هﺪﮑﺸﻧاد
ي ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور و ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ
ﯽﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ
نﺎﯾﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻪﺟرد ﺖﻓﺎﯾرد ياﺮﺑ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ي
ﻪﺘﺷر رد ي
هروﺎﺸﻣ ﺶﯾاﺮﮔ
هداﻮﻧﺎﺧ
:ناﻮﻨﻋ
ﺶﻧاد ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻮﻣآ
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ناز
دﺎﺘﺳا ﺎﻤﻨﻫار :
ﺮﺘﮐد ﯽﻨﯿﻌﻣ يﺪﻬﻣ ﺎﯿﮐ
دﺎﺘﺳا روﺎﺸﻣ :
ﺮﺘﮐد ﺪﻫاز لدﺎﻋ
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ :
ﯽﻋرﺎﺷ ﻪﻨﻣآ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 94
ب
مﺎﻧ ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ ﻮﺠﺸﻧاد
ﯽﻋرﺎﺷ : مﺎﻧ ﻪﻨﻣآ :
ناﻮﻨﻋ نﺎﯾﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ: ﺶﻧاد ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا نازﻮﻣآ
دﺎﺘﺳا ﺎﻤﻨﻫار ﺘﮐد : ﯽﻨﯿﻌﻣ يﺪﻬﻣ ﺮ ﺎﯿﮐ
دﺎﺘﺳا وﺎﺸﻣ :ر ﺮﺘﮐد ﺪﻫاز لدﺎﻋ
ﻊﻄﻘﻣ ﻠﯿﺼﺤﺗ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ:ﯽ
ﻪﺘﺷر
هروﺎﺸﻣ :
ﺶﯾاﺮﮔ هداﻮﻧﺎﺧ : هﺎﮕﺸﻧاد
ﻖﻘﺤﻣ: ﯽﻠﯿﺑدرا
هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور و ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ: ﺦﯾرﺎﺗ
:عﺎﻓد /17 /5 94 داﺪﻌﺗ
ﺤﻔﺻ :تﺎ 109
هﺪﯿﮑﭼ : ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﺶﻧاد ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻣآ نازﻮ ﺮﺘﺧد يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا .دﻮﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ 11171
ﺮﻔﻧ ﺶﻧاد ﺮﺘﺧد زﻮﻣآ ﻪﻄﺳﻮﺘﻣ سراﺪﻣ
مود هرود ﮏﯾ ﻪﯿﺣﺎﻧ
لﺎﺳ رد ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ -
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ -94
داﺪﻌﺗ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ زا .دﻮﺑ93 نﺎﮔرﻮﻣ و ﯽﺴﺟﺮﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ لوﺪﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﻔﻧ370
ﺎﺑ
يﺎﻔﻟآ ) (،0.05 ﺪﻣ ﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻧﻮﻤﻧ شور ﺎﺑ ناﺮﯿﺑد و ناﺮﯾ
ﻪ ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
.ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺲﭙﺳ
ﺮﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ود سﺎﺳا ناﺰﯿﻣ
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻋﺎﺳ ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا و
؛ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺮﻔﻧ183 .دﻮﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻞﺑﺎﻗ
ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ،ﺶﻫوﮋﭘ شور -
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻊﻤﺟ ﺖﻬﺟ .دﻮﺑ
هداد يروآ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﺎﻫ
» ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻖﻘﺤﻣ
« ﺳا هدﺎﻔﺘ ﯽﯾاور ﻪﮐ ﺪﺷ
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺐﺣﺎﺻ ﺪﯿﯾﺄﺗ ﻪﺑ نآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﺐﯾﺮﺿ و هﺪﯿﺳر ناﺮﻈﻧ
ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺟا ﺎﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
) /97 (0 هداد .ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
رﺎﻣآ يﺎﻫ ي ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ و ) ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا ﯽﻓﺎﺸﺘﮐا ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ
و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ (
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻞﻣﺎﻋ 12 ) و ﻪﻧﺎﻤﯿﻤﺻ ﻂﺑاور ناﺪﻘﻓ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮐرﺎﮐ
عﻮﻨﺗ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ياوﺰﻧا ،ﻪﻧﺎﺘﺳود ،ﯽﺒﻠﻃ
ﯽﻣﺎﻨﻤﮔ عﻮﻧ و نﺎﻣز تﺪﻣ ،ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ،ﯽﺒﻫﺬﻣ تادﺎﻘﺘﻋا ،دﺮﻓ ﺖﯾﻮﻫ
ﻪﻨﯾﺰﻫ ،ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ تﻼﮑﺸﻣ ،ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ سﺎﺴﺣا ،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯿﯾﺎﭘ
ا و ﯽﮔدﺮﺴﻓا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا باﺮﻄﺿ
( رد
عﻮﻤﺠﻣ
؛ ﺪﺻرد 73 ﺲﻧﺎﯾراو زا ﺶﻧاد ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا
نازﻮﻣآ ﺮﺘﺧد يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ
.ﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﺑ زا و ﻦﯾا
،ﻞﻣاﻮﻋ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ هداﻮﻧﺎﺧ ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮐرﺎﮐ )
/461 (11 و راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﺘﺳود و ﻪﻧﺎﻤﯿﻤﺻ ﻂﺑاور ناﺪﻘﻓ )
/049 (9 ﺶﯿﺑ ﻦﯾﺮﺗ
ﻢﻬﺳ ﻞﻣﺎﻋ و ﺘﺟا باﺮﻄﺿا و ﯽﮔدﺮﺴﻓا راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤ
) /520 (3 ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻢﻬﺳ ﺪﻧراد ار .
ﺪﯿﻠﮐ هژاو ﺎﻫ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ :
،
،ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا هداﻮﻧﺎﺧ ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮐرﺎﮐ
، ﺶﻧاد نازﻮﻣآ .
أ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ
ناﻮﻨﻋ و هرﺎﻤﺷ
ﻪﺤﻔﺻ
:لوا ﻞﺼﻓ تﺎﯿﻠﮐ
ﺶﻫوﮋﭘ
-1 - 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
. 2
-1 - 2 ﻪﻠﺌﺴﻣ نﺎﯿﺑ ...
...
...
...
4
-1 -3 ﻪﻠﺌﺴﻣ تروﺮﺿ و ﺖﯿﻤﻫا ...
...
...
10 -1 -4 ﺶﻫوﮋﭘ فاﺪﻫا ...
...
...
12 -1 - 5 لاﺆﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ...
...
...
...
. ...
12
-1 -6 ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ...
...
...
...
...
13 -1 - 7 ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ...
. ...
...
13 :مود ﻞﺼﻓ
ﯽﻧﺎﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻈﻧ
-2 -1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
15 -2 -2 يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ...
...
...
15 -2 - 3 ﯽﮔﮋﯾو و يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﻒﯾﺮﻌﺗ و مﻮﻬﻔﻣ نآ يﺎﻫ
...
...
17
-2 - 4 ﺖﯿﻫﺎﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا ...
. ....
..
...
23
-2 - 5 يزﺎﺠﻣ دﺎﯿﺘﻋا ﯽﺳرﺮﺑ ...
...
..
...
...
...
27
-2 - 6 يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ درﻮﻣ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻫﺎﮔﺪﯾد ...
...
..
...
...
...
30
-2 -6 - 1 يﺎﻬﻫﺎﮔﺪﯾد ناور
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ...
...
...
..
...
31
-2 -6 - 2 يﺎﻬﻫﺎﮔﺪﯾد ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ...
..
...
...
...
..
...
...
34
ب
-2 - 7 ﺖﺻﺮﻓ ﺶﻟﺎﭼ و ﺎﻫﺪﯾﺪﻬﺗ ،ﺎﻫ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ يﺎﻫ
...
...
..
...
...
...
37
-2 -7 - 1 ﺖﺻﺮﻓ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ يﺎﻫ ...
...
...
..
...
...
...
37
-2 -7 - 2 ﺪﯾﺪﻬﺗ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ يﺎﻫ ...
...
..
...
...
...
39
-2 -7 - 3 ﺶﻟﺎﭼ و يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ هداﻮﻧﺎﺧ يﺎﻫ
...
..
...
...
57
-2 -7 - 4 ﺶﻟﺎﭼ و يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﺖﻣﻮﮑﺣ يﺎﻫ
ﺎﻫ ...
...
...
...
58
-2 - 8 ﺶﻧاد ﺶﯾاﺮﮔ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ نازﻮﻣآ
. ...
. ...
...
...
60
-2 - 9 ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ...
...
...
...
...
...
..
...
61
-2 - 10 ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ رﻮﺸﮐ زا جرﺎﺧ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
...
...
..
....
...
61
-2 - 11 ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﺎﺠﻧا يﺎﻫ
رﻮﺸﮐ ﻞﺧاد رد ﻖﯿﻘﺤﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد هﺪﺷ م ...
....
...
. ...
65
-2 -12 ﻊﻤﺟ ﻪﺻﻼﺧ و يﺪﻨﺑ ...
...
...
...
..
...
....
...
70
ﻞﺼﻓ مﻮﺳ : شور و داﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
-3 - 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
73
-3 - 2 ﺶﻫوﮋﭘ شور ...
...
...
...
...
73
-3 - 3 يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ...
...
...
...
...
73
-3 - 4 ﻪﻧﻮﻤﻧ شور و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ يﺮﯿﮔ
...
...
...
...
73
-3 - 5 تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ راﺰﺑا ...
...
...
...
...
74
-3 - 6 ﺮﭘ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و ﯽﯾاور ﻪﻣﺎﻨﺸﺳ
...
...
...
..
...
75
-3 - 7 هﻮﯿﺷ اﺮﺟا ...
...
...
...
75
-3 - 8 هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ شور ﺎﻫ
...
...
...
...
76
ﻞﺼﻓ مرﺎﻬﭼ : ﻪﺘﻓﺎﯾ و ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
-4 - 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
...
...
78
-4 - 2 ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يﺎﻫ ...
...
...
...
...
...
78
-4 - 3 ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا يﺎﻫ ...
...
...
...
...
...
78
ﻞﺼﻓ ﻢﺠﻨﭘ : ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ ﺚﺤﺑ و
-5 - 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
...
89
ج
-5 - 2 ... ﺚﺤﺑ ...
...
...
...
89
-5 - 3 ﻪﺠﯿﺘﻧ ... يﺮﯿﮔ ..
...
...
. ...
..
..
...
...
96
-5 - 4 ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ... ﺎﻫ ...
...
...
...
...
..
...
. ...
...
98
-5 - 5 ... تادﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ...
...
...
...
...
. ...
..
...
...
99
ﺬﺧﺂﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ ...
...
...
...
. ...
. ...
...
101
ﺖﺳﻮﯿﭘ ... ﻢﺋﺎﻤﺿ و ﺎﻫ ...
....
...
...
. ...
...
...
...
...
....
110
ﺖﺳﺮﻬﻓ لوﺪﺟ
ﺎﻫ
ناﻮﻨﻋ و هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ
ﻪﺤﻔﺻ
لوﺪﺟ -3 - 1 ﺒﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا و هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻋﺎﺳ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴ ...
. ...
. ....
...
...
...
..
...
..
...
74
لوﺪﺟ -4 - 1 ... يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ...
...
..
..
...
. ...
..
...
...
...
78
لوﺪﺟ -4 - 2 ﺖﻠﺗرﺎﺑ ﺖﯾوﺮﮐ نﻮﻣزآ و (ﻦﯿﮑﻟا و ﺮﯿﻣ ،ﺮﺴﯿﮐ) ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﺺﺧﺎﺷ ...
. ...
....
....
...
. ...
79
لوﺪﺟ -4 - 3 ﺶﺧﺮﭼ زا ﺲﭘ ﻞﻣﺎﻋ ﺮﻫ هﺪﺷ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد ...
...
...
...
...
...
...
79
لوﺪﺟ -4 - 4 ﻪﯾﻮﮔ هداﻮﻧﺎﺧ ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮐرﺎﮐ ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺎﻫ ...
..
...
. ...
...
...
81
لوﺪﺟ -4 - 5 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺘﺳود و ﻪﻧﺎﻤﯿﻤﺻ ﻂﺑاور ناﺪﻘﻓ ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ...
...
....
. ...
81
لوﺪﺟ -4 - 6 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ياوﺰﻧا ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ...
. ...
. ...
82
لوﺪﺟ -4 - 7 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ عﻮﻨﺗ ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺒﻠﻃ
...
...
...
...
. ...
...
....
. ...
82
لوﺪﺟ -4 - 8 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﻣﺎﻨﻤﮔ
دﺮﻓ ﺖﯾﻮﻫ ...
...
....
..
...
...
83
لوﺪﺟ -4 - 9 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ د ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺒﻫﺬﻣ تادﺎﻘﺘﻋا ﻞﻣﺎﻋ ر
...
. ...
83
لوﺪﺟ -4 - 10 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ...
...
...
. ...
84
وﺪﺟ ل -4 - 11 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا عﻮﻧ و نﺎﻣز تﺪﻣ ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ...
...
...
84
لوﺪﺟ -4 - 12 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ سﺎﺴﺣا ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ...
...
...
...
. 85
لوﺪﺟ -4 - 13 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ تﻼﮑﺸﻣ ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
...
...
...
...
85
لوﺪﺟ -4 - 14 ﻪﯾﻮﮔ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦﯿﯾﺎﭘ
...
...
...
...
...
....
...
...
85
لوﺪﺟ -4 - 15 ﻪﯾﻮﮔ يﺎﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا باﺮﻄﺿا و ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﻞﻣﺎﻋ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
...
...
...
....
...
86
لوﺪﺟ -4 - 16 ﻞﻣﺎﻋ ﺖﯿﻌﺿو ... يرﺎﻣآ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ
...
...
....
...
...
86
د
ه ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻞﮑﺷ
ﺎﻫ
ﻞﮑﺷ ناﻮﻨﻋ و هرﺎﻤﺷ
ﻪﺤﻔﺻ
ﻞﮑﺷ -4 ﻪﯾﻮﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ هﺰﯾﺮﮕﻨﺳ رادﻮﻤﻧ1 ﺎﻫ
...
...
...
...
...
80
:لوا ﻞﺼﻓ
تﺎﯿﻠﮐ ﺶﻫوﮋﭘ
2
- 1 - 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ
نﺎﺴﻧا يرﺎﮔزور ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻌﻗاو ﯽﯾﺎﯿﻧد رد ﺎﻫ
نآ ﻦﯿﺑ تﺎﻃﺎﺒﺗرا و ﺪﻧدﺮﮐ طﺎﺒﺗرا ﯽﻧﺎﺴﮐ ﺎﺑ و دﻮﺑ سﻮﻤﻠﻣ ﺎﻫ
ﻢﻫ ﺎﺑ نﺎﮑﻣ ﮏﯾ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﻨﺘﺷاد رﻮﻀﺣ
ﮐا ﺎﻣا ، ﻢﻬﻣ نﻮﻨ هﺪﻨﯾآ يﺎﻫﺮﯿﯿﻐﺗ هدﻮﻟﺎﺷ ﻪﮐ ﺮﺻﺎﻌﻣ يﺎﯿﻧد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ار نﺎﻬﺟ ﯽﮔﮋﯾو ﺎﺑ ﯽﻌﻗاو يﺎﯿﻧد .ﺖﺳا يزﺎﺠﻣ و ﯽﻌﻗاو يﺎﯿﻧد نﺪﺷ ﯽﺘﺑﺎﻗر ،دزﺎﺳ
ياراد ،ﻦﺘﺷاد نﺎﮑﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ يزﺎﺠﻣ يﺎﯿﻧد زا ندﻮﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ و ندﻮﺑ سﻮﺒﺤﻣ ،ندﻮﺑ صﺎﺧ ﯽﺳﺎﯿﺳ مﺎﻈﻧ ﯽﺑ ﺎﺑ يزﺎﺠﻣ يﺎﯿﻧد و دﻮﺷ
-
ﺎﮑﻣ ﯽﻣ اﺪﺟ ﯽﻌﻗاو يﺎﯿﻧد زا ﯽﻧﺎﻣز ﻢﻫ و ﻦﺘﺷاد ﺮﺜﮑﺗ ،تﺎﻋﻼﻃا ﻦﯾﺮﺧآ ﻪﺑ نﺎﺳآ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ،ﯽﻧ ﻢﻬﻣ .دﻮﺷ
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﻄﺳاو ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻂﺑاور ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا يزﺎﺠﻣ يﺎﯿﻧد ﻦﻓ
يروآ هﺪﺷ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻂﺑاور ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ رود هار زا و -
،هدازرﺎﻄﻋ و يﺮﻗﺎﺑ ،يرﺪﯿﺣ ،نﺎﯿﻧاوﺪﻧز) ﺖﺳا .(1392
يﺎﻀﻓ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ،ﺪﻧراﺪﻧ يدﺎﯾز ﯽﻠﯿﺧ ﺮﻤﻋ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور يﺎﻀﻓ زا يﺪﯾﺪﺟ ﻞﺴﻧ يزﺎﺠﻣ ﺪﻧا
هوﺮﮔ زا و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦﯿﻨﺳ رد يرﺎﯿﺴﺑ مدﺮﻣ .ﺪﻨﻨﮐ زﺎﺑ ﺎﺟ مدﺮﻣ ﯽﮔﺪﻧز رد ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ يﺎﻀﻓ رد توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
هﺪﻣآ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ يزﺎﺠﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ زا و ﺪﻧا
زا ،ﯽﻌﻗاو يﺎﯿﻧد رد رود رﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﻢﻫ ﺎﺑ ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا
هزوﺮﻣا .ﺪﻨﻨﮐ
شور ،ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا صﻮﺼﺧ ﻪﺑ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﻖﯾﺮﻃ زا ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﯽﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
مﺎﯿﭘ مور ﺖﭼ ،هﺎﺗﻮﮐ يﺎﻫ هﺎﮕﯾﺎﭘ بو ،ﺎﻫ
يزﺎﺑ و ﺎﻫ شور ،ﺎﻫ
هﺪﺷ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور ﻆﻔﺣ و شﺮﺘﺴﮔ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﻧازور .ﺪﻧا
ﭼ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا زا ﺎﯿﻧد ﺮﺳاﺮﺳ رد ﺮﻔﻧ نﻮﯿﻠﯿﻣ ﺪﺻرﺎﻬ
،ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا ﯽﻠﺻا يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ زا ﯽﮑﯾ و ﺪﻨﻨﮐ
.ﺖﺳا ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ ﯽﻣ ار ﯽﺴﮐ ﺮﺘﻤﮐ ﺲﭘ
هدﺎﻔﺘﺳا فﺮﺻ ار دﻮﺧ ﺖﻗو زا ﯽﺘﻋﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ناﻮﺗ
.دﺮﯿﮕﻧ راﺮﻗ نآ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ شرﺎﮑﻓا و رﺎﺘﻓر و ﺪﻨﮑﻧ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﯾﺎﺷ
طﺎﺒﺗرا ﯽﻠﺻا ﺐﯿﻋ ﺪ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ يزﺎﺠﻣ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺸﻧ زا ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺖﺳا راﻮﺘﺳا ﻦﺘﻣ ﺮﺑ ًﺎﺳﺎﺳا ،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد طﺎﺒﺗرا ﻞﻣﺎﻌﺗ رد يراﺪﯿﻨﺷ و يﺮﺼﺑ يﺎﻫ
رد ور يﺎﻫ
ﯽﺑ ور .ﺖﺳا هﺮﻬﺑ هدﺮﮐ دﺎﺠﯾا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻃﺎﺒﺗرا رد يﺪﯾﺪﺟ زﺮﻣ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ
ﯽﺘﺳود نآ رد مدﺮﻣ .ﺖﺳا و ﺎﻫ
3
ﯽﻨﻤﺷد دﺎﺠﯾا ﯽﯾﺎﻫ ﯽﻣ
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ نآ رد و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﻫﺰﯿﭼ و ﺪﻨﻫد
رد ور و ﯽﻌﻗاو يﺎﯿﻧد رد ﻪﮐ ﺪﻨﯾﻮﮔ ور
ﯽﻤﻧ حﺮﻄﻣ ﺰﮔﺮﻫ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﮑﺴﻧﺎﻔﺘﺳا) ﺪﻨﻨﮐ
،1
.(2007
ﺖﺻﺮﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮑﺑ و ﻊﯾﺪﺑ ،ﻊﯿﺳو يوﺮﻤﻠﻗ ،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ لﺎﺣ ﺮﻫ رد ﺐﯿﺳآ ،ﺎﻫ
ﺖﯾدوﺪﺤﻣ و ﺎﻫ .دراد ﯽﯾﺎﻫ
ﻦﯾا
ﺎﻫزور ﺶﯿﺑ زا نآ ﻪﮐ اﺪﺸﻫ ﺎﻫر ﻪﺟﻮﺘﻣ ﺖﺒﻗاﺮﻣ زا ﺐﯿﺳآ نﺪﯾد نﺎﺴﻧا يﺎﯿﻧد رد ﺎﻫ ﯽﻌﻗاو
ﻪﺟﻮﺘﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ يﺎﯿﻧد
يزﺎﺠﻣ
ﺖﺳا ﺖﻋﺮﺳ. يﻻﺎﺑ لﺎﻘﺘﻧا
،ﻦﺘﻣ اﺪﺻ و
،ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﮑﺒﺷ يا
،ندﻮﺑ ﯽﺑ يزﺮﻣ و نازرا ندﻮﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﺨﭘ اﻮﺘﺤﻣ
غرﺎﻓ) زا ﺪﻨﻤﺷزرا ندﻮﺑ ﺎﯾ
،(ندﻮﺒﻧ ﺐﺒﺳ هﺪﺷ ﺖﺳا ناﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻀﻓ يزﺎﺠﻣ ضﺮﻌﻣ رد ﺐﯿﺳآ
و تاﺮﻄﺧ يدﺪﻌﺘﻣ راﺮﻗ
ﺪﻧﺮﯿﮕﺑ ﻪﮐ ﻪﺑ ﺪﺼﻗ ءﻮﺳ هدﺎﻔﺘﺳا و دراو ندﺮﮐ ﯽﻧاور تﺎﻤﻄﻟ و
،يدﺎﻣ ﺎﭘ ﻪﺑ ﻦﯾا ﺎﯿﻧد ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﯽﻘﺗ) ﺪﻧا ،رﻮﭘ .(1393
ﻪﺘﺒﻟا ﻦﯾا عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﭻﯿﻫ ﻪﺟو زا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻪﮑﺒﺷ ﺖﺒﺜﻣ
ﺎﻫ و تﺎﻧﺎﮑﻣا يﺎﻀﻓ يزﺎﺠﻣ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺖﺳﺎﮐ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ.
ﻪﺑ يدﻮﺧ دﻮﺧ راﺰﺑا ﯽﺑ يرﺮﺿ
،ﺖﺳا اﺎﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﯿﺑ زا ﺪﺣ و ﺖﺳردﺎﻧ زا
،نآ دﺎﯿﺘﻋا ﺮﻄﺧ ﻪﺑ
نآ ار ﻪﺑ لﺎﺒﻧد دراد ﻪﮐ
ﻦﯾا هﺪﯾﺪﭘ ﻞﮑﺸﻣ هﺪﻤﻋ يا ار ياﺮﺑ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﻧاور ﻪﻌﻣﺎﺟ هدﺮﮐ دﺎﺠﯾا .ﺖﺳا
دﺎﯿﺘﻋا
،يزﺎﺠﻣ نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ار ﻪﺑ يداﺮﻓا ﺎﻫر
هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ هدﺮﮐ و ﺮﺑ ﻂﺑاور ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮﯿﺛﺄﺗ نﺎﻧآ
ﯽﻣ دراﺬﮔ . رد ﻪﺠﯿﺘﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﯿﺑ ﺪﺣ زا زا
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ هﺮﻬﺑ
يرو
و يرﺎﮐ هدزﺎﺑ ناﺮﺑرﺎﮐ
ﻦﯿﯾﺎﭘ ،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﯽﻣ
.ﺪﯾآ نﺎﻧآ ﺎﺑ ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ ﻞﺤﻣ رﺎﮐ ﯽﻣ ﺪﻧور و رﺎﭼد ﻢﮐ يرﺎﮐ ﯽﻣ .ﺪﻧﻮﺷ
مﺪﻋ كﺮﺤﺗ ﯽﻤﺴﺟ ﯽﻗﺎﭼ و ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﻤﯾﻼﻋ نﻮﭼ درد
،ﺮﻤﮐ ﺖﺸﭘ و
،ﻪﭽﯿﻫﺎﻣ زا ﺮﮕﯾد تﺎﻌﺒﺗ ﻦﯾا ﻪﻟﺄﺴﻣ .ﺪﻧا ﻦﯾا
ﯽﺘﺣ ناﺮﺑرﺎﮐ رد
ترﻮﺻ هرﺎﻨﮐ يﺮﯿﮔ زا
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رﺎﭼد
ﻢﯾﻼﻋ لﻼﺘﺧا ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ
2ﺰﺳ) ، لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ .(2003
هﺪﯾﺪﭘ دﺎﯿﺘﻋا
،يزﺎﺠﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻪﻧازور
مدﺮﻣ ﻪﺑ نآ ﻊﯾﺎﺷ ﺮﺗ ﯽﻣ عﻼﻃا ،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ .دﻮﺷ
،هﺪﻨﻫد
،ﺪﯿﻔﻣ ياراد ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻨﻏ و ﺮﺳ مﺮﮔ هﺪﻨﻨﮐ
؛ﺖﺳا ﺎﻣا يرﺎﯿﺴﺑ زا مدﺮﻣ ﻪﺑ نآ
،ﺪﻧدﺎﺘﻌﻣ ﻪﺑ ﯾرﻮﻃ ﻪﮑ ﻦﯾا
،ﻊﻓﺎﻨﻣ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ
ﺐﯿﺳآ ﺎﻫ و يرﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ يﺎﻫ
ﯽﻧاور و يرﺎﺘﻓر ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺰﯾﺮﻓ) دﻮﺷ ،3
يﺎﯿﻧد .(2002 يزﺎﺠﻣ و تﺎﻧﺎﮑﻣا نآ ﺰﯿﻧ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺮﻫ
هﺪﯾﺪﭘ
،ﺮﮕﯾد ﻪﺘﺴﺑ ﻪﺑ ناﺰﯿﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ و
،ﺶﻧاﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻫﺎﮔآ ﺖﺻﺮﻓ
ﺎﻫ و ﯽﺗاﺪﯾﺪﻬﺗ ار
دﺎﺠﯾا ﯽﻣ .ﺪﻨﮐ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ناﻮﻨﻌﺑ
ﻪﻧﺎﺳر يا ﻧ ﻦﯾﻮ زا يﻮﺳ ﻪﯾﺮﻈﻧ نازادﺮﭘ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ و ﺖﺳا
ﻪﻣزﻻ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
تﺎﻧﺎﮑﻣا يرادرﻮﺧﺮﺑ ،هﺪﺷدﺎﯾ زا
شزﻮﻣآ ﺢﯿﺤﺻ و ﺮﻤﺘﺴﻣ .ﺖﺳا
1 - Stefanesco & et al
2 - Seth
3 - Ferris
4
ﻞﯾﻻد و يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ تاﺮﯿﺛﺄﺗ و
ﻪﻨﯿﻣز ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ هﮋﯾﻮﺑ رد نﺎﻧاﻮﺟ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺢﻄﺳ و
ﺶﻘﻧ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
نآ رد تﻻﻮﺤﺗ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﯿﻤﻫا عﻮﺿﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار هداد
و ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ شﺮﺘﺴﮔ ﻊﯾﺮﺳ
ناﺮﺑرﺎﮐ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد
ناﺮﯾا و يﻻﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺖﯿﻌﻤﺟ
ناﻮﺟ
،نآ تروﺮﺿ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎﮑﺷا نﻮﻣاﺮﯿﭘ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
ﺶﻨﮐ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نﺎﻧاﻮﺟ
ار بﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻪﻫد رد . ﺮﯿﺧا
ﻪﺑ يرﺎﯿﺴﺑ دﺎﻘﺘﻋا زا
ناﺪﻨﻤﺸﻧاد هزﻮﺣ
يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﻮﻠﻋ ا
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟ
ﻪﺻﺮﻋ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﮔﺪﻧز نﺎﺴﻧا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نآ
نﺎﻨﭼ نﻮﮔﺮﮔد هﺪﺷ ﻪﮐ ﻢﻬﻓ و ﯽﺘﺴﯿﭼ نآ ﺎﺑ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﻪﯾﺮﻈﻧ
يﺎﻫ
نارود ﻞﺒﻗ زا نآ .ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻠﻤﻋ ﺮﺼﻋ
ﻦﯾﻮﻧ تﺎﯿﺣ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺮﺸﺑ ﺎﺑ
ﻪﯾﺮﻈﻧ و تﺎﺣﻼﻄﺻا يﺪﯾﺪﺟ
ﻦﯿﯿﺒﺗ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻬﺟ .دﻮﺷ
ﺮﺼﻋ ،نﺪﺷ
،تﺎﻋﻼﻃا رﺎﺠﻔﻧا ﺖﺴﭘ
،ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ
،ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﺟ
ﻪﻌﻣﺎ ﻪﮑﺒﺷ يا ﯽﺧﺮﺑ زا ﻦﯾا ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ .ﺪﻧا ﺎﺑ ﺪﺷر
نﺎﺑﺎﺘﺷ يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يﺎﻫ
تﺎﻃﺎﺒﺗرا و
،تﺎﻋﻼﻃا هﮋﯾﻮﺑ
ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا و لﺎﻘﺘﻧا بﺎﺘﺷﺮﭘ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﻫ ﻪﺑ و ﯽﻠﮐرﻮﻃ ﯽﮔﺪﻧز يدﺮﻓ و
ﯽﻌﻤﺟ نﺎﺴﻧا ﻪﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﺒﯾﺎﺳ
و ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻫ
،يزﺎﺠﻣ ﯽﺘﯿﻤﻫا زور نوﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﯾ و يزﺎﺠﻣ نﺪﺷ ار ﻪﺑ يوﺮﯿﻧ كﺮﺤﻣ
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻂﯿﺤﻣ ﯽﮔﺪﻧز نﺎﺴﻧا و زا نآ ﻢﻬﻣ ﻪﺑ ﺮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﯽﻠﺻا يﺎﻫﻮﮕﻟا ﺮﯿﯿﻐﺗ يﺮﮑﻓ
و يرﺎﺘﻓر و ﻪﺑ ﯽﺋﺎﻨﻌﻣ ﻖﯿﻗد ﺮﺗ
» نﺎﺴﻧا دﻮﺟو «
و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺐﺟﻮﻣ
ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﻂﺑاور ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﯾﺪﺟ
ﺎﺑ ناﺮﮕﯾد ﺖﺳا ﻪﮐ نﺎﻤﻫ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﻞﺻﺎﺣ
ﺶﻨﮐ يﺎﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮﺛﺄﺘﻣ
زا يﺎﻫﺎﻀﻓ يزﺎﺠﻣ
ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﺳﻮﺗ ،ﯽﻧﺎﺧورﺎﺳ) ﺖﺳا
ﯽﺑﺮﻋﺪﯿﺳ و ﯽﻠ ،داﮋﻧ
.(1388 ﯽﻣ ﯽﻌﺳ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﺘﺧادﺮﭘ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﺎﺗ دﻮﺷ
.دﻮﺷ
- 1 - 2 ﻪﻠﺌﺴﻣ نﺎﯿﺑ
هرود رد هزوﺮﻣا ﺎﻣ ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز بﺎﺘﺷﺮﭘ لﻮﺤﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ زا يا
ﯽﺘﻌﻨﺻ هرود يﻮﺳاﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﮐﺮﺣ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﻢﯿﻨﮐ
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﭼ ناﻮﺗ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ و .ﺪﯿﻣﺎﻧ بﺎﺘﺷﺮﭘ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺼﻋ ار ﺮﺼﻋ ﻦﯿﻨ مﺎﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ زا ﯽﮑﯾ مﺎﻧ ﻦﯾا ﺪﯾآ
نآ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻦﻓ زا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺻﺮﻋ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ و هﺪﯾدﺮﮔ زﺎﻏآ يروآ
ﻢﻬﻣ .ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯿﺸﮐ ﺮﺸﺑ ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ ﻦﯾا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺗ
رﻮﻬﻇ ،ﺮﺼﻋ
» يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ «1
ﺖﺧﺎﺳ ﺮﯾز رﺎﮑﺷآ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻀﻓ ،ﺖﺳا يﺎﻫ
ﻪﮑﺒﺷ يﺎﻫﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ار يا
ﯽﻣ ﻦﮑﻤﻣ ﺎﯿﻧد ﺢﻄﺳ رد ار ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد تﺎﻃﺎﺒﺗرا و دراد ﺮﺑرد ،يﺎﻀﻓ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و دزﺎﺳ
» نﺎﮑﻣ يزﺎﺠﻣ يﺎﻫ «
رﺎﻤﺷ ﻪﺑ
ﯽﻣ نآ رد ﻪﮐ دور ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ داﺮﻓا ﺎﻫ
ﻦﻓ ﻂﺳﻮﺗ طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا و ﺪﻨﻨﮐ يروآ
هﺪﺷ ﻦﮑﻤﻣ ﻦﯾﻮﻧ يﺎﻫ ،ﺖﺳا
1 - virtual space
5
يﺎﻀﻓ ﺖﻘﯿﻘﺣ رد نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا سﻮﻧﺎﯿﻗا ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد تﺎﻃﺎﺒﺗرا راﺰﺑا ﺖﺧﺎﺳ ﺮﯾز ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ يزﺎﺠﻣ
ﺎﻫ
ﺖﺧﺎﺳ ﺮﯾز ،نآ رد ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ ار ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ار نآ و ﺪﻨﻨﮐ ،يﺮﯿﺼﻧ) ﺪﻨﺸﺨﺑ
نﺎﺴﻧا ﻊﻗاو رد .(1389 ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد ﺎﻫ
رد
» هﺪﺷ ﯽﻧﺎﻬﺟ ود ﯽﯾﺎﻀﻓ «
ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﻠﺟ ﻪﺑ نآ نورد رد ﻪﭼﺮﻫ ﻪﮐ ؛ﺪﻨﻨﮐ
هﺮﻬﭼ ﻢﯾوﺮﺑ ﺶﯿﭘ ﻮ ﺎﻣ ﻪﺑ ار يﺮﺗﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﺿﺮﻋ ،ﯽﻠﻣﺎﻋ) ﺪﯾﺎﻤﻧ
هﺪﺷ يرﺎﯿﺴﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ شﻮﺨﺘﺳد نﺎﺴﻧا هﺮﻣزور تﻼﻣﺎﻌﺗ ﻪﺻﺮﻋ ،نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد .(1383 ﺖﺳا
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻢﻬﻣ ﻪﮐ يا ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻂﺑاور رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﮑﺷ ﺎﻀﻓ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ار يﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺗ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﮐ ﺖﺳا يﺪﺣ ﻪﺑ ﯽﻣ ﻪ
ﻢﯿﺴﻘﺗ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ زا ناﻮﺗ يﻮﺳاﺮﻓ رد ﺎﻣا .دروآ نﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﺨﺳ ﯽﻧﺎﺴﻧا تﻼﻣﺎﻌﺗ ﺞﯾار يﺪﻨﺑ
ﻦﯾا ﻦﻓ رﺎﺘﺧﺎﺳ نﺎﺴﻧا ،ﻪﻧاروآ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ عﻮﻨﺗ و تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ زا يرادرﻮﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ و ﺪﻧا
رد لاﺆﺳ ﻮﮕﭼ داﺮﻓا ﻢﮐ ﺖﺳد و ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻖﻤﻌﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻧﻮﻨﮐ ﻪﺻﺮﻋ
رد ﻪﮐ ﯽﺗﻻﻮﺤﺗ ﺎﺑ ار يدرﻮﺧﺮﺑ ﻪﻧ
ﻪﺻﺮﻋ شزرا ،ﻂﺑاور ،شﺮﮕﻧ ،ﯽﻫﺎﮔآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺎﻫ
ﯽﻣ يور نﺎﻧآ يﺎﻫ ،يﺮﯿﺼﻧ) ﺖﺷاد ﺪﻨﻫاﻮﺧ ،ﺪﻫد
.(1389
ﯽﺳﺮﺘﺳد
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﻪﺑ هﺪﯾﺪﭘ
يا ور ﻪﺑ شﺮﺘﺴﮔ ﺖﺳا و داﺪﻌﺗ زور ﺮﻫ ﺶﯿﺑ
يﺮﺗ زا داﺮﻓا رد هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﻣز
نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ راﺮﻗ نآ
ﯽﻣ رد يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ .ﺪﻧﺮﯿﮔ ﻪﻤﻫ
ﺎﺟ رﻮﻀﺣ :دراد
،ﻪﻧﺎﺧرد ﻪﺳرﺪﻣ و ﯽﺘﺣ ﺰﮐاﺮﻣ رد .ﺪﯾﺮﺧ
ﺮﺑ سﺎﺳا
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ) ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﻓﺪﯿﻌﻣ ﺮﺑ (1387
يور ﺮﻔﻧ800
، /3 ﺪﺻرد 24 زا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ناﺮﺑرﺎﮐ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ يﺎﻀﻓ
يزﺎﺠﻣ ، ﻪﺑ ترﻮﺻ دﺎﺣ دﺎﯿﺘﻋا ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا . ﻦﯿﺑ رد ناﺮﺑرﺎﮐ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ،
نﺎﻧاﻮﺟ ﺶﯿﺑ ﻦﯾﺮﺗ هدﺎﻔﺘﺳا ار زا راد نآ ﺪﻧ . ﺞﯾﺎﺘﻧ
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا
رد هﺪﺷ تﻻﺎﯾا هﺪﺤﺘﻣ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ نآ ﺖﺳا ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا زا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد
نﺎﯿﻣ نﺎﻧاﻮﺟ ، ﺶﯿﺑ زا ﺮﻫ
هوﺮﮔ نﺎﮐدﻮﮐ .ﺖﺳا يﺮﮕﯾد ﯽﻨﺳ ﺰﯿﻧ
هوﺮﮔ ﯽﻨﺳ يﺮﮕﯾد ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻌﯿﺳو زا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد .ﺪﻧراد
لﺎﺳ
،2005 ﺶﯿﺑ زا نﻮﯿﻠﯿﻣ 77 كدﻮﮐ دراو يﺎﻀﻓ ﺮﺒﯾﺎﺳ هﺪﺷ 1
ﯽﻨﺴﺤﻣ) ﺪﻧا يﺰﯾﺮﺒﺗ
، ،يﺪﯿﻣا و اﺪﯾﻮﻫ .( 1389
يﺎﯿﻧد
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ دازآ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يا ار دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ﻪﮐ نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻊﺟاﺮﻣ و ترﺪﻗ ﻪﺑ نآ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺪﻧراﺪﻧ
و ﺮﺑ نآ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻤﻧ -
.ﺪﻧراﺬﮔ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﯽﺑﻼﻘﻧا
ﻢﯿﻈﻋ رد تﺎﻃﺎﺒﺗرا يﺎﯿﻧد ﺖﺳا
ﻪﮐ زﺮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﯽﻤﻧ
و تﺰﻋﺎﺑ ،نﺎﯿﺋازﺮﯿﻣ) ﺪﺳﺎﻨﺷ
ﻮﭙﮐﺎﺧ ،ر .(1390
يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ناواﺮﻓ
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ و
ﺖﯿﺑاﺬﺟ ﺐﺒﺳ نآ يﺎﻫ هﺪﺷ
رد لﺎﺳ يﺎﻫ ﺮﯿﺧا هﺪﯾﺪﭘ يا ﺎﺑ ناﻮﻨﻋ
» دﺎﯿﺘﻋا
يزﺎﺠﻣ
«2
رﻮﻬﻇ ﺪﺑﺎﯾ . حﻼﻓ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ
3ﻪﻨﻬﻣ ) ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و نﻮﯿﺑ و (2007 )4
دﺎﯿﺘﻋا (2009 ﻪﺑ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﺎﺑ
1 - cyberspace
2 -virtual addiction
3 - Fallah Mehaneh
4 - Byun & et al
6
ﯽﺗارﺎﺒﻋ ﺮﯿﻈﻧ لﻼﺘﺧا ﯽﺷﺎﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﯿﺑ زا ﺪﺣ زا ﻣ يﺎﻀﻓ يزﺎﺠ ﺎﯾ لﻮﻘﻌﻣﺎﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ و
زا1
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ
ﻒﯾﺮﻌﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﻨﯿﻣز ﺐﯾﺮﺨﺗ
،ﺖﻣﻼﺳ
،ﻂﺑاور تﺎﺳﺎﺴﺣا و ﺖﯾﺎﻬﻧ رد حور
و ناور داﺮﻓا ار ﻢﻫاﺮﻓ .ﺪﯾﺎﻤﻧ
ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯽﻣﺎﻤﺗ عاﻮﻧا
،دﺎﯿﺘﻋا ﺮﮕﯾد دﺎﯿﺘﻋا
ﻪﺑ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﺰﯿﻧ
ﺎﺑ ﯽﻤﺋﻼﻋ :ﻞﯿﺒﻗ زا
،باﺮﻄﺿا
،ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﯽﯾاﺮﮔدﺮﻓ
طﺮﻔﻣ ، ﺞﮐ ﯽﺑ ،ﯽﻘﻠﺧ
،يراﺮﻗ يﺎﻫﺮﮑﻔﺗ
،ﯽﺳاﻮﺳو هرﺎﻨﮐ
و يﺮﯿﮔ سﺎﺴﺣا ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ
، ﺖﻟﺰﻋ ﯽﺒﻠﻃ و عﺎﻤﺘﺟا يﺰﯾﺮﮔ
، لﻼﺘﺧا
ﯽﻔﻃﺎﻋ و زا ﻢﻫ ﯽﮕﺘﺨﯿﺴﮔ ﻂﺑاور
و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺶﻫﺎﮐ
تﻼﻣﺎﻌﺗ و تﺎﻃﺎﺒﺗرا ، ﯽﺑ ﯽﻠﯿﻣ ﻪﺑ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ، ﻒﻌﺿ دﺎﻤﺘﻋا ﻪﺑ
ﺲﻔﻧ و ﺮﯾﺎﻈﻧ نآ هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا . رد ﻢﺋﻼﻋ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ
ﺶﻧاد ﺰﯿﻧ نازﻮﻣآ ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ
ﯽﺑ :زا ﯽﺑاﻮﺧ ﯽﮕﺘﺴﺧ و
،طﺮﻔﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ نﺪﻣآ
،تاﺮﻤﻧ فﺮﺻ ﺖﻗو ﻢﮐ ﺎﺑ
،نﺎﺘﺳود دوز ﯽﺠﻧر رد مﺎﮕﻨﻫ مﺪﻋ هدﺎﻔﺘﺳا
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا رﺎﮑﻧا
يﺪﺟ ندﻮﺑ
،ﻞﮑﺸﻣ
ﻞﯿﻟد ﯽﺷاﺮﺗ ﯽﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻦﯾا ﻪﮐ نآ ﻪﭼ رد دﺎﯾ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﯽﻣ
،ﺪﻧﺮﯿﮔ سورد زا ﯽﺳﻼﮐ
ﺮﺘﻬﺑ و ﺶﯿﺑ ﺮﺗ ﺖﺳا و غورد
ﻦﺘﻔﮔ هرﺎﺑرد ﺎﻣز ن فﺮﺻ هﺪﺷ .يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد ﯽﻧﺎﻣز
ﺖﯿﻌﺿو ﻪﮐ ﯽﻧاور
ﮏﯾ
،ﺺﺨﺷ ﯽﻨﻌﯾ ﺖﯿﻌﺿو
،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ
ﯽﻧاور و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ تﻼﻣﺎﻌﺗ ﻪﻓﺮﺣ ،ﯽﻫﺎﮕﺷزﻮﻣآ يا
و
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺑ
ﻪﻠﯿﺳو هدﺎﻔﺘﺳا دﺎﯾز زا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﺐﯿﺳآ
ﯽﻣ
،ﺪﻨﯿﺑ
ﺺﺨﺷ رﺎﭼد دﺎﯿﺘﻋا .ﺖﺳا هﺪﺷ
يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يﺎﻫ
ﻦﯾﻮﻧ ﯽﻃﺎﺒﺗرا ﻪﮐ رﻮﻀﺣ نﺎﮑﻣا نﺎﻣﺰﻤﻫ
و وﺪﺤﻣﺎﻧ د ار داﺮﻓا غرﺎﻓ زا ﻖﻠﻌﺗ ﯽﻧﺎﮑﻣ رد نﺎﻬﺟ ﺪﯾﺪﺟ
ﻢﻫاﺮﻓ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺖﺳا ، يﺪﯾﺪﺟ نﺎﻬﺟ ﺎﺑ
ناﻮﻨﻋ
» نﺎﻬﺟ يزﺎﺠﻣ
«2
ار ﺪﻟﻮﺘﻣ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺖﺳا . نﺎﻬﺟ يزﺎﺠﻣ فﻼﺧﺮﺑ نﺎﻬﺟ
ﯽﻌﻗاو ، تﺎﻧﺎﮑﻣا يرﺎﻤﺸﯿﺑ نﻮﭼ
ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺖﻟﻮﻬﺳ ،
ﻪﺘﻋﺎﺳ24 ندﻮﺑ ، ﯽﮔدﺎﺳ رﺎﮐ ، ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ ، نﺪﻧﺎﻣ مﺎﻨﻤﮔ و ناﺮﺑرﺎﮐ
ار ﺖﺳاراد . رد ﻦﯾا نﺎﻬﺟ مود ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺳآ ترﺎﺠﺗ ﻪﺑ ﺖﺧادﺮﭘ
، ﺪﯾﺮﺧ دﺮﮐ ، ﺖﺧﻮﻣآ ، ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﻊﯿﺳو
ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد ،
زا هزﺎﺗ ﻦﯾﺮﺗ رﺎﺒﺧا ﻊﻠﻄﻣ ﺪﺷ ، مﺮﮔﺮﺳ ﺪﺷ و ﯽﺘﺣار ﻪﺑ ﺎﺑ رﻮﺸﮐ ﮏﯾ رد
ﮏﯾ هرﺎﻗ ﺮﮕﯾد طﺎﺒﺗرا دﺮﮐراﺮﻗﺮﺑ
،
ﺖﯾﻮﻫ يﺪﯾﺪﺟ ﺖﻓﺎﯾ رد و ﺖﯾﺎﻬﻧ ﮏﯾ ﯽﮔﺪﻧز يﺪﯾﺪﺟ ار عوﺮﺷ دﺮﮐ . ندﻮﺑ رد يﺎﻀﻓ ﻣ يزﺎﺠ ﻪﺑ ناﺮﺑرﺎﮐ ﺖﺻﺮﻓ يﺎﻫ
يرﺎﻤﺸﯿﺑ ﯽﻣ
ﺪﻫد و ﻪﺑ هزاﺪﻧا ﺮﻫ ﻦﯾا ﻪﮐ
ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻫ و يدﻮﻨﺸﺧ يﺎﻫ ﯽﺷﺎﻧ زا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺑﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا
،
ناﺮﺑرﺎﮐ ﺶﯿﺑ ﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﻤﺳ ﻦﯾا هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾﻮﻧ قﻮﺳ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ،ﺪﺠﻣدازآ و ﯽﻟﻮﺳر) ﺖﻓﺎﯾ (.1392
ﻞﺑ هﺎﮕﻧ زا )3
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻂﻘﻓ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ،(2001 ﺖﺨﺳ زا يا
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ راﺰﻓا ﻦﯾدﺎﻤﻧ ﻒﯾرﺎﻌﺗ زا يا
ﻪﮑﺒﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣ لﺪﺑ و در ار ﺎﻫروﺎﺑ و ﺪﯾﺎﻘﻋ زا يا
زا يدﺎﯾز داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﺎﻧ ﻊﻗاو رد يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ .ﺪﻨﻨﮐ
1 - pathological
2 - virtual world
3 - Bell
7
ﻦﻓ زوﺮﻣا يﺎﻫدﺮﺑﺎﮐ يروآ
ﯽﻣ ﺮﺑرد ار ﯽﻃﺎﺒﺗرا ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ ﺰﻤﻟﻮﻫ) دﺮﯿﮔ
،1
نﻮﺘﺳا .(2005 ﺪﻘﺘﻌﻣ2
:ﺖﺳا يﺎﻀﻓ يزﺎﺠﻣ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺎﺳر ﻪﻧ يا ﺎﺑ
» ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺪﻧﺎﺑ يﺎﻨﻬﭘ «
رد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺎﺑ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ
،هﺮﻬﭼ ﺖﺻﺮﻓ ﺶﯿﺑ يﺮﺗ ياﺮﺑ ﻞﯿﺧد ندﺮﮐ
يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ
،ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻞﯿﺨﺗ يﺎﻫوزرآ و ﻦﯿﻓﺮﻃ
ﻞﻣﺎﻌﺗ رد
،ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دروآ
3ﺮﻠﯿﻣ ﺪﻘﺘﻌﻣ :ﺖﺳا تﺎﻃﺎﺒﺗرا
ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﻪﻨﻣاد
يﺪﯾﺪﺟ زا بﻮﭼرﺎﭼ يﺎﻫ ﻞﻣﺎﻌﺗ ار ﺎﺑ بادآ و ﯽﻣﻮﺳر ﺼﺨﻣ صﻮ ﯽﻣ ﻊﺿو ﺪﻨﮐ ﻪﮐ ﻪﭼﺮﮔا ارﺎﮑﺷآ زا
تﻼﻣﺎﻌﺗ يﺎﯿﻧد ﯽﻌﻗاو و ﺎﯾ رﻮﻀﺣ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ
،ﺪﻧﺮﺗﺮﯿﻘﻓ ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻣا
ﺎﻫ و ﺶﻟﺎﭼ يﺎﻫ يﺪﯾﺪﺟ ار رد هار ﻪﺋارا و نﺪﻧﺎﯾﺎﻤﻧ
دﻮﺧ رد يﺎﯿﻧد ﯽﻧﻮﻨﮐ ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ،ﯽﺒﯿﻄﺧ و ﯽﯾﺎﮐذ) ﺪﻨﻨﮐ
.(1385 ) نﺎﻘﻫد يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺰﯿﻧ (1384
ﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻬﺟ هدﺮﺘﺴﮔ ﻪﮑﺒﺷ ﮏﯾ ﻪﮑﺒﺷ ﻪ
ﻪﻧﺎﯾار ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ هزاﺪﻧا رد يا
ﻪﻧﺎﯾار ﯽﺘﺣ و دﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﺎﺑ ار ﯽﺼﺨﺷ يﺎﻫ
ﺖﺨﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺮﻧ و ﺎﻫراﺰﻓا
ﯽﻣ ﻞﺻو ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﯽﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫدادراﺮﻗ ﺎﺑ و نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫراﺰﻓا .ﺪﻨﮐ
.ﺖﺳا نﺪﺷ ﯽﻧﺎﻬﺟ مﻮﻬﻔﻣ دراد راﺮﻗ ﺚﺤﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﮓﻨﺗﺎﮕﻨﺗ طﺎﺒﺗرا رد ﻪﮐ ﺮﮕﯾد ﯽﺳﺎﺳا ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻪﺑ
وﺮﮔ ﮏﻣ هﺪﯿﻘﻋ )4
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ ،ثداﻮﺣ نآ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ ﺖﺳا يﺪﻨﯾاﺮﻓ نﺪﺷ ﯽﻧﺎﻬﺟ (1992 ﺶﺨﺑ ﮏﯾ رد ﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﻬﺟ زا ﺶﺨﺑ رد ﻊﻣاﻮﺟ و داﺮﻓا ﺮﯾﺎﺳ ياﺮﺑ ﯽﻤﻬﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﺷاد ﻦﯿﻣز هﺮﮐ رود ًﻼﻣﺎﮐ يﺎﻫ زﺮﺗاو .ﺪﺷﺎﺑ
5
) ﯽﻣ نﺎﯿﺑ (1995 ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ نﺪﺷ ﯽﻧﺎﻬﺟ دراد
ﺖﻟﻮﺷ .ﺖﺳﺎﻀﻓ و نﺎﻣز ﯽﮔدﺮﺸﻓ ﺎﯾ ﺎﻀﻓ و نﺎﻣز زا
6
) ﯽﻣ رﺎﻬﻇا ﺰﯿﻧ (2000 ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ) ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ نآ ﯽﻃ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﺷﻮﭘ نﺪﺷ ﯽﻧﺎﻬﺟ دراد
ﻞﻘﻋ ،يراد -
ﯽﻣ شﺮﺘﺴﮔ نﺎﻬﺟ ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ رد (... و نﺪﺷ ﯽﺘﻌﻨﺻ ،ﯽﯾاﺮﮔ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻣ دﻮﺑﺎﻧ ﯽﻣﻮﺑ و ﯽﻤﯾﺪﻗ يﺎﻫ ﯽﻧﺎﻬﺟ .ددﺮﮔ
ﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻤﻫ نﺪﺷ مﻮﺳ نﺎﻬﺟ رد نﺮﻗ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻪ
» هﺮﻤﻌﺘﺴﻣ يزﺎﺳ « هﺪﻧاﻮﺧ ﯽﻣ نﺪﺷ ﯽﻧﺎﻬﺟ مﻮﻬﻔﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ .ﺪﺷ
ﻢﻫ ﯽﻠﻣاﻮﻋ رد ﺖﺴﺟ ﯽﻧﺎﻬﺟ تﺎﻃﺎﺒﺗرا و ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ ،دﺎﺼﺘﻗا نﻮﭼ
ﯽﻣ ﻮﺟو ،ﯽﻌﯿﻓر و نﺎﺸﻓارﺬﺑ) دﻮﺷ .(1392
ﻪﻧﺎﺳر يﺎﻫ ﻦﯾﻮﻧ
،ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﺐﺟﻮﻣ
يزﺎﺳﻮﻧ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
ﻦﯾا .ﺖﺳا يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ
مﺎﻤﺗ ﻪﺒﻨﺟ يﺎﻫ ﯽﮔﺪﻧز
مدﺮﻣ ار ﺖﺤﺗ عﺎﻌﺸﻟا هدادراﺮﻗ ﺲﺘﯿﮔ ﻞﯿﺑ .ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ7
ﺖﺳا ﺖﺤﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺎﻫﺎﻀﻓ يزﺎﺠﻣ ﺪﯾﺪﺟ ﻪﮐ رد نآ نﻮﯾﺰﯾﻮﻠﺗ -
ﺎﻫ و ﺎﻫﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ ﮏﯾ ﻪﺑ
ﻪﮑﺒﺷ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻂﺒﺗﺮﻣ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺻﺎﻨﻋ يرﺎﺘﻓر نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ﻞﮑﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺖﻓﺮﮔ و
ﻪﮑﺒﺷ ﻦﯾا ﺎﻫ
نﻮﺘﺳ تاﺮﻘﻓ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺎﻣ
ار ﯿﮑﺸﺗ ﻞ ﯽﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ .ﺪﻨﻫد ﯽﻌﻗاو يزﺎﺠﻣ
ﺎﺗ ﺪﺣ ﺖﯿﻌﻗاو يزﺎﺠﻣ
1 - Holmes
2 - Aston
3 - Miler
4 - Mc Graw
5 - Waters
6 - Schulte
7 - Bill Gates
8
درﻮﻣ لﻮﺒﻗ ﻊﻗاو ﯽﻣ دﻮﺷ ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ زا نآ ياﺮﺑ ﻻﺎﺑ ندﺮﺑ ﺶﻧاد ﺢﻄﺳ نﺎﻣ
يوﺮﯿﻧ ﻪﺘﻔﻬﻧ يدﺎﯾز هدﺎﻔﺘﺳا .دراد
ﺖﺳردﺎﻧ ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا نﺎﯾز يﺎﻫ يدﺎﯾز ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺘﺷاد
ًﺎﺻﻮﺼﺧ ،ﺪﺷﺎﺑ ياﺮﺑ
ﯽﻠﺴﻧ ﻪﮐ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﺑ
ﻞﺴﻧ
،ﻞﺒﻗ ﺎﺑ
كﺮﺤﻣ ﻫ يﺎ ﯽﻧاواﺮﻓ ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﺧورﺎﺳ) ﺖﺳا ﻪﺟاﻮﻣ .( 1388
رد ﻪﻫد يﺎﻫ ﺮﯿﺧا ﺪﻫﺎﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ و تﻻﻮﺤﺗ فﺮﮕﺷ
رد ﻪﺻﺮﻋ ﻦﻓ يروآ عﻼﻃا ﯽﻧﺎﺳر ﻢﯿﺘﺴﻫ ﻪﮐ تاﺮﯿﺛﺄﺗ
،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
و يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﻤﻬﻣ
ار رد ﻊﻣاﻮﺟ ﯽﻣ ﺎﺠﺑ .دراﺬﮔ
رﺎﺠﻔﻧا ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا و
نﺪﺷ ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد و
ﻪﻟﺄﺴﻣ ﯽﻧﺎﻬﺟ نﺪﺷ زا ﻪﻠﻤﺟ ﻢﻬﻣ ﯾﺮﺗ تﻻﻮﺤﺗ ﻦ و
ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾﺮﺗﺰﯿﮕﻧاﺮﺑ
ﯽﯾﺎﻫرﻮﺤﻣ ﺖﺳا
ﻪﮐ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺮﺸﺑ ﺎﺑ نآ وﺮﺑور ﺖﺳا ﻦﯾﻮﻠﺳا) ،1
ﻪﻧﺎﯾار ترﺎﻬﻣ و داﻮﺳ .(2000 هﺮﻬﺑ و يا
ﺖﺳرد يﺪﻨﻣ
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد ﻊﻣاﻮﺟ فاﺪﻫا دﺮﺒﺸﯿﭘ و يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ تﺎﻃﺎﺒﺗرا نﺪﺷ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ طﺮﺷ ،ﯽﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫراﺰﺑا زا ﺮﺷراو) ﺖﺳا ،2
.(2003
ﺪﯾاﻮﻓ ﺚﺤﺑ و رﺎﮑﺷآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ اﺮﻓ ار ﻊﻣاﻮﺟ مﺎﻤﺗ ،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ تاﺮﻀﻣ و
ﺎﯾ ﯽﺑﻮﺧ زا ياﺪﺟ .ﺪﻨﮐ راﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﺮﻔﻧ ناراﺰﻫ ﺎﺑ ﯽﻟو ﺪﯾﺎﯿﻧ نوﺮﯿﺑ ﻪﻧﺎﺧ زا ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ يدﺮﻓ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ .دراﺪﻧ نﺎﯾﺎﻤﻧ ﯾﺎﺑ و ﻢﯿﺘﺴﻫ وﺮﺑور ﺮﯾﺬﭘﺎﻧرﺎﮑﻧا ﯽﺘﯿﻌﻗاو ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﻢﻬﻣ ،نآ يﺪﺑ زا ار ﺖﺒﺜﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﮐ ﻢﯿﺸﯾﺪﻨﯿﺑ ﺪ
،ﯽﻧاﺪﯿﻣ) ﻢﯾﺮﺒﺑ نآ ﻪﺑ .(1391
رﻮﻃ ﻊﻄﻗ ﯽﻣ ناﻮﺗ
،ﺖﻔﮔ مﺪﻋ شﺮﯾﺬﭘ ﻦﻓ يروآ ﯽﻠﻤﻋ نﻮﭼ .ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻦﯾا ﻪﮐ ﻞﺻا
» ﻦﻓ ﯽﻓ يروآ ﺖﺳا ﯽﺜﻨﺧ ﻪﺴﻔﻧ
« ﯽﻣ ، ﺪﻧاﻮﺗ بﻮﺧ ﺎﯾ ﺪﺑ ﺪﺷﺎﺑ و ﯽﺑﻮﺧ و يﺪﺑ نآ ﻪﺑ ﻮﺤﻧ ه دﺮﺑرﺎﮐ نآ ﻂﺒﺗﺮﻣ .ﺖﺳا
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻪﮐ از هﺪﯾﺪﭘ يا نﻮﭼ يژﺮﻧا
،ﻢﺗا ﻢﻫ ﯽﻣ ناﻮﺗ رد هار يدﻮﺑﺎﻧ ناراﺰﻫ نﺎﺴﻧا ﺪﻨﭼ رد ﻪﻘﯿﻗد و ﻢﻫ رد هار
تﺎﺠﻧ نارﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﺳﺎﻗ) دﺮﮐ ،هداز
ﻪﺑ .(1385 ﻢﻏر يﺮﺗﺮﺑ ﺎﻫ و ﺖﯾﺰﻣ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ يﺎﻫ ،
ﯽﻧاﺮﮕﻧ يﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ
رد صﻮﺼﺧ هدﺎﻔﺘﺳا
زا نآ و ﯽﺗاﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﮐ ﻦﯾا يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ دﺎﻌﺑا ﺮﺑ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﻧز ﯽﮔ نﺎﺴﻧا ﯽﻣ دراﺬﮔ ﺮﻫ زور رد لﺎﺣ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺳا . ناﺮﺑرﺎﮐ رد ﯽﭘ هدﺎﻔﺘﺳا نوﺰﻓازور زا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ و
ﯽﮔﺪﻧز رد نآ ﻪﺑ تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ ، ﯽﻋﻮﻧ ﯽﮕﺘﺴﺑاو
بذﺎﮐ ﻪﺑ نآ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ و هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﯽﻣ
ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﯾﺎﻫر زا نآ يﺮﻣا راﻮﺷد ﺖﺳا ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﮑﺴﻧﺎﻔﺘﺳا)
(. 2007 تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺎﺸﻧ ن ﯽﻣ ﺪﻫد ﻪﮐ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﺐﺒﺳ
سﺎﺴﺣا
،ﯽﻣﺎﮐﺎﻧ
،ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ باﺮﻄﺿا
و ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻠﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻣﻼﺳ ﺶﻧاد ﯽﻧاور نازﻮﻣآ
ﯽﻣ .دﻮﺷ
،ﯽﻓﺮﻃ زا رد
ﻦﯿﻋ لﺎﺣ ﻪﮐ ﻂﺑاور ﺶﻧاد نازﻮﻣآ رد نﺎﻬﺟ
يزﺎﺠﻣ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
،ﺪﺑﺎﯾ رد ﻞﺑﺎﻘﻣ زا ﻪﻨﻣاد ﻂﺑاور نﺎﻧآ رد ﯽﻌﻗاو نﺎﻬﺟ ﻪﺘﺳﺎﮐ
ﯽﻣ دﻮﺷ و لﺎﻤﺘﺣا ﺖﻓا دﺮﮑﻠﻤﻋ
1 - Slovin
2 - Warschauer
9
ﯽﻣ ﺰﯿﻧ نﺎﻧآ ﯽﺷزﻮﻣآ نﻮﺴﻣﺎﺳ) دور
،1
.( 2005 هﺎﮔﺪﯾد زا يرﺎﺘﻓر
ﻪﻧﺎﺸﻧ ،ﺰﯿﻧ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ– يﺎﻫ
ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا لﻼﺘﺧا
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﻞﻣﺎﺷ
رﺎﮑﻓا ﯽﺳاﻮﺳو هرﺎﺑرد
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ لﺮﺘﻨﮐ
ﻪﻧﺎﮑﺗ
،ﻒﯿﻌﺿ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ رد ندﺮﮐ ﻒﻗﻮﺘﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
زا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ و
ﻢﻬﻣ ﺮﺗ زا
،ﻪﻤﻫ ا ﻦﯾ روﺎﺑ ﻪﮐ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ﺎﻬﻨﺗ
ﺖﺳود دﺮﻓ
،ﺖﺳا هوﻼﻋ ﺮﺑ رد ،ﻦﯾا ﯽﻌﻗاﻮﻣ ﻪﮐ
سﺎﻤﺗ راﺮﻗﺮﺑ
،ﺖﺴﯿﻧ ﻪﺑ ﺮﮑﻓ
،ندﻮﺑ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رﺎﺑ
هﺪﻨﯾآ سﺎﻤﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ار ﺶﯿﭘ ﯽﻨﯿﺑ و ندﺮﮐ فﺮﺻ جرﺎﺨﻣ دﺎﯾز
هرﺎﺑرد و يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ يﺎﻫرﺎﮐ
طﻮﺑﺮﻣ نآ
،ﺰﯿﻧ ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ ﺮﮕﯾد ﻦﯾا لﻼﺘﺧا ﻞﮑﺸﻣ .ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﻤﻋ
،ﺮﮕﯾد ﺟ اﺪ ندﺮﮐ
دﺮﻓ زا نﺎﺘﺳود دﻮﺧ ﻪﺑ ﻊﻔﻧ رد نﺎﺘﺳود ﺖﺳا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ
و رد ﺖﯾﺎﻬﻧ سﺎﺴﺣا ﯽﻋﻮﻧ هﺎﻨﮔ
هرﺎﺑرد هدﺎﻔﺘﺳا زا يﺎﻀﻓ
يزﺎﺠﻣ و غورد ﻦﺘﻔﮔ ﻪﺑ نﺎﺘﺳود هرﺎﺑرد ﺖﻗو فﺮﺻ هﺪﺷ و ﻪﮕﻧ يّﺮﺳ ﻦﺘﺷاد
،نآ ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ ﺮﮕﯾد ﻦﯾا لﻼﺘﺧا
.ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﯾا داﺮﻓا رد ﯽﻟﺎﺣ ﻪﮐ ﯽﻣ ﺪﻨﻧاد نﺎﺷرﺎﮐ زا ﺘﺟا ﺮﻈﻧ ﯽﻋﺎﻤ درﻮﻣ ﺪﻨﺴﭘ
،ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻤﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ نآ ار ﻒﻗﻮﺘﻣ
،ﺪﻨﻨﮐ اﺮﭼ
ﻪﮐ ﻪﺑ دﻮﺧ
،دﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﺷزرادﻮﺧ ﺮﺘﻤﮐ
و رد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ ﺶﯿﺑ ﺮﺗ ﯽﻣ ،ﺖﺨﺑزوﺮﯿﻓ) ﺪﻣﺎﺠﻧا .(1390
هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺎﺑ ﺮﺗ
نوﺰﻓازور ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور نﺪﺷ
،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻟﺎﺣ زا هداﻮﻧﺎﺧ داﺮﻓا ﻂﺑاور نﺪﺷ جرﺎﺧ ﺐﺟﻮﻣ
ﻞﮑﺷ ﺐﻟﺎﻗ رد نآ ﻞﮑﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ و هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ هدﺎﺳ هﺪﯿﭽﯿﭘ ﻂﺑاور يﺮﯿﮔ
نآ زا و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ رﻮﻃ ﻪﺑ يﺮﺗ ﺎﺟ
ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﯽﻤﻧ ﯽﺘﺳرد ﻪﺑ ﻦﯿﻓﺮﻃ ﻂﺑاور ﻪﻧﻮﮔ
ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ار ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺖﯾﻮﻫ ﺪﻨﻧاﻮﺗ اﺮﺟ ﻪﻨﯿﻣز ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ ،ﺪﻨﻨﮐ
ﺋﻢ ءﻮﺳ و
هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﻫ يزﺎﺠﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ ،ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ) .(1388
ﻪﭽﻧآ ﻪﮐ رد ﻦﯾا نﺎﯿﻣ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺐﯿﺳآ ﯽﯾﺎﻫ ار ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ دراو
،ﺪﻨﮐ
ﺶﯾاﺮﮔ داﺮﻓا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ﺮﻫ ﮏﯾ زا ﻦﯾا ﺐﯿﺳآ ﺖﺳﺎﻫ و ﺮﺸﻗ ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﻪﺑ ﺖﻬﺟ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ناور
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﮐ
،دراد زا
هوﺮﮔ ﻦﯾﺮﺗﺮﯾﺬﭘﺮﺛا ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ
دوﺪﺣ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻣآ ﻖﺒﻃ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﻨﯾآ ار رﻮﺸﮐ ﻞﮐ ﺖﯿﻌﻤﺟ %20
ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ نا ﺪﻫد
،نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯿﻧاوﺪﻧز) .(1392
و يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖﻬﺟ رد ﯽﻣاﺪﻗا ﻪﮑﻧآ زا ﻞﺒﻗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺐﯿﺳآ ﻦﯾا ماد رد نﺎﻧآ تﺎﺸﯾاﺮﮔ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﺪﯾﺎﺑ ،دﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ ﺎﻫ
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺑا زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺶﻧاد يﻼﺘ
ﺐﯿﺳآ ﻦﯾا ﻪﺑ نازﻮﻣآ و تﺎﻣاﺪﻗا ﺎﻫ
ﻪﻧاﺮﯿﮕﺸﯿﭘ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ارا يا
ﺋ ﻦﯾا رد سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ .ﺪﻨﻫد ﻪ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺶﻧاد ﺶﯾاﺮﮔ ﻞﻠﻋ ﺎﺗ ﻢﯿﺘﺴﻫ ﻦﯾا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ نازﻮﻣآ
ﻪﺑ زا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا هار ﻢﯿﻧاﻮﺘﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﺎﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ار يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ
ﻪﻧاﺮﯿﮕﺸﯿﭘ يﺎﻫرﺎﮐ ﺶﯾاﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮﺑ يا
ﺶﻧاد ﺐﯿﺳآ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد نازﻮﻣآ نآ زا نﺪﻧﺎﻣ نﻮﺼﻣ و
ارا ﺋ .ﻢﯿﻫد ﻪ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﯿﺑ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺗ :ﻪﮐ ﺪﻫد
.1
ﺖﺳود ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾ
ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺲﻨﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﯿﻈﻧ ﺖﻗﻮﻣ يﺎﻫ ﻦﯾﺪﻟاو ﯽﻫﺎﮔآ مﺪﻋ .2
ﻪﻨﯾﺰﻫ ندﻮﺑ ﻢﮐ .3 سﺎﺴﺣا .4
1 - Samson
10
ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ عﻮﻨﺗ .5
ﯽﯾاﺮﮔ ﻮﺑ سﺎﻨﺷﺎﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻢﮐ ﺮﻄﺧ ﮏﺴﯾر .6 دﺮﻓ ﺖﯾﻮﻫ ﻒﺸﮐ مﺪﻋ و ند
ﯽﺒﻫﺬﻣ تادﺎﻘﺘﻋا .7 .8
زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣز تﺪﻣ لﻮﻃ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ
زا هدﺎﻔﺘﺳا عﻮﻧ و ،نآ
،ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﯽﻣﺎﮐﺎﻧ .9 ،ﯽﮔدﺮﺴﻓا .10
ﻢﻬﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﺶﻧاد ﺶﯾاﺮﮔ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻣ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ نازﻮﻣآ
) ﺪﻨﺷﺎﺑ ،درﺎﮑﻧﺎﺗ و ﻦﯾرﻮﺳ
؛ 2004
ِيﺎﻫ و نوا
،نارﺎﮑﻤﻫ ؛2014
ﻣ يداﺮ ،هدازﺪﯿﻌﺳ و ﯽﻧﺎﺠﻧدﺮﭘ .(1393
فﺪﻫ ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ ، ﺶﻧاد ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﻣ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا نازﻮﻣآ
ﺪﺷﺎﺑ . و ﯽﻌﺳ
هﺪﺷ ﺖﺳا ﺎﺗ ﻪﺑ و ﯽﻠﺻا لاﺆﺳ ﻦﯾا ﺦﺳﺎﭘ ﯽﺳﺎﺳا
هداد دﻮﺷ ، ﻪﮐ ﺶﻧاد ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا نازﻮﻣآ
ﺪﻨﻣاﺪﮐ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ
؟
- 1 - 3 ﻫا ﻪﻠﺌﺴﻣ تروﺮﺿ و ﺖﯿﻤ
ﺶﻧاد هزﻮﺣ ﻢﻬﻣ زا يزﻮﻣآ
هزﻮﺣ ﻦﯾﺮﺗ هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
نآ ﻪﺑ يا ﺴﻣ .ﺖﺷاد
ﺄ ﺖﯿﻨﻣا ﻪﻟ
ﺶﻧاد ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ هراﻮﻤﻫ نازﻮﻣآ ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾﺮﺗ
هﺎﮕﺘﺳد و ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺖﯿﻨﻣا و ﻢﻈﻧ يراﺮﻗﺮﺑ رد لﻮﺌﺴﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ شراﺰﮔ ﻪﮐ ﺪﯾآ ﺪﻫﺎﺷ نآ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺎﻋدا ﻦﯾا ياﺮﺑ ي ﻪﮐ ار ﯽﺗﻼﻀﻌﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﺠﻨﯾا رد .ﺪﺷﺎﺑ
ﺶﻧاد نآ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نازﻮﻣآ ،ﺖﺷاد هرﺎﺷا ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ
زا ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ ،عوﺮﺸﻣﺎﻧ ﻂﺑاور يراﺮﻗﺮﺑ ،رﺪﺨﻣ داﻮﻣ فﺮﺼﻣ :ﻪﻠﻤﺟ
نﺎﯾﺮﺟ ﺐﯿﺳآ و رﻮﻬﻇﻮﻧ يﺎﻫ ﺪﯾﺪﭘﻮﻧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
يزﺎﺠﻣ دﺎﯿﺘﻋا) يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ زا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ، (
ﺮﯾﺎﺳ و
ﯽﻣ نﺎﻧآ ﺖﯿﻨﻣا ﻞﺨﻣ ﻪﮐ ،ﺮﮕﯾد تﻼﻀﻌﻣ ﺶﻧاد ﺖﯿﻨﻣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ .ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﻮﺳ ﮏﯾ زا نازﻮﻣآ نﻮﺼﻣ ﺖﻬﺟ رد يﺰﯾر
ﺎﺴﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺑ هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ ﻮﺗﺮﭘ رد ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا نﺎﻧآ ﻦﺘﺷاد ﻪﮕﻧ ﺋ
قﻮﻓ ﻞ ﯽﻣ ﺮﮐﺬﻟا ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺑ ﺢﯿﺤﺻ يﺰﯾر
ﺶﻧاد ﻪﺻﺮﻋ رد ﻪﻨﯿﻣز رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ،يزﻮﻣآ
ﺗﺮﻣ يﺎﻫ هار ندﺮﮐ اﺪﯿﭘ و ﻂﺒ ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺖﯿﻤﻫا زا تﻼﻀﻌﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﯽﻠﺣ
ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يداﺮﻣ)
،هدازﺪﯿﻌﺳ و ﯽﻧﺎﺠﻧدﺮﭘ جرﺎﺧ .(1393
نﺪﺷ يﺮﯿﮔدﺎﯾ زا
هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻪﺳرﺪﻣ ،ﻪﻧﺎﺧ و
ﺶﯾاﺮﮔ ﻪﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
» مﻮﺳ يﺎﻀﻓ «
ﻪﻨﯿﻣز يا ياﺮﺑ ﯽﺸﯾﺪﻧازﺎﺑ رد
ﻂﺑاور و تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ
،ﯽﻤﻠﻋ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و
ﯽﺷزﻮﻣآ ﻢﻫاﺮﻓ هدﺮﮐ .ﺖﺳا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﮑﺒﺷ
يﺎﻫ ﻦﯾﻮﻧ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﻪﻨﯿﻣز
يﺎﻫ ﺶﯿﺑ يﺮﺗ ياﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا تﺎﻣﺪﺧ ﯽﻤﻠﻋ و
ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ياﺮﺑ
نﺎﮔﺪﻧﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻢﻫاﺮﻓ
هدﺮﮐ و ﻪﻠﯿﺳو يا ياﺮﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻪﺑ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺎﺑ ناﺮﮕﯾد رد
نورد و جرﺎﺧ زا يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﻤﺳر
و
ِﯽﻤﺳرﺮﯿﻏ ﯽﺷزﻮﻣآ
هﺪﺷ ﺑا) ﺪﻧا ﻢﯿﻫاﺮ ،يدﺎﺑآ (.1388
يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ هزوﺮﻣا
هﺎﮕﯾﺎﺟ هﮋﯾو يا رد رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ
و هﺪﯾﺪﭘ يا ﺖﺳا ﻪﮐ تاﺮﯿﺛﺄﺗ يدﺎﯾز
ﺮﺑ ﻪﺒﻨﺟ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ نآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺮﺑ ﯽﻧﺎﯿﻨﺑ دﺎﻬﻧ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
- هداﻮﻧﺎﺧ - ﻪﺘﺷاﺬﮔ .ﺖﺳا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد
11
Family name: Sharei Name: Amaneh
Title of Thesis :Identify factors contributing to the pathological use of cyberspace Students
Supervisor: Mahdi Moeinikia (Ph. D) Advisor: Adel Zahed (Ph. D)
Graduate Degree:M.A.
Major: Counseling Specialty: Family
University: Mohaghegh Ardabili Faculty: Educational sciences and Psychology
Graduation date:08/08/2015 Number of pages: 109 Abstract:
This study was Identify factors contributing to the pathological use of cyberspace Students. The statistical population was composed of 11171 girl students of high schools second term in the district 1 city of Ardebil. From this population, 370 students were selected using Krejcie and Morgan's table and stratified sampling rate, according to the managers and teachers with purposive sampling. The index is based on two hours of cyberspace and pathological analysis183 person the questionnaire. The research method was descriptive survey.The required information was collected from using Revised researcher made. Validity was confirmed by experts and its reliability by using Cronbach's alpha coefficient with the implementation of the pilot study (0/97), respectively. Data using descriptive and inferential statistical methods (exploratory factor analysis) were analyzed.
The results showed that factor12 (weak functioning families, the lack of heartily and friendly relations, social isolation, seeking diversity, anonymity of identity, religious beliefs, low self-esteem, the duration and type of cyberspace, feeling lonely, academic problems, low cost and depression and social anxiety) in addition to the use (%73) of cyberspace are pathological students and between them have weak functioning families by value (11/461) and the lack of heartily and friendly relations by value (9/049) highest share and depression and social anxiety by value (3/520) lowest share.
Keywords: Cyberspace, Pathological use, Weak functioning families, Students.
12
University of Mohaghegh Ardabili
Faculty of Educational sciences and Psychology
Department of Educational sciences
Thesis submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree of M.A. in Major counseling family tendency
Title:
Identify factors contributing to the pathological use of cyberspace Students
Supervisor:
Mahdi Moeinikia (Ph. D)
Advisor:
Adel Zahed (Ph. D)
By:
Amaneh Sharei
August – 2015
