داﺪﯾور يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﯾارﺎﮐ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ
هﺪﺷ يﺰﯾر هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ دﺮﮑﯾور ﺎﺑ
ﺎﻫ
ﻮﻠﻧﺎﻐﻣداﮋﻧﺮﯿﺷ ﯽﻔﻄﺼﻣ
1 1,
ﯽﺑاراد ﺮﻔﻌﺟ 2
1 - ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ ،ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﯾا ،ﻞﯿﺑدرا ،ﯽﻧﺎﮔرزﺎﺑ
2 - ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ ،ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﯾا ،ﻞﯿﺑدرا ،ﯽﻧﺎﮔرزﺎﺑ
ﻪﺻﻼﺧ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﯽﺑﺎﯾرازﺎﺑ رد ﺮﺛﻮﻣ يراﺰﺑا ،هﺪﺷ يﺰﯾر
ﻪﺟﻮﺗ ﺮﯿﺧا يﺎﻬﻟﺎﺳ رد ﻪﮐ دور
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ و نﺎﯿﻫﺎﮕﺸﻧاد يﻮﺳ زا ار يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ .
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ شﻼﺗ ﻦﯿﻟوا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﯽﺘﺑﺎﻗر هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﻣآﺮﺑ ناﺮﯾا بﺮﻐﻟﺎﻤﺷ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا دﺪﺻ رد ﺮﮔ يﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮﯾز دﻮﺟﻮﻣ يﺮﮕﺷد
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور دﺎﺠﯾا رد هﺪﺷ يﺰﯾر
دزادﺮﭙﺑ . هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﺘﻣ ﺎﺑ ﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ارﺎﮐﺎﻧ ،ﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﻦﯾا زا ﯽﻤﯿﻧ ﻪﮐ .
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :
ﺮﮕﺷدﺮﮔ
2ي ور ، ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰ ي
3هﺪﺷ ز ، ﯾ ﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮ ارﺎﮐ ،4
5ﯽﯾ رادﺮﺑﻮﮕﻟا ،
6ي ﻠﺤﺗ ، ﯿ ﻞ ﺸﺷﻮﭘ ﯽ هداد
7ﺎﻫ
1.
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻪﻫد ،ﯽﻧﺎﻬﺟ ﺢﻄﺳ رد يﺮﮕﺷدﺮﮔ ،ﺮﯿﺧا يﺎﻫ ﮕﻤﺸﭼ ﺪﺷر
ﯿ ﺮ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ار ي .
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ شراﺰﮔ ﻖﺒﻃ
) UNWTO (
لﺎﺳ رد ،يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ، 2015
ياﺮﯾﺬﭘ 1.2 ﺮﮕﺷدﺮﮔ درﺎﯿﻠﯿﻣ )
1260 رﻻد درﺎﯿﻠﯿﻣ (
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ هدﻮﺑ
لﺎﺳ 2000 ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺑاﺮﺑ ود ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ،يدﻼﯿﻣ .
ﯿﻣ ﻦﯾا رد ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ دﺪﺻ رد يزﺎﺳﺪﻧﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ،نﺎ
ﺪﻨﺘﺴﻫ راﺪﯾﺎﭘ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد نآ ﯽﭘ رد و ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﻬﺳ ﺐﺴﮐ .
لواﺪﺘﻣ يﺎﻫراﺰﺑا زا ﯽﮑﯾ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ
، هﺮﻬﺑ زا يﺪﻨﻣ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﻮﻄﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫداﺪﯾور زا ﻪﺘﺳﺪﻧآ ﺺﺧﻻﺎﺑ و ﺎﻫداﺪﯾور
،ﺎﯿﻧد ﻒﻠﺘﺨﻣ طﺎﻘﻧ زا ناﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺐﻠﺟ فﺪﻫ ﺎﺑ هﺪﺷ يﺰﯾر
هﺎﮕﯾﺎﺟ و ﺪﻧﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ترﻮﺻ ،يﺮﺘﺸﻣ ﻦﻫذ رد ﯽﺑﺎﯾ
دﺮﯿﮔ 1] ، 2 ، 3 ، 4 . [
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ،يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﯽﺑﺎﯾرازﺎﺑ ياﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ ﺶﺨﺑﺮﺛا ﻪﺒﻨﺟ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﺎﻫداﺪﯾور ﻦﯾا ياﺮﺟا و يﺰﯾر
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾا ياﺮﺟا رد ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
دﻮﺷ ظﻮﺤﻠﻣ ﺖﺴﯾﺎﺑ 5]
.[ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ يﺮﯿﮔ
ﻪﮐ دراد دﻮﺟو هﺪﻤﻋ شور ود ﯽﯾارﺎﮐ
ﮏﯾﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺎﻬﺷور زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ )
ﻪﻨﯾﺰﻫ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻊﺑﺎﺗ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ (
ﮏﯾﺮﺘﻣارﺎﭘﺎﻧ و )
هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور ،ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ
.(
ﺖﯾﺰﻣ
هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﯽﻠﺻا ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺎﻫﺪﺣاو ﯽﺒﺴﻧ ﯽﯾارﺎﮐ نداد ﺖﺳﺪﺑ رد ﺎﻫ
ﻦﯿﯿﻌﺗ نﺎﮑﻣا و ﺎﺒﻗر ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﯿﮔ
1لوﺋﺳﻣ هدﻧﺳﯾوﻧ
Email: [email protected]
2Tourism
3Planned events
4Infrastructures
5Efficiency
6Benchmarking
7Data envelopment analysis-DEA
ﺑ ارﺎﮐ يﺎﻫﺪﺣاو ﺖﺳا ارﺎﮐﺎﻧ يﺎﻫﺪﺣاو ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ زا يرادﺮﺑﻮﮕﻟا فﺪﻫ ﺎ
6] .[ سﺮﺘﺳد رد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻪﻨﯿﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺎﻫﺪﺣاو نﺎﮑﻣا ،يﺮﯿﮔ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﯾﺬﭘ .
و ناﺮﮕﺷدﺮﮔ بﺬﺟ رد ار يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،ترﻮﺻ ﻦﯾا ﺮﯿﻏ رد
شزرا ﻪﻄﺑار ﻆﻔﺣ ﯽﻣ هﺮﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ،از
دزاﺪﻧا .
ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﺒﻃ ﻞﻤﻌﺑ يﺎﻫ
،ور ﺶﯿﭘ ﻖﯿﻘﺤﺗ نﺎﮔﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻣآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﭻﯿﻫ
يﺎﻫداﺪﯾور ﯽﯾارﺎﮐ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ يا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﯾ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ هﺪﺷ يﺰﯾر .
ﺖﯿﻤﻫا زا ﯽﮐﺎﺣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ﻪﻨﯿﻣز رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﻣا
ﯽﻣ ﺖﻌﻨﺻ ﻦﯾا رد ﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮﯾز ﺪﺷﺎﺑ
7] ، 8 ، 9 . [
ﻮﮕﻧﺎﻫ ي ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و )
2018 ( 10] زﺎﺴﻟﺪﻣ[ ي ارﺎﮐ ﯽﯾ ﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ي ﺰﻫ ﯾ ﻪﻨ اﺮﺑ ﺪﻣآرد ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ي
ﺎﻫ ﻞﺘﻫ ي رد ﻮﺟﻮﻣ
ﭘ ﻪﻧﺎﺧدور ﻪﮕﻠﺟ ﯿ
لﺮ ﺎﻫﺮﻬﺷ ﻪﮐ ي
ﻣ ﺮﺑ رد ار ﻮﺋﺎﮐﺎﻣ و وژ ﮓﻧاﻮﮔ ،ﮓﻨﮐ ﮓﻨﻫ ﯽ
ﮔﯿ دﺮ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا .
،ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﻋذا ﺎﻬﻧآ
يﺎﻬﺘﯾدوﺪﺤﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ
ﺖﺳا راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﺎﻬﻠﺘﻫ ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ رد يا .
،ﺎﻫداﺪﯾور ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ صﻮﺼﺧ رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ يﺎﻬﻫﺎﮔﺪﯾد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
ﺰﺘﮔ يﺎﻬﻫﺎﮔﺪﯾد هﮋﯾو ﻪﺑ )
2007 ( 11] ﯽﻣ ، [ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور دﺎﺠﯾا رد ار يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮﯾز ﺶﻘﻧ ناﻮﺗ هﺪﺷ يﺰﯾر
هﺎﮕﯾﺎﺟ ،دﻮﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﺎﻣ ﯽﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﻪﭽﻧآ ﺎﻣا دﺮﮐ ﯽﻘﻠﺗ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا
ﻧ ﯽﯾارﺎﮐ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻟﻮﻘﻣ رد ﯽﺒﺴ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻂﺧ ﺖﻬﺟ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ يﺰﯾر
ﯽﺸﻣ درﻮﻣ ﻂﺑﺮﯾذ ﯽﺻﻮﺼﺧ و ﯽﺘﻟود يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺗآ يﺎﻬﯾراﺬﮔ
دﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻦﺘﺧﺎﺳ ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ياﺮﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫداﺪﯾور رد ﯽﯾارﺎﮐ ﺖﯿﻤﻫا ندﻮﻤﻧ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﻦﻤﺿ ،ﺮﺿﺎﺣ حﺮﻃ
ﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،نآ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻞﯿﻧ و ﯽﺑﺎﯾرازﺎﺑ يﺎﻬﺷﻼﺗ ﻪﮐ ﯽﻧاﺮﯾﺪﻣ و نﺎﻘﻘﺤﻣ ،نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ياﺮﺑ هﮋﯾﻮﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ تﺎﯿﺑدا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺮﯿﮔرد ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﺷ يﺰﯾر
.
هداد ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﯽﻤﻧ ﺮﺴﯿﻣ ﮏﯾﺮﺘﻣارﺎﭘ شور لﺎﻤﻋا نﺎﮑﻣا ،دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﺳا ﮏﯾﺮﺘﻣارﺎﭘﺎﻧ يﺎﻬﺷور يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ مﺰﻠﺘﺴﻣ .
ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ اﺬﻟ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور دﺎﺠﯾا رد
هﺪﺷ يﺰﯾر
هدﺎﻬﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮﯾز ،ناﺮﯾا بﺮﻐﻟﺎﻤﺷ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور و ﺎﻫ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺪﺷ يﺰﯾر
هدﺎﺘﺳ هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ ﺎﻫ
) هﻮﯿﺷ و CCR
ﯽﺟوﺮﺧ BCC - رﻮﺤﻣ ( ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ درﻮﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
. ﻦﯿﺑ زا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور هراﻮﻨﺸﺟ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﺐﻟﺎﻏ رد يﺮﻨﻫ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫداﺪﯾور ،هﺪﺷ يﺰﯾر
هﺎﮕﺸﯾﺎﻤﻧ ،ﺎﻫ ﺎﻬﺴﻧاﺮﻔﻨﮐ و ﺎﻫ
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺢﻄﺳ رد ﯽﮕﻤﻫ ﻪﮐ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺑ و ﯽﻠﻣ ،يا
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ عﻮﻗو ﻪﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﺪﻧا
. ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،بﺎﺘﮐ ﻞﻣﺎﺷ يا
ﮐ هﺮﯿﻏ و ،تﻻﺎﻘﻣ ،ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ تﺎﯿﺑدا يروآ ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ ﻪ
هداد عﻮﻧ زا ،ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ هداد ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻨﻟﺎﺳ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻧﺎﺨﺗرازو يرﺎﻣآ يﺎﻫ
يﺮﮕﺷدﺮﮔ و ﻊﯾﺎﻨﺻ و ﯽﻣﻼﺳا دﺎﺷرا و ﮓﻨﻫﺮﻓ ،يزﺎﺳﺮﻬﺷ و هار يﺎﻫ ﯽﻧﺎﻣز هرود ﯽﻃ
زا ﻪﻟﺎﺳ ﻪﺳ 1394
ﺎﺗ 1396 ﺖﺳا .
2.
ﺶﻫوﮋﭘ تﺎﯿﺑدا
ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ور ﯾ داﺪ ﺮﻈﻧ و ﺶﻧاد ﻞﻣﺎﺷ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ور كرد ﺖﻬﺟ ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ ﯾ
ﺎﻫداﺪ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰ ي ﻪﺘﺷر ،هﺪﺷ ا
ي ﺪﻣ رد رﻮﻬﻇﻮﻧ ﯾﺮ
ﯾ ﺖ
ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽ
ﻮﺼﺗ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯾﺮ
ﻠﮐ ﯽ ﺮﺗ ي ور ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﯾ
ﺎﻫداﺪ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰ ي ﻣ ﺖﺳﺪﺑ ار هﺪﺷ ﯽ
ﺪﻫد . ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ور ﯾ
،داﺪ
و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ندﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﯾ
ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ﻠﻤﻋ ﯽ ﺣاﺮﻃ صﻮﺼﺧ رد ﯽ
، ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ﺪﻣ و ﯾﺮ ﯾ ﺖ ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰ ي هﺪﺷ .
اﯾ ﻦ ﻣز ﯿ ﻪﻨ ﺪﻣ ﺶﻧاد زا ﯾﺮ
ﯾ
،ﺖ ﻫوﺮﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﯽ
ﻫﺎﮕﺸﻧاد و نﻼﻏﺎﺷ زا ﯿ
نﺎ ﺪﻨﻣ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ نآ رد لﺎﻌﻓ ي
د زا ﯾ ﺮﮕ ﺪﻣ مﻮﻠﻋ ﯾﺮ ﯾ ﺖ و
ﻤﺼﺗ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ي ﺪﻣ ﺶﻧاد وﺮﻤﻠﻗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾﺮ
ﯾ ﺖ ور ﯾ
،داﺪ حﺮﻃ رﯾ ﺰ ي ﺖﺳا هﺪﺷ .
ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰ ي ،هﺪﺷ ﯾ ﮏ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻢﻬﻣ كﺮﺤﻣ ي
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺪﻧﺮﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد نوﺰﻓازور رﻮﻄﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﻫ
ي
رازﺎﺑ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ زا ي
ﻣ لﺎﻤﻋا ﯽ ددﺮﮔ 2] .[ ور تاﺮﺛا و ﺎﻬﺸﻘﻧ ﯾ
ﺎﻫداﺪ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ رد هﺪﺷ ي
ﺋﺎﺗ درﻮﻣ نﻮﻨﮐ ﺎﺗ ﯿ
ﺪ ﻤﻫا و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯿ
ﺖ اﺰﻓ ﯾ هﺪﻨ ا ي ا رد ﯾ دﺎﺠ ﺰﻣ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﺎﻬﻧﺎﮑﻣ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي دراد 12] ، 13 .[ ﺪﻣ رد ﯾﺮ ﯾ ﺖ
ور ﯾ
،داﺪ ﮑﺸﺗ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯿ
ﻞ رازﺎﺑ هﺪﻨﻫد ي
اﺮﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ ي ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯾﺰ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ و ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﺷ ي
ﺣ ﺶﻘﻧ ﯿ ﺗﺎ ﯽ
ﻘﻓﻮﻣ رد ﯿ ﺖ ﺑاﺬﺟ و ﯿ ﺖ اﯾ ﻦ ور ﯾ ﺎﻫداﺪ اﯾ ﻣ ﺎﻔ ﯽ ﺪﻨﮐ . ور ﺎﻣا ﯾ
،ﺎﻫداﺪ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻣوﺰﻟ ي
ﻧ ﯿ ﺪﻨﺘﺴ . اﺮﺑ ي ور ،لﺎﺜﻣ ﯾ ﺎﻫداﺪ ي
ر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯾﺰ ي هﺪﺷ ا ي ا فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ
دﺎﺠ زﺎﺳﻮﻧ ﺖﻬﺟ تﻼﻣﺎﻌﺗ ي
و ﺎﻫﺮﻬﺷ ﯾﺎ
ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ﯽﯾ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽ
ﺖﻬﺟ
ﻮﻫ نداد شروﺮﭘ ﯾ
ﺖ ﻠﻣ ﯽ ﺣاﺮﻃ ﯽ ﻣ اﺮﺟا و ﯽ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ وﺮﻤﻠﻗ زا جرﺎﺧ ﺪﻧﻮﺷ ي
ﻣ راﺮﻗ ﯽ ﮔﯿ ﺪﻧﺮ . ور ﺮﻫ ﯾ داﺪ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰﯾ هﺪﺸ -
ا ي ﺪﭘ و هدﻮﺑ دﺮﻓ ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ ﯾ
هﺪ ا ي ﻧﺎﺣور ﯽ - ﻧﺎﻤﺴﺟ ﯽ ﺖﺳا .ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ﺎﺿﺎﻘﺗ ي ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ا ﻪﺑ ﯾ ﻦ ﻟد ﯿ ﻞ ﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯿ
ﭻ ﻢﻫ نﺎﺸﻣاﺪﮐ
ﻧ ﻞﮑﺷ ﯿ ﺪﻨﺘﺴ ﻣ دﺮﻓ و ﯽ ﺎﺑﯾ ﺖﺴ ور رد ﯾ داﺪ زا ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد رﻮﻀﺣ ،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﯾ
ﮏ دﺮﺒﺑ تﺬﻟ صﺎﺧ ﻼﻣﺎﮐ ﻪﺑﺮﺠﺗ 11]
.[ عاﻮﻧا
هﺪﺷ يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ
:
1.
ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻬﻨﺸﺟ :
ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يدﺎﺷ و ﯽﻤﺳر يﺎﻫداﺪﯾور ﺪﻧراد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻨﻌﻣ
. ﺮﯾﺎﺳ زا ﺎﻫداﺪﯾور ﻦﯾا ﺰﯾﺎﻤﺗ ﻪﺟو
ﺖﺳا ﺖﻠﻣ ﮏﯾ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻬﺷزرا ندﻮﺑ اراد ،ﺎﻬﻨﺸﺟ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ : ﺎﻫ هراﻮﻨﺸﺟ يدﺎﺷ ناورﺎﮐ ،8
ثاﺮﯿﻣ دﻮﺑدﺎﯾ ،9
و هژر ،10
ﺎﻫ ﯽﯾﺎﻤﯿﭙﻫار ﯽﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫداﺪﯾور و11
]12
14 ، 15 .[
2.
ﯽﺘﻟود و ﯽﺳﺎﯿﺳ يﺎﻫداﺪﯾور :
ﯽﺳﺎﯿﺳ باﺰﺣا و ﺎﻬﺘﻟود ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ يداﺪﯾور ﺮﻫ يﺎﺟ ﻪﺘﺳد ﻦﯾا رد ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ : وﺮﺸﯿﭘ ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ناﺮﺳ سﻼﺟا )
(G8 ﯽﺳﺎﯿﺳ باﺰﺣا ﻊﻣﺎﺠﻣ و ﯽﺘﻨﻄﻠﺳ جاودزا ﻢﺳاﺮﻣ ، .
3.
ﯽﻣﺮﮔﺮﺳ و ﺮﻨﻫ :
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻪﺘﺳد ﻦﯾا رد مﻮﺳﺮﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ زا يدﺎﯾز يﺎﻬﻠﮑﺷ :
،ﯽﺸﯾﺎﻤﻧ يﺎﻫﺮﻨﻫ
يﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻫﺮﻨﻫ و تﺎﯿﺑدا .
ﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ و ﯽﻣﺮﮔﺮﺳ ﺪﯾد ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻬﻨﺸﺟ زا ﯽﺋﺰﺟ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻬﺘ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ داﺪﯾور عﻮﻧ ود ﻦﯾا فﺪﻫ ﺎﻣا ،ﺖﺴﯾﺮﮕﻧ ﺮﻨﻫ .
دراد ﻞﻌﻔﻨﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﯽﻣﺮﮔﺮﺳ و ﺮﻨﻫ يﺎﻫداﺪﯾور
ﯽﺨﯾرﺎﺗ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻬﺷزرا درﻮﻣ رد ندﺮﮐ ﺮﮑﻓ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نوﺪﺑ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﯽﺗﺬﻟ دﺮﻓ ﻪﮐ يرﻮﻄﺑ .
4.
و ترﺎﺠﺗ رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ :
ﺖﺳا ﺎﻬﺘﮐﺮﺷ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺎﯾ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﺎﺠﺗ ،ﻊﯿﻓﺮﺗ ﺎﻫداﺪﯾور ﻦﯾا ﯽﻠﺻا فﺪﻫ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ :
صﺎﺧ يﺎﻬﺘﺒﺳﺎﻨﻣ ياﺮﺑ رازﺎﺑ و ﺎﻬﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻤﻧ ،ﺎﻬﺘﺴﺸﻧ ،ﻊﻣﺎﺠﻣ .13
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫداﺪﯾور زا ﯽﺧﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﺘﺒﻟا
ﺪﯾآرد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫداﺪﯾور ترﻮﺻ ﻪﺑ رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ 16]
، 17 ، 18 ، 19 .[ ﺪﻨﻧﺎﻣ : ﺸﺟ ﮔ ﻦ ﯿ سﻼ ﻫ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﯿ
ﺮ.
5.
ﯽﻤﻠﻋ و ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ :
ﻦﯾا ﺎﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ و ترﺎﺠﺗ يﺎﻫداﺪﯾور ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺮﯾز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺐﻠﻏا
ﺖﺳا ﺶﻧاد ﻪﻟدﺎﺒﻣ و دﺎﺠﯾا ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﯽﻤﻠﻋ و ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يﺎﻫداﺪﯾور رد ﻪﮐ توﺎﻔﺗ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ : ﯽﯾﺎﻤﻫدﺮﮔ و ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد 14
ﺎﻬﺴﻧاﺮﻔﻨﮐ و يا ﻪﻓﺮﺣ .
6.
ﯽﺷزرو ﺖﺑﺎﻗر :
ﻦﯾا ﺮﻫﺎﻇ ﯽﺷزرو يﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ لﻼﺧ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﯽﯾورﺎﯾور و ﯽﻌﻗاو يﺎﻬﯾزﺎﺑ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﺎﻫداﺪﯾور
دﻮﺷ ﯽﻣ . ﺪﻧراد ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ عﻮﻨﺗ ﯽﺷزرو يﺎﻫداﺪﯾور 20]
.[ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺎﻫداﺪﯾور ﻦﯾا ،ﮏﯿﺳﻼﮐ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد ﮏﯾ رد :
مواﺪﺘﻣ يﺪﻨﺒﻧﺎﻣز ،ﻪﻧﺎﺧ جرﺎﺧ ﺎﯾ ﻞﺧاد ،يﺪﺘﺒﻣ ﺎﯾ يا ﻪﻓﺮﺣ )
ﺮﺗﺮﺑ ﮓﯿﻟ ﺪﻨﻧﺎﻣ (
ﯾ ﺎﯾ هرﺎﺒﮑ ) ﻪﻧﺎﺘﺳود يزﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ (
زا ،
وﺮﻤﻠﻗ ﺮﻈﻧ )
ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ و ﯽﻠﻣ ،يا ﻪﻘﻄﻨﻣ ،ﯽﻠﺤﻣ (
ﯽﺷزرو يﺎﻫ هراﻮﻨﺸﺟ و 21]
.[
7.
ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ : ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ يﺎﻬﻫوﺮﮔ و ﯽﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﯿﻏ يﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ ،ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ يﺎﻬﺴﻧاژآ و ﺎﻬﮐرﺎﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫداﺪﯾور ﻦﯾا
) ﺎﻬﻫﺎﮕﺷﺎﺑ و سراﺪﻣ ،ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻞﺜﻣ (
ﺐﻠﻏا و ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺮﯿﻏ فاﺪﻫا ﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﻣﺮﮔﺮﺳ زا ﻮﻠﻤﻣ
. ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻤﺳر ﺮﯿﻏ ﺖﺴﯾﺎﺑ ﯽﻣ ﺎﻫداﺪﯾور ﻦﯾا .
يزاﻮﻫ يﺎﻬﺷزرو ،ترﺎﮐ يﺎﻫ يزﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺑ يﺎﻬﺗﺮﺴﻨﮐ و15
.
8.
ﯽﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫداﺪﯾور :
دﻮﺷ ﯽﻣ داﺮﻓا ﯽﺻﻮﺼﺧ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻬﻨﺸﺟ و ﻢﺳاﺮﻣ ﻞﻣﺎﺷ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ : ،جاودزا ،ﺪﻟﻮﺗ
هﺮﯿﻏ و يرﺎﭙﺴﮐﺎﺧ .
8Festivals
9Carnival
10Heritage Commemoration
11Parades & Processions
12Religious
13Fairs
14Symposia
15Aerobic
ﺗﺎﮐ ﻢﻋﺰﺑ ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﻠ )
1993 ( 22] ور شزرا[ ﯾ ﺎﻫداﺪ ﺎﻘﺗرا رد ي ﻮﺼﺗ ﯾﺮ ﺖﺳا ناﺮﮕﺷدﺮﮔ بﺬﺟ و ﻊﻣاﻮﺟ .
نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ
رازﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧداد ﯾﺑﺎ
ﯽ ﺑﻮﭼرﺎﭼ ،ﻞﺤﻣ ﯽ
ﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽ ور ،نآ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯾ
ﺎﻫداﺪ ﺮﮕﺷدﺮﮔ و ي
ور ﯾ داﺪ ا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾ
دﺎﺠ ﻮﺼﺗ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﯾ
،ﺮ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﮐ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﯿﻔ
ﯿ ﺖ ﮔﺪﻧز ﯽ ﺎﻬﺸﻘﻧ ،ناﺮﮕﺷدﺮﮔ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ بﺬﺟ و ي
ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ا ي ﻣ ﯽ ﯾ ﺪﻨﺑﺎ . ﻘﺤﺗ نﻮﻨﮐ ﺎﺗ ﯿ
تﺎﻘ ز ﯾ دﺎ ي رد
ا ﺖﺤﺻ ﯾ ﻦ ﺬﭘ ترﻮﺻ ﺎﻋﺪﻣ ﯾ
ﻪﺘﻓﺮ . ناﻮﺳﺎﭘ و نﺎﺳ )
2011 ( 4] ﺛﺎﺗ[ ﯿ ﺮ ور ﯾ داﺪ ﺷزرو ﯽ ﭙﻤﻟا ﯿ ﮏ ﺑ ﯿ ﺠ ﯿ ﮓﻨ 2008 ﻮﺼﺗ ﺮﺑ ار ﯾﺮ ﺪﻧﺮﺑ
ﻣ رﻮﺸﮐ ﯿ نﺎﺑﺰ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺪﻧدﺮﮐ . ﺎﻬﻧآ ﯾ ﮏ ﭙﻤﻟا عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ هﺎﻣ ﯿ
ﮏ و ﯾ ﮏ ﺎﻫ هداد نآ زا ﺲﭘ هﺎﻣ ي
روآ ﻊﻤﺟ ار دﻮﺧ ي
ﺪﻧدﻮﻤﻧ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ور داد نﺎﺸﻧ ﯾ
داﺪ ﭙﻤﻟا ﯿ ﮏ ﺛﺎﺗ ﯿ تاﺮ ﻘﺘﺴﻣ ﯿ ﻢ ﻏ و ﯿ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﯿ ﻢ ﻐﺗ رد ﯿﯿ ﺮ ﻮﺼﺗ ﯾﺮ اﺰﻓا ﺖﻬﺟ ﺪﻧﺮﺑ ﯾ
ﺶ ﺮﺧ ﺪﺼﻗ ﯾ ﺪ رﻮﺸﮐ زا
ﻣﯿ نﺎﺑﺰ دراد .ا ﯾ ﻦ اﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ ﺮﻣا ﯽﯾ
ﺬﭘ رد ﯾ شﺮ ﺎﻫﻻﺎﮐ ي ﺗاردﺎﺻ ﯽ ﻣ رﻮﺸﮐ ﯿ نﺎﺑﺰ د ﻂﺳﻮﺗ ﯾ ﺮﮕ ﺸﮐ ﺎﻫرﻮ ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ .ﯾ
،ﻮ و ﮓﻧاو
ﻮﺳ ) 2012 ( 23] ﺛﺎﺗ[ ﯿ ﺮ ﺎﻤﻧ زا ناﺮﮕﺷدﺮﮔ كاردا ﯾ
هﺎﮕﺸ ﻧﺎﻬﺟ ﯽ ﺎﻬﮕﻧﺎﺷ ي 2010 ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﯽ
ﺪﻧداد راﺮﻗ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﺑ ﯿ ﺮﮕﻧﺎ ﺛﺎﺗ ﯿ ﺮ
ا رادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﯾ
ﻦ ور ﯾ داﺪ ﻮﺼﺗ ﺮﺑ ﯾﺮ ﻣ ﺮﻬﺷ ﯿ نﺎﺑﺰ ا ﺎﻣا هدﻮﺑ ﯾ ﻦ ور ﯾ داﺪ ﺛﺎﺗ ﯿ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ ي اﺰﻓا رد ﯾ ﺶ رادﺎﻓو ي ﺮﻬﺷ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ
ﻣﯿ نﺎﺑﺰ ﺖﺷاﺪﻧ . ﺮﮔ ي ﺲﻟارﻮﻣ و )
2017 ( 24] ﺑ[ ﻪ ﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽ
ﺛﺎﺗ ﯿ ﺮ ﺳﻮﻣ هراﻮﻨﺸﺟ ﯿﻘ
ﯽ و ﺮﻬﺷ هﺪﻧز ﯾ
ﮏ نﺎﺘﺳا رد ﻊﻗاو
ﺎﻧﻮﻠﺳرﺎﺑ ي ﻧﺎﭙﺳا ﯿﺎ ور ي ﻮﺼﺗ ﯾﺮ ﺠﻨﺳﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺪﺼﻘﻣ ﯽ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻧﺎﺳر ﻂﺳﻮﺗ ﯽ
ﺋﻮﺗ ﯿ
،ﺮﺘ ﮐﺮﺗ ﯿﺒ ﯽ ﺎﻬﺷور زا ي ﻤﮐ ﯿ ﻮ ﮐﯿ ﻔ ﯽ
ﺪﻧدﺮﺑ رﺎﮑﺑ ار .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﮐﺎﺣ ﯽ ﺋﺎﺗ زا ﯿ ﺪ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﺶﻘﻧ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾ
دﺎﺠ ﻮﺼﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﯾﺮ
ﺪﻨﺑ ﻪﺷﻮﺧ موﺰﻟ و ﺪﺼﻘﻣ ي
ذﯾ نﺎﻌﻔﻨ ) زﺎﺑ ﯾ ناﺮﮕ ( ﻨﭼ ﯿ ﻦ ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ﯽﯾ اﺮﺑ ي ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ﺮﻫ ﺶﻘﻧ ﯾ ﮏ ا رد ﯾ دﺎﺠ ﻮﺼﺗ ﯾﺮ دﻮﺑ ﺪﻧﺮﺑ .
ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯾﺰ ي ﻤﻫ هﺪﺷ ﯿ ﻪﺸ اراد ي ﺪﻨﺘﺴﻫ فاﺪﻫا و ﺪﺻﺎﻘﻣ .
ﺪﺑ ﯾ ﻦ ﻨﻌﻣ ﯽ ﺎﻫ هدﺎﺘﺳ ﻪﮐ ي
ﺼﺨﺸﻣ ﯽ ا زا ﯾ ﻦ
ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﯽ دور . ﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯿ
ﻦ ﺎﻫ هدﺎﺘﺳ ي ﻏ ﯿ ﺮ ﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿﻨ ﯽ ﻔﻨﻣ و ﯽ ﻧ ﯿ ﺰ اﯾ دﺎﺠ ﺪﻧﻮﺷ . ا ﻪﺑ ﯾ ﻦ ﻟد ﯿ ﻞ ﻪﮐ
ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯾﺰ ي ،هﺪﺷ ﯾﺎ ﻐﺗ ﺮﮔزﺎﻏآ ﯿﯿ ﺮ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯾﺎ
ﺟ ﺋﺰ ﯽ نآ زا 11] ، 25 .[ ور ﯾ ﺎﻫدﺮﮑ ي ﻋﻮﻨﺘﻣ ﯽ اﺮﺑ ي زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ارﺎﮐ ﯽﯾ
ور ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﯾ
ﺎﻫداﺪ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯿﯾ هﺪﺸ ﺪﻧا زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﮐ :
ور ﯾ دﺮﮑ ﺘﺳد ﯿ ﺑﺎ ﯽ فﺪﻫ ﻪﺑ ) ﻣ ضﺮﻓ نآ رد ﻪﮐ ﯽ
ﺺﺨﺸﻣ ﻞﺒﻗ زا فاﺪﻫا دﻮﺷ
هﺪﺷ ( ور ، ﯾ دﺮﮑ ﺳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯿ ﻢﺘﺴ ور و ﯾ دﺮﮑ اﺮﻓ ﯾ ﺎﻫﺪﻨ ي ﻠﺧاد ﯽ ) ﺳ لﺪﻣ زا ﯿ
ﻢﺘﺴ ﺎﻫ ي ﺨﺸﺗ راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ زﺎﺑ ﯿ
ﺺ ﻣ هﺮﻬﺑ ﯽ دﺮﺑ ( ،
ور ﯾ دﺮﮑ ﺎﻬﺷزرا ي ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ) ﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد ﯽ
( ور و ﯾ دﺮﮑ ﮋﺗاﺮﺘﺳا بﺎﺨﺘﻧا ﯾ
ﮏ ) د ﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﯾ
هﺎﮔﺪ ذ مﺎﻤﺗ ﯾ نﺎﻌﻔﻨ .(
ﺰﺘﮔ ﻢﻋز ﻪﺑ )
2007 (
11] ور[ ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯾﺰ ي اراد هﺪﺷ ي هدﺎﺘﺳ ﺎﻫ ﯽﯾ ﺒﻗ زاﺪﻨﺘﺴﻫ ﯿ
ﻞ هدﺎﺘﺳ ﺎﻫ ي دﺮﻓ ي
، ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ
، ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﺳ و ﯿ ﺳﺎ ﯽ
، هدﺎﺘﺳ -
ﻫﺎ ي دﺎﺼﺘﻗا ي هدﺎﺘﺳ و ﺎﻫ ي ﺤﻣ ﯿ ﻄ ﯽ . زرا ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﯾﺑﺎ
ﯽ اﯾ ﻦ هدﺎﺘﺳ ﭘ ﺎﻫ ﯿ ﭽ ﯿ ﮔﺪ ﯽ ﺎﻫ ي ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي ﺎﻬﺷﻼﺗ ﺎﻣا دراد ي
رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
اﯾ ﻦ ﻣز ﯿ ﻪﻨ ﭘ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯿ
ﺎﻬﺘﻓﺮﺸ ي ﮕﻤﺸﭼ ﯿ ﺮ ي هﺮﻬﺑ نآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ هﺪﺷ ﺪﻨﻣ
ي ور زا ﯾ دﺮﮑ رادﺮﺑﻮﮕﻟا ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ي
ﺖﺳا . اﺮﺑ ي ﺘﻟود زا ﻢﻋا ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻤﻫ ﯿﯿ
ﺎ ﺻﻮﺼﺧ ﯽ
، اﺮﻓ ﯾ ﺪﻨ رادﺮﺑﻮﮕﻟا ي ﺨﺸﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﯿ
ﺺ ﻠﻤﻋ و تﺎﻣﺪﺧ ،ﺎﻫﻻﺎﮐ ﯿ
تﺎ ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯾﺎ
ﺎﺒﻗر رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ ي
ﻘﺘﺴﻣ ﯿ ﻢ ﺖﺳا 26] .[ ور ود ﯾ دﺮﮑ ﻠﺻا ﯽ رادﺮﺑﻮﮕﻟا ي دراد دﻮﺟو :
رادﺮﺑﻮﮕﻟا ي ﻧورد ﯽ ) ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ تﺎﻣاﺪﻗا ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎﺷ ﯾ نﺎ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺼﻘﻣ نورد ﻪﺟﻮﺗ ي
( رادﺮﺑﻮﮕﻟا و ي
ﺑ ﯿ ﻧوﺮ ﯽ ) ﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺟﻮﺗ ﯽ
ﮐ ﻪ د رد ﯾ ﺮﮕ ﺎﻬﻠﺤﻣ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي هﺪﺷ ذﺎﺨﺗا .(
ور ﯾ دﺮﮑ رادﺮﺑﻮﮕﻟا ي ﺑ ﯿ ﻧوﺮ ﯽ ﻣ ار ﯽ ﺪﺑ ناﻮﺗ ﯾ ﻦ ﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ترﻮﺻ ي
دﻮﻤﻧ : رادﺮﺑﻮﮕﻟا ي ﺮﺘﻬﺑ زا ﯾ ﻦ ماﺪﻗا ) ﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﯾ
زا ﯾ ﮏ
توﺎﻔﺘﻣ ﺶﺨﺑ (
رادﺮﺑﻮﮕﻟا ، ي
ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ) ﺎﺒﻗر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ي
ﻮﮕﻟا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺶﺨﺑ نﺎﻤﻫ رد دﻮﺟﻮﻣ (
رادﺮﺑﻮﮕﻟا و ي
ﺸﺨﺑ ﯽ ) ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﺎﻫﻮﮕﻟا ﯽﯾ ﻟﺎﻌﻓ ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ ﯿ
ﺖ ﻟﺎﻌﻓ ﺎﺒﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻣوﺰﻟ ﻪﻧ ﺎﻣا ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯿ
ﺖ ﻣ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ ( 27] .[ رادﺮﺑﻮﮕﻟا ي ﻣ ﯽ زا ﺪﻧاﻮﺗ ﯾ ﮏ ﺢﻄﺳ
اﺪﺘﺑا ﯽﯾ ﺤﻄﺳ ﺎﺗ ﯽ ﭘ ﯿ ﻪﺘﻓﺮﺸ دﻮﺷ لﺎﻤﻋا .
ﺴﺑ دراﻮﻣ رد ﯿ
رﺎ ﭘ ﯿ
،ﻪﺘﻓﺮﺸ ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺼﻘﻣ ود ي
ﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯿ ﺪﻨﻣزﺎ ﻊﻤﺟ روآ ي
هداد ﺎﻫ ﯽﯾ ﻤﮐ ﯽ ﮐ و ﯿﻔ ﯽ ﺮﺗﺮﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا ي
ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﻌﺗ ار ﺎﻬﻧآ ﯿﯿ ﻦ ﺎﻤﻧ ﯾ ﺪ 28] .[ ﺪﻨﻧﺎﻣ : ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﻣآرد ي
، ﺎﻫرازﺎﺑ ،ناﺮﻓﺎﺴﻣ ي
دﻮﺟﻮﻣ
ﻠﺻا ﯽ
، ﺎﻫرازﺎﺑ ي ﭘ لﺎﺣ رد ﯿ اﺪ ﯾ ﺶ ﻠﺼﻓ و ﯽ رازﺎﺑ ندﻮﺑ .
ا ندروآ ﺖﺳﺪﺑ هراﻮﻤﻫ ﺎﻣا ﯾ
ﻦ هداد دوﺪﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ﯾ
ﺎﻬﺘ ﯽﯾ ﺖﺳا ﻪﺟاﻮﻣ .
زا
اﯾ وﺮﻨ ﻧ ﯿ ﺪﻨﻣزﺎ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ هداد ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﻫ
ي ﺳﺮﺘﺳد رد ﯽ
ﺘﺴﻫ ﯿ ﺒﺗ رد ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﮐ ﻢ ﯿﯿ
ﻦ هدﺎﺘﺳ ﺛﺎﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ،ﺎﻫ ﯿ
ﺮ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار .
ﯾ ﮏ اﺮﺑ هار ي ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ دورو ﯾ ﺎﻬ ي ﺒﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ ﯿﯿ
ﻦ ﺟوﺮﺧ ﯽ ﺎﻫ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ ي
ور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯾ
ﺮﮑ ي ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺧﺮﺑ ﯽ ا زا ،ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ زا ﯾ
ﻦ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﻌﻨﺻ ﯾ
ﮏ ﻣ ﺞﺘﻨﻣ ﻻﺎﮐ ﯽ
دﻮﺷ . ﻓرﻮﻣ ﯽ
، ﺮﭘ ﯾ درﺎﭽ ﻤﺳا و ﯿ ﺖ ) 2000 ( 29] ﺮﮕﺷدﺮﮔ[ ي ار
ﺰﺠﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﯾﻪ
ﻠﺤﺗ و ﯿ ﻞ ﮕﻧﻮﮕﭼ حﺮﺷ و ﺎﺿﺎﻘﺗ و ﻪﺿﺮﻋ ﯽ
ﺛﺎﺗ ﯿ ﺮ اﺰﺟا ﯾ ﻔﻠﺘﺨﻤ ﯿ ﮏ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺼﻘﻣ ي
ور ي نآ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﻧاد . نﺎﮔ ) 1988 ( 30] ﺮﮕﺷدﺮﮔ[ ي ﻓﺮﺼﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ار ﯽ
ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ هﺪ ا ي ﻣ ﯽ ﺘﻧ رد ﻪﮐ ﺪﻧاد ﯿ
ﻪﺠ تﺎﻣﺪﺧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ )
ﺮﻔﺗ و ﺖﻣﺎﻗا ﻞﺤﻣ ،ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ ،تﺎﻋﻼﻃا ﯾ
ﺢ ( ﻣ ﻞﺻﺎﺣ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﯽ
دﻮﺷ . ﻤﺳا ﺮﻈﻧ زا ﯿ
ﺖ ) 1994 (
1] ز رﺎﺘﺧﺎﺳ[ ﯾ
ﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮ ي تﺎﻣﺪﺧ
، ﺤﻣ نورد ﯿ ﻂ ﺮﺘﮔرﺰﺑ نﻼﮐ ي
ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺼﻘﻣ زا ي
ﺎﺟ ي و ود ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي
زﯾ ﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ و
ي ﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﯽ ﻓﺮﺼﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ نآ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽ
ﺪﻫد ﺎﻘﺗرا ار .
ﻘﻋ ﻪﺑ ﯿ هﺪ ر و چوﺮﮐ ﯾ
ﭽ ﯽ ) 1999 ( 7] ر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ[ ﯾﺰ ي
ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي ﺳ ،قﺮﺑ ،هﺎﮔرﺪﻨﺑ ،هﺎﮔدوﺮﻓ ،هدﺎﺟ نوﺪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﯿ
ﻢﺘﺴ ﻏ ،بﺮﺷ ﻞﺑﺎﻗ بآ و بﻼﺿﺎﻓ ﯿ
ﺮ ﻣ ﻦﮑﻤ ﺖﺳا . ﯾ ﮏ ﺪﺼﻘﻣ
ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي ﺎﺑ ﯾ ﺪ لﻮﺻﻮﻟا ﻞﻬﺳ ﺪﺷﺎﺑ
8] .[ ﺎﺳ و دﻮﻧ ﯾ ﻦﻤ ) 2004 ( 9] ﺑ[ ﻌﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ ﯿﯿ
ﻦ ﺎﺿﺎﻘﺗ ﻊﺑﺎﺗ هﺪﻨﻨﮐ ي
ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي
ﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﯾ
ﺮﻓﺂ ﯾ ﺎﻘ ﯽﯾ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . رد ﺎﻬﻧآ ﯾ ﺪﻨﺘﻓﺎ ﺳ تﺎﺒﺛ ﻪﮐ ﯿ
ﺳﺎ ﯽ
، ﻨﻣا ﯿ ﺖ دﺮﻓ ي
، ﺎﻬﺷﻼﺗ ي رازﺎﺑ ﯾﺑﺎ ﯽ ز و ﯾ ﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮ ي سﺮﺘﺳد رد
تﺪﺸﺑ ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ ﺎﺑ
ز ﯾ ﺖﺧﺎﺳﺮ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ .
ز ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮ ي ﺳﺎﺗ ،ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ ﯿ
تﺎﺴ ﺘﻣﺎﻗا ﯽ تﺎﻧﺎﮑﻣا و
ﻣﻮﻤﻋ ﯽ ﻧ ﯿ ﺰ ز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾﺮ
ﺎﻬﺘﺧﺎﺳ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي ﺮﻌﺗ ﯾ ﻒ ﻣ ﯽ دﻮﺷ 3] .[ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻦ ﻣ ﯽ ز ناﻮﺗ ﯾ ﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮ ي ﺮﮕﺷدﺮﮔ ي ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار
دورو ﯾ ﺎﻬ ﯿﯾ ﮏ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺼﻘﻣ ي
ﺷاد رﺎﻈﺘﻧا و ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺖ
ﺟوﺮﺧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﯽ
ﺎﻫ ي اﯾ ﻦ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺼﻘﻣ ي
اﺰﻓا ﯾ ﺸ ﯿﺎ ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺪﺑﺎ . ﺪﺑ ﯾ ﻦ ﺮﻃ ﯾ ﻖ ﻣ ﯽ ارﺎﮐ ناﻮﺗ ﯽﯾ دروآ ﺖﺳﺪﺑ نآ هداد ﻪﺑ هدﺎﺘﺳ ﺖﺒﺴﻧ زا ار .
ا ﺮﮔا و ﯾ ﻦ ارﺎﮐ ﯽﯾ ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﻪﺴ ﺎﺑ
آ ﺖﺳﺪﺑ ﺎﺒﻗر ﯾ
،ﺪ ﻣ ﯽ ﺎﺳﺎﻨﺷ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﯾ
ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ي
رادﺮﺑﻮﮕﻟا ﺖﻬﺟ ﻮﮕﻟا ي
آ رﺎﮑﺑ ﺎﺒﻗر ﻂﺳﻮﺗ ﯾ
ﺪ . ﯾﮑ ﯽ ﺎﻫراﺰﺑا زا ي
ا رد دﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ ﯾ
ﻦ ﻣز ﯿ
،ﻪﻨ ﻠﺤﺗ شور ﯿ ﻞ ﺸﺷﻮﭘ ﯽ هداد ﻫ ﺖﺳا ﺎ .
زدور و ﺮﭘﻮﮐ ،ﺰﻧرﺎﭼ رﺎﮐ رﺎﺸﺘﻧا نﺎﻣز زا )
1978 ( 6] ﺑ[ ناﻮﻨﻋ ﺎ
"
ﺎﻬﻟﺪﻣ ﯽﯾ اﺮﺑ ي ﻘﻣ دروآﺮﺑ ﯿ سﺎ ارﺎﮐ ﯽﯾ ﻨﻓ ﯽ ﻠﺤﺗ رد ﯿ ﻞ
ﺸﺷﻮﭘ ﯽ هداد ﺎﻫ
"
ا ، ﯾ ﻦ ﻨﮑﺗ ﯿ ﮏ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾﮑ
ﯽ ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ زا ﯾ ﻦ ﺎﻫراﺰﺑا ي هزاﺪﻧا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﮔﯿ
ﺮ ي ارﺎﮐ ﯽﯾ ﺒﺴﻧ ﯽ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ا ي زا
ﺎﻫﺪﺣاو ي ﻤﺼﺗ ﯿ ﻢ ﮔﯿ ﺮ
16ي ) (DMU ﺪﻨﭼ ﻪﮐ ﯾ ﻦ دورو ي ﺮﮔ ار ﻪﺘﻓ ﺪﻨﭼ و ﯾ ﻦ ﺟوﺮﺧ ﯽ ﻟﻮﺗ ار ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ﭘ ،ﺪﻨﮐ ﯿ ﺎﻬﺘﻓﺮﺸ ي ﺮﻈﻧ ي و
ﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ي ﻠﻤﻋ ﯽ ز ﯾ دﺎ ي ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد 31]
، 32 ، 33 ، 10 .[ ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ ﺸﺷﻮﭘ ﯽ هداد
17ﺎﻫ ﺷور ، ﯽ ﺮﺘﻣارﺎﭘﺎﻧ ﯾ ﮏ ﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﯾ ﺰ ي
ﻄﺧ ﯽ ﺰﻣ ود ﻪﮐ ﺖﺳا ﯾ
ﺖ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي دراد : ا لوا ﯾ ﻪﮑﻨ ﻣوﺰﻟ ﯽ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ندﻮﻤﻧ ضﺮﻓ ﻪﺑ ي
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ا مود و دراﺪﻧ ﯾ
ﻪﮑﻨ اﺮﺑ ي ﺎﺑ رﺎﮐ
ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﻬﯾ ﺎ ي اراد ي ﺪﻨﭼ ﯾ ﻦ ﺟوﺮﺧ ﯽ ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ .
ا زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﯾ
ﻦ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﯾ ﺎﻬ ي ﻟﻮﺗ ﯿ
،ﺪ ﯾ ﮏ ﻤﺼﺗ ﺪﺣاو ﯿ
ﻢ ﮔﯿ ﺮ ي ﻪﮐ ﺖﺳا
دورو ﯾ ﺎﻬ ﺪﺒﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ار ﯾ
ﻞ ﺟوﺮﺧ ﻪﺑ ﯽ ﻣ ﺎﻫ ﯽ ﺎﻤﻧ ﯾ ﺪ . اﺮﺑ ي زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ارﺎﮐ ﯽﯾ ﺒﺴﻧ ﯿ ﻪﺒ ﻠﺤﺗ شور ﯿ ﻞ ﺸﺷﻮﭘ ﯽ هداد ﺪﺘﻣ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﺎﻫ
لﺎﻣﺮﻧ زﺎﺳ ي رادﺮﺑ ي
، ﻣﺎﻤﺗ ﯽ هداد ﺪﻌﺑ مﺎﮔ رد و هﺪﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﻫ ي
اﺮﺑ ي ﺮﻫ ﯾ ﮏ ﺎﻫﺪﺣاو زا ي
ﻤﺼﺗ ﯿ ﻢ ﮔﯿ ﺮ ﯿﯾ ﮏ ﻄﺧ لﺪﻣ ﯽ
ﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽ
ارﺎﮐ ﺎﺗ دﻮﺷ ﯽﯾ
ﺒﺴﻧ ﯽ ﻪﺑ ﺪﺣاو ﺮﻫ ﯾﮑ
ﯽ ﺷ ود زا ﯿ هﻮ ﺮﺜﮐاﺪﺣ زﺎﺳ ي ﺟوﺮﺧ ﯿﯿ ﺎ ﻞﻗاﺪﺣ زﺎﺳ ي دورو ي آ ﺖﺳﺪﺑ ، ﯾ
ﺪ .
ﺲﭙﺳ ﺮﺑ دﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﯾﺮ
ارﺎﮐ ﯽﯾ ﺒﺴﻧ ﯽ ﺎﻫﺪﺣاو ،هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ي
ﻤﺼﺗ ﯿ ﻢ ﮔﯿ ﺮ ي ﻪﺒﺗر ﺪﻨﺑ ي ﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ 34] . [ ﺪﺘﻣ دﺮﺑرﺎﮐ DEA
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا رد ﯽﻧوﺰﻓازور .
ﻧد و ارﺎﭘ ،ﺎﻧﻻﻮﺳ ﯿ
سﻮ ) 2017 ( 35] ارﺎﮐ ،[ ﯽﯾ 17 ﻧﺎﭙﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯿﺎ
لﺎﺳ زا ار 2008
ﺎﺗ 2011 ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺪﻧدﻮﻤﻧ .
ﻠﺤﺗ ﺎﺑ ﯿ ﻞ ﺸﺷﻮﭘ ﯽ هداد شور ﻪﺑ ﺎﻫ CCR18
ﻪﻠﺣﺮﻣ ود ترﻮﺻ ﻪﺑ و ا
ي ﺳ شور ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯿ
رﺎﻤ و و ﯾ نﻮﺴﻠ ) 2007 ( 36] ارﺎﮐ ،[ ﯽﯾ
ﺒﺴﻧ ﯽ دﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯾ
ﺪ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ارﺎﮐﺎﻧ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯽﯾ
ﺑ ﯿ ﺶ زا 56 ﻧﺎﭙﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺪﺻرد ﯿﺎ
ﯽﯾ د لﻼﺧ رد هرو
ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
ﻌﺗ و هدﻮﺑ ﯿﯿ ﻦ ﺮﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﯾ ﻦ ﮕﻨﻫﺮﻓ زا ﺪﻧدﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽ
، ﺮﻨﻫ ي
، ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﮐﺎﺣ ﻪﮐ اﺬﻏ و ﯽ
ﺎﺗ زا ﯿﯾ ﺪ ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﺳ رﺎﮐ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯿ
رﺎﻤ
و و ﯾ نﻮﺴﻠ دﻮﺑ .
ﺴﮐﻮﮐ ﯿ
،ﺎ ﭼﻮﮔ ﯿ ﻮ ر و ﯾ وﺰ ) 2017 ( 37] ،[ 21 ا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯾ ﻟﺎﺘ ﯿﺎ ﯽﯾ ﺎﻬﻟﺎﺳ لﻼﺧ رد ي
1995 ﺎﺗ 2010 ار ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ نﺎﺸﻧ
ﻟ ﻪﮐ داد ﯿ ﺖﺴ ﻣ ﯿ ثاﺮ ﻧﺎﻬﺟ ﯽ
، ﻌﺗ ﺶﻘﻧ ﯿﯿ ﻦ هﺪﻨﻨﮐ ا ي ﺎﻘﺗرا رد ي ارﺎﮐ ﯽﯾ ﻨﻓ ﯽ ﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ي
دراﺪﻧ . يﺎﻬﻟﺪﻣ عاﻮﻧا ردDEA
لوﺪﺟ 1 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
لوﺪﺟ 1 - هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺎﻬﻟﺪﻣ عاﻮﻧا ﺎﻫ
لﺪﻣ مﺎﻧ ﺖﯾﺰﻣ
ﺐﯾﺎﻌﻣ شور عﺪﺒﻣ
ﺎﻫ ﺪﺣاو يﺪﻨﺑ ﻪﺒﺗر CCR
ﺎﻫ ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﯿﺑ ﺰﯾﺎﻤﺗ مﺪﻋ
6] [
16Decision Making Unit
17Data Envelopment Analysis
18Charnes و Cooper, Rhodesیﺎﮭﻣﺎﻧ رﺎﺻﺗﺧا
ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ ﯽﯾارﺎﮐ 19
ﺎﻫ ﯽﯾارﺎﮐ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﯿﺑ ﺰﯾﺎﻤﺗ
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺖﺒﺴﻧ 1
يﺎﻫﺪﺣاو ياﺮﺑ
ﺪﻫد ﯽﻣ ﺖﺳﺪﺑ ارﺎﮐ
38] [
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﯽﯾارﺎﮐ 20
فﺬﺣ ﯽﻌﻗاو ﺮﯿﻏ ﯽﻫد نزو ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ
39]
[
يﺎﻬﻧزو ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ كﺮﺘﺸﻣ 21
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ شور ﻪﺑ ﯽﻫد نزو
ﺎﯾ ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ هراﻮﻤﻫ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﯾارﺎﮐ شور يوﺎﺴﻣ ﺖﺳاCCR
40]
[
هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺘﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﻨﯿﻣز رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ زا ﯽﺧﺮﺑ رد ﺎﻫ
لوﺪﺟ 2 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 2 - هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺎﻫﺪﺘﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ درﻮﻣ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﻫ
درﻮﻣ ﺪﺻﺎﻘﻣ رﻮﺸﮐ ﯽﺳرﺮﺑ لﺪﻣ
داﺪﻌﺗ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ DMU
ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا ﯽﺟوﺮﺧCRS
- رﻮﺤﻣ 103
41]
[
ﻪﺴﻧاﺮﻓ و CRS
ﯽﺟوﺮﺧ VRS - و رﻮﺤﻣ هﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ لﺪﻣ
ﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭙ ﺳ ﻂﺳﻮﺗ
ﯿ رﺎﻤ و و ﯾ نﻮﺴﻠ ) 2007 ( 21
42]
[
ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا رﻮﺤﻣ يدوروCRS
103
43]
[
رﻮﺸﮐ ﻦﯾﺪﻨﭼ
ﺟوﺮﺧCRS ﯽ - رﻮﺤﻣ 105
44]
[
رﻮﺸﮐ ﻦﯾﺪﻨﭼ
يدورو VRS - و و رﻮﺤﻣ هﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ لﺪﻣ
ﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭙ ﺳ ﻂﺳﻮﺗ
ﯿ رﺎﻤ و و ﯾ نﻮﺴﻠ ) 2007 ( 120
45]
[
ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ،CRS
وVRS ﯽﺟوﺮﺧNRIS
- و رﻮﺤﻣ هﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ لﺪﻣ
ﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭙ ﺳ ﻂﺳﻮﺗ
ﯿ رﺎﻤ و و ﯾ نﻮﺴﻠ ) 2007 ( 17
46]
[
ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺟوﺮﺧCRS
ﯽ - رﻮﺤﻣ هﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ
16 47]
[
نﺎﻤﻋ ﯽﺟوﺮﺧCCR
- رﻮﺤﻣ 58
5]
[
ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ﺟوﺮﺧCRS
ﯽ - ا ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رﻮﺤﻣ ي
17
48]
[
ﯽﯾﺎﭘورا يﺎﻫرﻮﺸﮐ
يدوروCRS - رﻮﺤﻣ 29
49]
[
ﻦﯿﭼ لﺪﻣ
ﻪﮑﺒﺷDEA ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ يا
41 50]
[
شﻧارﺎﮑﻣھ و زﻧﺎﭼ طﺳوﺗ ﮫﮐ ﯽﻟدﻣ )
١٩٨٧ ] ( [۶ تﺳا رﯾز لﮑﺷ ﮫﺑ ،دﺷ ﮫﺋارا :
Edd= min Vixik
m
s.t: i=1
Uryrk
s
r=1
=1,
19Super-efficiency
20Cross-efficiency
21CSW
Vixij
m
i=1
- Uryrj
s
Vi≥0, i=1,…,mr=1
Ur≥0, r=1,…,s
نآ رد ﻪﮐ Vi
و Ur يدورو ﻪﺑ هﺪﺷ هداد نزو ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ، ﯽﺟوﺮﺧ وi
ﺖﺳاr . xik يدورو ناﺰﯿﻣ ﺪﺣاو مُاi
و مُآk yrk ناﺰﯿﻣ
ﯽﺟوﺮﺧ
ُاr ﺪﺣاو م ﯽﻣ مُاk
ﺪﺷﺎﺑ . وm ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ داﺪﻌﺗ و ﺎﻬﯾدورو داﺪﻌﺗ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑs .
3 . شور
ﻪﻠﺣﺮﻣ ود دﺮﮑﯾور ﮏﯾ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور دﺎﺠﯾا رد رﻮﺸﮐ بﺮﻐﻟﺎﻤﺷ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﯽﯾارﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻦﯿﯿﻌﺗ رد يا
يﺰﯾر
هﺪﺷ ي ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻤﻠﻋ .
ﺪﺘﻣ زا ،لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﯽﻃ ﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﻦﯾا ﯽﺒﺴﻧ ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ DEA
) ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
(DMU ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺎﻬﻧآ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮﯾز يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ .
درﻮﻣ ﻖﻘﺤﻣ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻂﺳﻮﺗ ،يا ﻪﻠﺣﺮﻣود دﺮﮑﯾور ﻦﯾا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا 51]
، 52 .[ يﺮﺼﺘﺨﻣ حﺮﺷ ،ﺮﯾز رد ﺪﺘﻣ زا
ﻢﻫاﺮﻓ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ وDEA
ﺖﺳا هﺪﺷ .
3 1. . هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﻫ
ﺪﺘﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﺒﺴﻧ ﯽﯾارﺎﮐ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ،DEA
) ﺎﻬﯾدورو ﯽﻧزو عﻮﻤﺠﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ ﯽﻧزو عﻮﻤﺠﻣ ﺖﺒﺴﻧ (
يﺎﻫﺪﺣاو رد
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﯽﻣ رﺎﮑﺑ يﺮﯿﮔ دور
و ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﯿﭘ زا ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ يﺎﻬﻧزو ﯽﻤﻧ
ﯽﻣ ﺺﯿﺼﺨﺗ ،لﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻨﺑﺎﯾ
6] .[
ﺖﻬﺟ ،ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺸﺷﻮﭘ يﺎﻬﻟﺪﻣ ﯽﻠﺻا ﻪﺼﺨﺸﻣ ﺖﺳا سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﻫدزﺎﺑ و يﺮﯿﮔ
. ﯽﻋﺎﻌﺷ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻊﺑﺎﺗ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد
هزاﺪﻧا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﮏﯾ ﺮﻫ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﻢﻬﺳ يﺮﯿﮔ )
ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ و ﺎﻬﯾدورو (
ﺮﻫ رد زﺮﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ،ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗDMU
هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﯾدﺮﮔ
. رد ﺪﯿﻟﻮﺗ زﺮﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد يدورو يﺮﯿﮕﺘﻬﺟ ﺎﺑ ﻢﻫ ،DEA
- ﯽﺟوﺮﺧ ﻢﻫ و رﻮﺤﻣ -
نﺎﮑﻣا ،رﻮﺤﻣ ﺮﯾﺬﭘ
ﺖﺳا . ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﯽﻣ ﺎﻬﯾﺮﯿﮔ
ﺖﺑﺎﺛ سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﻫدزﺎﺑ ضﺮﻓ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ )
(CRS ﺮﯿﻐﺘﻣ سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﻫدزﺎﺑ ﺎﯾ و )
(VRS
دﺮﯿﮔ ترﻮﺻ 34]
.[ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور رد سﺎﯿﻘﻣ زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﯾآ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺖﻬﺟ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﯾ ﺖﺳا ﺖﺑﺎﺛ هﺪﺷ يﺰﯾر
، ﻫ ﻢ
ضﺮﻓ ضﺮﻓ ﻢﻫ و VRS
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد CCR ﺪﺷ
. نارﺎﮐرﺪﻧا ﺖﺳد لﺮﺘﻨﮐ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟﺪﺑ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور ﯽﺟوﺮﺧ يﺮﯿﮕﺘﻬﺟ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﺷ يﺰﯾر
- ﻪﺘﺴﺑ رﺎﮑﺑ رﻮﺤﻣ ﺪﺷ
. ﯽﺟوﺮﺧ يﺮﯿﮕﺘﻬﺟ رد ﯽﺳﺎﺳا ضﺮﻓ -
رﻮﺤﻣ
ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ ،دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫدﻮﺒﻤﮐ ناﺮﺒﺟ ياﺮﺑDMU
ﯽﯾارﺎﮐ ﻪﺑ دﻮﺟﻮﻣ يروﺎﻨﻓ ﻪﺘﺨﯿﻣآ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻫد
ﺪﺳﺮﺑ . رد لﺪﻣ وVRS رﺎﮑﺑ CCR
ﺮﻫ ﻪﺑ ،ﻪﺘﻓر ﺮﻔﺻ دﺪﻋ زا زﺎﯿﺘﻣا ﮏﯾ DMU
) ﯽﯾارﺎﮐﺎﻧ ( ﮏﯾ ﺎﺗ ) ﯽﯾارﺎﮐ زﺮﻣ (
صﺎﺼﺘﺧا
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﻨﺑ ﮏﯾ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎ ﯽﯾارﺎﮐ زﺎﯿﺘﻣا ﺎﺑ DMU
"
1
"
ﯽﻣ هﺪﯿﻣﺎﻧ ارﺎﮐ دﻮﺷ
. ياﺮﺑ يﺎﻬﺷور يزﺎﺴﻟﺪﻣ رﻮﮐﺬﻣ DEA
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا
Lingo 14.0 ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
.
3 2. . نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
يﺪﻌﺑ مﺎﮔ رد نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ دروآﺮﺑ ﺖﻬﺟ
، هداد اﺪﺘﺑا ﺎﻫ ﯽﺑ ي هﺪﺷ سﺎﯿﻘﻣ ﯽﺳﺪﯿﻠﻗا مﺮﻧ ﺎﺑ
) ﻪﻟدﺎﻌﻣ 2 (،
ﻞﻧﺎﭘ ﺎﯾ ﯽﻌﯿﻤﺠﺗ ﺮﻈﻧ زا
ﺮﻤﯿﻟ هرﺎﻣآ ﻂﺳﻮﺗ ندﻮﺑ -
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﻮﻣزآ درﻮﻣ وﺎﭼ .
ﯽﻄﺧ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﺲﭙﺳ عﻮﻧ زا
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻞﻗاﺪﺣ )22
(OLS ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ
22Ordinary Least Squares regression
ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ و ﺎﻬﯾدوررو يراﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﻫ و ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ يور ﺎﻬﯾدورو يراﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﻫ ،هﺪﺷ ﻪﺋارا لﺪﻣ ﺖﺤﺻ ) ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ (
ﯾارﺎﮐ يور ﯽ
) ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻐﺘﻣ (
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮑﺑ .
) 2 ( nij= rij⁄ ∑mi=1rij2 1/2; ∀j
3 3. . هداد ﺎﻫ
درﻮﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺪﺻﺎﻘﻣ مﺎﻤﺗ ،ﯽﺳرﺮﺑ
6 ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻊﻗاو نﺎﺘﺳا 3
) ﻪﻘﺒﻃ ﻖﺒﻃ لﺎﺳ رد رﻮﺸﮐ ترازو يﺪﻨﺑ
1393 ( ﺪﻨﺘﺴﻫ .
ﻐﺘﻣ ﯿ ﺎﻫﺮ ي ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
) ا رد ﯾ ﺎﺠﻨ دورو ﯾ ﺎﻬ ﺟوﺮﺧ و ﯿ ﺎﻬ ( ﺮﻃ زا ﯾ ﻖ روآ ﻊﻤﺟ ي هداد ﺎﻫ ي ﻮﻧﺎﺛ ﯾﻪ ) ﻪﻣﺎﻨﻟﺎﺳ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺎﻫ
ي رﺎﻣآ ي
ﺎﻬﻧﺎﮔرا ي ذ ﯾ ﻂﺑﺮ ( اﺮﺑ ي ﺮﻫ لﺎﺳ زاDMU
1396 - 1394 ) 3 لﺎﺳ ( روآ ﻊﻤﺟ ﯾ ﻮ ﺳﺎﺳا ﺮﺑ لوﺪﺠ 3 ﻨﯿﯿﻌﺗ ﺪﯾدﺮﮕ .
لوﺪﺟ 3 - هداد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
هداد عﻮﻧ هداد مﺎﻧ حﺮﺷ
ﺎﻬﯾدورو
ﺮﯿﺴﻣ هدﺎﺟ ا ي لﻮﻃ نورد هار ﺮﻬﺷ ي
، ﻋﺮﻓ هار ﯽ
، ﻠﺻا هار ﯽ
، هاردازآ و هاﺮﮔرﺰﺑ )
ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ (
ﺮﯿﺴﻣ رﯾ ﻠ ﯽ داﺪﻌﺗ
ر طﻮﻄﺧ ﯾﻠ ﯽ
ﺮﯿﺴﻣ اﻮﻫ ﯽﯾ داﺪﻌﺗ
هﺎﮔدوﺮﻓ
ﺎﭘﯾ ﻪﻧﺎ داﺪﻌﺗ
ﺎﭘﯾ ﺎﻧ ﻪ ﺮﺑﺮﻓﺎﺴﻣ ي ﻊﻤﺘﺠﻣ و ﺎﻫ ي ﺗﺎﻣﺪﺧ ﯽﻫار ﻦﯿﺑ ﯽ
راﺪﻫار ي داﺪﻌﺗ
ﻠﭘ ﯿ ﺲ ﻪﻧﺎﺧراﺪﻫار و ﺮﻤﺣا لﻼﺣ و ﺲﻧاژروا ،هار
ﻞﻤﺣ ﻞﻘﻧ و ﺬﭘﺪﺣاو ،ﺖﺨﺗ ،ﻂﺋﺎﺳو داﺪﻌﺗ
ﯾ اﺮ ﯽﯾ
، ﻪﻧﺎﺧ هﺮﻔﺳ
ﻦﻟﺎﺳ داﺪﻌﺗ
ﺳ ﻦﻟﺎﺳ ﯿ ﺎﻤﻨ
هﺎﮕﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد داﺪﻌﺗ
) ﭘ ،دازآ ﯿ مﺎ ﺘﻟود ،رﻮﻧ ﯽ
، ﻏﯿ ﻋﺎﻔﺘﻧاﺮ ﯽ
، ﻤﻠﻋ ﻊﻣﺎﺟ ﯽ
دﺮﺑرﺎﮐ و ي
، ﻨﻓ ﯽ ا ﻪﻓﺮﺣ ي و
ﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﯽ
(
كرﺎﭘ ﺖﺣﺎﺴﻣ
ﺎﻀﻓ و ﺎﻬﮐرﺎﭘ ي
ﺰﺒﺳ ) رﺎﺘﮑﻫ (
ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ
هراﻮﻨﺸﺟ هراﻮﻨﺸﺟ داﺪﻌﺗ
ﺎﻫ ي ﺮﻨﻫ ،ي ﺳ ﯿ ﺎﻤﻨ ﺖﺷاﺪﮔرﺰﺑ ،ﯽﯾ ﻣﻼﺳا ناﺪﻨﻤﺸﻧاد و نﺎﮔرﺰﺑ
ﯽ - اﯾ ﻧاﺮ ﯽ
ﺎﻤﻧ ﯾ هﺎﮕﺸ هﺎﮕﺸﯾﺎﻤﻧ داﺪﻌﺗ
ﺎﻫﺮﻨﻫ ي ﻤﺴﺠﺗ ،ﯽ ﻧآﺮﻗ ،ﯽ ﺼﺼﺨﺗ ،ﯽ ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ ﺘﺳد ﯽ ) ﻠﻣ ﯽ ﺑ و ﯿ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﯽ (
ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻬﺴﻧاﺮﻔﻨﮐ داﺪﻌﺗ
ﻦﯿﺑ و ﯽﻠﻣ ،يا ﯽﻠﻠﻤﻟا
ﻊﻤﺟ هراﻮﻨﺸﺟ و هﺎﮕﺸﯾﺎﻤﻧ ،ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫداﺪﯾور ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ
4.
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
لوﺪﺟ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ 4
يراﺪﻫار ﺮﯿﻐﺘﻣ ، )
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ﺎﺑ 0.64
( ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ و
) ﺮﺿ ﺎﺑ ﯾ ﺐ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ 0.11 ( ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ دراد هراﻮﻨﺸﺟ ﺎﺑ ار ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .
هدﺎﺟ ﺮﯿﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ يا
) ﺮﺿ ﺎﺑ ﯾ ﺐ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ 0.87 ( ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺮﮕﯾد يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ ﺮﯿﻐﺘﻣ و
) ﺮﺿ ﺎﺑ ﯾ ﺐ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ 0.26 ( يﺮﺘﻤﮐ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ هﺎﮕﺸﯾﺎﻤﻧ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﺑ
دراد . هﺎﮕﺸﻧاد ،دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ نﺎﯿﻣ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )
ﺮﺿ ﺎﺑ ﯾ ﺐ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ 0.8 ( ياراد ﯽﻠﯾر ﺮﯿﺴﻣ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ )
ﺮﺿ ﺎﺑ ﯾ ﺐ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ 0.01 ( ياراد ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ اﺮﻔﻨﮐ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﺑ
ﻧ ﺖﺳا ﺲ .
لوﺪﺟ 4 - ﯽﺟوﺮﺧ و يدورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾاﺮﺿ
م .اﻮﻫﯽﯾ م .رﯾﻠﯽ م .هدﺎﺟ اي
ﺎﭘﯾﻪﻧﺎ
راﺪﻫاري
ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ
ﻦﻟﺎﺳ
هﺎﮕﺸﻧاد
كرﺎﭘ
هراﻮﻨﺸﺟ 0.63
0.28 0.61 0.41 0.64 0.11 0.47 0.63 0.58
ﺎﻤﻧ ﯾ هﺎﮕﺸ 0.87 0.5 0.42 0.67 0.8 0.26 0.67 0.85 0.52
ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ 0.48
0.01 0.25 0.79 0.56 0.28 0.7 0.8 0.46
زدور و ﺮﭘﻮﮐ ،ﺰﻧﺎﭼ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻪﺋارا ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ )
هرﺎﻤﺷ ﻪﻄﺑار 3
( 6] ﺖﺤﺗ يﺎﻫﺪﺣاو داﺪﻌﺗ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد[
ﯽﺟوﺮﺧ و يدورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ مﺎﻤﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ لﺪﻣ ﻞﺣ نﺎﮑﻣا ،ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ و ﺎﻬﯾدورو داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻤﻧ ﺮﺴﯿﻣ ﺪﺷﺎﺑ
. هداد ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
لوﺪﺟ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﯽﺟوﺮﺧ و يدورو يﺎﻫ 5
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ .
ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗ يﺎﻫﺪﺣاو داﺪﻌﺗ (3) 3≤
)× ﺎﻬﯾدورو داﺪﻌﺗ +
ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ داﺪﻌﺗ (
لوﺪﺟ 5 - هداد ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﯽﺑ يﺎﻫ
هﺪﺷ سﺎﯿﻘﻣ
ﺎﻬﯾدورو DMU ﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ
1394 1395 1396 1394 1395 1396
ﺎﺑرذآ ﯾ نﺎﺟ ﻗرﺷ ﯽ ٥.٥٤٤
٥.٤٥٣ ٥.٤٠٥
2.385 1.979 1.835
ﺎﺑرذآ ﯾ نﺎﺟ ﺑرﻏ 3.424 ﯽ
3.673 3.415 1.02 0.998 0.916
ﺑدرا ﯾ 2.263 ل
2.262 2.808 0.726 1.152 0.862
نﺎﺟﻧز 2.551
2.525 2.528 0.475 0.685 0.579
نﺎﺗﺳدرﮐ 2.172
2.137 2.034 0.331 0.35 0.984
ﮔ ﯾ 3.341 نﻼ
3.341 2.676 0.872 1.189 1.487
هداد عﻮﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ لوﺪﺟ يﺎﻫ
5 دﻮﺑ ﻞﻧﺎﭘ ﺎﯾ ﯽﻌﯿﻤﺠﺗ ﺮﻈﻧ زا ﺮﻤﯿﻟ نﻮﻣزآ ،ن
- ﺪﯾدﺮﮔ دروآﺮﺑ وﺎﭼ .
لﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ
زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ هرﺎﻣآ 0.05
ﺪﺷ . ﯽﻤﻧ ﻪﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾﺪﺑ دﻮﻤﻧ در ار ﺮﻔﺻ ضﺮﻓ ناﻮﺗ
.
،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻄﺧ نﻮﯿﺳﺮﮔر )
عﻮﻧ زا (OLS هداد يﺎﻫ
لوﺪﺟ 5
، ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺟوﺮﺧ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يدورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ 6
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ 6
راﺪﻘﻣ ، R2 هﺪﺷ ﻞﯾﺪﻌﺗ 0.71
زا ﺮﺘﻤﮐ ﺎﻬﯾدورو ﺮﯿﻐﺘﻣ لﺎﻤﺘﺣا و
0.05 ﺪﻨﺘﺴﻫ . عﻮﻧ ﯽﻄﺧ نﻮﯿﺳﺮﮔر ياﺮﺑ لﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﻤﮐOLS
0.05 ﺖﺳا .
لوﺪﺟ 6 - ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور ﯽﻄﺧ نﻮﯿﺳﺮﮔر هﺪﺷ يﺰﯾر
لﺪﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺎﻬﻟﺪﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ و يزﺎﺴﻟﺪﻣ زا ﺲﭘ ارﺎﮐ ﺪﺣاو ﮏﯾ زا ﺶﯿﺑ هرود ﺮﻫ ردBCC
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .
ﮏﯾ ﻂﻘﻓ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺑ ﻪﺒﺗر شور زا ،ﻮﮕﻟا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ DMU
نﻮﺳرﺪﻧا يﺪﻨ -
هﺪﺷ حﻼﺻا نﻮﺳﺮﺘﯿﭘ
53] ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا[ .
هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ لوﺪﺟ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
7 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 7 - هداد ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﻫ
DMU
لﺎﺳ 94 لﺎﺳ
95 لﺎﺳ
96
CCR
BCC
AP*
SE
ﻪﺒﺗرAP
CCR
BCC
AP*
SEﻪﺒﺗرAP
CCR
BCC
AP*
SEﻪﺒﺗرAP ﺎﺑرذآﯾنﺎﺠ ﻗﺮﺷﯽ١١
٢.٣٤
١1
٠.٧١
١١.٦٦
٠.٧١1
٠.٦١
١١.٢٣
٠.٦١1 ﺎﺑرذآﯾنﺎﺠ ﺑﺮﻏﯽ٠.٦٩
٠.٧٨
٠.٨٩4
٠.٥٣
٠.٦٦
٠.٨١5
٠.٤٨
٠.٥٨
٠.٨٣4 ﺑدراﯿﻞ٠.٧٥١٠.٣
٠.٧٥2
١
١٠.٥٨
١2
٠.٥٥
٠.٥٧
٠.٩٦5 نﺎﺠﻧز
٠.٤٣
٠.٥٥
٠.٧٩6
٠.٥٣
٠.٥٦
٠.٩٥6
٠.٤١
٠.٤٢
٠.٩٨6 نﺎﺘﺳدﺮﮐ
٠.٣٥
١٠.١٤
٠.٣٥3
٠.٣٢
١٠.١٨
٠.٣٢3
٠.٨٧
١٠.٥٤
٠.٨٧3 ﮔﯿنﻼ٠.٦١
٠.٦٩
٠.٨٨5
٠.٧
٠.٨٣
٠.٨٤4
١
١٠.٨١
١2
لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ 7
لﺪﻣ ﺮﻈﻧ زا ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﯽﻨﻓ ﯽﯾارﺎﮐ ، لﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﯿﮕﻤﺸﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑCCR
94 لﺎﺳ رد 95
لﺎﺳ رد ﺎﻣا هﺪﯿﺳر ﯽﯾارﺎﮐ ﻪﺑ 96
ﺖﺳا هﺪﺷ ارﺎﮐﺎﻧ ادﺪﺠﻣ .
لﺪﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻣا لﺎﺳ رد ﻂﻘﻓ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ،BCC
96 ﺖﺳا ارﺎﮐﺎﻧ .
نﻮﺳرﺪﻧا لﺪﻣ سﺎﺳاﺮﺑ نﺎﺘﺳا ﻦﯾا ﻪﺒﺗر ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ -
يﺎﻬﻟﺎﺳ رد مود هﺎﮕﯾﺎﺟ زا نﻮﺳﺮﺘﯿﭘ 94
و 95 ﺎﺳ رد ﻢﺠﻨﭘ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻪﺑ ل
96
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ لﺰﻨﺗ .
سﺎﯿﻘﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ظﺎﺤﻟ زا )
(SE ﻢﯿﺴﻘﺗ زا ﻪﮐ راﺪﻘﻣ ﺮﺑ CCR
ﯽﻣ ﺖﺳﺪﺑBCC ﺪﯾآ
لﺎﺳ رد ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ،
95 سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺑ هدزﺎﺑ ياراد 1
هﺪﺷ ﺖﺳا هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ دﻮﺧ سﺎﯿﻘﻣ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﯾاﺰﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ زا ﻪﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾﺪﺑ .
يﺎﻬﻟﺎﺳ رد ﺎﻣا 94
و 96 ، ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺑ هدزﺎﺑ ﺎﺑ 0.75
و 0.96 ﺖﺳا ﺪﻣارﺎﮐﺎﻧ .
لﺎﺳ ﻪﺳ ﯽﻃ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،نﺎﺠﻧز و ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢﺸﺷ و لوا يﺎﻫ ﻪﺒﺗر ياراد ﯽﻟاﻮﺘﻣ .
لوﺪﺟ 8 - لﺪﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﯽﺟوﺮﺧCCR
- يﺎﻬﻟﺎﺳ ﯽﻃ رﻮﺤﻣ 94
ﺎﺗ 96
DMU ﮫﻨﻣاد
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﮫﻧﺎﯿﻣ
رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ 0.45
0.77 0.75
0.22
نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ 0.21 ﯽﺑﺮﻏ
0.57 0.53
0.11
ﻞﯿﺑدرا 0.39
0.77 0.71
0.2
نﺎﺠﻧز 0.39
0.77 0.7
0.21
نﺎﺘﺳدﺮﮐ 0.55
0.51 0.35
0.31
0.12 نﻼﯿﮔ 0.46
0.43 0.06
0.68 ﻞﮐ 0.64
0.61 0.22
لوﺪﺟ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 8
ﻞﯿﺑدرا و ﯽﺑﺮﻏ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ، ياﺮﺑ
يﺎﻬﻟﺎﺳ 94 ﺎﺗ 96
ﺮﺑاﺮﺑ ﯽﻨﻓ ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ياراد 0.77
ﺖﺳا . ﺎﺑ نﻼﯿﮔ نﺎﺘﺳا ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻊﯾزﻮﺗ ﻪﻨﻣاد ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا نﺎﯿﻣ زا
ﻪﻨﻣاد 0.12 هداد ﻊﯾزﻮﺗ ﻪﻨﻣاد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ
ﺎﺑ نﺎﺘﺳدﺮﮐ نﺎﺘﺳا ﻪﻨﻣاد
0.55 ﺖﺳا .
ﻞﮑﺷ 1 ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﻠﮐ ﺪﻧور ﯽﻨﻓ
ﺪﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ل
ﯽﺟوﺮﺧ CCR - يﺎﻬﻟﺎﺳ ﯽﻃ رﻮﺤﻣ 94
ﺎﺗ 96 نﺎﺸﻧ ار
ﯽﻣ ﺪﻫد . ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 1
ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ،
، ﯽﺑﺮﻏ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺠﻧز و ﻞﯿﺑدرا ،
ﯽﻃ ﯽﻟوﺰﻧ يﺪﻧور ﯽﭘﺎﯿﭘ لﺎﺳ ﻪﺳ
ﯽﻨﻓ ﯽﯾارﺎﮐ ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑﺪﻧراد لﺎﺳ رد ﻞﯿﺑدرا و نﺎﺠﻧز يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا
95 ﺖﺳا ﻪﺟاﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ .
يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﺎﻣا و نﻼﯿﮔ
دراد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور نﺎﺘﺳدﺮﮐ .
لﺎﺳ رد ﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﻓ ﯽﯾارﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 96
يﺎﻬﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ 95
و 94 ﮏﯾدﺰﻧ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺮﺗ
ﺖﺳا .
- ﯽﺟوﺮﺧCCR شور ﻪﺑهﺪﺷ يﺰﯾرﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور رد ﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﯽﯾارﺎﮐ ﺪﻧور- 1 ﻞﮑﺷ رﻮﺤﻣ
لﺪﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ )DEA
لوﺪﺟ 7 ( ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻂﺳﻮﺗ ،ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ ياﺮﺑ .
راﺪﻘﻣ
p-value ﺮﻤﯿﻟ نﻮﻣزآ
- وﺎﭼ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ 5
ﺪﺷ ﺪﺻرد .
ﺮﻔﺻ ضﺮﻓ ﻪﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾﺪﺑ ﯽﻌﯿﻤﺠﺗ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ
ﯽﻤﻧ ار دﺮﮐ در ناﻮﺗ .
رد
نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ عﻮﻧ
لﺪﻣ يﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ و ﺎﻬﯾدورو ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ،OLS و ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑDEA
لوﺪﺟ رد نآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﻮﻣزآ درﻮﻣ لﺪﻣ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﺖﺤﺻ ،ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﯾارﺎﮐ تاﺮﻤﻧ 10 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺎﻫﺪﺣاو ياﺮﺑ ﻮﮕﻟا يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﻪﯾﺎﺳ يﺎﻬﺘﻤﯿﻗ زا ارﺎﮐﺎﻧ يﺮﯿﮔ
) (λ لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 9
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ 9
يﺎﻬﻟﺎﺳ رد ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا 94
و 95 لﺎﺳ رد ﺎﻣا هدﻮﺑ ارﺎﮐ 96
و نﻼﯿﮔ نﺎﺘﺳا ود
هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ياﺮﺑ ﻮﮕﻟا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﺪﻧا
. نﺪﺷ ارﺎﮐ ياﺮﺑ مزﻻ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ار زا ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا ﻪﻄﺑ
4 ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ
.
لوﺪﺟ 9 - ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻮﮕﻟا يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا DMU
1394 DMU 1395
1396
ﻮﮕﻟا ﺪﺣاو )
(λ ﻮﮕﻟا ﺪﺣاو
) (λ ﻮﮕﻟا ﺪﺣاو
) (λ
ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 1 ( ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 1 ( ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 1 (
ﯽﺑﺮﻏ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 0.354 ( ؛
ﻞﯿﺑدرا ) 0.646 ( ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 0.442 ( ؛
ﻞﯿﺑدرا ) 0.558 ( ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 0.271 ( نﻼﯿﮔ ؛
) 0.729 (
ﻞﯿﺑدرا ﻞﯿﺑدرا
) 1 ( ﻞﯿﺑدرا
) 1 ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ (
) 0.048 ( نﻼﯿﮔ ؛
) 0.952 (
نﺎﺠﻧز ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 0.088 ( ؛
ﻞﯿﺑدرا ) 0.912 ( ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 0.082 ( ؛
ﻞﯿﺑدرا ) 0.918 ( نﺎﺘﺳدﺮﮐ
) 0.231 ( نﻼﯿﮔ ؛
) 0.769 (
نﺎﺘﺳدﺮﮐ نﺎﺘﺳدﺮﮐ
) 1 ( نﺎﺘﺳدﺮﮐ
) 1 ( نﺎﺘﺳدﺮﮐ
) 1 (
ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﻼﯿﮔ )
0.329 ( ؛
ﻞﯿﺑدرا ) 0.671 ( ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
) 0.338 ( ؛
ﻞﯿﺑدرا ) 0.662 نﻼﯿﮔ (
) 1 (
ﻪﻄﺑار زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ 4
نﺎﺘﺳا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا درﻮﻣ رد لﺎﺳ رد
96 ﯽﻣ ﺖﺴﯾﺎﺑ 74
ار دﻮﺧ يﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ ﺪﺻرد )
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫداﺪﯾور هﺪﺷ يﺰﯾر
( ﺶﯾاﺰﻓا دﻮﺧ يﺎﻬﯾدورو و )
يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻬﺘﺧﺎﺳﺮﯾز (
ار 0.04 ﺪﺻرد
ﻮﺷ ارﺎﮐ ﯽﻨﻓ ﺮﻈﻧ زا ﺎﺗ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ د.
1 ﺪﺣاو ﺎﻬﯾدوروﻮﯾﺎﻬﯿﺟوﺮﺧ لوﺪﺟ
10 - ﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﯽﯾارﺎﮐ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﺞﯾﺎﺘﻧ لﺪﻣ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ
ﯽﺟوﺮﺧCCR - رﻮﺤﻣ
راﺪﻘﻣ ﺺﺧﺎﺷ R2 ﻞﯾﺪﻌﺗ لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ ،ﯽﻨﻓ ﯽﯾارﺎﮐ نﻮﯿﺳﺮﮔر رد هﺪﺷ 10
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 0.9 ﺖﺳا . ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
يﺎﻄﺧ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﻤﮐ ﯽﺟوﺮﺧ و يدورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ياﺮﺑ لﺎﻤﺘﺣا 0.05
ﺪﻨﺘﺴﻫ . و يدورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ياﺮﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺐﯾاﺮﺿ
ﯽﻔﻨﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﺟوﺮﺧ 0.24
ﺖﺒﺜﻣ و 0.68 ﺖﺳا .
5 . ﻪﺠﯿﺘﻧ تادﺎﻬﻨﺸﯿﭘ و
