اثر تحریم‏ های اقتصادی ایالات متحده و اتحادیة اروپا بر تجارت دوجانبة ایران و شرکای عمدة تجاری آن: کاربرد مدل جاذبه

رثا میرحت ياه

يداصتقا تلاایا

هدحتم و

ةیداحتا اپورا

رب تراجت

ةبناجود ناریا

و ياکرش ۀدمع

يراجت نآ

: دربراک لدم

هبذاج

1^

رک ی ابرذآ م ی

1یناج

، س ي مکد ي ط ل ي

2یب

، يريگرد افص هميلح

3

*

1 . داتسا هورگ ناهفصا هاگشناد داصتقا k_azarbayjani@ase.ui.ac.ir

2 . داصتقا هورگ داتسا ناهفصا هاگشناد

Komail@econ.ui.ac.ir

3 . سانشراک دشرا هاگشناد ناهفصا

، halimeh.safa@yahoo.com

خیرات :تفایرد 5 / 8 / 1393 ، :شریذپ خیرات 14

/ 7 / 1394

کچ ي هد

اج اب ی زگ ی ن رحت مان هب یرازبا ندش ی

وق لامعا و گنج یاج هب م ة

رهق ی نماد ،ه ة ا دربرا ک ی دپ ن ی زا هد

هد ة ب نرق رخآ ی

هنوگ هب متس ازفا یا

ی ش ی ر حت ح خرب ه ک ت سا هتفا ی

م ا ه

، گ نج د ننامه

، ی زا ح ک

عقاو ی ت حم دادملق زورما حگدنز یاه دوش

دهاشم . ة نحص ة ب ی ن ا حللملا ی عقاو ن ی ح م راک شآ ار ت دزا س

ط هک ی سو ف ی ناهج یاهروشک زا حع

، ا حملاسا یروهمج هلمج زا ی

ر نا

، ح زا حعطاقم رد ی

یداصتقا تا

ا شلاچ اب دوخ ی

ن رحت هنوگ ی م هدوب هجاوم اه نما و دنا

ی نآ یداصتقا ت تحت اه

.ت سا ه تفرگ رارق عاعشلا

،نیاربانب رد ای ن شهوژپ

، هبذاج لدم زا هدافتسا اب

، زرا هب ی رثا حبا رحت ی م یداصتقا یاه ا

ی و هد حتم تلاا

داحتا ی ة اپورا

، ح زا ی نآ لامعا تدش ث اه

، غ تراجت رب ی

ا حتفنر ی هنومن و نار یا

هدراهچ ا ت ی یاکر ش زا ح

دمع ة یراجت نآ حط لاس یاه 2000 2011 ا رد .دش هتخادرپ ی

ن هنیمز

، یارب کفت ی ک را ثآ ر حت ی م

هزوح رب غ تراجت فلتخم یاه ی

ک کن پ زا ح تفنر لاا ک د

ی ح رام ش ة ت فه و ش ش ،کن پ ،ود ،رف ص

هقبط ب تراجت درادناتسا یدنب ی

ن .دش هدافتسا للملا اتن قبط

ی ک

، رد رتشیب هورگ لاا ک یا ه ی

ختنم ح

رض ی غتم ود ی رحت ر ی وگ م ی یا راثآ نآ سوکعم رج رب اه

ی تراجت نا ت سا

. د ترا بع ه ب ی

ر گ

، ر حت ی م

مز رد زج دودحم ی

ن ة ک تارداص لااک د

ی رامش ح ة رحت و تفه ی

مز رد ز ج هدرتسگ م ی

ن ة ک تاردا ص د

لااک ی رامش ح ة کنپ اس رد ی دراوم ر رثا حنعم و حفنم یراد

هدراذگ یاج رب تسا

.

هقبط يدنب :JEL

،F51

،F14

، D74 3C2

هژاو ياه يديلک : ب تراجت ی ن ،ل لملا هداد ،یدا صتقا میر حت ،ل ناپ یا ه

ک درادنات سا یراذ گد

ب تراجت ی ن ،للملا دم هبذاج ل .

نیا

هلاقم زا نایاپ ةمان حسانشراک دشرا فلؤم

،موس همیلح افص

،یریگرد ه ب حیا منهار ا نج یا قآ ر تکد میر ک

حناجیابرذآ و ةرواشم انج یاقآ رتکد لیمکدیس حبیط جارختسا هدش تسا .

ةدنسیون*

لوئسم

همدقم رحت ی یداصتقا م ی1

ثحب ثحابم زا حک گنارب

ی ههد رد ز خا یاه

ی ر .تسا ترا بع یداصتقا میرحت

:زا تسا یدمع فقوت ی

دهت ا ی یراجت لومعم طباور فقوت هب د ی

ِحلام ا ی تلود ک .

بعت ه ب ی یر

،

حم رحت تفگ ناوت ی

یداصتقا م

، هب ةلزنم م ت یار ب یراز با ی

س فا نم ن ی

حجرا خ ت سا ی

ک

روشک

، م رد ی نا ة ط ی حم رارق حف گ

ی رد هک در ی

تخس نآ یوس ک رت

ی مآرهق تامادقا ن ی

ز دو جو

،دراد ن دربراک دننام ی

لاعف ،حماظن یور ی

ت حنا هنپ یاه ی

دهت ا ی روز دربرا ک ه ب د

؛ و،

یو س رد

د ی رگ نآ

، بادت ی د ر ی تاملپ ی د جارخا ،ک ی

تاملپ ف س راضحا ،اه ی

د حم سر ار تعا ،ر ی

تاملپ ی و ک

هب لعت ی ق ح گنهرف تلادا بم ندروآرد دراد دو جو

ر حت ،حنخ س ه ب . ی

م د ناد ند ا ه ی

ح ساملپ

بی ن ت ار حللملا ی

حم رتز یزورهب( دنک ،رف

1383 : 198 پ .) ی ش ی ن ة ا دربرا ک ی راز با ن

، ر ب سا سا

تادنتسم حخرب

، رصع هب ی حمرب ناتساب نانو قاو رد .ددرگ

، رحت ی م لا س ا ت یدا صتقا 1918

ّمکم دوب حماظن تامادقا یارب حل

، حلو

، لوا حناهج گنج زا سپ

، عماج وضع یاهروشک ة

،ل لم

ث ت تحت ی اتن ر ی ک رحت زا لصاح ی

م لع هدشرارقرب یاه ی

)نا ملآ د حتم( یز کرم یاهرو شک ه

، 2

ار یداصتقا حلاس هب لسوت

، هب ةلزنم غ یرازبا ی حماظنر

، م نتم رد ی عماج قاث ة

د ندناجنگ ل لم

لع(

ی ،حناخ 1380 : 35 .)

هزورما

، حناهج هب هجوت اب هد مع ش خب حجراخ تراجت ،داصتقا ندش

ر ه دا صتقا زا یا

دوخ هب ار روشک حم صاصتخا

د زا و د هد ی

زا بر یراز با یار ب ت سد ی ا ب تلاو صحم ه ب حبا

رتمک ی زه ن ین ة نکمم تموکح حهافر فادها یاتسار رد و اه

انب .تسا هدوب رب

ا ی ث حابم ن

،

رحت روشک ی

م ن هدننک ی ز

، تسد روظنم هب ی

حم حعس ،دوخ رظن دم فادها هب حبا د نک

رط زا ی ق

رحت ضو ی

دودحم( یراجت م ی

و تارداص ت رحت و )تادراو

ی زه حلا م م ی

ه ن ا ه ی رو شک ر ب ح

دراو فده دنک

ناراکمه و رئابفاه(

،3

2007 ا .) ی رحت ن ی م اه

، لد هب ی ا ل ی د نور رد فارحنا داج

بط ی ب یداصتقا تلادابم حع ی

ن هن ،حللملا ب تراجت شهاک بس اهنت

ی و فد ه یاهرو شک ن

لامعا دننک ة رحت ی حم م

،دوش اس رب هکلب ی

رثا مه اهروشک ر ح م

راذ گ د تو ملا(

،4

2012 : 1 .)

م ی ت ناز ث ی رحت یراذگر ی

دش روط هب م ی

عت یاهرتماراپ هب ید یی

ن دننک ة و ی حگژ یدا صتقا یاه

1. economic sanctions 2. central powers 3. Hufbauer et al.

4. Lamotte

رحت روشک ی

م هدش

، ظن ی ر یدا صتقا و یراجت طباور و

ن تد ش ی ژتارت سا یا هلااک ه ب زا ی

ک

،

اظن و تفن دننام ی

نآ ر ، راد حگتسب د

( ی دمحمرا ی ،نا 1390 : 3 .)

اب پی لاقنا یزور حملاسا

ا ی لا س رد نار 1979

، ف لتخم یاهرو شک رو شک

ار نار یا ه ب

ّرک رحت تا ی م هدرک دنا و ناریا ا زا ی نثت سم هد عاق ن ا

.ت سا هدو بن ا

ی هد حتم تلاا

، رادمدر س

رحت زا هدافتسا ی

م ،اه ا زا اهراب ی لع رازبا ن ی

ا ه ی هدافتسا نار ؛تسا هدرک

ت سخن ی س پ نآ درو م ن

رمآ ترافس لاغشا زا ی

ا رد اک ی نار .ت سا هدو ب لا س رد

خا یا ه ی ر

، ر حت تازاو م ه ب ی

م یا ه

رعت ی ف دش ة رمآ ی ا دض رب اک ی

ن اپورا ،نار ی

ا زا ز ی هدنامن قع رود ن تسا

ا و ی بق ن ی ر حت ل ی م ا ه

ِفقوت فده اب ةمانرب

هتسه ا یا ی نار زوح هب ة ت فن شورف

، یزرا یاهد مآرد

، ما ظن تامد خ

حکناب ن ... و روشک ی

ز .تسا هدش دراو

ا زا ی ور ن

،

ِنتشاد زه زا نشور کرد ین

ة رحت ی م محت یداصتقا یاه ی

ل هدش

، ب ه و ی ر ب هژ

ای نار

، لد هب ی عقوم ل ی ژتارتسا ت ی

فارغج ک ی

ای نآ ح

، سب ی مها زئاح را ی

زور ما ه ب ا ت .تسا ت

طقف ط ی حاص زا یدودحم ف ر حت یا هروحم ح سررب ه ب نارظن

ی و م آ ث ا ر نآ زا ح شان

هتخادرپ حمهم لئاسم نانچمه و دنا اب هک دراد دوجو

ی یار ب حب سانم خ ساپ لا بند هب د

نآ اربانب .دوب اه ی

ن

، قوف لاطم هب هجوت اب رکذلا

، ا رد ی ح م شلا ت شهوژ پ ن زا ا ت دو ش

د ی رحت رثا حسررب هب یداصتقا هاگد ی

م ا یداصتقا یاه ی

و هد حتم تلاا پورا ة یداحتا

ر ب ا

ِتراجت ا ی یاکرش و نار راجت ةدمع

هدحتم تاراما لماش( نآ ی ،حبرع

چ ی رک ،ن ة ،حبو نج

،ناملآ کرت ی ا ،ه ی لات ی ،نپاژ ،ا ا ،دنه ی سور ،ناتسکاپ ،هدحتم تلاا ی

ابرذآ ،ه ی ئو س ،نا ج ی

و س

لگنا ی س )،

زجت زا هدافتسا اب ی

لحت و ه ی لناپ ل

، .دوش هتخادرپ هداد

هدافتسا دروم یرامآ یاه

ا رد ی اس زا شهوژپ ن ی

ت یاه

UN Comtrade

، حناهج کناب و1

سسؤم ة ب داصتقا ی ن ل لملا

نوسرتپ یارب2

زاب ة حنامز 2000 ات 2011 م ی تسا هدش جارختسا یدلا .

،همادا رد بدا وچراچ رد

ی ر حت ،عو ضوم تا ی

ر حت عاو نا ،یدا صتقا م ی

م

، غتم ی یا هر

زه رب رثؤم یداصتقا ین

ة رحت ی قباس و هبذاج یوگلا ،م ة

ح م ح سررب شهوژپ و ش

ش خب .د

ا موس ی ن شهوژپ ن ی

قحت یوگلا هب ز ی

ق

، هبذاج لدم معت3

ی م ی هتفا

، دراد صاصتخا .

س سپ

،

حسررب هب اتن

ی تن ،حبرجت ک ی

هج گ ی صوت و یر ی

ه س یاه ی هتخادرپ حتسا دش دهاوخ

.

1. World Bank

2. Peterson Institute for International Economics 3. gravity model

بدا ي عوضوم تا

رحت ی م يداصتقا ياه

ی لومعم زا حک رت

ی راعت ن ی ا زا هک حف ی

حم هژاو ن ناوت

هب تسد ا داد ی ر حت ه ک تسا ن ی

یدا صتقا م

لع یرابجا تامادقا ی

ه ی ک ی روشک دنچ ا ا یار ب

ی غت دا ج یی س رد ر ی ت سا اه ت س ی ت سد ا م ک

دننکوگزاب ة

ا ی هد یاه ی س لا بق رد رو شک ک ی

ت سا د ی رترا ک( ت ساهروشک ر گ ،1

1992 : 11 .)

تاکسا و رئابفاه

، 2

هب ملق حرطم رصانع زا

زوح رد تسد ة

ر حت ی ا ندرکدود حم ا ب ،م ی

ه ب هژاو ن

لمع داعبا ی رحت دندقتعم حتا ی

زا تسا ترابع یداصتقا م فقوتم

ت لود تساوخ اب و هناهاگآ ندومن

ی دهت ا ی طباور فقوت هب د ر حت( فد ه روشک اب فراعتم حلام و یراجت

ی م ت لود یو س زا )هدنو ش

رحت ی م ا .هدننک ی رعت ن ی دام زا ف ة 41 ح م هدافت سا د حتم للم نامزاس روشنم یا نبم ه ک د نک

رحت حقوقح ی

م ن للم نامزاس یداصتقا یاه ی

ز تسا حلو(

،هداز 1390 : 351 .)

رحت عاونا ی

م

د عوضوم ی

ور رد هک یرگ ی

ر حت ه ب یرظن یاهدرک ی

م رای سب هد ش یوا کاو هت سد

ید نب

رحت ی م اه تس ا رد هک ی شهوژپ ن صاخ روط هب

ظاحل زا تدش دودح و رحت ی ا م ی حسررب ن

حم ماجنا گ

ی قاو رد .در

، رحت ی ه ب هزاد نا و دودح رظنم زا م ح فلتخم قر ط

هت سد ید نب

حم

؛دوش حخرب رد ا ،تاعلاطم

ی هقبط ن م ساسا رب یدنب ی

ر حت یراذگرثا ناز ی

لوت ر ب م ی

د

تسا حلم صلاخان

؛ هچنآ ، قاورد ن رضاح شهوژپ یانبم

ی ز تسا . تاک سا و رئابفاه یار ب

تسخن ی راب ن زا نچ ی مخت یارب حشور ن ی

زه ن ین ة رحت ی م صا خ رو ط ه ب( یدا صتقا یا ه

رحت ی هدافتسا )حتارداص م درک

ا .دن ی ود ن ققحم ث ت ی رحت یارب ار یرثاکت تار ی

جارخت سا م

رک دند غت تب سن نا مه قاو رد ه ک یی

ه ک( یدا صتقا ها فر رد ق لطم تار ا ب

دازا م

فرصم هزادنا هدننک گ

ی حم یر غت هب )دوش یی

ه تبلا .ت سا ترا جت شزرا رد ق لطم تار

، ا ب

ا هب هجوت ی

بساحم رد هکن ة

رض ی رحت ی

3م هدافت سا حصاخ ورف زا ح م

ش و ن و د ی ه ب ز

1. Carter 2. Schott

.3 رادقم نیا یرض یارب ره ةمانرب حمیرحت توافتم

،تسا اریز حخرب

،اهروشک هب لیلد توافت رد ناز یم ح سرتسد

هب اهرازاب ای یاهلااک

،نیزگیاج شیب زا رگید اهروشک زا میرحت ریث ت حم دنریذپ .

لد ی قد تاعلاطا نادقف ل ی

ق ةرابرد ششک رض ،اضاقت و هضرع یاه ی

هبساحم ا اب هدش

ی ن

رقت هب شور ی

شروت حم رجنم هافر شهاک زا یراد

دوش

1.

نچمه ی ن

، حم روکذم شور کمک هب ز ناوت

ی رحت زا حشان حهافر نا ی

ن و حلام م ی

ر حت ز ی م

ر حت رو شک یاهرازاب نتسب و فده روشک رب تادراو ی

م و هد ننک نآ ناد حتم

یا هلااک ر ب

روشک زا حتادراو رحت

ی م هدنوش هبساحم ار درک

تکن . ة مها زئاح ی ز هچنانچ هک تسا نآ ت ی

نا

روشک حهافر فده

لوت زا یدصرد تروص هب ی

حلم صلاخان د رد روکذ م روشک

عور ش لا س

رحت ی رتمک م ی لداعم ا ی رحت ،دشاب دصرد ک ی

دود حم عو ن زا م ت سا

ب ر گا و ی زا ش ی ک

دصرد رحت ،دشاب ی

،ناراکمه و رئابفاه( دوب دهاوخ هدرتسگ م 2007

: 199 .)

غتم ي زه رب راذگرثا يداصتقا ياهر ی

هن رحت ياه ی

م

زا نایم یاهریغتم یداصتقا

ددعتم حم ناوت رب یاهریغتم ریز

زکرمت درک :

هنیزه یاه لیمحت هدش هب روشک فده

، هک رد لاق ریداقم لک ای یدصرد زا د یلوت

صلاخان حلم هدیجنس حم

دوش . میر حت یدا صتقا یار ب

ه یبنت رو شک فد ه ه ب ب س

یاهراتفر شبولطمان

تبسن هب روشک میرحت هدننک لامعا حم دوش . زا ثیح ،یر ظن رو شک

فده هنیزه یاه لیمحت دش ة حشان زا میرحت ار اب فانم رارمت سا ت سایس

یا ه شیو خ

هسیاقم حم دنک . رگا هنیزه یاه صلاخ رتشیب ،دو ب ل متحم ر ت ت سا ه ک رو شک فد ه

تسایس یاه غت ار دوخ یی

.دهد ر

یراجت طباور م حناگرزاب و

ی ر حت رو شک و فد ه روشک نا ی

م هد ننک

، لاق رد ه ک

رج ی لااک تراجت نا ی

م حتامدخ و ح ی

رو شک ترا جت لک زا یدصرد ناونع هب روشک ود نا

جنس فده ی

حم هد رحت هکنآ یارب .دوش ی

دشاب شخبرثا م

، اب ی د ر حت روشک ی

م یاراد هد ننک

یداصتقا طباور روخرد

.دشاب فده روشک اب حهجوت

1 . اب هدافتسا زا طباور حضایر حم ناوت ناشن داد هک شهاک ها فر ح شان زا میر حت یا ه یرا جت طبار ة ح سوکعم ا ب

عومجم ششک یاه اضاقت و ضرع ة یاهلااک حتارداص هب روشک میرحت هدش دراد . ه ب رو ط ح بیرقت

، شها ک ها فر

ربارب تسا (𝑃 𝑑𝑄)/(𝐸𝑠+ 𝐸𝑑)اب .

رد ا ی ن هطبار ق𝑃 ی تم ا هلااک ی ( تامد خ ) تاردا ص ح 𝑑𝑄، ِشها ک راد قم

اهلااک ی تارداص ح هب روشک 𝐸𝑠و^𝐸𝑑،فده

هب ترت ی ششک ق ی تم ح ا ضاقت و ه ضرع ار ب ی ا هلااک ی تاردا ص ح و

ب𝑃 𝑑𝑄 ی رگنا شزرا تارداص رحت ی م هدش تسا .

زادنا ة لوت تب سن لاق رد هک ،روشک ود یداصتقا حبسن ی

رو شک ح لم صلا خان د

رحت ی م لوت هب هدننک ی

جن س فده روشک حلم صلاخان د ی

ح م هد قاو رد .دو ش

، ح شخبرثا

رحت ی ز دح ات م ی

زادنا هب یدا ة

اور و روشک ود حبسن م یراجت طب

ی نآ نا .دراد حگتسب اه

رحت عون ی لامعا یداصتقا م رحت( هدش

ی یراجت م ی

رحت ا ی )حلام م

، ت سا نکمم هک زا

ی ک ی ا زا عون دنچ ا ی

رحت ن ی م مه روط هب اه هدافتسا نامز

وش رحت فده .د ی

م یرا جت یا ه

تادراو شهاک ی

تارداص ا ی

رحت .تسا ود ره ا ی

م هکولب و حلام یاه اراد ندرک

ی ح ن ا ه ی زا ز

رط ی امرس شهاک ق ی

ه یراذگ ی تارابتعا و ماو نتخادرپن ا ی

زه ندربلااب ا ی

ن ة م ت ی حلا م ن

هب فده روشک یارب تراجت شهاک

رجنم حم .دوش

،نیاربانب ا هب هجوت اب

ی دراو م ن

، لد م

حم هبذاج یارب حبسانم یوگلا دناوت

زرا ی حبا آث ا ر ر حت ی رج ر ب ف لتخم تا جرد ا ب م ی

نا

هبناجود تراجت دشاب

غط(

ی ،ناراکمه و حنا 1392

: 22 24 ).

هبذاج لدم حبسانم حبرجت رازبا هبذاج یاهوگلا دنا

رد هدرتسگ روط هب هک تراجت

نیب للملا یارب1

ضوت ی ح

رج ی نا عت ،یراجت یاه یی

سناتپ ن ی ث ت حسررب ،هبناجود یراجت ل ی

تار ی ترا جت ر ب حگچرا پک

غ و هبناجود ی

هب هر حم راک ا وچراچ رد .دنور ی

حم وگلا ن وشت و ناوم ناوت

ی ق ه ب ار دوجوم یاه

غتم تروص ی

ّمک ر ح ی غتم ا ی ک ر ی حف

، ّمک لو بق ل باق و صاخ یاهرازاب رد هک هد ش ح

دراو ،د نا

ث ت و وگلا ی حسررب هبناجود تراجت رب ار نآ ر درک

،حملاغ(

1385 : 11 .)

تی ن

2نگرب ( 1962 وپ و ) ین ی

3ن ( 1963 ) پ ی هبذاج یوگلا ناماگش دندوب

. ،نا نآ هد رد ة

1960

، وگلا ی ن نوناق هب هباشم ح ی

نوتو ار ب شنار گ نآ رد هک ی

ا ب م سج ود ن ی

د ک ی رگ

طبار ة قتسم ی طبار هلصاف اب و م ة

دراد سوکعم ف زا

ی ز ی ح هب ک ی ط ة نآ .دندناشک داصتقا ا ه

بی نا درک دن رج هک ی نا لباقتم تراجت یاه

𝐹_𝑖𝑗

هزادنا اب رو شک ود یدا صتقا یا ه

𝑌_𝑖 𝑌_𝑗 و

( لوت لومعم روط هب ی

حلخاد صلاخان د یGDP

نارس ا ة لوت ی طبار )حلخاد صلاخان د ة

ت بثم

لصاف اب و ة ب ی روشک ود ن

𝐷_𝑖𝑗

ر طبا ة ( دراد حفنم ا .)تسا تباث رادقمG

ی هلداعم زا لکش ن

حم ز دودح ات دناوت ی

مان تلع یدا ا یراذگ

ی ضوت ار وگلا ن ی

.دهد ح

1. International Trade 2. Tinbergen

3. Poyhonen

( 1

i j )

ij

ij

F GY Y D

 

 

هب هست روظنم ی

تروص هب قوف یوگلا ،دروآرب رد ل ی

طبار ک ة ز حرش هب حطخ ی

د م ر

.تسا هتفرگ رارق رظن وα

وβ بδ ی ششک رگنا اه

تسه .دن

( 2 )

ij i j ij

Ln F LnGLnY LnY Ln D

هد زا ة 1970 هفا ضا ، ر ک غتم ند ی ظن یزا جم یا هر ی

،کرت شم زر م و نا بز ،گ نهرف ر

ا هب حکشخ رد ندوبروصحم ی

وگلا ن دش موسرم و حمو مع راز با ه ب هبذاج یوگلا سپ نآ زا و

مز رد لوادتم ی

ن ة لاطم ب تراجت تاع ی

ن دبت للملا ی

ل د ش ک شت و یرو س(

ی ،حن 1388 : 137

138 .) هتبلا

، اش ی نا رکذ تسا هک ا رگا ی حنا مز یر س ترو ص هب وگلا ن ی1

ح عطقم ا دروآر ب2

دوش تسا شروت یاراد ،

، زی ب حنگمهان ار ی

احل ار اهروشک ن ظ

هدر کن بناجود ترا جت .ت سا ة

ث ت تحت تسا نکمم اهروشک ی

س ،حگنهرف روما نوچمه حلماوع ر ی

را ت ،حموق ،حسا ی

رار ق حخ

گ ی قتسم هک در ی

ن هدهاشم لباق ًام ی

تس حمن لدم دراو و مه هب .دوش

ی لا س رد ،رو ظنم ن یا ه

خا ی هداد شور زا ر ولبات یاه

ی هک تسا هدش هدافتسا هبذاج یاهوگلا رد ح را ثآ

یدار فنا دراو ار3

حم وگلا دنک هولاع هب .

، اب ا هب هجوت ین

غتم زا یدادعت روکذم یوگلا رد هک ی

اهر ی ترا جت ر ب هک ح

بناجود ة ث ت اهروشک ی

هدش فذح دنراد ر ی

هدشن هتفرگ رظن رد ا بذاج یوگلا زا ،دنا

ة معت ی م ی ه تفا

حم هدافتسا دوش

حلعفطل(

،ناراکمه و روپ 1390

: 86 87 .)

قباس ة قحت ي ق

بدا ی رحت تا ی زرا هب م ی حبا آث ا ر رحت ی م یاه ی ک نچمه و هبناجدنچ و هبناج ی

زه ن ی هن یاه نآ

رب لامعا یاهروشک د ننک

ة ر حت ی ر حت( فد ه و م ی

م ح م )هد ش ا رد .دزادر پ

ی مز ن ی ه ن

،

ابرذآ ی ( افص و حناج 1391

هعلاطم رد ) یا

، اب ناونع

« حنا هج دا صتقا و حتموا قم داصتقا

»

،

زا هدافتسا اب هبذاج لدم

، رحت رثا ی م ف لتخم یا ه ار

و ضع یاهرو شک ر ب هزاد نا ر ظن زا

نامزاس عسوت و یراکمه ة

یداصتقا (4

قطنم یاهروشک زا یدادعت و )OECD

ة مرواخ ی ه نا

1. time series 2. cross section 3. individual effects

4. Organization for Economic CO- operation and Development

لاس رد یاه 1995 و 1999 للادتسا و حسررب درک

دن ر حت لا معا هک ی

م هدرت سگ یا ه

آث ا ر حفنم یدایز رایسب رب

تراجت و هبناجود تراجت د اب

ی ر ب اهرو شک ر گ د هاوخ یا ج

و تشاذگ ح م ررضتم ار فده یاهروشک هچرگا

د نک

، ت لود ر ب ضو یا ه

ن هد ننک ی ز

زه ی هن ز یاه ی محت یدا ی

حم ل رض .دوش ی

غتم ی

ِیزاجم یاهر رحت

ی

ِم و دودحم رد طسوتم

لاس 1995

، ع ،یروئت ظاحل هب و ت سا هت شادن ار را ظتنا درو م ت ملا

ا ر ب حهاو گ ی

ن

هک تساعدم ز تافلاتخا نانچمه

ی رحت رثا دروآرب رد یدا ی

م دو جو دودحم و طسوتم یاه

اب و دراد ی ب حسررب هب د ی

ا رد رتش ی

مز ن ی .تخادرپ هن

ی ( حنسحم و یروا 1389

م رد ) هعلاط ا ی

، ناونع اب

« رحت راثآ ی م ر ب حلام و یراجت یاه

ا داصتقا ی زجت :نار ی

لحت و ه ی رات ل ی حخ

»

، رحت ی رمز رد ار یداصتقا م ة

رازبا ن یارب ی ی

ه ب ل

س فادها ی

رب حسا فر صم دازام شور زا هدافتسا اب و دندرمش زه هد ننک

ی ن ة ر حت ی م یا ه

حلام و یراجت ی

ک بناج ة رمآ ی ا داصتقا رب اک ی

لاس رد ار نار 2000

دودح 1 1/

لوت دصرد ی

د

ا حلخاد صلاخان ی

دروآرب روشک ن درک

.دن

یزورهب ( رف 1383 هلاقم رد ) یا

، ناونع اب

« رحت رثا ی م یاه ی ک بناج ة رمآ ی دا صتقا ر ب اک

ا حناگرزاب ی

یژرنا حناهج یاهرازاب و هدحتم تلاا

»

،

ِرورم نمض رات

ی چخ ة رحت ی م لاد و اه ی ل

نآ فادها و هبذاج یوگلا زا هدافتسا اب ،اه

، رحت رثا ی م یاه ی ک بناج ة رمآ ی ر ب اک 88 رو شک

لاس حط یاه

1985 ، 1990 و 1995 حسررب ار درک

اتن . ی حم ناشن ک دهد

اهروشک ی ه ک ح

امرس و حلام ،یراجت طباور ی

ه یراذگ یدایز رحت روشک اب ی

م رحت لامعا هب دنراد هدننک ی

م اه

ساسح دنا رحت و ی م لامعا یاه رحت فده یاهروشک رب هدش

ی قت سم ر ثا رب هولاع ،م ی

ر ب م

نآ داصتقا رحت روشک حتح و حناهج داصتقا رب ،اه

ی م ن هدننک ی ز آث ا یر حم یاج رب .دراذگ

ا رد ی مز ن ی هن حتاعلاطم زین

تسا هدش ماجنا روشک زا جراخ رد

؛ نآ زا ح خرب هب رد ا ه

ذ ی حم هراشا ل :دوش

توملا

، لاس رد 2012

، م رد هعلاط یا

، اب ناونع

« ر ثا یزاساهر و گ نج

ر حت ی یور م

ب تراجت ی ن :للملا زا حلاثم ی

قباس یولاسوگو

»

، حم ون ی دس : گنج و اه رحت ی م اه شها ک هب

ب تراجت ی روشک ن گرد یاه ی

ر رجنم حم ا .دوش ی مه لغا هعقاو ن ر حت لامعا اب نامز

ی م ا ه

حم تروص ذپ

ی در

؛ هتبلا

، زرا ی لماک حبا آث

ا ر پ نآ ی چ ی .ت سا هد تو ملا

ا رد ی م ن علاط ه

، ا ب

ِحسررب هب ،هبذاج لدم زا هدافتسا ِیدرو م

ی قبا س یولا سوگو ح م

ادر پ دز ا تن . ی نا شن ک

حم هک دهد گنج و اه رحت ی م هن اه ا هنت ب ترا جت شها ک ب س ی

و فد ه یاهرو شک ن

لامعا دننک ة رحت ی حم م وش د

، اس رب هکلب ی

اهروشک ر نی

رثا ز حم راذ گ د و ا ی ن آ ث ا ر د نچ ی ن

.دراد همادا نانچمه نآ مامتا زا سپ لاس حناوخرعش ناراکمه و1

( 2010 م رد ) هعلاط یا

، ناونع اب

« اراک حسررب ی

رحت ح ی م ر ب ا ه

غ تراجت ی ا حتفنر ی نار یوگلا(

)هبذاج

»

، قباس رب حلامجا یرورم نمض ة

رات ی رحت حخ ی

م ا ه

لع ی ا ه ی هب اب ،نار گراک

ی قت سم رثا ،هبذاج یوگلا یر ی

ر حت م ی م ترا جت ر ب یدا صتقا یا ه

غ ی ا حتفنر ی ه نومن و نار زا یا

42 ر ش ی رود رد ار نآ یرا جت ک ة

حنا مز 1977 ا ت 2006

زرا ی حبا درک .دن رحت رثا حسررب روظنم هب ی

م ا ،اه ی ن رحت ود ره زا هعلاطم ی

م و هدرت سگ یاه

هب طسوتم ةلزنم

غتم ود ی رض رب رثؤم یزاجم ر ی

ش ی حم هدافتسا دنک

. ا تن ی زا حکا ح ک

آ ن رحت هک تسا ی

م س ظاحل زا هچرگ طسوتم و هدرتسگ یاه ی

ا را ک د نور ر ب ح سا ی

نار

حب ث ت ی هدوب ر

، نونکات

، یرامآ رظن زا

، ا تادراو و تارداص رب ی

یاکرش اب نار نآ یراجت

آ ث ا ر

روخرد حنعم و هجوت یراد

.تسا هداهن یاج رب

رئابفاه و ا و ی ( ک 2003 ) هعلاطم رد یا

، اب ناونع

« رحت رثا ی م ر ب یدا صتقا یاه ترا جت

ای بذاج یوگلا :هدحتم تلاا ة

وردنا زر

»

، بی ک نا در د ن ،ه ک اپ ا ب ی ز کرمت ،در س گ نج نا

س ی رمآ حجراخ تسا ی

رحت تمس هب اک ی

م قوس یداصتقا یاه ی

تفا

؛ ه ک د ندرک نا یب نانآ

تلع رما نیا یدودح ات حم طوبرم

هب دوش یراکمه اکیرمآ

ل لم نامزا س رد .

م رد ة علاط

،روکذم هبذاج لدم زا هدافتسا اب

، ث ت ی رحت ر ی م ر ب هزاد نا ر ظن زا یدا صتقا یا ه ترا جت

بناجود ة رمآ ی لاس حط فده یاهروشک اب اک یا ه

1995 و 1999 زرا ی حبا د ش ح سررب .

ارض ی سرگر ی حم ناشن نو دهد

رحت هک ی م زه هدرت سگ یاه ی

ه ن ا ه ی ود ر ه ر ب ح فر ط

محت ی حم ل و دنک لاس رد 1999 لا س هب تبسن 1995

زه ی ه ن ا حب سن یا ه ی

بق ن ی ل

رحت ی م شهاک حکدنا اه ی

تسا هتفا .

ارض ی دروآرب رحت صوصخ رد هدش

ی م و دود حم یا ه

مطا حوطس رد طسوتم ی

لومعم نان

، یرامآ ظاحل هب

، ن رادانعم ی ا حتح .تس ی

ارض ن ی رد

لاس 1999 .درادن ار راظتنا دروم تملاع یروئت رظن زا

د مع ة بدا ی لوت یدا صتقا تا ی

مز رد هد شد ی

ن ة ر حت ی رو شک ر ظنم زا یدا صتقا م

رحت ی م ا هب هدننک ی

حم هاگن هلئسم ن دننک

اما .

، ا رد ی حم شلات شهوژپ ن ور اب دوش

ی در ک ی

1. Shearkhani

رقت ی توافتم ًاب ح زا

ی زرا هب هزادنا و دودح ث ی

ر حت ر ثا حبا ی

م ترا جت ر ب یدا صتقا یا ه

غ ی ا حتفنر ی یاکرش و نار را جت ةد مع

ش خب زا ح بختنم صو صخ رد نآ ی ی

ک ح مقر

ک ب تراجت درادناتسا یراذگد ی

ن للملا ا نمض .دوش هتخادرپ1

ی هکن

، زرا یا ج هب ی

حبا آ ث ا ر

رحت ی م یاه ی ک بناج ة ا ی حسررب هب ،هدحتم تلاا آث

ا ر رحت ی م ا( هبناجدنچ یاه ی

هد حتم تلاا

و پورا ةیداحتا .دش دهاوخ هتخادرپ )ا

يوگلا قيقحت : لدم ةبذاج ميمعت هتفای‌

اب هجوت هب هکنیا

، زا

،حفرط میرحت اه زا رظن یداصتقا رد

مکح ضو کی هفرعت رب تارداص و

تادراو روشک فده دنا و زین یوگلا هبذاج رتسب حلیلحت حبسانم یارب نییبت نایرج ترا جت

نیب للملا و لماوع رثؤم رب نآ تسا ،نیاربانب . یارب

ل یلحت را ثآ میر حت یا ه یدا صتقا ر ب

تراجت روشک

،فده هبذاج یوگلا زا هن

طقف لیلحت یارب طباور

ِیراجت روشک میرحت هد ننک

،

هکلب یارب اس اب نآ یراجت طباور ی

اهروشک ر ز ین

ح م هدافت سا غط( دو ش

ی ،نارا کمه و حنا

1392 : 39 ا رد .) ی ن هعلاطم ن ی

ز

، رحت رثا حسررب روظنم هب ی

م ا تراجت رب یداصتقا یاه ی

نار

یاکرش و راجت ةدمع

ا زا ،نآ ی ی

هر ن ی هرهب تفا .ت سا هدش هتفرگ ا زا

ی ور ن

، ه ب ه جوت ا ب

لکش هب رضاح شهوژپ رد هبذاج یوگلا حلک تروص ،قوف لاطم ةلداعم

3 تسا :

( 3

   

)

ijt i j t i j ij

ij ijt

LnX Ln Y Y Ln Pop Pop t Ln Dis

Landl Low Ext

   

   

   



  

0 1 2 3

4 5 6

Xijt

ا رد ی ناشن هطبار ن دنهد

ة غ تارداص ی

اذ غ داو م لماش حتفنر ی

ح ک( هد نز ماد و د

رفص ک( ماخ داوم ،)SITC

د 2 ش داوم ،)SITC

ی م ی ای ک( ح د 5 لوت ،)SITC

ی ه ناخراک تاد یا

ک(

د 6 شام و )SITC

ی ن هجت و تلاآ ی

ک( ل قن و لمح تاز د

7

SITC

ب ) ی رو شک ود ن وi

j

تسا .

Yi

و

Yj

لوت ی ( هدننکرداص روشک ود حلخاد صلاخان د ( هد ننکدراو و )i

) j

.ت سا ا ی ن

غتم ی ب ر ی رگنا ةزادنا فرظ و اهروشک یداصتقا ی

لوت ت ی نآ د اه تس

؛ هب هنوگ یا ه ک

، ز فا ا ب ی ش

لوت ناکما ،نآ ی

ب د ی زه اب رتش ین

ة مهارف رتمک حم

وش و د

، تن رد ی هج

، ب یا هرازاب رد ی

ن ح للملا

زم یاراد ی ا .دوب دهاوخ حبسن ت ی

رما ن

، و س زا ی ح

، از فا ث عاب ی

و رو شک نآ تاردا ص ش

، زا

د یوس ی رگ

، ازفا بس ی

حم حلخاد رازاب رد حجراخ تلاوصحم ذج تردق ش ا زا .دو ش

ی ن

1. Standard International Trade Classification

ور

، م ی ازفا روکذم روشک حجراخ تراجت ناز ی

ش تفای دهاوخ ر ض و

ی یرا ظتنا

𝛽₁

ت بثم

.دوب دهاوخ

Popi

و

Popj

، ةزادنا عمج ی ( هدننکرداص روشک ود ت ( هدننکدراو و )i

) j

تسا

حم و دناوت دنا زا ة دنک حفرعم ار رازاب

؛ ب ه روط ی ک حم راظتنا ه گنا دور

ی ز ة از فا ا ب یرا جت ی

ش

زادنا ة لاعف حطس یاقترا و رازاب ی

شهاک لخاد رد یداصتقا ت ی

ا .دبا ی قع ن ی حم هد طبار دناوت ة

رج سوکعم ی

نا زادنا اب هفرطود یراجت یاه ة

عمج ی ضوت ار ت ی

؛د هد ح ار یز

اهرو شک ی ا ب ح

عمج ی ب ت رتشی ارگ ی ب ش ی قاو رد .دنراد لخاد هب یرتش

، ازفا اب ی عمج ش ی تادراو حط س ،ت

ی و روشک ک

، تن رد ی هج

، دهاوخ شهاک نآ تلادابم مجح یا

د فر ط زا .ت ف ی

ر گ

، عمج ی ت

حم ناوت زادنا فرعم د ة

ن روشک ی دشاب ز

؛ ب ه روط ی حم هک اعدا ناوت در ک

از فا ا ب ی عمج ش ی ت

هفرص وج ی ح قم زا حشان یاه ی

ازفا سا ی ش پی حم اد دنک ا ه ک ی سم ن ئ ب تاردا ص رد هل ی

رت ش

حم دومن ی اربانب .دبا ی

ن

𝛽₂ ، حم عمان تملاع دناوت ی

ل صاح تملاع قبط و دشاب هتشاد ن هد ش

سفت ی ر دوش . غتم ی ر لصافDis

ة ف ی ز ی فارغج و حک ی

ای م ح ی اپ نا ی ت خت ی ود یدا صتقا ز کارم ا

روشک وi

تساj

حم راظتنا هک ث ت دور

ی ر ای غتم ن ی رج رب ر ی .د شاب ح فنم یراجت تانا

Landl

نی غتم ز ی .تسا حکشخ رد ندوبروصحم یارب یزاجم ر هچنانچ

ی رو شک ود زا حک رد

نچ ی ن

ارش ی رادقم ،دشاب حط ی

غ رد و ک ی

ا ر ی .دوب دهاوخ رفص ربارب تروص ن غتمLow

ی صخا ش ر

ب هبناجود تراجت یارب ی

ر حت تد ش ه ک حترو ص رد نآ یراجت یاکرش و فده روشک ن ی

م

ضو زه( دشاب مک هدش ی

هن لداعم یا ی

زا رتمک ا ی

رب دصرد ک ه ب تب سن فده روشکGNP

رحت عورش لاس ی

محت م ی دشاب هدش ل .)

غتمExt

ی ر ود ترا جت یار ب صخاش ب ه بناج

ی ود ن

حتروص رد نآ یراجت یاکرش و فده روشک ر حت تد ش هک

ی ضو م د شاب هدرت سگ هد ش

زه(

ی هن ب یا ی زا ش ی رب دصرد ک ر حت عور ش لا س هب تبسن فده روشکGNP

ی محت م ی ل

.)دشاب هدش رد لودج 1

، هولاع ر حت یاهروشک حفرعم رب ی

م لاد ،د نور ه ب ،فد ه و هد ننک ی

و ل

رحت فادها ی

م ضو یداصتقا یاه لع هدش

ی .ت سا هد ش هتخادرپ حسررب دروم یاهروشک ه

اش ی تسا رکذ نا ،هک

ناشن یارب رحت دودح نداد

ی م عو مجم ،هرود ر ه رد یدا صتقا یا ه

زه ی هن محت یاه ی

ل لاس تروص هب هدش ی

ر ب( هنا زا ید صرد سح یاهرو شک ر ب )GNP

صخشم فده ش

هد عت یانبم هتبلا هک یی

دودحم ن ی

هدرتسگ ا ر حت ش شوپ ندوب

ی م یا ه

ن یداصتقا ی

ز تسا .

غتم ی رحت یاهر ی

نآ هب طوبرم تاعلاطا و یداصتقا م اه

لودج 1 . یفرعم ياهروشک میرحت

هدننک و فده و لیلاد و فادها میرحت ياه يداصتقا

عضو هدش هيلع ياهروشک دروم

یسررب

اس ل لاعف ياه روشک

رحت ی م دننک ۀ

یلصا فده روشک

رحت روشک فادها ی

م هدننک زه

ی ن ة رب دراو

فده روشک زا يدصرد(

)GNP

1979 2001 ای

هدحتم تلاا ناتسکاپ

وقت ی تظافح ت نما یاه ی حت

هتسه گولج و یا ی زا یر

لابند حلاس ندرک هتسه یاه یا 0

/ 1

1984 2006 ای

هدحتم تلاا ای

نار امح ماهتا

ی رورت زا ت ی مس

بی ن و قارع اب گنج مامتا ،للملا

پی گ ی مانرب یر ة هتسه یا 4

/ 0

1989 ای

هدحتم تلاا چ

ی یارب حفلات و رشب قوقح یاقترا ن

کشت ی م ل ی ت ناد ی نمنانا چان

ی ز

1991 ای

هدحتم تلاا چ

ی ن لوت فقوت

ی حلاس د چان

ی ز

1991 2001 ای

هدحتم تلاا ناتسکاپ

زاب ی حسارکومد حبا چان

ی ز

1992 2002 هدحتم تلاایا

ناجیابرذآ نایاپ

ناتسنمرا میرحت 7

/ 0

1998 2001 هدحتم تلاایا

هتسه شیامزآ حفلات هب دنه و یا

هتسه ةمانرب ندرکدودحم 2 یا

/ 0

2006 و هدحتم تلاایا 2009

اپورا ةیداحتا ناریا

زح و مسیرورت زا تیامح للها

هب حبایتسد یارب شلات ،نانبل یریگیپ و حعمج راتشک حلاس هتسه ةمانرب و یا ناریا حتاحیلست 2

/ 0

2010 و هدحتم تلاایا 2011

اپورا ةیداحتا ناریا

همانرب یریگیپ هتسه یاه

یا

ناریا طسوت 2

نیب داصتقا ةسسؤم :ذخ م ،ناراکمه و رئابفاه( نوسرتپ للملا

2012 : 1 13 ،ناراکمه و رئابفاه ؛ 2012

: 101 103 )

رکذ هتکن نیا مزلا

گنس و زاغآرس هک تسا

یانب رحت ی م لع یداصتقا یاه ی

ا ه ی ه ب نار

لئسم ة ناگورگ گ ی رمآ ترافس لاغشا و یر ی

ح مرب نارهت رد اک ا زا .ددر گ

ی ن ور

، یت سخن ن

بنت مادقا ی لع حه ی ا ه ی هب طوبرم نار مت شه

ربماو ن 1979 م ی را هم نونا ق لا معا و یدلا

لست رودص ی

حتاح ت سا نآ لا بند ه ب .

، ظن حتاماد قا ی

عونمم ر ی ا ت فن تادراو ت ی

ار ،ن

رحت نوناق ،هناگود راهم یژتارتسا ی

م همه یاه بناج

ة ا ی ر حت نونا ق نآ زا دعب و نار ی

م یا ه

همه بناج ة ا حجراخ ی

ل و نار ی وصت هب حب ی

سر ی ت هج ر ه هب .د

، لا س ا ت 2006

، ا س ی ر

حتعنص یاهروشک زا

ور ی بنت یاهدرک ی

رمآ حه ی رابرد اک ة ا ی لابقتسا نار کن

ر هد دوب

،دن زا ا ما

ای دعب هب طقم ن لاعف

ی ت هتسه یاه ا یا

ی مز نار ی ن ة مه و یراکمه ا ندشاوآ

ی هد حتم تلاا

و پورا ةیداحتا تخاس مهارف ار ا

؛ ب ه روط ی هک سپ لاس زا 2010

، دج رود زاغآ اب ی

زا ید

رحت ی م راشف ،اه لع یداصتقا یاه ی

ا ه ی هزوح رد نار تشک ،حتفن فلتخم یاه

ح ،حکنا ب ،ح نار

... و لقن و لمح و هدرتسگ تروص هب

ُپ دنور اب لامعا حباتشر ش

د .

تکن ة مها زئاح ی ت نیا غتم هک تسا ی

اهر ی هل صاف نوچ ح و

حک شخ رد ندوبرو صحم

تباث نامز لوط رد هک دنا

حمن قتسم روط هب دنناوت ی

لدم دراو م آث

ا ر نو چ .دنو ش ت باث

ای غتم ن ی اهر ره صتخم هک ی

رش یاهروشک زا ک ی

ک تسا اههد بم زا رع رد ی

ا آ ث ا ر

رفنا ناهنپ یدا .دنا

،نیاربانب رد لدم دروآرب یارب

آث ا ر غتم ،تباث ی

و تفا سم ه ب طو برم ر

حم فذح حکشخ رد ندوبروصحم

وش حلعفطل( د ،ناراکمه و روپ

1390 : 90 .)

( 4

   

)

ijt i j i

ijt

j t

LnX Ln Y Y t Ln Pop Pop Low

Ext U

   



 

 ₀ ₁  ₂  ₃

4

سررب یارب ا ح

ی غتم ن ی حم ،اهر زا هدشدروآرب هدبم زا رع ناوت ةلداعم

4 ار ه ک ط قف

هب طوبرم راثآ

تباث تسا رد ی لداعم ک ة سرگر ی ز دننام حنو ی

دروآرب ر درک

نآ رد هک

𝐹𝑋_𝑖𝑡

یدارفنا یاهرثا فرعم تسا

( ةلداعم 5 .)

( 5 )

it ij ij ij

FX ₀₁LnDis ₂Landl M

ا دروآرب روظنم هب ی

،وگلا ن 14 گرزب زا روشک رت

ی یاکرش ن را جت ةد مع

ا ی ی نار

، ه ک

رتشیب ی تادراو و تارداص رادقم ن لاس حط ار

یا ه 2000 2011 صا صتخا دو خ ه ب

هداد لاس کمک هب ،دنا مان

ة ا حملا سا یرو همج حجرا خ حناگرزاب یرامآ ی

و ا ختنا نار

حسررب دروآرب یارب ش

د .دن نایاش هداد هک تسا رکذ ک هب طوبرم یاه

درادنات سا یراذ گد

ب تراجت ی ن ( للم نامزاس حللملا اس زا )SITC

ی ت

UN Comtrade

رختسا و ت سا هدش جا

غتم هب طوبرم تاعلاطا ی

ر حت یزاجم یاهر ی

ن م ی سسؤم تا علاطم و یرا مآ با نم زا ز ة

ب داصتقا ی ن نوسرتپ للملا و

تاعلاطم رئابفاه

جارختسا ش

هد تسا .

اتن ی ج یبرجت

روظنم هب سرگر لدم دروآرب

ی نو رب هداد اه

، تسخن انام تسا مزلا ی

کت ح غتم کت ی ح سررب ا هر

دوش

، زی انامان ار ی ح غتم ی اهر هداد رد هچ ه چ حنامز یرس یاه

رد هداد ولبا ت یا ه ی

ح جوم

سرگر لکشم زورب ی

حم ذاک نو هداد رد هچنآ فلاخرب .دوش

،ت سا مو سرم حنا مز یرس یاه

هداد رد ولبات یاه ی

حمن ح ا نام نومزآ یارب ناوت ی

نو مزآ زا ح د یا ه

ی د و رلو ف ح ک ی

رلو ف ح ک

معت ی م ی ( هتفا هکلب .تسج هرهب )ADF

ا یوحن هب تسا مزلا ی

ات س ی غتم ح عمج ح ی

نو مزآ ا هر

.دوش ،نیاربانب دب ی و ل نو مزآ زا روظنم ن ی

ل ،ن ی و چ و ن ف نو مزآ و1

ی ر ش - ف یل ی سپ نور پ

2

هداد صتخم ولبات یاه

ی دش هدافتسا ح

؛ لودج 2 اتن ی ا ک ی نومزآ ن حم ناشن ار

دهد .

لودج 2 . اتن ی ج نومزآ انام یی غتم ي اهر اب هجوت هب وگلا ي هبذاج

غتم ي رامآ رادقم ر

ۀ نومزآ

ول ی

،ن ل ي وچ و ن رامآ رادقم

ۀ نومزآ

ف ي رش - ف ي ل ي نورپ سپ

LnXijt₀

60843 5/

- ( 0000 0/

) 827

116/

( 0000 0/

)

LnXijt₂

31792 6/

- ( 0000 0/

) 0701

84/

( 0055 0/

)

LnXijt₅

41790 2/

- ( 0078 0/

) 1809

75/

( 04872 0/

)

LnXijt₆

18794 3/

- ( 0007 0/

) 7769

99/

( 0002 0/

)

LnXijt₇

38697 4/

- ( 0000 0/

) 608

106/

( 0000 0/

)



i j



t

Ln Y Y 9955

11/

- ( 0000 0/

) 1221

89/

( 0032 0/

)



i j



t

Ln Pop Pop 8017

40/

- ( 0000 0/

) 037

193/

( 0000 0/

)

ی :ذخ م هتفا اه ی شهوژپ

1. Levin, Lin & Chu 2. Fisher- PP