*کیفارگ‌یحارط‌ی‌هطیح‌رد‌یرهش‌یرصب‌تیوه
2**نایرضخ‌نیمیس،1یرابج‌تقادص
.ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،ابیز یاهرنه سیدرپ ،یمسجت یاهرنه ی هدکشناد رایداتسا ۱ .ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،ابیز یاهرنه سیدرپ ،یریوصت طابترا دشرا یسانشراک ۲ )۹۶/۳/۲۷ :ییاهن شریذپ خیرات ،۹5/۱۲/۲ :هلاقم تفایرد خیرات(
هدیکچ .دنا هتخادرپ دوخ یزاسزیامتم و هعاشا هب یرصب تیوه حرط زا یرادروخرب اب ،تامدخ ای اهلااک ی هباثم هب اهرهش هزورما رد تاعلاطا دوبمک هب هجوت اب و هدوب روهظون یا هدیدپ ،اهرهش یارب یرصب تیوه یحارط هک عوضوم نیا نتفرگرظنرد اب ِیتسیچ هب ندیسر .تسا هتخادرپ کیفارگ یحارط ی هطیح رد یرهش یرصب تیوه ی هعلاطم هب رضاح شهوژپ ،باب نیا ی هدنزاس رصانع هب یبای تسد نینچ مه و نآ ی هدنهد لیکشت یاه هفلؤم و رصانع فیصوت و یسررب یگنوگچ و یرهش تیوه نیا فادها نیرت مهم زا ،هباشم یاه هصرع رگید اب هزوح نیا توافت و نآ روصم شیامن یگنوگچ و یرهش یرصب تیوه ،تاعلاطا یروآدرگ ی هیاپ رب و یلیلحت -یفیصوت شور اب هک هدوب یدربراک یشهوژپ رضاح ی هلاقم .دنور یم رامش هب شهوژپ یرهش یزاسدنرب یاه حرط نیرت مهم یسررب زا لصاح جیاتن .تسا هدش ماجنا یا هناخباتک تاعلاطم و دنتسم یاه هداد نوگ انوگ تاعلاطم و شیامزآ ماجنا ،یرصب تیوه یاه هصرع رگید اب هزوح نیا رایسب یاه تهابش دوجو اب هک هداد ناشن زا ،یرهش یاه ناشن ییایوپ و دوجوم یاه هناسر یگدرتسگ و ینوگ انوگ ،اهرهش ریذپ لیوأت و هدیچیپ تیوه کرد یاتسار رد هک دیدرگ لصاح هجیتن نیا ،هتفرگ تروص یاه یسررب قبط ،تیاهن رد .دنا هتفر رامش هب هزوح نیا توافت دراوم نیرت یلصا .دوش عقاو رثؤم نآ زا یتبثم ریوصت تخاس رد دناوت یم رهش ره یامنرات
یدیلک‌یاه‌هژاو .یرهش یاه ناشن ،یرهش یزاسدنرب ،کیفارگ یحارط ،یرهش یرصب تیوه ،یرهش تیوه ،یرصب تیوه
هدکشناد رد لوا ی هدنراگن ییامنهار هب ۱۳۹5 هام دنفسا رد هک تسا ناونع نیمه تحت مود ی هدنراگن دشرا یسانشراک ی همان نایاپ زا هتفرگرب هلاقم نیا * .تسا هدیسر ماجنا هب ابیز یاهرنه سیدرپ یمسجت یاهرنه .E-mail: [email protected] ،0۲۱-۶۶40504۷ :ربامن ،0۹۱۲44۳4۹۷۲ :نفلت :لوئسم هدنسیون**
48
۱۳۹۶ زییاپ ،۳ هرامش ،۲۲هرود یمسجت‌یاهرنه-ابیز‌یاهرنه‌هیرشن
همدقم
زا ،راتــشون و رــیوصت بــلاق رد یــعوضوم تــیوه نداد ناــشن ی هــئارا هــک تــسا کــیفارگ ناــحارط یاه تیلوئــسم نــیرت هدیچیپ ،رهــش دننام یا هدرتــسگ و هناگدنچ یاه هدیدپ یارب یــحرط نــینچ عــماوج یاهرهــش هزورــما .تــسا رادروــخرب یرــت شیب یــگدیچیپ زا یفلتخم یاه یژتارتــسا زا ،یناهج تباقر ی هنحص رد هتفای هعــسوت بلج دوخ هب ار اه هجوت و هداد ناشن زیامتم ار دوخ ات دنا هتفرگ هرهب هب طوبرم یاــه تیلاعف یمامت و اه یژتارتــسا نیا هک نآ یارــب ؛دــننک یریوصت حرــط کی هب زاین ،دــسرب رظن هــب هــچراپکی و مجــسنم ،اــهنآ هدیمان یرصب تــیوه ار حرط نیا هک تــسا هدننک گنهامه و دــحاو رد ؛تــسا هدوب کیفارگ ناحارط ی هدهع رب نآ یحارط تیلوئــسم و هداد ناــشن و هتخادرپ یرهــش یرصب تیوه ی هعلاطم هب هلاقم نیا زا ،دوخ یفرعم یارب اه هدیدپ رگید دننام هب مه اهرهــش هک دوــش یم
ره تیوه ی هدنزاــس یاه هفلؤم سپــس و دنا هدرب هرهب یرصب تیوه رت شیب یراذگرثا و تیقفوم لوصح یارب یرصب تیوه حرط هک رهش رب دیک أت نینچمه .دنا هدــش هدناــسانش ،دــشاب اهنآ وریپ و عبات دــیاب ،یــسانشزاب یاه شیامزآ اــب ناوت یم ار رهــش ره تــیوه هــک تــسا نآ رهــش تیوه مهف رد رازبا نیا زا و درک یرــیگ هزادنا و لــیلحت ،فــیصوت یــسررب هب اهتنا رد و ؛تــسج یرای نآ یــکیفارگ یــحارط رد سپــس و ،یرهــش یرــصب تــیوه حرــط ی هدنهد لیکــشت رــصانع نــیرت مهم ییاه هژورپ نیرت مهم رد هریغ و یگنر تلاپ ،سیف پیات ،هناشن دننام یاه توافت ،قــیرط نیا زا و هــتخادرپ ۱،دنا هدــش یحارط نوــنک ات هــک .دوش یم صخشم ،نآ عاونا رگید اب یرصب تیوه حرط زا عون نیا
نآ‌ی‌هدنزاس‌یاه‌هفلؤم‌و‌یرهش‌تیوه
یکیزیف هوجو و رصانع لماش هک رهش ۲تینیع زیامتم هوجو هچرگ ا رد ،تــسا رــگید کی اــب اــهنآ بــیکرت راتخاــس و رهــش ی هدنهد لیکــشت ، نآ ۳ینهذ ریوصت اما ،دننک یم افیا یساسا یشقن رهش تیوه تخاس زین نهذ رد نآ زا لصاح ی هتفرگ لکش یفطاع و یتخانش هوجو ینعی ققحت یارب ؛تــسا تیریدم لباق و هدوب رادروــخرب یــساسا تــیمها زا رادروخرب مزلا یگنهامه زا شــخب ود نیا دیاب نهذ رد یرهــش تــیوه .)Tataroğlu et al., 2011, 116( دنوش تیریدم اتسار کی رد و هدوب لیلد هــب ،یرهــش ره تیوه ندرک مــهف لباق یارــب یلک روــط هــب یاه هفلؤم و رصانع دــیاب ،نآ فلتخم هوجو یــگناگدنچ و یــگدیچیپ ؛داد لیلقت رت کچوک یاه هورگ هــب و هدرک یدنب هتــسد ار شا یتیوه زا و هدرک هئارا یتوافتم تایرظن نونک ات زین هصرع نیا نازادرــپ هیرظن یکی هک دنا هتشاد عوضوم ندرک مهف لباق رد یعس یفلتخم یاه هار رفدازهب یدنب میــسقت ،نآ یاه هنومن نــیرت یدربراک و نــیرت عماج زا یاه هفلؤم و رــصانع ،باتک نیا رد یو ؛تــسا رهــش تیوه باــتک رد یناــسنا یاه هفلؤم ،یعیبط یاــه هفلؤم هورگ هــس هب ار رهــش یــتیوه ار رهــش یعیبط یاه هفلؤم هــک هدرــک میــسقت ،عوــنصم یاــه هفلؤم و و )ییایفارغج ضرــع و لوط( نیمز ی هرــک رب نآ یلک هاگــیاج لماــش یعیبط نداعم ،اهدور ،اــه هوک هتــشر دننام( نآ یعیبط یاــه یگژیو ی هتخاس رصانع و لماوع هب رهش عونصم یاه هفلؤم .دناد یم )...و دناوت یم هک ،دوش یم هتفگ نآ یمومع راتخاــس و رظنم و رشب تــسد رصانع ،4یرهش تاناکما و اه تخاسریز ،صخاش یاهانب کت لماش .دــشاب ...و یرهــش رنه ،یرهــش ناملبم ،اه 5نامدای ،رهــش نیدامن یاه تیصخــش ،ناک این و راــبت ،داژن لماــش ،زین یناــسنا یاــه هفلؤم یترابع هب و رهــش رد هداد خر یخیرات مهم یاهدادیور ،رهــش فورعم رهــش یگمه لاثم ناوــنع هب( ندوــب یــخیرات تاــقافتا هاگــیاج رــگید دیاقع ،)دنــسانش یم نآ رد درــس گنج نداد یور لیلد هب ار نیلرب دشاب یم ...و قلاخ ناوج تیعمج ،بهذم و نید ،موــسر و بادآ و .)۶8-5۳ ،۱۳88 ،رف دازهب(
قــیرط زا ناوــت یم نــینچمه ار ناکــم اــی رهــش کــی تــیوه یبیرقت تروص هــب و درک لیلحت و فیصوت ،یــسانشزاب یاــه شیامزآ هتــساوخ مدرــم زا تــسا نــکمم شور نــیا رد .دوــمن یرــیگ هزادنا ای دنهدب صیخــشت ار یرــگید یاــه لدم و ریواصت اــی و ســکع دوــش ؛دنیامن یــسانشزاب یــکیفارگ اــی و یهافــش تروص هــب ار یــیاه ناکم دروــم یــبیرقت روــط هــب اــهنآ یــسانشزاب یــیاناوت و تعرــس سپــس تروــص هــب و هدــش یــبایزرا نآ ی هــجیتن ،هــتفرگ رارــق یرــیگ هزادنا نیا رانک رد زین ینادیم تاــشیامزآ زا ؛دوــش یم هئارا یرامآ یاه هداد .ددرگ هئارا رت نانیمطا لباق و رت قیقد جیاتن ات هدــش هدافتــسا اهرامآ زا کی ره یدرــف براجت و گنهرف ،هــبحاصم دروم دارــفا باــختنا رد ،زین تیــسنج و نــس نوچ یلماوع و ناگدنوــش هبحاصم دادعت ،اهنآ .)۳۹ ،نامه( دریگ یم رارق رظن دم یارــب ،دــنلیات یــلم تــیوه ناراکردنا تــسد ،لاــثم ناوــنع هــب دــندرک یــحارط یــشیامزآ ،ناــشروشک یــگنهرف تــیوه صیخــشت نازــیر همانرب و نــیازید ناــصصختم طــسوت ســکع هد ،نآ یــط هــک ناش تیوه فیصوت یارب ینافرعم ناونع هب هک دش باختنا ،یرهش یاه لیف ،اــیرد لحاــس لماــش بــختنم یاــه سکع ؛درــک یم لــمع و هویم زا رپ یــقیاق( یلحم رازاب ،دنلیات یــلحم یاــهاذغ ،هدــش نییزت مسارم ،گرزب یرصق رد یدنلیات یرامعم ،یدنلیات ژاــسام ،)یزبــس صاــخ یاــهدبعم ،صوــصخم شــشوپ اــب مدرــم یاــعد و یــبهذم دنلیات یتنــس ینز تــشم شزرو ،درف هبرصحنم تانییزت اــب مــسیادوب یاه هژاو ،دــعب ی هــلحرم رد .دــندوب ،۶یدــنلیات یکــسورع شــیامن و داضتم تافص ای تاملک زا تفج جنپ رگید یترابع هب ،۷یتخانشانعم ناسانش نابز طــسوت ،دندوب طوبرم دنلیات یگنهرف تیصخــش هب هک ،8کیتنآ / نردم« تافص لماش هعومجم نیا هک دندیدرگ باختنا و یــمیمص / قارطمطرپ ،۱0یتنــس / یرهش ،۹یــساسا / اتمه یب
ییاه همان شــسرپ سپــس .دــندوب »۱۲یــنییزت / یدربراک و ۱۱تــحار ی هطبار و بختنم ریواصت و اه سکع زا اه تسیروت کرد و دش نیودت نیا .دــش هتفرگ شــسرپ هب ،هدــش فیرعت تافص ی هعومجم اــب اــهنآ طــسوت ،دوب هدــش هداد رارق رهــش تیاــس بو یور رب هک همان شــسرپ شور زا هدافتسا اب هلصاح یاه هداد و دش هداد خساپ ،تسیروت ۱۶8 ،یرهــش ربارب رد یتنــس هورگ راهچ رد و هدــش لیلحت ۱۳ی ِا.یــس.یپ یدنب هــشوخ تحار و یمیمص دنلیات و اتمه یب ،یناتــساب ای کیتنآ .)Kongprasert and Virutamasen, 2015, 270- 273( دــندیدرگ تــیوه یــحارط و یزاــسدنرب دــنور رد مــیناد یم هــک روــط نامه هدیدپ نآ زا لصاح ینهذ ِریوصت ِتیریدم ،یا هدیدپ ره یارب یرصب هک تسا دنرب نارواــشم و ناحارط ییاهن دوصقم ،بطاخم نهذ رد ؛دیآ یم لصاح هدــیدپ نآ یتیوه یاه هفلؤم تخانــش قیرط زا اــهنت زا تــسرد یکرد ادتبا رد دیاب ،زین یرهــش یرصب تیوه یحارط یارب نینچ قیرط زا هک تشاد نآ ی هدنهد لیکــشت رصانع و رهــش تیوه تیوه یزکرم ی هتسه نییعت ؛دوش یم رسیم یتاعلاطم و اه شیامزآ رگید و ناــبایرازاب زا یــمیت یراکمه اــب هک تــسا یموهفم ،رهــش کــی و هدش فیرعت کیفارگ ناحارط هلمج زا ،یزاسدنرب میت ناصصختم .ددرگ یم هئارا نابطاخم هب
رصانع‌نــــــیرت‌مهم‌و‌یرهــــــش‌یرــــــصب‌تیوه نآ‌ی‌هدنهد‌لیکشت
نیرتدرف هبرصحنم و نیرت عیرس ،نیرت هاتوک هک تفگ نینچ ناوتب رگ ا نآ یرصب تــیوه و اه هناــشن ،مئلاع ناــمه ،یدــنرب ره یــتیوه دوــمن هجاوم نآ اب کیفارگ حارط کی تسا نکمم هک یمهم لاؤس ،دنتسه ریوصت بلاق رد ار یا هدیدپ تیوه ناوت یم هنوگچ هک تسا نیا ،دوش یتاناکما و رــصانع هچ زا یرــصب تیوه حرط ای داد شــیامن راتــشون اــی ؟دنتــسه یرصانع هچ لماــش نآ یاــه هنومن نــیرتهب و هــتفرگ هرــهب حرطم لاؤــس نیا یرهــش یرصب تیوه حرط اب ههجاوم رد نینچمه یتوافت نآ عاونا رــگید اب یرصب تیوه حرط زا عون نــیا ایآ هــک دوــش یم .دوش یم هداد خساپ اه شسرپ نیا هب همادا رد ؟دراد یاهدنرب ِیرصب تیوه یامنهار ی هچباتک یاه هنومن یــسررب اب یحارط یاه تکرــش و تاــسسؤم ،اــه کناب دــننام یا هدــش هتخانش و اــه هاگدورف دــننام یــمومع یاــه ناکم ،یــتیلمدنچ یــتاغیلبت و یرنه و یگنهرف ،یــشزرو گرزب یاهدادیور ،یمرگرــس و دیرخ زــک ارم یاه حرط بــلغا رد هک دــش لصاح هجیتن نــیا ،هرــیغ و یــللملا نیب ی هدــنهد باتزاب هــک یرــصانع نــیرت مهم ،یرــصب تــیوه عــماج دنتــسه نیدامن تروص هب ،ناکم ای و لوصحم ،نامزاــس یاه شزرا دــناوت یم هــک )وــگول اــی و مرآ ،یراــصحنا تــملاع( هناــشن زا دــنترابع یریگراک هب عون ؛دــشاب اهنآ یود ره زا یبیکرت ای و یراتــشون ،یریوصت لاثم ناونع هب ،حارــط دکؤم یاهدومنهر اب ،هدــش یحارط ی هناــشن تیاــس سردآ هارمه هب ۱4نــیلا گت ،یگنر عاوــنا درباک ،هناــشن مــیرح .دــشاب یمن زاجم اهدومنهر نــیا زا یطخت هــک ،تــسا هارمه هرــیغ و یاه گنر و یلصا یاــه گنر هورگ ود رد ینامزاــس ی هژیو یاــه گنر قیقدت و فیرعت ،نآ یپاچ و لاتیجید یاهدک قیقد فیرعت اب یــعرف یــعون یــحارط دراوــم یــضعب رد و هدافتــسا دروــم یاــه سیف پیات
یلصا یاه شخب رگید زا ،روبزم حرط یارب درف هبرصحنم ســیف پیات یاهراتخاــس و اه وگلا هب یــشخب نیعت .دنتــسه یرصب تیوه حرــط سابل ،تیاــسبو ،تاغیلبت ،یرادا ملاــقا رد رــصانع نــیا بــیکرت یــلک تیوه حرط ی هئارا رد ناحارط فیاظو زا یرگید شخب ،هریغ و مرــف تیصخــش ای رتک اراک کی یحارط اب دراوــم یخرب رد هک تــسا یرــصب .دش دهاوخ هارمه زین درف هبرصحنم نــیرت مهم یــقیبطت یــسررب اــب ،هــتفرگ ماجنا تاــعلاطم دــنور رد هجیتن نــیا ،نوــنکات هدــش یحارط یرهــش یرصب تــیوه یاــه حرط رد هدرب مان رصانع زا زین یرهش یرصب تیوه یاه حرط هک دش لصاح نیرت مهم دیاش اما ؛دنوش یم لیکشت یرصب تیوه یاه حرط عاونا رگید زا هدافتــسا و طــسب ناکــما و اه هناــسر رت هدرتــسگ ی هــنماد رد تواــفت متــسیس دننام ،نآ یــطیحم کیفارگ و یرهــش عوــنتم رــصانع و رازــبا یرصب تیوه حرط شرتــسگ یارب یرتسب ناونع هب ،رهش یبایریــسم تیوه یاه حرط نیرت مهم ی هدنهد لیکشت رصانع اب همادا رد .دشاب .مینک یم رورم ار اهنآ ی هنماد یگدرتــسگ و هدش انشآ اهرهــش یریوصت
هناشن
دننک یم هراــشا دوخ زا ریغ یزیچ هب هک ییاه هتــشون ای ریواصت هب هتفگ هناــشن ،دنتــسه زجوم و هدــش هصلاخ ،هداــس دراوم بلغا رد و هناــشن کــی تــیقفوم رد هــک یــلماوع .)۷۶ ،۱۳۹۳ ،رهپــس( دوــش یم هــک یا هــنوگ هــب ،نآ ی هــنادنمرنه یــحارط زا دــنترابع دنا میهــس ؛دشاب هارمه یگداس و حوضو اب و ییاسانش لباق تعرــس هب ،زیامتم سناــش زا ،دــشاب ریذپ طابترا دوخ عوضوم اب هک یا هناــشن نینچمه یناسر علاطا و هناشن راشتنا عون .تــسا رادروخرب یرت شیب تیقفوم ؛دوش یم بوسحم هناشن کی تیقفوم لماوع رگید زا زین نآ ی هرابرد رت شیب یا هناــشن رــشن تعــسو و ژاریت ،دادــعت هچره هــک یا هــنوگ هــب تیقفوم رد هک رگید لماع ود ؛دوب دهاوخ رت قفوم هناــشن نآ ،دــشاب دنتسه جراخ نآ حارط لرتنک زا اما ،هتــشاد رایسب مهــس هناــشن کی یحارط نآ یارــب هناــشن هک یتامدخ ای لوــصحم تــیفیک زا دــنترابع .)8۳-۷۹ ،نامه( هناشن کی رمع لوط ای روضح نامز تدم و ،هدش هدافتــسا دروم یرصب تیوه یاه حرط رد هک ییاه هناــشن عاوــنا
:زا دنترابع دنریگ یم رارق هدافتسا اب حارط ،هناشن عون نیا رد هک ۱5پیاتوگول ای هتشون مان .۱ رد و هدرــک یحارط ار هناــشن ...اــی و لوــصحم ،هــسسؤم لــماک ماــن زا ،دــشاب رادانعم یرــیوصت تایصوصخ یاراد یــلصا ماــن هــک یــتروص .دریگ یم هرهب هناشن یحارط یارب نآ زا حارط هک یراصتخا فورح زا هدافتــسا اب هناــشن یحارط ای ۱۶مارــگونوم .۲
.دراد ناوارف دربراک فورح لصفنم راتخاس لیلد هب یسیلگنا نابز رد تروص هــب هک دوــش یم هتفگ یریواصت هــب ۱۷لوبمــس اــی داــمن .۳ یخیرات ،یگنهرف یاهدادرارق قیرط زا ،کیلوبمــس ای و میقتــسمریغ
.دننک یم رارقرب طابترا عوضوم اب ،یداقتعا و هک ددرگ یم بوسحم یا هدــش هداس یریوصت ی هناشن ۱8نیاــس .4
.تسا عوضوم هب نآ حیرص و میقتسم ی هراشا رد لوبمس ای دامن اب نآ توافت
50
۱۳۹۶ زییاپ ،۳ هرامش ،۲۲هرود یمسجت‌یاهرنه-ابیز‌یاهرنه‌هیرشن
رایــسب رــیواصت زا هــک دوــش یم هــتفگ یا هناــشن هــب زــین ۱۹نــکیآ .5 ِترثک رثا رب ای و هدش هدافتسا نآ یحارط رد یمومع ی هدش هتخانش ؛دشاب یصاخ رصنع و عوضوم ،تیصخــش ی هدننک یعادت ،هدافتــسا ار نآ هعماج اما ،درادن تهابــش دوخ عجرم اب اموزل هناــشن زا عون نیاً .)۱00-۹0 ،نامه( دناد یم هیبش رهــش یارــب یرــصب تــیوه یــحارط شرافــس ،۲00۷ لاــس رد
۲0زنیلوا فــلو تاغیلبت و یزاــسدنرب روهــشم یویدوتــسا هــب کروــیوین رد رهــش یارــب هدــش یحارط ی هناــشن زا داــیز ی هدافتــسا ؛دــش هداد ،رهــش زا دحاو یریوصت داجیا اب ،فــلتخم یاه تیعقوم و اه نامزاــس .داد شیازفا دصرد 5 ،راشتنا زا سپ لاس کی ،ار نآ یاه هدننکدیدزاب کرویوین رهش یارب یبوخ ی هدنیامن دناوت یم هدــش یحارط ی هناــشن نیب مک ی هــلصاف هک هدرــشف و مــیخض ،دق هاــتوک یــمارگونوم ؛دــشاب نیا و کرویوین یرهش ی هدرشف یاهاضف زا تسا یا هناشن ،نآ فورح مک یلاخ یاضف هزادــنا هچ ات رهــش نیا رد هک هدــننک تحاران تــیعقاو رهش ندوب دنمتردق سح فورح تماخض نینچمه .دوــش یم تفای .)Millman, 2012, 27( )۱رــیوصت( دنک یم اقلا اه هنیمز زا یرایــسب رد ار تــسا نروبلم مارگونوم ،رــگید قــفوم یرهــش ی هناــشن ی هــنومن فرح کی لماــش و هدــش یحارط یندیــس ۲۱زردنل تکرــش طــسوت هک تعرــس هــب یراــجت یاه ناــشن رــگید ناــیم رد ار رهــش هــک تــسا M
شــیامن یــبوخ هــب ار نآ یــهجودنچ داــعبا و هدرــک ییاــسانش لــباق تیصخــش رــییغت تــیلباق ،تــباث مرــف کــی رد هناــشن نــیا .دــهد یم هــب و هداد یاــج دوــخ نورد ار یــنوگ انوگ یاــه هیام شقن و هتــشاد ار نروبلم رهــش یرنه و یگنهرف تــعیبط ،عونتم لدــم هلیــسو نــیا یمهم شقن ،ریذپ نیزگیاج و عوــنتم یاه گنر نیا ؛دهد یم ناــشن تامیسقت .)URL 1( )۲ریوصت( دنراد رهــش دیدج تیوه لاقتنا رد ار هب ار رهــش تیقلاخ و یگدنزرــس ،کرــحت ،وــگول نورد رــباربان یــسدنه و عونت ،قمع زا یــسح زین نآ ۲۲راد هیاــس گنر و هداد شــیامن یــبوخ طوطخ زا هدافتسا اب هناشن نیا یحارط .دنک یم داجیا ار یگناگدنچ رهش یتعنص تفرشیپ رب یدیک أت دناوت یم زین کیناگراریغ و راد هیوازُ .دشاب زور کیژولونکت تلاوحت اب نآ یماگ مه و تنس زا ماهلا اب ،یبظوبا یارب هدش یحارط پیاتوگول ای هتــشون مان شخب ،نهک یتسد قاروا و دانسا رد دوجوم راتشون و برع یسیونشوخ یراتشون ی هناشن .دهد یم لیکشت ار رهش نیا یرصب تیوه زا یمهم یاه قیاق مرف زا هک درــف هبرصحنم یمرف اب یبلاق نورد ،هدــش یحارط رجنم هک هتفرگ رارــق ،دنک یم تیعبت ۲۳واد ناوــنع تحت بارعا یتنــس .)URL 2( )۳ریوصت( دوش یم یلداعتم یفنم و تبثم یاضف داجیا هب
.نآ‌رد‌عونتم‌یاه‌نرتپ‌و‌اه‌گنر‌یریگراک‌هب‌تیلباق‌و‌نروبلم‌رهش‌یرصب‌تیوه‌ی‌هناشن-2ریوصت )www.behance.net(:ذخام
.برع‌یسیونشوخ‌تنس‌و‌واد‌یاه‌قیاق‌مرف‌زا‌ماهلا‌اب،یبظوبا‌رهش‌یارب‌هدش‌یحارط‌ی‌هناشن-3ریوصت )www.underconsideration.com(:ذخام
.رهش‌کرحت‌و‌عونت‌شیامن‌یارب‌هیلا‌دنچ‌ریواصت‌تخاس‌زا‌یا‌هنومن‌و‌کرویوین‌رهش‌یرصب‌تیوه‌یارب‌هدش‌یحارط‌ی‌هناشن-1ریوصت )www.archive.wolffolins.com(:ذخام
تنوف‌و‌سیف‌پیات
دراوم یضعب رد و هدافتــسا دروم یاــه سیف پیات قــیقدت و فــیرعت رگید زا ،روــبزم تامدخ یارب درــف هبرصحنم سیف پیات یــعون یــحارط ترابع ،ســیف پیات .دنتــسه یرصب تــیوه حرط یــلصا یاــه شخب ای ،نیعم ی هزادــنا کی رد نآ عاونا و فورــح ی هعومجم کــی زا تــسا فورح لماــش و هدــش یحارط هچراپکی و نــیعم کبــس اب هــک رــت شیب تنوف هــعومجم کــی یــحارط .تــسا یــشراگن مــئلاع و هرامــش ،اــبفلا هنیمز طخ و یــسرک ،بیکرت ریظن یــیاه یگژیو یاراد ســیف پیات اــی و ،فورح عاــفترا نازــیم ،فورــح یگدیــشک و یگدرــشف میظنت ،فورــح فورح شنیچ و لصاوف ،فورح لاصتا ،ملق تهج ،فورح تماخض .دشاب یم فورح گنر و فورح رد هطقن ،تاملک نیب و هملک کی رد .یاو .نا یکی ،ســیف پیات ود ،کرویوین یرــصب تیوه حرــط رد ی هسدنه یانبم رب هک ۲5ک لاب یتیس یرگید و ۲4فیرس نودب .یس عــفترم ار رهــش کــیفارگوپیات زاــین ،تــسا هدــش نــیازید رهــش یوــگول m لثم فورح یخرب ،فیرس نودب سیف پیات یحارط رد .دنزاس یم دنشاب یم ینیزگیاج لباق و هدش یحارط عونتم لدم راهچ هب ،y ای و
صاخ عاونا یارب ،یقافتا و یــشنیزگریغ تروص هب ینیزگیاج نــیا هــک تردق ،فورح ی هداوــناخ نیا .)URL 3( دریگ یم تروــص تاــطابترا اب ،فورــح زا یضعب یحارط رد ،نآ رــب هولاــع و هتــشاد عیرــس لاــقتنا ات هدــش داــجیا فورــح رــگید اــب یــگنهامهان یــعون یدــمعت یــتلاح رگید تنوف ؛دــننک داجیا کــ ُش بطاخم رد و هدیــسر رظن هب بــیجع دراوم رد و هتشاد یشیامن یدربراک ،ک لاب یتیس ینعی ،رهــش تیوه .)4ریوصت( دوش یم هتفرگ راک هب صاخ تیوه یارب زین نروبلم تنوف ناونع تحت یدرف هبرصحنم تنوف رهش یرصب تیوه زا یمهم شخب هک دیدرگ یحارط رهش نیا یرصب اناوخ ،هدش یحارط فیرــس نودب هک تنوف نیا .دهد یم لیکــشت ار .)5ریوصت( دــنک یم رارقرب طاــبترا دوخ بطاخم اــب تعرــس هب و هدوــب علاضا اــب یگنهامه رد ،رهــش تــنوف یــحارط رد مــلق راد هــیواز عــطق نزو و عافترا یگدیشک اما ،دراد رارق رهش ی هناشن راد هیواز و یسدنه هدــش یحارط ِروطق اتبــسن و هاتوک فرح اب داضت رد ،نآ رد فورح مکً .دشاب یم هناشن ناونع هب یشخب زین یبرع راتــشون اب گنهامه نیتلا سیف پیات کی داجیا ،نآ بلاج یگژیو هک دهد یم لیکشت ار یبظوبا یرصب تیوه حرط زا ،تــسا یــسیلگنا نابز لصفنم فورح رد دوجوم یاه هلصاف شهاک راک نیا و دــشاب یبرع نابز رد لصتم فورح ی هدننک اقلا ،راتــشون ات هدــش ماجنا فرح ره یاهتنا هب ییاه هدیــشک ندرــک هفاضا قــیرط زا هدوب نیا رــب شلات نکمم دح اــت ،سیف پیات نیا یــحارط رد .تــسا ی هتکن .دنوــش کیدزن یبرع فورح مرف هب ،یــسیلگنا فورح مرف هک اــه ینحنم زا راــشرس هــک فورــح نــیا یــحارط رد رــگید هــجوت لــباق لوزن و دوــعص دایز فلاتخا و فورــح عاــفترا توافتم مــتیر ،دنتــسه داجیا یریگمشچ داضت هک ،دــشاب یم ۲۶ردنــسید و ردنــسا طوطخ ای .)۶ریوصت( دشخب یم یشیامن و یزتناف یتلاح نآ هب و تسا هدرک
.یبظوبا‌رهش‌یرصب‌تیوه‌رد‌هتفر‌راک‌هب‌یبرع‌و‌یسیلگنا‌سیف‌پیات-6ریوصت )www.underconsideration.com(:ذخام
.کرویوین‌یرصب‌تیوه‌رد‌هدش‌هتفرگ‌راک‌هب‌یاه‌تنوف-4ریوصت )www.creativereview.co.uk(:ذخام
.نروبلم‌رهش‌یرصب‌تیوه‌یارب‌هدش‌یحارط‌تنوف-5ریوصت )www.underconsideration.com(:ذخام
5۲
۱۳۹۶ زییاپ ،۳ هرامش ،۲۲هرود یمسجت‌یاهرنه-ابیز‌یاهرنه‌هیرشن
یگنر‌تلاپ
زا یعیــسو ی هدودــحم رــب اــه گنر مــیناد یم هــک روــط نامه تفگ نینچ ناوت یم و دنراذگرثا ام یناور و یکیژولویزیف یاه تیلاعف هدادن تذل اــم هب گنر ی هزادنا هــب ،یریوصت رصانع زا کــی چیه هــک رگ نایب تدــش هب اه گنر .دزیگنا یمن رب ار اــم تاــساسحا و فــطاوع و نیرت مهم رگ ا ؛دــندرگ یم نهذ رد فلتخم تاــیعادت هب رــجنم و هدوــب نآ مرــف و گــنر ار یا هدــیدپ رــه ی هدنهد لیکــشت یمــسجت رــصانع زا ام تینهذ تخاــس رد گنر تیمها نازیم تروص نــیا رد ،مــینادب .دش دهاوخ نشور رصانع تیصخش لوط اب ییاه هیام گنر و ،لااــب عابــشا ی هجرد ،دیدــش ییانــشور میرادن دروم نیا رد یتاعلاطا ام اما ؛دننک یم داجیا ناجیه لااب جوم ای ،دراذــگ یم یبصع متــسیس رب یریثأت هــچ دیدــش ینارون یژرــنا هــک اهنت .دــشاب تیمها دجاو نایم نیا رد دــیاب شاعترا جوــم لوط ارــچ تارثا نــیا ی هرابرد نادنمــشناد زا یــخرب هک تفگ نــینچ ناوــت یم ییاهرون ی هلیــسو هــب نوخ شدرگ و یــنلاضع تردــق هــک دــنتفایرد دنک یم ادیپ شــیازفا زمرق و یــجنران ،درز ،زبــس ،یبآ یلاوت اــب و یــگنر .)4۶0 و 45۹ ،۱۳۹۲ ،میاهنرآ(
یانبم رب هک ،کروــیوین یرصب تیوه رد هدــش فیرعت یگنر تــلاپ ناونع هب یکــشم زا هدافتــسا رب ینتبم ،۲۷زربلآ فزوج گنر ی هــیرظن ،دوش یم اه گنر ی هیقب نداد هولج رت لاعف و رت فافش ثعاب هک یگنر یناوغرا ،یرهــش یاه یــسک ات درز یاــه گنر لماــش ،دــش هداهن اــنب ،یدازآ ی همــسجم زا ماــهلا اــب یــبآ و زبــس ،یــجنران ،۲8یــنامک نیگنر راک هب اهرون و اه هیاس عاونا رد دنناوت یم اه گنر نیا یمامت هک تسا یگنر ی هنماد اب یتلاپ زا هدافتــسا .)URL 4( )۷ ریوصت( دنوــش هتفرگ رصانع رگید اب گنهامه ،کرویوین یرصب تیوه رد عونتم و هدرتسگ و کرحت شــیامن ینعی ،یــلصا یژتارتــسا اب اتــسار مه و رهــش یرــصب عابــشا زا هک یبانع زمرق گــنر .تــسا هتفرگ تروص رهــش یــگناگدنچ تیوه یلصا یاــه گنر زــین دیفــس گنر هارمه هــب ،هدــش هتــساک نآ یعرف یاه گنر رانک رد هک دنهد یم لیکــشت ار یبظوبا رهــش یرصب رگید و تعیبط زا ماهلا اب ،نشور ژب و نشور درز ،نشور یبآ ینعی ،نآ
.)8ریوصت( دنا هدش صخشم و نیودت رهش نآ یتیوه یاه هفلؤم
تیاس‌بو
نیا ،تسا هجاوم نآ اب یزاــسدنرب یایند زورما هک یمهم لاؤــس یزاــسدنرب یاه شور رد رــییغت هــب رجنم دناوت یم بو اــیآ هــک تــسا تبثم ار لاوــس نیا خــساپ ناــصصختم بــلغا ؟دوــش نآ تــیریدم و دنور فلتخم یازــجا و لحارم رب اه تیاــس بو یراذگرثا ؛دنا هتــسناد لاقتنا رتــسب ،مایپ ،داــمن اــی تــملاع ،هدــننکدیلوت یــنعی ،تاــطابترا ی هــنماد اــب و دوهــشم ،وا طــسوت اــنعم کرد و هدــننک تفایرد ،ماــیپ .تسا شیازفا هب ور و عیسو دوجو هب زین Prosumer دــننام یدیدج تاحلاطصا هنیمز نــیا رد Production و رادیرخ ینعم هب Customer ی هژاو ود زا یبیکرت هک ،هدمآ مه ار هناسر هک دوش یم قلاطا یدرف هب و دشاب یم لوصحم ینعم هب ندــش وحم هب یلک روط هــب و دناــسر یم فرصم هب مــه و هدرــک دــیلوت هراــشا لاــتیجید رــصع رد هدــننک فرصم و هدــننک دیلوت نــیب یاــهزرم رب ،رتویپماک یاــیند و تــنرتنیا هک هلأــسم نیا رــس رب اــم یــمامت .دراد عاونا ؛میراد رــظن قفاوت ،هتــشاذگ رایــسب رثا زورما یایند یناــسر علاطا ،۳0ینابزیم یاه سیورــس ،۲۹روحم بو عماجم لماــش ،بو یاه هنومن یراذگ ک ارتــشا هب یاه تیاــس ،۳۲اــه یکیو ،۳۱یــعامتجا یاه هکبــش هک دنهد یم هئارا ار تاطابترا زا دیدج یلدم ،۳4اه گ لابو و ۳۳اهوئدیو .)۱8۷-۱۷۳ ،۱۳۹۱ ،ینید( تسا هدش اه هنیزه شهاک هب رجنم نابطاخم اب دنرب ساــمت ی هطقن نیلوا دنناوت یم ،اه تیاــس بو ،دنشاب دنراد روضح رهش زا جراخ رد هک ینیبطاخم صوصخ هب ،دوخ کی تیاــس بو یلک روط هب .دنا ناوارف تــیمها زئاح تــهج نــیا زا و »باذج نیرتیو« کــی دننام هک ددرــگ یم یحارط فده نیا اــب رهــش ناحارط دراوم بلغا رد نیاربانب ؛دنک شقن یافیا رهــش یفرعم یارب دنهد یم رارق رــظن دم ار هتکن نیا ،یرهــش بو یاــه هژورپ تاــحفص مامتا هب و هــتفرگ تروص عیرــس یلیخ دیابن تیاــس بو زا دــیدزاب هــک
رگید‌و‌تــعیبط‌زا‌ماــهلا‌اــب‌هدــش‌فیرعت،یبظوبا‌رهــش‌یرــصب‌تــیوه‌یــگنر‌تــلاپ-8رــیوصت
.هقطنم‌یتیوه‌یاه‌هفلؤم )www.underconsideration.com(:ذخام
.کرویوین‌رهش‌یرصب‌تیوه‌حرط‌رد‌هدافتسا‌دروم‌یگنر‌تلاپ-7ریوصت )www.archive.wolffolins.com(:ذخام
یا هعومجم هب هحفص کی ی هدهاشم اب ار ناربراک دیاب هکلب ،دــسرب نداد کنیل نیاربانب ؛داد تــهج و هدرک ییامنهار رــگید تاــحفص زا یا هعومجم هب زهجم ار ربراک ،اه تیاس بو ی هناقلاخ ندرک لصتم و .دنک یم ناکم زا یصاخ کرد و نوگ انوگ براجت زا یصخش و ناکم دنرب تــیوه نایب هــک تفگ نینچ ناوت یم یــلک روــط هــب رد تیاــس بو طــسوت ،بطاخم نهذ رد نآ زا یــصاخ رــیوصت داــجیا
:تسا ریذپ ناکما دعب هس اه تیلاعف ی هرابرد هک یتاعلاطا عون قیرط زا ،دنرب راتفر ناــیب .۱
.دوش یم هئارا رهش رد هتفرگ تروص یاهدادیور و تیوه دــننام یرصانع ؛رهــش تــیوه سوــملم رــصانع باــتزاب .۲ قیرط نیا زا ناوــت یم هــک...و ۳5مــکبو ،ریواصت یرــلاگ ،رهــش یرــصب
.)۱0و ۹ریواصت( داد شیامن ار رهش یاه ییاراد دنرب یاه شزرا و تین نایب و شیامن لماش ،دنرب تاطابترا نایب .۳ نآ قیرط زا رهش کی یرادرهش هک ییاه هار شیامن دننام ییاه شور اب
.)Florek et al., 2006, 277( تسا لماعت رد رهش مدرم مومع اب
یتاغیلبت‌یاه‌نیپمک
یــسایس ای یماظن تایلمع کــی یانعم هب لــصا رد نــیپمک تــغل تین و دصق اب صخــشم فده هورگ یور رــب دودحم ی هــیحان کــی رد میرب یم مان یــتاغیلبت نیپمک زا هک یــنامز .تــسا هدــش نییعت شیپ زا یتاغیلبت نــیپمک کــی رد ؛تــسا رظندم یهباــشم یاــنعم اــبیرقت زــینً ناگدــننک فرصم علاــطا هــب یــعمج یاه هناــسر زا هدافتــسا اــب یــمایپ ،هدنزومآ دناوت یم و تسا تاغیلبت دروم عوضوم ی هرابرد هک دــسر یم فده .)۱۲ ،۱۳۹4 ،دــنربرتنیا( دــشاب هدنهد یهاگ آ ای و هدــننک دعاقتم یمهس بسک دناوت یم لوصحم هاگیاج هب هتسب یتاغیلبت نیپمک کی رازاب مهس شرتسگ و ظفح ،)دیدج تلاوصحم مان نتخادنا اج( رازاب زا
هباــشم تلاوصحم اب و دنراد روضح رازاــب رد هک یــتلاوصحم دروــم رد(
و تلاوصحم یارب( رازاــب رد روضح نلاعا و موادت اــی و )دننک یم تــباقر .)۱5 و ۱4 ،۱۳8۱ ،نارگید و یناجرفسا( دشاب )هدش هتخانش یاه مان ،مادرتــسمآ یرصب تیوه ی هیلوا حرــط ی هئارا زا ســپ لاــس کی مادرتــسمآ نــم« ناوــنع تــحت یــنیپمک .م ۲004 لاــس ربماتپــس رد یاه هنومن نیرت فورعم زا یکی دوخ عون رد هک داتفا هار هب ۳۶»متسه فده و هتشگ بوسحم رهــش یزاــسدنرب یارب یتاغیلبت یاه نیپمک یاــه شزرا ی هتــسه ییاــسانش قــیرط زا ،رهــش زا یــهاگ آ داــجیا نآ ،رهــش ی هرابرد یهاگ آ شــیازفا رــب هولاع نــینچمه ؛دوــب نادنورهــش تارــییغت هــب ندیــشخب تعرــس یارــب یروزــیلاتاک شــقن رد نــیپمک نیپمک نیا ی هناــشن یحارط رد .درــک لمع رهــش رد تــبثم یــقیقح و ،زمرق و دیفــس ینعی ،رهــش یرصب تــیوه تــلاپ یــلصا یاــه گنر زا
۳۷رینوآ تنوف ینعی ،رهش یرصب تیوه یارب هدــش هتفرگ رظن رد تنوف ی هئارا و مجح بلاق رد هناــشن نیا یحارط اب سپس و دــش هدافتــسا نیرت یندنامدای هب زا یــکی هب ار نیپمک نیا ،یرهــش یاــهاضف رد نآ .)۱۱ریوصت( درک لیدبت یرهش تیوه ی هعاشا یاه نیپمک حرط زا تدــم ینلاوط تــیامح یارب زــین یــنوگ انوگ یاــه نیپمک زا یــفلتخم یاه هناــسر زا و دــش یزادــنا هار کروــیوین یرــصب تــیوه هرهب ،نیلانآ و یطیحم تاغیلبت ،یپاچ یاه هناسر ،نویزیولت هلمج اه نیپمک نیا زا یکی ؛دوــش هداد هعاــشا رظن دروم مایپ ات دــش هتفرگ ،دوخ یبایرازاب رد هــک دوــب ۳8»تــسا کویوین نیا« راعــش اــب یــنیپمک نینچمه و ایناپــسا ،ایلاتیا ،دنلریا ،ایناتیرب هلمج زا یددعتم طاــقن ،نوتــسوب نوــچمه ییاهرهــش ،اکــیرمآ دوــخ رد یــگناخ تروــص هــب فدــه .)URL 5( تــفرگ هناــشن ار وینوتنآ ناــس و یــمایم ،اــیفلدلایف ،یتــسود هداوناخ ســح داــجیا رــب زــکرمت ،نــیپمک نــیا رد تاــغیلبت
.رهش‌تیاسبو‌رد‌مادرتسمآ‌یرصب‌تیوه‌رصانع‌یریگراک‌هب-10ریوصت )www.edenspiekermann.com(:ذخام
.رهش‌تیاسبو‌رد‌کرویوین‌یرهش‌یرصب‌تیوه‌رصانع‌یریگراک‌هب-9ریوصت )www.NYCgo.com(:ذخام
.یرهش‌یاضف‌رد‌مجح‌بلاق‌رد‌نآ‌یارجا‌و‌رهش‌یرصب‌تیوه‌تنوف‌و‌اه‌گنر‌اب‌گنهامه‌تروص‌هبI amesterdamنیپمک‌یارب‌هدش‌یحارط‌یوگول-11ریوصت )www.kesselskramer.com(:ذخام
54
۱۳۹۶ زییاپ ،۳ هرامش ،۲۲هرود یمسجت‌یاهرنه-ابیز‌یاهرنه‌هیرشن
،یگرزب شــیامن و زــیگنا ناجیه یرهــش ناوــنع هــب کروــیوین شــیامن .)۱۲ریوصت( دوب نآ کرحت و عونت
یبایریسم‌متسیس
ریــسم رتهب باختنا تــهج رد ار اــم هک ییاه هناــشن هــعومجم هــب ناــمرورم و روــبع و لــقن و لــمح ،یــکیفارت یاــه شلاچ هــب و یراــی نیا رصانع یخرب هک دنیوگ یم یبای ریــسم متــسیس ،دنهد یم خــساپ اب هک هدوــب یریوصت رــگید یخرب و یراتــشون ،اه هناــشن ی هــعومجم یعازتنا یــحرط رگید یخرب و هدرــک رارقرب میقتــسم طاــبترا ،عوــضوم یارــب یــنیزگیاج دــنناوت یم اه هناــشن و مــئلاع هــعومجم نــیا ؛دــنراد .دنشاب رظن دروم دصقم ی هرابرد درف هب درف و یملاک ندیسرپ رادروخرب رایــسب تیمها زا هــچنآ ،اه هناــشن زا عون نــیا یــحارط رد ،تاعلاطا عیرس لاقتنا یارب یگداــس و حوضو هک تــسا نیا دــشاب یم رت قفومان هــجیتن ،دنــشاب رت مهبم مئلاع هــچ ره و دــشاب حرــط یــگژیو ،یــتاعلاطا دــنناوت یم یــبای تهج مــئلاع عاوــنا .دوــش یم بوــسحم .)۱۲0 ،۱۳۹0 ،رهپس( دنشاب یتاغیلبت ای و ینوناق ،یشزومآ ،هدنناسانش یبولطم لکش هب ،اکینوماتناــس رهــش یبایریــسم متــسیس یحارط رد ی هناــشن و اه گنر دــننام یرهــش یرــصب تــیوه ی هدنزاــس رــصانع زا ی هنیمز سپ ای و رانک رد متسیس نیا رد ؛تــسا هدش هتفرگ هرهب رهــش ،رهــش دیدج ی هناــشن زا ،اه ناکم یفرعم و ییوگدماــشوخ یاــهولبات قیرط نیا زا و تسا هدش هدافتسا نآ یرصب تیوه یاه گنر و تنوف ناونع هب مئلاع نیا زا ،رهش یکیفارگ رصانع رد یگنهامه داجیا رب هولاع
.)۱۳ریوصت( دوش یم هدافتسا رهش یرصب تیوه جیورت یارب یا هناسر
مارگوتکیپ
اب و یا هــعومجم تروــص هب هــک یرــیوصت یاه هناــشن و مــئلاع هــب هئارا دوخ هب طوبرم یاضف و وج رد ،دنوــش یم یحارط ناسکی کبــس .دوش یم هتفگ مارگوتکیپ ،دنتــسه ناگدننک هعجارم یامنهار و هدــش هزورما ،دش موسوم یناتساب یاه هتشونریوصت هب ادتبا رد هک هژاو نیا هک دوــش یم قلاطا یکیفارگ یاه هناــشن زا عوــن نیا هــب لیلد نــیا هــب فلتخم طاقن زا مدرم یمامت یارب مهف لباق و کرتشم ینابز دناوت یم و یگنهرف فلتخم یاه هدر زا بطاخم یاه هورگ عاونا اب و دــشاب ایند فلتخم یاه نابز و طخ فعض طاقن و دنک رارقرب طابترا یموق یتح ای .)۷8-۷۶ ،۱۳۹۳ ،رهپس( دزاس عفترم ار زورما ناهج اــب بــسانتم ی هدــش یحارط یاــه مارگوتکیپ ی هــعومجم زا زا لکــشتم هــک کروــیوین رهــش یاــه مارگوتکیپ ،رهــش یرــصب تــیوه هدــش یحارط رهــش ی هناــشن دیرگ زا هدافتــسا اــب و هدوــب هناــشن ۲50 ،یــتلود یاه نامتخاــس رد فــلتخم مــیهافم شــیامن یارــب ،تــسا هتفرگ راک هــب ...و لــقن و لمح ،یــشزرو تلایهــست اــت ناتــسرامیب زا نابز ،دندوبن طلــسم یــسیلگنا نابز هب هک یــنابطاخم یارــب و هدــش .)URL 4( )۱4رــیوصت( تــسا و هدوــب یدــمآراک یرــیوصت یاــمنهار و تیوه حرــط هــب هــک یرــگید مــهم یرهــش یاــه مارگوتکیپ ی هــنومن زا لدتــسم و عیــسو ی هعومجم کی ،دــش هدوزفا مادرتــسمآ یرــصب تحت هنادرم یاهروگیف زا لکــشتم رلاودم یمتــسیس ،اــه مارگوتکیپ یریگراک هب تــیلباق هــک دوب ۳۹وــیا ناوــنع تــحت ،هــنانز و مادآ ناوــنع یرنه شخب ریدم .دوــب اراد ار فلتخم یاــه بیکرت و اــه تیعقوم رد حیضوت هــنوگ نیا هــعومجم نــیا ی هراــبرد مادرتــسمآ یرــصب تــیوه قلخ یارب هک یا هناــشوگیزاب و هجوت لــباق یکیفارگ رازــبا« :دــهد یم یاه هصرع رد درــبراک اب ،تاــعلاطا لاــقتنا و یرــیوصت یاه ناتــساد ،یرصب تیوه لمکم رصانع رگید و تاغیلبت ،اهروــشورب رد نوگ انوگ .)URL 6( )۱5ریوصت( »دننک یم راک یبوخ هب
یریگراک‌هب‌اب،»تــسا‌کرویوین‌نیا«نیپمک‌یارــب‌هدــش‌یحارط‌یاهرتــسوپ‌هنومن-12رــیوصت .نآ‌یرصب‌تیوه‌حرط‌و‌رهش‌یفرعم‌یارب‌رهش‌یوگول ).www.underconsideration.com(:ذخام
.نآ‌یحارط‌رد‌رهش‌ی‌هناشن‌زا‌یریگ‌هرهب‌و‌رهش‌یرصب‌تیوه‌یاه‌هفلؤم‌اب‌گنهامه‌تروص‌هب‌هدش‌یحارط،اکینوماتناس‌رهش‌یبایریسم‌متسیس-13ریوصت )www.sussmanprejza.com(:ذخام
یراذگ ک ارتشا هب ،تسین هلئسم ییاهنت هب یرصب تیوه یحارط هب ؛دنک داــجیا زیامت دناوت یم هــک تــسا نآ ی هنادنمــشوه و هدرتــسگ تیوه حرط هک دنریگ یم میمصت هراب نیا رد ،رما ناصصختم لیلد نیا هب ییاهرتــسب هچ و ینامز هچ رد ،ار دنرب یتیوه رصانع رــگید و یرــصب .دننک داــجیا ساــمت دوخ بــطاخم اب یــترابع هــب و دــنراذگب شــیامن اب ،ار هدــننک فرصم اــی بــطاخم هــک دراد دوــجو یــفلتخم یاه هناــسر
.کرویوین‌دیدج‌یرصب‌تیوه‌یارب‌هدش‌یحارط‌یاه‌مارگوتکیپ‌ی‌هعومجم-14ریوصت )www.creativereview.co.uk(:ذخام
دهدب نآ ی هرابرد یــتاعلاطا ،دنک ریگرد ناکم ای و نامزاــس ،لوــصحم یردق هب اه هناــسر نیا ی هنماد یگدرتــسگ ؛دزادرپب نآ ی هعاــشا هب و نینچمه و هدوبن رــسیم هلاقم نیا رد اهنآ یــمامت ندرب مان هــک تــسا ی هدهع رب هناسر باختنا ،اه حرط زا یخرب یارجا رد تسا رکذ هب مزلا ثحب لیلد نــیمه هــب ،تــسا کــیفارگ ناــحارط زا رــیغ یــناصصختم .مینک یم راذگ او رما ناصصختم هب ار نآ رت لصفم
.مادرتسمآ‌دیدج‌یرصب‌تیوه‌رد‌رلاودم‌یاه‌مارگوتکیپ‌ی‌هعومجم-15ریوصت )www.designbridge.com(:ذخام
هجیتن
لصاح یــجیاتن ،شــهوژپ نیا رد هــحورطم ثــحابم هــب هــجوت اــب ،شهوژپ نــیا یــلک ثحب .دــندرگ یم نــییبت لکــش نــیدب هــک دــیدرگ اهرهــش یریوصت تیوه یاــه حرط ی هدنهد لیکــشت رــصانع یــسررب تلاپ ،سیف پیات ،هناــشن هب ناوت یم اــهنآ ِنیرت مهم زا هک تــسا هدوــب و یبایریــسم متــسیس ،یــتاغیلبت یاــه نیپمک ،تیاــس بو ،یــگنر اه تکرش و تامدخ ،اهلااک دننامه اهرهش .تشاد هراشا اه مارگوتکیپ ،هدننک گنهامه یحرط اب و دنشاب رادروخرب یرصب تیوه زا دنناوت یم و جیورت و هعاــشا هب ،ددرــگ یم هئارا کیفارگ ناــحارط ی هلیــسو هب هــک یزیچ تیوه دناوتب هک نآ یارب حارط کی .دنزادرپب دوخ یزاسزیامتم یلک ی هعومجم و رــصانع دــیاب ،دــهد شیامن یرــیوصت تروــص هــب ار ییاه هناشن هب ار دوخ ی هجیتن سپس و هدرک کرد تسرد ار یا هدیدپ ،دمآراک ِیرهــش یرصب تــیوه یحارط روــظنم هب .دنک هــمجرت روــصم لیلد هب اهرهــش تیوه زا یهاگ آ .دوــش کرد رهــش نآ تیوه ادتبا دیاب ماجنا قیرط زا زج ،اهنآ یتیوه نوگ انوگ یاه هفلؤم و رصانع یگدیچیپ .دشاب یمن ریذپ ناکما نوگ انوگ تاعلاطم و تاشیامزآ یرهش یرصب تیوه یاه حرط نیرت مهم یــسررب جیاتن نینچمه بلغا رد اهرهش یارب یریوصت تیوه فیرعت رد ناحارط هک داد ناشن دننام ،یرــصب تیوه یاــه حرط عاوــنا رــگید لوــمعم رــصانع زا دراوــم هرهب دوخ رظن دروم تیوه نایب رد ...و گنر ،سیف پیات ،هناشن عاونا یارب حارط هــک تــسا نیا رد اه توافت نیرت مهم زا یکی اــما ؛دــنریگ یم رد دوــجوم عوــنصم یــتیوه یاــه هفلؤم زا ،رــت شیب یــگنهامه داــجیا ،نآ یطیحم کیفارگ رصانع رگید ای و یبایریسم متسیس دننام ،رهــش هب .دنک یم هدافتــسا دوخ دوصقم ی هعاــشا یارب یتاناکما ناوــنع هــب تیوه تخاس رد قیرط ود زا دنناوت یم کیفارگ ناحارط ،رگید ینایب ؛دنشاب رثؤم هدش هتخانش یدنرب هب نآ ندش لیدبت و رهش یریوصت
عونصم یاه هفلؤم زا یخرب یحارط و رهش تینیع رد یراذگرثا رب هولاع دنناوت یم ،...و اه مارگوتکیپ و یبایریسم متسیس دننام نآ رد دوجوم تیوه یحارط یــنعی ،نآ زا لصاح تــینهذ و اــه هدومنزاب تخاــس رد .دنشاب راذگرثا زین فلتخم یاه هناسر قیرط زا نآ ی هعاشا و یرصب یاه حرط عاوــنا رگید اب یرهــش یرصب تیوه تهابــش ناوــتب رــگ ا شرتسگ و دشر ی همانرب هب زاین ار تلاوصحم ای و اه نامزاس یرصب تیوه یاه هناــسر و اهدادیور رد حرط رارــکت و هعاــشا و تدمدنلب تروص هــب رگید اب نآ تواــفت نیرت مهم ،تــسناد تیقفوم لوصح یارب فــلتخم یایوپ و اتــسیاریغ تیفیک ،هــناگدنچ تــیهام ،زین هباــشم یاــه حرط ریواصت بلاق رد ار دوخ هک تسا اه هناشن رگید عاونا اب سایق رد ،هناشن نیرت مهم ؛دهد یم ناشن فلتخم یاه گنر و اه هیام شقن ،هیلا دنچ دوبن و اهرهــش تیوه ی هناگدنچ تیهام ،یدرکیور نینچ ذخا لیلد .تــسا رییغت نودب و تباث مرــف کی رد اهنآ ی هــمجرت و ریــسفت ناکــما فلتخم یاه یسررب یپ رد و شهوژپ نیا رد هک یرگید ی هجیتن و هتــشاد اهرهــش تیاــس بو یلااب تیمها زا تیاکح ،دیدرگ لــصاح یشقن رهش یرصب تیوه رصانع نیرت مهم زا یکی ناونع هب هناسر نیا ،دنراد رارق رهش زا جراخ هک ینیبطاخم یارب نآ تیوه نایب رد یساسا رثا رهــش زا تبثم ریوصت تخاــس رد دناوت یم تیاــس بو .دــنک یم اــفیا هدش یدنب هتسد تاعلاطا ی هئارا اب ریثأت نیا و دشاب هتشاد یدوهشم تروص هطوبرم بلاطم هب نداد کنیل و مئاد یناسر علاطا ،مجسنم و هضرع یارــب بــسانم تاعلاطا باختنا رــب هولاع نــیاربانب .درــیذپ یم هجوت زین اهنآ ی هــئارا ی هویــش و یرهاظ یامن هب دیاب ،نیبطاخم هــب اب .درک هعجارم ،رما نیصصختم هب نآ تــسرد یحارط یارب و تــشاد
5۶
۱۳۹۶ زییاپ ،۳ هرامش ،۲۲هرود یمسجت‌یاهرنه-ابیز‌یاهرنه‌هیرشن
تیوه یاه حرط اب ییانشآ رب هولاع هک تسا دیما شهوژپ نیا ماجنا مزلا یــنابم اــب ،نارــیا زا جراــخ رد اهرهــش یارــب هدــش یحارط یرــصب هجوت ی هنیمز و هدــش انــشآ هنیمز نیا رد یلوصا یتیلاعف ماجنا یارب
.ددرگ مهارف ناریا رد ،رظن دروم ثحابم هب کیفارگ ناحارط
اه‌تشون‌یپ
،تساپون یا هزوح نآ یحارط و یرهش یرصب تیوه ثحبم هک ییاج نآ زا ۱ دودعم ،دنا هدرک هئارا دوخ نآ زا ار یحرط نینچ نونک ات هک ییاهرهش دادعت رد و رت شیب تمدق زا اه هنومن نیا زا یخرب نایم نیا رد ؛دنرامش تشگنا و هب هک هدوب نآ رب یعس قیقحت نیا رد ؛دنرادروخرب یرت شیب ترهش هجیتن .ددرگ هراشا اه هنومن نیا یمامت 2 Objectivity.
3 Subjectivity.
4 Infrastructure.
5 Landmark.
6 Knon.
7 Semantic.
8 Antique-Modern.
9 Basic-Unique.
10 Urban- Traditional.
11 Casual- Elegant.
12 Delicate- Functional.
13 PCA: Principal Component Analysis.
14 Tagline.
15 Logotype.
16 Monogram.
17 Symbol.
18 Sign.
19 Icon.
رد .م۱۹۶5 لاسرد ار دوخ راک هک یدنرب ی هرواشم یللملا نیب تکرش ۲0 نیدنچ هک .م۲00۱ لاس ات و درک زاغآ وکیسنارفناس و کرویوین ،ندنل رهش هس هورگ ی هعومجم ریز ناونع هب ،دوب هدرک اپ رب ایند رساترس رد رگید ی هبعش .تسویپ نآ هب ماک ینمآ 21 Landor’s Sydney.
22 Gradient.
23 Dhow.
24 NYC Sans.
25 City Block.
26 Ascender, Descender.
.دوب )۱۹۷۶-۱888( ناملآ دلوتم ،ییاکیرمآ ملعم و شاقن :Josef Albers 2۷ .دوب متسیب هدس نازادرپ گنر نیرت هتسجرب زا و ،یسدنه عازتنا ناعفادم زا وا
28 Bowie Purple.
29 Web-Based Communication.
30 Hosted Service.
31 Social- Networking.
32 wikis.
33 Video-Sharing Sites.
34 Blogs.
35 Webcam.
36 I Amesterdam.
37 Avenir.
38 This is New York City.
39 Eve and Adam.
عبانم‌تسرهف
،)قلاخ مــشچ یــسانشناور( یرصب ک اردا و رــنه ،)۱۳۹۲( فــلدور ،مــیاهنرآ یناــسنا موــلع بــتک نــیودت و هــعلاطم نامزاــس ،مــجنپ پاــچ ،رــگخا دــیجم
.نارهت ،)تمس( اه هاگشناد کی رد .)۱۳8۱( اضریلع ،رفدوعــسم و نیــشفا ،یتــشآ و دازرهــش ،یناجرفــسا یتاغیلبت رواــشم سناژآ کی یاه تیلوئــسم و ؟درذــگ یم هچ یــتاغیلبت نــیپمک
.نارهت ،ون گوراد ،مود پاچ ،؟تسیچ پاچ ،نارهت رهش تیوه هب یهاگن ،رهش تیوه ،)۱۳88( یفطصم ،رفدازهب
.نارهت ،رهش رشن ی هسسوم ،موس اــضردمحم ،دراوــم و اــه هیرظن ،یرهــش گــنیدنرب ،)۱۳۹۲( تــیک ،یــنید
.نارهت ،رولبت رشن ،لوا پاچ ،یمتسر .نارهت ،سمره ،لوا پاچ ،اه هناشن رب یحرش ،)۱۳۹۳( دوعسم ،رهپس یــحارط ی هراــبرد یــیاهراتفگ ،مارــگ اتنپ تلااــقم ،)۱۳۹0( دوعــسم ،رهپــس
.نارهت ،تاراشتنا و پاچ نامزاس ،لوا پاچ ،کیفارگ ،دنرب ناگژاو گــنهرف )ناتــسیوس فــج :راتــساریو( ،)۱۳۹4( دــنربرتنیا هورــگ
.نارهت ،هتیس تاراشتنا ،مود پاچ ،یناقمی یلعزبس یربک و اتسور دمحا Florek, Magdanela; Insch, Andrea & Gnoth, Juergen )2006(, City Council websites as a means of place brand identity communication, Place Branding, 2, 4, 276–296.
Kongprasert, Nattapong & Virutamasen, Porngarm )2015(, Tourist Perceptions to Cultural Identity: The Case of Thai Experience , Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 167 – 174.
Millman, Debbie )2012(, Brand Bible: the complete guide to build- ing, designing, and sustaining brands, Rockport Publishers-Beverly, Mass.
Tataroğlu, Nihal; Karataş, Asli & Erboy, Nedret )2015(, An Evalua- tion On The Process of Being A Brand City Of Muğla", Procedia - So- cial and Behavioral Sciences, 210, 114 – 125.
URL1: https: //www.behance.net/gallery/276451/city-of-mel- bourne... ۹5/۷/۲۷ رد یسرتسد
URL2: http://ourabudhabi.ae/en/our-branding.html...
...۹5/۷/۲۷ رد یسرتسد
URL3:https://www.creativereview.co.uk/rebranding-new- york- city/ ...۹5/۷/۲5 رد یسرتسد
URL4: http: //www.fastcodesign.com/3060794/nyc-gets-a-ma- jor-rebrand-and-its-first-official-pictograms ... رد یسرتسد ۹5/۷/۲۷
URL 5: http: //www. NYCgo.co ... ۹5/۷/۲۶رد یسرتسد URL 6: http: //www.designbridge.com/claire-parker-reviews- amsterdam-citys-new-identity ... ۹5/۷/۲۷ رد یسرتسد
