﺑ و ﺖﻋﺎﺳ 27
،ﺪﺻرد 3 ﻲﻣ ﺖﻋﺎﺳ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻲﻣ ناﻮﺗ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﺣ ﺎﺗ ﺮﻴﺷ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ 18
ﺮﺑ يﺮﺛا ﺪﺻرد
ﺎﻣا ﻪﺘﺷاﺪﻧ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻦﻳا ﻪﻴﻟوا ﺪﺷر ردﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ .
ﻲﻠﻋ زﺎﻓ نﺪﺷ ﺮﺗ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻢﻏر
ﻚﻳ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ ،ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد ﺪﺷر ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﺪﺷر ﻚﻴﭘ ﻪﺑ نﺎﻣز )
ﺖﻋﺎﺳ 4 ﻲﻟا 5 ( نﺎﻣز تﺪﻣ ﻪﻜﻳرﻮﻃ ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ياﺮﺑ ﻲﻤﺘﻳرﺎﮕﻟ ﺪﺷر زﺎﻓ 14
و 18
ًادوﺪﺣ ﺪﺻرد 4
ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ياﺮﺑ نﺎﻣز ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد هدﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ 23
و 27 ﺪﺻرد
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 3 و 2 ﺖﺳا ﺖﻋﺎﺳ .
ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
هﺪﺷ ناﺮﺒﺟ ﺪﺷر زﺎﻓ نﺪﺷ هﺎﺗﻮﻛ ﺎﺑ ﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ نﺪﺷ ﺮﺗ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺖﺳا . نﻮﺴﻨﻴﺑار و رزوا )
1999 ( ﺰﻴﻧ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻳﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ
ﻲﻣ ﺪﺷر ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ ﺮﻴﺷ رد ﻪﻛ ﻞﺜﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ نﺎﻣز ،ﺪﻨﻨﻛ
يﺮﺘﻤﻛ ) 23 / 1 - 15 / 1 ﺖﻋﺎﺳ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ
ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ ي
ﺮﺘﻤﻛ ) 2 / 2 - 13 / 2 ﺖﻋﺎﺳ ( ﺪﻧراد ] 15 .[
رد يﺮﺘﻛﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد
ﻞﻛ داﺪﻌﺗ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻚﻴﭘ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻚﻴﭘ رد ار يﺮﺘﻛﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻫد
ياﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ود 14
و 18 ﺪﺻرد دوﺪﺣ 108
* 5 ياﺮﺑ ﺎﻣا هدﻮﺑ ود
St
L St
L
St
L
ﻪﻧﻮﻤﻧ 23 و 27 رد ﺪﺻ دوﺪﺣ 108
* 7 ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . زا ﻪﻛ يﺮﮕﻳد ﻪﺘﻜﻧ
ﻞﻜﺷ 2 ﻲﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا دﻮﺷ
) 27 ﺪﺻرد ( ﻻﺎﺑ ﺪﺣ رد يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻦﻳا داﺪﻌﺗ ،ﺪﺷر ﻚﻴﭘ ﺖﻋﺎﺳ زا ﺪﻌﺑ
ﻲﻣ ﻲﻗﺎﺑ ياﺮﺑ ﺎﻣا ﺪﻧﺎﻣ 3
و هﺪﺷ گﺮﻣ زﺎﻓ دراو يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺮﮕﻳد ﺢﻄﺳ
داﺪﻌﺗ نآ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ
. ﺮﺛا قﻮﻓ دراﻮﻣ ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻳﻮﻘﺗ
ﺪﺷر ﺮﺑ ار ﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ
.
3 - 1 - 2 رﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ- ﻳ
سﻮﻜ
ﻞﻜﺷ 3 ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺛا ار ﺮﻴﺷ
ﺪﺷر ﺮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
.
LSD=72,84
0 26 52 78 104 130
0 1 2 3 4 5 6 7
(ﺖﻋﺎﺳ) نﺎﻣز
*10^6 cfu/ml
s1 s2 s3 s4
رادﻮﻤﻧ 3 ﺪﺷر ﻲﻨﺤﻨﻣ سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺪﺻرد ﺎﺑ
،ﺪﺷر ﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ ندﺮﻛ ﺮﺗ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺮﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺛا درﻮﻣ رد سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﻴﻧ
. ﻦﻳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ياﺮﺑ نﺎﻣز 14
و 18 ،ﺪﺻرد 2 ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ياﺮﺑ و ﺖﻋﺎﺳ
23 و 27 ﺪﺻرد 3 ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺖﻋﺎﺳ .
يﺮﺘﻛﺎﺑ ود ﻢﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺪﺷر
ﺖﺳا لﻮﺼﺤﻣ رد ﺎﻣورآ و ﻢﻌﻃ ،ﺪﻴﺳا ﺪﻴﻟﻮﺗ لﻮﺌﺴﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﮔزﺎﻏآ ] 6 .[
ﺪﺷر ياﺮﺑ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ )
،ﻪﻨﻴﻣآ ﺪﻴﺳا دوﺪﺣ pH
5 ( ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺘﺑا ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ
سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ
دﻮﺷ ﻢﻫاﺮﻓ
، ﻲﻣ اﺬﻟ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ
هدﺎﺘﻓا ﺮﻴﺧﺄﺗ ﻪﺑ ﺪﺷر ﻪﻛ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ ﻲﻠﺻا ﺖﻠﻋ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ نﺪﺷ ﻲﻧﻻﻮﻃ
ﺪﺷر ﺪﺷﺎﺑﺮﮕﻳد يﺮﺘﻛﺎﺑ .
هدﺎﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺮﺛا
ﺪﺣ ﺎﺗ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻦﻳا درﻮﻣ رد ﺪﻣﺎﺟ 23
دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺻرد .
ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ ندﻮﺑ ﺮﺗ ﻲﻧﻻﻮﻃ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪﻛ يرﻮﻃ 23
ﺪﺻرد
ﻪﺑ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷر ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ،ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ درﻮﻣ رد ،ﺪﺳر ﻲﻣ دﻮﺧ ﻚﻴﭘ 3
ﺖﺳا نﺎﺴﻜﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
ا ﺎﻣا ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧ درﻮﻣ رد
27 و هدﻮﺒﻧ قدﺎﺻ ﺪﺻرد ﺢﻄﺳ ﻦﻳا رد ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻚﻴﭘ
ﺖﻋﺎﺳ رد ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ 6
ﻲﻣ قﺎﻔﺗا نآ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﺘﻓا
. ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﻳا
ﻲﻣ ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻪﻣادا رد رﻮﻛﺬﻣ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺮﺗﺪﻨﻛ ﺪﺷر ﺚﻋﺎﺑ دﻮﺷ
. ﻪﺑ
داﺪﻌﺗ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز رد ،ﻢﻴﺘﺴﻫ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻛ يرﻮﻃ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
سﻮﻠﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ ياﺮﺑ
3 ﻪﻧﻮﻤﻧ 18،14 و 23 ﺪﺻرد دﻮﺧ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﺑ
هﺪﻴﺳر ) ﺖﻋﺎﺳ 5 ( ﻪﻧﻮﻤﻧ رد 27 ﺪﺻرد دراد ﻪﻣادا نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺪﺷر .
نﻮﺴﻨﻴﺑار و رزوا )
1999 ( ﺮﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺮﺘﻛﺎﺑ ود ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﺪﺷر زا ﺮﻴﺷ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا 16
ﻪﺑ ﺪﺻرد 23
ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺻرد
ﺪﺷر ﺖﻳﻮﻘﺗ سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
زا ﺪﻌﺑ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﺷ
240 ﺎﺑ هﺪﺷ ﻆﻴﻠﻐﺗ ﺖﺳﺎﻣ رد يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻦﻳا داﺪﻌﺗ ﺮﻴﻤﺨﺗ زا ﻪﻘﻴﻗد
23 ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺪﺻرد دﻮﺑ
] 15 .[
ﻻﺎﺑ تﺎﻳﺮﻈﻧ فﻼﺧﺮﺑ
، مﻼﺴﻟاﺪﺑا نارﺎﻜﻤﻫ و 1
) 1982 ( شراﺰﮔ
ﺎﻳ ﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يور يﺮﻀﻣ ﺮﺛا ﭻﻴﻫ ﺮﻴﺷ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻣز دراﺪﻧ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺨﻟ ]
11 .[
رد ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ
زﺎﻏآ ﺪﺷر يور ﺖﺳﺎﻣ ﻲﻣ ﺎﻫﺮﮔ
ﻪﻛدﺮﻛدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ناﻮﺗ قﻮﻓﺮﻴﻤﺨﺗ نﺎﻣز
ﺪﺣ ﺎﺗ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻣورآ و ﺪﻴﺳا ﻪﻨﻴﻬﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ 23
هدﺎﻣ ﺪﺻرد
ﺎﻣا هدﻮﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﺪﻣﺎﺟ ﻆﻴﻠﻏ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ
ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ ﺮﺗ
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ 23 ﺪﺻرد ر نآ رد ﻪﻛ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻓﺎﻛ ﺪﺣ ﻪﺑ ﺎﻣورآ و ﻢﻌﻃ ،ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا و هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا بﻮﻠﻄﻣ نﺎﻣز ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﺮﻴﻤﺨﺗ
داد ﺶﻳاﺰﻓا ار .
3 - 2 - لﻮﺼﺤﻣ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ
لوﺪﺟ 1 ﻲﻠﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻆﻴﻠﻏ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ ﺎﺑ هﺪﺷ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺻرد ﺪﻫد
.
لوﺪﺟ 1 ﻧ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺐﻴﻛﺮﺗ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤ
4 ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ
% هدﺎﻣ ﺪﻣﺎﺟ
ﻞﻛ % ﻲﺑﺮﭼ %
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا
%) ﺪﻴﺳا ﻚﻴﺘﻛﻻ ( يزاﺪﻧا بآ (g/100g)
هﺮﻤﻧ ﻢﻌﻃ هﺮﻤﻧ
ﺖﻓﺎﺑ
14 51 / 1 93 / 4 33 / 1 62 / 80 39 / 4 05 / 3
18 2 05 / 6 57 / 1 70 / 71 19 / 4 50 / 3
23 3 / 2 98 / 7 43 / 1 80 / 63 03 / 4 83 / 3
27 07 / 3 23 / 9 68 / 1 60 / 50 47 / 4 20 / 4
1.Abd-El-Salam
لوﺪﺟ زا ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 1
ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺪﺻرد ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ
ﺮﻴﻈﻧ ، نآ زا هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﺖﺳﺎﻣ يﺬﻐﻣ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻆﻴﻠﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺳﺎﻣ يا ﻪﻳﺬﻐﺗ شزرا ﺶﻳاﺰﻓا و ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ و ﻲﺑﺮﭼ .
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ )
لوﺪﺟ 1 ( ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﺗ ﻆﻴﻠﻏ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﺳا
. ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﻳا
ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷر ﺮﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺮﺛا ﺮﻃﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻴﺳا ﺪﻴﻟﻮﺗ لﺆﺴﻣ .
نﻮﺴﻨﻴﺑار و رزوا )
1999 ( ﺪﻧدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﻲﻣ ﺪﺷر ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ ﺮﻴﺷ رد ﻪﻛ
نﺎﻣز ،ﺪﻨﻨﻛ
يﺮﺘﻤﻛ ﻞﺜﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ )
23 / 1 - 15 / 1 ﺖﻋﺎﺳ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد يﺎﻫ
ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ )
2 / 2 - 13 / 2 ﺖﻋﺎﺳ ( ﺪﻧراد ] 15 .[
ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺛا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ يزاﺪﻧا بآ ناﺰﻴﻣ دﺎﺠﻳا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ ﺮﻣا ﻚﻳ دﻮﺷ .
ﺖﺒﺴﻧ ،ﺮﻴﺷ ﻆﻴﻠﻐﺗ ﻪﻛ ﻞﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑ
دازآ بآ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺟ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ اﺰﺟا ﺖﻈﻠﻏ و هداد ﺶﻫﺎﻛ ار بﺬ
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺮﻴﻈﻧ بآ اﺰﻓا ار ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺶﻳ ﺪﻫد . ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺬﻟ يﺎﻫ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ
ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻤﻛ هﺪﺷ جرﺎﺧ بآ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻞﻛ .
زا يرﺎﻴﺴﺑ شراﺰﮔ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ
نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ماﻮﻗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ SNF
، ﻪﺘﺨﻟ ﺶﺸﻛ و ﻲﺘﻔﺳ
بآ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ رد هﺪﺷ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار يزاﺪﻧا
ﺪﻫد ] 7 ، 8 ، 11 ،
12 و 13 .[
ﺪﻤﺤﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نارﺎﻜﻤﻫ و 1
) 2004 ( ﺄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﻴﺛ
ﻦﻳا ﻪﺑ ناﻮﺗ لﺪﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ ﻲﺼﺨﺸﻣ ﺮﺛا ﺖﺳﺎﻣ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ هدﺎﻣ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ دراد لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺘﻳزﻮﻜﺴﻳو ﺶﻳاﺰﻓا ماﻮﻗ ﺐﻳﺮﺿ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ نﺎﻳﺮﺟ ﺲﻳﺪﻧا و ﺮﺗﻻﺎﺑ (m)
ﺮﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ (n)
ﺖﺳا ] 25 .[
ﻲﺑﺎﻳزرا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺴﺣ
) لوﺪﺟ ( 1 هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺣ ﺎﺗ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ 23
ﺮﺑ ﻲﺼﺨﺸﻣ ﺮﺛا ﺪﺻرد
ﻢﻌﻃ زﺎﻴﺘﻣا ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﺣ نآ زا ﺎﻣا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻌﻃ ﺖﺳا هﺪﺷ . از ﻢﻌﻃ داﻮﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻲﻃ رد ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ]
6 [ ﻲﻣ ،
ﻦﻳا ﺪﺷر ﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ ندﻮﺑ ﺮﺗ ﻲﻧﻻﻮﻃ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد يﺮﺘﻛﺎﺑ 27
ﺮﮕﻳد يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺻرد )
3 ﺖﻋﺎﺳ
ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد 2
ﺖﻋﺎﺳ ( ياﺮﺑ يراﺬﮔ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ نﺎﻣز ندﻮﺒﻧ ﻲﻓﺎﻛ و ،
ﻲﻠﺻا ﺖﻠﻋ ،ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ ﺪﻟﻮﻣ داﻮﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ و يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻦﻳا ﻞﻣﺎﻛ ﺪﺷر ﻦﻳا ﻢﻌﻃ ﺮﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ شﺮﻳﺬﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ
. نﺎﻣز ندﺮﻛ ﻲﻧﻻﻮﻃ
ﻞﺣ هار ﻚﻳ ﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻌﻃ حﻼﺻا ياﺮﺑ ﺮﻴﻤﺨﺗ ﺖﺳا ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ .
نﻮﺴﻨﻴﺑار ﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ )
1977 ( ﺮﮔا
1.Mohameed
زا لﻮﺼﺤﻣ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺪﺻرد 20
ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺪﺻرد لﻮﺼﺤﻣ دور ﺮﺗ
ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ ردو هﺪﺷ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ هﺰﻣ و ﺖﻈﻠﻏ ﺮﻈﻧ زا ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ
ﺎﺑ زا ﺮﺗﻻ 25 دراد ﺦﻠﺗ هﺰﻣ و هﺪﺷ ﻲﻐﻤﺻ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺻرد
] 26 .[
ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﻓﺎﺑ شﺮﻳﺬﭘ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ دﻮﺒﻬﺑ يراد .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻢﻳﺪﻴﺳ لزﻮﮔ ﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ )
2005 ( ،
ﻲﻠﭘ ،دراﺬﮔ ﻲﻣ ﺮﺛا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻠﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻟﻮﻠﺳ جرﺎﺧ يﺎﻫﺪﻳرﺎﻛﺎﺳ ﺪﻴﺳا يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ هﺪ
ﺖﺳا ﻚﻴﺘﻛﻻ .
ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﺮﺗ ﻆﻴﻠﻏ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ زﺎﻴﺘﻣا
ﻦﻳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻳا رد ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﺪﺷر ﺪﺑﺎﻳ طﺎﺒﺗرا ﺎﻫﺮﻤﻴﻠﭘ ]
27 .[
4 - يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ
1 - ﺪﺷر ﺮﻴﺧﺄﺗ زﺎﻓ نﺪﺷ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا
ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ دﻮﺷ ﻲﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﻴﻤﺨﺗ ﻦﻴﺣ رد
.
2 - يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷر سﻮﻠﻴﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﻛﻮﻛﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﺷر ﻚﻴﭘ رد نآ داﺪﻌﺗ و هﺪﺷ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ .
3 - ﻲﻤﺘﻳرﺎﮕﻟ زﺎﻓ نﺪﺷ هﺎﺗﻮﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا
سﻮﻜﻳرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﻴﺳﺎﺑﻮﺘﻛﻻ ﺪﺷر ﺪﺣ ﺎﺗ
23 ﻲﻣ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺪﺻرد
دﻮﺷ .
4 - لﻮﺼﺤﻣ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﺘﻳﺪﻴﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻞﻛ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ يزاﺪﻧا بآ ناﺰﻴﻣ و هدﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ .
5 - ﻲﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺴﺣ شﺮﻳﺬﭘ
ﺪﺑﺎﻳ .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
] 1 [ ،ندﺎﻌﻣ و ﻊﻳﺎﻨﺻ هرادا ﻪﻣﺎﻧرﺎﻣآ 1383
] 2 [ ﻲﻣﺎﻈﻧﺮﻴﻣ ﺎﻴﺿ ﻦﻴﺴﺣ ،يﺮﺑ .
ﺖﻌﻳﺮﺷ ﻲﻌﻧﺎﺻ
،ﻲﻫﺎﻨﭘ هﺪﺳﺮﻣ . و
يدﺎﺑودرا
، زﺎﻨﺣﺮﻓ . 1378 . ﻲﻣ ﻪﭼ ﺮﻴﺷ زا ﺪﻴﻧاد
؟ ) و ﻲﻤﻴﺷ
ﺮﻴﺷ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ .(
ﺶﻳاﺮﻳو 2
، ناﺮﻬﺗ : يزروﺎﺸﻛ مﻮﻠﻋﺮﺸﻧ .
] 3 [
،يﻮﻀﺗﺮﻣ ﻲﻠﻋ . ﻦﺴﺤﻣ ،ﻲﻧﺎﺣور سﺪﻗ .
و هﺪﻨﻳﻮﺟ
، ﻦﻴﺴﺣ .
1374 . هدرواﺮﻓ و ﺮﻴﺷ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﻲﻨﺒﻟ يﺎﻫ
) ﻪﻤﺟﺮﺗ ( ﺪﻬﺸﻣ :
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد .
] 4 [ ﺮﻬﺗ يﺮﻫﺎﻈﻣ ﻲﻔﻄﺼﻣ ،ﻲﻧا
. ﻒﻟا ،نﺎﻳﺪﻬﻣ .
ر ،نﺎﻳژارﺎﻛ و .
1383 .
و ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻬﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﺪﺷر ﺮﺑ ﺮﻴﺷ ﻲﺑﺮﭼ ناﺰﻴﻣ ﺮﺛا ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ .
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
ﺖﺳد رد
پﺎﭼ .
] 5 [ يﺎﻫ هرﺎﻤﺷ ،ناﺮﻳا ﻲﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ،مﺎﻧ ﻲﺑ 2852
، 637 ، 366 و
639 .
] 6 [ ﺮﻗﺎﺑ ﺪﻤﺤﻣ،ﻲﻔﺠﻧ ﻲﺒﻴﺒﺣ .
ﺗ يﺮﻫﺎﻈﻣ ﻲﻔﻄﺼﻣ ،ﻲﻧاﺮﻬ .
،يﻮﺿر و
ﻲﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ .
1377 . و ﺶﻧاد لوا ﺪﻠﺟ ،ﺖﺳﺎﻣ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ :
ﺶﻧاد
ﺖﺳﺎﻣ ) ﻪﻤﺟﺮﺗ .(
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ تارﺎﺸﺘﻧا .
[7] Bonczar, G., M..Wszolek, and A.Siuta. 2002.
The effects of certain factors on the properties of yoghurt made from ewe’s milk. Food Chemistry 79, 85-91
[8] Ozer, B. H., Bell, A. E., Grandison, A. S., and Robinson, R. K 1998. Rheological properties of concentrated yoghurt (Labneh). J.
Tex Stu, 29, 67-79.
[9] Hardi, J., and Slacanac, V. 2000.
Examination of coagulation kinetics and theological properties of fermented milk products: Influence of starter culture, milk fat content and addition of inulin. Mljekarstvo.
50(3), 217-226.
[10] Jumah, R. Y., Shaker, R.R., and Abu-Jdayil, B. A. 2001. Effect of milk source on the rheological properties of Yogurt during the gelation process. Int. J. of Dairy Tech. 54 (3), 89-93.
[11] Abd-El- Salam, M. H., El-Alamy, M. A.
1982. Production and properties of yoghurt and concentrated yoghurt (Labneh) from ultrafiltrated recombined milk. Research Bulletin Faculty of Agriculture, Ain shams university. 1803,11pp.
[12] Mehaia, M. A., and El-khadragy, S. M.
1999. Compositional characteristics and sensory evaluation of labnen made from goat’s milk. Milchwissenchaft. 54(10), 567-569.
[13] Jaros, D., Haque, A., Kneifel, W., and Rohm, H. 2002. Influence of the starter culture on the relationship between dry matter content and physical propertiese of stirred yoghurt.
Milchwissenchaft. 57(8), 447-450.
[14] Tamim, A.Y., and Robinson, R. K. 1978.
Some aspects of the production of a concentrated yoghurt (labneh) popular in the middle East. Milchwissenchaft. 33 (4), 209- 212.
[15] Ozer, B.H., & Robinson, R.K. 1999. The Behaviour of starter cultures in concentrated yoghurt (Labneh) produced by different techniques. Lebensm – Wiss- Technol, 32, 391- 395.
[16] Tamime, A . Y. , Kalab , M. , & Davies , G . 1984. Microstructure of set style yoghurt manufactured from cow’s milk fortified by various methods . Food Microstructure . 3, 83 – 92
[17] Tamime, A.Y., and Robinson, R.K. 1999.
Yoghurt, Science and Technology. Cambridge, uk:woodhead publishing Limited.
[18] Matalon, M.E., & Sandine, W.E. 1986.
Improved media for differentiation of Rods and cocci in yogurt. J. Dairy Sci, 69, 2567- 2576.
[19] Dave, R.I., & shah, N.P. 1995. Evaluation of media for selective enumeration of stereptococcus thermophilus, lactobacillus delbrecukii ssp. bulgaricus, Lactobacillus acidophilus and Bifidobacteria. J.Dairy sci, 79, 1529- 1536.
[20] Ghoddusi, H.B., & Robinson, R.K. 1996.
Enumeration of starter cultures in fermented milks. Journal of dairy Research, 63, 151-158.
[21] Rybka, S., and kailasapathy, k. 1996. Media for the enumeration of yoghart bacteria. Int dairy J, 6, 839- 850.
[22] Yamani, M, I., and Ibrahim, S.A. 1996.The differential enumeration of Lactobacillus delbrueckii supspecies bulgaricus and sterptococcus salivarius supspecies thermophilus in yogurt and labneh using an improved whey medium. J. of the Society of Dairy Tech, 49 (47), 103-108.
[23] Al-kadamany, E., khattar, M., Haddad, T., and Toufeili, I. 2003. Estimation of shelf life of concentrated youghrt by monitoring selected microbiological and phisiologycal changes during storage. Lebensm-wiss. U- Technol. 36, 407-414.
[24] Watts, B. M., Ylimaki, G. L., Jeffery, L. E., and Elias, L. G. 1987. Basic Sensory Methods For Food Evaluation. International Development Research Center. Ottawa, Canada
[25] Mohammeed, H.A., Abu-Jdayil, B., and Al- Shawabkeh, A. 2004. Effect of solid concentration on the rheological properties of Labneh (concentrated yoghurt) produced from sheep milk. J of Food Eng, 61, 347-352.
[26] Robinson, R.K. 1977. A dairy product for the future:concentrated yoghurt. South African J of Dairy Tech. 9(2), 59-61.
[27] Guzel-Seydim,Z., SEzgin,E., and
Seydim,A.C.(2005).Influences of exopolysaccharide produsing cultures on the
quality of plain set type yogurt. Food control,16, 205-209.
[28] Ozer, B. H., Robinson, R. K., Hrandison, A.
S., and Bell, A. E. 1998. Gelation properties of milk concentrated by different technigues. Int Dairy J. 8, 793-799.
[29] Shaker, R. R., Obeidat, B., and Abu-Ishmis, M.A. 2002. Influence of coagulum PH at draining on the quaility and yield of concentrated yogurt (Labnen). Egyptian J of Dairy Sci. 30 (1), 27-34.
[30] Tamime , A . Y . , kalab , M .& Davies , G . 1989 . Rheology and Microstructure of strained yoghurt (labneh) made from cow’s milk by three different methods. Food Microstructure, 8 , 125 – 135 .
Effects of Milk Total Solids on the Growth of Starter Cultures and Quality of Yoghurt
Mahdian, E.1* & Mazaheri Tehrani, M.2
1-Ph. D. Student of Food science and technology department, Faculty Member of Islamic Azad University of Ghouchan
2- Assistant Professor, Agriculture College of Ferdowsi University of Mashhad
In or to evaluation the effects of milk total solids on the growth of starter bacteria during fermentation, pastorizied skim milk concentrated to 4 levels of total solids(14,18,23 and 27%) using a vaccume evaporator. Concentrated milk samples inoculated with a yoghurt starter culture (CH1) and incubated at 43°C for 6 hours. At intervals of 1 hour tow samples removed from the incubator and cultured in BGWA medium. The results showed that increasing milk total solids, increased the lag phase time for both of starter bacteria but increased growth coeficiant. The acidity increased and syneresis decreased with increasing total solids. Increasing total solids to 23% had no significant effect on the flavour scores but increasing of them more than this level decreased the flavour scores significantly. The texture scores increased with increasing of total solids.
Key Words:Yoghurt, Starter bacteria, Total solid, Fermentation.
* Corresponding author E-mail address: [email protected]
