1
ناملعم یلغش یگدوسرف و سرادم ینامزاس تملاس هطبار یسررب
یرماع برع دمحم یعاجش رغصا یلع*1
2
هدنسیون *( نانمس ناتسا شرورپ و شزومآ نامزاس ،لباب یملاسا دازآ هاگشناد یسانشناور هورگ،یتیبرت یسانشناور یرتکد*1
)لوئسم - :لیمیا
یسرد یزیر همانرب یرتکد2
لباب یملاسا دازآ هاگشاد یملع تئیه وضعو هورگریدم،
- :لیمیا
@yahoo.com 28
shojaee
هدیکچ نیا قیقحت شور .دوب نانمس رهش ناملعم یلغش یگدوسرف و سرادم ینامزاس تملاس نایم هطبار یسررب رضاح هعلاطم فده یفیصوت ،شهوژپ -
زا لكشتم شهوژپ یرامآ هعماج .دوب یگتسبمه عون زا یشیامیپ روط هب هک نانمس رهش نکاس سرادم ناملعم
قح ای یمسر ،یدادرارق دادعت هب ًاعمج رتلااب و سناسیل یلیصحت كرادم اب یتلود شخب رد لغاش سیردتلا
مجح .دوب رفن385
یسجرک لودج ساسا رب هنومن -
ناگروم هنومن و نییعت رفن192
هلحرمدنچ شور هب یریگ عمج رازبا .دش ماجنا یفداصت یا
یروآ
ینامزاس تملاس درادناتسا همانشسرپ ود تاعلاطا ( ناراكمه و شلسم یلغش یگدوسرف و نمدلیف و یوه
و ییاور هک دوب )2001
یلغش یگدوسرف و ینامزاس تملاس یاهریغتم نایم یگتسبمه بیارض هک داد ناشن شهوژپ جیاتن .تفرگ رارق دییأت دروم اهنآ ییایاپ طس رد اهنآ هب طوبرم داعبا و 01 ح
0/
<
حطس رد ؛ریدم ذوفن هفلؤم ،یداهن حطس رد هک داد ناشن جیاتن .دنرادانعم یرامآ ظاحل زاp
( دنتشاد ناملعم یلغش یگدوسرف اب یرادانعم و میقتسم یوق هطبار عبانم ینابیتشپ هفلؤم یرادا حطس رد و هیحور هفلؤم ،ینف /05
0
<
p-value هفلؤم هچره یداهن حطس رد ،رگید نایب هب .)
یوق ریدم ذوفن یم رتشیب یلغش یگوسرف ددرگ رت
( ددرگ /70 =0 هچره .)p
یم شهاک یلغش یگدوسرف ،ددرگ رتشیب هیحور هفلؤم ( دبای
/74 -0 p = یوق عبانم ینابیتشپ هفلؤم هچره ،تیاهن رد و .) ،ددرگ رت
یم شهاک یلغش یگدوسرف .دبای
هژاو : یدیلک یاه غش یگدوسرف ،سرادم ،ینامزاس تملاس
ناملعم ،یل
2
همدقم یروآون ،هزورما ینوگرگد و اه
نامزاس ،میتسه هجاوم نآ اب ناهج رد هک یرایسب یاه یارب یصاخ ریبادت ذاختا هب مزلم ار اه
تیفرظ هیلک زا هدافتسا یم نانکراک یلمع و یركف یاه
یداوج( دیامن ،وجاسراپ ،روپ
نامزاس زا یرایسب هزورما .)1393 هتفایرد اه
نا د
هیامرس ورگ رد رادیاپ یتباقر تیزم هک ققحت اب ار ینامزاس فادها هب لین و دنوش نیجع ناشراک اب هک تسا )نانکراک( یناسنا یاه
كوترا( دوش قفوم راک و بسک طیحم رد دناوتب نامزاس هعومجم ات دننادب وسمه دوخ یدرف فادها ،1
نامزاس نیا .)2010 هب اه
ب نانکراک هک یطیارش داجیا رد و دنشاب هتشاد دیدش قایتشا و هزیگنا نآ ماجنا یارب ،هدش نیجع راک اب ینعی ،دنبای دنویپ دوخ راک ا
یم مادقا ،دنبایب تیقلاخ و كرحت ،تیاهن یدنک( دنیامن
،2
یاه صخاش نیرت یهیدب و نیرتایوگ زا یكی ینامزاس تملاس .)2010
ر ،ریدم ،ملاس نامزاس كی رد .تسا ینامزاس یشخبرثا تیامح و هناتسود ًلاماک یراتف
لیامت زین نادنمراک .دراد دوخ نادنمراک اب رگ
یم ماجنا ار اهراک یرترثؤم روط هب و دنراد نامزاس رد ندرکراک و ندنام یارب یرتشیب لكسیم و یوه( دنهد
،3
نامزاس .)2008
یم ماود دوخ طیحم رد اهنت هن ملاس زین ینلاوط ینامز ههرب كی رد هكلب دروآ
ییاناوت و هدرک شزاس یفاک روط هب و ءاقب یاه
یم شرتسگ و هعسوت موادم هنوگ هب ار دوخ شزاس زامکروک( دهد
،4
لدم نیرتمهم زا یكی .)2007 ،ینامزاس تملاس یسررب یاه
نمدلیف و یوه طسوت هدش هئارا لدم یم5
یملع دیکأت ،هیحور داعبا( ینف حطس ؛لماش دعب تفه و حطس هس رد هک دشاب ،)تیاعر و
تخاس داعبا( یتیریدم حطس یم )یگناگی و ریدم ذوفن داعبا( یداهن حطس و )عبانم تیامح و یهد
،نمدلیف و یوه( دشاب رد .)1996
تیقفوم یارجا و ندیسر یارب ،نامزاس نیا تیساسح هب هجوت اب شرورپ و شزومآ نامزاس عبانم رب هولاع ،یشزومآ تیلاعف ره زیمآ
نف و لیاسو ،یلام یم افیا ار یساسا شقن ،ملاس یناسنا یورین دوجو ،یروا
لیهست دناوت یم سرادم ینامزاس تملاس تخانش .دنک
تیلاعف یشخبرثا هدننک ینیب شیپ زین و سرادم یرادا و یتیبرت و یشزومآ روما هدننک همانرب یارجا ثعاب و دشاب سرادم یاه
هب اه
غ لامعا زا زیهرپ و هناسانشراک و یملع تروص هراچ ،تفرشیپ و هعسوت یارب .ددرگ هناربدمری
تملاس قیقد و یملع تخانش زج یا
كیب( تسین یشزومآ طیحم ینامزاس ،ناراكمه و داز
یم دیدهت ار ام عماوج هزورما هک یزیچ اما .)1388 یددعتم لماوع دیامن
زا یشان یناور راشف ،نرااكمه و ناتسود اب داضت ،یگداوناخ و یلام تلاكشم ریظن یم ینامزاس و یطیحم لماوع
بجوم هک دنشاب
یم یم ماجنا یعیبط طیارش رد یگداس هب ناسنا هک یفیاظو ات دندرگ هنوگ هب ،دوش ور هب ور لكشم اب دهد
نادب یراوشد اب هک یا
بیسآ ،هجیتن رد هک دشابن نآ ماجنا هب رداق یهاگ یتح و هتخادرپ زاس یناسنا و یلام عبانم عبانم رب یدج یاه
یم دراو نام دوش
ینابعش(
،ینانوک ،راهب لاس رد .)1390
لاح رد و تسا هدرک فوطعم دوخ هب ار یدایز هجوت ناملعم یلغش یگدوسرف ،ریخا یاه
یم رارق هضراع نیا رطخ رد هشیمه هورگ نیا هک یروط هب تسا شرتسگ ،ناراكمه و یرباص( دنریگ
هطساو هب ناملعم .)1390
كشم اب دوخ یلغش تیهام هدیدع تلا
شناد یلیصحت تفا ،راک یمجحرپ دننام یتلاكشم .دنتسه هجاوم یا یایازم و قوقح ،نازومآ
1Ertürk
2Kennedy
3Hoy & Mescle
4Korkmaz
5Hoy and Fildman
3
شناد هقلاع مدع ،یفاکان نامزاس فرط زا نانآ یاهزاین نتفرگ هدیدان ،لیصحت هب نازومآ
سلاک و یشزومآ یاه نیا .تیعمجرپ یاه
رمتسا اب و هدوب راذگریثأت اهنآ تملاس رب یگمه تلاكشم رجنم تسا نكمم ًاتیاهن و هدرب لااب ار اهنآ یریذپ بیسآ تلاكشم نیا را
ینابعش( دوش اهنآ نایم رد یلغش یگدوسرف هب ،ینانوک ،راهب
شهوژپ نایم زا .)1390 هدش ماجنا ینامزاس تملاس هنیمز رد هک ییاه
( یولع و یقداص تسا نآ داعبا و ینامزاس تملاس هک دندیسر هجیتن نیا هب )1393
تروص هب ار نامزاس یشخبرثا یدایز دح ات
یم رارق دوخ ریثأت تحت رادانعم و میقتسم یداوج شهوژپ .دهد
( وجاسراپ و روپ شرگن و ینامزاس تملاس نیب هک داد ناشن )1393
ینابعش شهوژپ جیاتن .دراد دوجو یرادانعم و تبثم یگتسبمه نانکراک یلغش ( ینانوک و راهب
نیب هک داد ناشن )1390 یگدوسرف
ییلاااب یلغش یگدوسرف یاراد هک یدارفا هک یوحن هب دراد دوجو یرادانعم و سوكعم هطبار ،ناملعم یمومع تملاس و یلغش ( ناراكمه و هدیلشب .دندوب رادروخرب یرتمک یمومع تملاس زا دندوب نایم یرادانعم یگتسبمه هک دندیسر هجیتن نیا هب )1388
یگدوسرف و ناملعم یمومع تملاس .دراد دوجو یلغش
شهوژپ ،یلغش یگدوسرف و ینامزاس تملاس صوصخ رد هدش ماجنا یاه یسررب هب هجوت اب نایم طابترا یسررب فده اب رضاح
.دش ارجا و یحارط ناملعم یلغش یگدوسرف و سرادم ینامزاس تملاس شور : یفیصوت عون زا رضاح هعلاطم -
یم یگتسبمه لاس رد هک دشاب
ش ماجنا1394 نکاس سرادم ناملعم زا لكشتم شهوژپ هعماج .د
قح ای یمسر ،یدادرارق روط هب هک نانمس رهش دادعت هب ًاعمج رتلااب و سناسیل یلیصحت كرادم اب یتلود شخب رد لغاش سیردتلا
یسجرک لودج ساسا رب هدش هبساحم یرامآ هنومن مجح ،روکذم هعماج نیب زا .دوب رفن385 -
ناگروم (1
عت هب )1970 192 داد
هلحرمدنچ یفداصت تروص هب و رفن هب رهش سرادم ادتبا ،یسررب دروم هعماج یگدرتسگ هب هجوت اب .دش باختنا یا
یلصا هشوخ5
هشوخ هب هشوخ ره ًاددجم و ییایفارغج تیعضو ساسا رب تاقبط هب هجوت اب سپس .دش میسقت یرهش تفاب ساسا رب رتكچوک یاه
لیصحت هرود ،سنج( یسررب دروم .دش باختنا ییاهن هنومن ،هداس یفداصت شور اب ،هعماج رد دارفا عیزوت یگنوگچ هب تیانع اب و )ی
تیاضر ذخا زا سپ دهاوخن اهنآ یراک هدنیآ و لاح رد یریثأت و هدوب هنامرحم قیقحت جیاتن هک هدننک تکرش دارفا هیجوت و همان
درگ زاغآ هعلاطم ،قیقحت رد تکراشم رد ندوب دازآ و تشاد عمج تهج .دی
شسرپ زا تاعلاطا یروآ تملاس درادناتسا یاه همان
شلسم یلغش یگدوسرف و نمدلیف و یوه ینامزاس ( ناراكمه و2
)2001 لماش ینامزاس تملاس همانشسرپ .دش هدافتسا هیوگ44
یم هفلؤم یسررب هب هک دشاب هظحلام ،ریدم ذوفن ،یداهن یگناگی یاه
تخاس ،یرگ عبانم ینابیتشپ ،یهد
اب یملع دیکأت و هیحور ،
جنپ سایقم زا هدافتسا هنیزگ
یم )زکره و تردن هب ،یهاگ ،ًابلاغ ،هشیمه( تركیل یا یگدوسرف همانشسرپ ،رگید یوس زا .دزادرپ
یاراد یلغش یم رارق شجنس و یبایزرا دروم ار یدرف تیقفوم شهاک و تیصخش خسم ،یفطاع یگتسخ سایقم هس هک لاؤس22
-
.دهد م هیوگ9 ،یفطاع یگتسخ دروآرب هب طوبر و تیصخش خسم دروآرب هب طوبرم هیوگ 5
شهاک دروآرب هب طوبرم هیوگ 8
1Krejecie and Morgan
2Maslach
4
هنیزگ ،ههجاوم یناوارف یارب هیوگ ره رد ناگدنهد خساپ .تسا یدرف تیقفوم تدش یارب و )زور ره( شش ات )زگره( رفص زا یا
هنیزگ زین ههجاوم كرد ساسحا ات )مک یلیخ تدش( رفص زا یا
یم باختنا ار )دایز یلیخ تدش یارب( شش ییایاپ و ییاور .دنک
همانشسرپ نیا همانشسرپ ییایاپ زا رتشیب نانیمطا یارب هعلاطم نیا رد دوجو نیا اب .تسا هتفرگ رارق دییأت دروم ًلابق اه
هعلاطم كی ،اه
یور رب یتامدقم همانشسرپ یارب خابنورک یافلآ بیارض و هدش ماجنا رفن30
ب اه بیترت ه /81
و0 /79 همانشسرپ ود .دش هبساحم0
همانشسرپ یروآ عمج زا سپ و دش عیزوت ناگدنوش نومزآ نیب رد یفداصت روط هب ،یدنب هقبط ،ندرک هصلاخ روظنم هب ،اه
هداد لیلحت و هیزجت و فیصوت ،جارختسا ،یهدنامزاس كینكت زا اه
یزجت .تسا هدش هدافتسا یطابنتسا و یفیصوت رامآ یاه لیلحت و ه
هتفای مرن كمک هب و نوسریپ یگتسبمه نومزآ قیرط زا اه رازفا
هخسنspss .دش ماجنا22
:جیاتن همانشسرپ هب ناگدنوش نومزآ هیلک ،رضاح هعلاطم رد اهنآ نیب زا هک دنداد خساپ اه
( رفن177 /2 ینس نیگنایم .دندوب درم )دصرد92
دارفا /5 رایعم فارحنا اب لاس39 /6
فیط و6 25 ینس
60 ات ینس هورگ رد یناوارف نیرتشیب .دوب لاس ات30
( لاس39 ،رفن128
/6 .دش هدید )دصرد66 ،ییادتبا عطقم رد ناملعم دصرد37
/5 و ییامنهار عطقم دصرد32 /5
سیردت یرظن عطقم دصرد30
یم ( اهنآ بلغا .دندرک /5
ب اهنآ یراک هبرجت و دندوب سناسیل تلایصحت یاراد )دصرد63 طسوتم روط ه
/6 4
± /6 هورگ هک دوب18
-11 ( دنداد صاصتخا دوخ هب ار یناوارف دصرد نیرتشیب لاس15 .)دصرد32
هاگدید زا یلک روط هب ینامزاس تملاس نیگنایم
ناملعم /75 11
± /55 زایتما عومجم زا(164 هفلؤم نیب رد نینچمه .دوب )220
هفلؤم همه نیگنایم ،یسررب دروم یاه دح رد اه
بولطم نیگنایم اب هیحور هفلؤم ،نیب نیا رد هک هدوب /50
5
± /42 عومجم زا(36 اب عبانم ینابیتشپ و نیرتشیب یاراد )زایتما 45
نیگنایم /25 3
± /70 عومجم زا( 16 لودج( دوب نیگنایم نیرتمک یاراد )زایتما25
هفلؤم هب طوبرم نیگنایم نیرتشیب نینچمه .)1 -
وم نادقف هب طوبرم یلغش یگدوسرف یاه نیگنایم اب یدرف تیقف
/11 4
± /55 تیصخش خسم هب طوبرم نیگنایم نیرتمک و 23
/09 /6±24 یم 14
زا عومجم رد هک دشاب دادعت ،رفن 192
دادعت و نیرتمک رفن 36 ار یلغش یگدوسرف نیرتشیب رفن 156
لودج(دنتشاد .)2
1لودج هفلؤم و ینامزاس تملاس یفیصوت رامآ . نآ یاه
هفلؤم اه زایتما هزاب
فارحنا رایعم نیگنایم±
یداهن یگناگی 7-35
/15 /2±76 22
ریدم ذوفن 5-25
/15 /3±71 18
یرگ هظحلام 5-25
/50 /2±89 17
یهد تخاس 5-25
/15 /1±70 17
5
عبانم ینابیتشپ 5-25
/25 /3±70 16
یملع دیکأت 8-40
/05 /3±37 34
هیحور 9-45
/50 /5±42 36
ینامزاس تملاس 44-220
/75 17±55 164/
ودج 2ل یلغش یگدوسرف هب طوبرم تاعلاطا فیصوت .
ریغتم دادعت
نیرتمک نیرتشیب
فارحنا رایعم نیگنایم±
هفلؤماه
یفطاع یگدوسرف 192
16 18 51
4±44/ 17/
تیصخش خسم 192
9 09 27
6±24/ 14/
یدرف تیقفوم نادقف 192
11 11 78
4±55/ 23/
یلغش یگدوسرف 192
36 37 156
14±23/ 55/
لصاح جیاتن داعبا و یلغش یگدوسرف و ینامزاس تملاس یاهریغتم نایم یگتسبمه بیارض هک داد ناشن نوسریپ یگتسبمه نومزآ زا
حطس رد اهنآ هب طوبرم /01
0
<
هفلؤم و ینامزاس تملاس هطبار یسررب .دنرادانعم یرامآ ظاحل زاp یلغش یگدوسرف اب نآ یاه
د ؛ریدم ذوفن هفلؤم ،یداهن حطس رد هک داد ناشن هفلؤم یرادا حطس رد و هیحور هفلؤم ،ینف حطس ر
میقتسم یوق هطبار عبانم ینابیتشپ
هتشاد ناملعم یلغش یگدوسرف اب یرادانعم و ( دنا
/05 0
<
p-value یوق ریدم ذوفن هفلؤم هچره یداهن حطس رد ،رگید نایب هب .)
رت
یم رتشیب یلغش یگوسرف ددرگ ( ددرگ
/70 =0 شیب هیحور هفلؤم هچره .)p یم شهاک یلغش یگدوسرف ،ددرگ رت
( دبای /74 -0 p = .)
یوق عبانم ینابیتشپ هفلؤم هچره ،تیاهن رد و یم شهاک یلغش یگدوسرف ،ددرگ رت
( دبای /25 -0 p = لودج( .) )3
3لودج یلغش یگدوسرف و ینامزاس تملاس داعبا نایم یگتسبمه بیارض .
اهریغتم گناگی
ی یداهن ذوفن
ریدم ظحلام
ه یرگ تخاس
یهد ینابیتشپ
عبانم یکأت
د ملع
ی یحور
ه ملاس
ت نامزاس
ی گتسخ
ی یفطاع خسم
یصخش ت نادقف
یقفوم ت یدرف گدوسرف
یلغش ی
یگناگی یداهن 76 -
/ 0 /50 0 /34 0 /31 0 /12
0 /69
0 /85 0 /43 0
- /54 -0 /10 0
- /10 -0
6
ذوفن ریدم 53 -
0/ /55 0 /72 0 /26
0 /73
0 /90 0 /77 0 /56 0 /74 0 /70 0
هظحلام یرگ 43 -
0/ /53 0 /13
0 /65
0 /91 0 /60 0
- /28 -0 /40 0
- /22 -0
-تخاس یهد 44 -
0/ /05
0 /47
0 /86 0 /32 0
- /12 -0 /23 0
- /20 -0
ینابیتشپ م
عبان 10 -
/ 0 /40
0 /72 0 /66 0
- /11 -0 /30 0
- /25 -0
دیکأت یملع 21 -
/ 0 /78 0 /12 0 /36 0 /68 0 /15 0
هیحور 69 -
0/ /92 0
- /45 -0 /60 0
- /74 -0
تملاس ینامزاس 60 -
0/ - /50 -0 /71 0
- /66 -0
یگتسخ یفطاع 61 -
0/ /86 0 /85 0
خسم یصخش
ت 80 -
0/ /90 0
نادقف تیقفوم
یدرف 79 -
0/
گدوسرف یلغش ی -
یریگ هجیتن و ثحب
7
زاس تملاس نایم طابترا یسررب رضاح شهوژپ یلصا فده هدوب اهنآ داعبا هارمه هب نانمس رهش ناملعم یلغش یگدوسرف و ینام
رد سیردت هب لغاش ناملعم یلغش یگدوسرف و نانمس رهش سرادم ینامزاس تملاس نایم یرادانعم طابترا هک داد ناشن جیاتن .تسا هفلؤم زا یخرب هک یروط هب .دراد دوجو رهش نآ یخرب و تبثم یطابترا ریدم ذوفن ریظن اه
.دنراد یفنم یطابترا ،هیحور ریظن رگید
یم ناملعم رد رتشیب یلغش یگدوسرف بجوم ددرگ رتشیب نانکراک یور رب یرادا متسیس رد ریدم ذوفن نازیم هچره هک ینعم نیدب -
رد هیحور نازیم هچره هک دراد نیا زا ناشن یلغش یگدوسرف ریغتم و هیحور دعب نایم یفنم طابترا ،رگید یوس زا و ددرگ دارفا
یم هتساک اهنآ یلغش یگدوسرف زا دبای تیوقت یم روطنیمه .دوش
یوق هک تفرگ هجیتن ناوت فیعض ای ندش رت
داعبا زا یخرب ندش رت
یرادانعم طابترا هک داد ناشن رضاح شهوژپ ،تیاهن رد .ددرگ ینامزاس تملاس دوبهب ای فیعضت بجوم دناوت یم یلغش یگدوسرف اس تملاس یاهریغتم نایم شهوژپ .دراد دوجو ناملعم یلغش یگدوسرف و سرادم رد ینامز
تملاس صوصخ رد یهباشم یاه
یداوج ،هنومن ناونع هب .تسا هدش ماجنا یلغش یگدوسرف و ینامزاس تملاس داعبا نایم هک دنداد ناشن یشهوژپ رد وجاسراپ و روپ
تسا ناناوج و شزرو لک هرادا نانکراک نایم رد یلغش شرگن و ینامزاس اهنآ .دراد دوجو یرادانعم و تبثم یگتسبمه نادمه نا
یم نانکراک یلغش شرگن رد دوبهب هک دندوب دقتعم دوش رجنم اهنآ یگدنز رد بسانم نزاوت و ینامزاس تملاس دوبهب هب دناوت
یداوج(
،وجاسراپ و روپ هتفای اب یعون هب هک )1393
ه و هدیلشب .دراد یناوخمه و تهباشم رضاح شهوژپ یاه ( ناراكم
رد )1388
هطبار ناملعم یمومع تملاس و یلغش یگدوسرف نایم هک دنداد ناشن ناملعم یمومع تملاس و یلغش یگدوسرف هطبار یسررب تحت ار ناملعم یمومع تملاس ،یلغش یگدوسرف رگید داعبا زا رتشیب یفطاع یگتسخ دعب هک دنتفایرد اهنآ .تسا رارقرب یرادانعم یم رارق ریثأت ب( دهد
،ناراكمه و هدیلش رب ار ریثأت نیرتشیب یدرف تیقفوم نادقف هک داد ناشن رضاح شهوژپ هک یلاح رد )1388
هعلاطم رد ناراكمه و یرباص .درادن یناوخمه هدیلشب جیاتن اب هک دراد ینامزاس تملاس ،یلک هدعاق كی روط هب هک دندومن هراشا یا
ش خسم و یفطاع یگتسخ( یلغش یگدوسرف هفلؤم ود یم صاصتخا دوخ هب ار تارمن نیرتشیب هشیمه )تیصخ
نینچمه اهنآ .دنهد
هک دندومن ناونع /1
و دیدش یفطاع یگتسخ دارفا دصرد10 /6
،ناراكمه و یرباص( دنتشاد دیدش خسم دصرد 4 هک )1390
هتفای اب ینادنچ یناوخمه ینابعش .درادن شهوژپ نیا یاه
رادانعم و سوكعم یطابترا ینانوک و راهب و ناملعم یمومع تملاس نایم
ینابعش( دنتفای اهنآ یلغش یگدوسرف ،ینانوک و راهب
شهوژپ رد .دراد یناوخمه و تهباشم رضاح شهوژپ جیاتن اب هک )1390
كیب ،یهباشم و داز كیب( دراد دوجو سرادم ناریدم دركلمع و ینامزاس تملاس نایم یرادانعم طابترا هک دنتفایرد ناراكمه و داز
اكمه ،نار ( سنابس نوچ یناققحم هباشم شهوژپ جیاتن .دراد یناوخمه رضاح شهوژپ اب هک )1388
( ناچ ،)2009 و )2013
دهاز ( انلاباب .دراد یناوخمه رضاح شهوژپ جیاتن اب زین ناملعم یلغش شرگن و ینامزاس تملاس نایم طابترا یسررب رد )2010
عبانم
8
یقت ،ثرمویک ،هدیلشب شاه ،رهچونم ،روپ
( هدیبز هدیس ،یریازج ،لیعامسادیس ،ینابش خیش یم تملاوس و یلغوش یگدووسرف هطبار یسررب .)1388
،یدربراک هرواشم هلجم .ییامنهار عطقم نز ناملعم یمومع (4
:)1 -121 .142
كیب ( زورهب ،یشیوخ ،مارهب ،تسمرس ،رفعج ،داز رادوم ناریدوم دروكلمع اوب سرادوم ینامزاس تملاس هطبار یسررب .)1388
هوناگ هوس عطاوقم س
،یشزومآ تیریدم تاقیقحت همانلصف .هغارم ناتسرهش شرورپ و شزومآ یلیصحت :2
-175 .193
یداوج ( یلع ،وجاسراپ ،دمحم ،روپ هیروشن .نادومه ناتوسا ناوناوج و شزرو لوک هرادا ناونکراک ینامزاس تملاس اب یلغش شرگن طابترا .)1393
،شزرو رد یناسنا عبانم تیریدم (1
:)2 -137 .146
ینابعش ( نامزدمحم ،ینانوک ،اضرملاغ ،راهب شهوژپ .ناتسرل ناتسا یندب تیبرت ناملعم یمومع تملاس اب یلغش یگدوسرف نیب هطبار .)1391
یاوه
،یتکرح مولع و یشزرو تیریدم (2
:)3 -77 .92
( داوج ،حصان ،اضریلع ،یجورم ،اضردیمح ،یرباص یلغوش یگدووسرف اوب طبتروم لوماوع یسررب .)1390
لاوس رد ناوشاک رهوش سرادوم ناوملعم
،بونج بط همانلصف .1386 (14
:)1 -41 .50
( هدازآ ،یولع ،دیهان ،یقداص صخاش هطبار .)1393
،تملاوس ماوظن تاوقیقحت هولجم .تملاوس ماوظن رد نامزاوس یشخبرثا و ینامزاس تملاس یاه
(10 :)3 548-557 .
Chuan, L. J., Liang, C. C., & Xie, S. (2013). The influence of school organizational health and occupational burnout on self-perceived health status of primary school teachers. Social and Behavioral Sciences, 116, 985-989.
Ertürk, A. (2010). Exploring predictors of organizational identification: Moderating role of trust on the associations between empowerment, Organizational support, and identification. European journal of work and organizational psychology, 19, 409-441.
Hoy, W. K & Feldman, J. A (1996). Organization health: the concept and its measure, Journal of Research and Development in Education, 20(4).
Hoy, W. K., & Mescle, C. (2008). Theory, research and practice in educational administration.
Translated to Persian by: Abaszadeh, S., Urmia, Urmia University pub., 88-46.
Kennedy, E., & Daim, T. U. (2010). A strategy to assist management in workforce engagement and employee retention in the high tech engineering environment. Evaluation and Program Planning, 33(4), 468-476.
Korkmaz, M. (2007). The Ralationship between organizational Health and Robust vision in Elementary schools. Educational Researsh Quarterly,1,14-36.
Maslach,c. Schaufeli, w.B .& Leiter, M.P. (2001). Annual Review of psychology, 52: 397-442.
Sabanc, A. (2009). The effect of primary school teachers’ burnout on organizational health. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 195–205.
Zahed-Babelana, A., & Moenikiab, B. (2010). A study of simple and multiple relations between organizational health and faculty trust in female high schools. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 1532–
1536.