تشگنا نآ تیعطق مدع دروآرب و تابوسر یراگن
رد زوح ۀ خبآ ی ز لوت هنب رد ناتسا ناتسلگ
یدمص مثیم
؛ ناگرگ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،یرادزیخبآ یسدنهم و مولع یرتکد یوجشناد .
هرهب اضرلادبع
*دنم ؛ .ناگرگ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد رایشناد
هقجلاس یلع
؛ داتسا ،یعیبط عبانم ۀدکشناد .نارهت هاگشناد
دیجم قنوا ؛ .ناگرگ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد داتسا
یلعنیسح نسحم هداز
؛ .ناگرگ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد رایداتسا
حتف نسحلاوبا یدابآ
؛ .سوواک دبنگ هاگشناد ،یعیبط عبانم هدکشناد رایداتسا
هدیکچ هاگآ
ی زا عبانم لوت ی د بوس ر تهج ودت ی ن همانرب اه ی دم ی ر یت ی تظافح بآ و کاخ رد هزوح اه ی خبآ ی ز رما ی رورض ی م ی دش اب . رد ط ی
هس هد ۀ هتش ذگ شور تش گنا راگن ی دربراک هدرتس گ ا ی رد عت یی ن مهس عبانم فلتخم بوس ر هتش اد تس ا . رد قحت ی ق رض اح مادقا هب
تش گنا راگن ی تابوس ر و عت یی ن مهس ربراک ی اه ی فلتخم رد لوت ی د بوس ر رد زوح ۀ خبآ ی ز لوت هنب رد ناتس ا ناتس لگ دش . دب ی ن روظنم
ادتبا 44 هنومن عبنم زا ربراک ی اه ی
،لگنج
،عترم زرواااشک ی و اااسرف ی ش رانک ی هناخدور تااشادرب دااش . مه نچ ی ن دادعت تااشه هنومن
بوس ر قلعم اب هدافتس ا زا هنومن رادرب ف بوس ر دتمم ی
ل ی سپ درگ تش ادرب ی
د تظلغ سپس . 34
ص وص خ ی ت ش وئژ ی م ی ا یی زا هدافتس ا اب
هاگتس د امزآ ردICP
ی هاگش عت یی ن نومزآ زا هدافتس ا اب همادا رد .دش اه
ی رامآ ی تس ت تظلغ مرج ی و لاکس ارک - لاو ی س کرت ی ب هب ی هن
تهج عت یی ن مهس عبانم فلتخم رد لوت ی د
،بوس ر عت یی ن دش . سپس اب هدافتس ا زا لدم کرت ی ب ی دنچ غتم ی هر
، مهس عبانم فلتخم رد
لوت ی د بواسر عت یی ن درگ ی د . رد اهن ی ت مدع عطق ی ت اب هدافتاسا زا شور تنوم ولراک دروم اسررب ی رارق تفرگ . اب هجوت هب اتن ی ج هب تاسد
هدمآ سپ زا نومزآ اه ی رامآ ی
، دادعت 12 در ی با کرت ناونع هب ی
ب هب ی هن .دندش باختنا راس خر
ۀ اس رف ی ش رانک ی هناخدور اب 18 / 52 %
لصا ی رت ی ن لوت عبنم ی د اب لگنج و تسا هدوب بوسر 39
/ 4 % مک رت ی ن مهس ار رد لوت ی د بوسر هتشاد تسا . مه نچ ی ن مهس ربراک ی اه ی
زرواش ک ی و عترم ن ی ز هب ترت ی ب 23 / 33
% و 21 / 10
% هدوب تسا . اتن ی ج لانآ ی ز مدع عطق ی ت ناش ن م ی دهد هک اسرف ی ش رانک ی هناخدور رد
رثکا دراوم عبنم هدمع رد لوت ی د بوس ر تس ا . مه نچ ی ن فلاتخا لااب ی ب ی ن دح لااب و دح اپ یی ن رد عبانم
،فلتخم کاح ی زا مدع عطق ی ت
لااب م ی دشاب .
ناگژاو دیلک :
در ی
،با شوئژ ی م ی ا یی
، تنوم
،ولراک لاکسارک - لاو ی س .
هرامش :لوئسم هدنسیون * سامت
: 989133489801 Email: abdolreza.bahremand@yahoo.com +
:بیوصت خیرات 11
/ 04 / 1398
ص 461 - 443
1 . همدقم
هاااگآ ی لوت عبااانم زا اای
د ارجا روظنم هااب بواااسر ی
همانرب ری ز ی اه و س ی راذگتس ا ی اه ی دم ی ر ی ت هزوح اه ی خبآ ی
،ز
رما ی رورض ی م ی دشاب 59]
.[
اربانب ی ن هدافتسا اب ات تسا مزلا
رد ار فلتخم عبانم مهااس بااسانم شور زا تأ
م ی ن بوااسر
عت هاااضوح یی
ن .درک رد ط ی هاااس ه د أ هت اااشذگ شور
تاااشگنا راگن
ی دربراک هدرتاااسگ ا
ی رد عت یی ن مهاااس عبانم
فلتخم بوس ر هتش اد تس ا 21]
، 7
، 57
، 17
، 40
، 15
، 58
،
31
، 29
، 56
، 26
، 36
، 48
، 45
، 2
، 47
، 41 . [
هداف تاااسا زا
شور تااشگنا راگن ی بوااسر هولاع رب تابوااسر بآ
ی
، خا ی
ًار رد
عت یی ن أش نم تابوس ر داب
ی ( رابغودرگ و
هس ام داب ی ) نی ز رد
لاح شرتس گ م
ی دش اب هک زا لمج ۀ نآ م ی ناوت قحت هب ی تاق
18]
، 19 ، 16 ، 23 ، 24 ، 33 شور رد .درااک هراااااشا [
تااشگنا راگن ی زا ااصوااصخ ی تا مااشوئژ(
ی ا یی
، ناک ی ااسانااش ی
،
طانغم ی ااس ی
، لآ ی و )...
تابوااسر قلعم
و داوم عبنم هب ناونع
در ی با اه ی بط ی ع ی هدافتس ا م ی ددرگ . رد شور تش گنا راگن ی
رادقم در ی با اه ی فلتخم رد عبانم و رد هنومن اه ی بواااسر
هزادنا گ ی ر ی م ی دوااش و رد اهن ی ت اب هدافتااسا زا
لدم کرت ی ب ی
دنچ غتم ی هر مهاااس ره ی ک زا عبانم عت یی ن م ی ددرگ . کینکت
تاشگنا تیزم هب هجوت اب یراگن شور هب تباسن هک ییاه
یاه
رگید ،دراد فلتخم عبانم زا بوااسر یبااسن دروآرب رد یاراد
شیپ یرس کی ضرف
یم اه :دش اب 1 - ۀمه عبانم ۀوقلاب دیلوت
دنتااسه بوااسر دیلوت یاراد بوااسر 2
- لیوحت ماگنه رد
دنتسه سرتسد رد ربارب تروص هب عبانم همه ،بوسر 3
- رد
عبانم دیاش کینکت نیا ۀوقلاب
دش اب یزیچ نآ زا ریغ بوس ر
تاااسا هتفرگ رظن رد ققحم هک 4
- بایدر هتفرگ راک هب یاه
هدااااش رییغت راچ د هه اربآ هب عبان م زا لاق تنا ماگ نه رد
یمن دنوااش رد . لمع نکمم تااسا ۀمه شیپ ضرف اه هدروآرب
هکدواااشن ا
ی ن هلئاااسم بجوم
هب دوجو ندمآ اطخ و مدع
عطق ی ت اه یی رد تشگنا راگن ی بوسر م ی ددرگ . دادعت هنومن اه
و در ی با اه هک ارب ی ره عبنم تشادرب و هزادنا گ ی ر ی م ی
،دوش
دودحم تس ا و رد حم ی ط بط ی ع ی ص وص خ ی تا ناکم ی س ب ی را
غتم ی ر م ی داااشاب . اب رد رظن نتفرگ غت یی تار عقاو ی ره عبنم بوس ر
دادعت فاکان ی هنومن رادرب ی نکمم تس ا رجنم هب مدع
عطق ی ت نعم ی راد ی دوش . ای ن رد لاح ی تسا رد لدم کرت ی ب ی
دنچ غتم ی هر زا داقم ی ر م ی گنا ی ن ره اااصواااصخ ی
ت هدافتاااسا
م ی دواااش و هب عون ی ا ی ن مدع عطق ی ت رد لدم زااااس ی دراو
من ی دوش 22]
، 9
، 54 . [
اتن ی ج تاعلاطم زا لصاح تشگنا
راگن ی
تابواااسر اراد
ی مدع عطق ی ت اه ی تاذ ی فلتخم ی م ی دناااشاب
58]
.[
تی عطق مدع شهاک روظنم هب ناققحم ،دوجوم یاه
تش گنا شور رد یتاحلاص ا هداد ماجنا بوس ر یراگن
دنا نآ و
تااشگنا رد تیعطق مدع یاهدناب زا هدافتااسا بوااسر یراگن
یم دشاب رضاح لاح رد . ود
بوچراچ لصا
ی هب روظنم سررب ی
مدع عطق ی ت اه ی شور تشگنا راگن ی بوسر هدافتسا م ی دوش .
اااسب ی را ی زا تاعلاطم 22]
، 3 ، 11 ، 4
، 56
، 32
، 47
، 25 زا[
ور ی درک تنوم ولراک هب روظنم ااسررب ی مدع عطق ی ت هدافتااسا
هدرک دنا . زا وس ی د ی رگ ور ی اهدرک ی ب ی ز ی ن ن ی ز هب روظنم لانآ ی ز
مدع عطق ی ت اتن ی ج تش گنا راگن ی تابوس ر دروم هدافتس ا رارق
هتفرگ تاااسا 13]
، 14 ، 1
، 24
، 12
، 41
، 42
، 43
، 25 . [
رد
عقاو ی
،ت رد تش گنا راگن ی بوس ر اهنت دادعت دودحم ی هنومن
زا عبااانم و تااابواااسر م
ی ناوت عمج روآ ی درک 5]
.[
ای ن
دودحم ی ت ثعاب هب دوجو ندمآ مدع عطق ی ت رد عت یی ن مهس
تکراااشم عبانم
فلتخم رد لوت ی د بوااسر م ی دوااش . ی ک ی زا
شور اه ی کرد و ئارا ۀ مدع عطق ی ت ا ی داج دادعت طس وت هدش
هنومن اه ی دودحم
، بوچراچ زا هدافتااسا بااش
ی ه زاااس ی تنوم
لدم اب هطبار رد ولراک کرت
ی ب ی ( طبار ۀ 4 ارب هدش هدافتس ا ) ی
عت یی ن بوااسر عبانم مهااس م
ی دااشاب قحت رد . ی ق هب رااضاح
سررب روظنم ی
عطق مدع ی ت ور زا ی درک بش ی ه زاس ی ولراک تنوم
طااسوت هک 10]
[
م هدافتااسا ،هدااش هئارا ی
دوااش . زوح ۀ خبآ ی ز
لوت هنب ی ک ی زا زی هزوحر اه ی خبآ ی ز زی ترا رد ناتس ا ناتس لگ
تااسا هک هنلااااس بوااسر قلعم زی دا ی ( 97 / 14709 نت رد
راتکه ) ار دراو هناخدور ز ی ترا م ی دنک . اب هجوت هب ا ی هکن 20 ات
30 دص رد بآ برش ناگرگ زا ا ی ن هناخدور مأت ی ن م ی
،دوش
راب بوس ر ی لااب ی نآ هنلااس زه ین ۀ زی دا ی هب فص ت ی ه هناخ اه ی
رهااش دراو م ی دنک . اذل موزل اااسانااش یی عبانم لااصا ی و دمع ۀ
لوت ی د بوسر نآ ساسحا م ی دوش .
2 . شور سانش ی
1.2 . یفرعم قطنم ۀ دروم هعلاطم
زوح ۀ خبآ ی ز تعاااسو اب هنب لوت 91
/ 2996 رد راتکه
دودحم ۀ فارغج ی ا یی 36'
36˚ ات 59'
36˚ لامااش ضرع ی
و
23'
54˚ ات 27'
54˚ لوط قرش ی عقاو هدش تس ا . ای ن
هاضوح رد بونج ناتاسرهاش ناگرگ
رارق هتفرگ و ی ک ی زا
ز ی هضوحر اه ی هرق وس هب رامش م ی دور . هاربآ ۀ لصا ی زوح ۀ
خبآ ی ز لوت هنب رد تهج لک ی بونج ی - لامااش ی م ی دااشاب . م
ی گنا ی ن گدنراب ی هنلااس ربارب 538 م ی ل ی رتم تس ا هام هک
اب رذآ 7 / 49 م ی ل ی رتم گدن راب ی
، بی ش رت ی ن م ی ناز و هام
دادرم اب 8 / 18 م ی ل ی رتم گدنراب ی
، مک رت ی ن م ی ناز گدنراب ی
ار رد هضوح لماش م ی دنوش .
2.2 . شور هعلاطم
قحت ی ق رااضاح رد راهچ شخب لک ی ماجنا هتفرگ تااسا .
لکش 1 امندنور ی لک ی لحارم قحت ی ق ار ناشن م ی دهد رد .
رشت راک فلتخم لحارم همادا ی
ح م ی دوش .
لکش 1 . دنور لک ی تامادقا ماجنا هدش
1.2.2 . هنومن رادرب ی
اضوح ۀ دروم هعلاطم اراد ی ربراک ی اه ی
،لگنج عترم و
زروااشک ی م ی داشاب . بی ش رت ی ن ،هاضوح حطاس 75
/ 1689
( راتکه 38 / 56 اااشوپ )داااصرد ی
هد و لگنج زا هچتخرد
راز
اب عترم نآ زا سپ و تااااسا مکارتم 47
/ 1168 رات که
( 99 / 38 زروااااشک و )داااصرد ی
اب 62 / 138 ( راتکه 63 / 4
.دن راد رارق )داااصرد ی
ک ی زا تاک ن مهم رد دربراک شور تااشگنا
راگن ی
،بوااسر هقبط
دنب ی عبانم هوقلاب رد لوت ی د
بوس ر رد زوح ۀ خبآ ی ز م ی دش اب . هب روط لک ی
، مومع انم ب ع
بوااسر رد تااشگنا راگن ی هب ود تااسد ۀ عبانم ناکم ی و عون
عبنم دااپ(
اای راد ی ) اااسقت ی م داانب ی م ی داانواااش 6]
.[
رد
سقت ی م دنب ی رب ساسا عون عبانم لوت ی د
،بوسر
ًامومع عبانم
هب ود هورگ حطس ی و ز ی حطسر ی سقت ی م م ی دنوش هک عبانم
حطس ی لماش اسرف ی ش حطس ی و ش ی را ی رد عاونا فلتخم
ربراک ی و عبان م ز ی حطاااسر ی
لم ااااش ااااسرف
ی ش اه ی
هناخدور ا ی
، ههاربآ ا ی و قدنخ ی م ی داااشاب 52]
.[
پ ی اااش ی ن ۀ
ااشهوژپ ی کاح هدااش ماجنا ی
قحت رد هک تااسا نآ زا ی
تاق
دج ی
،د رد س قت ی م دنب ی ربراک ی ،روحم عبانم لوت ی د بوس ر
اب روحم ی ت ربراک ی ض ارا ی س قت ی م دنب ی م ی دنوش هک عاونا
ربراک ی
،عترم زرواشک ی و لگنج ءزج ا ی ن دراوم م ی دنشاب
ااااسرف هارمه هب ًلاومعم هک ی
ش رانک ی هناخدور و
قدنخ ی
ااسررب دروم ی
م رارق ی گ ی دنر 52]
، 8 ، 9 ، 26 ، 2 ، 63 . [
ی ک ی
زا عبانم مدع عطق ی ت رد شور تاااشگنا راگن
ی تابواااسر
س م ئ ل ۀ هقبط دنب ی عبانم بوس ر م ی
،دش اب دب ی ن نعم ی هک
نکمم تس ا عبانم هوقلاب ا ی ارب ی لوت ی د بوس ر رد هض وح
دوجو هتش اد دش اب هک طس وت رگش هوژپ اس انش
یی دوش ن .
ی ک ی زا هار لح اه ی شهاک ا ی ن مدع عطق ی ت ااااساناااش یی
قد ی ق قطنم ۀ دروم هعلاطم و نتااشاد تاعلاطا
ناکم ی لباق
لوبق زا هقطنم تسا . هب مه ی ن لد ی ل رد تروص تخانش زا
،هااقطنم ناااکما
عت یی ن اااهدربهار ی
لااباااق لوبق رد
هن ومن رادرب ی .تاااشاد ده اوخ دوجو عبان م زا رد
قحت ی ق
رضاح اسانش و هقطنم هب ددعتم تاعجارم اب یی
تمسق اه ی
قد ی ق
،نآ داعبا دج ی د ی فش ک دش و نآ اس انش یی عبانم
وقلاب ۀ لوت ی د بوس ر دوب . زا هلمج عبانم هوقلاب لوت ی د بوس ر هک
ات هب زورما مک رت دروم هجوت رارق هتفرگ
،تااسا
،قدنخ
اس رف ی ش رانک ی هناخدور و
هداج تس ا هک رد قطنم ۀ دروم
هعلاطم اب هجوت هب دومن زراب اس رف ی ش رانک ی
،هناخدور ا ی ن
عبنم رد رانک ربراک ی اه ی
،لگنج عترم و زروااااشک ی
هب
عبانم ناونع وقلاب
ۀ لوت ی د رظن رد بوس ر هتفرگ
دندش . ط ی
دزاب ی اهد ی ماجنا هدش زا
،هضوح هدهاشم هدش هک اسرف ی ش
رانک ی هناخدور رد هقطنم اااسب ی را لاعف م ی داااشاب هک رد
تمسق جورخ ی ا هضوح ی ن اسرف ی ش ز دومن ی دا ی دراد
، هب
مه ی ن لد ی ل اااااسرف زا ی
ش ران ک ی ران ک رد هن اخ دور
ربراک ی اه ی
،فلتخم هب
ناونع عبان م هوقلاب هن ومن رادرب ی
.دش ماجنا لکش
2 طاقن هنومن رادرب ی زا عبانم بوسر ار رب
ور ی ش قن ۀ ربراک ی ض ارا ی هض وح ناش ن م ی دهد . مه نچ ی ن
زوح ۀ خبآ ی ز لوت هنب زا جنپ دحاو مز ی ن اااساناااش ی
فلتخم
کشت ی ل هدش تسا هک تاصخشم ا
ی ن اهدحاو رد لودج 1
هدروآ هدش تس ا . لکش 3 ن ی ز ش قن ۀ مز ی ن س انش ی قطنم ۀ
دروم هعلاطم ار نااااشن م ی دهد . اااسررب ی شقن اهدحاو ی
مز ی ن اساناش ی رد لوت ی د
،بواسر رد
قحت ی ق ی ازجم طاسوت
ققحم ی ن قحت ی ق رااضاح ماجنا هدااش هک اتن ی ج نآ رد لاح
راشتنا م ی دشاب .
لکش 2 . عقوم ی ت ناتسا
،ناتسلگ قطنم ۀ دروم هعلاطم و طاقن هنومن رادرب ی زا ربراک ی اه ی فلتخم و تابوسر
لودج 1 . صوصخ ی تا اهدحاو ی مز ی ن سانش ی
دامن مز ی ن سانش ی دنزاس نس
مز ی ن سانش ی سنج
اهدحاو ی مز ی ن سانش ی تحاسم
)راتکه(
دصرد تحاسم
رنرتاوک Qal هتشهن
یاه هناخدور یا دهع رضاح 93
/ 49 67
/ 1
Kul ml ناقوف هساترک
ی ناقوف هساترک ی
گنس کهآ ینرام دیفس 48
/ 479 16
Jsl s.sh کشمش
ساروژ ی ک ز ی ر ی ن هسام
گنس یرتسکاخ و لیش 24
/ 1422 46
/ 47
دورد Pdl مرپ
ی ن ز ی ر ی ن گنس کهآ یتیلوکنا طسوتم هیلا ات هدوت یا 32
/ 468 63
/ 15
شوخ Dkh یی قلا نود
ی ن لیش
یرتسکاخ هریت 02
/ 577 25
/ 19
عمج لک 99
/ 2996 100
لکش 3 . شقن ۀ مز ی ن سانش ی زوح ۀ خبآ ی ز لوت هنب
اب هجوت هب ا ی هکن رد ی ک هااضوح
ًلاومعم عاونا ربراک ی
،اه
اسرف ی ش و صوصخ ی تا ژولوفروموئژ ی
ک دوجو
،دراد هک ثعاب
م ی دوش رادقم اسرف ی ش رد طاقن فلتخم هضوح غتم ی ر دشاب
،
زا واااس ی د ی رگ زا رظن نامز ی ن ی ز رد لوط ی ک لااااس عاونا
ربراک ی و عون شراب هک ثعاب ا ی داج اسرف ی ش م ی
،دوش غتم ی ر
تسا
؛ اربانب ی ن هنومن اه ی بوسر رورض ی تسا ی ک صخاش ی
زا لک تابوااسر لمح
هدااش طااسوت هناخدور دنااشاب . دب ی ن روظنم
رد ا ی ن قحت ی ق زا هنومن رادرب دتمم تااشادرب بوااسر
قلعم هک طسوت لف ی سپ حارط ی دش ه درگ هدافتسا ی
د لکش(
4 لف .) ی سپ ناش ن داد نومن ۀ ا طسوت هدش تشادرب ی
ن هنومن
بوخ فرعم رادرب ی
مامت زا بواااسر لمح
هداااش زا عطقم
هناخدور م ی داااشاب . سپ زا تخااااس هنومن
اهرادرب هب دادعت
فاک ی
، ای ن هن ومن اه رادرب رد لح م اه ی باااسان م و
قمع
بااسانم (
6 / 0 قمع ) رد عطقم هناخدور و رد جنپ هطقن رارق
هداد دندااش لکااش(
2 .) تااشادرب هنومن
اه ی بوااسر هب ا ی ن
ترواااص دوب
هک دع ب زا ره ع قاو ۀ شراب و شکورف ندرک
ااس ی
،بلا اب هعجارم هب قطنم ۀ مادقا هب لخت ۀی بوااسر عمج هدش
رد لخاد هنومن رادرب م ی دش . هنومن رادرب ی زا تابوسر و
لخت ۀی تابوااسر لخاد
هنومن رادرب هب تدم ی ک لاااس لاااس(
1396 .دش ماجنا فلتخم لوصف رد و )
لکش 4 . وصت ی ر تامش ی ک هنومن رادرب دتمم راب قلعم
رد عومجم هنومن اه ی تااشادرب هدااش
زا راهچ ربراک ی
،لگنج
،عترم زرواااشک ی و اااسرف ی ش رانک ی هناخدور 44
ددع و رد عومجم ی لاس ک 25 هنومن بوس ر تش ادرب دش
هک اب کرت ی ب و مه نچ ی ن فذح خرب ی هنومن اه ی بوسر رد
اهن ی ت 8 هنومن بوسر ارب ی ماجنا لانآ ی اهز ی دروم رظن هت ی ه
دش . لک ۀی هنومن اه هب امزآ ی هاگش لاقتنا هداد هدش و پس س
هنومن اه ار
ًلاماک بوک ی هد ات درخ دوااش و سپااس زا کلا 62
م ی نورک روبع داد ه دش .
2.2.2 . باختنا ص وص خ ی
تا ش وئژ ی م ی ا یی لوا ی ه و
هزادنا گ ی ر ی امزآ ی هاگش ی نآ اه
در تایاصواصخ باختنا ی
با اه رد تاشگنا راگن ی ود رد
یم ماجنا هلحرم رد .دریگ
لحرم ۀ زا یدایز ًاتبس ن دادعت لوا
بایأشنم تایصوصخ نییعت
رد و لحرم ۀ زا هدافتسا اب مود
شور یرامآ یاه
، هک هیلوا تایااصوااصخ زا هنیهب یبیکرت
باختنا ،دنااشاب هتااشاد ار بوااسر عبانم کیکفت تیلباق م ی دنوش . أشنم ی با اه ی شوئژ ی م ی ا یی لوا ی ه دروم هدافتسا رد
ای ن هعلاطم 34 در ی با لماش س اتپ ی م ( ،)k
س لک ی م ( ،)Ca
رفسف ( ،)P
نم ی ز ی م ( ،)Mg
دس ی م ( ،)Na
مورک ( ،)Cr
تلابک
( ،)Co
براااس ( ،)Pb
زنگنم ( ،)Mn
سم ( ،)Cu
نهآ ( ،)Fe
نی لااک ( ،)Ni
ور ی ( ،)Zn
مولآ ی ن ی مو ( ،)Al
راااب ی م ( ،)Ba
رب یل ی م ( ،)Be
راااس ی م ( ،)Ce
لی ت ی م ( ،)Li
دناکاااسا ی م ( ،)Sc
دااناو ی م ( ،)V
ای رت ی م ( ،)Y
ای برت ی م ( ،)Yb
تی ناات ی مو ( ،)Ti
ااسنارتااسا ی
م ( ،)Sr
هرقن ( ،)Ag
نااسرآ ی ک ( ،)As
مداک ی مو
( ،)Cd
ناتنلا ( ،)La
لوم ی ندب ( ،)Mo
درگوگ ( ،)S
تنآ ی ناوم
( ،)Sb
ناروا ی مو ( ،)U
ز ی نوکر ی م ( )Zr
و روت ی م ( )Th
م ی دشاب .
ا رد ی ن لد هب هعلاطم ی
ل ن ی زا مامت نتاااساااسگ مه زا تهج
پ ی دنو اه ی اااس هلمج زا دوجوم ی
ل ی تاک اه کرت ی ب ی راهچ زا
ااسا ی د
، HNO3 HCLO4
،
H2SO4
و .دااش هدافتااساHF
ارب ی عت یی ن هاااگتاااسد زا راااصااانع تااظلغ
ICP-OES
رتمورتکپااسا(
ی رااشن ی امااسلاپ ی تفج دااش ۀ اقلا
1یی )
هدافتااسا دااش
. هدامآ زاااس ی هنومن ا هب اه ی ن هک دوب تروااص
ادتبا 2 لپ فورظ رد کاخ مرگ ی
تا ی نل ی ر ی هتخ و داااش 25
تناااس ی بعکمرتم و رطقم بآ
2 تناااس ی بعکمرتم ااسا
ی د
نی رت ی ک درگ هفااضا نآ هب ی
د هنومن سپاس . ور هب اه
ی ه ی رت
ز و دندش لقتنم ی
ر 100 جرد ۀ تناس ی ترارح ردق نآ دارگ
1 Inductively Coupled Plasma - Optical Emission Spectrometry
ندوزفا اب نآ زا دعب .دنوااش کااشخ ات دندااش هداد 3
هرطق
س ا ی د روفلوس ی ک و 10 تناس ی بعکمرتم س ا
ی د رولف ی رد ی ک
هنومن ه رد اه ی رت ردت هب ی ج امد هب ی 200 هجرد ی تنااااس ی
ااسر دارگ ی
دند اج ات نداد ترارح و یی
همادا ی تفا مامت هک
ام ی ع خبت ی ر ،سپاااس .دواااش 15
تنااااس ی بعکمرتم اااسا
ی د
نی رت ی
،ک 2 تنااااس ی بعکمرتم اااسا
ی د روفلواااس ی
ک و 5
تناس ی بعکمرتم س ا
ی د رلکرپ ی رد ی ک هنومن هب دش هدوزفا اه
هدامرگ و ی
اج ات یی همادا ی تفا راخب هک فورظ زاSO3
اهن رد .دش دعاص تم ی
ت هنومن ندش درس اب نآ مجح ،اه
اه
هب رطقم بآ اب 50
تناااس ی م بعکمرت دااش هدناااسر
30]
.[
زا هدافتااسا اب ،هنومن ره زا هدمآ تااسد هب لولحم سپااس ف ی اهرتل ی 045 / 0 م ی نورک گنرااس ی ف ی رتل سپااس .دندااش
هاگتسد زا هدافتسا اب رصانع تظلغ
ICP-OES
هزادنا گ ی ر ی
هزادنا .دش گ
ی ر ی ش وئژ رص انع ی
م ی ا یی امزآ رد ی هاگش
ICP
شهوژپ زکرم اه
ی دربراک ی نامزااااس مز
ی ن اااساناااش ی
و
تافاشتکا ندعم
ی رد رهش جرک تروص تفرگ .
3.2.2 . عت یی ن کرت ی ب هب ی هن در ی با اه و عت یی ن مهس
عبانم فلتخم
سپ زا عت یی ن تظ لغ راااصان ع فلتخم
رد هن ومن اه ی
بوااسر و عبانم
،بوااسر مادقا
هب زجت ی ه و لحت ی ل رامآ ی و
عت یی ن مهااس ره ی ک زا عبانم م ی دوااش . ساااسارب قحت
ی تاق
2]
، 61 تظلغ[
در ی با اه ی دروم هدافتاااسا رد
هنومن اه ی
بواااسر اب
ی تاااس ی
ًام تح رد ن ماد ۀ تظ لغ ا ی ن در ی با اه
هنومنرد اه ی عبانم بوااسر دااشاب هک هب ا ی ن
،نومزآ نومزآ
تظ لغ مرج
1ی م هت فگ ی دواااش . در ی با اه یی هک رد ا ی ن
نومزآ ذپ ی هتفر م ی دنواااش دراو لحرم ۀ دعب م ی دنواااش و
در ی با اه یی هک در م ی دنوش اب ی تس ی رانک هتشاذگ دنوش . هب
بی نا د ی رگ نانچ هچ تظلغ در ی با ی رد هنومن اه ی
،بواااسر
رتلااب و ی ا اپ یی ن رت زا تظلغ نآ در ی با رد همه هنومن اه ی
عبانم بوسر
،دشاب نآ در ی با رد نومزآ تکارب در م ی دوش و
رانک هتشاذگ م ی دوش 37]
، 38
، 53
، 55
، 27 . [
رد لحرم ۀ
رام آ نومزآ ود زا دع ب ی
عت روظنم هب یی
ن کرت ی ب هب ی هن
در ی با اه هداف تاااسا م
ی دواااش 8]
.[
زا نومزآ یرتماراپ ان
لاکاااسارک -
نیا یاااسررب روظنم هب سیلاو زا کی مادک هک
توافت ،بایأااشنم تایااصوااصخ ینعم
عبانم عاونا نیب راد
ناش ن ار بوس ر یم
دش هدافتس ا دهد 48]
.[
نیا کی شور
کی و سنایراو زیلانآ یرتماراپان عبات دازآ عیزوت عبات نومزآ
اهن رد .تاااسا نوگانوگ بواااسر عبانم نیب زیامت یارب ی
ت
ره مهس ی
ک مک تروص هب بوسر عبانم زا ی
زا هدافتسا اب
کرت لدم ی ب ی غتم دنچ ی هر ( طبار ۀ 1 ) عت یی ن م ی دوااش 58]
،
44
، 5 .[
ای ن هطبار اراد ی دودحم ی ت اه ی ز ی ر تسا 6]
:[
طبار ۀ ( 2 )
0
≤ xj ≤1∑
1 m
j
xj
1
طبار ۀ ( 3 )
i n
j
j
ijx y
a
1ا رد ی ن هطبار اه ره مادک زا اهرتماراپ دنترابع
زا :
yi
داقم ی ر ااصوااصخ ی
ت (i
1
=
اتi
رد )n
نومن ۀ بوااسر
،قلعم
aij
داقم ی ر ص وص خ ی ت در ی با عبنم رد i
(j
1
=
ات j
،)m xj
بسن مهس ی
عبنم ردj
نومن ۀ ،بوسر عبانم دادعت m
و بوسر صوصخ دادعتn
ی تا در ی با سررب دروم ی
م ی دشاب .
تلاداعم هعومجم نوچ ی
هدشدا یاراد تلاوهجم یدایز
هدوب و هار لح یم یعونتم یاه نیا زا دااشاب هتااشاد دناوت
ور
عبانم مهااس نییعت رد هنیهب جیاتن ندروآ تااسد هب یارب ب و بوسر ه
یاب میقتسم لح یاج شور زا د
هنیهب یاه یزاس
دوااش هدافتااسا 62]
، 50 .[
تاعلاطم رد تااشگنا
راگن ی ، زا
شور هدنام یقاب تاع برم عومجم ندرک لقادح 51]
، 53
[
( طبار ۀ 4 کرت لدم لح یارب ) ی
ب ی غتم دنچ ی هر تااسد هب و
مهااس ندروآ نیهب
ۀ بوااسر عبانم هدافتااسا
م ی دوااش . رد
قحت ی ق رااضاح اب هدافتااسا زا
قاحلا ی ه رولوااس رازفا مرن رد2
مهس ،لسکا هب
ی ن ۀ .دش هبساحم عبانم
1 Mass Conservation Test 2 Solver
م ار هدنامیقاب تاعبرم عومجم ی
ناوت هب ترواااص ریز
تشون : طبار ۀ ( 4 )
2
1 1
/ ))
((
n
i
m
j
i j ij
i a x y
y R
، R
هدنامیقاب تاعبرم عومجم 4.2.2 . عت یی ن عطق مدع ی
ت شور زا هدافتسا اب
تنوم ولراک
ب ار ی عت یی ن مدع عطق ی ت اااشان ی زا دودحم ندوب دادعت
هنومن اه ی عمج روآ ی هدش تنوم شور زا ولراک
.دش هدافتس ا
رد ای ن شور لحارم راک هب ا ی ن تروص تسا هک رد ادتبا ارب ی
ره در ی با رد ره عبنم اب هدافتاااسا زا
شور نادرگدوخ زااااس
1
م رادقم ی گنا ی ن ا رد .داااش دروآرب ی
ن زا هدافتاااسا اب هلحرم
هنومن رادرب ی هارمه اب اج ی زگ ین ی
، مادقا هب هنومن گ ی ر ی هب دادعت
زی دا ( 10000 )راب داااش و م ی گنا ی ن هباااساحم درگ
ی د . رد ماگ
دعب ی اب هدافتس ا زا داقم ی ر م ی گنا ی ن و راو ی سنا هب تس د هدمآ
زا ل حرم ۀ
،لب ق نحنم ی زوت ی ع لام رن عمجت ی عت یی ن و اب
هدافتس ا زا
نآ مادقا هب لوت ی د هداد فداص ت ی هب دادعت 10000
رااب ارب ی ره در ای با رد ره عبنم درگ ای د . رد ا ی ن
،هاالحرم
نانچ هچ داقم ی ر فنم ی ارب ی در ی با اه هب تاااسد م ی
،دمآ نآ
هداد فذح و هرابود هنومن رادرب ی تروص م ی تفرگ اب سپس .
داقم زا هدافتااسا ی
ر در ی با لدم ،لبق ماگ رد هدمآ تااسد هب
کرت ی ب ی غتم دنچ ی هر ارب ی دادعت هب بوس ر هنومن ره 10000
و لح راب رد
اهن ی ت دودحم ۀ مدع عطق ی ت طوبرم هب مهس ره
عت عبنم یی ن دش 9]
، 34 .[
کدص اه ی دروم س ررب ی رد شور
تنوم ولراک ارب ی مهاااس عبانم فلتخم 5 / 2 ، 25 ، 50 م(
ی هنا ،)
75 و 5 / 97 دصرد م ی دشاب .
5.2.2 . زرا ی با ی اتن ی ج کرت لدم یب
ی
تهج زرا ی با ی اتن ی ج کرت لدم زا لاااصاح ی
ب ی
، زا
GOF
پ ی داهنش طسوت هدش 10]
هدافتسا [
( دش طبار ۀ 5 ردقچره .)
رادقم هبGOF
100 دزن ی ک رت
،داااشاب ب ی رگنا تقد ب ی ش رت
اتن رد ی ج .تسا لدم طبار
ۀ ( 5 )
2
1 1
/ )) 1 ((
1
n
i
m
j
i j ij
i a x y
n y GOF
3 . اتن ی ج
رد قحت ی ق رض اح دادعت 34 ص وص خ ی ت ش وئژ ی م ی ا یی
هزادنا گ ی ر ی دش . زا ا ی ن ص وص خ ی تا داقم ی ر تظلغ س لک ی م
( )Ca
بی ش رت زا دح زاااسراکااشآ ی
هاگتااسد هزادنا
گ ی ر ی و
تظلغ ناروا ی مو ( )U
و رب یل ی م ( )Be
مک رت زا دح زاسراکشآ ی
هاگتسد هزادنا گ ی ر ی ی نع ی ادتبا نامه رد و هدوبICP
ی اک ر
هداد و دنداااش هتاااشاذگ رانک اه
ی نآ اه ارب ی زجت ی ه و
لحت ی ل اه ی دعب ی دروم هدافتاااسا رارق
تفرگن . اربانب ی ن 31
اااصواااصخ ی
ت ارب ی زجت ی ه و لحت ی ل اه ی رام آ ی ته ج
تاشگنا راگن ی قاب ی دنام . داقم ی ر هرامآ اه ی
،لقادح کادح رث
و م ی گنا ی ن ارب ی ااصوااصخ ی
تا ااشوئژ ی م ی ا یی رد هنومن اه ی
عبانم بوسر و مه نچ ی ن رد هنومن اه ی ترت هب بوسر ی
ب رد
لوادج 2 و 3 هدروآ هدش تسا .
رد زجت ی ه و لحت ی ل اه ی رامآ ی تااشگنا راگن ی
، ادتبا نومزآ
تکارب ی ا تاااست تظلغ مرج ی ماجنا داااش هک اتن ی ج نآ رد
لودج 3 هدروآ هدش تسا . رب ساسا نومزآ تکارب در ی با اه ی
مولآ ی ن ی مو ( ،)Al
مداک ی مو ( )،Cd
راااس ی م ( ،)Ce
ناتنلا ( ،)La
لی ت ی م ( ،)Li
نم ی ز ی م ( ،)Mg
دس ی م ( ،)Na
درگوگ ( ،)S
تنآ ی ناوم
( ،)Sb
سنارتسا ی م ( )Sr
و داناو ی م ( ا رد )V
ی ن دندش در نومزآ
درگ فذح و ی
دند لاکسارک نومزآ سپس . -
لاو ی س هدش ماجنا
اتن هک ی ج ا ی ن لودج رد مه نومزآ 4
ناش ن هداد هدش تس ا .
اتن ی ج نومزآ لاکااسارک -
لاو ی س ناااشن م ی دهد هک رب ساااسا
حطس لامتحا 5
،دصرد در ی با اه ی تلابک ( ،)Co
مورک ( ،)Cr
سم ( ،)Cu
نهآ ( ،)Fe
ااساتپ ی م ( ،)K
نی لک ( ،)Ni
دناکااسا ی م
( ،)Sc
روت ی م ( ،)Th
تی نات ی مو ( ،)Ti
ای رت ی م ( ،)Y
ای برت ی م ( )Yb
و
ور ی ( )Zn
ان اوت یی کفت ی ک عبان م فلتخم ار هت اااشاد و
رد
لحارم دعب ی راک دروم هدافتس ا رارق
دنتفرگ . قب ۀی رص انع هک
اناوت یی کفت ی ک عبانم بوسر ار دنتشادن رانک هتشاذگ دندش و
1 Bootstrapping
رد لحارم دعب ی راک دروم هدافتاااسا رارق
دنتفرگن . اربانب ی ن اب
فذااح خرب ی در اای با اااه رد نومزآ نومزآ اااه ی تااکارب و
لاکاااسارک -
لاو ی
،س رد اهن ی ت 12 در ی با قاب ی هدنام و تهج عت
یی ن مهاااس عبانم
،فلتخم دراو لدم کرت ی ب ی دنچ غتم ی هر
دش .
لودج 2 . هرامآ یاه یفیصوت تایصوصخ ییایمیشوئژ
هنومن رد یاه بوسر عبانم
صوصخ ی ت م ی گنا ی ن ppm( لقادح )
( )ppm رثکادح
( )ppm صوصخ
ی م ت
ی گنا ی ن
( )ppm لقادح
( )ppm رثکادح
( )ppm
0/34 Ag 0/23
0/43 4489/45 Na
843/00 16283/00
55668/52 Al 33441/00
68258/00 35/48 Ni
23/00 48/00
6/21 As 3/90
11/70 564/68 P
302/00 913/00
217/30 Ba 136/00
296/00 28/59 Pb
18/00 43/00
0/28 Cd 0/24
0/31 1473/82 S
96/00 22114/00
64/52 Ce 45/00
74/00 0/65 Sb
0/55 0/75
11/61 Co 6/00
15/00 10/21 Sc
5/80 12/10
72/39 Cr 38/00
93/00 147/23 Sr
73/00 287/00
21/41 Cu 12/00
29/00 11/27 Th
6/90 13/60
31888/52 Fe 19559/00
41716/00 4450/14 Ti
2502/00 5613/00
16459/23 K 12654/00
20569/00 90/02 V
62/00 132/00
30/36 La 22/00
35/00 20/30 Y
13/00 25/00
50/18 Li 25/00
79/00 2/13 Yb
1/40 2/50
9203/88 Mg 5363/00
18343/00 60/41 Zn
12/00 86/00
530/86 Mn 395/00
706/00 97/64 Zr
57/00 118/00
0/72 Mo 0/56
0/95
لودج 3 . هرامآ یاه یفیصوت تایصوصخ ییایمیشوئژ
هنومن رد یاه بوسر
صوصخ ی م ت
ی گنا ی ن
( )ppm لقادح
( )ppm رثکادح
( )ppm صوصخ
ی م ت
ی گنا ی ن
( )ppm لقادح
( )ppm رثکادح
( )ppm
0/36 Ag 0/27
0/42 3590/38 Na
2625/00 4119/00
46883/50 Al 43634/00
55403/00 32/88 Ni
30/00 37/00
6/26 As 4/20
8/20 444/25 P
417/00 498/00
194/88 Ba 183/00
220/00 28/38 Pb
26/00 34/00
0/27 Cd 0/24
0/29 1636/63 S
1269/00 1933/00
61/75 Ce 58/00
68/00 0/66 Sb
0/61 0/73
9/75 Co 9/00
11/00 8/60 Sc
7/90 9/90
59/63 Cr 52/00
68/00 236/38 Sr
145/00 269/00
19/13 Cu 17/00
23/00 10/61 Th
10/10 11/30
28032/88 Fe 26910/00
29605/00 4086/75 Ti
3696/00 4330/00
14100/13 K 12755/00
16631/00 83/88 V
77/00 99/00
28/63 La 27/00
32/00 17/63 Y
17/00 19/00
45/00 Li 36/00
53/00 1/93 Yb
1/80 2/00
12254/50 Mg 11589/00
12808/00 51/38 Zn
43/00 63/00
515/50 Mn 478/00
544/00 96/38 Zr
87/00 106/00
0/70 Mo 0/62
0/91
