ﯽﺎﮔرزﺎﺑ ﺪ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رود ة 8 رﺎﻤﺷ ، ة 3
ﺰﻴﻳﺎﭘ 1395
ﺻ ﺺ . 680 - 659
ﻪﻄﺳاو ﺶﻘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يا
ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ رد
(ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺐﻌﺷ :يدرﻮﻣ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ) دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻧورد
ﺮﻴﻣا ﻪﻴﻘﺛ رﻮﻜﻓ ﺪﻤﺤﻣ ،1
ﻲﻗدﺎﺻ ﻪﺘﺷﺮﻓ
2
:هﺪﻴﻜﭼ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ زا فﺪﻫ زﺎﺳ و ﺶﻘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ
و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ رﺎﻛ
ﻦﻳﺪـﺑ .ﺖﺳا ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﻪـﻧﻮﻤﻧ رﻮـﻈﻨﻣ يا
310 زا يﺮـﻔﻧ
900 ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺐﻌﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ زا ﺮﻔﻧ ﺪﻧﺪـﺷ بﺎﺨﺘﻧا
ﻖـﻘﺤﻣ ﺔﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ و ﻪﺘﺧﺎـﺳ
يا
ﺎﺑ) ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ 15
ﺎـﺑ) ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ ،(ﻪـﻳﻮﮔ ﻪـﺳ ﺎـﺑ) راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،(ﻪﻳﻮﮔ 30
ﺎﺑ) دﺮﻜﻠﻤﻋ و (ﻪﻳﻮﮔ 10
،دﻮﺑ هﺪﺷ زاﺮﺣا نآ ﻲﻳاور و رﺎﺒﺘﻋا ﻪﻛ (ﻪﻳﻮﮔ
ﻲﻧدﻮـﻣزآ رﺎـﻴﺘﺧا رد راﺮـﻗ ﺎـﻫ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ نﺎﻧآ و ﺖﻓﺮﮔ
ﺪـﻧدﺮﻛ ماﺪـﻗا ﺎـﻫ
ﻪـﺑ ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻪـﻳﺰﺠﺗ . شور ﻚـﻤﻛ
لﺪﻣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ يزﺎﺳ
SEM ) ( مﺮﻧ و راﺰﻓا .ﺖﻓﺮﻳﺪﭘ ترﻮﺻAmos
ﺎـﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻪـﺑ ﺖـﺳد هﺪـﻣآ
داد نﺎﺸﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ ي
ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﺮﻈﻧ لﺪﻣ ،هﺪﺷ ي
ﻮـﻗ ي يا اﺮـﺑ ي ـﭘ ﻴ ﺶ ﺑﻴ ـﻨ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻲ
رادﺎـﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد .ﺖﺳا ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻴﻳﺄﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺔـﻄﺑار رد ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ
ﺰﻴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﺪﻴﺳر ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﺑ
.
هژاو :يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ
،ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ .دﺮﻜﻠﻤﻋ ،يراﺪﻜﻧﺎﺑ ﺖﻌﻨﺻ ،ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
1 . ناﺮﻳا،ﺪﻬﺸﻣ،ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد،يدﺎﺼﺘﻗا و يرادا مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
2 . ناﺮﻳا ،ﺪﻬﺸﻣ ،ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 17 / 11 / 1394
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 09 / 03 / 1395
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : ﺮﻴﻣا ﻪﻴﻘﺛ رﻮﻜﻓ ﺪﻤﺤﻣ
E-mail: amf@um.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ
هزوﺮﻣا ﭻﻴﻫ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﻳا و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ تروﺮﺿ .ﺖـﺴﻴﻧ هﺪﻴﺷﻮﭘ ﺲﻛ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺑ رازﺎﺑ رد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ور يﺎﻫ
ﻪﺑ ،زوﺮﻣا ﻲﺘﺑﺎﻗر تﺪﺷ
ود دﻮﺳ ﺐﺴﻛ يﺎﺘﺳار رد ﺎﻬﻧآ ﺖﻳﺎﺿر ﺐﻠﺟ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻆﻔﺣ ﺪﻧراد زﺎﻴﻧ ﻪﺒﻧﺎﺟ
،يرﺪﻧاﻮﻳد)
،يﺪﺑﺎﻋ و ﻲﻧﺎﺠﻧز ﻲﻣﺎﺷ ،نﺎﻳﺪﻤﺤﻣ 1393
شﻼـﺗ يوﺮـﮔ رد نﺎﻣزﺎـﺳ ﺮﻫ يﺎﻘﺑ طﺮﺷ ،ﻲﻓﺮﻃ زا .(
ﺺﺧﺎﺷ ﺐﻟﺎﻗ رد دﻮﺧ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﻲﻃ رﻮﺸﻛ يراﺪﻜﻧﺎﺑ ﺖﻌﻨﺻ .ﺖﺳا ﻲﻫددﻮﺳ و ﺪﺷر يﺎﻫ
ﻚﻧﺎﺑ دورو .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻲﻬﺟﻮﺗ نﺎﻳﺎﺷ ﺪﺷر ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ ﺪﻨﭼ رد ﺖـﺑﺎﻗر ﺔـﺻﺮﻋ ﻪﺑ ﻲﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫ
ﺖﻌﻨﺻ ﻦﻳا ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺪﻧور رد ﻊﻳﺮﺴﺗ و
ﻚﻧﺎﺑ نﺪﺷ ﻢﻬﻣ زا ،ﻲﺘﻟود يﺎﻫ
ﺶـﺨﺑ ﻦﻳا رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳﺮﺗ
ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﺖﻌﻨﺻ زا ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
ﺠﻴﺘﻧ رد .دور ﺔ
شﻮﺨﺘـﺳد يراﺪـﻜﻧﺎﺑ ﺖﻌﻨـﺻ ،تﻻﻮـﺤﺗ و ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻦـﻳا
ﻪـﺑ ،رازﺎﺑ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ياﺮﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ،ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺑﺎﻗر ﺶﻳاﺰﻓا يﺎـﻫدﺮﻜﻳور لﺎـﺒﻧد
ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا ـﻨﻨﻛ ﻚﻤﻛ فﺪﻫ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد رد ار ﺎﻬﻧآ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ
،يرﺪـﻧاﻮﻳد ،يﺮﻴﺘـﺳا) ﺪ
،ﻲﻨﻴﺴﺣداداﺪﺧ و ﻦﻳداﻮﺟﺪﻴﺳ 1394
ﻚﻧﺎﺑ ،دﻮﺟﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻗر يﺎﻀﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .(
ﻪﺑ ﺎﻫ رﻮـﻈﻨﻣ
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺪﻳﺎﺑ ﺮﺗﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻲـﻣ ﺎﻬﻧآ ﺔﻠﻤﺟ زا ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ذﺎﺨﺗا ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﺘﺑﺎﻗر يﺎﻫ
ناﻮـﺗ
ﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻪﺑ يوﺮـﻴﻧ ﺮﻴﺛﺄـﺗ يراﺪـﻜﻧﺎﺑ ﺖﻌﻨـﺻ رد .دﺮـﻛ هرﺎـﺷا ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،ﻲﻧورد ﻲ و نﺎﻣزﺎـﺳ فاﺪـﻫا ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد ياﺮـﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳا ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ًﻼﻣﺎﻛ نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺎـﺑ ﻢﻴﻘﺘـﺴﻣ ﻞﻣﺎﻌﺗ رد ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ زا ار رﺎﻛ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻟﺎﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﻤﻀﺗ ﺎﻳﺮﺘﺸﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ زا ﻪﺒﻨﺟ ﻦﻳا ﻪﻛ دﺮﻛ عوﺮﺷ ﺪﻨﺘﺴﻫ ن حﺮـﻄﻣ ار ﻲـﻧورد ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﺚـﺤﺑ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻜﻧﺎﺑ ﺮﻫ ،ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا .ﺪﻨﻛ ،ﻲﻧﺎـﻬﺟ و ﻲـﻠﺧاد يﺎـﻫرازﺎﺑ يﺎـﻫ
ﻪﺘﺳاﻮﺧ و ﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ .ﺖﺳا ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ قاﺪﺼﻣ نﺎﻤﻫ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺒﻗر دﺮﻜﻠﻤﻋ و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ اﻮﺗ شﻼﺗ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ ﺪﻧ ﺶﺨﺑ و داﺮﻓا يﺎﻫ
دﺎـﺠﻳا شزرا نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ياﺮـﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
و ﺪﻨﻛ ﺔﻨﻴﻣز روآ ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﺗﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ و يﺮـﺳرﺎﺠﺑ يزﺎﻨﻬﺷ ،ﻲﻧاﺮﻴﭼ) د
هداﺰـﻴﻠﻋ ، 1391 .(
ﻪﺑ ناﺮﻳا يراﺪﻜﻧﺎﺑ ﺖﻌﻨﺻ ﻚﻧﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻞﻴﻟد
ﺖﻳدوﺪـﺤﻣ و ﺰﻳﺎـﻤﺘﻣ تﺎﻣﺪـﺧ ﺔﺋارا رد ﺎﻫ يﺎـﻫ
ﺑ ياﺮﺟا ﻪﻣﺎﻧﺮ
ﺶﻟﺎـﭼ ﺎـﺑ راﺪـﻳﺎﭘ ﻲﺘﺑﺎـﻗر ﺖـﻳﺰﻣ ﻆـﻔﺣ و دﺎـﺠﻳا ياﺮـﺑ ،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ يﺪـﺟ يﺎـﻫ
ور ﻪﺑ ﺖﺳور ،ﻲﻨﻴﺴﺣداداﺪﺧ و يﺪﻤﺣا ،ﻲﻜﺒﺸﻣ ،زﻮﻣار) 1391
ﻪﺑ .(
دﻮـﺒﻬﺑ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﺖﻴﻤﻫا ﻢﻏر
نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﻫ
، ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﻛﺪﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
، ﻲﻋﻮﻧ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻊﻗاو رد
ﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻸﺧ هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ .دراد دﻮﺟو ﻲﺗ
ﺖﺳا ﻖﻓﻮﻣ ﺔﺋارا ﺔﻣزﻻ ﺮﻫ
ﺘﻣﺪـﺧ ﻲ ،
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ مﺎﺠﻧا ﺰﻴﻣآ
نآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻦﻴﺑ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ و ﻲﺟرﺎـﺧ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ
تﺎﻣﺪﺧ ﺚﻠﺜﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻣﺎﻌﺗ ﻲﻣ هﺪﻴﻣﺎﻧ
دﻮﺷ ﻪﺑ ﻲﻠﻣﺎﻌﺗ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ . تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺔﻄﺑار يراﺮﻗﺮﺑ لﺎﺒﻧد
ﺎﺑ
ﻦﻳا زا ،ﺖﺳا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻲﻣ ور
ﻪﺒﻨﺟ ار نآ ناﻮﺗ يا
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ زا
ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ .ﺖﺴﻧاد راﺪﻳﺎﭘ
ﻪﺑ ﻪﺘﺳاﻮﺧ و ﺎﻫزﺎﻴﻧ يﺎﺿرا ،ﻦﻴﻣﺄﺗ ترﻮﺻ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ روآدﻮﺳ ﺔﻄﺑار يراﺮﻗﺮﺑ و ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا و دﻮﺷ
ﺎﻬﻧآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻦﻴﻣﺄﺗ و راﺪﻳﺎﭘ ﺔﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
، ﻲﻨﻤﺿ يﺎﻫزﺎﻴﻧ زا ﻲﻜﻳ
،كرﻼﻛ و ﺰﻧﺎﺟ) ﺖﺳا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ 2008
ﺚﺣﺎﺒﻣ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ رد ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد .(
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﻳا رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺶﻳاﺰﻓا و ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺐـﺼﻧ نآ زا يا
هﺎﮕﺘﺳد
ﺘﻣ ﺖﻣﺪـﺧ ﺔـﺋارا ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ ةرﺎﺑرد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ زا ﻲﻫاﻮﺧﺮﻈﻧ و ﻲﺠﻨﺳﺮﻈﻧ يﺎﻫ رﻮـﻣا نﺎﻳﺪـﺼ
ترﺎﻛ شوﺮﻓ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ شادﺎﭘ ﺺﻴﺼﺨﺗ و ﻲﻜﻧﺎﺑ
ﺪـﻧراد يﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻢﻬﺳ ﻪﻳﺪﻫ يﺎﻫ .
ﻪﺑ ﺎﻣا ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻚﻧﺎﺑ ﻲﺘﺑﺎﻗر ناﻮﺗ و رازﺎﺑ ﻢﻬﺳ ﺶﻳاﺰﻓا رد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﺳر مﺎـﺠﻧا ،ﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ ﺖﺧﺎﻨﺷ رد ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺪﺷرا ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻊﻣﺎﺟ ياﺮـﺑ ﺮـﺗ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ حﺮﻃ ﺔﺋارا و يﺰﻳر ﺪﻨﻛ ﻚﻤﻛ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﺪﻣآرﺎﻛ يﺎﻫ
اﺮﻳز ؛ ﻚـﻧﺎﺑ زا ﻲﻜﻳ ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ يﺎـﻫ
گرﺰﺑ ﺰﻴﻧ و دراد ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا يراﺪﻜﻧﺎﺑ و رازﺎﺑ زا ﻲﻬﺟﻮﺗ نﺎﻳﺎﺷ ﻢﻬﺳ و ﺖﺳا رﻮﺸﻛ
، ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻲﻃ
ﺎﺑ
دﻮـﺧ ﻲﺘﺑﺎـﻗر هﺎﮕﻳﺎﺟ يﺎﻘﺗرا و ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ رد ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ،ﻚﻧﺎﺑ ﻦﻳا نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻦﻳا زا .دراد هﮋﻳو ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﺮـﺑ نآ ﺖـﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄـﺗ و راﺪـﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ عﻮـﺿﻮﻣ ،ور
ﻚﻧﺎﺑ ﻦﻳا رد دﺮﻜﻠﻤﻋ
، ﻲﻣ ﺖﻴﺑاﺬﺟ ﺪﻧاﻮﺗ زا .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار دﻮﺧ صﺎﺧ يﺎﻫ
يﻮﺳ ﮕﻳد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد ،ﺮ
ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻟﺎـﻣ تﺎﻣﺪـﺧ ﺶـﺨﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻣﺪـﺧ ﺶـﺨﺑ تﺎﻴﺑدا دراو دﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ ﺖﻴﻤﻫا دﻮﺟو ﺎﺑ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ رﻮﺸﻛ رد نﻮﻨﻛ ﺎﺗ ﺎﻣا ،هﺪﺷ .ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻲﻟﺎﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ
نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ
هزﺎﺳ زا ﻲﻜﻳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻬﻣ يﺎﻫ
ﺚﺤﺑ ﻢ ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﺷ ﺑ و ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ
ﻲ
ﻢـﻬﻣ ﻚـﺷ رﺎـﻴﻌﻣ ﻦﻳﺮـﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ .ﺖﺳﺎﻫ
يﺎﻫ ﻚﻳ دﺮﻓ زا ظﺎﺤﻟ ياﺮﺟا ﻒﻳﺎﻇو ﻪﻟﻮﺤﻣ رد
نﺎﻣز ﻦﻴﻌﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ هﺪﺷ ﺪـﻳﺪﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﺠﻨﺳ .ﺖﺳا ة
و هﺪـﻴﭽﻴﭘ يراﻮـﺷد
رد نﺎـﻘﻘﺤﻣ و ﺖـﺳا
ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ نآ ﺶﺠﻨﺳ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻘﻘﺤﻣ .ﺪﻧا
ﻪﻔﻟﺆﻣ زا دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﺠﻨﺳ يا ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ يﺎﻫ
هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻤﻧ هﺪﻳد ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﺘﺑﺎﺛ ﺔﻳور ﭻﻴﻫ و ﺪﻧا
و ﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ صﻮـﺼﺧ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .دﻮﺷ
ﺺﺧﺎﺷ
ﺐﺣﺎـﺻ ﻦﻴـﺑ ﻲﻠﻣﺎـﻛ ﻖـﻓاﻮﺗ زﻮﻨﻫ ﺰﻴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻫ
ﻪـﺑ .دراﺪـﻧ دﻮـﺟو ناﺮـﻈﻧ ،ﻲـﻠﻛ رﻮـﻃ
ﺺﺧﺎﺷ ود ﻪﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻫ هوﺮﮔ
ﻲﻨﻴﻋ و ﻲﻨﻫذ ﻪﺘﺳد
يﺪﻨﺑ ﻲﻣ ﺺﺧﺎﺷ .ﺪﻧﻮﺷ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻲـﻨﻴﻋ يﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ﻞﻣﺎﺷ هدزﺎﺑ ﺮﻴﻈﻧ يروآدﻮﺳ يﺎﻫ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ هدزﺎﺑ ،مﺎﻬﺳ نﺎﺒﺣﺎﺻ قﻮﻘﺣ هدزﺎﺑ ،ﻲﻳاراد و يراﺬﮔ
ﺺﺧﺎﺷ .ﺖﺳا ﻢﻬﺳ ﺮﻫ دﻮﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺘﺸﻴﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ
رد ار ﻲﻳﺎﻫ ﺮﺑ
ﻲﻣ ﺮـﺑ ﻪﻛ دﺮﻴﮔ يﺎـﻨﺒﻣ
هوﺮﮔ توﺎﻀﻗ يذ يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻞﻜﺷ نﺎﻣزﺎﺳ ﻊﻔﻧ
زا ﻪـﻛ دﺮـﻴﮔ ﻦـﻳا ﺔـﻠﻤﺟ
ﺺﺧﺎـﺷ
ﻲـﻣ ﺎـﻫ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
دﺮـﻛ هرﺎـﺷا هﺮـﻴﻏ و ﺪـﻳﺪﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺔﺋارا رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﻳﺎﺿر ،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر ،ﻲﻧﺎﺑﺮﻗ و ﻲﺤﺘﻓ ،ناﺮﺒﺠﻧر ،يرﺰﺑا) 1388
سﺎـﻴﻘﻣ تﻼﻜـﺸﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ياﺮﺑ .(
ﺎـﻳ ﻲـﻨﻫذ يﺎـﻫ
ﺮﻴﻏ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ
نﺎﻴﺨﻴـﺷ) ﺪـﻧا ،
،ﻲـﺤﺘﻓ و يﺮـﺒﻛا 1388
ا رد .(
ﻦـﻳ
ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺐﻌﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﺠﻨﺳ رﻮﻈﻨﻣ
، ) ﻲﻟﻮـﻫ سﺎـﻴﻘﻣ زا 2003
ﻲـﻨﻌﻳ (
ﻲﻧﺎـﺒﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ ،ﺮـﮕﻳد فﺮﻃ زا .ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يﺮﺘﺸﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ و رازﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻲﻟﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﺔﻨﻴﻣز رد يﺮﻈﻧ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻫد
ﻴﻏ طﺎﺒﺗرا ﺮ ﻦﻴﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
و ﻪـﺘﺧادﺮﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﻲـﻧاﺮﻴﭼ لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ .ﺪـﻧا نارﺎـﻜﻤﻫ و
) 1391 و ﺪـﻧدﺮﻛ ﻲـﺳرﺮﺑ ار ﻲﻧﺎـﮔرزﺎﺑ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ دﻮﺧ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ رد (
ﻪﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎـﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺔﻄﺳاو
راد يراد .د
) ﺪﻌﺳ و ﻖﻴﻓر ،ﺪﻤﺣا 2003
) ﻲﺳﺮﻴﭘ و ( 1995
ﺮـﺑ ﻲـﻠﺧاد ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﺪـﻧداد نﺎـﺸﻧ دﻮﺧ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ رد (
ﺖﻔﻃﺎﻋ) دراد ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻒﺋﺎﺧ ،ﺖﺳود
و ﻲﻧﺎﻓ ،ﻲﻬﻟا ﻲﻳﺎﻧاد
،دﺮﻓ 1392 ( . يرﺰﺑا
و ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ )
1388 ( ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﻠﺧاد ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و
ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻲـﺳرﺮﺑ ار
.ﺪـﻧدﺮﻛ
ﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ
،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻪﻛ ﻲـﻠﺧاد
زا ﻖـﻳﺮﻃ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ ﺮـﺑ
دﺮـﻜﻠﻤﻋ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﺛﺆﻣ
.ﺖﺳا ﺪﻤﺣا نﻮﭽﻤﻫ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰﻴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ طﺎﺒﺗرا
) ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و 2003
) ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﺋﺎﻓ ،(
1991 ) نﻮﺴﻣﺎﮔ ،(
1997 ) سوﺮﻧوﺮﮔ ،(
1981 ﺮﻤـﺳاو ،(
و
) ﺮﻧاﺮﺑ 1991 ،ﺲﻳﺪـﻳرودﻮﺌﺛ و ﺲﻴﻛاﺮﻴﺠﻴﻧﺎـﭘ) ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ( 2009
ﻦـﻳا زا .(
لوا ﺔﻴـﺿﺮﻓ ،ور
:ﺖﺳا ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﺔﻴﺿﺮﻓ 1 .دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ :
ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ 1
ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ﺎﺑ ر مﻮﻬﻔﻣ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻪﺑ
هار ناﻮﻨﻋ نوﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲﻠﺣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻼﻜﺸﻣ زا ﺖﻓر
ﺖﻴﻔﻴﻛ
ﻫد ﺮﺧاوا رد تﺎﻣﺪﺧ ﺔ
1970 حﺮﻄﻣ ﺷ .ﺪ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
نﺎﻴﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻛ ةﺪﻨﻨ نآ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ زا
ﻖﻳﺮﻃ ذﻮﻔﻧ و دﺎﺠﻳا هﺰﻴﮕﻧا رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﺑﺎﻗر يﺮﻳﺬﭘ نﺎﻣزﺎﺳ ار ﻲﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺪﺸﺨﺑ و
ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ار ﺎﻫ ﻲﻣ ﺎﻘﺗرا ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺪﻤﺣا) ﺪﻫد 2003
) ﻮﻳ و ﻮﻴﺷ .(
2010 ( ﺸﻨﻣ ﺄ ار ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد .
،تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ رد ﻪﻧ
ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻲﻳﺎـﻬﻧ فﺪـﻫ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﻬﻨﺗ ،ﺪﻨﺘـﺴﻫ
ﺰﻴﻧ نﺎﻣزﺎﺳ نورد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻜﻠﺑ نﻮﻧﺎﻛ رد
.ﺪﻧراد راﺮﻗ ﺖﻴﻤﻫا و ﻪﺟﻮﺗ زا
ﺪﻳد ﺲﻴﻛﺎﻛود ) 2003 ـﺑ ( ﺎ
ﺪﻳا حﺮﻃ زا لﺎﺳ ﻲﺳ دوﺪﺣ ﺖﺷﺬﮔ دﻮﺟو ة
ﻪﺑ ،ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻣ ﺮﻈﻧ
ﻲ ﺪﺳر و ﻊﻣﺎﺟ ﻒﻳﺮﻌﺗ زﻮﻨﻫ ﻪﻛ
؛ﺪﺷﺎﺒﻧ دﻮﺟﻮﻣ نآ ياﺮﺑ يﺪﺣاو ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
دﻮﺒﻧ ﺶﺠﻨﺳ رﺎﻛ ،ﻊﻣﺎﺟ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺺﺧﺎﺷ
يﺎـﻫ راﻮـﺷد ار نآ
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Internal marketing
ﻲﻣ ﻌﻟﺎﻄﻣ ،عﻮﻤﺠﻣرد .دزﺎﺳ ﺔ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻦﻴﺸﻴﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﻫد
يﺎﻫدﺮﻜﻳور ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻲﻧﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ
ار عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ و ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﺮﻛ هد ﻪﺑ .ﺪﻧا لﺎﺣ ﺮﻫ ، ﺘﻜﻧ ﺔ ﻢﻬﻣ رد ور ﺎﻫدﺮﻜﻳ هﺪﺷدﺎﻳ ي ﻦـﻳا
ﺖـﺳا
ﻪﻛ ﻄﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻧورد رازﺎﺑ ﺎ
ﻌﻟ ﻮﺷ ﻪ
،د شزﻮﻣآ يﺎﻫ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد ﺖﻬﺟ رد و دﻮﺷ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﺪﻨﻴﺒﺑ ار مزﻻ
ﺰﻴﮕﻧا ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا ﻪﺑ ة
ﻪﺑ ار مزﻻ ﺖﺳد ،سوﺮﻧوﺮﮔ) دروآ 1981
.(
ﻪﺑ ﻲـﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،ﻲﻠﻛ رﻮﻃ
ﻲﻣ ار ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ناﻮﺗ يﺮﺘﺸﻣ و ﻲﻧورد ﻂﺑاور ﻪﻛ ﺖﺴﻧاد ﻲﻳﺎﻫ
دﻮﺒﻬﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ نﺎﻴﻣ ار يراﺪﻣ
ﻲﻣ ﺪﺸﺨﺑ ،ناد و ﺮﺗرﺎﻛ ،گﺎﻫ) 1998
.(
و ﺰﮕﻨﻴﻟ ﻲﻠﻨﻳﺮﮔ ) 2005 ( ﻊﻣﺎﺟ دﻮﺟﻮﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻦﻳﺮﺗ ةرﺎﺑرد
ﻲـﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻪـﺑ .ﺪـﻧداد ﻪـﺋارا ار
،نﺎﻧآ دﺎﻘﺘﻋا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ةﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ﻲﻧورد ﻞﻏﺎـﺸﻣ ،نﺎﻣزﺎـﺳ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﻦﻴﺘـﺴﺨﻧ ﺔـﻟﺰﻨﻣ
ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻪﺑ ناﺮﻳﺪﻣ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﺋارا ﻞﺑﺎﻗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ناﻮﻨﻋ
ﻦـﻳا نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ ﺔﻟﺰﻨﻣ
،نارﺎـﻜﻤﻫ و زﻮـﻣار) ﺖـﺳا (نﺎﻣزﺎـﺳ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻌﻳ) نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ﻪﺑ (ﻞﻏﺎﺸﻣ) تﻻﻮﺼﺤﻣ 1391 ( . ) ﻦﻴﺘﻧﻻﺎﺑ 2000 ﺻﺎﻨﻋ ،(
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺮ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ةﺪﻨﻫد ار
رد نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ندﺮﻛﺮﻴﮔرد ﻞﻣﺎﺷ
ﻂﺧ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻚﻳ رﻮﺧزﺎﺑ ،ﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ و ﻪﻳور ،ﻲﺸﻣ و ﻪﻳﻮﺳود تﺎﻃﺎﺒﺗرا ،تﺎﻋﻼﻃا ﻊﻳزﻮﺗ ،شزﻮﻣآ ،ﻪﻓﺮﻃ
ﻲﻤﻴﺗ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ
) سوﺮﻧوﺮﮔ ؛ 2000
( ﻞﻣﺎﺷ ار نآ و ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘـﺸﭘ ،شزﻮﻣآ
ورد هﻮﺒﻧا ﻂﺑاور ،ﻲﻧورد طﺎﺒﺗرا هﻮـﺒﻧا تﺎـﻃﺎﺒﺗرا ،ﻲﻧﺎـﺴﻧا ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ و ﻲﻧ
ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺔﻌﺳﻮﺗ ،ﻲﺟرﺎﺧ ) ﻲـﻠﻨﻳﺮﮔ و ﺰـﮕﻨﻴﻟ ؛ﻲـﻧورد ﺖﻣﺪـﺧ دﻮﺒﻬﺑ و يروﺎﻨﻓ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ و ﺎﻫ
2010 ،(
) ﻦﻣرﻮﻓ و ﺖﭘ ؛نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻞﻣﺎﻌﺗ 1999
ﻪـﺿﺮﻋ و ﻲـﻧورد نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﻦﻴـﺑ تﻻدﺎﺒﻣ ﺔﻨﻳﺰﻫ ،(
نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
) ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻴﻓ ؛ﻲﻧورد 1996
ﺣا ،(
ﻪـﮕﻧ ﻊـﻠﻄﻣ ،ﺪـﻴﻔﻣ تﺎﻋﻼﻃا ،ﺖﻋﺮﺳ و ﺖﻗد ،ماﺮﺘ و ﻦﺘـﺷاد
) ﻲﻧﻮﻣ و ﻦﻣرﻮﻓ ؛لﺎﻌﻓ رﻮﺧزﺎﺑ 1995
ﻲـﻧورد و كاردا ،شادﺎﭘ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺔﻌﺳﻮﺗ ،(
ﻢـﺸﭼ ندﺮـﻛ زاﺪـﻧا
) وﻮﻟﺎﻛ ﻚﻣ و لاﺪﻧار ،جﺎﺣﻮﺴﻧﺎﺗ و نﺎﻣزﺎﺳ 1991
ﺖﻛرﺎﺸﻣ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ ،(
نداد
ﻦﻤﺿ و ﻲﻤﺳر شزﻮﻣآ ،ماﺪﺨﺘﺳا ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد
ﺖـﺳد يدﺮـﻓ فاﺪـﻫا ﺖﻤـﺳ ﻪﺑ ﺖﻳاﺪﻫ ،رﺎﻛ ،ﻲﻨﺘﻓﺎـﻳ
شادﺎـﭘ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ ﺔﻄﺑار كرد ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ،ﻪﻓﺮﻃود رﻮﺧزﺎﺑ ،تﺎﻃﺎﺒﺗرا ياﺮﺑ زﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﻲـﻣ
ﺪـﻨﻧاد
ﺪﻴﺳ)
،ﻦﻳداﻮﺟ ،ﻲﻧادﺰﻳ و يﺮﻴﻣﺎﻗآ ،ﺞﻳار 1389
.(
هوﻼﻋ ﻦﻳا ﺮﺑ ) ﻖﻴﻓر و ﺪﻤﺣا ، 2003
نﺎﻣزﺎـﺳ ﻲـﺳرﺮﺑ ﺎﺑ دﻮﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﺰﻴﻧ ( رد ﻲﺗﺎﻣﺪـﺧ يﺎـﻫ
ﺘﺴﻠﮕﻧا يوﺮﻴﻧ شزﻮﻣآ ،نﺎ
ﻢـﺸﭼ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ،يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا رﺎﺘﺧﺎـﺳ ،نﺎﻣزﺎـﺳ زاﺪـﻧا
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﻢﻴﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ،ﺎﻳﻮﭘ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ار تﺎﻋﻼﻃا ﻢﻴﻬﺴﺗ و ﻲﻠﺧاد تﺎﻃﺎﺒﺗرا ،ﻲﻫوﺮﮔ يﺎﻫ
ناﻮـﻨﻋ
ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﺑ
هدﺮﺑ رﺎﻛ ﺪﻧا ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا زا
هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﻫ
ﺳا ﺖ .
زا يﻮﺳ راﺪـﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﺔﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ ،ﺮﮕﻳد
ﻪﺘﻓﺎﻳ قﻮﺳ داداﺪﺧ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ .ﺪﻧا
نﺎـﻳدﻮﻤﺤﻣ و ﺞﻴﺋﺎـﻧدﺮﻛ ،ﻲﺘـﺸﭘدور ﻲﻌﻴﻔﺷ ،ﻲﻨﻴﺴﺣ )
1393 رد (
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ار ناﺮﻳا وردﻮﺧ ﺖﻌﻨﺻ رد راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا يا و ﺪـﻧدﺮﻛ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ رازﺎﺑ
ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳ ﻪﺑ
ﺔﻄﺳاو
ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،ﻪﻧاروآﻮﻧ
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،بﺎﻧ
قﻼـﺧا ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ،ﺰﺒﺳ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،رﻮﺤﻣ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ و اﺮـﮔ
عﻮﻧ ﻪﻧﺎﺘﺳود ﺮﺑ رد راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻖﻘﺤﺗ ناﺮﻳا وردﻮﺧ ﺖﻌﻨﺻ
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ .ﺖﺳا راﺬﮔ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ يراﺬﮔ
كرﻼـﻛ و ﺰﻧﺎـﺟ نﻮـﭽﻤﻫ يﺮـﮕﻳد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ رد راﺪـﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﺑ ﻲﻧورد )
2008
،(
و نﻮـﺴﻟﺪﻨﻣ
ﻲﻜﺴﻧﻮﻟﻮﭘ )
1995
،(
ﻦﻤﺗوا و ﻲﻜﺴﻧﻮﻟﻮﭘ )
1998 و ( ﻲﻜﺴﻧﻮﻟﻮﭘ و ياﺮﻓ )
2004 ( .ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺑ مود ﺔﻴﺿﺮﻓ ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺮﻳز حﺮﺷ
حﺮﻄﻣ ﻲﻣ :دﻮﺷ
ﺔﻴﺿﺮﻓ 2 .دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ :
راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ 1
ﺮﻴﺧا نارود غاد ﺚﺣﺎﺒﻣ زا ﻲﻜﻳ يراﺪﻳﺎﭘ مﻮﻬﻔﻣ دﺮﺑرﺎﻛ ،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ةزﻮﺣ رد ﻪﺑ
ﻲـﻣ رﺎﻤﺷ دور
و ﻪﺑ ﻞﻴﻟد دراد ﻪﻛ ﻲﺘﻴﻤﻫا
، رد يراﺪـﻳﺎﭘ .ﺖـﺳا هدﺮـﻛ ﺐـﻠﺟ دﻮﺧ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ار نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﺒﻨﺟ زا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ةزﻮﺣ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ مﻮﻬﻔﻣ ﺎﺑ
يدﺎـﻳز تاﺮـﻴﻴﻐﺗ
.ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺟاﻮﻣ لﺎـﺳ رد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ لﻮﺤﺗ ﺮﻴﺳ اﺪﺘﺑا
1975
ﺎﻴﻧاﻮﻠﻴـﺴﻨﭘ هﺎﮕـﺸﻧاد رد و ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ 2
» ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻛا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
3« مﻮﻤـﺳ ﺮﻴﺛﺄـﺗ و ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﺶﻫﺎﻛ ،ﻲﮔدﻮﻟآ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ
ﺖﻓآ ،ﺮﻴﻨﻳﺎﻛ و نﻮﻴﻨﻫ) ﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺑ ﺶﻛ 1976
،نﺎﻴﺟرﺎﺳﺎﻛ ؛ 1971
ﺔﻫد رد ﺲﭙﺳ .(
1980 ،
» ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
4« ،ﺰﺒـﺳ يﺮﺘـﺸﻣ ﺖﺧﺎﻨـﺷ و كرد ،كﺎﭘ يروﺎﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ
ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻄﻴﺤﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻣ ناﻮﻨﻋ
نﻮﺘﮕﻨﻴﻜﻟا ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ) تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ رد ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ يﺎﻨﺒ
،ﺰﻴﻠﻳﺎﻫ و 1988 ﻪﺑ .ﺪﺷ دراو ( ،ﻲﻠﻛ رﻮﻃ
ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ مﻮﻬﻔﻣ ود ﺎﺑ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا لﻮﺤﺗ ﺮﻴﺳ
ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ و ﺰﺒـﺳ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻪﺑ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ مﻮﻬﻔﻣ و ﺪﺷ زﺎﻏآ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ و5
ﻌﺳﻮﺗ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ دﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﻪ
،ﺰﺒﺳ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ مﻮﺳ ةرود رد نﻮﻨﻛا و
» راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
6« فﺪـﻫ ﺎـﺑ
.ﺖـﺳا حﺮﻄﻣ راﺪﻳﺎﭘ ﺔﻌﺳﻮﺗ و دﺎﺼﺘﻗا دﺎﺠﻳا رد
دﺎـﻌﺑا و راﺪـﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻪـﺑ ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ ﺔـﻤﻫ ،ﺖـﻳﺎﻬﻧ
ﻲﻣ ﻪﻤﺗﺎﺧ ﻲﻄﻴﺤﻣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا و ﮓﻨﻳﺮﺳ) ﺪﺑﺎﻳ
ﺮﻟﺎﻣ ، 2008 .(
ﻲﻣﺰﻛ و نﺎﻤﺣر ،رﺎﻣﻮﻛ )
2013 تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ( ترﻮﺻ
ةزﻮﺣ ظﺎﺤﻟ زا راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﻪﺘﺳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هدﺮﻛ يﺪﻨﺑ
لوﺪﺟ رد ﻪﻛ ﺪﻧا 1
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ .دﻮﺷ
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Sustainable marketing 2. Pennsylvania 3. Ecological marketing 4. Environmental marketing 5. Ecological
6. Sustainable marketing
لوﺪﺟ 1 ترﻮﺻ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ . راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ةزﻮﺣ يدﺮﺑرﺎﻛ
ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ
ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ) ﺮﻠﻛﺎﺘﺳا و ﻦﻣﺪﻠﻓ 1996
نارﺎـﻜﻤﻫ و ﮓﻧو ،(
) 1996 و ﻲﻠـــــﺴﻨﻴﺗ ،(
) نﻮـــــﺘﻠﻣ 1997 و (
) 1999 ) يﺮﺘﻧﻮﻤﻛﺎـﺳﺎﺷ و يﺮﻫﻮﺟ ،(
1998 ،(
) ﻦﻳﺮﻛ 2000 ...و ( ) ﻞﺳار و ﺰﻠﻳﺎﻣ
1997 ) ﻚﺴﻳﺎﻓ ،(
1998 نﺮـﺒﻠﻴﻛ ،(
) ﻦﻣ ﻚﺑ و 1998 ) ﻲﻜـﺴﻧﻮﻟﻮﭘ ،(
2011 و ﺰﻧﺎـﺟ ،(
) نارﺎﻜﻤﻫ 2007 ...و (
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ) ﻦﻳﺎﻜﻳﺪﻴﮔ و ﺖﻴﻧﺎﺑ 200
) ﻮﻧﻮﺳراد ،(
2009 و (
ﻦﺋﻮﺳ و ﻦﻳﺮﮔﺪﻨﻴﻟ )
2009 .(
) نارﺎــﻜﻤﻫ و ﻦﻨــﮕﻴﻣ
2005 درﺎــﺑداﺮﺑ و زﺮــﺘﭘ ،(
) 2008 ) نو ،(
2008 ) نارﺎـﻜﻤﻫ و ﺪﻨﻟاو ،(
2008 (
) نارﺎﻜﻤﻫ و ﺪﻧﺮﺑﺪﻠﻳﺎﻫ و 2011
.(
يراﺪﻳﺎﭘ ) نارﺎــﻜﻤﻫ و ﺎــﻧرﺎﻛ 2003
جﺎــﻧاﻮﻟ و ﻞــﺛرﺎﺑ ،(
) 2007 ) نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻳﺮﮔﺪﻨﻴﻟ ،(
2009 ...و ( ) نﺮــﺒﻠﻴﻛ 1998 ﻣﺮﺑا ،(
ﺮــﻠﻴ ) نارﺎــﻜﻤﻫ و 2008
،(
) ﺮﻠﺗﺎــﻛ 2011 ) نارﺎــﻜﻤﻫ و ﮓــﻨﻳﺮﻣﺎﭘ ،(
2011 ،(
ﻪﻔﻴﻇو ) نارﺎﻜﻤﻫ و ﺖﺳود 2011
...و (
:ﻊﺒﻨﻣ ) نارﺎﻜﻤﻫ و رﺎﻣﻮﻛ 2013
(
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ شﺮﮕﻧ ﻲﻋﻮﻧ يراﺪﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻲﻗﻼﺧا لﻮﺻا سﺎﺳا
ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد يراﺪﻳﺎﭘ مﻮﻬﻔﻣ ﻊﻗاﻮﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ رد ﻲﻣ ﻪﺻﻼﺧ
دﻮﺷ
، ﻲﺗرﻮﺻ رد يدﺎـﺼﺘﻗا دﺎﻌﺑا ﻪﻛ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ار
ﺰﻴﻧ ﻲﻣﺮﺑرد دﺮﻴﮔ ،دﻮﺗآ و ﻪﻛرﻮﺑ ،ﺮﻠﻴﻣﺮﺑا) 2008
( . ) ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻨﻴﺴﺣداداﺪﺧ 1393
(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﺖـﺴﻳز ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا دﺎـﻌﺑا ﻞﻣﺎـﺷ راﺪـﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ نﺎـﻛرا ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ يا و ﻲـﻄﻴﺤﻣ
ﺑﺎﻳرازﺎﺑ تﺎﻴﺑدا رد ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﺘﺸﻣ ﺎﻳ يدﺎﺼﺘﻗا نﺎﻬﺟ ﻲ
، ةﺪﻧرادﺮﺑرد ﻚﻳﺮﻫ لﺪﻣ
و ﺎﻫ مﻮـﻬﻔﻣ يﺎـﻫ
ﻲﺼﺼﺨﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻪﺑ و ﻪﺘﺳد ﺔﻠﻴﺳو لﺪـﻣ زا يا
ﻲـﻣ ﻦﻴـﻴﺒﺗ ﺎـﻫ .ﺪﻧﻮـﺷ
ﻪﺘـﺳد زا يا ﻂـﻘﻓ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺎﻳ ﺰﺒﺳ
ار ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ هدﺮﻛ
ﺪـﻧا ،ﻲﻜـﺴﻧﻮﻟﻮﭘ) 1995
نﻮـﮔارآ ؛
،ﺎﻳرﻮﻛ 1998 ،ﻪﻜﺑرو و ﻪﺴﻳﺎﺑ ؛ 2003
،ﻮﻨﻴﻣﺎﻛ ؛ 2007 و ( ﻪﺘﺳد يا ﺮﮕﻳد
ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﺪـﻌﺑ
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ
ﺪـﻧا ،لﺮـﻓ و لﺮـﻓ ،ﻦﻨـﮕﻴﻣ) 2005
؛(
ﺎـﻣا ﻦﻴـﺑ طﺎـﺒﺗرا ﺔـﻨﻴﻣز رد
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻦﻳا زا .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻲﻛﺪﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يراﺪﻳﺎﭘ و ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ،ور
حﺮﻄﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﺳ هﺪﺷ
ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ رد رﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻨﻴﺴﺣداداﺪﺧ
) ﺶﻧا 1393 و ( ﺮﻟﺎﻣ و ﮓﻨﻳﺮﺳ )
2008 (
، ﻲﻨﻌﻳ
ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ راﺪﻳﺎﭘ ﺔﻄﺑار يراﺮﻗﺮﺑ ﻲـﻓﺮﻃ زا .دﻮﺷ
ﺮـﺑار ت ،
مﺎﻘﻳﺎﻫ و ﺖﻓاﺮﻛ ﺲﻴﻟوو )
2010 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ( ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ يا
» ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ راﺪﻳﺎﭘ
« ﺪـﻳﺪﺟ دﺮﻜﻳور ار ي
رد
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
ﺪﻧداد ﻪﺋارا و
ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ و ﻪـﻳﺎﭘ ،ﺮـﺿﺎﺣ نﺮـﻗ ﻂﺳاوا زا ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻪﻛ
مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ و ﺖﺳا نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا سﺎﺳا هدﺮﺘﺴﮔ يزﺎﺳ
هدﺎﻣآ و ﺮﺗ ﺪﻳﺪﺟ لﺪﻣ يزﺎﺳ
ﻲﻨﻌﻳ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ زا
» ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ راﺪﻳﺎﭘ
«
ﻲـﻣ سﺎـﺴﺣا رد راﺪـﻳﺎﭘ ﺔﻌـﺳﻮﺗ فاﺪـﻫا ﺎـﻬﻧآ .دﻮـﺷ
ر نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ،دﺎﺼﺘﻗا رد يراﺪﻳﺎﭘ ا
ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد تﺎـﻴﺑدا ﻲﺳرﺮﺑ .
ﻲﻣ هرﺎﺷا راﺪﻳﺎﭘ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ لﺪﻣ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﻛ
؛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا لﺪﻣ لﺪـﻣ ،ﻲﺘـﺴﻳز ــ
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ لﺪﻣ و نﻼﻛ نﺎﺸﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ راﺪﻳﺎﭘ
راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﮓﻨﺗﺎﮕﻨﺗ طﺎﺒﺗرا ةﺪﻨﻫد
ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و ﻦﻳا زا .ﺖﺳا
ﻪﺑ مﻮﺳ ﺔﻴﺿﺮﻓ ،ور ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﺮﻳز ترﻮﺻ
:دﻮﺷ
ﺔﻴﺿﺮﻓ 3 .دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﺑ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ :
ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ 1
لﺎـﺳ رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ةزﻮـﺣ رد يﺪﻳﺪﺟ مﻮﻬﻔﻣ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ زا يرﺎﻴـﺴﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺮـﻴﺧا يﺎـﻫ
،ﻲﻧﺎـﻣز و هدازرﺎـﺘﺨﻣ ﻲﺳوﺮﮔ) ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ ار نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ 1394
.(
ﺔـﻫد زا ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ
1980 ﻦـﻳا زا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا هﺪﺷ دراو ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ تﺎﻣاﺪﻗا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻤﻠﻋ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد
ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻪﻫد
،
ﻼـﺗ و ﻪـﺘﻓﺮﮔ ترﻮـﺻ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ مﻮﻬﻔﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ رد ﻲﻬﺟﻮﺗ نﺎﻳﺎﺷ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ش
يﺎـﻫ
مﻮﻬﻔﻣ ،ﻒﻳﺮﻌﺗ فﺮﺻ يرﺎﻴﺴﺑ ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ يزﺎﺳ
،يرﺎﻴﺘﺨﺑ و ﻲﻳﺎﻋد) ﺖﺳا هﺪﺷ نآ ندﺮﻛ 1386
ﻲﻃ .(
ﺔﻫد 1990 ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺔﺘﺷر تﺎﺣﻼﻄﺻا ﺮﻳﺎﺳ نﺎﻴﻣ زا
، ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
نﻮﻧﺎﻛ رد ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ
ﺖﺳا اﺮﻳز ؛ ﻪﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ و ﺎـﺒﻗر ،نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ةرﺎـﺑرد يﺮﻴﮔدﺎـﻳ ياﺮـﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ناﻮﻨﻋ
ﻪﺑ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺎﻫرازﺎﺑ نورد رد و ﺮﻤﺘﺴﻣ رﻮﻃ
.ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻒـﻳﺮﻌﺗ ﺰـﻴﻧ هﻮﻘﻟﺎـﺑ و دﻮﺟﻮﻣ ي ﻲﻠﻫﻮـﻛ
و
ﻲﻜﺳروﺎﺟ ) 1990 ( ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ار
دﺎﺠﻳا يﺪﻨﻤﺷﻮﻫ رد
ﺮﺳاﺮﺳ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﺔﻨﻴﻣز يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻲﻠﻌﻓ و ﻲﺗآ
،يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺸﻧ يﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ﻦﻴﺑ
ﺶﺨﺑ يﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ و ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ يﺮﺳاﺮﺳ
ﻪﺑ نآ يﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ﻒـﻳﺮﻌﺗ
.ﺪﻧدﺮﻛ يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ دﺎﻌﺑا ﺔﻨﻴﻣز رد ياﺮﺑ ار ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا نﺎﻘﻘﺤﻣ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ فوﺮﻌﻣ ﻪﻛ ﺪﻧا
نآ ﻦﻳﺮﺗ حﺮﻄﻣ دﺎﻌﺑا ﺎﻫ ﺪﺷ
ة رورﺎﻧ و ﺮﺗﻼﺳا ) 1990 ﻪﻛ ﺖﺳا (
ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ار
ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺳ ءﺰﺟ يرﺎﺘﻓر يﺮﺘﺸﻣ ﻲﻳاﺮﮔ
،2
ﺐﻴﻗر ﻲﻳاﺮﮔ و3
ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻦﻴﺑ
ﻪﻔﻴﻇو
4يا و ود
رﺎﻴﻌﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ ـ ﺰﻛﺮﻤﺗ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ و5
يروآدﻮﺳ ﻲﻣ 6
ﺪﻨﻧاد ) ﻲﻜﺳروﺎﺟ و ﻲﻠﻫﻮﻛ و 1990
ﺪﻌﺑ ﻪﺳ ﻪﻛ (
ﺦـﺳﺎﭘ و يﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ﻊﻳزﻮﺗ ،يﺪﻨﻤﺷﻮﻫ دﺎﺠﻳا
هدﺮـﻛ حﺮـﻄﻣ ار ﻲﻳﻮـﮔ ﺪـﻌﺑ ود ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا رد .ﺪـﻧا
يﺮﺘﺸﻣ
ﺮـﺑ يﮋﺗاﺮﺘـﺳا ذﺎﺨﺗا ﻞﻣﺎﺷ) ﻲﻳاﺮﮔ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ كرد ،نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ياﺮـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻊﻓﺎـﻨﻣ سﺎـﺳا
هزاﺪﻧا ،يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر ﺐﻠﺟ ،يﺮﺘﺸﻣ ﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر يﺮﻴﮔ
ﺶﺨﺑ ﺔﻤﻫ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ،يﺮﺘ ﻦﻴﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﺐﻴﻗر و (نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻦﻴـﺑ تﺎـﻋﻼﻃا ﻢﻴﻬـﺴﺗ ،ﺎﺒﻗر تاﺪﻳﺪﻬﺗ ﻪﺑ ﻊﻳﺮﺳ ﺶﻨﻛاو ﻞﻣﺎﺷ) ﻲﻳاﺮﮔ
تﻮﻗ و يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﺳرﺮﺑ و نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻫ
ﻒﻌﺿ و ﺎ ﻫ ﻪـﺑ (ﺎﺒﻗر يﺎ ﺮـﻈﻧ رد ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ دﺎـﻌﺑا ناﻮـﻨﻋ
دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﺔﻨﻴﻣز رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﻧاواﺮﻓ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
دراد دﻮﺟو ) ﻲﻳﺎـﺿر
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Market Orientation 2. Customer Orientation 3. Competitor Orientation 4. Inter functional Coordination 5. Long- term focus
6. Profitability
ﺖﻟود ﻒﺋﺎﺧ و يدﺎﺑآ ،ﻲﻬﻟا
1385 .(
ناﺪﻨﻤـﺸﻳﺪﻧا و
نﺎـﺼﺼﺨﺘﻣ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ
ﺶﻴـﺑ زا ﻪـﺳ ﻪـﻫد روﺎـﺑ
ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا ﻪﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺐﺴﻛ و رﺎﻛ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ راﺮﻗ
ﻲـﻣ دﺮـﻴﮔ . ﻪـﺑ دﺎـﻘﺘﻋا رورﺎـﻧ و ﺮﺗﻼـﺳا
) 1990 ﺐﻠﻗ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ( ﺪـﻨﭙﺗ
ة ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ و دﺮـﺒﻫار ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ نرﺪـﻣ ﺖـﺳا و ﺐـﺴﻛ و يرﺎـﻛ ﻪـﻛ
ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ شا ار ﺶﻳاﺰﻓا
،ﺪﻫد دﺮﻜﻠﻤﻋ شرازﺎﺑ ار دﻮﺒﻬﺑ ﻲﻣ .ﺪﺸﺨﺑ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺐﺴﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ طﺎﺒﺗرا و
ﺘﺧادﺮﭘ رﺎﻛ ﻪ ا ﺮـﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ ﻢﻴﻘﺘـﺴﻣ ذﻮـﻔﻧ ﺮﺑ ،ﺪﻧ
ﺐﺴﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ و
هرﺎﺷا رﺎﻛ هدﺮﻛ ﺪﻧا ) ﺪﻨﻧﺎﻣ ،مﺎﻬﻠﭘ 1999 ،تﺮﻛار ؛ 1992 مرﺎﻬﭼ ﺔﻴﺿﺮﻓ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳﺪﺑ .(
ﻪﺑ ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﺮﻳز ترﻮﺻ :دﻮﺷ
ﺔﻴﺿﺮﻓ 4 .دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ :
) ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و يرﺰﺑا 1388
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ( نﺎﺸﻧ ياﺮﺑ يا
دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮـﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ نداد
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ و ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻟﺪﻣ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
زا ﻖﻳﺮﻃ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﺑ
دﺮﻜﻠﻤﻋ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ
.ﺖﺳا
هوﻼﻋ ،نآ ﺮﺑ و ﺪﻤﺣا ﻓر ﻴ ﻖ ) 2003 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺑ طﺎﺒﺗرا صﻮﺼﺧ رد يا ﻴ
ﻦ رازﺎﺑ ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﻲﻧورد اﺮﮔرازﺎﺑ و ﻲﻳ
و ﻪﻧﻮﻤﻧ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ نآ ﺮﻴﺛﺄﺗ نﺎﻣزﺎﺳ زا يا
ﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫ ﻲ
يﺰﻟﺎـﻣ رﻮـﺸﻛ مﺎـﺠﻧا
هداد ا رد .ﺪـﻧا ـﻳ ﻦ
ﻏ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻴ
ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻪﺑ
ﺄﺗ ﻴﻳ ﺪ ﺪﻴﺳر اﺮﮔرازﺎـﺑ و ﻲﻳ ﻪـﺑ ﻐﺘﻣ ناﻮـﻨﻋ ـﻴ
ﺮ
ﻪﻄﺳاو يا .ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ا رد
ﻳ ﻦ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ اﺮﮔرازﺎﺑ ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ندﻮﺑ ناﻮﻨﻋ
ﻲﻋﻮـﻧ
ﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲ
، زا
ﺮﻃ ﻳ ﻖ ﺺﺧﺎﺷ و رورﺎﻧ يﺎﻫ ﻼﺳا
ﺮﺗ ) ﻫﺎﮔآ ﻲ ﻧ زا ﻴ زﺎ ﻠﺑﺎﻗ و يﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ ﻴ
ﺖ ﺎﺒﻗر يﺎﻫ ( هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ يﺮ هﺪﺷ
.ﺖﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﺐﺴﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺔﻄﺑار ﺪﻨﻫد
و رورﺎـﻧ) رﺎﻛ
،ﺮﺗﻼﺳا و 1990
،نﺎﮔرﻮﻣ و ﺖﻧﺎﻫ ؛ 1995
،ﺮﺘﺴﺑو ؛ 1992 شﺮﮕﻧ دﻮﺒﻬﺑ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ،(
نﺎﻨﻛرﺎﻛ يﺎﻫ
،ﻲﻜﺳروﺎﺟ و ﻲﻠﻫﻮﻛ) 1993
(
، يﺮﺘﺸﻣ شوﺮﻓ يوﺮﻴﻧ ﺎﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ،نﺎﻳﻮﺑ) ﺮﺗاﺮﮔ
1997 .دراد دﻮﺟو (
،تﺮـﻛار) يروآدﻮـﺳ ﺎـﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ ﺔـﻄﺑار ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ يدﺎﻳز ﻲﺑﺮﺠﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ 1992
،ﻲـﻠﻨﻳﺮﮔ ؛
1995 ،نﺎﻳﻮﺑ ؛ 1997 ﻮﺟار ،
، لﺎﻴﻧﻻ
،ﺎﺘﭘﻮﮔ و 1995 ،ﺮﺘـﺴﺑو و ﻲﻟرﺎـﻓ ،هﺪﻧﺎﭙﺷد) رازﺎﺑ ﻢﻬﺳ ،(
1993 ،(
ﻪﻨﻫاﻮﺗا) ﺪﻳﺪﺟ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ـ
،ﺎﻨﻴﺟ 1995 يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر ،(
،نﻮـﺴﺗﺎﻣ ،فﻮﺷﺎﺑ ،رﺎﻜﺗﺎﻣ ،يﺮﮔ)
1998 ،(
.ﺖــﺳا ﻪــﺘﻓﺮﮔ ترﻮــﺻ ) يوﺮــﺴﺧ و ﻲﻤﻳﺮﻛﺪــﻤﺤﻣ
1391 ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ( ﺪــﻧداد نﺎــﺸﻧ يا
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﻧورد ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و
ﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖـﺒﺜﻣ .دراد ـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺔ د ﻳ ﺮـﮕ ي ﻪـﻛ
ﺎﺘﻧارﻮﺑ ﺲﻟﻮﭘوزﺎﻳﺮﻳﺎﻛ و اﻮﻠﮔوﺪﻳروﺎﻣ ، )
2005 ( رد ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ي ﻳ ﻧﺎﻧﻮ ﻲ
،ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
اﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻲﻳ
ﻨﭽﻤﻫ و ﻴ ﻦ اﺮﮔرازﺎﺑ ﻲﻳ ﻜﻧﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲ
ﺪﻧدﺮﻛ تﺎﺒﺛا .
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻳﺎﻋد و
يرﺎﻴﺘﺨﺑ ) 1386 ( ﻪﻛ رد ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ ﻪﻌﻄﻗ زﺎﺳ يوردﻮﺧ ﺮﻘﺘﺴﻣ رد ﺮﻬﺷ ﺪﻬﺸﻣ
،ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا نﺎـﺸﻧ
ﻲﻣ ﻦﻴﺑ ﺪﻫد ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و
دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻲﻧﺎـﮔرزﺎﺑ ﻪـﻄﺑار يا ﺖـﺒﺜﻣ دﻮـﺟو .دراد رد ﺔـﻌﻟﺎﻄﻣ يرﺪـﻧاﻮﻳد ،
) هدازﺎﻗآ و نﺎﻳﺪﻧوﺎﻬﻧ ،ﻦﻳداﻮﺟﺪﻴﺳ 1387
( ﻲﻟﺪﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ نﺎـﺸﻧ ةﺪـﻨﻫد طﺎـﺒﺗرا
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ )
ﻪﺑ ﺔﻄﺳاو دﺎﺠﻳا (شزرا ﻦﻴﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و
ﻚﻧﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻫ
يرﺎﺠﺗ .ﺖﺳا
نﺎﻴﺨﻴﺷ نارﺎﻜﻤﻫ و )
1388 ( رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا نﺎﺸﻧ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺪﻧداد ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺖﺒﺜﻣ و يرادﺎـﻨﻌﻣ ﺮـﺑ
ﻲﻟﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ و
دﺮﻜﻠﻤﻋ رازﺎﺑ ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ .دراد يد ) 1994 ( ﻲﺸﻫوﮋﭘ صﻮﺼﺧرد ﺔﻄﺑار
ﻦﻴـﺑ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ
ﻲﻧورد و اﺮﮔرازﺎﺑ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ
نﺎﻣزﺎﺳ مﺎﺠﻧا داد و ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
يﺎﻫ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻪﺑ هﮋـﻳو رد
ﺚﺤﺒﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ اﺮﮔرازﺎﺑ ندﻮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ار ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ دراد ﺮﺑ و ﺢﻄـﺳ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮﻴﺛﺄـﺗ
ﻲﻣ دراﺬﮔ .
ﺮﻴﻏ طﺎﺒﺗرا ﺔﻨﻴﻣز رد يﺮﻈﻧ ﻲﻧﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و دﺮـﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ
رد ﺎـﺑ
ﻪﻛ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻦﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ ﻦـﻳا رد ،ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﺘﻤﻛ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻪﺑ ﺎﻣ رﻮﺸﻛ رد نﻮﻨﻛ ﺎﺗ
ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ياﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ هوﻼﻋ رﺎﺑ
ﺎﺑ ،ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﺑ
ﻪـﺑ ﺰـﻴﻧ راﺪـﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎـﻳراز ﻦﻴـﺑ ﻂـﺳاو ﺮـﻴﻐﺘﻣ ناﻮـﻨﻋ
ﻲﺳرﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ
ﻪـﺑ ﻢﺠﻨـﭘ ﺔﻴـﺿﺮﻓ نﺎـﻴﺑ ﺮـﻳز ترﻮـﺻ
ﻲﻣ :دﻮﺷ ﺔﻴﺿﺮﻓ 5 . ارازﺎﺑ ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﻧورد ﻲ ﻪﺑ ﻄﺳاو ﺔ رازﺎﺑ ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺎﭘ ﻳ راﺪ اﺮﮔرازﺎﺑ و ﻲﻳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ
.
ﺶﻫوﮋﭘ لﺪﻣ
ود طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يود ،ﻲـﻧورد ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻦﻴـﺑ طﺎـﺒﺗرا ﺔـﻨﻴﻣز رد .ﺪـﺷ ﻲﺳرﺮﺑ يﺮﻈﻧ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ رد
ﻲﻣ هرﺎﺷا درﻮﻣ ﺪﻨﭼ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ دﻮﺷ
.
ﻧارﺎﻜﻤﻫ و يرﺰﺑا ﺶ
) 1388 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ( ﻪﺑ يا
دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮـﺑ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
،
ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻟﺪﻣ ﺪﻧدﺮﻛ
و ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺔﻧﻮﻤﻧ
100 ﻞﺘﻫ نﺎﺘﺳﺮﭘﺮﺳ و ناﺮﻳﺪﻣ زا ﻲﻳﺎﺗ نﺎﻬﻔـﺻا ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
.ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
زا ﻖـﻳﺮﻃ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ ﺮـﺑ
دﺮـﻜﻠﻤﻋ راﺬـﮔﺮﻴﺛﺄﺗ
.ﺖـﺳا زا
،ﻲﻓﺮﻃ و ﺪﻤﺣا ﻓر ﻴ ﻖ ) 2003 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺑ طﺎﺒﺗرا صﻮﺼﺧ رد يا ﻴ
ﻦ رازﺎﺑ ـﻳ ﺑﺎ ﻲ ـﻠﺧاد ﻲ زﺎـﺑ و ا اﺮﮔر ﻲﻳ و
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ نآ ﺮﻴﺛﺄﺗ زا يا
نﺎﻣزﺎﺳ ﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫ ﻲ
يﺰﻟﺎﻣ رﻮﺸﻛ مﺎﺠﻧا
داد ﺪﻧ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ .
ﻪﻄﺳاو ار دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻲﻣ يﺮﮔ
ﺪﻤﺤﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﻛ و ﻲـﻤﻳﺮﻛ
) يوﺮﺴﺧ 1391 ( ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ
» دﺮـﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻠﺧاد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﺔﻄﺑار رد ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻲﻜﻧﺎﺑ
«
، نﺎﻨﻛرﺎﻛ يور جﺪﻨﻨﺳ ﺮﻬﺷ ﻲﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺐﻌﺷ
و ﺪﻧدﺮﻛ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻲـﻠﺧاد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
ﻪـﺑ ﻲـﻠﺧاد ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ .دراد ﺖﺒﺜﻣ يﺮﻴﺛﺄﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﺑ ترﻮـﺻ
نﺎﻤﻫ .دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﻂﺳاو ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﻢـﻫ ًﻼﺒـﻗ ﻪﻛ رﻮﻃ
رازﺎﺑ ﻪﺑ ،ﺪﺷ نﺎﻴﺑ هﺪـﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﺘﻤﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ،ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا رد راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳ
ﻦﻳا زا .ﺖﺳا
ﻪـﺑ دﺮـﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ،ور و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎـﺑ ﺔﻄـﺳاو
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻞﻜﺷ رد .دﻮﺷ
1 .ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
ﻞﻜﺷ 1 ﺶﻫوﮋﭘ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ لﺪﻣ .
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻊﻤﺟ ةﻮﻴﺷ ﺮﻈﻧ زا و يدﺮﺑرﺎﻛ فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا هداد يروآ
.ﺖـﺳا ﻲـﺸﻳﺎﻤﻴﭘ و ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ ﺎﻫ
لﺎﺳ رد ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﺖﻠﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺐﻌﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ 1394
داﺪﻌﺗ ﻪﺑ 900 ﺮﻔﻧ
ﺮﻟﻮﻣ .ﺪﻧدﻮﺑ )
1996 ( ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺪـﺷﺎﺑ رﺎﻜـﺷآ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ داﺪـﻌﺗ ﺮﺑاﺮﺑ ﺞﻨﭘ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻞﻗاﺪﺣ
،ﻦﻣﻮﻫ) 1393 ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .(
58 ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد رﺎﻜﺷآ ﺮﻴﻐﺘﻣ دراد دﻮـﺟو
ﻦﻳﺮـﺘﻤﻛ ،
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ 290
ﺮﻔﻧ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢـﺠﺣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﺰﻴﻧ نﺎﮔرﻮﻣ و ﻲﺳﺮﺟ لوﺪﺟ سﺎﺳاﺮﺑ .ﺖﺳا 269
ﺮـﻔﻧ
ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻦﻳﺪﺑ . ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ رﻮﻈﻨﻣ هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ يﺮﻴﮔ
، 350 ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ رﺎـﻴﺘﺧا رد
ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫ و
310 ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺔﻧﻮﻤﻧ ﻊـﻤﺟ
.ﺪـﺷ يروآ ﺔﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ
هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺔﻘﺑﺎـﺳ ،تﻼﻴـﺼﺤﺗ ،ﻦـﺳ ،ﺖﻴـﺴﻨﺟ ةرﺎﺑرد ﻲﻣﻮﻤﻋ لاﺆﺳ ﺞﻨﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
ﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و يرﺎﻛ و يﺮﺘﺸﻣ ﺎ
58 هدﻮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ لاﺆﺳ .ﺪﻧا
ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ
ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ 15
ﻲﻧﺎـﺴﻧا يوﺮـﻴﻧ شزﻮـﻣآ ،لاﺆﺳ رﺎﻬﭼ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﻴﻬﺴﺗ و ﻲﻠﺧاد ﻂﺑاور) لاﺆﺳ
ﻢﺸﭼ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ،لاﺆﺳ رﺎﻬﭼ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،لاﺆﺳ ﻚﻳ رﺎﺘﺧﺎـﺳ ،لاﺆـﺳ ود نﺎﻣزﺎـﺳ زاﺪـﻧا
ﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ و لاﺆﺳ ﻚﻳ ﺎﻳﻮﭘ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﻢﻴ
لاﺆـﺳ ﻪﺳ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،(لاﺆﺳ ود ﻲﻫوﺮﮔ يﺎﻫ
ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ،(لاﺆﺳ ﻚﻳ ماﺪﻛ ﺮﻫ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ راﺪﻳﺎﭘ ﻂﺑاور يراﺮﻗﺮﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ) 30 ﺮﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ذﺎﺨﺗا) لاﺆﺳ يﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ كرد ،لاﺆﺳ ﻪﺳ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ياﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻊﻓﺎﻨﻣ سﺎﺳا
يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر ﺐﻠﺟ ،لاﺆﺳ رﺎﻬﭼ هزاﺪﻧا ،لاﺆﺳ ﺖﻔﻫ
ﻲﮕﻨﻫﺎـﻤﻫ ،لاﺆﺳ ود يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر يﺮﻴﮔ
ﺶﺨﺑ ﺔﻤﻫ رﺎـﻬﭼ ﺎـﺒﻗر تاﺪـﻳﺪﻬﺗ ﻪـﺑ ﻊﻳﺮﺳ ﺶﻨﻛاو ،لاﺆﺳ رﺎﻬﭼ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻦﻴﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
تﻮﻗ و يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﺳرﺮﺑ و لاﺆﺳ ﻪﺳ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻦﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﻴﻬﺴﺗ ،لاﺆﺳ ﺎﻫ
ﻒﻌﺿ و ﺎـﻫ ﺎـﺒﻗر
دﺮﻜﻠﻤﻋ و (لاﺆﺳ ﻪﺳ 10
دﺮـﻜﻠﻤﻋ و لاﺆـﺳ ﺞﻨـﭘ رازﺎـﺑ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ،لاﺆـﺳ ﻪﺳ ﻲﻟﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ) لاﺆﺳ
.ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا (لاﺆﺳ ود يﺮﺘﺸﻣ ﻦﻳا
ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﺘﺴﺑ عﻮﻧ زا و ﻪﺘﺧﺎﺳ سﺎـﻴﻘﻣ ﺎـﺑ ﺦﺳﺎﭘ
ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ
راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ
H1
H2
H3
H4
ﺞﻨﭘ ﻪﻨﻳﺰﮔ ﻲﻠﻴﺧ زا يا ﻲﻠﻴﺧ ﺎﺗ ﻢﻛ
.ﺖﺳا هدﻮﺑ دﺎﻳز ﻔﻧ ﻪﺳ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يرﻮﺻ ﻲﻳاور
ﺮ
زا نادﺎﺘﺳا هﺎﮕﺸﻧاد ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻚـﻧﺎﺑ ﺪـﺷرا ناﺮﻳﺪـﻣ زا ﺮﻔﻧ ﻪﺳ و ﻲﻜﻧﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺔﻨﻴﻣز رد
ﺖﻠﻣ ﺎﺑ ﻞﻗاﺪﺣ 15 ﻲﻜﻧﺎﺑ رﺎﻛ ﺔﻘﺑﺎﺳ لﺎﺳ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﺎﻨﺷآ و
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا ، .
هزﺎـﺳ ﻲـﻳاور يا
ﺰﻴﻧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ
يﺪﻨﻣ يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻚﻴﻨﻜﺗ زا و
مﺮـﻧ راﺰـﻓا
AMOS
ﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ و
در ﺎﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻳﻮﮔ نﺪﺷ
هزﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ،ﺮﻈﻧ ﺪﻣ يﺎﻫ
ﺪﻴﺳر ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﺑ .
ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ
ﻪﺑ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور ،نﻮﻣزآ لوﺪـﺟ رد نآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ
2 .ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدروآ ﺔـﻤﻫ
زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ 7
/ 0 ﻲﻣ و دﻮﺑ راﺰﺑا ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ
ار مزﻻ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ .دراد
لوﺪﺟ 2 ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺐﻳﺮﺿ .
ﺮﻴﻐﺘﻣ سﺎﻴﻘﻣ عﻮﻧ
ﻪﻳﻮﮔ داﺪﻌﺗ
ﺎﻫ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ
ﻲﻧورد ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
ﺞﻨﭘ سﺎﻴﻘﻣ تﺮﻜﻴﻟ ﻲﻳﺎﺗ 15
758
/ 0
راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
ﺞﻨﭘ سﺎﻴﻘﻣ تﺮﻜﻴﻟ ﻲﻳﺎﺗ 3
857
/ 0
ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺞﻨﭘ سﺎﻴﻘﻣ
تﺮﻜﻴﻟ ﻲﻳﺎﺗ 30
747
/ 0
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺞﻨﭘ سﺎﻴﻘﻣ
تﺮﻜﻴﻟ ﻲﻳﺎﺗ 10
887
/ 0
ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﺐﻳﺮﺿ
ﻲﺗرﻮـﺻ رد ،ﺖـﺳا نﺎﺳﻮﻧ رد ﻚﻳ و ﺮﻔﺻ ﻦﻴﺑ هراﻮﻤﻫKMO
زا ﺮﺘﻤﻛ نآ راﺪﻘﻣ ﻪﻛ 05
/ 0 هداد ،ﺪﺷﺎﺑ دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
؛ نآ راﺪـﻘﻣ ﺮـﮔا
ﻦﻴﺑ 5 / 0 ﺎﺗ 69 / 0 ﻲﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪـﻛ ﻲﺗرﻮـﺻ رد ﺎـﻣا ؛ﺖـﺧادﺮﭘ ﻲﻠﻣﺎـﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ طﺎﻴﺘﺣا ﺎﺑ ناﻮﺗ
گرﺰﺑ نآ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺗ
70 / 0 ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،ﺪﺷﺎﺑ
هداد ﻦﻴـﺑ رد دﻮـﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻞـﻴﻠﺤﺗ ياﺮـﺑ ﺎـﻫ
دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺺﺧﺎﺷ راﺪﻘﻣ.
ﺮﺑاﺮﺑKMO
744 / 0 ﻪﺑ ور ﻦﻳا زا ،ﺪﻣآ ﺖﺳد اﺮـﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ ي
راﺪﻘﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا ﻲﻓﺎﻛ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻚﭼﻮﻛ ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآsig
زا ﺮﺗ 05 / 0 ﺪـﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ نﺎـﺸﻧ ﻪـﻛ
ﻲﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ضﺮﻓ و ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ لﺪﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺪﻫد ندﻮﺑ هﺪﺷ
ﻲﻣ در ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ هداد ﺖﻳﺎﻔﻛ نﻮﻣزآ ﺔﺠﻴﺘﻧ .دﻮﺷ
لوﺪﺟ رد ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ 3
هدروآ
ﺪﺷ .ﺖﺳا ه
لوﺪﺟ 3 هداد ﺖﻳﺎﻔﻛ نﻮﻣزآ . ﺎﻫ
آ ﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺖﻳﺎﻔﻛ نﻮﻣز ﺔ
رﺰﻴﻛ ـ ﻲﻣ ﺮﻳ ـ ﻦﻴﻠﻛا KMO) ( 744
/ 0
ﺮﺋﻮﻜﺳا يﺎﻛ ﺐﻳﺮﻘﺗ و ﺖﻠﺗرﺎﺑ ﺖﻳوﺮﻛ نﻮﻣزآ
503 / 10956
يدازآ ﺔﺟرد 3853
sig 0
