یسررب ریثات
هفسلف شزومآ داقتنا رکفت رب
ی شناد
نازومآ مجنپ هیاپ رسپ
هرود ی
ییادتبا اسف ناتسرهش
یقداصدمحم یداه
رون مایپ هاگشناد شرورپ و شزومآ هفسلف و خیرات دشرا یسانشراک یوجشناد اسف ناتسرهش
- شرورپ و شزومآ یمسر دنمراک
ینایک همطاف
شرورپ و شزومآ یمسر دنمراک [email protected]
هدیکچ زا و هدنیآ و یزورما عماوج رد تیبرت و میلعت مهم لئاسم زا یکی یقطنم و قیمع رکفت(یداقتنا رکفت شرورپ هلئسم ، نآ مزاول هیاپ رب
فده اب رضاح شهوژپ .تسا نازومآ شناد رد )تاعلاطا لیلحت و هیزجت یداقتنا رکفت شرورپ رب )ندرکرکف شور(هفسلف شزومآ ریثات یسررب هدش ماجنا اسف ناتسرهش ییادتبا ی هرود مجنپ هیاپ رسپ نازومآ شناد شناد شهوژپ یرامآ هعماج و )یبرجت هبش(یشیامزآ شهوژپ شور .تسا ازومآ ن
زا هک دشاب یم اسف ناتسرهش ییادتبا هرود مجنپ هیاپ رسپ
(سلاک ود اهنآ نیب 30
یا هشوخ شور هب هسردم کی زا )یرفن
هب یفداصت تروص هب و باختنا هنومن ناونع هب )یا هلحرمدنچ(یفداصت ره یارب نومزآ شیپ ماجنا اب.دندش میسقت لرتنک و شیامزآ هورگ ود یط شیامزآ هورگ ،هورگ ود 12
هسلج 45
هفسلف شزومآ تحت یا هقیقد
هدافتسا دروم رازبا .دنتفرگ رارق )هاتوک یاه ناتساد(ناکدوک یارب (ستکیر یداقتنا رکفت همانشسرپ 2003
یاراد() 33
هدرخ هس رد )لاوس
(تیقلاخ سایقم 11
(یتخانش غولب ؛)لاوس 9
(ینهذ یریگرد و )لاوس 13
.تسا هدوب )لاوس هوژپ زا لصاح یاه هتفای
لیلحت نومزآ ریسفت و ش
شناد یداقتنا رکفت رب هفسلف شزومآ هک تسا هداد ناشن سنایراوک شناد رد رکفت عون نیا شیازفا ثعاب و تسا هتشاد ریثات نازومآ شزومآ ، یداقتنا رکفت یاه هفلوم نیب زا ؛ تسا هدیدرگ نازومآ گدنلاب(یتخانش غولب رب یلو هتشاد ریثات تیقلاخ هفلوم رب هفسلف و )ی
.تسا هتشادن یریثات نایوگخساپ )دهعت(ینهذ یریگرد
یدیلک ناگژاو :
نازومآ شناد ،یداقتنا رکفت ، هفسلف شزومآ هیاپ
مجنپ ییادتبا هرود
همدقم يگژیو يساسا
ناسنا يرادروخرب
زا تردق ركفت تسا و و میلعت تیبرت
يدنیارف
تسا هك ركف ناسنا ار
شرورپ يم
.دهد تیمها ا
ندیشیدن و
ركفت يارب ناسنا هب
هزادنا يا
تسا هك نودب نآ
يگدنز رد
نأش يناسنا نكمم
تسین . یداقتنا رکفت
تلاکشم یارب یساسا تراهم هلزنم هب کیتارکومد هعماج کی رد هنلاقاع
دروم یرورض تراهم هلزنم هب تراجت نردم یایند رد و هدش هتخانش ،روپ یبیبح و یکلم(تسا تیامح 1386
.) ه فد هدمع و يلصا ره ماظن يشزومآ
ركفتم راب
ندروآ دارفا
.تسا ا هنافسأتم ام رتشیب
هسردم لیلد هب زورما اه
تفرشیپ یاهدرکیور زا یضعب هب هجوت اب و نونف و مولع یاه
ناور فوطعم قیاقح و تاعلاطا لاقتنا هب رتشیب ار دوخ هجوت ،یتخانش
هدرک ناسنا تیبرت زا و دنا لاخ و رکفتم یاه
هتفرگ هلصاف ق دنا
.
(زیئول 2007
تفایرد ناریگارف هب یداقتنا رکفت شزومآ اب)
، مغر یلع
شزومآ
، .دنا هتفاین تسد تراهم نیا هب ناریگارف موس کی حوطس یو
ینییاپ حطس رد ار اه هاگشناد نایوجشناد یداقتنا رکفت تراهم .تسا هدومن دروآرب (تیمسا
2004 ناشن) نایوجشناد هك هداد
تصرف نا
يكد
يارب ركفت رد سلاك ياه دنراد غولش (یهاگژد .
1388 هب یشزومآ ماظن تفایرد)
.دزاس یمن رسیم ار ینلاقع دشر اموزل صاخ ینهذ بوچراچ هئارا لیلد (ناراکمه و یکشرز هرد 1396
دندقتعم ) هب
مغر هکنیا تیلاعف
ياه سرادم هب
ناکدوک و
ناناوجون صاصتخا
،دراد دهاوش
ناشن یم
دهد هک نرب هما ياه
یشزومآ یلعف
هتسناوتن دنا
،ندیشیدنا ندیسرپ
و تسرد داقتنا ندرک
ار رد
شناد نازومآ
ءاقترا دنهد
. رگا ناکدوک ماگنه
لاغتشا هب
،لیصحت ندیشیدنا
و اب مه ندیشیدنا و
هب تروص یهورگ ندرکراک
ار
،دنزوماین هنوگچ
یم دنناوت
هب يریگدای همادا
دنهد و رد هعماج مدق
نراذگب د
.
( لواپ دراچیر 1992
یرعت هنوگنیا ار یداقتنا رکفت ) ف
رنه :دنک یم
امش هک یتقو ناترکفت هراب رد ندیشیدنا ار دوخ رکفت ات دیشیدنا یم
نایب رت هیجوت لباق و رت تسرد ،رت نشور ار نآ ینعی ؛دینک رتهب
،ناراکمه و نیساروآ یکلم(دینک 1394
.) هنافسأتم یلع
مغر دیکأت و
هجوت
هب ۀلاسم رکفت
رد فادها ماظن
یاه یشزومآ و
،نلاوئسم یاهاعدا نایدصتم
و
نایرجم
،یشزومآ رد
لمع یارب قیوشت شناد
نازومآ رد
تهج رکفت و هژیو هب هب
یریگراک رکفت
یداقتنا هدارا
و ۀزیگنا یفاک
دوجو درادن .
ناملعم زین
اب
دوجو یتاراهظا یکاح هک
زا نتفریذپ نیا
ضرف تسا هک رکفت ا یداقتن هار
ار
یارب شزومآ رتشیب
و رتهب راومه یم
،دنک هراومه اب
هویش یاه یبلاق و
فذح
قیاقح و
داجیا طیحم
کشخ
،یطابضنا هنیمز
ار ظفح یارب ندرک
تاعلاطا یسرد
مهارف یم
.دننک نانآ
نیا هتکن ار شومارف هدرک
دنا هک ظفح بلاطم ندرک و
نتشابنا نهذ
شناد زومآ زا تاعلاطا ترم
طب و طبترمان اب
یگدنز یعقاو
ببس هب
رده هنیزه نتفر
،اه تاناکما و
تیلباق یاه
دارفا یم
دوش یارب. هکنآ یلسن
ایوپ و رگشلات هتشاد
،میشاب هویش دیاب
یاه تواضق ۀرابرد
هعماج و
رکفت رد
دروم یگدنز شیوخ
و نارگید ار
دنزومایب (
نایحلاص 1398
.)
رد هتشذگ هب
روصت تردن يم
دش هك نكمم تسا
دارفا ار
ناوتب ركفتم
و قلاخ
دروآراب و
امومع ركفت
ار ياراد يتاذ يتیهام
يثوروم یم
تسناد دن
و هب
ناكما لرتنك
و لخد و فرصت رد
نآ دقتعم .دندوبن
جیاتن اما تاقیقحت
نمزتلام و
ناراكمه
،يرایدمحم(
1384 ) ناشن دنداد
هك
،ركفت لح
هلأسم و
تیقلاخ هدیدپ
ياه كیزیفاتم ي
،دنتسین هكلب
كی ركفت تیعقاو
و هدیدپ يا
يعیبط تسا
مامت هك نیناوق
و ماظن اه و لوصا مكاح رب راتفر ناسنا
رد اجنیا
زین قداص .تسا (لوپ و شلاو رظن ساسا ارب
1988 یتراهم یداقتنا رکفت )
.دننک بسک ار نآ دنناوت یم همه هک تسا
،ينعی يراتفر ركفت
دای
ينتفرگ تسا
و یاربانب ن
يم ناوت دارفا
ار اب مهارف ندرك
طیارش لباق
ركفتم ،لرتنك و
قلاخ راب میروآ ،یخرفهق روپازریم(
1396 .)
همانرب هفسلف
يارب ناكدوك زا
هلمج همانرب
ياه يشزومآ تسا
هك نیا ناكما
ار مهارف يم
دروآ ات ناكدوك و
ناناوجون راكفا
ةدیچیپ دوخ
ار لكش و هداد
هولاع رب
شرورپ تردق
ركفت و قمعت يور
،لئاسم رجنم
هب ركفت
،يلمات ركفت
،يتكراشم ساسحا
تیافك رد
دیلوت و
شرورپ هدیا
اه و تیلوئسم يریذپ
يقلاخا
هدش و عنام زا
ساسحا تراقح
كدوك يم
وش د
،زنیاه(
2008 ) . هفسلف همانرب
( ار نآ راصتخا هب هک ناکدوک یارب
،میمان یم )P4C رد
ههد لیاوا
1970 طسوت
م وتی نمپیل یسرجوین هاگشناد تیبرت و میلعت هفسلف داتسا ،
اصوصخ لااب حطس یرکف یاه تراهم شرورپ ار دوخ ییاغ فده یو .دش حرطم یدرف نایم و یدرف دشر یارب یتبقارم دوخ و قلاخ ،داقن رکفت ناکدوک
ن زا .دناد یم ناناوجون و همانرب نیا نایعدم رظ
، اهنت یدشر نینچ
لف عماج شور قیرط زا رنه زا تناعتسا اب نما یاضف کی رد یزرو هفس
(دریگ یم تروص اه هدیا لدابت و دونش و تفگ ،یرگشسرپ هام و یتیاده
،هداز 1395
.) (نمپیل 1999
ندیفسلف دنیآرف رد هک تسا هدیقع نیا رب )
،تاطابترا ،قلاخ رکفت ،ندرک للادتسا ،ندرک لاوس نوچ ییاه تراهم ناد هب هک یبایشزرا و یرگشواک یبایزرا هب ات دنک یم کمک نازومآ ش
زرا دروم رد نینچمه و دنزادرپب ، هدمآ تسد هب تاعلاطا هک هچنآ ش
،دیا هدینش ،دیا هدناوخ هداد ماجنا
ییاهرایعم و دننک تواضق ،دیا
هب و دنهد هعسوت نارگید یاه هدیا ای دوخ راک شزرا تواضق یارب .دنشاب هتشاد دامتعا دوخ تواضق تاعلاطم
نا ماج هدش رد صوصخ يشخبرثا
همانرب P4C(
) رد
،ناریا هقباس
ينلاوط درادن
، ( مدقم ییافص 1385
)
؛
(ناراکمه و یشعرم 1387
)
؛ (داژن یضاق و یجان 1386
)
؛ (ییابطابط 1387
)
؛
( یورسخ و یلامج ینب ،یرتنلاک 1392
)
؛ (یعلاط 1391
)
؛ (نایدابق 1394
)
؛
(یمساق 1394
؛) (هداز هام و یتیاده 1395
) و یحتف ؛
،ناراکمه 1396(
؛)
(یخرفهق روپازریم 1396
) یارب هفسلف همانرب یشخبرثا یگمه ....و
.دنا هدومن دییات ار ناکدوک ییلااب تیولوا زا یتیبرت یاه ماظن همه رد هک یفادها زا یکی ییورایور هب رداق هک تسا رکفتم ییاهناسنا تیبرت ،هدوب رادروخرب یوخ یگدنز درف هب رصحنم یاه تیعقوم اب لح هار یدنب تروص و فشک و ش
ناریا یشزومآ ماظن رد فده نیا .دنشاب اهنآ هب فوطعم یاتکی یاه فادها هعومجم رد هکنانچ .تسا هدش دیکات نآ رب و هدوب رظن دم زین لاس بوصم شرورپ و شزومآ 1377
سپس و هتفرگ رارق هجوت دروم فده نیا
.تسا هدش هراشا نآ هب زین عطقم ره فادها رد ما
ا سرادم زورما
هنافساتم هب
لیلد تفرشیپ
یاه مولع و
نونف و
ساسارب یضعب
یاهدرکیورزا
ناور
،یتخانش هجوت
دوخ ار رتشیب هب
لاقتنا تاعلاطا
و قیاقح فوطعم
هدرک و زا
تیبرت ناسنا
رکفتم یاه و
قلاخ هلصاف هتفرگ
.دنا رد
رصع ینونک باتک
یاه
یسرد لبق زا پاچ هنهک ندش یم
دنوش و رتشیب
،لغاشم اعیرس
رییغت یم
،دننک سپ
تقو نآ هدیسر تسا
هک میلعت و
زین تیبرت هدش لوحتم
و هب شرورپ رکفت
یداقتنا هب
هلزنم یکی
زا یاه فده یلصا
و میلعت تیبرت
شیب رت هجوت دنک
.
شهوژپ نیا اتسار نیمه رد ریثات نییعت فده اب
یارب هفسلف همانرب
د یداقتنا رکفت رب ناکدوک هیاپ رسپ نازومآ شنا
مجنپ ییادتبا هرود
اسف ناتسرهش شزومآ همانرب ایآ هک دهد خساپ لاوس نیا هب
رب هفسلف
نازومآ شناد یداقتنا رکفت
؟دراد ریثات
یرظن ینابم همانرب هفسلف ي
يارب ناكدوك تسیچ
؟
روصت دینك
هك هب
،ناكدوك هفسلف
شزومآ ىم
.دیهد هچ
يتشادرب زا
نیا
تیعقوم خ
تشاد دیهاو
؟ ایآ دیاب يسلاك ار روصت مینك هك رد ىپ شزومآ راكفا
،نوطلافا
،وطسرا و تناك
...
؟تسا ره دنچ ياهراك نیا
هفسلاف و
رگید هفسلاف
هدنرادربرد ي
هدیا اه و تسا يمیهافم هك
مه يارب نلااسگرزب
و مه يارب
ناكدوك بلاج
،دنتسه يلو
رد »سلاك يارب هفسلف ناكدوك
یقتسم « ام
زا تایرظن
نیا هفسلاف تبحص
يمن .دوش هدیا
اه و يمیهافم زا
،يیابیز لیبق
،تقیقح
،تلادع يدازآ
و قوقح هب
ناونع ىلئاسم
ىقلت ىم
دنوش هك
مهف و نآ كرد اه
ىارب ناكدوك هب
ىگداس ریذپ ناكما
.تسین نیا
لئاسم و
تلااؤس ددعتم
طوبرم
هب نآ اه و مه نینچ هعومجم يلئاسم
هك اب ر دش تراهم ياه
مهم يتخانش ناكدوك
طبترم دنتسه
هب و تیوقت تراهم
ياه ركفت و للادتسا رد
نانآ رجنم يم
دنوش ار
یم ناوت رد بلاق ناتساد نامر و
يارب ناكدوك نایب
.درك ناتساد ياه
ياراد
هدیا اه و میهافم
،يفسلف ناكدوك
ار هب بلاج وحن و
يقیمع دراو
هطیح ي
هفسلف يم
شعرم(دننك ،ناراکمه و ی
1386 .)
(يبیبح 1388
) رد نییبت يارب هفسلف" يانعم
"ناكدوك نینچ
يم :دیوگ
نیا ناونع نّیبم
يملع یششوك تهج تسا
نتفای لح هار
يلمع يارب هكنیا نهذ
ناكدوك شرورپ يفسلف
. دبای ناكدوك زا
نامه مایا
تداع يم
دننك اب
لئاسم
فارطا دوخ
اب يواكجنك و
وجو تسج و
شسرپ وم هجا دندرگ و
اب نیا هیحور گرزب
يم دنوش نیا.
،فده رایسب گرزب
و يلاعتم
؛تسا
،هچ ناكدوك رد
ترطف يهلا شیوخ
رب تمعن لقع هدیرفآ دنا هدش
. نانچ هك ياهدادعتسا رگید رایسب
زین دنراد
و مهم نیا تسا هك رد تیبرت ناكدوك
دادعتسا هب واه
زا هلمج هب
دادعتسا
يزرودرخ و
نوچ و رچ ا هجوت دوش و يارب شرورپ
نآ مامتها مزلا
تروص .دریگ
فادها شزومآ
هفسلف يارب
ناكدوك
فده نیا
،همانرب شیازفا
تراهم ياه
يركف ناكدوك و
ناناوجون هب
هنوگ يا
دوب هك مه رد نیا هرود و مه رد هرود ي يگدامآ يلاسگرزب دروخرب
لوقعم اب
تلاكشم يگدنز
ار هتشاد دنشاب
و دنناوتب
، زا تراهم ياه
يلااب حطس يركف
هدافتسا ،ناراکمه و یشعرم(دننك
1386 .) فده ،ناکدوک یارب هفسلف یاه
یم لمع هب راداو ار نهذ ؛دراد ینشور یتخانش زا ار راک نیا و دنک
شلاچ قیرط ،اه
یم ماجنا یراتخاس لماعت و یلوصا رکفت نیا .دهد
و دراد زین یعامتجا فده لاح نیع رد همانرب میمصت دنیآرف شزومآ نآ
شرورپ و مظنم تکراشم شرورپ رد همانرب نیا ،تسا کیتارکومد یریگ ( دراد یعطق یمهس درف یهاگآ دوخ ،زیناه
2001 .) لودج 1
زا یا هصلاخ
زا ار ناکدوک یارب هفسلف همانرب رظن
یم ناشن فلتخم نارظن بحاص
.دهد
لودج 1 : کدوک یارب هفسلف همانرب فادها یدنب عمج نا
،ناراکمه و یشعرم(
1386 )
نادنمشناد فادها
رظن زا نمپیل 1
ب ناکدوک هب.
؛دننک رکف دوخ یارب هنوگچ دنزومای 2
ییاناوت دوبهب.
؛لقعت 3
؛تیقلاخ شرورپ.
4 ؛یدرف نایم و یدرف دشر.
5 کرد شرورپ.
؛یقلاخا 6
موهفم ییاناوت شرورپ.
؛هبرجت رد یبای 7
داجیا . يركفت
،شخبرثا
يداقتنا و
دتسم ل و شرورپ ؛نآ
8 شزرا . لئاق
ندش يارب ياهتیلاعف يركف
؛دوخ
9 شخبتذل . ندش
ياهتیلاعف ؛يركف
10 تسد . نتفای هب دعاوق يقطنم للادتسا و
تفگ
؛وگو 11 دیاقع هب مارتحا.
؛رگیدکی 12
شهاك.
نتفای زا میلست ماخ و يب نوچ و
ارچ ندش رد لباقم ره هدیقع و يا 13 ریذپداقتنا.
؛ندش 14 یتسد.
يبا هب تیهام
؛میهافم 15
زاربا.
هدیقع ندرك رد تاطابترا ؛يعامتجا
16 دروخرب.
هناقداص اب
،رگیدكی هب
رود زا قافن و ؛يیورود 17
تراهم.
نتفای رد
لح ؛لكشم 18
دوبهب.
ندیشخب هب
؛يریگدای 19
تفرشیپ.
رد ركفت
،يداقتنا قلاخ
و ؛دهعتم
20 يزاسراوتسا.
يناوخ هفسلف رب
؛يزرو هفسلف 21
. شرورپ
،للادتسا يهد لكش
،موهفم ندنادرگرب
و تراهم و يرگوجتسج 22
نیمأت دشر يقلاخا ناكدوك
رظنزا پراش 1
و یفسلف واک ودنک اب ناکدوک ندرک ریگرد و انشآ.
2 تلایامت شرورپ .
کیتارکومد
رظنزا 1
يهد لكش.
و يرادهگن تاركفت
و زرط ركف
،يداقتنا هناقلاخ
و ؛يتسود عون
یتنیروکا 2
دیلوت.
ياهراتفر
؛يفسلف 3
تسد.
نتفای هب نیرتلااب نازیم
ركف ناماس هتفای رد
يا هعومجم زا
شسرپ 4 ؛اه مارتحا.
نتشاذگ هب
ءارآ ؛نارگید 5
يهاگآ.
زا راكفا
دوخ و يگنوگچ ریثأت
راكفا نارگید رب
يگدنز
رظنزا زنیکنج 1
تیوقت.
يوجتسج ؛تقیقح
2 نداد.
تصرف ركف ؛ندرك 3
نتفریذپ.
لوئسم تی
اههاگدید و
لامعا ؛دوخ
4 يریگدای.
دقن و ركفت ةرابرد و نارگید
5 تیبرت.
نادنورهش يقلاخا
رظن زا زویتم 1
ةعسوت.
ركفت اب لیخت ؛رتشیب 2
ةظحلام.
تفرشیپ و دوخ
3 ةعسوت.
ياهتیلباق
يركف ناكدوك
رظنزا فیلکتاس 1
شرورپ.
ركفت
،داقن
،قلاخ يفطاع و
يعمج 2 ؛ شرتسگ.
ياهتیعضو بوخ
ف رك ندرك
تیدج(
، كر
،ندوب
،يراكمه ندوب لدمه ،یتخسرس ،ندوب نابرهم ،ندوب لوقعم
) یعبط خوش سح نتشاد و
رظن زا رشیف 1
دشر.
تراهم و شنم دوخ و لااب ندرب سح يروابدوخ و
نانیمطا يركف
2؛ شرورپ.
ركفت
ينلاقع و تواضق ؛يقلاخا 3
دشر.
ياهتراهم ؛ينابز
4 دوبهب.
ياهتراهم ندناوخ
و
ن نتشو و كرد ؛بلطم 5
راداو.
ندرك نادرگاش هب
ندیفسلف و
ماجنا تیلاعف ؛يفسلف
6 تكرح.
زا تلاح يداع هب تلاح
،هنادنمشیدنا زا
يتوافت يب هب
يزرو هشیدنا و
ركفت زا يلومعم
هب ركفت ؛يداقتنا 7
تفرشیپ.
رد كرد میهافم دروم
؛ثحب 8 كمك.
هب دشر دامتعا هب
سفن ؛ناكدوك 9
نتخیگنارب.
فت رك و ؛يرگشسرپ 10
شرورپ
؛يدنورهش 11
قیوشت.
كرد و راتفر هنلاوئسم
رد ربارب ؛نارگید 12
نتخیگنارب.
ركفت قلاخ و تارظن ؛دیدج
13 قیوشت.
هب ةظحلام تارظن
توافتم و
يقطنم ؛ندش
14 داجیا.
لوحت رد ركف
،ندرك شسرپ
،ندرك روصت
ندرك و للادتسا و يملاك
15 شرورپ.
تیلباق تكرش
رد وگوتفگ و
يرگشواك يقطنم
ناکدوک یارب هفسلف اب طبترم تایرظن یددعتم تایرظن طسوت
،پراش ،نمپیل دیوید
،يتنیروكا،يدنك
،زنیكنج ،زویتم
و فیلكتاس رشیف
ناکدوک یارب هفسلف اب هطبار رد
تسا هدش حرطم .تسا هدش هئارا نمپیل طسوت هیرظن نیرت یداینب اما
هاگدید نمپیل
نمپیل رد
ت فیرع هفسلف يارب
ناكدوك يم
هفسلف ":دیوگ رد
شزومآ و
شرورپ
لامعا يم
دوش ات شناد ينازومآ رهام
رد للادتسا و
تیارد وا .دزاسب
هب ناونع
داتسا هفسلف
اب لكشم نادقف
و اب ناصقن تردق
،للادتسا زیمت
و يرواد دزن
نایوجشناد دوخ
هجاوم دش
و 1960 زا 1970 ات
. م تاعلاطم نم ماظن
يد ار رد
،لیلحت صیخشت
و لح هلئسم ماجنا
. داد يو لماع ةدمع
نیا ار تیعضو رد
فعض
،ركفت هب
هژیو يتسس رد ركفت يداقتنا و
قلاخ تفای هك هشیر رد ياهشزومآ رود
ة
دراد يكدوك و
هب نیمه
،لیلد رب
بسح لوحت رد ياهكبس يشزومآ
رد ةرود يكدوك
يم ناوت نآ
ار يریگشیپ و
نامرد درك
( ،ناراکمه و یناهارف ینیهمرف
1387 .) نیتسخن ةمانرب
يسرد هفسلف يارب
ناكدوك هب
هلیسو نمپیل
و نارایتسد يو
يارب هیاپ ياه مود مهدزاود ات هتشون
دش . كی دحاو يسرد اعون لماش كی باتك
يسرد ای
كی ناتساد هاتوك
تسا هك يهورگ هب زا
ناكدوك هئارا
،دوشیم سپس
اهنآ رد كی عامتجا يشهوژپ
رد هسردم ای
نوریب زا
نآ هداد تكراشم يم
دنوش .
ب ةمانر يسرد
هئارا هدش
طسوت رد نمپیل هیاپ
فلتخم ياه میظنت
هدش و ياراد
اوتحم و
ياهفده توافتم
و يامنهار يشزومآ
صوصخم هب
هیاپ ره ینیهمرف(تسا
،ناراکمه و یناهارف 1387
.)
(نمپیل 1999
دقتعم ) تسا
هك ةمانرب هفسلف
ارب ي ناكدوك اهنت
همانرب يا
تسا هك اب ماجنا هفسلف
شور هب هثحابم
تاموزلم دشر
يقلاخا كدوك
ار نیمأت
يم دنك و نیا اب ریگرد ندرك
كدوك رد
يقلاخا يرگشواك هك
مزلتسم ركفت
هناداقن و
هناقلاخ تسا
رسیم يم
دوش .. رب نیا ساسا يكی زا فادها نیا
همانرب
نیمأت دشر
يقلاخا ناكدوك
اد هتسن هدش . تسا ققحت نیا فادها و
يریگارف يرایسب
زا تراهم ياه
هدش ركذ و
زین داجیا لیامت
يارب هدافتسا زا
نیا تراهم اه
زا
قیرط نابز
و اب عامتجا" كی داجیا يشهوژپ
"
يیاج هك
ناكدوك هب
ناونع
يمادقا يتكراشم
هب لدابت رظن
اب رگیدمه يم
دنزادرپ هب
نیرتهب لكش
نكمم
ناكما ریذپ
،ناراکمه و یناهارف ینیهمرف(تسا 1387
.)
،نیاربانب رد
ةمانرب
،نمپیل سلاك
سرد هب كی ةعماج رگشهوژپ
هب روظنم
كرتشم شواك لیدبت
يم دوش و ناكدوك اب
راك يهورگ تراهم
ركفت يقطنم دوخ
ار
شیازفا يم
. دنهد نمپیل كی رد
هتشر زا
ياهباتك يسرد
هب مان هفسلف يارب
ناكدوك كفت
ر يداقتنا ار
يارب شزومآ هئارا
يم دهد رد هك نآ
ناشن دهدیم
هنوگچ ناكدوك
شخب يا هدمع زا
تقو دوخ ار فرص ركفت ةرابرد
ركفت يم
)عبنم نامه(دننك .
موهفم ركفت
يداقتنا
زا هژاو رکفت يداقتنا فیراعت
ینوگانوگ هب
لمع هدمآ تسا :
لیلحت یدنیآرف و هنانیبزیت یهاگن یداقتنا رکفت دناوت یم هک تسا ی
کمک ناسنا هب ات دنک
رد و رثوم یا هویش ،هلاسم کی نایرج
یهدنامزاس هدش
دنک رکف لکشم نآ هراب رد و دریگب شیپ (
ماهگنینیو
،سورپ 2001
رثا ،دنمفده ،مظنم ،لدتسم تسا یرکفت یداقتنا رکفت .)
و هیزجت و یسررب هب یملع شور هب هک دمایپ رب ینتبم و یقطنم ،راذگ ت (دزادرپ یم سرتسد رد تارظن و تاعلاطا یمامت لیلح و رزلتمسا
،ناراکمه 2005
.) (ریاد و تلوبنیر 2012
یبایزرا ار یداقتنا رکفت )
.دنا هدرک فیرعت اهنآ قیقد لیلحت و نارگید یاه هتفگ حیحص (لرتتاک 2011
هدیچیپ هدنیآرف ار یداقتنا رکفت ) یم فیرعت رکفت زا یا
-
اهتراهم لماش هک دنک شرگن و
تیعقوم و هاگدید کرد نوچمه ییاه
.دشاب یم نآ قیقد یبایزرا و نارگید رسلاگ
، یلصا رصانع ناونعب ار اهتراهم و اهییاناوت زا یتسرهف
یم حرطم یداقتنا رکفت :دنک
1 - لکشم یسانشزاب
2 - تلاکشم نیا اب دروخرب یارب یلمع لیاسو و اهرازبا نتفای
3 - لاطا ندرک بترم و یروآ عمج بسانم و طبترم تاع
4 - هیضرف ییاسانش هدشن راهظا یاهشزرا و اه
5 - نابز صخشم و فافش ,حیحص دربراک و مهف
6 - تاعلاطا ریسفت
7 - تاراهظا یبایزرا و دهاوش نیمخت
8 - ایاضق نیب یقطنم طباور دوجو یسانشزاب
9 - میمعت هئارا اه
هدش دییأت جیاتن و
10 - میمعت ,نومزآ یارجا اه
یاتن و ج
11 - یگدومزآراک و هبرجت یانبم رب یصخش یاهرواب یوگلا یایحا
12 - هدیدپ و اهتیفیک هرابرد حیحص یاهتواضق هئارا رد صاخ یاه
.هنازور یگدنز (نمپیل 1988
یداقتنا رکفت نشور و حیرص روطب رسلاگ دننام هب زین )
ناونعب ار یم رظن رد دنیارف کی
یم راهظا یو .دریگ رکفت هک دنک
قتنا یدا
، هنارهام و هنلاوئسم رکفت لیهست ار بوخ تواضق هک تسا یی
یم دنک ، کلام رب یکتم اریز .تساه
زكرم یسررب
ركفت (یداقتنا
1996 )
ركفت
یداقتنا ار
یركفت يم
دناد هك
دوخ ار دروم یبایزرا رارق
يم .دهد نیا
،زكرم ركفت
یداقتنا ار
ییاناوت ندیشیدنا
هرابرد یصخش ركفت
يم دناد هك
رد هدنریگرب :
صیخشت )فلا طاقن
توق و فعض
بلاق )ب یزیر
هرابود رد
لكش رتهب و حلاصا هدش
،تیسدآ(
2002 .)
هسیاقم رکفت
یداع و رکفت یداقتنا
نمپیل نایم
رکقت یداع و رکفت یداقتنا زیمت
لئاق یم .دوش رکفت
،یداع
هداس و دقاف لام تسا ک اما
رکفت
،یداقتنا هدیچیپ
رت و رب یاپ ۀ کلام اه ی ینیع
.تسا وا زا ناملعم یم
دهاوخ ات
ریز تارییغت ار
زا(
رکفت یداع هب تمس رکفت
یداقتنا رد)
شناد نازومآ دیدپ
دنروآ ،روپ یبیبح و یکلم (
1386 .) 2لودج
نمپیل هاگدید زا یداقتنا رکفت و یداع رکفت هسیاقم یم ناشن ار
.دهد
ودج 2ل : اقتنا رکفت و یداع رکفت هسیاقم نمپیل هاگدید زا ید
( یبیبح و یکلم
،روپ 1386 )
یداع رکفت یداقتنا رکفت
ندز سدح نداد حیجرت یدنب هورگ ندرک رواب جاتنتسا ناوخمه میهافم تاطابترا هب هجوت ندرک روصت لیلد نودب داهنشیپ رایعم نودب تواضق ندز نیمخت
ندرک یبایشزرا یدنب هقبط ندرک ضرف یقطنم جاتنتسا کرد لوصا هدش
لباقتم طباور هب هجوت ندرک ضرف لیلد اب داهنشیپ رایعم تواضق
شقن ناتساد رد
ناکدوک هفسلف همانرب
دشاب یم ناتساد ناکدوک هب هفسلف شزومآ یساسا و یلصا رازبا
هتکن یا هک شیپ زا ره یحیضوت دیاب
هب نآ هراشا درک
نیا تسا هک دوصقم زا
ناتساد نیا رد
،راتشون دربراک
اع م نیا تغل تسا . ره هنوگ نایب دنمفده زا
ماجنا لمع
ی ا عقاو یدادیور ندش هک
ثعاب زورب شسرپ رد نهذ بطاخم ی
ا داجیا
هزیگنا هب
نتسناد یا هتکن
ی لح ا ییامعم
یم . دوش تیاغ ناتساد
مه رد نیا
درکیور دیلوت
و تیبرت هشیدنا
،تسا ههجاوم یارب
اب شلاچ یاه . یرکف
نیا
نایب دنمفده م
ی دناوت
،ناتساد تیاکح
ی ا هصق هک دشاب اب
یاضتقم یفده
هک
یبرم نآ ار لابند یم
،دنک یم دناوت نوماریپ
ی ک نامرهق ی
ا ی تیصخش ک
،دشاب هب
لابند نایب
ی ک ارجام ی
ا ی ک هتسد زا یاهدادیور هدنکارپ
دشاب و ی تاریثأت ا
یّلع ار لابند دنک
. یهاگن هب
نوتم یبدا ناشن یم دهد هک زا ود نار
،ناتساب
داهن هداوناخ اب
هدافتسا زا
ناتساد یارب ییوگ
،ناکدوک یشخب
زا درکراک
یتیبرت دوخ
ار هب ماجنا هدناسر
تسا . ناتساد رد
درکراک نیا
،دوخ اب ناشن
نداد تیعضو
،یعامتجا ناکدوک
ار زا یگنوگچ و
ییارچ زا یرایسب
اهراتفر
هاگآ هتخاس و
نیدب ناس اهنآ ار یارب باختنا راتفر
حیحص و ی ا هب نایب ،رتهب
دروم لوبق عامتجا ییامنهار
یم دنک . زا رگید
،یوس اب ناشن نداد یاهداینب
راتفر دمایپ و
اه ی
،نآ ینابم یقلاخا
عامتجا ار
نشور هدرک و شقن ییازسب رد
تیبرت اهنآ یقلاخا
دهاوخ
،یرجاهم(تشاد ،یتعیرش و ینیسای
1392 .)
،ناتساد اب
ادج ندرک ریثأت
تا یب یرامش هک
رب یگدنز دارفا
عامتجا
،دراد و
باختنا ی
ک ای دنچ تیعقوم
،صاخ نیا
ناکما ار
هب ةدنیوگ ناتساد
یم دهد هک ةلئسم دروم
رظن ار دوخ هتسجرب
هتخاس و
نآ ار یسررب .دنک
هب
ةدنونش نآ
زین نیا ناکما ار
یم دهد ات اب یگدیچیپ فذح یاه
لئاسم
،ینوماریپ
ریثأت و
رکراک د
لئاسم فلتخم
ار رتهب هجوتم
.دنوش زا
یوس رگید یم
ناوت
یدراوم ار
رد خیرات هشیدنا
دید هک رد
،اهنآ زا
ناتساد ناونع هب
هلیسو یا
یارب لاقتنا
میهافم و
حرش هشیدنا اه
ی هدیچیپ هدافتسا
هدش ات نیدب ،ناس
دنمشیدنا ار
زا یراوشد حرش
یگنوگچ دیدپ
ندمآ ی ک هدیا و دنور لادتسا یل
نآ
و دناهرب بطاخم
ار رد مهف سآ ا رتن نآ هدیا اه ی یرا .دنک یارب
،لاثم یم
ناوت
هب نونز ییائلا .درک هراشا
یو نیدنچ امعم
رد بلاغ ناتساد حرطم
یم دنک ات
رب ساسا اهنآ تایرظن ار سدینمراپ
رد لاحم ندوب تکرح و راکنا دوجو
مدع ی ا
،ءلاخ تیوقت
. دنک لاثم ةقباسم
لیشآ س و
ن تشپگ ی یک زا نیرتروهشم نیا
،یوبتجم همجرت ،نوتسلپاک(تساهامعم 1375
.)
نوطلافا زین
رد حرش هفسلف دوخ
زا ناتساد هب
تروص هدرتسگ
هدافتسا
یم .دنک ثم ا یب یاهل یرامش
یم ناوت زا نیا درکراک ناتساد
هئارا .درک
نیا
درکراک رد
یایند رصاعم
زا رتشیب ره
نامز رگید دروم هجوت ارق ر
،تفرگ ات
ییاج هک یخرب زا هفسلاف دننام
ناژ
،رتراس لپ امر
ناسیونن یدنمتردق
دنتسه
هک زا نیا ییاناوت رد
تهج ندرتسگ هشیدنا
دوخ یاه ی
یرا هتسج دنا .
سپ هب رظن یم دسر هک ناتساد یهار
تسا یارب رکفتم ات
طیارش حرط
هلئسم یا
صاخ هب ار کمک
تیعقوم یزاس
یلایخ ای(
هاگ یتح
،یعقاو رگا
ناتساد زا
یقافتا یعقاو
هتفرگ همشچرس یارب )دشاب
بطاخم داجیا
،دنک و
اب ریگرد
نتخاس نهذ
،وا هار ار یارب خساپ شریذپ
شیوخ راومه
،هتخاس ی
ا هنیمز ار
یارب تسس ندرک هدیا اه ی یرگید هک
هب رظن هابتشا وا یم
دسر مهارف . دروآ
هب ره
،یور رد نیا
،درکراک یگژیو
تسج یرگوج و
نهذ یواکجنک ناسنا
تسا هک ساسا
رارق هتفرگ تسا
رد . شور
،نمپیل هچنآ
هک هب هفسلف یارب
ناکدوک روهشم
هدش
تسا
،زین نینچ زا یدربراک ناتساد
دروم رظن رارق هتفرگ . تسا
تربار رشیف
یم دسیون :
اهناتساد"
هولاع رب
هکنیا رد
ةنیمز یفطاع
دنمورین
،دنتسه شلاچ
اه ی
هوقلاب یا
ار یارب زین شزادرپ
یتخانش مهارف
یم .دننک ناتساد
یم دناوت رد
،لمع یارب
کدوک عوضوم نیرت هدیچیپ
یرکف
؛دشاب نوچ
،رصانع وضوم
اهع و
طباور یفلتخم
تسا هک رد دنور اهدادیور صاخ راکشآ
یم .دنوش تفایرد
و کرد
ناتساد مزلتسم
هجوت یعضوم
ررکم و یارب شلات ندیمهف
... . تسا ناتساد یارب
،کدوک رد
مکح یشخب زا تیعقاو تسا
هک یم رب ناوت نآ
هیکت درک و دیاش یارب
نیمه تسا
هک تفایرد حیحص
ناتساد و
ندینش ةرابود
تیمها نآ یبتکم("دراد
،درف 1389
.)
،ناتساد یا هنیمز
ار مهارف یم
دنک ات میهافم یعازتنا
و ةدیچیپ یرکف
،ار هچ رد ةنیمز رکفت
و یقطنم ف
یفسل و هچ رد ةنیمز یعامتجا
و
،یقلاخا سوملم
و ینیع میزاس و
زا نیا هار ناکدوک ار
ور هبور یارب ندش
اب لئاسم و
لح اهنآ
اب رکفت یداقتنا و
یللادتسا هدامآ
.میزاس زا
نیا
،ور نمپیل و
زا یخرب
نارکفمه یو
هب قلخ ناتساد یاه
یرکف و یفسلف یور
یم دنروآ اب
نیا للادتسا هک
اتساد یلومعم یاهن
یارب ندروآ مهارف یاهرازبا
یرکف و شزومآ هشیدنا
هب
ناکدوک هتشون
؛دنا هدشن هتبلا
رگید یخرب دننام
رشیف و یرفج نیک دندقتعم
هک اتساد یاهن
دوجوم رد
تایبدا ار
زین یم ناوت رد نیا هدافتسا دروم تهج
هرهب زین نآ یبدا یگتسجربو تیباذج زاو داد رارق م(تسج
،یرجاه ،یتعیرش و ینیسای
1392 .)
شهوژپ هنیشیپ (یعلاط 1391
رب ناکدوک هب هفسلف شزومآ ریثات ناونع اب یشهوژپ رد)
یقرت ثعاب کدوک هب هفسلف شزومآ :تفایرد یداینب یاهتراهم دشر .ددرگ یم ناکدوک رد یداقتنا رکفت یاهتراهم (ناراکمه و یبیرغ 1392
یشخبرثا ناونع اب یشهوژپ رد ) یدربهار شزومآ
جدننس رهش ییادتبا مجنپ هیاپ رسپ نازومآ شناد یرگشسرپ رب رکفت دنتفایرد :
شزومآ رکفت
ریثأت ینعم
يراد شیازفا رب
تراهم يرگشسرپ
رد
نازومآ شناد دراد
.
(ییاضر و یناحبس ،دنورداپ ،ییاضر 1393
ناونع اب یشهوژپ رد) يسررب
ریثأت يارجا
همانرب هفسلف
يارب ناكدوك
رد شیازفا تیقلاخ
هفلؤم و ياه
،يلایس فاطعنا
،يریذپ راكتبا
و طسب :دنتفایرد ریثأت
شزومآ هفسلف
هب
ناكدوك رب
ياه هفلؤم يریذپ فاطعنا ،يلایس
و هرمن لك تیقلاخ و
مدع ریثأت
نآ رب ياه هفلؤم راكتبا
و طسب دیدرگ دیئات .
( ناراکمه و یویگ یرمق 1393
ناونع اب یشهوژپ رد) یثأت
شزومآ ةمانرب ر
تراهم رب ناکدوک یارب هفسلف رد یگنهامه ،ماهبا ،یرادانعم یاه
شناد یداقتنا رکفت شرورپ نازومآ
دنتفایرد :
شیازفا رب هفسلف شزومآ
هفلؤم و یداقتنا رکفت ،یگنهامه ،ماهبا ،یرادانعم( نآ یاه
هجیتن .دراد تبثم ریثأت )یریگ
(دنوشاکرت و دنورانید ،یرگسع 1394
رد) ناونع اب یشهوژپ شزومآریثأت
هفسلف یارب
ناکدوک یقطنمرکفترب
رتخد نازومآ شناد و
رسپ موس ییامنهار
هقطنم نماس
:دنتفایرد لماعت
شزومآ هفسلف
یارب ناکدوک
و تیسنج رب
رکفت یقطنم
شناد نازومآ
ریثأت راد ینعم
دراد . هولاع هب شزومآ
هفسلف یارب
ناکدوک رب
رکفت یقطنم
شناد زومآ
نا رتخد و
زینرسپ هب
روط هناگادج ریثأت
ینعم راد تشاد و
نیا اهریثأت رد
حطس 0.01 ینعم
راد دوب .
(نایلیلج و روپ میظع ،نایلیلج 1395
ات ناونع اب یشهوژپ رد) ریث
تواضق و هلأسم لح ییاناوت شرورپ رب ناکدوک هب هفسلف شزومآ ۀمانرب شناد رد یقلاخا سرهش ییادتبا موس هیاپ نازومآ
برغدابآ ملاسا نات
:دنتفایرد ا
ییاناوت شیازفا رب ناکدوک هب هفسلف شزومآ همانرب یارج
شناد یقلاخا تواضق دشر و هلأسم لح .تسا هتشاد یتبثم ریثأت نازومآ
( ناراکمه و یربط 1396
ب ناونع اب یشهوژپ رد ) شزومآ ریثأت یسرر
« کدوک و هفسلف »
هیحور رب شناد رد مشخ راهم و یرگشسرپ
هیاپ نازومآ
یلیصحت لاس رد لباب رهش ییادتبا مراهچ 95
94ـ همانرب :دنتفایرد ،
شناد یارب هفسلف هیحور شرورپ رد نازومآ
هفلؤم و یرگشسرپ و نآ یاه
.تسا هتشاد ریثات نازومآ شناد رد مشخ راهم (ناراکمه و یکشرز هرد 1396
ناونع اب یشهوژپ رد) یشخبرثا
هفسلف شزومآ
هب هویش هقلح
واکودنک رب
رکفت يداقتنا
نازومآ شناد رد هرود
یئادتبا
:دنتفایرد ،طابنتسا( نآ داعبا و یداقتنا رکفت رب هفسلف شزومآ
و تسا رثوم ) یقطنم للادتسا یبایشزرا و ریسفتو ریبعت ،جاتنتسا .تسا هدش اه نآ دوبهب ثعاب (نیما 1397
هناخ رد یقطنم رکفت و تیقلاخ نیرمت ناونع اب یشهوژپ رد )
هک تفرگ هجیتن هسردم و و رتسب هب تیقلاخ شرورپ هكنیا هب هجوت اب
اتسار نیا رد ينوگانوگ ياهدتم و اه هویش ،دراد زاین بسانم طیحم و شرورپ روظنمب و تیقلاخ ياه هفلوم يانبم رب هك دنا هدیدرگ حرطم آ دشر .دنا هدش حرط اهن
هژیو تیمها زا صوصخ نیا رد هفسلف شزومآ و
.تسا رادروخرب یا (ینارام یدیهش 1397
ناونع اب دوخ شهوژپ رد ) يسررب
موزل شزومآ
ركفت
يقطنم هب
ناكدوك ناملسم
یارب بسانم یاه همانرب زا یکی کدوک و هفسلف همانرب :تفرگ هجیتن .تسا ناکدوک رد یقطنم رکفت شرورپ هم (ناراکمه و هداز ید 1397
) ریثأت شزومآ
هفسلف یارب
ناکدوک رب
شرورپ
تیقلاخ نازومآ شناد
رسپ
هیاپ مجنپ
يیادتبا هیحان
کی شزومآ و
شرورپ ناتسراهب
شزومآ :دنتفایرد
اد تیقلاخ شرورپ رب ناکدوک یارب هفسلف شن
مجنپ هیاپ رسپ نازومآ
هیحان ییادتبا 1
.درادریثات ناتسراهب
ک و یگلس (یکدور زرواش
1397 ت ناونع اب یشهوژپ رد ) یسرد همانرب ریثأ
یاضف زا هدافتسا رد یداقتنا رکفت شرورپ رب ،ناکدوک یارب هفسلف
یزاجم :دنتفایرد
هدرتسگ هجوت کدوک و هفسلف یسرد همانرب رد هب یی
داجیا تارییغت هب هجوت اب یلو .تسا هدش یفسلف نهذ فلتخم داعبا هیروانف ةزوح رد هدش هکبش و یتنرتنیا یا
ناکدوک ریحت و یزاجم یاه
همانرب اب ار دنمشوه ناکدوک دیاب تارییغت نیا اب ههجاوم رد یاه
دراو اهنآ نهذ هب قیرط نیا زا هنازور هک یتاعلاطا دقن هب یسرد .درک تیاده ،دوشیم ( نییناج و یلیلا 2012
و ناریدم شرگن هک دنداد ناشن دوخ تاعلاطم رد )
د ناملعم نیا تسا تبثم ییادتبا سرادم رد دیدج راکتبا هئارا ر
هسردم لک رد ناکدوک یارب هفسلف نتخاس یراج رد ار دیدج راکتبا هعسوت ناملعم یا هفرح یاه تراهم یتسیاب هنیمز نیا رد و.دندید .دبای (یمیرک و ینافرع 2014
رثا ناونع اب یشهوژپ رد ) شزومآ
هفسلف یارب
ناکدوک رد
لاخ تیوقت لح تراهم و تیق
هلاسم شزومآ هک دنداد ناشن
هفسلف یارب
و هدش نانآ رد هلاسم لح تراهم ءاقترا ثعاب ناکدوک
.تسا هداد شیازفا ار اهنآ تیقلاخ (ناراکمه و یناریپ 2014
رثا ناونع اب یشهوژپ رد ) یشخب
شزومآ هفسلف
رد تواضق رد یقلاخا
نایم شناد
نازومآ سلاک
مجنپ رد
ناتسرهش ارا
ک
ناشن داد
هک شزومآ هفسلف
شیازفا بجوم تواضق
یقلاخا شناد
نازومآ
ددرگ یم .
هب روظنم تست
ندرک ماوق
،همانرب شناد
نازومآ رد
کی
هعلاطم یریگیپ
ود هام دعب دییات مزلا ماوق زا شهوژپ جیاتن هک دش
.دنرادروخرب (دنلزید 2014
گنیک هسردم نازومآ شناد یور رب یدروم یا هعلاطم رد) ز
زا هدافتسا زا سپ نازومآ شناد درکلمع :تفایرد ندنل قرش رد دروف ( هفسلف شزومآ همانرب و یضایر سورد رد یهجوت لباق دوبهب )P4C
تسا هتفای دوبهب اهنآ سفن هب دامتعا .تسا هدش داجیا یسیلگنا .
( یرپاج و یسرپ 2014
هفسلف شزومآ یسررب ناونع اب یشهوژپ رد)
شرورپ و شزومآرد ؟یزتناف راک کی ای یمتسیس راک کی یزلام
دشاب یم یداقتنا رکفت هعسوت شور کی ناکدوک یارب هفسلف :دنتفایرد هب هجوت اب و هدرک تباث ناهج فلتخم تاعلاطم رد ار دوخ ریثات و ارجا تسرد رگا تسا یبسانم شور یزلام شرورپ و شزومآ یلعف طیارش .ددرگ 2016(ولا م ناونع اب یشهوژپ رد) رد ناکدوک یارب هفسلف همانرب هعلاط
ب ناکدوک یارب هفسلف همانرب :تفایرد یسیلگنا یسرد همانرب ه
زا رود
ناکدوک یارب یفاضا یسرد همانرب ییاوتحم راب کی داجیا (P4C)
یم
رب زکرمت اب ییادتبا سورد مامت یارب هدننار کی عقاو رد دناوت .دشاب یگنهرف و یعامتجا ،یقلاخا هیحور ت (وئایل و نای 2016
همانرب ریثات ناونع اب یشهوژپ رد) رب P4C
دنتفای رد یسیلگنا نابز یریگدای اد
ن ش شزومآ تحت هک ینازومآ
طس دندوب هتفرگ رارق هفسلف همانرب ح
هزیگنا ، یریگدای زا یرتلااب
.دنا هتشاد لرتنک هورگ هب بسن یرتشیب یراددای و رتلااب (چاراچاب و رکاش 2016
ژپ رد) یاه تیلاعفو هفسلف ناونع اب یشهو
همانرب :دنتفایرد ناکدوک (P4C)
یارب ار یبسانم یاه تصرف دناوت یم
یم و .دیامن داجیا ناکدوک تیصخش دشر یاه یریگدای یارب هنیمز دناوت
.ددرگ ناکدوک رد رگید (نویروم 2017
یرنه ناکم کی ناونع هب سرد سلاک ناونع اب یشهوژپ رد)
هفسلف :تفایرد ،فلتخم فادها یاراد هک تسا یا همانرب ناکدوک یارب
نازومآ شناد رد قلاخ رکفت شرورپ هب کمک اهنآ زا یکی و هدوب .تسا
سلاک لیدبت تسا هدش یحارط نآ ساسا رب همانرب نیا هک یشزومآ درکیور
ار نازومآ شناد هک تسا یفسلف و هناروآون یاه طیحم هب سرد یاه رکفت هعسوت هب قیوشت .دیامن یم قلاخ
(یکادیلوکین 2018
همانرب زا هک نداد شوگ تیمها ناونع اب یشهوژپ رد )
:تفایرد دوش یم یشان ناکدوک هفسلف اهنت هن ناکدوک هفسلف همانرب
هب زونه نلااسگرزب هك دنك داجیا ار یدیدج یفسلف تاظحلام دناوت یم دوک ندرب یپ یارب تسا یا همانرب هكلب دنا هدركن ركف نآ هب ناک
نلااسگرزب هب نداد شوگ تیمها و
. هناقلاخ و داقتنا رکفت تیوقت
شهوژپ شور نیا قیقحت رب
ساسا فده زا عون تاقیقحت يدربراک
شور عون رظن زا و رد
ورملق شهوژپ
ياه یبرجت (
هبش یشیامزآ .دراد رارق )
هعماج يرامآ
نیا
شهوژپ لماش
هیلک شناد
نازومآ رسپ
هیاپ مجنپ
تبا هرود ناتسرهش ییاد
اسف یلیصحت لاس رد 98
1397- سلاک ود هک دندوب 30
رفن ی هاگشزومآ کی زا
سرتسد رد یریگ هنومن شور زا هدافتسا اب )یفداصت یا هشوخ(
و باختنا
یفداصت روط هب رد
ود هورگ شیامزآ
و لرتنک هدرامگ
دندش . هورگ شیامزآ
شزومآ هفسلف
ار رد بلاق یشزومآ یحارط
هدش تفایرد رک
دند و هورگ لرتنک چیه
هلخادم يا
ار تفایرد دندرکن
هدافتسا دروم رازبا . رکفت همانشسرپ
یداقتنا (ستکیر
2003 یاراد( ) 33
(تیقلاخ سایقم هدرخ هس رد )لاوس 11
(یتخانش غولب ؛)لاوس 9
(ینهذ یریگرد و )لاوس 13
)لاوس زا .تسا هدوب
رادناتسا هدافتسا دروم همانشسرپ هک ییاجنا د
و هدوب تاقیقحت رد
و دیئات نآ ییاور و تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم فلتخم اپ
ییای نآ
(ینایتشآ یساپس و درف یدزیا طسوت 1389
نومزآ لک یارب ) 0.94
یارب و
نارتخد 0.95
نارسپ یارب و 0.92
و ( روپازریم 1396
ار نومزآ ییایاپ )
متفه هیاپ رسپ نازومآ شناد یارب 0.83
.تسا هدومن شرازگ
رد نیا شهوژپ هورگ
شیامزآ تحت
ریثأت ریغتم
لقتسم (
شزومآ ياهناتساد
يرکف ) و هورگ لرتنک
تحت طیارش شزومآ
یمسر رارق یم دریگ . ملعم سلاک اب شور
یطارقس اهلاؤس
ي زاب یخساپ ار
(p4c)يارب شناد نازومآ
حرطم یم دنک و اهنآ
ار هب ثحب هرابرد نیا
اهلاؤس قیوشت
یم
؛دنک نیاربانب دوک
ناک زا قیرط نیا
دنیارف یم
دنزومآ ات
هب نانخس مه
نلااس دوخ
شوگ دنهد و
هب تارظن اهنآ
مارتحا دنراذگب
. نتفریذپ ياهرواب
نارگید هب
تازاوم كرد
نیا هتکن دشر یم
دنک هک يارب يرایسب زا
شسرپ ياه یفسلف چیه
باوج نیعم اقلطم حیحص
ای اقلطم
طلغ دوجو درادن .
نانآ دای یم نریگ د هک مزج یشیدنا ار
دروم لاؤس
رارق دنهد
و هیضرف اه
ار هب شلاچ هدیشک اهللادتسا
ار روظنم نمیه هب .دنیامزایب یط
12 هسلح 45
یا هقیقد لودج رد و ارجا ناکدوک هب هفسلف شزومآ همانرب
3 .تسا هدمآ
3لودج : هفسلف یشزومآ همانرب رد تاسلج حرش
تاسلج شور
اوتحم فده
وا هسلج ل
یارجا نومزآ شیپ
فده نایب هفراعم
مود هسلج رظن لدابت و ثحب
تشهب هناشن ناتساد منهج و یزاس موهفم
موس هسلج یهورگ تیلاعف
رخآ ماش ناتساد زیمت یگنوگچ
روما
هسلج مراهچ یزغم شراب
یژرنا و رکف ناتساد تردق شرورپ
للادتسا
هسلج مجنپ شسرپ و ییوگ هصق
خساپ و پ ناتساد
دغج مای تراهم شرورپ
یحلاصا دوخ
مشش هسلج ییوگ هصق
یگدنز تخرد ناتساد نتشیوخ تیوقت
یراد
هسلج متفه و پیلک هدهاشم
یهورگ ثحب یاچ هک یسک ناتساد
دروخ یم گنر مک موهفم کرد
ییابیز
