هویش رب یرورم رب هبلغ یاه
شلاچ اه یتخانش نامرد ی -
رد یراتفر
مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک
نیرمث یوخا ارهز و1رف یلیعامسا ادن
2
-1 داتسا ی را برت مولع هدکشناد ،هرواشم هورگ ی
ت ی سانشناور و ی
، بدرا ققحم هاگشناد ی
ل ی
،
بدرا ی
،ل ا ی [email protected]نار
-2 ناریا ،نارهت ،یمزراوخ هاگشناد ،هرواشم یرتکد [email protected]
هدیکچ
یبصع للاتخا کی مسیتوا فیط للاتخا -رد تلاکشم زا یفیط اب هک تسا یدشر
و یراتفر تافلاتخا و یعامتجا تلاماعت و تاطابترا یندب تاکرح ،نینچمه
ساوسو ،عوضوم کی رد صاخ قیلاع ،یرارکت اه
تیساسح و اه
صاخ یسح تاحیجرت و
.تسا هارمه یتخانش تلاخادم ،اریخا
- یبرجت یاهدرکیور ناونع هب یراتفر
ناکدوک رد یعامتجا یدمآراکان و یگدرسفا ،بارطضا نامرد رد هدننکراودیما .دنا هدش هتخانش مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم یم ینامرد تارییغت داجیا
یتخانش نامرد دنناوت -
سرتسد رد و بسانم نامرد کی هب لیدبت ار یراتفر
رب نامرد نیا .دنیامن مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک یا اه
دیاب
ار ییاهزاین زین و مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک هب صتخم یاهزاین .دنریگب رظن رد تسا ناکدوک ریاس هباشم هک یسررب هب رضاح ی هلاقم
یتخانش نامرد زیمآ تیقفوم قابطنا -
دوک نایم رد هدافتسا یارب یراتفر ناک
،دنتسه یسررب دنمزاین هک یدشر تاظحلام زین و مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم .دزادرپ یم :یدیلک ناگژاو یتخانش نامرد
- مسیتوا فیط للاتخا ،ناکدوک ،یراتفر
همدقم
یتخانش نامرد -یتخانش نامرد و ینامرد راتفر هک تسا درکیور کی یراتفر
زا و دنک یم قیفلت مه اب ار یتخانش یاهراکهار
- و روحم هلاسم یراتفر
هزوح زا هتساخرب تایرظن و یبرجت تاعلاطا رب ینتبم تدم هاتوک اه
یریگدای ی
هفلوم .دنک یم هدافتسا تخانش و اه
یتخانش نامرد یتخانش ی -
کمک رب یراتفر
شرگن ات دننک یم زکرمت عجارم هب اه
ار دوخ ی هناراگزاسان یاهرواب و
و یفطاع تایبرجت ،یتخانش شزادرپ ،نآ یپ رد و دهد رییغت و صیخشت یتخانش نامرد .دننک یم رییغت زین از لکشم یاهراتفر -
یم نینچمه یراتفر
کینکت لماش دناوت اه
خساپ رییغت قیرط زا راتفر رییغت یارب یی اه
طوبرم ی
یاهدنیآ سپ و اهدنیآ شیپ زین و ( دشاب تیعقوم کی
Craske, 2010
دنیآرف .)
هویش یوس هب ناعجارم ییامنهار و شزومآ لماش ینامرد اه
رت هناراگزاس ی
فلتخم تاجرد رد یراتفر یتخانش یاهراکهار زا هدافتسا و راتفر و رکفت هفلوم لماش هک تسا اه
نوچمه یی ،یناور شزومآ )1
،یندب لرتنک )2 )3
،یتخانش یزاسزاب م لح )4
،هلاس و ییورایور )5
یم دوع زا یریگولج )6
( دشاب
Velting, Setzer, & Albano, 2004
.)
،دمآ دوجو هب نلااسگرزب نامرد یارب ادتبا رد درکیور نیا هک دنچره تیامح و یلک رظن قفاوت اما اه
یاهدرکیور زا هدافتسا یارب مزلا یبرجت ی
یتخانش نامرد -
شناور تلالاتخا نامرد یارب یراتفر دوجو یکدوک نارود یتخان
( دراد
Weisz & Kazdin, 2010
یتخانش یاهدرکیور .) -
دیاب ناکدوک یارب یراتفر
هتسباو ناکدوک هک دنریگب رظن رد ار هلاسم نیا زین و کدوک یدشر تلاکشم ییاناوت ،هتبلا و دنتسه یرتگرزب متسیس هب اه
زین یدایز یتخانش غولب و
دنهد یم ناشن
Ollendick, Grills, & King, 2001; Scarpa & Lorenzi, 2013( .)
یتخانش درکیور -
نیدلاو ،رییغت یمک اب دناوت یم و تسا ساسح لئاسم نیا هب تبسن یراتفر هلباقم یارب .دنک ریگرد نامرد دنیآرف رد زین ار مهم نابقارم ریاس و اب شلاچ اه لاثم ات دوش یم هیصوت نارگنامرد هب ،یتخانش ی اه
و ینیع ی
ملم شور زا ،دنشاب هتشاد سو اه
ییاناوت اب هک دننک هدافتسا یی اه
یتخانش ی
سرد و تسا گنهامه کدوک اه
همانرب اب ار یی اه
هک دننک قیفلت کدوک یزاب ی
.تسا بسانت یاراد زین یدشر رظن زا شلاچ اه نارگنامرد یور شیپ ی :
هتسباو اتاذ ناکدوک هکنیا هب هجوت اب
دن هب ،دنتسه نابقارم هب ،نیاربانب .دننک یم هعجارم نامرد یارب دوخ ،تر
نامرد و دننک یبایزرا ار کدوک ی هزیگنا هک تسا مهم نارگنامرد یارب یتخانش -
تیلاعف هک دنهد رییغت یروط ار یراتفر اه
نس بسانم شخب تذل ی
ناکدوک هب کمک اب ابلاغ نیدلاو .دریگربرد ار وا یدشر حطس و کدوک اخ فیلاکت لیمکت یارب تراهم میمعت و یگن
اه طیحم هب اه
تراظن زین و رگید ی
تحت ار کدوک ،میقتسمریغ ای میقسم تروص هب اهنآ لامعا ایآ هکنیا رب .دنراد ینامرد تیقفوم رد یمهم رایسب شقن ،هن ای دهد یم رارق ریثات ییاناوت زا یفلتخم حوطس اب ناکدوک اه
یم نامرد دراو یتخانش غولب ای
ناونع هب .دبای رییغت یدشر حطس اب قباطم دیاب نامرد نیاربانب ،دنوش یزاب تسا نکمم ،لاثم اه
تیصخش ای اهرعش ، اه
یاج همانرب رد هقلاع دروم ی
هدافتسا دروم ،صاخ میهافم نتخاس نشور یارب دنناوت یم ریواصت ،دنریگ یریگدای ،دریگ رارق اه
لماعت ی هجوت و هقلاع ظفح هب دناوت یم یبرجت و ی
،دهد ناشن اهنآ هب یرت ینیع تروص هب ار میهافم و دنک کمک ناکدوک کسورع اه
و دنریگ رارق هدافتسا دروم مهم سورد شزومآ یارب دنناوت یم
رارق هدافتسا دروم کدوک کرد حطس هب هجوت اب دنناوت یم یصاخ تاملک قفوم زا یکاح تاعلاطم .دنریگ نامرد تی
اه یتخانش ی -
دشر هب ساسح یراتفر
ناکدوک نایم رد یتح ( دنتسه هلاس 3
Scarpa & Lorenzi, 2013
.)
یتخانش نامرد دنناوت یم ینامرد تارییغت داجیا -
هب لیدبت ار یراتفر
مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک یارب سرتسد رد و بسانم نامرد کی نامرد نیا .دنیامن اه
این دیاب فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک هب صتخم یاهز
دنریگب رظن رد تسا ناکدوک ریاس هباشم هک ار ییاهزاین زین و مسیتوا (
Attwood and Scarpa, 2013; Moree & Davis, 2010; Rotheram-Fuller & MacMullen, 2011
.) هک روطنامه
)رت نییاپ نس رد صوصخ هب( ناکدوک ی همه لاومعم ،میتفگ لابق روضح ناهاوخ
لاثم ،ناگدننک تبقارم ای نیدلاو تکراشم و اه
همانرب ،ینیع ی اه
یزاب ی
کینکت و دشر اب بسانتم اه
رد .دنتسه دوخ یتخانش ییاناوت اب گنهامه ی
هب ندیسر و نس نتفر لااب اب ،تیسنج هب طوبرم تاعوضوم ،ناکدوک یمامت ت .دبای یم شیازفا ،یلاسگرزب ،سپس و یناوجون نارود و یعامتجا یاهاضاق
یتلاکشم داجیا ثعاب تسا نکمم ناتسریبد و ییامنهار سرادم رد دایز یتخانش .دهد عاجرا نامرد یارب ار اهنآ و دوش یگژیو تسا نکمم مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک اما اه
هتشاد یصاخ ی
هظحلام ای یراگزاس هب زاین هک دنشاب شیب ار نامرد ماگنه رد رتشیب ی
زا
فیط للاتخا هب صتخم هک دنراد دوجو یلماوع ،هژیو هب .دنک یم حرطم شیپ یتخانش رگنامرد و دنتسه مسیتوا -
ظاحل و هدیجنس ار اهنآ دیاب یراتفر
ییاناوت :زا دنترابع لماوع نیا .دنک اه
ییاناوت ،یطابترا/ینابز ی اه
ی
یعامتجا -
یساسح و یراتفر و یتخانش یریذپان فاطعنا ،یدرف نیب ت
اه .یسح ی
فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک تسا نکمم ،دش هتفگ لابق هک روطنامه ،هولاع هب یتخانش نامرد هک دنریگب رارق یرگید یتخانش لماوع ریثات تحت مسیتوا -
تراهم یسررب ،یدراوم نینچ رد .دهد رارق ریثات تحت ار یراتفر یاه
انش نامرد یارجا زا لبق ،یفطاع و ،یعامتجا ،یتخانش یتخ
- مهم یراتفر
میمعت لکشم یاراد مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک ،هولاع هب .تسا یهد
تیعقوم هب اه
یم خساپ یبوخ هب ،یروف تیوقت هب لاومعم و دنتسه دیدج ی .دنهد
یتخانش نامرد درکیور رد دیاب یلئاسم نینچ ،نیاربانب -
رظن رد یراتفر
لودج رد .دوش هتفرگ گژیو زا یتسرهف ،1
ی اه للاتخا هب طوبرم لئاسم ای
یتخانش نامرد رد یلامتحا تارییغت زین و مسیتوا فیط -
.تسا هدمآ یراتفر
لودج .1
یراتفر یتخانش نامرد اب طبترم تارییغت و مسیتوا فیط للاتخا هب طوبرم لماوع
مسیتوا فیط للاتخا هب طوبرم لماوع یتخانش نامرد رد تارییغت
- یراتفر
ییاناوت اه
ی یطابترا/ینابز
،یرصب یاهرازبا زا هدافتسا
گربراک ،ریواصت اه
یراتشون ی
راتفگ یزاس هداس
شخب هب سورد میسقت اه
رت کچوک ی
لاثم زا هدافتسا اه
ینیع ی
تیلاعف اه
،شقن یزاب ،یسلاک ی
نیرمت اه یشیامزآ ی
تاعوضوم زا ییاهروآدای ی هئارا
تلااوس ای
ناکدوک طسوت بلطم کرد زا نانیمطا
مامتا ای عورش یارب نداد تملاع
تبحص
تراهم شزومآ اه
وگتفگ ی
نیزگیاج تغل ای فیرعت کی ی هئارا
تغل یارب ناسآ اه
دیدج ی
هنیزگ اه زاربا یارب یهافشریغ ی
سایقم ،یقیسوم قیرط زا ،لاثم(
اه ی
)میسرت ،یبایزرا
تراهم اه یعامتجا/یدرف نیب ی
یناوخ نهذ شزومآ
تیلاعف هب هجوت اه
یی ناشن هک
تسا ینامرد داحتا ی هدنهد
تصرف ی هئارا اه
نیرمت یارب دایز ی
هسلج زا جراخ و لخاد رد
یزاسوگلا ،شقن یزاب زا هدافتسا
ای ییوئدیو یلیخت
تیلاعف زا هدافتسا اه
و یهورگ ی
یزاب اه یتکراشم ی
لاتبم عجارم صاخ قیلاع زا هدافتسا
ینامرد ی هطبار دوبهب یارب
فاطعنا یراتفر/یتخانش یریذپان
تلااوس صوصخ هب تلااوس زا هدافتسا
حطس شیازفا یارب یا هنیزگدنچ لح هار دروم رد رکفت اه
دیدج ی
باوج یمامت هب تبثم دروخزاب اه
و
تاهابتشا لح ی هوحن یزاسوگلا )ییوگدوخ قیرط زا لاثم(
همانرب اه
یراتشون ای یرصب ی
یتکراشم
تیلاعف نیب تحارتسا اه
کینکت شزومآ اه
یارب بارطضا شهاک ی
رییغت اب هلباقم
هب عجارم صاخ قیلاع زا هدافتسا
یژتارتسا و شزیگنا کی ناونع یمیظنتدوخ
یسح لئاسم
اب بسانتم ،ینامرد طیحم رییغت ،.لاثم ناونع هب( عجارم لمحت حطس شهاک ای نلکدوا زا هدافتسا مدع )رون
یرارقرب زا لبق عجارم زا شسرپ
سامت نداد تسد دننام یمسج
رد شخبمارآ یقیسوم زا هدافتسا رد عجارم دح زا شیب کیرحت تروص تاوصا ربارب
و صیخشت یارب عجارم هب شزومآ
سح نایب اه
درد دننام دنیاشوخان ی
یندب یتحاران ای
هار ندرک ادیپ اه
یارب بسانم ی
ناونع هب یسح یاهزاین یاضرا )سمادآ ندیوج دننام( یمیظنتدوخ
میمعت
نابقارم/نیدلاو نداد تکراشم
فیلاکت ای یگناخ فیلاکت ی هئارا
ینیرمت
ای یریوصت یزاسوگلا زا هدافتسا
طیحم کی رد اهراتفر تیریدم ینیلابریغ
یارب یهورگ راک زا هدافتسا
تراهم اه یعامتجا ی
یهجوت مک للاتخا و یتخانش لئاسم رگید -
دوبمه یلاعف شیب
نامرد میهافم ی هئارا یتخانش
-
توق طاقن هب هجوت اب یراتفر درف هکنیا لاثم( عجارم یتخانش ای دزومآ یم یرصب تروص هب رتشیب )یراتشون
اهروآدای ناوارف ی هئارا
شزادرپ هب کمک یارب بلاطم رارکت
ماظن ای ینوتژ داصتقا زا هدافتسا
تیوقت
تیلاعف زا هدافتسا اه
و هاتوک ی
صخشم
یاهدحاو هب فیلاکت میسقت رت کچوک
نیناوق نشور نایب
ررکم یاهدروخزاب ی هئارا
یترپ ساوح شهاک اه
ییاناوت اه
یطابترا/ینابز ی :
یتخانش نامرد رد -
یوگتفگ زا ،یراتفر
هدافتسا ،یناور شزومآ و یطارقس هک تسا مهم نیاربانب و دوش یم یدایز ی
رارق هجوت دروم ،نابز زا هدافتسا و کرد یارب کدوک ییاناوت ات .دریگ
هدش لرتنک ی هعلاطم چیه ،میناد یم هک اجنآ یتخانش نامرد یسررب هب یا
-
ینهذ و ینابز یناوتان هک مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک رد یراتفر یتخانش نامرد یشخبرثا ،نیاربانب .تسا هتخادرپن ،دنراد -
نیا رد یراتفر
رد هک تسا نشور لاماک اما .تسین هدش هتخانش تیعمج دناوت یم یتخانش نام
زا اما دنراد ینابز تلاکشم هک مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم دارفا یارب رادروخرب رگنامرد ی هدافتسا لباق یطابترا ماظن و یتخانش ییاناوت ،مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک زا یرایسب ،هتبلا .دشاب دیفم ،دنتسه گتفگ رد ینابز للاتخا ای ریخات عون چیه ،دننک یمن هبرجت دوخ یهافش یو
توافت رگیدکی اب ،رظن نیا زا اما اه
اب یناکدوک یارب .دنراد یدایز ی
تراهم اه
ناونع هب ( تسا هدننک کمک ،یرصب داوم ی هئارا ،رتمک یهافش ی
هب نینچمه .)یلاحشوخ نداد ناشن یارب نادنخ یصخش زا یریوصت ،.لاثم اوتحم ات دوش یم داهنشیپ نارگنامرد شخب هب ار
اه هدرک میسقت یرتکچوک ی
یگدیچیپ اب یتاغل زا دوش یم داهنشیپ ،نینچمه و .دنوش هجوتم ناعجارم ات لاثم و هدرک هدافتسا رتمک اه
هب( دننک هئارا یعازتنا میهافم زا ینیع یی
.)تاساسحا ریمعت یارب رازبا هبعج کی ،.لاثم ناونع شهوژپ اه
( نهذ ی هیرظن یور رب
Baron and Cohen, 2001
یمیات یسکلا للاتخا و )
(
Hill, 2004; Tani et al, 2004
) فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک زا یخرب هک دهد یم ناشن
تین و تاناجیه کرد رد مسیتوا اه
یمن اهنآ .دنتسه یتلاکشم راچد نارگید ی
تلاح دنناوت اه
براجت نایب رد و دننک ییاسانش ار دوخ یناجیه و یساسحا ی
حا زا دنناوت یم اهنآ ،دوجو نیا اب .دنراد لکشم دوخ راکفا و یساس
مسیناکم اه
شزادرپ زا ات دهد یم هزاجا اهنآ هب هک دننک هدافتسا یزغم ی
.دننک هدافتسا راکدوخ یناجیه صیخشت نادقف ناربج یارب هنادماع یلیلحت ب یلیلحت یاهراکهار شزومآ اب دنناوت یم نارگنامرد ،یدراوم نینچ رد یار
تیعقوم شزادرپ اه
تاملک زا یا همان تغل ی هئارا ،یعامتجا و یناجیه ی
نتم زا هدافتسا ،فطاوع شزومآ رد یناجیه اه
و بسانم زاربا شزومآ یارب یی
تلاح زاربا یاهرازبا رگید ی هئارا زین اه
هب ،ینورد یفطاع و یناجیه ی
یتخانش رگنامرد ،لاثم ناونع هب .دننک کمک ناعجارم -
راتفر زا دناوت یم ی
تاساسحا ،دهد هرمن دوخ ی هبرجت هب سایقم کی یور رب ات دهاوخب کدوک یکینورتکلا ی همان کی ای دننک زاربا یقیسوم ای یشاقن قیرط زا ار دوخ .دهد یم یلیلحت شزادرپ ی هزاجا وا هب هک دنتسرفب هنیمز رد ،مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک نابز زا هدافتسا ی
تیعقومرد ( دنراد یتلاکشم یعامتجا یاه
Twachtman-Cullen, 2000
فیط للاتخا رد .)
هنیمز رد یتلاکشم تسا نکمم ،مسیتوا رد ندرک تبحص رد نابز دربراک ی
تیعقوم اه
قطن ای بسانمان ی هشیلک یاه
دروم رد یرارکت یوگتفگ دننام( یا
ای دنتسین دنم هقلاع اهنآ هب نارگید هک ییاهزیچ تبحص عوضوم ندنادرگرب
هدافتسا ،)دوخ ی هقلاع دروم عوضوم هب یظفللا تحت دننام( اوتحم زا فیعض ی
هراعتسا ندرکن کرد ؛دح زا شیب ندوب اه
لباقتم طباور رد یتلاکشم و ،)
تسا نکمم .دیآ دوجو هب )نارگید یوگتفگ نتفرگ هدیدان دننام( یعامتجا د مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک دیکات و نحل هنوگچ هک دننکن کر
یم یملاک هراعتسا یوغل ریسفت رد و دهد رییغت ار انعم دناوت
اه تاحلاطصا ،
هیانک و اه
یتخانش رگنامرد هک تسا مهم ،نیاربانب .دنشاب هتشاد لکشم -
لاثم ،یراتفر اه
دننام( دنک هئارا میهافم و تاعوضوم زا ینیع رایسب ی
تسا ،یرصب رگ یرای یاهرازبا هراع
اه کرد زا و )شقن یزاب ،هدش هداس ی
.دبای رطاخ نانیمطا ،عجارم یوس زا تاعلاطا تسرد
و دح زا شیب تاعلاطا ی هئارا ،تبحص زاغآ دننام یتلاکشم هب هجوت اب مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم کدوک هک دنک شلات دیاب رگنامرد ،ماجسنا نادقف
اوم نینچ رد .دوشن جراخ ثحب عوضوم زا هب لاتبم عجارم هب ناوت یم یدر
درک یروآدای تلااوس ای ثحب ی هیلوا عوضوم دروم رد ،مسیتوا فیط للاتخا خنرس و اه
تیاهن رد .داد هئارا وا هب ثحب عوضوم هب تشگزاب یارب یی
اب ار وگتفگ رنه دناوت یم یعامتجا لباقتم طباور رد یتلاکشم ،هکنیا م ناوجون ای کدوک .دنک هجاوم شلاچ تسا نکمم مسیتوا فیط للاتخا هب لاتب
و هنازور یاهوگتفگ رد دناوتن یتح ای دبای هار اهوگتفگ قمع هب دناوتن یارب ار لماعت تشدهگن و ظفح دناوت یم هلاسم نیمه و دنک تکرش تیمها یب شزومآ ای رت هاتوک تاسلج ،دراوم نیا رد .دزاس رتراوشد رگنامرد تراهم اه
کمک دناوت یم وگتفگ ی .دشاب هدننک
تراهم اه
یعامتجا/یدرف نیب ی :
،هدمآ یصیخشت یاهرایعم رد هک روطنامه
دنتسه مسیتوا فیط للاتخا رد یدرکراکدب لاکشا نیلوا زا یعامتجا تلاکشم ،اکیرمآ یکشزپناور نمجنا(
فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک ،هژیو هب .)2113
سا و ندناوخ ،یعامتجا لباقتم طباور رد مسیتوا هناشن زا هدافت
اه ی
تین و تاساسحا کرد ،)ندب و تروص تلااح ،نحل دننام( یهافشریغ اه
نارگید ی
ندرک گنهامه و نلااسمه اب بسانم طباور یرارقرب و تیعقوم کی ینعم ای لکشم )هسردم و هناخ رد توافتم یاهراتفر( یعامتجا تیعقوم کی اب راتفر رب درف ناوت هب یعامتجا ییاناوت .دنراد تیعقوم کرد یا
اه یعامتجا ی
لماعت دننام( بسانم راتفر و )یعامتجا تخانش دننام(
اه یگتسب )یعامتجا ی
( دراد
Bauminger-Zviely, 2013
.)
تراهم شزومآ اه
هنیمز رد یتلاکشم اب ناعجارم هب کمک یارب یناوخ نهذ ی
هناشن زا هدافتسا ی هوحن ،نیاربانب .تسا دیفم ،یعامتجا تخانش اه
ی
تین و تاساسحا کرد یارب یملاکریغ اه
هویش زین و نارگید ی اه
زا هدافتسا ی
تلاح اه .دوش یم هداد شزومآ ،فطاوع و تاناجیه زاربا یارب ندب و تروص ی
دوش یریگ هجیتن نیا ثعاب دناوت یم فطاوع زاربا دودحم ی هرتسگ هب هجوت من هبرجت یفطاوع ،مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک هک نیا اب .دننک ی
شهوژپ ،دوجو اه
یمن اما دنراد فطاوع ی هبرجت اهنآ هک دنهد یم ناشن
یدودحم ی هرهچ تلااح تسا نکمم ای دننک زاربا ار اهنآ هنوگچ هک دنناد ( دنشاب هتشاد
Ben Shalom et al, 2006
یزاب ،یزاسوگلا اب دناوت یم رگنامرد .)
ییاناوت نیا یراتفر نیرمت و شقن اه
ین و همانرب یخرب ز اه
رد یرتویپماک ی
تلاح هک دزومایب ناکدوک هب ،سرتسد اه
ییاسانش ار نارگید رد هرهچ فلتخم ی
دننام( دننک
Beaumont & Sofronoff, 2013; Tanaka, 2010
.)
تراهم و طباور ی هعسوت هب هجوت اب اه
زا یخرب ،بسانم یعامتجا ی
تسا نکمم مسیتوا فیط للاتخا هب نایلاتبم رد فطاوع زاربا نادقف لیلد هب
و یمیمصریغ ،فیعض تاطابترا و یثنخ فطاوع ،هرهچ یرود
نیزگ .دنسر رظن هب
یتخانش رگنامرد هک تسا مهم ،نیاربانب -
هناشن رگید هب یراتفر داحتا یاه
هناشن و تاملک ،ناعجارم هب و دنک هجوت )راتفر و تاملک دننام( ینامرد -
ع زاربا یارب یملاکریغ ییاه تلاخادم ،هولاع هب .دزومایب نارگید هب شا هقلا
تراهم شیازفا یارب زین یرگید اه
للاتخا هب لاتبم تیعمج رد بسانم یعامتجا ی
( دراد دوجو مسیتوا فیط
Scarpa et al, 2013
.)
یراتفر/یتخانش یریذپان فاطعنا :
فیط للاتخا یصیخشت ریوصت زا یشخب
هشیلک/یرارکت یاهراتفر لماش مسیتوا هک تسا هدش تیبثت قیلاع زین و یا
ناشن دناوت یم هدنهد
فاطعنا و یتخس ی .دشاب یراتفر ای یتخانش یریذپان
فاطعنا نیا یم یریذپان
یناجیه راجفنا دننام یدایز یدرکراک تلالاتخا دناوت
یم خر ینامز لاومعم هک دشاب هتشاد یپ رد ار ماجنا زا کدوک هک دهد
خ ی هقلاع دروم یاهراتفر نیا رد هدش یرپس نامز ،نینچمه .دوش عنم دو
تیلاعف اه
تیلاعف ریاس رد کدوک تکرش زا عنام یم وا یارب بسانم یاه
.دوش
فاطعنا نیا هجیتن ،یریذپان
هنیمز رد یتلاکشم ی کی هک تسا هجوت رییغت ی
یم ییارجا یتخانش درکراک دشاب
(
Hill, 2008; Ozonoff et al, 2004
) داجیا ثعاب و ، کی
لکش و تاهابتشا زا یریگدای عنام و هدش هفرط کی تینهذ خساپ یریگ
اه ی
( دوش یم نیزگیاج دیدج
Attwood and Scarpa, 2013
راتفر و رکفت شیازفا یارب .)
فاطعنا یتخانش نامرد تیعقوم رد ریذپ
- کدوک زا دناوت یم رگنامرد ،یراتفر
دننک رکف نیزگیاج یاهراکهار هب ات دهاوخب
« چ رگید میناوت یم یراک ه
؟مینکب
» زا ،اهراکهار نآ شوجدوخ قلخ یارب عجارم زا راظتنا یاج هب و
هار ی هئارا یارب یا هنیزگدنچ تلامج لح
یارب .دنک هدافتسا یلامتحا یاه
تاداهنشیپ یمامت هب دناوت یم رگنامرد ،ندرک هابتشا زا سرت اب هلباقم د دروخرب ی هوحن و ،دهد تبثم خساپ ناعجارم ار تلاکشم اب مارآ و تسر
هدافتسا ییوگدوخ زا دناوت یم رگنامرد ،لاثم ناونع هب .دنک یزاسوگلا ،.لاثم( دنک
« منک لح رتعیرس ار لکشم مناوت یم ،مشاب مارآ رگا
» .)
لاقتنا دناوت یم یراتفر یریذپان فاطعنا اه
هب لاتبم کدوک یارب ار
رناک هک روطنامه ای دزاس راوشد مسیتوا فیط للاتخا نادب زاب نیلوا یارب 1
تحارتسا .دزاس مهم وا یارب شیپ زا شیب ار یتخاونکی هب زاین ،درک هراشا تیلاعف نیب اه
دنک یم لیهست ار رگید تیلاعف هب تیلاعف کی زا لاقتنا ،
ا یرورض لاماک یرما ،نیاربانب و زا یراتشون ای یریوصت ی همانرب کی .تس
تیلاعف اه
ی همانرب کرد رد کدوک هب دناوت یم هسلج یارب راظتنا دروم ی
( دنک کمک هسلج
Dalrymple, 1995
یلصا فادها زا یکی یریذپ فاطعنا دوبهب .)
ییورایور زا هدافتسا اب رگنامرد و تسا نامرد اه
کینکت و فیفخ ی اه
شهاک ی
ف ره زا ،بارطضا همانرب رییغت نیرمت یارب یتصر
اه نیتور و اه
هنازور ی
.)قیمع سفنت ،هدنورشیپ ینلاضع یمارآ نت ،دننام( دنک یم هدافتسا یسح لئاسم :
،هژیو هب ،مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم صخش یسح خرمین یسررب
( تسا مهم یسمل و ییایوب ،ییاونش تیساسح شجنس
Attwood and Scarpa, 2013
هب .)
لاد سح نوچمه یلی اه
لیلد هب اهنآ ییاسانش رد یناوتان و دح زا شیب ی
تاناجیه رتلااب حوطس اب ،دایز تیساسح مه و مک تیساسح مه ،یناجیه ییوگان دراد هطبار مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک رد یفنم (
Ben-Sasson et al, 2008;
Liss et al, 2008
) و یسح تلاکشم شجنس ،نیاربانب . یارب ینامرد طیحم کی ی هئارا
نکمم ،لاثم ناونع هب .تسا دیفم ،عجارم یگدوسآ و لمحت تیلباق شیازفا غارچ زا ای و مینک رت کیرات ار قاتا هک دشاب زاین تسا اه
یتناسرولفریغ ی
نلکدا دننام ییاهوب زا .مییامن هدافتسا اه
ای هدرکن هدافتسا اهرطع ای
یذغت رگا .مینک هدافتسا رتمک هزم و وب هب ،میراد یا هسلج نورد ه
نآ ی
تسد دننام یمسج سامت عون ره یرارقرب زا لبق دیاب نارگنامرد .مینک تقد یارب دناوت یم شخبمارآ یقیسوم .دنسرپب نآ دروم رد عجارم زا ،نداد رگید .دوش هتخاون ،دنراد ییاونش کرحم هب یدایز تیساسح هک یناعجارم ب تبسن تسا نکمم ناعجارم سح زا یخرب ه
اه هک دنشابن وگخساپ )درد دننام(
ار براجت نیا ات دنک کمک ناعجارم هب دیاب رگنامرد و تسا یمهم ی هلاسم ،نینچمه .)یهاوخ کمک یاهراتفر ،.لاثم ناونع هب( دننک زاربا و ییاسانش یم رگنامرد هار ات دنک کمک ناعجارم هب دناوت
اه یاضرا برخمریغ و بسانم ی
یش ای دوجب سمادآ دناوت یم رگنامرد ،لاثم .دنهد صیخشت ار دوخ یاهزاین .دنک تفایرد یسح یدورو یعون ات دریگب شناتسد رد ار کچوک یا
میمعت :
تیدودحم زا یکی نادقف ،مسیتوا فیط للاتخا نامرد لومعم یاه
تیعقوم رگید هب میمعت ( تسا دارفا ای اه
Schreibman, 2000
مهم ،نیاربانب .)
هار هک تسا همانرب رد میمعت شیازفا یارب ییاه
یتخانش نامرد ی -
یراتفر
1 Kanner
قابطنا زا یکی نیدلاو تکراشم .میشاب هتشاد نامرد رد مهم یدشر یاه
یتخانش -
تسا مسیتوا فیط للاتخا هب للاتبم ناکدوک هژیو هب ناکدوک یراتفر
Reaven & Blakeley-Smith, 2013; Sofronoff et al, 2015( .)
همانرب رد نیدلاو تکراشم یتخانش ی
-
نیرمت لیهست رد هژیو هب یراتفر هب نایلاتبم رتشیب تکراشم و یگناخ یاه
( تسا دیفم ،مسیتوا فیط للاتخا
Puleo & Kendall, 2011
.)
هفلوم زا رگید یکی یگناخ تانیرمت و فیلاکت ،نینچمه اه
نامرد مهم ی
یتخانش -
ه یراتفر نامرد دربراک هک دنتس
اه تیعقوم رد اه
و یعقاو یگدنز ی
نیب رد یفیلکت تسا رارق رگا .دنشخب یم اقترا ار نامرد ی هسلج زا جراخ .دریگ رارق ثحب دروم ،یدعب ی هسلج یادتبا رد دیاب ،دوش ماجنا تاسلج یتخانش نامرد ی همانرب زا جراخ رد ناملعم و نیدلاو هک تسا مهم -
یراتفر
وم رد رد اهنآ ماجنا هب دنناوتب ات دنشاب هتشاد یهاگآ تانیرمت نیا در
مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک هک اجنآ زا .دننک کمک هسردم ای هناخ یتخانش رگنامرد تسا نکمم ،دنراد یگناخ فیلکت دروم رد یفنم تراجت -
افتسا و فیلاکت لیمکت تیمها حیضوت یارب یرتشیب نامز هب زاین یراتفر هد
هدننک تیوقت زا اه
.دشاب هتشاد بسانم ی
رد اهراتفر ییوئدیو یزاسوگلا دننام یرگید یاهراکهار ،تیاهن رد تیعقوم اه
،نامرد طیحم زا جراخ هب میمعت لیهست یارب دنناوت یم ،رگید ی
یهارمه ناکدوک اب تسا نکمم بقارم ای رگنامرد .دنریگ رارق هدافتسا دروم ماجنا هب ات دنک نیرمت
اه تیعقوم رد اه
یارب .دیامن کمک شزومآ یعقاو ی
تراهم اه
یتخانش تاسلج اب یهورگ راک قیفلت ،یعامتجا ی -
نیرمت یارب یراتفر
.تسا دیفم دیدج یاهراتفر
یریگ هجیتن و ثحب
یتخانش نامرد ،اهتدم ات هک دنچ ره -نامرد زا یکی یراتفر اه
هدش تیبثت ی
اطم اما .دوب نلااسگرزب یارب اب نامرد نیا هک دنهد یم ناشن ریخا تاعل
اب یناکدوک یور رب دناوت یم یتح ،یدشر تارییغت نتفرگ رظن رد نس لاس 3
،ناکدوک نایم رد نامرد نیا تیقفوم شیازفا یارب .دشاب شخبرثا زین یتخانش نارگنامرد -
رادروخرب نیدلاو/نابقارم تکراشم زا دیاب یراتفر
لاثم زا ؛دنوش اه
ا ینیع ی ییاناوت اب ار نامرد ؛دننک هدافتس
اه یتخانش ی
شزومآ یارب نس اب بسانتم قیلاع رگید و یزاب زا و ؛دننک گنهامه کدوک تراهم و میهافم اه
یتخانش نامرد ی -
نیا رب هولاع .دننک هدافتسا یراتفر
یاهزاین یاضرا یارب دناوت یم یتح یراتفر یتخانش نامرد ،یدشر تارییغت طابترا ،یعامتجا راگزاس ،مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم ناکدوک یراتفر و ی
همانرب ،یرصب یاهرگیرای زا هدافتسا( دوش اه
شور ، اه
،زاربا یملاکریغ ی
تیعقوم اه
نامرد یشخبرثا رب هعلاطم دنچ .)راتفر تیریدم و یهورگ ی
یتخانش -
تراهم دوبهب رد هتفای قابطنا یراتفر اه
بارطضا شهاک و یعامتجا ی
ناکدوک قابطنا نیا .دنا هتشاذگ هحص ،مسیتوا فیط للاتخا هب لاتبم
اه ،
کینکت زا هدافتسا یدنمدوس ی هدنهد ناشن و مک بلغا اه
یتخانش نامرد ی -
نامرد یقطنم و هتفای نامزاس درکیور ،صیخشت زا رظن فرص .دنتسه یراتفر یتخانش -
هب لاتبم ناکدوک یارب بسانم ینامرد هب لیدبت ار نآ ،یراتفر
ا یریگوس اب راک زا دنناوت یم هک دزاس یم مسیتوا فیط للاتخ اه
،یتخانش ی
تراهم نادقف و یفطاع یهاگآ یدمآراکان اه
یم عفان یعامتجا و یراتفر ی
شهوژپ هب .دنوش اه
صاخ تیعمج نیا یارب نامرد نیا قیمعت یارب یرتشیب ی
ناخ تکراشم نازیم یسررب هب دیاب هدنیآ تاعلاطم و .میراد زاین و هداو
ای یملاکریغ ناکدوک یارب ینامرد تارییغت ،نامرد دنیآرف رد نیدلاو مک ناکدوک دننام( هیلوا تلاخادم رد هدافتسا ،ینهذ تلاکشم اب یناکدوک ییاهرازبا دشر زین و یعامتجا تیافک مدع و بارطضا زا ریغ یتلاکشم ،)نس
ینامرد جیاتن یبوخ هب اهنآ کمک اب دنناوتب هک دنزادرپب یبایزرا ار
.دننک
عبانم
Attwood, T., & Scarpa, A. (2013). Modifications of CBT for use with children and adolescents with high functioning ASD and their common difficulties. In A. Scarpa, S. W. White, & T. Attwood (Eds.), CBT for children and adolescents with high-functioning autism spectrum disorders (pp. 27–44). New York: Guilford Press.
Baron-Cohen, S. (2001). Theory of mind and autism: A review. In L. M. Glidden (Ed.), Interna- tional Review of Research in Mental Retardation: Autism (pp.169–184). San Diego, CA: Academic Press.
Bauminger-Zviely, N. (2013). Cognitive-behavioral–ecological intervention to facilitate social– emotional understanding and social interaction in youth with high-functioning ASD. In A. Scarpa, S. W. White, & T. Attwood (Eds.), CBT for children and adolescents with high- functioning autism spectrum disorders (pp. 226–258). New York; Guilford Press.
Beaumont, R., & Sofronoff, K. (2013). Multimodal intervention for social skills training in stu- dents with high- functioning ASD: The Secret Agent Society. In A. Scarpa, S. W. White, & T. Attwood (Eds.), CBT for children and adolescents with high-functioning autism spectrum disorders (pp. 173–198). New York: Guilford Press.
Ben Shalom, D., Mostofsky, S. H., Hazlett, R. L., Goldberg, M. C., Landa, R. J., Faran, Y., et al. (2006). Normal physiological emotions but differences in expression of conscious feelings in children with high- functioning autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 36, 395–400.
Craske, M. G. (2010). Cognitive-behavioral therapy. Washington, DC: American Psychological Association.
Dalrymple, N. J. (1995). Environmental supports to develop flexibility and independence. In K. A. Quill (Ed.), Teaching children with autism: Strategies to enhance communication and socialization (pp. 243–264). New York: Delmar.
Kanner, L. (1943). Autistic disturbances of affective contact. Nervous Child, 2(3), 217–250. Kaufman, A. S., &
Kaufman, N. L. (2004). Kaufman Brief Intelligence Test (2nd ed.). Blooming-
Liss, M., Mailloux, J., & Erchull, M. J. (2008). The relationships between sensory processing sensitivity, alexithymia, autism, depression, and anxiety. Personality and Individual Differ- ences, 45, 255–259.
Moree, B. N., & Davis, T. E., III. (2010). Cognitive-behavioral therapy for anxiety in children diagnosed with autism spectrum disorders: Modification trends. Research in Autism Spec- trum Disorders, 4(3), 346–354.
Ollendick, T. H., Grills, A. E., & King, N. (2001). Applying developmental theory to the assess- ment and treatment of childhood disorders: Does it make a difference? Clinical Psychology and Psychotherapy, 8, 304–314.
Ozonoff, S., Cook, I., Coon, H., Dawson, G., Joseph, R.M., Klin, A., et al. (2004). Performance on Cambridge Neuropsychological Test Automated Battery sub-tests sensitive to frontal lobe function in people with autistic disorder: Evidence from the Collaborative Programs of Excellence in Autism Network. Journal of Autism and Developmental Disorders, 34, 139–150.
Rotheram-Fuller, E., & MacMullen, L. (2011). Cognitive-behavioral therapy for children with autism spectrum disorders. Psychology in the Schools, 48, 263–271.
Scarpa, A., White, S. W., & Attwood, T. (Eds.). (2013). CBT for children and adolescents with high- functioning autism spectrum disorders. New York: Guilford Press.
Tanaka, J. T. (2010). Using computerized games to teach face recognition skills to children with autism spectrum disorder: The Let’s Face It! program. Journal of Child Psychology and Psy- chiatry, 51(8), 944–952.
Twachtman-Cullen, D. (2000). More able children with autism spectrum disorders: Sociocom- municative challenges and guidelines for enhancing abilities. In A. M. Wetherby & B. M. Prizant (Eds.), Autism spectrum disorders: A transactional developmental perspective (pp. 225–249). Baltimore: Brookes.
Weisz, J. R., & Kazdin, A. E. (Eds.). (2010). Evidence-based psychotherapies for children and adolescents (2nd ed.).
New York: Guilford Press.
An overview of the strategies to overcome the challenges of cognitive- behavioral therapy in children with autism spectrum disorder
Zahra Akhavi Samarein1
&
Smaeeli Far2
Neda
1. Assistant professor, Department of counseling, Faculty of Education and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran, [email protected]
2. Ph.D of Counseling, Kharazmi University, Tehran, Iran, Email: [email protected]
Abstract
ASD is a lifelong neurodevelopmental condition characterized by a continuum of difficulties in social communication and interaction, as well as behavioral differences, such as repetitive body mannerisms, interests that are unique in topic or severity, compulsions, and sensory sensitivities or preferences. More recently, cognitive-behavioral interventions have emerged as promising evidence-based approaches for the treatment of anxiety, depression, and social deficits in children with ASD. Modifications can make CBT more suitable and accessible for children with ASD and must take into account needs that are both similar to those of other children and unique to ASD. This article reviews the successful adaptation of Cognitive- Behavioral Therapy for use among children with autism spectrum disorder as well as the developmental considerations that need to be addressed.
Keywords: Cognitive-Behavioral Therapy, Children, Autism Spectrum Disorder
