طبار ۀ امرس ۀی عامتجا ی
امرس و ۀی
ناسنا ی نامزاس درکلمع اب ی
هاگشورف :هعلاطم دروم(
اه ی )نامرک رهش
سمش داجس ی
کشوگ
1ی ،
حور تمعن للها
2ی
1 . وجشناد ی رتکد ی
، دکشناد ۀ دم ی ر ی ت رادباسح و ی
، درپ ی س باراف ی ا ،نارهت هاگشناد ی
نار
2 . سانشراک ی دکشناد ،دشرا ۀ
عامتجا مولع و داصتقا ی
، هش هاگشناد ی
د ا ،زاوها نارمچ ی
نار
:تفایرد خیرات(
26 / 01 / 1334 :شزیذپ خیرات ؛ 1
/ 04 / 1334 )
ٌدٕکچ
ِیاهزس زگا
ٍ یًاسًا یاّ
رد یعاوتجا یه داجیا زتزت یتتاقر تیشه ىاهساس یازت ،دَض ِتفزگ راک ِت نّ راٌک
ٍ ذدٌک ىن دزدکلوع دَدثْت ار
یه یهادوت ،قدیقحت یرادهن ۀد هاج .تدسا یًاهسادس دزکلوع ات یًاسًا ۀیاهزس ٍ یعاوتجا ۀیاهزس ۀطتار يییثت ،قیقحت يیا فذّ .ذطخت
ُاگضٍزف ىاٌکراک
ُداد .تسا ىاهزک زْض یاّ
صدسزپ راشدتا سا ُدااتدسا ات سایً درَه یاّ
سا ،ِدهاً
152 ُاگدضٍزف يدیا ىادٌکراک سا زداً
ادّ
عوج
ٍ یرٍن مزً سا ُدااتسا ات یاّراشفا
ٍSPSS SmartPLS
ِیشجت ذض لیلحتٍ
. یه ىاطً جیاتً
ۀیاهزدس ٍ یعادوتجا ۀیاهزس يیت ذّد
یٌ ه ۀطتار یًاسًا یٌ ه زیثأت شیً یعاوتجا ۀیاهزس .دراد دَجٍ یتثثه ٍ راد
دزکلوع زت یتثثه ٍ راد سا .دراد یًاهساس
رد دَدجَه لدهاَع ىایه
نّ ،یعاوتجا ۀیاهزس
ِسسؤه ات ظاخضا طتاٍر ،دازفا ىایه یگتست ةسک یاّ
ٍ زیثأت يیزتطیت ،ُاگضٍزف ىازیذه ات یوسرزیغ طتاٍر ٍ راکٍ
ِت .ذًراد یًاهساس دزکلوع ٍ یًاسًا ۀیاهزس زت یزتوک زیثأت لهاَع زیاس یٌ ه زیثأت یًاسًا ۀیاهزس ،ٍُلاع
یًاهسادس دزکلوع زت یتثثه ٍ راد
سا .دراد
َجَه لهاَع ىایه
ِفزح عػخت شیً یًاسًا ۀیاهزس رد د ٍ یرٍاٌف ات راک ای یٌف راک ۀتزجت ،عٌَته براجت ،ىاهساس تیزیذه رد یا
تسج تغزف فاطتکا ٍ َجٍ
زت یزتوک زیثأت لهاَع زیاس ٍ زیثأت يیزتطیت اّ
ىادطً شدیً قیقحت لذه ىَهسن جیاتً .ذًراد یًاهساس دزکلوع
یه ادرَخزت یتَخ شسازت سا لذه يیا ذّد .تسا ر
نبگژايدٕلک
اهزس ۀی عاوتجا ی
، اهزس ۀی
ًاسًا ی
،
ًاهساس دزکلوع ی
.
ٜذٙؼ٤ٛ٘
َٛئؼٔ
، :ٝٔب٘ب٤اس [email protected]
رود ۀ 2 رامش ، ۀ 2 ناتسبات ، 1394 تاحفص ، 267 ـ 290
:یپاچ اپاش 6071
- 2423
:یکینورتکلا اپاش 608X
- 2423
http://jscm.ut.ac.ir
ٍمدقم تؼو ٣ّكا فذٞ ،٢صٚشٔا ٓعلاتٔ ٚ ٜذ٥چ٥پ ظ٥حٔ سد دٛجٟث ٚ شتشث ٣تثبلس ت٤ضٔ ٝث ٣ثب٥تػد ،سبوٚ
٣ٔ ٜصبرا ٖبٔصبػ ٝث ٣تثبلس ت٤ضٔ تؼو .تػا ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ذٞد
برجلس صا شرتٟث اس دٛخ دشىّٕػ
ذـخث دٛجٟث (
Raduan et al., 2009
).
ذر٥ّمت ،ةبر٥ٕو ٣ؼثبرٙٔ ٝرث ٖبٔصبرػ ،سبرو ٗ٤ا ٢اشث ٚ ش٤زرپب٘
ت٥ّثبل ٚ عّٕٛٔب٘ ،عّٕٛٔ غثبٙٔ ١تػد ٝػ سد غثبٙٔ ٗ٤ا .دساد صب٥٘ ٣ٙ٤ضٍ٤بر ُثبلش٥غ ٖبٔصبرػ ٢بٞ
ٝمجع ٣ٔ ٢ذٙث
ٝث غثبٙٔ ت٥ىِبٔ بٔا .ذ٘ٛؿ ٢دٛخ
٤ضٔ دٛخ ٣رٕ٘ دبرز٤ا ٣تثبرلس ت تر٥وشت ٝرىّث ذرٙو
ٝثشلحٙٔ ٚ تػبٙٔ
٣رٔ دبرز٤ا ٣تثبرلس تر٤ضٔ ٝرو تػا غثبٙٔ ٖدٛث دشف ذرٙو
(
Ariño et al., 2001
.)
ٝث
ٟٓٔ ،ٜٚلاػ ٣ٔ ٝو ٣ؼثبٙٔ ٗ٤شت
عّٕٛٔبر٘ غثبٙٔ ،ذٙو دبز٤ا ساذ٤بپ ٣تثبلس ت٤ضٔ ٖبٔصبػ ٢اشث ذ٘اٛت
ى٘ .تػا ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ُخٔ
ٗر٤ا ٝررٛت سٛخسد ١ت ١٤بٔشرػ تر٥ىِبٔ ٝرو ترػا
٣ٔ دبز٤ا ٣تثبلس ت٤ضٔ ٓٞ ٝو ٣ػّٕٛٔب٘
ؾ٤اضفا ٢اشث ٣ٔشٞا ٓٞ ٚ ذٙو ،ترػا دشىّٕػ
ٝرث ٌدبرػ ٣
( تؼ٥٘ شؼ٥ٔ
Griffith et al., 2010
.)
ؾ٘اد ٣ٌدشـف شلػ سد
ٝىجؿ دبلتلا ٚ ٝىجرؿ ٖب٥ٔ سد ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ دبز٤ا ٣٤ب٘اٛت ،٢ا
٢برٞ
ا ٣تب٥ح ٣عبجتسا ٣ٔ ةٛؼحٔ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ؾ٤اضفا ٢اشث ٢ذ٥ّو ٣ّٔبػ ٚ تػ
ٝر٤شظ٘ .دٛؿ ٢برٞ
٣ٔ ٖبـ٘ ٣ٟٔٛفٔ
برٔا دساد ٖبٔصبرػ ت٥مفٛٔ ٚ ٢دبلتلا ذؿس شث ٣تجخٔ شحا ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٝو ذٞد
٣ٔ ٖبـ٘ دٛخ صا ٢سبٌصبػب٘ ذ٤بت٘ ٣ثشزت ذٞاٛؿ
ٜذػ .ذٞد ٝرو ذ٘ذ٥رػس ٝز٥ت٘ ٗ٤ا ٝث ٖبممحٔ صا ٢ا
بٕترا ١٤بٔشػ
ٜٚشٌ دشىّٕػ ٣ػ ٣ٔ دٛجٟث اس بٞ
ٜذػ ٚ ذـخث شرث ٣٘برٟٙپ سبحآ ٝو ذ٘ساد ٖبػرا شٍ٤د ٢ا
ٜٚشٌ دشىّٕػ ( دساد بٞ
Yang et al., 2011
.)
ٖبـ٘ سبٌصبػب٘ ذ٤بت٘ ٗ٤ا
ٔ ٣ ذٞد ٣رٔ ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ سبرٙو سد ٢شرٍ٤د ُرٔاٛػ دٛرٚ
ذر٘اٛت
ٟٓٔ .ذـخث دٛجٟث اس دشىّٕػ
ٝ٤بٔشػ ُٔاٛػ ٗ٤ا ٗ٤شت بؼ٘ا ٢بٞ
ٝ٤بٔشرػ شٌا .تػا ٣٘
ٚ ٣٘برؼ٘ا ٢برٞ
٣رٔ دبز٤ا شتشث ٣تثبلس ت٤ضٔ ٖبٔصبػ ٢اشث ،دٛؿ ٝتفشٌ سبو ٝث ٓٞ سبٙو سد ٣ػبٕترا دشرىّٕػ ٚ ذرٙو
٣ٔ دٛجٟث شتٟث اس ٖبٔصبػ ( ذـخث
Yang et al., 2011
.)
٣٘بٔصبرػ دشرىّٕػ بث ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٚ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ١غثاس ٗ٥٥جت ،ك٥محت ٗ٤ا فذٞ ،ٗ٤اشثبٙث
ٜبٍؿٚشف سد ١ٙ٥رـ٥پ ٚ ٢شرظ٘ ٣٘برجٔ ٖآ صا ذؼث ٚ ك٥محت ١ّئؼٔ ٖب٥ث ،اذتثا سد .تػا ٖبٔشو شٟؿ ٢بٞ
ٝ٥ضشف ٚ ظثاٚس ،ك٥محت ٝرتفب٤ ٚ ؽٚس ،برٞ
٣رٔ یشرغٔ كر٥محت ٢برٞ
ٚ جرحث ٓرٞ ٖبر٤بپ سد .دٛرؿ
٥ت٘
ٝز ٣ٔ ٜدسٚآ ٢ش٥ٌ
.دٛؿ
نبٕب
ٍلئسم
ٝث غ٤صٛت ْبظ٘
شرٞ ٢دبلتلا دشىّٕػ سد ٣٤اضؼث ؾم٘ ،سٛـو شٞ دبلتلا ٢ذ٥ّو ٖبوسا صا ٣ى٤ ٖاٛٙػ
٣ٔ بف٤ا سٛـو
،دبلتلا صا ٗوس ٗ٤ا سد .ذٙو
ٜبٍؿٚشف
ٝث بٞ
سب٥رؼث ؾرم٘ ،ٖآ ظػاٚ ١مّح ٗ٤شخآ ٖاٛٙػ
٣ٕٟٔ
ٜبٍؿٚشف .ذ٘ساد ٣ٔ سبو ٣تؼٙك سد بٞ
ٝو ذٙٙو
ٝراٛٔ ٢سب٥ؼث ٢بجلس ٚ ٖب٤شتـٔ بث ٗر٤ا سد .ذر٘ا
ٜبٍؿٚشف ت٥مفٛٔ ٣تب٥ح ُٔاٛػ ٖب٤شتـٔ ٚ ذ٘سادسٛخشث ٢سب٥ؼث ٣ِٛپ ؽصسا صا ٖب٤شتـٔ ،تؼٙك برٞ
٣ٔ سبٕؿ ٝث
ٜبٍؿٚشف تؼٙك .ذ٘ٚس ٚ ترػا سادسٛرخشث ٣ٟرٛرت سٛرخسد ٣ٞددٛػ داذؼتػا صا ٢ساد
ٝث ٝو تػا ٢ض٥چ ٖآ صا ؾ٥ث ٢شتـٔ شٞ ؽصسا ث ٖاٛٙػ
٣رٔ ترخادشپ َٛرلحٔ ٢بٟ
٣رؼٕؿ( ذرٙو
،ٖاشٍ٤د ٚ ٣ىؿٌٛ
1392 .)
ٓرٟٔ ذ٤برؿ ،٣٘ٛرٙو ٖب٤شترـٔ مرفح ٚ ذر٤ذر ٖب٤شتـٔ ةزر ٣٤ب٘اٛت دبرز٤ا سد ُرٔبػ ٗ٤شرت
تٚبفت
ٜبٍؿٚشف ٖب٥ٔ ٢دشىّٕػ ٢بٞ
،تؼٙرك ٗر٤ا سد ٜدشرـف ٚ ذ٤ذرؿ ترثبلس ١رز٥ت٘ سد .ذؿبث بٞ
ٜبٍؿٚشف صا ٢سب٥ؼث
ٜذ٤ذػ تلاىـٔ بث بٞ
ىّٕػ سد ٢ا ،ٖبر٥ٔ ٗ٤ا سد .ذٙتؼٞ ٝراٛٔ دٛخ ٣٘بٔصبػ دش
ٜبٍؿٚشف ٟٓرػ ؾٞبو ٣تثبلس ظ٥حٔ ٗ٤ا ٣ؼ٥جع ١ز٥ت٘ .ذٙتؼ٥٘ بٙختؼٔ شٔا ٗ٤ا صا ض٥٘ ٖبٔشو شٟؿ ٢بٞ
ٜشٟث ،ٖبٙوسبو ٣ّغؿ ت٤بضس ،دٛػ ،ؽٚشف ،ساصبث
ٗؼح ،٢سٚ
ٜبٍرؿٚشف تبٔذخ ت٥ف٥و ٚ ت٥٘
ٚ برٞ
تجؼ٘ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ؾٞبو ،ت٤بٟ٘ سد بجلس ٝث
،٣٘بٔصبرػ دشرىّٕػ ؾٞبرو ،ٗ٤اشثبرٙث .دٛث ذٞاٛخ
ٜبٍؿٚشف ٗ٤ا ٖاش٤ذٔ
ٝث بت تخاذ٘ا شىف ٗ٤ا ٝث اس بٞ
تلاىرـٔ برث ذرٙ٘اٛتث برت ذٙؿبث ٢سبىٞاس َبج٘د
ٟٓٔ صا ٣ى٤ .ذ٘ٛؿ ٝراٛٔ ٗىٕٔ ٝرٚ ٗ٤شتٟث ٝث دٛخ ٢دشىّٕػ ،برٞسبىٞاس ٗ٤شرتٟث ذ٤برؿ ٚ ٗ٤شرت
ٝ٤بٔشػ صا ٜدبفتػا سا ٣٘بؼ٘ا ٚ ٣ػبٕترا ٢بٞ
دٛرجٟث ٚ ٢دشرىّٕػ ُلبرؼٔ ؾٞبو ٢اشث ٣ٙغ ٚ ذٕٙؿص
.تػا ٖآ
ٟٓٔ ،٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٚ هر٤دض٘ ظرثاٚس ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ ٚ ترػا ٣٘بٔصبرػ شرٞ ١٤بٔشرػ ٗ٤شت
٣ٔ ُ٥ٟؼت اس ٖبٔصبػ ٢بضػا ٖب٥ٔ ًٙتبٍٙت ٢اشرث صب٥٘ دسٛٔ ٢دشف تلأبؼت ،ذٕٙؿصسا غثبٙٔ ٗ٤ا .ذٙو
٣ٔ ٓٞاشف اس ٣ؼٕر ْاذلا زت ٚ ؾ٘اد .ذٙو
ٝث داشفا ١ثش ٣رٔ ٝتخبرػ ٣ػبرٕترا سٛرع
١رٙ٥ٔص سد ٚ دٛرؿ
٣ٔ ساشل ٣ػبٕترا ؾر٘اد ٖب٤شر ٝث ٣ثب٥تػد ٢اشث ٢ذ٥ّو ٣ٕؼ٥٘بىٔ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ،ٗ٤اشثبٙث .دش٥ٌ
ٝث .تػا ٣٤ب٤ٛپ ،ٜٚلاػ
ٖب٥ٔ ظثاٚس صا ٣ػبٕترا ٢بٞ
٣ٔ تئـ٘ ٣ٞٚشٌ ٚ ٢دشف ٗ٥ر٥ؼت ٚ دشر٥ٌ
٠ذرٙٙو
٣٘بؼ٘ا ١ثشزت ٚ ؾ٘اد دبز٤ا ٣ّكا
ٝث ٣٘بؼ٘ا ٢ٚش٥٘ ٗتؿاد .تػا ٣٘برٔص ٝرىّث ترؼ٥٘ ٣فبو ٣٤بٟٙت
٣ٔ ُ٤ذجت ٖبٔصبػ ٢اشث ذٕٙؿصسا ١٤بٔشػ ٝث بٞٚش٥٘ ٗ٤ا تسبرٟٔ ،تبرػلاعا ،ةسبرزت ٝرو دٛؿ
ٚ برٞ
ٖآ قلخت ذرثب٤ َبرمت٘ا ٖبٔصبرػ ٢بضػا ٗ٥ث ٚ ٜذؿ ٓ٥ٟؼت ٚ َدبجت ٣ػبٕترا تلأبؼت ك٤شع صا بٞ
(
Terry Kim et al., 2013
.)
ذٞاٛؿ ٣ٔ ٖبـ٘ ض٥٘
ٝ٤بٔشػ صا تػبٙٔ ٠دبفتػا ذٞد ٖبرٙوسبو ٣رفٙٔ سبتفس ٣ػبٕترا ٚ ٣٘بؼ٘ا ٢بٞ
٣رٔ دٛرجٟث اس ٣ّغرؿ دشرىّٕػ ٚ ؾ٤اضفا اس ٖبٙوسبو ٢سبىٕٞ ٚ ٢سبو ت٥ف٥و ،ؾٞبو اس سد .ذرـخث
ٝ٤بٔشػ ٗ٤ا صا ذ٘اٛت٘ ٣٘بٔصبػ شٌا ،ُثبمٔ
ٝث بٞ
سبرو ٝرث ٖبرٙوسبو ؽشرٍ٘ ،ذرٙو ٜدبفتػا ةّٛغٔ ٛح٘
٥ؼضت ٣ٔ ف
ٗ٥ث مسبؼت ٚ سبو ٗ٥ح ثداٛح ٚ دٛؿ ٣ٔ ؾ٤اضفا ٣لخؿ
دشرىّٕػ ٚ ت٤برضس ٚ ذرثب٤
٣رٔ ؾٞبرو ٖبرٙوسبو ٣ّغؿ ( ذرثب٤
Mahajan & Benson, 2013
ٝ٤بٔشرػ ،ٗ٤اشثبرٙث .) ٚ ٣٘برؼ٘ا ٢برٞ
٣ٔ ٓٞاشف اس ٣فاذٞا ٝث ٣ثب٥تػد ٖبىٔا ٣ػبٕترا
ٝث ٝو ذٙو ٖب٥ث ٖبممحٔ .تؼ٥٘ شؼ٥ٔ ٖآ ٖبىٔا ٣٤بٟٙت
٣ٔ
ذٙٙو
ٝ٤بٔشػ ٗ٤ا ٝو
ٜاس بٞ
ٝٙ٤ضٞ ،٣ٍٙٞبٕٞ ُلبؼٔ صا ٢سب٥ؼث ُح ُلبرؼٔ ٚ تفٍٙٞ ٣تلادبجٔ ٢بٞ
ٖب٥ٔ تبعبجتسا ٣ٔ ٚ تػا ٢دشف
( ذٞد ؾ٤اضفا اس ٣ـخثشحا ٚ ٢ذٔآسبو ذ٘اٛت
Clopton, 2011
.)
ٗ٤ا ٣ّكا ١ّئؼٔ ،ٗ٤اشثبٙث ٝ٤بٔشرػ ٢ذرٙ٤اشف ٝرچ ك٤شع صا ٚ ٍٝ٘ٛچ ٝو تػا
ٚ ٣ػبرٕترا ٢برٞ
ٝث ٣٘بؼ٘ا ٣ٔ هٕو دشىّٕػ دٛجٟث
.ذٙو
قٕقحت ّىٕشٕپ ي ْزظو ٓوببم
ٚ ٣ٌشجخ ،ؾ٘اد حغػ ،ٝثشزت ُخٔ دشف تب٥كٛلخ ٝث ٚا ٣ػبٕترا ظثاٚس ٚ ٝؼٔبر سد دشف ت٥ؼضٚ
٢ذٕٙ٘اٛت ٣ٔ طٛثشٔ ٢ٚ ٣تخبٙؿ ٢بٞ
ٝ٤بٔشػ شتٟث تخبٙؿ ،ٗ٤اشثبٙث .دٛؿ ٣ػبرٕترا ٚ ٣٘برؼ٘ا ٢بٞ
٣ٔ هٕو شىّٕػ صا ٢شتٟث تخبٙؿ ٝث بت ذٙو
اذرتثا ،ٝٔادا سد ،عبػا ٗ٥ٕٞ شث .تفب٤ تػد ٣٘بٔصبػ د
ٚ ظرثاٚس غطرػ ٚ ٣٘برؼ٘ا ١٤بٔشرػ ٚ ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ ،٣٘بٔصبرػ دشرىّٕػ ٖٛٔاش٥پ ٢شظ٘ ٣٘بجٔ
ٝ٥ضشف ٣ٔ یشغٔ بٞ
.دٛؿ
ٓوبمسبس دزکلمع
ٜصاذ٘ا ٖآ .ترػا ٜدشرو دبرز٤ا ٖبرممحٔ ٢اشرث ٢ذ٥ّو ٣ـِبچ ،ٖبٔصبػ دشىّٕػ ٢ش٥ٌ
٢برٞسب٥ؼٔ برٞ
٣رفّتخٔ
ٜصاذر٘ا ٢اشررث ٣رٔ شررظ٘ سد دشرىّٕػ ٢شرر٥ٌ
( ذرر٘ش٥ٌ
Parnell, 2013
صا ٖبٔصبررػ دشررىّٕػ .)
تسبرجػ دبرؼثا ٗر٤ا .ترػا ٜذؿ ُ٥ىـت ذؼث ذٙچ ْبٟرػ ٜبٌذر٤د صا دشرىّٕػ :صا ذر٘ا
دشرىّٕػ ،ٖاساد
ْبٟررػ ٜبٌذرر٤د صا دشررىّٕػ ،ٖب٤شتررـٔ ٜبٌذرر٤د صا ٚ ساذرر٤بپ دشررىّٕػ ٚ ٖاذررٙٔسبو ُررخٔ شررٍ٤د ٖاساد
( تذٔذّٙث
Feurer & Chaharbaghi, 1996
تؼو شتشث دشىّٕػ .) تسبٟٔ ت٥ىِبٔ صا ٝـ٥ٕٞ ،سبوٚ
،برٞ
٣٤اساد ،غثبٙٔ ،ؾ٘اد ت٥ّثبل ب٤ بٞ
٣ٔ تئـ٘ ٣٤بٞ
ٝثشلحٙٔ ٝو دش٥ٌ
ٝث ٚ ٜدٛث دشف ذر٥ّمت ُرثبل ٣تخرػ
( ترػا
Wang et al., 2006
ٜصاذر٘ا ٢اشرث .) قخبرؿ دشرىّٕػ ٢شرر٥ٌ
دساد دٛرررٚ ٣رفّتخٔ ٢بررٞ
دشىّٕػ ّٕٝرصا ٢شترـٔ ٜبٌذر٤د سد شر٥٥غت ٚ ٝ٤بٔشرػ ٣ٞدصبرث سد ش٥٥غت ،٢دٛرٛٔ سد ش٥٥غت ،غٔبر
(
Megicks, 2007
.)
٣ٔٛرٕػ دشرىّٕػ ٚ توشرؿ ٜصاذ٘ا ،دٛػ ،ؽٚشف ،ساصبث ٟٓػ بث ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ك٥محت ٗ٤ا سد ٣ٔ ٜذ٥زٙػ .دٛؿ
ٓعبمتجا ّٔبمزس ظرثاٚس تخبٙرؿ ٢اشرث تبرؼفد ٝرث ،٣ػبرٕترا ّْٛػ ٖاذٕٙـ٘اد ٝو تػا ٣ٟٔٛفٔ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ
ٜدشو ٝؼِبغٔ اس ٖآ ٣ػبٕترا ٢سبرو ٚ ٣ٌداٛ٘برخ ،٣ترػٚد ظرثاٚس ُخٔ فّتخٔ ٣ػبٕترا ظثاٚس .ذ٘ا
٣ٔ
ٝث ،ُغؿ ٗتفب٤ سد داشفا ٝث ذ٘اٛت تػد
ٜذ٤ا كّخ ٚ ٣ٕؼر ٚ ٣حٚس ٣٘بج٥تـپ ٖدسٚآ ٚ ذر٤ذر ٢بٞ
٣ِب٥ػ ( ذٙو هٕو ٖبٔصبػ غثبٙٔ
Yang et al., 2011
.)
ٛتػٌٛآ
ٛ٥ـّف ٚ ( ٖاشٍ٤د ٚ1
2014 ٣ٔ ذؼث ذٙپ ُٔبؿ اس ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ) :ذٙ٘اد
1 . :تیعضي ٖبرـ٘ عبٕترا سد اس دشف ٣ػب٥ػ ٚ ٣ٍٙٞشف ،٣ت٥ؼٕر ،٢دبلتلا ت٥ؼضٚ ذؼث ٗ٤ا2
٣ٔ
.ذٞد 2 . :یگداًواخ تیامح ي طباير ،٣رؿصسٚ ظرثاٚس ،٢سبرو ظرثاٚس ،٣ٌداٛ٘برخ ظثاٚس ذؼث ٗ٤ا3
ؾِبرچ ُثبمٔ سد ٜداٛ٘بخ ٣٘بج٥تـپ ،٣ػب٥ػ ظثاٚس ،٢دبٟ٘ ظثاٚس ُرثبمٔ سد ٜداٛ٘برخ تر٤بٕح ٚ برٞ
٣ٔ ُٔبؿ اس تلاىـٔ
.دٛؿ
3 . :یلذمه
ٓٞ ُٔبؿ ذؼث ٗ٤ا4
فؼض تخبٙؿ ٚ فبخؿا ٖب٥ٔ دبٕتػا ،فبخؿا ٖب٥ٔ ٣ٍتؼث بٞ
٣ٔ
.دٛؿ 4 . :یصخش طباير ٤ا5
برث فبخرؿا ظرثاٚس ،٣ِبرٔ ٢برٞدبٟ٘ برث فبخرؿا ظثاٚس ُٔبؿ ذؼث ٗ
ٝؼػؤٔ بث فبخؿا ظثاٚس ،٣ت٥ٕوبح ٢بٞدبٟ٘
تؼو ٢بٞ
ٝرؼػؤٔ برث فبخرؿا ظرثاٚس ،سبروٚ
٢برٞ
٣ٔ ٣ٍٙٞشف ٢بٞدبٟ٘ بث فبخؿا ظثاٚس ٚ ٣ؿصسٚ
.دٛؿ
5 . :یعامتجا طباير
ٖبٔصبػ بث ٣ٕػسش٥غ ظثاٚس ُٔبؿ ذؼث ٗ٤ا6
ٕٝ٥ث ٢بٞ
ه٘بث ٚ ٢ا
ٚس ،بٞ
ظرثا
٣رٍٙٞشف ٢بٞدبٟ٘ بث ٣ٕػسش٥غ ظثاٚس ٚ ٝؼػؤٔ ٖاش٤ذٔ بث ٣ٕػسش٥غ ظثاٚس ،ت٥ٕوبح بث ٣ٕػسش٥غ ٣ٔ
.دٛؿ ،٣ٌداٛ٘برخ تر٤بٕح ٚ ظرثاٚس ،ت٥ؼرضٚ ذرؼث ذٙپ بث ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ،ك٥محت ٗ٤ا سد ٗ٤اشثبٙث
٣ٔ ٜذ٥زٙػ ٣ػبٕترا ظثاٚس ٚ ٣لخؿ ظثاٚس ،٣ِذٕٞ
.دٛؿ
1. Augusto Felı´cio
2. Status
3. Interlinking & family support 4. Complicity
5.Personal relations 6. Social relations
ٓوبسوا ّٔبمزس للاػ ؾ٤اضفا ٜصٚشٔا ٢ذٕٙرؿٛٞ ١٤بٔشرػ ٝث ٝرٛت ٖاض٥ٔ ،٣٘بٔصبػ ٢ش٥ٌدب٤ ٚ ؾ٘اد ت٤ش٤ذٔ ٝث ٝ
ٚ1
٣٤ساد ٣رٔ ٝو تػا ٣ـ٘اد ،٢ذٕٙؿٛٞ ١٤بٔشػ .تػا ٜداد ؾ٤اضفا اس عّٕٛٔب٘ ٢بٞ
ؽصسا ٝرث ذر٘اٛت
ٚ ٢سٚآٛر٘ ،تسبرٟٔ ،ؾ٘اد صا ٣ج٥وشت ٚ ٢ذٕٙؿٛٞ ١٤بٔشػ ٢ذ٥ّو ءضر ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ .دٛؿ ُ٤ذجت سد ذٙٔسبو شٞ ٣٤ب٘اٛت تػا ِٝٛحٔ ف٤بظٚ ْبز٘ا
(
Rompho & Siengthai, 2012
.)
ٟٓٔ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ،ٗ٤اشثبٙث ٝ٤بٔشرػ ٚ ترػا ٖبٔصبػ ساذ٤بپ ٣تثبلس ت٤ضٔ غجٙٔ ٗ٤شت
سد ٢سازرٌ
ٜشٟث ٖآ ٣ٔ ؾ٤اضفا اس ٖبٙوسبو دشىّٕػ ذ٤بت٘ ٚ ٢سٚ
١٤بٔشرػ شرث شترـ٥ث ،٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ١٤شظ٘ .ذٞد
د شررث ٖآ شررحا ٚ ٖبررٙوسبو ٣٘بررؼ٘ا ٖبرر٥ث ٣٘بررؼ٘ا ١٤بٔشررػ .دساد ضرروشٕت ٖبٔصبررػ ٢بٞدسٚبتررػ
٠ذررٙٙو
تسبٟٔ ،٣ؼٕر ؾ٘اد ت٥ّثبل ٚ بٞ
١٤بٔشرػ ،٣٘بٔصبرػ ٜبٌذر٤د صا .ترػا ٖبٔصبػ سد ُغبؿ داشفا ٢بٞ
ٝ٤بٔشػ ١ز٥ت٘ ٣٘بؼ٘ا تسبٟٔ بث ِٖبٙوسبو ةبخت٘ا شٔا سد ٝ٘اشىفتٔ ٢سازٌ
ٝث ،شتـ٥ث ٣ٕٔٛػ ٢بٞ
ٜٚلارػ
ٝ٤بٔشػ
ٛٔآ شٔا سد ٢سازٌ
تسبٟٔ ؽص ترػا فبخ ٢بٞ
(
Roca-Puig et al., 2011
.) ٢اشرث ،ٗ٤اشثبرٙث
ٖبٔصبػ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ شتـ٥ث ٢بٙغ تسبرٟٔ صا ٝرو ذٙٙو ْاذختػا ٚ ةبخت٘ا اس ٣٘بٙوسبو ذ٤بث بٞ
٢برٞ
ؽصٛرٔآ برث ٚ ذٙؿبث سادسٛخشث ٢شتـ٥ث ٣ٕٔٛػ ،٢سبرو ١رغ٥ح برث ظجتشرٔ ترػبٙٔ ٣رللخت ٢برٞ
ٖآ ؾخثشحا ٚ شتاسبو اس بٞ
شت
ٝ٤بٔشػ ،سبو ٗ٤ا بث .ذٙٙو ُ٤ذرجت ساذر٤بپ ٣تثبرلس تر٤ضٔ ٝرث ٣٘برؼ٘ا ٢بٞ
٣ٔ
.دٛؿ ( ٖاشٍ٤د ٚ ٛ٥ـّف ،ٛتػٌٛآ 2014
٣ٔ ذؼث سبٟچ ُٔبؿ اس ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ) :ذٙ٘اد
1 . :شواد ؽصٛرٔآ ،ش٤ذٔ ٣ٞبٍـ٘اد تلا٥لحت ،دشف ٣ٞبٍـ٘اد تلا٥لحت ُٔبؿ ذؼث ٗ٤ا ٢برٞ
ؽصٛٔآ ٚ دشف ٣للخت ٣ٔ ش٤ذٔ ٣للخت ٢بٞ
دٛؿ .
2 . :هبرجت تؼو ١ثشزت ُٔبؿ ذؼث ٗ٤ا برث سبو ب٤ ٣ٙف سبو ١ثشزت ،ت٤ش٤ذٔ ب٤ ٢شجٞس ١ثشزت ،سبوٚ
٣ٔ عٛٙتٔ ١ثشزت ٚ ٣تؼٙك ١ثشزت ،٢سبزت سبو ١ثشزت ،٢سٚبٙف .دٛؿ
1. Intellectual capital
3 . هفرح صصخت :)یگربخ( یا
ٝفشح قلخت ُٔبؿ ذؼث ٗ٤ا1
،٢سٚبرٙف بر٤ ٣ٙف ١كشػ سد ٢ا
ٝفشح قلخت ٢ا
تسبٟٔ ٚ ٜدشتؼٌ ؾ٘اد ،ٖبٔصبػ ت٤ش٤ذٔ سد ٣ٔ تبػلاعا ٚ تبعبجتسا ٢بٞ
.دٛؿ
4 . :یتخاىش یذىمواًت ٓ٥ٕرلت ُٔبؿ ذؼث ٗ٤ا 2
٣٤بر٘اٛت ،هرؼ٤س ظ٤اشرؿ سد ٢دشرجٞاس ٢شر٥ٌ
تؼر ٚ ذ٤ذٟت ٚ هؼ٤س ٠سادا ،٢سٚآٛ٘
تكشف فبـتوا ٚ ٛرٚ
٣ٔ بٞ
.دٛؿ
اد ذؼث سبٟچ بث ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ك٥محت ٗ٤ا سد ،ٗ٤اشثبٙث
ٝفشح قلخت ،ٝثشزت ،ؾ٘
٢ذٕٙ٘اٛت ٚ ٢ا
٣ٔ ٜذ٥زٙػ ٣تخبٙؿ .دٛؿ
ي طباير ضزف
ٕ
ٍ بَ
١٤بٔشرػ ٚ دشرىّٕػ برث ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ ،٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ بث ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ظثاٚس ،ؾخث ٗ٤ا سد ٣ٔ ٗ٥٥جت دشىّٕػ بث ٣٘بؼ٘ا .دٛؿ
طبار
ٓوبسوا ّٔبمزس ي ٓعبمتجا ّٔبمزس هٕب ّ
ٝ٤بٔشػ فّتخٔ ٢اضرا ٢بٞ
٣رٙؼٔ ظرثاٚس ،٣٘برؼ٘ا ٚ ٣ػبرٕترا .ذر٘ساد شٍ٤ذرى٤ برث ٣تٚبرفتٔ ٚ ساد
ت٥ّثبل ٚ ٝللاػ ،فّتخٔ ٣ػبٕترا تبمجع ٝث داشفا ٣ٍتؼثاٚ
ٖآ ٢بٞ
٣رٔ ٗ٥ر٥ؼت اس بٞ
،ٗ٤اشثبرٙث .ذرٙو
ٜداٛ٘بخ داشفا ٜشرٟث ت٥ؼضٚ ٗ٤ا بث ٜاشٕٞ ٣ػبٕترا قّخـت صا شتـ٥ث ،شتشث ٣ػبٕترا ت٥ؼضٚ بث ٢بٞ
٣ٔ
جٔ ظثاٚس .ذ٘شث ٚ ٣ٙ٤شفآسبرو ٢ش٥ٌدبر٤ ٝث ٚ ٜدشو دبز٤ا اس ٣تخبٙؿ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ دبٕتػا شث ٣ٙت
تؼر تكشف ٢ٛرٚ
٣ٔ هٕو بٞ
ٝث .ذٙو
ٝ٤بٔشػ ،ٜٚلاػ
ٝىجؿ دبز٤ا سد ٢سازٌ
٣ػبرٕترا ١٤بٔشػ ،بٞ
٣ٔ ؾ٤اضفا اس ٢دشف
ُغؿ ٚ شتـ٥ث تلا٥لحت حغػ بث داشفا ٢اشث سٛلحٔ ظثاٚس .ذٞد سد شرتٟث ٢برٞ
ظ٥حٔ
را ٢بٞ
٣ٙغ ٣ػبٕت َبرؼف ٝر٘بجّعٚاد تبرػبٕترا سد ٝرو ٢داشفا .تػا شتـ٥ث شت
ٚ عٛرٙت ،ذر٘شت
٣ٍٙٞشف ت٥ؼضٚ
٣ٔ بمتسا ٖبؿ ذثب٤
Augusto Felı´cio et al., 2014( .)
1. Professional proficiency
2. Cognitive ability
اذٙ٤د (1
2014 ٣ٔ ٖبـ٘ ) كر٤شع صا عساذٔ سد ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ١ؼػٛت بث ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٝو ذٞد
٣ٔ ُىؿ ؽصٛٔآ تجؼ٥٘ .دش٥ٌ
(2
2007 ) ٣ٔ ٖب٥ث اس سبرو ٢ٚشر٥٘ ق٥لخت ،٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٝو ذٙو
ؾٙت ؾٞبو بث ٚ ٜداد ساشل ش٥حأت تحت ٣رٔ ؾ٤اضرفا اس ٣ّغؿ ت٥ٙٔا ٚ تبجح ناسدا ،٣ّغؿ ٢بٞ
.ذرٞد
3ٌٛ
( ٖاشٍ٤د ٚ 2013
٣ٔ ٖب٥ث ض٥٘ ) اس ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ؾم٘ ذ٤بث ٖاش٤ذٔ ٝو ذٙٙو
تؼو َذٔ ٢سٚآٛ٘ سد و ت٤ٛمت سبوٚ
ٗ٤اصا .ذٙٙ
٣ٙؼٔ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ١غثاس ،ٚس ساد
٣ٔ ٗ٤ٚذت ك٥محت َٚا ١٥ضشف ،قٛف جحبجٔ عبػا شث .تػا :دٛؿ
یىعم ۀطبار ،یواسوا ۀیامرس ي یعامتجا ۀیامرس هیب :ليا ۀیضرف .دراد دًجي یراد
طبار
ٓوبمسبس دزکلمع ي ٓعبمتجا ّٔبمزس هٕب ّ ٣ّكا غجٙٔ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ١رغثاس ،ٗ٤اشثبرٙث .ترػا شرتشث ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ساذ٤بپ ٣تثبلس ت٤ضٔ
٣ٙؼٔ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٗ٥ث ٓ٥متؼٔ
ٗر٤ا ٝرث ٝرٛت بث ،٣٘بٔصبػ دشىّٕػ .تػا ساد
ٝىجرؿ سد ٝو ٣ٔبٍٙٞ داشفا ٝو تم٥مح اس شٍ٤ذرٕٞ ٖآ سد ٝرو ترػبٙٔ تر٥ف٥و برث ٣ػبرٕترا ٢برٞ
٣ٔ
٣ٔ نسد ٚ ذٙػبٙؿ ث ٚ ذٙٙو
ؾخثشحا ،ذ٘ساد دبٕتػا شٍ٤ذى٤ ٝ ٣رٔ ؾ٤اضرفا ،ذر٘شتذٔآسبو ٚ شت
ذرثب٤
(
Clopton, 2011
)
ٝ٤بٔشػ . ٝىجرؿ ٝرث دٚسٚ سد داشرفا ٢ذرٕٙ٘اٛت شث ٣ػبٕترا ٢بٞ
ٚ ٣ػبرٕترا ٢برٞ
ٝىجؿ ٗ٤ا ؾ٘اد ٚ غثبٙٔ ٝث ٣ػشتػد ٣ٔ شحا بٞ
،شٍ٤ذى٤ بث تبػلاعا ٓ٥ٟؼت ٚ داشفا ٗ٥ث طبجتسا .دسازٌ
صلا ساضثا ٚ ٝٙ٥ٔص ٣ٔ ٓٞاشف ؾ٘اد َبمت٘ا ٢اشث اس ْ
ٖآ ،ٝز٥ت٘ سد .ذٙو اس شٍ٤ذرى٤ برث دٛرخ ظرثاٚس برٞ
٣ٔ مفح ٚ دبز٤ا
ٜٚشٌ ٚ ذٙٞد ْبز٘ا ذٕٙفذٞ ٚ ٣ؼٕر ْاذلا ذ٘سدبل ٚ ذٙٙو سدبرل ٓرٞ ٖبٔصبرػ ٚ برٞ
ٓٞ ،٣غ٤اشؿ ٗ٥ٙچ سد .ذٙثب٤ تػد شتشث دشىّٕػ ٝث دٛث ذٙٞاٛخ ٣ٙؼٔ ٣ٍتؼث
ٝ٤بٔشرػ ٗ٥ث ٢ساد ٢برٞ
٣ػبٕترا تؿاد ذٞاٛخ دٛرٚ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ
(
Rhodes et al., 2008
) .
1. Dinda
2. Nisbet 3. Guo
ٝ٤بٔشػ ٗ٥رث ؾر٘اد ٓ٥ٟرؼت ٚ ٓٞاشرف اس ٣٘بٔصبرػ ٢ش٥ٌدبر٤ ٚ ٢دشف ذؿس ١ٙ٥ٔص ،٣ػبٕترا ٢بٞ
ٜٚشٌ
تؼو ٢بٞذحاٚ ٚ بٞ
٣ٔ ُ٥ٟؼت اس سبوٚ
ٗ٤اصا .ذٙو )٣٘بٔصبرػ دشرىّٕػ ُخٔ( ٣٘بٔصبػ ذ٤بت٘ ،ٚس
٣ٔ دٛجٟث اس ذـخث
(
Terry Kim, 2013
.) ٣ٔ ٗ٤ٚذت ك٥محت ْٚد ١٥ضشف ،قٛف جحبجٔ عبػا شث :دٛؿ
یىعم ریثأت یعامتجا ۀیامرس :ميد ۀیضرف .دراد نامزاس درکلمع رب یتبثم ي راد
طبار
ٓوبمسبس دزکلمع ي ٓوبسوا ّٔبمزس هٕب ّ
ٝث ،ت٤ش٤ذٔ ٖٛتٔ سد غجٙٔ دشى٤ٚس سد فٛلخ
ٝرث ٚ عّٕٛٔبر٘ غثبرٙٔ ٣ّكا ؾم٘ ،سٛحٔ
فٛرلخ
٘ا ١٤بٔشػ ٣ٍتؼ٤بؿ ُٔبؿ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ .تػا ٜذؿ ذ٥٤أت ؽصسا دبز٤ا سد ٣٘بؼ ٢ٚشر٥٘ ؾر٘اد ٚ بٞ
٣ٔ سبو ٣ٔ ٖبٔصبػ ،ؾ٘اد ٓ٥ٟؼت ٚ ٢ذٙثسبتخبػ بث .دٛؿ ٣ٍتؼ٤بؿ ذ٘اٛت
اس دٛخ ٢ذ٥ّو ٢بٞ
ٝؼرػٛت
٣ٍتؼ٤بؿ ذٞد
ٝث ٝو ٣٤بٞ
٣تثبرلس تر٤ضٔ ٝرث ٣ثب٥تػد سد ٖبٔصبػ ٝث ذ٤بؿ ٚ تػا ذ٥ّمت ُثبل ٣تخػ
اذ٤بپ ٝ٤بٔشرػ ،ٗ٤اشثبٙث .ذٙو هٕو ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ س تر٥مفٛٔ ٣ّركا ُرٔبػ ٣٘برؼ٘ا ٢برٞ
ٚ ذر٘ا
ٓٞ
٣ٙؼٔ ٣ٍتؼث
ٖآ ٗ٥ث ٢ساد دساد دٛرٚ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ بٞ
(
Gates & Langevin, 2010
.)
تسبٟٔ صا ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٣رٔ ٚ ترػا ٜذرؿ ُ٥ىـت داشفا قلخت ٚ ؾ٘اد ،بٞ
كر٤شع صا ذر٘اٛت
بو ةسبزت ٚ ؽصٛٔآ
ٜذ٤د ؽصٛٔآ شتٟث ٝو ٢داشفا ،ٗ٤اشثبٙث .ذثب٤ دٛجٟث ٢س ٢شترـ٥ث ٢سبو ١ثشزت ،ذ٘ا
تسبٟٔ دٛجٟث فشك ٢شتـ٥ث غثبٙٔ ٚ ٢طش٘ا ،ٖبٔص ٚ ذ٘ساد
ٜدشو دٛخ ٢بٞ
دٛرث ذٙٞاٛخ سدبل شتٟث ،ذ٘ا
ٝ٤بٔشػ .ذٙ٘بػشث تؼفٙٔ ٝؼٔبر ٚ ٖبٔصبػ ،دٛخ ٝث ٣ٞدصبرث ؾ٤اضرفا ٚ هؼ٤س ؾٞبو بث ٣٘بؼ٘ا ٢بٞ
ٝ٤بٔشػ ٣ٍتؼ٤بؿ ،٢سازٌ
٣ٔ ؾ٤اضفا اس ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ بٞ
١٤بٔشرػ ٓ٥مترؼٔ شرحا سبرٙو سد .ذرٞد
دشرىّٕػ ٢اشرث ترػبٙٔ ظ٤اشرؿ دبرز٤ا سد ضر٥٘ اس ٢شٍّ٥ٟؼت ؾم٘ ٝ٤بٔشػ ٗ٤ا ،دشىّٕػ شث ٣٘بؼ٘ا ٣ٔ بف٤ا شتشث ٣٘بٔصبػ ذٙو
(
Alpkan, 2010
.)
ٝ٤بٔشػ ٣ٍترؼ٤بؿ ٚ ٣ّغؿ ت٤بضس ُخٔ ٣٘بؼ٘ا ٢بٞ
،٢سبرو ٢برٞ
٣رٙؼٔ ١رغثاس برث ٣رتجخٔ ٚ ساد
ٜصاذ٘ا ٓتؼ٥ػ ٓرٞ ٚ ت٥ؼٔبر ،دبٕتػا ت٥ّثبل ٢اساد ٝو دساد دشىّٕػ ٢ش٥ٌ
ترػا ظ٥رحٔ برث ٣ر٤اشٌ
(
Rompho & Siengthai, 2012
) ٣ٔ ٗ٤ٚذت ك٥محت ْٛػ ١٥ضشف ،قٛف جحبجٔ عبػا شث . :دٛؿ
یىعم ریثأت یواسوا ۀیامرس :مًس ۀیضرف راد
ي یتبثم راد نامزاس درکلمع رب .د
ؾ٥پ جحبجٔ ٝث ٝرٛت بث ،ٝتفٌ
٣ٔ ٣حاشع ش٤ص سادٕٛ٘ بث كثبغٔ ك٥محت َذٔ
.دٛؿ
رادًمو 1 ( یوامزاس درکلمع ي یعامتجا ۀیامرس ،یواسوا ۀیامرس هیب ۀطبار . Felı´cio et al., 2014
.)
قٕقحت شير
ٜبٍؿٚشف ٖبٙوسبو ٣ٔبٕت ك٥محت ٗ٤ا ٢سبٔآ ١ؼٔبر ؽٚس صا ،شضبح ك٥محت سد .تػا ٖبٔشو شٟؿ ٢بٞ
ؾ٤بٕ٥پ ؾػشپ ساضثا ٚ 1
ٜداد ٢سٚآدشٌ ٢اشث ٝٔب٘
.ذؿ ٜدبفتػا بٞ
شپ ػ ؾ
ٔب٘
ٜدبفتػا دساذ٘بتػا ١ سد ٜذؿ
( ٖاشٍ٤د ٚ ٛ٥ـّف ك٥محت 2014
)
ُٔبؿ ٣تلااؤػ ذٙپ تشى٥ِ ف٥ع بث
ٝرسد ٣رّ٥خ بت ٓو ٣ّ٥خ صا( ٢ا
1. Survey
یعامتجا ۀیامرس ؾ٘اد
ٝثشزت
ٝفشح قلخت ٢ا
٣تخبٙؿ ٢ذٕٙ٘اٛت یناسنا ۀیامرس
ت٥ؼضٚ
ت٤بٕحٚ ظثاٚس ٣ِذٕٞ
٣لخؿ ظثاٚس ٣ػبٕترا ظثاٚس
ینامزاس درکلمع
ساصبث ٟٓػ ؽٚشف
دٛػ
ٖبٔصبػ ٠صاذ٘ا ٣ٕٔٛػ دشىّٕػ
)دب٤ص ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ،٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٢بٞش٥غتٔ ؾزٙػ ٢اشث بث ٝو
ٝ٥ضشف بٞ
ٚ
ظجتشٔ ك٥محت فاذٞا ٣ٔٛث ،تػا
ذؿ ٜدبفتػا ٚ ٢صبػ .
ؾػشپ
ٝٔب٘
ٕٝ٘ٛ٘ ؽٚس صا ٜدبفتػا بث بٞ
٢ش٥ٌ
ّٝحشٔذٙچ
ٜبٍؿٚشف ْبٕت ٗ٥ث صا ،َٚا ١ّحشٔ سد( ٢ا
ٕٝ٘ٛ٘ ؽٚس صا ٜدبفتػا بث بٞ
ذرٙچ ٣فدبلت ٢ش٥ٌ
ٜبٍرؿٚشف ٗر٤ا ٖبرٙوسبو ٗ٥ث صا ،ْٚد ١ّحشٔ سد ٚ ذؿ ةبخت٘ا ٜبٍؿٚشف ٢داذرؼت برٞ
برث ٖبرٙوسبو صا
ٕٝ٘ٛ٘ ؽٚس صا ٜدبفتػا ٗ٥رث سد )ذ٘ذرؿ ةبرخت٘ا ٣فدبرلت ٢ش٥ٌ
178 سد ٚ غر٤صٛت ٖبرٙوسبو صا شرف٘
،ت٤بٟ٘
152 ؾػشپ غٕر ٝٔب٘
.ذؿ ُ٥ّحت دساٚ ٚ ٢سٚآ
دبٕتػا ت٥ّثبل ٣ػسشث ٢اشث ؾػشپ1
برج٘ٚشو ٢برفِآ صا ٝرٔب٘
َٚذرر .ذرؿ ٜدبفترػا2
1 داذرؼت ،
ٝ٤ٌٛ
٢بفِآ ساذمٔ ٚ ش٥غتٔ شٞ ٢بٞ
ٖآ بج٘ٚشو ٣ٔ ٖبـ٘ اس
٢اشث .ذٞد
ٗ٥٥ؼت ٣٤اٚس ؾػشپ3
،ٝٔب٘
اذتثا
ٝث ذ٥٤أت
ٖادبتػا قلختٔ
سد عٛضٛٔ
ك٥محت
ٚ غطػ
ٜبٍؿٚشف ٖبللختٔ ذ٥٤أت ٝث ذ٥ػس بٞ
. َٚذر
1
ٜصاذ٘ا ُ٥ّحت ذ٤بت٘ ،
4٢ش٥ٌ
داشخترػا ظػٛتٔ غ٘ب٤ساٚ صا توشٔ ،َذٔ
ٜذرؿ تروشٔ ٣ر٤اٚس ٚ5
اس6
٣ٔ ٖبـ٘
ذٞد شرٞ ٢اشرث توشٔ ٣٤اٚس ش٤دبمٔ . 3
صا شترـ٥ث ٜصبرػ 7
/ 0 ش٤دبرمٔ .ترػا َٛرجل ُرثبل ٚ
داشختػا ظػٛتٔ غ٘ب٤ساٚ
شٞ ٢اشث ض٥٘ ٜذؿ 3
يسضث ٜصبػ صا شت
5 / 0 ٣ِٛرجل ُرثبل حغرػ سد ٚ تػا
،ٖاشٍ٤د ٚ سرآ( دساد ساشل 1391
.)
ليدج 1 صسرپ ییایاپ . قیقحت ۀماو
ٜصبػ
ُٔاٛػ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ
بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٣٘
٣٘بٔصبػ دشىّٕػ
ٝ٤ٌٛ داذؼت 19
16 5
بج٘ٚشو ٢بفِآ 92
/ 0 91
/ 0 77
/ 0
ظػٛتٔ غ٘ب٤ساٚ
داشختػا
ٜذؿ 56
/ 0 62
/ 0 60
/ 0
توشٔ ٣٤اٚس 93
/ 0 92
/ 0 83
/ 0
1. Reliability
2. Cronbach alpha 3. Validity
4. Measurement analyze results 5. Average variance extracted (AVE) 6. Composite reliability
ٝ٥ضشف ٖٛٔصآ ٢اشث ك٥محت ٗ٤ا سد ٜدبفترػا ٣رلضر تبرؼثشٔ ُلاذرح ؽٚس صا ،َذٔ ؽصاشث ٚ بٞ
( ٣لضر تبؼثشٔ ٗ٤شتٕو ُ٥ّحت سد .ذؿ )PLS
ٝث ٝرث بٞش٥غتٔ صا ٣وّٛث ،ٖٛٙىٔ ٢بٞش٥غتٔ بث سبو ٢بر
٣ٔ ٝتفشٌ سبو
ٝٙ٥ـ٥ث ٢اشث ُ٥ّحت ٗ٤ا سد .دٛؿ
ٗ٥٥جت غ٘ب٤ساٚ ساذمٔ ٖدشو ٜصبرػ ٠ذرؿ
ٖٚسد ٢برٞ
٢اص
ٝرػٕٛزٔ ك٤شع صا َذٔ ٢بٞشتٔاسبپ ،َذٔ
ٖٛ٥رػشٌس صا ٢ا ( ٣ِٛرٕؼٔ تبرؼثشٔ ٗ٤شرتٕو ٢برٞ
)OLS
٣ٔ دسٚآشث ،ٖاشٍ٤د ٚ سرآ( دٛؿ
1391 .)
ٔ
ٍتفب بَ
قٕقحت ْ
ٝتفب٤ ٢بٞ
ٝتفب٤ ٝتػد ٚد ٝث ك٥محت ٓ٥ؼمت ٣عبجٙتػا ٚ ٣ف٥كٛت ٢بٞ
٣ٔ
دٛؿ .
ٍتفبٔ
ٓفٕصًت ْبَ
َٚذر سد 2
خػبپ ذكسد ٚ ٣٘اٚاشف ،
َاؤػ ٝث ٣٤ٌٛ
.تػا ٜذؿ ٜداد ٖبـ٘ ت٥ؼٙر ه٥ىفت ٝث بٞ
ٖبٕٞ
َٚذر ٝو سٛع 2
٣ٔ ٖبـ٘
،ذٞد 6 / 52 خػبپ ذكسد ٚ ٖص ٖبٌذٙٞد
4 / 41
ٖآ ذكسد دشرٔ برٞ
.ذٙتؼٞ
َٚذر سد 3
خػبپ ذكسد ٚ ٣٘اٚاشف ،
َاؤػ ٝث ٣٤ٌٛ
.تػا ٜذؿ ٜداد ٖبـ٘ ٗػ ه٥ىفت ٝث بٞ
ليدج 2 خساپ دصرد ي یوايارف . نآ تیسىج بسحرب نایًگ
اه
ت٥ؼٙر ٣٘اٚاشف
ذكسد
ٖص 80
6 / 52
دشٔ
63 4
/ 41
خػبپ ٖٚذث 9
9 / 5
غٕر 152
100
ليدج 3 خساپ دصرد ي یوايارف . نایًگ
نآ هس بسحرب اه
ٗػ ٣٘اٚاشف
ذكسد
صا شتٕو 25
َبػ 16
5 / 10
30 - 25
َبػ 45
6 / 29
40 - 30
َبػ 53
9 / 34
40 شتـ٥ث ٚ َبػ 31
4 / 20
خػبپ ٖٚذث 7
6 / 4
غٕر 152
100
ٖبٕٞ
٣ٔ ٜذٞبـٔ ٝو سٛع ٗػ بث داشفا ،دٛؿ
30 - 40 برث َبرػ 9
/ 34 ٚ داذرؼت ٗ٤شترـ٥ث ،ذركسد
ٝث ت٥تشت داشفا 25 - 30 ( ِٝبػ 6 / 29 داشفا ،)ذكسد 40
( شتـ٥ث ٚ َبػ 4
/ 20 ٗرػ برث داشرفا ٚ )ذركسد
صا شتٕو 25 بث َبػ 5 / 10
ٝجتس سد ذكسد .ذ٘ساد ساشل ٢ذؼث ٢بٞ
َٚذر سد 4
خػبپ ذكسد ٚ ٣٘اٚاشف ،
َاؤػ ٝث ٣٤ٌٛ
ٜذرؿ ٜداد ٖبرـ٘ تلا٥رلحت هر٥ىفت ٝرث بٞ
.تػا
ٖبٕٞ
سٛع َٚذر سد ٝو 4
٣ٔ ٜذٞبـٔ
ٝرث طٛرثشٔ تلا٥رلحت ٖاضر٥ٔ ٣ر٘اٚاشف ٗ٤شترـ٥ث ،دٛرؿ
قٛف تلا٥لحت بث ٖبٙوسبو بث غ٘بؼ٥ِ بت ّٓط٤د
4 / 68 .تػا ذكسد
َٚذر 5
ٓٞ ، ٣ٔ ٖبـ٘ اس ك٥محت ٢بٞش٥غتٔ ٗ٥ث ٣ٍتؼث .ذٞد
ليدج 4 خساپ دصرد ي یوايارف . سحرب نایًگ
نآ تلایصحت ب اه
تلا٥لحت ٣٘اٚاشف
ذكسد
ّٓط٤د صا شتٕو 16
5 / 10
ّٓط٤د 22
5 / 14
قٛف د ٤
ّٓط بت
غ٘بؼ٥ِ
104 4
/ 68
قٛف ِ ٥ غ٘بؼ ٚ
شتـ٥ث 8
3 / 5
خػبپ ٖٚذث 2
3 / 1
غٕر 152
100
ليدج 5 . مه قیقحت یاهریغتم نایم یگتسب
ش٥غتٔ
٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ
دشىّٕػ ٣٘بٔصبػ
٣ػبٕترا ١٤بٔشػ 1
٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ 862
/ 0 1
٣٘بٔصبػ دشىّٕػ 701
/ 0 737
/ 0 1
ٖبٕٞ
َٚذر ٝو سٛع 5
٣ٔ ٖبـ٘
ذٞد
ٓٞ ُ٥ّحت ، تر٥تشت ٗ٤ذرث كر٥محت ٢برٞش٥غتٔ ٗ٥رث ٣ٍترؼث
ٓٞ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٗ٥ث :تػا شرثاشث ٣ٍتؼث
862 / 0 ٚ ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ ٗ٥رث ،
ٓٞ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ شثاشث ٣ٍتؼث
701 / 0
ٓٞ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٗ٥ث ٚ شرثاشث ٣ٍتؼث
737 / 0
ٖبٕٞ .تػا ـ٘ ك٥محت ذ٤بت٘ ٝو سٛع
٣ٔ ٖب
ٓٞ ،ذٞد ،كر٥محت ٢برٞش٥غتٔ ٣ٔبرٕت ٖبر٥ٔ ٣ٍتؼث
٣ٙؼٔ
.تػا تجخٔ ٚ ساد
نًمسآ ضزف
ٕ
ٍ بَ
لدم شسازب ي
ْش٘ صا ٜدبفتػا بث َذٔ ؽصاشث ذ٤بت٘ ،ؾخث ٗ٤ا سد ساضفا
smart PLS
٣رٔ ٜداد ٖبرـ٘
سادٛرٕ٘ .دٛرؿ 2
،
ْش٘ صا ٜدبفتػا بث اس ك٥محت ٢دسٚآشث ١٥ِٚا َذٔ
ساضفا
smart PLS
٣ٔ ٖبـ٘
ٞد .ذ
ٜداد ٖبـ٘ داذػا
ٜصبػ ٗ٥ث ش٥ؼٔ ٢ٚس شث ٜذؿ ش٥ؼٔ ت٤شض شٍ٤ذى٤ بث بٞ
٣رٔ ٜذر٥ٔب٘1
ٗر٤ا .دٛرؿ
ٓٞ ت٤شض ب٤ ٖٛ٥ػشٌس ٠ذؿدساذ٘بتػا ٢بتث داذػا ٣ٔ ٖبـ٘ اس ٜصبػ ٚد ٣ٍتؼث
٢ٚس ٝو ٢داذػا .ذٞد
ٜصبػ ٗ٥ث ش٥ؼٔ
ؾػشپ ٚ بٞ
فشؼٔ( بٞ
ٜداد ؾ٤بٕ٘ )بٞ
٣ّٔبػ سبث ،تػا ٜذؿ ؾػشپ2
سد اس بٞ
ُ٥ىرـت
٣ٔ ٖبـ٘ شظ٘ دسٛٔ ٠صبػ
ٖبـ٘ ض٥٘ ٜش٤اد ُخاد داذػا .ذٞد ( ٗ٥ر٥ؼت ت٤شرض ٠ذٙٞد
٣ّركا ٠صبرػ )R2
يسضث داذػا ٗ٤ا ٝچشٞ .تػا
ٖبـ٘ ،ذؿبث شت
ٗ٥٥جت ٖاض٥ٔ ٠ذٙٞد ٝرث .ترػا َذٔ ٣ٌذٙٙو
تسبرجػ ،شرٍ٤د
يسضث ٗ٥٥ؼت ت٤شض ٝچشٞ
٣ٔ ٖبـ٘ ،ذؿبث شت غتٔ تاش٥٥غت ٝتؼ٘اٛت شتٟث ٖٛ٥ػشٌس ظخ ذٞد
ٝتؼثاٚ ش٥
ٝث .ذٞد تجؼ٘ ُمتؼٔ ش٥غتٔ ٝث اس
ٖاٛٙػ ذػبل ٠ ٝو اس ٣٤بٞش٥غتٔ ،٣ّو
ُٔبػ بٞ
ٝتؼ٘اٛت٘
ذ٘ا ؾ٥ث صا
0/5
( 50 ػٕٛزٔ صا ب٤ ُ٤ذؼت ،ذٙٙو ٗ٥٥جت اس ٖآ تاش٥٥غت صا )ذكسد ١
فزح بٞش٥غتٔ
٣ٔ
ٓ٥رٙو سد داذرؼث برت
ٚ ةبخت٘ا
ٝتػد ٢ذٙث
ُٔبػ بٞ
( ذٙٙى٘ دبز٤ا ٣ّىـٔ
ت٥جح سٛپ شفك ٚ ،٢ 1391 .)
1. Path coefficient
2. loading
سادٕٛ٘ سد ك٥محت ١٥ِٚا َذٔ ٖٛٔصآ ذ٤بت٘
2 .تػا ٜذؿ ٜدسٚآ
رادًمو 2 قیقحت ۀیليا لدم نًمزآ .
ٖبٕٞ
سادٕٛ٘ ٝو سٛع 2
٣ٔ ٖبـ٘
تلااؤػ ٣ّٔبػ سبث ساذمٔ ،ذٞد 2
، 7 ، 9 ٚ 16 ١٤بٔشرػ شر٥غتٔ صا
ساذمٔ صا شتٕو ،٣ػبٕترا 5
/ 0 ٣رٔ فزح تلااؤػ ٗ٤ا ٣٤بٟ٘ َذٔ ٖٛٔصآ ٢اشث ،ٗ٤اشثبٙث .تػا .دٛرؿ
ٝث تلااؤػ ٣ّٔبػ سبث ساذمٔ ،ٜٚلاػ 22
، 23 ، 31 ، 33 ٚ 34 ٣ّٔبرػ سبرث ٝرو ٣٘برؼ٘ا ١٤بٔشرػ ش٥غتٔ صا
صا شتٕو 5 / 0 ٣ٔ فزح ض٥٘ ذ٘ساد .دٛؿ
سادٕٛ٘ بث كثبغٔ ك٥محت ٣٤بٟ٘ َذٔ ،تلااؤػ ٗ٤ا فزح صا ذؼث 3
ٝث ٣ٔ تػد .ذ٤آ
رادًمو 3 شزارب لدم . قیقحت ۀدض
ٖبٕٞ
سادٕٛ٘ ٝو سٛع 3
٣ٔ ٖبـ٘
صا شترـ٥ث ت٤شض ٢اساد ٣ّٔبػ ٢بٞسبث ٣ٔبٕت ،ذٞد 5
/ 0 .ترػا
٣٘برؼ٘ا ١٤بٔشػ بث ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٗ٥ث ش٥ؼٔ ت٤شض .تػا ٜذؿ ُكبح ك٥محت ٣٤بٟ٘ َذٔ ،ٗ٤اشثبٙث بث شثاشث 862 / 0
ٕػ ٚ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٗ٥ث ش٥ؼٔ ت٤شض .تػا برث شثاشث ٣٘بٔصبػ دشىّ
253 / 0 .ترػا
ٝث بث شثاشث ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ بث ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٗ٥ث ش٥ؼٔ ت٤شض ،ٜٚلاػ 520
/ 0 ت٤شرض .تػا ٗ٥ر٥ؼت
٢سب٥ؼٔ
٣ػبػا ٢اشث ٣ثب٤صسا ٢بٞش٥غتٔ
ٖٛٙىٔ
ٖٚسد اص تػا . بث
ٝرٛت
ٝث ٖبر٥ث ش٤دبمٔ
،ٜذرؿ ت٤شرض
ٗ٥٥ؼت ساشل ٣ِٛجل ُثبل حغػ سد ش٥غتٔ ٝػ شٞ
دساد .
َٚذر 6 ٣ٔ ٖبـ٘ اس ٝتؼثاٚ ٚ ُمتؼٔ ٢بٞش٥غتٔ ُو ش٥حأت ٚ ٓ٥متؼٔش٥غ ،ٓ٥متؼٔ ش٥حأت ساذمٔ ، .ذٞد
ليدج 6 لک ي میقتسمریغ ي میقتسم ریثأت .
سبحآ
ظثاٚس حأت
٥ ش
ٓ٥متؼٔ
حأت ٥ ش غ ٥ متؼٔش ٥
ٓ )٣ز٘ب٥ٔ(
حأت ٥ ش
ُو
٣ػبٕترا ١٤بٔشػ -
٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ 862
/ 0 0
862 / 0
٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ–
253 / 0 448
/ 0 701
/ 0
٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ -
٣٘بٔصبػ دشىّٕػ 520
/ 0
520 / 0
ٖبٕٞ
َٚذر ٝو سٛع 6
٣ٔ ٖبـ٘
دشرىّٕػ شرث ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ ٓ٥مترؼٔش٥غ ش٥حأرت ٖاضر٥ٔ ،ذٞد
٣٘بٔصبػ 448 / 0 .تػا ٚ ٣ػبرٕترا ١٤بٔشرػ ٗ٥رث ١غثاس سد اس ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٣ز٘ب٥ٔ ؾم٘ ذ٤بت٘ ٗ٤ا
٣ٔ ذ٥٤أت ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ .ذٙو
٣ٔ ٖب٥ث ٝو ك٥محت َٚا ١٥ضشف ٖٛٔصآ ذ٤بت٘
ذٙو
« ١رغثاس ٣٘برؼ٘ا ١٤بٔشرػ ٚ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٗ٥ث
٣ٙؼٔ
دساد دٛرٚ ٢ساد
»
، ١٤بٔشػ شث ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٓ٥متؼٔ شحا ٝو داد ٖبـ٘
٣٘برؼ٘ا 862 / 0 .ترػا
٣ٔ ذ٥٤أت ٝ٥ضشف ٗ٤ا ،ٗ٤اشثبٙث .دٛؿ
٣ٔ ٖب٥ث ٝو ك٥محت ْٚد ١٥ضشف ٖٛٔصآ ذ٤بت٘
ذٙو
« ٣رٙؼٔ ش٥حأرت ٣ػبرٕترا ١٤بٔشػ شرث ٣رتجخٔ ٚ ساد
دساد ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ
» ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ شث ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٓ٥متؼٔ شحا ٝو داد ٖبـ٘ ، 253
/ 0 .تػا
٣ٔ ذ٥٤أت ٝ٥ضشف ٗ٤ا ،ٗ٤اشثبٙث ؿ
.دٛ
٣ٔ ٖب٥ث ٝو ك٥محت ْٛػ ١٥ضشف ٖٛٔصآ ذ٤بت٘
ذرٙو
« ٣رٙؼٔ ش٥حأرت ٣٘برؼ٘ا ١٤بٔشرػ شرث ٣رتجخٔ ٚ ساد
دساد ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ
» ٣٘بٔصبرػ دشىّٕػ شث ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٓ٥متؼٔ شحا ٝو داد ٖبـ٘ ، 520
/ 0 .ترػا
٣ٔ ذ٥٤أت ض٥٘ ٝ٥ضشف ٗ٤ا ،ٗ٤اشثبٙث .دٛؿ
ٝ٥ضشف ٝػ شٞ ،ك٥محت ذ٤بت٘ عبػا شث ،ٗ٤اشثبٙث ٣ٔ ذ٥٤أت
.دٛؿ
صخبش تٕفٕک ْبَ
َذٔ
٢ش٥ؼٔ ٢صبػ
ٝٙ٥ٟث سب٥ؼٔ ذلبفPLS
٢صبػ
َذٔ سد .تػا ٣ّو ٚ ٜذؿ ٢ش٥رؼٔ ٢صبرػ
ذر٤بثPLS
ٜصاذ٘ا َذٔ
َذٔ سد .دٛؿ ٝٙ٥ٟث َذٔ ْبٕت ٚ ٢سبتخبػ َذٔ ،٢ش٥ٌ
٣رّو قخبرؿ ٝرػ ٢ش٥ؼٔ ٢صبػ
،ناشتؿا قخبؿ :تػا ٜذؿ ٝلاسا َذٔ ؽصاشث ٢اشث ٣ٍ٘ٚضفا قخبؿ1
بؿ ٚ2
ؽصاشث ٣٤ٛى٥٘ قخ
3
( ،ٖاشٍ٤د ٚ سرآ( )GOF
1391 .)
1. Communality
2. Redundancy 3. Good of fitness
َذٔ ت٥ف٥و ،ناشتؿا قخبؿ
ٜصاذ٘ا ٢بٞ
٣رٔ ٖبرـ٘ نّٛث شٞ ٢اشث اس ٣ػبىؼ٘ا ٢ش٥ٌ
ٗر٤ا .ذرٞد
٣ٔ ٖب٥ث قخبؿ
ٜذٞبـٔ ٢بٞش٥غتٔ ٢ش٤زپش٥٥غت صا سذمچ ذٙو ش٤دبرمٔ كر٤شع صا نٛرّث هر٤ سد ٜذؿ
شظبٙتٔ ٖٛٙىٔ ش٥غتٔ
٣ٔ ٗ٥٥جت شٞ ٢اشث ٢سبتخبػ َذٔ ت٥ف٥و ؾزٙػ سب٥ؼٔ ،٣ٍ٘ٚضفا قخبؿ .دٛؿ
ٖٚسد نّٛث
ٜصاذ٘ا َذٔ ٚد شٞ ؽصاشث ٣٤ٛى٥٘ قخبؿ .تػا اص ساشرل شظ٘ذرٔ اس ٢سبتخبرػ ٚ ٢شر٥ٌ
٣ٔ
ٝث ٚ ذٞد ؾ٥پ ٢اشث ٢سب٥ؼٔ ٖاٛٙػ ٣ٔ سبو ٝث َذٔ ٣ّو دشىّٕػ ٣ٙ٥ث
،ٖاشٍ٤د ٚ سرآ( دٚس 1391
.)
َٚذر 7 قخبؿ ، ا ٢بٞ
ٖٚسد ٢برٞش٥غتٔ ٣رٍ٘ٚضفا ٚ ناشتؿ ٣٤ٛرى٥٘ قخبرؿ ٚ ظرػٛتٔ ٢اص
٣ٔ ٖبـ٘ اس َذٔ ؽصاشث .ذٞد
ليدج 7 لدم شزارب ییًکیو ي یگويسفا ،کارتضا صخاض .
ٜصبػ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ قخبؿ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ
٣٘بٔصبػ دشىّٕػ قخبؿ ظػٛتٔ
َذٔ
ناشتؿا قخبؿ 56
/ 0 62
/ 0 60
/ 0 59
/ 0
٣ٍ٘ٚضفا قخبؿ -
57 / 0 43
/ 0 50
/ 0
ؽصاشث ٣٤ٛى٥٘ قخبؿ 62
/ 0
َٚذر 7 ٣ٔ ٖبـ٘
ٖآ نشتـٔ ظػٛتٔ ٚ بٞش٥غتٔ ٣ٔبٕت ٢اشث ناشتؿا قخبؿ ذٞد صا شترـ٥ث برٞ
36 / 0
َذٔ ،ٗ٤اشثبٙث .تػا
ٜصاذ٘ا ٢بٞ
ٗ٥رٙچٕٞ .ترػا سادسٛرخشث ٣جرػبٙٔ ت٥ف٥و صا ٣ػبىؼ٘ا ٢ش٥ٌ
ٖٚسد ش٥غتٔ ٚد ٣ٍ٘ٚضفا قخبؿ ٢اص
ٚ ٖبٔصبرػ دشرىّٕػ ٚ ٣٘برؼ٘ا ١٤بٔشرػ ٢بٞش٥غتٔ ُٔبؿ َذٔ
صا شتـ٥ث ٣ٍ٘ٚضفا قخبؿ ظػٛتٔ
36 / 0
ٖٚسد ٢بٞش٥غتٔ ٢سبتخبػ َذٔ ،ٗ٤اشثبٙث .تػا صا َذٔ ٢اص
ٝث .تػا سادسٛخشث ٣جػبٙٔ ت٥ف٥و شرثاشث َذرٔ ؽصاشرث ٣٤ٛرى٥٘ قخبرؿ ،ٜٚلارػ
62 / 0 ٝرو ترػا
ٖب٥ث
،ٖاشٍ٤د ٚ سرآ( تػا َذٔ ةٛخ ؽصاشث ٠ذٙٙو 1391
.)
ي ثحب تو
ٕ
ٍج گ
ٕ ز
ْ
ظرثاٚس ،٣ِذرٕٞ ،٣ٌداٛ٘برخ ت٤بٕح ٚ ظثاٚس ،ت٥ؼضٚ( ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ١غثاس ٗ٥٥جت ،ك٥محت ٗ٤ا فذٞ
ٝرفشح قلخت ،ٝثشزت ،ؾ٘اد( ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٚ )٣ػبٕترا ظثاٚس ٚ ٣لخؿ )٣تخبٙرؿ ٢ذرٕٙ٘اٛت ٚ ٢ا
ف ٖبٙوسبو ٣ٔبٕت ك٥محت ٗ٤ا ٢سبٔآ ١ؼٔبر .تػا ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ بث
ٜبٍؿٚش .تػا ٖبٔشو شٟؿ ٢بٞ
٣ٔ ٖبـ٘ ك٥محت ذ٤بت٘
٣ٙؼٔ ١غثاس ،٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٚ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٗ٥ث ذٞد دٛرٚ ٣تجخٔ ٚ ساد
ٝ٤بٔشػ فّتخٔ ٢اضرا ٚ دساد ٣ٙؼٔ ظثاٚس ،٣٘بؼ٘ا ٚ ٣ػبٕترا ٢بٞ
.ذر٘ساد شٍ٤ذى٤ بث ٣تٚبفتٔ ٚ ساد
٣ٔ ٖبـ٘ ٗ٥ٙچٕٞ ك٥محت ذ٤بت٘
ٛرٛٔ ُٔاٛػ ٖب٥ٔ صا ٝو ذٞد
ٓٞ ،٣ػبٕترا ١٤بٔشػ سد د ٖبر٥ٔ ٣ٍتؼث
ٝؼػؤٔ بث فبخؿا ظثاٚس ،داشفا تؼو ٢بٞ
ت٥ؼرضٚ ،ٜبٍرؿٚشف ٖاش٤ذرٔ برث ٣ٕػسش٥غ ظثاٚس ،سبوٚ
ٝؼػؤٔ بث فبخؿا ظثاٚس ،٣ػب٥ػ ،٢سبرو ظرثاٚس ٚ تلاىرـٔ سد ٜداٛ٘برخ تر٤بٕح ،٣ؿصسٚ ٢بٞ
.ذ٘ساد ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ شث اس ش٥حأت ٗ٤شتـ٥ث ( اذٙ٤د 2014
ٖبـ٘ ض٥٘ ) ٣ٔ
صا عساذرٔ سد ٣٘برؼ٘ا ١٤بٔشرػ ١ؼرػٛت برث ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٝو ذٞد
٣ٔ ُىؿ ؽصٛٔآ ك٤شع
ٝث .دش٥ٌ
( تجؼ٥٘ ،ٜٚلاػ 2007
٣ٔ ٖب٥ث ٚ ذ٥٤أت اس ك٥محت ٗ٤ا ذ٤بت٘ ) ٝرو ذٙو
ؾٙت ؾٞبو بث ٚ ٜداد ساشل ش٥حأت تحت اس سبو ٢ٚش٥٘ ق٥لخت ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ناسدا ،٣ّغرؿ ٢برٞ
ا اس ٣ّغؿ ت٥ٙٔا ٚ تبجح ٣ٔ ؾ٤اضف
( ٖاشٍ٤د ٚ ٌٛ .ذٞد 2013
٣رٔ ٖبـ٘ ض٥٘ ) ؾرم٘ ذر٤بث ٝرو ذرٙٞد
تؼو َذٔ سد ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٗر٤اصا .دشر٥ٌ ساشرل شظ٘ذٔ سبوٚ
١٤بٔشرػ ١رغثاس ،ٚس
٣ٙؼٔ تبم٥محت ش٤بػ سد ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ش٤برػ ظػٛت ك٥محت ٗ٤ا ذ٤بت٘ ،ٗ٤اشثبٙث .تػا ساد
ذ٥٤أت ض٥٘ تبم٥محت .تػا ٜذؿ
٣ٔ ٖبـ٘ ٗ٥ٙچٕٞ ذ٤بت٘
٣ٙؼٔ ش٥حأت ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ذٞد .دساد ٣٘بٔصبرػ دشرىّٕػ شث ٣تجخٔ ٚ ساد
ٝث
ٓٞ ٣ػبٕترا ١٤بٔشػ ش٥غتٔ سد دٛرٛٔ ُٔاٛػ ٗ٥ث صا ،ٜٚلاػ برث فبخرؿا ظثاٚس ،داشفا ٖب٥ٔ ٣ٍتؼث
ٝؼػؤٔ
تؼو ٢بٞ
ثاٚس ،٣ػب٥ػ ت٥ؼضٚ ،ٜبٍؿٚشف ٖاش٤ذٔ بث ٣ٕػسش٥غ ظثاٚس ،سبوٚ
برث فبخرؿا ظ
ٝؼػؤٔ
دشرىّٕػ شرث اس ش٥حأرت ٗ٤شترـ٥ث ٢سبرو ظثاٚس ٚ تلاىـٔ سد ٜداٛ٘بخ ت٤بٕح ،٣ؿصسٚ ٢بٞ
( ٖٛتپلاو .ذ٘ساد ٣٘بٔصبػ 2011
٣ٔ ٖب٥ث ض٥٘ ) ٣تثبرلس تر٤ضٔ ٣ّركا غرجٙٔ ،٣ػبرٕترا ١٤بٔشػ ٝو ذٙو
ٝىجؿ سد ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ .تػا شتشث ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ساذ٤بپ تر٥ف٥و برث ٣ػبٕترا ٢بٞ
،ترػبٙٔ
ؾخثشحا .تػا شتذٔآسبو ٚ شت
( ٖاشٍ٤د ٚ صداس 2008
٣ٔ ٖب٥ث )
ٖآ ٗ٥ث تبػلاعا ٓ٥ٟؼت ٚ داشفا ٗ٥ث ظثاٚس ٝو ذٙٙو ْصلا ١ٙ٥ٔص ،بٞ
٣ٔ ٓٞاشف ؾ٘اد َبمت٘ا ٢اشث اس
ٖآ ظثاٚس ،ٝز٥ت٘ سد .ذٙو ُ٥ٟؼت بث ٚ ٜذؿ مفح ٚ دبز٤ا شٍ٤ذى٤ بث بٞ
ٜٚشٌ ،ذٕٙفذٞ ٚ ٣ؼٕر ْاذلا بٞ
ٓرٞ ،ٗ٤اشثبٙث .ذٙثب٤ تػد شتشث دشىّٕػ ٝث ذ٘سدبل ٖبٔصبػ ٚ ٣ٍترؼث
٣ٙؼٔ
ٝ٤بٔشػ ٗ٥ث ساد
ٝث .ذؿ ذ٥٤أت ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ٣ػبٕترا ٢بٞ
ٝ٤بٔشرػ ،ٜٚلارػ ٣ػبرٕترا ٢برٞ
ٜٚشرٌ ٗ٥رث ؾر٘اد ٓ٥ٟرؼت ٚ ٜدشو ٓٞاشف اس ٣٘بٔصبػ ٢ش٥ٌدب٤ ٚ ٢دشف ذؿس ١ٙ٥ٔص ٢بٞذرحاٚ ٚ برٞ
تؼو ٣ٔ ُ٥ٟؼت اس سبوٚ
ذٙو ٣ٔ دٛجٟث اس ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ،ٝز٥ت٘ سد ٗر٤ا ذ٤برت٘ ،ٗ٤اشثبرٙث .ذرـخث
.تػا ٜذؿ ذ٥٤أت ض٥٘ تبم٥محت ش٤بػ ظػٛت ك٥محت ٣ٔ ٖبـ٘ ك٥محت ذ٤بت٘ ،٣فشع صا ٣ٙؼٔ ش٥حأت ،٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ذٞد
٣٘بٔصبرػ دشىّٕػ شث ٣تجخٔ ٚ ساد
ٝرفشح قرلخت ،٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ سد دٛرٛٔ ُٔاٛػ ٖب٥ٔ صا .دساد سد ٢ا
ةسبرزت ،ٖبٔصبرػ ت٤ش٤ذرٔ
تؼر ،٢سٚبٙف بث سبو ب٤ ٣ٙف سبو ١ثشزت ،عٛٙتٔ
تكشف فبـتوا ٚ ٛرٚ
دشف ٣ٞبٍـ٘اد تلا٥لحت ،بٞ
.ذ٘ساد ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ شث اس ش٥حأت ٗ٤شتـ٥ث ،ش٤ذٔ ٣ٞبٍـ٘اد تلا٥لحت ٚ ( ٗ٤ٍٛ٘لا ٚ ضت٥ٌ
2010 ٣ٔ ٖب٥ث ) ٝ٤بٔشرػ ٝرو ذرٙٙو
تر٥مفٛٔ ٣ّركا ُرٔبػ ،٣٘برؼ٘ا ٢برٞ
ٚ ذر٘ا
ٓٞ
٣ٙؼٔ ٣ٍتؼث
ٖآ ٗ٥ث ٢ساد ( ٖبىطِآ .دساد دٛرٚ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ بٞ
2010 ٣رٔ ٖب٥ث ض٥٘ ) ٖآ ذرٙو
ٝ٤بٔشػ صا ٝتػد
ٜذ٤د ؽصٛٔآ شتٟث ٝو ٣٘بؼ٘ا ٢بٞ
ٚ ٢طشر٘ا ،ٖبرٔص ٚ ذ٘ساد ٢شتـ٥ث ٢سبو ١ثشزت ،ذ٘ا
تسبٟٔ دٛجٟث فشك ٢شتـ٥ث غثبٙٔ
ٜدشو دٛخ ٢بٞ
٣رٔ شتٟث ،ذ٘ا ٖبٔصبرػ ،دٛرخ ٝرث ذرٙ٘اٛت
ٝرؼٔبر ٚ
ٗ٤اصا .ذٙ٘بػشث تؼفٙٔ
ٝ٤بٔشػ ،ٚس ٝ٤بٔشرػ ٣ٞدصبرث ؾ٤اضرفا ٚ هؼ٤س ؾٞبو بث ٣٘بؼ٘ا ٢بٞ
،٢سازرٌ
٣ٔ ؾ٤اضفا اس ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٜذؿ ذ٥٤أت ض٥٘ تبم٥محت ش٤بػ ظػٛت ك٥محت ٗ٤ا ذ٤بت٘ ،ٗ٤اشثبٙث .ذٞد
.تػا
بَدبُىشٕپ ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ٣٘بؼ٘ا ١٤بٔشػ ٢بمتسا ٢اشث ،ت٤بٟ٘ سد ٣ٔ دبٟٙـ٥پ
:دٛؿ
-
ٜبٍؿٚشف ٖاش٤ذٔ ٝث ٣ٔ دبٟٙـ٥پ ٖبٔشو شٟؿ ٢بٞ
ٝ٤بٔشػ ٝث ٖداد ت٥ٕٞا بث دٛؿ ٣ػبٕترا ٢بٞ
.ذٙـخث دٛجٟث اس ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ،ٖبٔصبػ ٣٘بؼ٘ا ٚ -
ٜبٍؿٚشف ٖاش٤ذٔ ٝث ٣ٔ دبٟٙـ٥پ ٖبٔشو شٟؿ ٢بٞ
ٓٞ ت٤ٛمت بث دٛؿ برث ،ٖبرٙوسبو ٖبر٥ٔ ٣ٍتؼث
ٖآ ظثاٚس دٛجٟث
ٝؼػؤٔ بث بٞ
تؼو ٢بٞ
ت٥ؼرضٚ دٛجٟث ،ٜبٍؿٚشف ٖاش٤ذٔ بث ٣ٕػسش٥غ ظثاٚس ٚ سبوٚ
ٝؼػؤٔ بث ٖبٙوسبو ظثاٚس دٛجٟث ،٣ػب٥ػ ٜداٛ٘برخ تر٤بٕح ت٤ٛمت ،٣ؿصسٚ ٢بٞ
ٚ تلاىرـٔ سد برٞ
ٝ٤بٔشػ ،ٖبٙوسبو ٢سبو ظثاٚس دٛجٟث ٣ٙغ اس ٣٘بؼ٘ا ٢بٞ
.ذٙـخث دٛجٟث اس ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ٚ ذٙٙو شت
-
ٜبٍؿٚشف ٗ٤ا ٖاش٤ذٔ ٝث ٣ٔ دبٟٙـ٥پ بٞ
ٝرفشح قرلخت دٛرجٟث بث دٛؿ ت٤ش٤ذرٔ سد دٛرخ ٢ا
ٝث عٛٙتٔ ةسبزت دبز٤ا ،ٖبٔصبػ ٢سٚبٙف بث سبو ب٤ ٣ٙف سبو ١ثشزت ٜظ٤ٚ
٢ذرٕٙ٘اٛت ؾ٤اضرفا ،ٖسذٔ ٢بٞ
تؼر سد تكشف فبـتوا ٚ ٛرٚ
٣ٞبٍرـ٘اد تلا٥لحت ٚ ٖبٙوسبو ٣ٞبٍـ٘اد تلا٥لحت ٢بمتسا ،بٞ
خث دٛجٟث اس ٣٘بٔصبػ دشىّٕػ ،دٛخ .ذٙـ
- ٣رٔ دبٟٙرـ٥پ ت٤ش٤ذرٔ ٠صٛح ٖبممحٔ ٝث ٝرٙ٥ٔص سد اس كر٥محت ٗر٤ا دٛرؿ
سد ،فرّتخٔ ٢برٞ
ٖبىٔ
ْبرز٘ا ٣٘بٔصبرػ سٛحٔذ٘ٚشٟؿ سبتفس ٚ ؾ٘اد ت٤ش٤ذٔ ُخٔ ٢شٍ٤د ٢بٞش٥غتٔ بث ٚ فّتخٔ ٢بٞ
.دٛؿ ٣٤بػبٙؿ ٖبٔصبػ دشىّٕػ دٛجٟث ٢اشث ٢شتٟث ٢بٞش٥غتٔ ذ٤بؿ بت ذٙٞد
ذخآم ي عببىم 1 . ،سرآ غ َدبػ ( ٢ذٟٔ ،٣تاٛٙل ٚ َٛػس ،ٜداضٔلا 1391
٢ش٥رؼٔ ٢صبؼِذٔ .) -
:ت٤ش٤ذرٔ سد ٢سبتخبرػ
ساضفا ْش٘ دشثسبو Smart PLS
. .ؾ٘اد ٜبٍ٘ تاسبـت٘ا ،َٚا حبچ ،ٖاشٟت
2 . ت٥جح برضس ،٢شفك ٚ ْشو ،سٛپ (
1391 دشثسبرو غٔبرر ٢برٕٙٞاس .) ٣رـ٤بٕ٥پ تبرم٥محت سدSPSS
ُ٥ّحت(
ٜداد بٞ
)٣ٕو ٢ . ،ٓزٙپ حبچ ،ٖاشٟت .ٝ٤ِٛ تاسبـت٘ا
3 . ٚ ذٕحٔ ،٣ٍّػ دبزػ ،٣ىؿٌٛ ٣ؼٕؿ
ْاشٟث
ٜداص ٢ذٟٔذٕحٔ ، (
1392 .) طبجتسا ٣ثب٤صسا
ٝٔب٘شث بٞ
٢
ٚ ٢شتـٔ ٢سادبفٚ ،٢سادبفٚ
ٝفِؤٔ
بٞ
٢دسٛرٔ ١ؼِبغٔ( ٝتؼثاٚ ٢ توشرؿ
برٞ
.)ٚساد غر٤صٛت ٢ ١رّزٔ
.٣ثب٤ساصبث ت٤ش٤ذٔ
٠سبٕؿ 21 ٖبتؼٔص ، 1392
.
4. Alpkan, L., Bulut, C., Gunday, G., Ulusoy, G., & Kilic, K. (2010).
Organizational support for intrapreneurship and its interaction with human capital to enhance innovative performance. Management decision, 48(5), 732- 755.
5. Ariño, A., De la Torre, J., & Ring, P. S. (2001). Relational quality: managing trust in corporate alliances. IESE Business School. D/434
6. Augusto Felício, J., Couto, E., & Caiado, J. (2014). Human capital, social capital and organizational performance. Management Decision, 52(2), 350-364.
7. Clopton, A. W. (2011). Social capital and team performance. Team Performance Management: An International Journal, 17(7/8), 369-381.
8. Dinda, S. (2014). Inclusive growth through creation of human and social capital.International Journal of Social Economics, 41(10), 878-895.
9. Feurer, R., & Chaharbaghi, K. (1996). Competitive environments, dynamic strategy development capabilities and business performance. Benchmarking for Quality Management & Technology, 3(3), 32-49.
10. Gates, S., & Langevin, P. (2010). Human capital measures, strategy, and performance: HR managers' perceptions. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 23(1), 111-132.
11. Griffith, D. A., Yalcinkaya, G., & Calantone, R. J. (2010). Do marketing capabilities consistently mediate effects of firm intangible capital on performance across institutional environments?. Journal of World Business,45(3), 217-227.