یرظن یلع
ناتسرل هاگشناد رایشناد
( 281 - 300 )
رات ي خ رد ي تفا : 31 / 01 / 1393 رات ، ي خ ذپ ي شر : 07 / 07 / 1393
کچ ي هد
نآرق رک ي م زا مهم رت ي ن اهروخشبآ ي و نابز دنا ي ةش ظفاح )هر(
.تسا قح رد ی ق ت
، دههش و ررهش نخهس
،ظفاح اب هتخیمآ ةرجش ط ی ةب نآرق میرح تسا . تسا ضورفم ِلزغ ،
« د شو تقو رحس ...
» لزهغ(
)183
باتزاب ي ناهنپ دنمفده و ا ز ناتساد ترضح ي نو س رک نآرق رد)ع(
ي م تسا ناگژاو . ي بق زا ی
ّمغ ل ن ، ،تاهج
تملظ
،ردق ،
،تابن ،ربص ناعم رانک رد ...و
ي نافرع ی ي نوچمه آي ةن ،لامج فصو بی
دوخ عشعش زا وهترپ ة
تاذ اجن ، ا مغ دنب زا ت ي
ب ...و ما ی ا رگنا ي ارهس رد ظفاح هک تسا ن ي
ا ش هي لزهغ ن زا ، د ناتهسا ترهضح
ي نو س )ع(
هتفرگ وگلا ،
؛تسا عاجرا نيا لزغ آ هب ي رک تا ي هم ، ار هدنناوخ مههف رد
حهص ی ح لزهغ ، هي را ي
م ي دنک ا . ي هلاقم ن هب شور يلیلحت
،يفیصوت تفاي تسد هجیتن نيا هب هک
می نا لزغ آرق ناتساد و183 هن
ي
ي )ع(سنو طابترا ، ي و هناهاگآ دوجو ناهنپ دراد
با و ی لزغ تا
، ن مه زا لقتسم ی
تس
؛ مادنا هرلب ناتساد ،راو
صخشم عوضوم و ي
وصت هب لزغ نابز اب ار ي
شک ر ی هد .تسا
هژاو یاه لک ي د ی :
نآرق رک ي م ، ي نو س ظفاح ،)ع(
، ي طق ی خاش ،ن .تابن
تسپ كينورتکلا هدنسيون
: alinazary2002@gmail.com
1 . همدقم
،نهذ نابز و هشيدنا تایبدا
يرایسب رد راودا فلتخم
، رطیس و ذوفن تحت ة
نخس زاجعا
.تهسا هتفرگ رارق ميرک نآرق ،تياده و رون ملاک ينعي راگديرفآ ظفاهح ،ناهیم نهيا رد
زا يري يزاریش نارعاش
رعش ياج ياج هک تسا يگرزب شنخس و
، و تاهيآ زا يياهپدر
هشيدنا ساسا نیمه رب .تسا ينآرق ياه
، .تسا هتفرگ مان بیغلا ناسل و ظفاح
تقشع دسر هب دايرف
، را دوخ هب ناس ظفاح نآرق
ز رب يناوخب رد هدراچ تهياور
(
،ظفاح 1387 : 140 )
هویش و حوطس لیلحت و نییبت ،میهاهفم ،ناهگژاو زا )هر(ظفاهح يريرهپررا فهلتخم ياه
ناتساد و نیماضم ،ينایحو ياه
هش و نارگهشهوژپ تاقیقحت زا يرایسب هراومه ار ناحرا
فلتخم حورش رد .تسا هداد صاصتخا دوخ هب ناويد
اي و هيآ هب ظفاح تاراشا ،ظفاح
ينآرق ناتساد
، لاهجم نهيا رد ههچنآ .تسا هتفرگ رارق هجوت دروم
، ههجوت دروهم رتهشیب
هدنسيون ميرهک نآرهق زا نیهعم يناتهساد زا لقتهسم يلزغ ناهن و رارشآ يريرپررا ،تسا
لزغ .تسا لزغ زا يري ،183
ک تسا يتای ناحراش مامتها دروم هراومه ه
،تهسه و هدوهب
نيا ينغ ةخسن رد لزغ -
ينيوزق
ص(
186
،)
رد تیب تشه هدمآ ريز
تسا :
ةرامش لودج
1 لزغ تایبا 183
دههنداد متاههجن هههّصغ زا رحههس تههقو شود بهش تملظ نآ ردنا و
، اد متاهیح بآ دهند
دوههخیب زا ةعههشعش وههترپ
مههتاذ دههندرک هداهههب زا ماهههج يهههلجت متافهههص دهههنداد
هچ کرابم يرحس دوب و هچ هدنخرف يبش نآ
بش ردق هک نيا هزات متارب دنداد
دعب زا نيا يور نم و ةهنيآ لاهمج فهصو هههک
رد نآ اههج رههبخ زا ةوههلج مههتاذ دههنداد
نم رگا اورماک متشگ و لدشوخ هچ بجع
ّقِحتسم مدوهب و نهيا اهه ههب متاهکز دهنداد
دژهم نم هب زور نآ فتاه ة
داد تهلود نهيا د متاهبر و ربهص اهفج و روهج نادب هک
دهندا
نيا همه دهش و ررش زک منخهس هم ي دزهير رجا
تسيربص ک
ه ز نآ خاش متابن نداد ه د
تههمه ظفاههح و ساههفنا نازیخرحههس دوههب
ههههک ز دهههنب مهههغ ماهههيا متاهههجن دهههنداد
ناحراش
ِرگيد لزغ ود رانک رد ار لزغ نيا ،
« ....هکلام ههک مديد شود »
و
« لاهس لد اهه
...مج ماج بلط
» هفشارم نایب ، هیلاع يناعم و ينافرع يا
هتسناد يا هک دنا
ظفاح هب
، ماههلا
تسا هدش (
،ييوهخ باهيرز 1374
:
).84
نآ ،نیهعم موهحرم ظفاهح يهشرع تاهیلزغ ار اهه
هدرک يرارگمان ا
تس (
يهاشمرخ ، 1372 : 1 /
يهلزغ ،ار لزهغ نهيا يرههطم موهحرم و )670
يم يلاع رایسب و هنافراع دناد
(
1372 :
).124
يم ييوخ بايرز :ديوگ
« لزهغ نيا هک نيا رد
يدوهش و فشک نایب هنارعاش
مرادن يديدرت تسا
» (
:نامه
).84
نهيا حرش هب زین يدوس
يم هراب نيا رد وا .تسا هتخادرپ لزغ :ديوگ
« نهيا ناهناج اهيوگ ههک هدهش تهياور روهط
هجاوخ
، ىم فرشم شيوخ مودق اب ار هجاوخ لزنم رحس .ي لزهغ نيا مه رعاش .دزاس
ىم تبسانم نآ هب ار ديارس
( »
1372 : 2 /
).1074
لأسم ة اسا يريرهپررا يهسررب ،هلاقم نيا يس
دهصقم نتهم نایم طباور فشک و نآرق تايآ زا لزغ نيا ناهنپ و رارشآ دهبم و )لزهغ(
تسا )تايآ(
. ور نيا زا هیضرف هب لايذ
دش دهاوخ هراشا شهوژپ ياه .
1 - 1 . ضرف ي ه اه
ضرف ي ة ي مک ناتساد: ي نو س رهک نآرق رد )ع(
ي ماههلا ،م وهگلا و شهخب ي
لهصا ي رد ظفاهح
ارس ي ش
ِلزغ
« شود تقو رحس زا هصغ متاجن ...دنداد
»
لزغ(
183
ب)
هدو آ و ي وهبرم تا
باعت ،ناگژاو رب ،روکرم ناتساد هب ی
ر هافم و ی ا م ي اس لزغ ن ي
.تهسا هدنرفا ه ييضرف
ة مود :
رپررا ي ر ي ناهنپ ،نآرق ناتساد زا ظفاح ا ،
ي ماه .تهسا ههناهاگآ و دهنمفده ،دوهلآزمر ،هنوگ
يضرف ة س :مو لحت ی لزغ ل ب183
ساسا ر هنارق ناتساد
ي هي
،)ع(سنو هخرب رد
ي دراوهم زا
،
رد ي توافتم ار لزغ زا هدنناوخ تفا رد و مهف زا رت
ي تفا ي ناحراهش نونکات هک درک دهاوخ
مرتحم هدرک هکارا نآ زا .دنا
1 - 2 قيقحت فادها . لزغ نایم ناهنپ طباور فشک ،قیقحت نيا زا فده رد و )ع(سنوي ناتساد و183
تياهن
ج يتشادرب پ رد هک تسا لزغ زا ديد
ي نآ يم ناوت رتشیب ملاهک اب ظفاح ييانشآ نازیم هب
و يحو هزوهمآ يهنيد ياهه
، و ههب هژهي )ع(ناربماهیپ ناتهساد هپ
ي درهب
( :.هن ،يرهظن 2011
،
صص 139 - 164 )
ظفاهح ينيد و يرنه ،يبدا تیصخش زا يرگيد ناهنپ ياياوز ندناسانش.
رارگررا ِزاجعا و رک نآرق
مي
،يملع عماجم هب و فادهها رهگيد زا يهگنهرف و ينيد ،يبدا
.دوب دهاوخ قیقحت ياهدرواتسد
1 - 3 . پي ش ين ة ثحب
رعاش ناونع هب ظفاح ي
ناملسم و
ِظفاح نآرق
، رد لزغ ی ناگژاو زا دوخ تا ماهضم و
ی هنآرق ن ي ،
هرهب اه ي دنا و رعش رد نآرق و هدرب ناوارف ي
ش ة و ي
، رأت ی تار گمشچ ی ر ي تسا هتشارگ .
ةرابرد
ّرأت شآ ر رار ظفاح زا ،ریباعت ماضم ی و ن ناتساد اه ي هنآرق ي ،ساهبتقا لرهش ههب
مضت ی ن
، بی نتمان ی ت ...و بهلاطم ، هناوارف
ي هتهشون هدهش تهسا
؛ ور نهيا زا ةراهبرد هحب
رپررا ي ر ي و ابترا و ظفاح ي
رک نآرق اب ي
م سافت و ی ر غ ، ی رورض ر ي هم رظن هب ي
دهسر رد .
ياهررأت و نیمضت ،سابتقا رانک ظفاح رارشآ
ق زا و تینتمانیب ؛نآر هب
گراک يری هناشن اهه ،
زا ناهنپ و زومرم يلرش هب فلتخم ياهزمر و اهدامن د
رگي ش هوی ياه هرهب ظفاهح يرهیگ
تسا نآرق تايآ زا
ن(
،اسیمش :.
1388 : 127 - 128 .)
نوماریپ ا ظفاح لماک لزغ .ي يريرپ ررا ز
،ميرهک نآرهق زا نیهعم يتاهيآ و ناتهساد
م ي ب ناوت ه هلاقم ياه لا )ف
« ادهک هب ظفاح تشادمشچ م
؟
» ،
( ،يرهظن 1389 : 119 - 144
)ب)
« ناوهيد مجنهپ لزغ رد ميرک نآرق زا ظفاح ناهنپ يريرپررا
وا
»
،
( يرظن
،نارارمه و 1389
: 95 - 125 ) )ج
،
( ،يرظن 1389 : 139 - 164
)د)
« ياس ة ترهضح يهنارق ناتهساد تيانع
بیعش و يسوم لزغ رد)ع(
ظفاح94
»
، (
،يرظن 1390 : 146 - 180 )
« )هه
ناتساد ياپدر ينآرق
میهاربا ظفاح هیس ناگژم رد)ع(
» ،
(
،يرظن 1391 : 233 - 264 )
)و.
« لزهغ ناههنپ يريرهپ ررا
نامیلس ترضح ناتساد زا ظفاح ناويد زا189
» ،
( ،يرظن 1391 : 193 - 215
.درک هراشا ...و)
دننام هب حب دروم لزغ هلاقم
ياه .هي يريرهپررا لهیلحت و يهسررب هب ،هتفگ شیپ
لزغ
( 183
ميرک نآرق زا ينیعم ناتساد زا )
د(
ا م )سنوي ترضح ناتس ي
.دزادرهپ تاهرن زا
يم شهوژپ نيا هجوت روخرد اهجنيا رد( لزهغ .ي تایبا هک درک هراشا هترن نيا هب ناوت
.ي اب ،)183
رظن زا )سنوي ترضح ناتساد( نآ ریسافت و ميرک نآرق زا صخشم ناتساد
حرش رد هک تسا هدش هسياقم نیماضم و ناگژاو يمن مشچ هب ظفاح ياه
.دروخ
1 - 4 شور . قحت ي ق
پ شهوژپ ی
ش ور اب
ِشور لحت یل –ي صوت ی ف ي هناخباتک ةعلاطم و ا
ي اقم ههب ي هس ة و ناهگژاو
ماضم ی لزغ ن ناتساد اب183
ي سنو رک نآرق رد)ع(
ي و م ياهریسفت ددعتم
تهسا هتخادرپ
؛
دب ي م کرتشم ناگژاو ادتبا هک لرش ن ی
نآرق ناتساد و )دصقم نتم(لزغ نا ي
) دهبم نتم(
،
با موهفم سپس و ی
حرش ساسا رب تا اه
ي ي حرهش دننام دوهس
ي فاهح ، ظ ههمان آ اهب هي و تا
سافت ی ر ي فاشک دننام عمجم ،
بلا ی نا ، ملا ی ناز اقم...و ي لحت و هس ی
لاقع ل ن ي م ي .ددرگ
2 . ترضح ناتساد ي
رک نآرق رد سنو ي
م
نوي ترضح س
هب ميرک نآرق رد ،)ع(
لرش اه :تسا هدش حرطم ريز ي
مان رکذ .)فلا
« سنوي » رد هروس اه ي اسن ء
( 163
اعنا و)
م
( 86
ناربماهیپ زا يخرب رانک رد ،)
:ماهظع
«
»
( /ءاهسنلا 163 )
و
«
»
( :ماعنلأا 86 .)
رد يو موق و سنوي ترضح ناتساد رکذ )ب هروس
اه مهلق و تافاهص ،سنوي ،ءایبنا ،ي .
ا رپ و هاتوک ناتساد رکذ هرنيا حیضوت ز
،زردهنا و دهنپ ،زار و زهمر ،رفهس و رهبخ و ربص
رد شموق و ترضح نآ ِتمرح و تایح و توح هروس
اه اب فلتخم ي مان
اه ، ونع نا اهه
:تسا هدمآ ريز تافص و فلا - سنوي :
«
»
( سنوي : 98
و)
«
»
( تافاصلا : 139 .)
ب - :نوينلااذ «
ءایبنلأا : 87 ) .
ج - :تويحلا بحاص
«
»
( ملقلا : 48 ) .
3 سررب . ی ر تاکرتشم و طباو زغ
ل
« ...رحس تقو شود »
ناتساد و ي
سنو )ع(
ةلاقم پ ی ش ور
، يششوک ارب تسا
ي امنزاب يي زغ ابترا ل
« ...رحس تقو شود
» ناتساد اب
ترضح ي
نو س رک نآرق رد)ع(
ي م
؛ ا زا ي ،هدمع حابم ور ن ذ
هي
ًلا لحت شهخب ود رد هی
ل
لحت و ناگژاو ی
وتحم ل ا دش دهاوخ حرطم .
3 - 1 . ج ةعما رامآ ی : زوح ة سررب ي و عماج ة رامآ ي لاقم ة ترابع رضاح تسا
زا :
)فههلا ب تههشه ههی زههغ ت ل
( 183
ههب)
ر ةخههسن ساههسا ههنغ
ي - زق و ي ههن ي (
،ظفاههح 1387 :
)186
)ب ناتساد ترضح ي
و موق و سنو ي
هک هدزناپ آي ة ز ي تهسا هحب روهحم ناوهنع ههب ر :
ي :مر ایبنا ء / 87 - 88 ؛ :مود ي سنو / 98
؛ :موس آي هسب تا ی هاهتوک را 139
- 148 و 181 - 182
تافاص
؛ :مراهچ /ملق 48 - 50
؛ :مجنپ آي ز تا ي غ ابترا ر ی
قتسم ر ی م ي هنراد ناتهساد اهب د
و
ا رد ام دانتسا دروم رتمک ارل ي
رارق هلاقم ن ههتفرگ
دهنا آ : هي تا 1 - 4 و 99 - 103 هي و سنو
37 - 49 تاّفاص .
3 - 2 . لحت ي طابترا ل ناگژاو
ی
رامش لودج ة
2 گژاو نا ب کرتشم ی
آ ود و تس ي
غ و ه لز 183 اراد(
ي ر ي هش )کرتشم
د لحت ر ی رثکادح کارتشا ،ناگژاو ل ي
آ ناگژاو اب لزغ ناگژاو ي
تا ناتساد ي سنو ،)ع(
رظن حمطم ا رد .تسا
ي مها زکاح هترن هس رکذ اجن ی
:تسا ت
لوا لحت رد : ی ل نتم ود کرتشم ناگژاو لزغ(
183 و آي ناتساد تا
، ) هب ر ي کرتهشم نُب و هش
هدش هجوت تسا
؛ اربانب ي هژاو تسا نرمم ن ا
ي دبم نتم رد (
آي تا دصقم نتم و ) (
لزهغ )
هب ي و انعم . ي
ناعم رد ا ي راتخاس اب و توافتم ي
غت یی ر ي هب هتفا
ًلاثم .دشاب هتفر راک
« ربص
»
اب نتم ود ره رد ي
و راتخاس . ي
نعم . ي هب هتفر راک و
« ردقن نل
»
، غت راتخاس اب یی
ر ي ةهتفا
« ردق
» بعت و ی ر
«
ّجن ی ان » لرش هب
« دنداد متاجن »
م هدهاشم ي
دوش .
ود م ناگژاو مه ،کرتشم ناگژاو زا روظنم : ي
ع هک تسا ی
برع ظفل ًان ي
نآ لزهغ نتم رد اه
هب هتفر راک ناگژاو ،مه و
ي همجرت هک ا
ي سراف ي برع ظافلا زا ي
آي ا دهنت
؛ ةژاو :دهننام
« ّمهغ »
رد آي و تا لزغ و ةژاو
«ل ی ل
» رد ، آي ةژاو و تا
« بش » .لزغ نتم رد
3 - 3 . لحت ي باعت ل ي هافم و ر ي
رتشم م ک
مه نا هنوگ هک
ًلابق ب ی لزغ ،دش نا لزغ زا183
ی تا ي اراد هک تسا ي
ناعم ي ماضم و ی هسب ن ی را
لااو ي نافرع ي تسا . مهم رت ي ن ينومضم هک
اضف رب ي لک ي اس لزغ ي هدنرفا ه ، تاجن حب
و مغ زا کزت ررا رب ندش اهر
ی ربص ،ه اپ و هي راد ي رد ههلحرم ا ي تهشونرس و مههم و زاهس
لک .تسا کرابم ی
د هژاو اه ي نآ ربص ،هودنا و مغ و
ماهک ،تاهجن اور
يهي و رد نتهفر ورهف
تسا تمعن
:.ن(
هاشمرخ ي نامه ، : 1 / 670 - 673 )
ا رد.
هي م ن هی نا
، اهضف ي ناتهساد رهب مکاهح
ي نو س ن)ع(
ی ،ربص ،مغ ز بست
ی ،ح هرهب و تاجن دنم
ي زا تمعن اه تداعس و دنم
ي تهسا . رد
اي اتسار ن ذ ي
ًلا سررب هب ي باعت ی هافم و ر ی ماضم و م ی
غ کرتشم ن ناتساد و لز
نآرق ي هاگن و
وأت يل ي روکرم ناتساد هب ظفاح م
ي زادرپ ي م .
3 - 3 - 1 . و بش تملظ هصغ و مغ زا تاجن
دنداد متاجن هّصغ زا رحس تقو شود تمه ظفاح و سافنا نازیخرحس دوهب
دنداد متایح بآ بش تملظ نآ ردنا و هههک ز دههنب مههغ ماههيا متاههجن دههنداد
)فلا .
ّصغ زا تاجن ه
(ا دن گولگ هو ی ب رد )ر ی ت
ّوا ل ب رد ّمغ زا تاجن و ی
ت متهشه
، اهب
بعت ی ر
«
َو
ُهانْیَّجَن
َنِم
ِّمَغْلا » (
بنلاا ی :ءا 87 -
)88
رد ، ناتساد ي سنو ز بسانت)ع(
ي دا ي دراد .
.)ب بعت ی ر
« ردنا نآ تملظ بش
» ب رد ی ن لوا ت ی ز تسا نرمم هب
« ف ي ِتاهمُلُّظلا
» آ رد هي ة
مه 87
ی روس ن ه اب هتشاد هراشا اش .دش
ي ناتهساد زا دوهخ تهشادرب رد ظفاح تسا رکذ نا
ترضح ي
رأت تحت ،سنو ی
خرب ر ي سافت زا ی ر
، و هب هژي سفت ی ر رشخمز فاشک ي
رارق شاد هت
ا .تسا ي هترن ن رپ ي نتفر ي هشاب هتهشاد ههجوت رهگا دوب دهاوخ رت ی
ههک م ههب دوهخ ظفاهح
هرهب گ ی ر ي زا سفت ی اشک ر ف رشخمز ي فارتعا
1هدرک خروم و ا رات ن ي فاهح خ ن ظ هی ز ههب نآ
درک هراشا ه
دنا (
نغ
ّي نامه ، : 1 /
( و )28 ،افهص 1372 : 2 /
رهشخمز )215
ي هسفت رد ی هّشک ر فا رد
رظن راهظا ي
رات رب ار تاملظ ، ي
ر ي رد ،توح لد ي
لهمح بهش و ا تهسا هدرهک
«
» (
ه نام : 3 /
).132
ا ي بعت ن ی سفت رد ر ی
ر عمجم بلا ی نا ن هی هسا هدهمآ ز ت
(
هسربطلا ي ،
1995 : 7 /
)109
؛ رل ا ژاو ة
« بش
» رد
« بش تملظ
» و
« هدنخرف هچ يبش
» ، اب
«ل ی ل » ساهسا رب
بعت ی رشخمز ر ي
ناتساد زا گنهامه ،
ي پ ی اد م ي دنک ؛ مه رب ی هک تسا ساسا ن رد
هخرب ي زا
همجرت
،اه تاملظ رد آي ة هب روکرم
« رات ي ر ي رات ،بش ي
ر ي رد ي رات و ا ي ر ي هاهم مرهش ي
»
همجرت هدش تسا
رک نآرق :.ن(
ي مجرت ،م ة ف ی ض ملاسلاا آي رظن دروم ة .)
)ج رصم ا ب رد لوا ع ی
متشه ت
« تمه ظفاح و سافنا نازیخرحس دوب
» اب
«
ْنَ
لا
َهلِإ
َّلاِإ
َتْنَ
َ.َناحْبُس
ِّنِإ ي
ُتْنُک
َنِم
َنیمِلاَّظلا
»
«
» و
رصم ا مود ع
« ...
ز دنب مغ مايا متاجن دنداد » اب آي ة عب د
« انْبَجَتْساَف
ُهَل
َو
ُهانْیَّجَن
َنِم
ِّمَغْلا
َ.ِلرَکَو يِجْنُن
َنینِمْؤُمْلا
» (
بنلاا ی :ءا
)88
نعم رظن زا ي
،
بسانتم رظن هب
م ي دسر ا نمض . ي
هرن ا مغ دنب ي
ما م ي دناوت هراشا ا ي آ هب ي ناتساد تا رد
ةروس دشاب تافاص
«
َ ِبَلَل يف
ِهِنْطَب
ىلِإ
ِمْوَي
َنوُثَعْبُي
»
( :تافاصلا 142
- 145
ا رد )
ي آ ن ي دنوادخ تا
م ي امرف ي د
، هام ي
، ي سنو درب ورف دوخ ماک رد ار
، رگا زا وا بست ی ات دوبن ناگدننک ح زور
ي
گنارب هک ی هتخ م ي دنوش
، هام لد رد ي
م ي دنام
؛ لو ي وا
«
» ام و تفگ
ار وا رد يلاح هک ب ی نارم و ءارع هب ،دوب رام ي
رع ي لاخ و نا ي
چ همه زا ی
دنرفا ز ي م
؛
اربانب ي ژاو ندروآ ن ة
،نآ زا تاجن و دنب ردابتم نهذ هب ار نجس
م ي دزاس
، نجس ي رد هک
زا فاشک بعت نآ
ی هب ر توحلا نطب تسا هدش
« .
»
زا رود نهذ رگا دوب دهاوخن ژاو
ة
« سافنا
» رد ار
« تمه ظفاح
و سافنا نازیخرحس ...
»
، بعت رب رظان ی
ر
« سفنتي
» سفت رد ی نادب فاشک ر ی
م
«
» ( ).نامه
3 - 3 - 2
« ردق بش
» رد و لزغ
«
َظ
َّن أ
َل ن ردقن ن لع ي ه » رد ناتساد ي سنو
ردق بش
، زا بش اه ي ناهج و نامز و کربتم ي
رد دهنوادخ ههک تهسا هتسجخ و کرابم
ّلجتم دوخ لامک و لامج تافص ي
م ي دوش د زا و ي هش و و ی رهها و ناط ي
رهبخ نآ رد نم ي
نی تس
( رز يا وخ ب ي ي ، 1374 : 86 - 88 )
، :.ن ( وره ي ، 1386 : 2 / 762 )
ا رد ردق بش.
ي ب ن ی ت
، هب
«
» روس رد ة تسا هدش هداد عاجرا ردق (
هاهشمرخ :.ن ي
، 1372 : 1 /
).167
رهظن ههب
دنراگن ه رد ظفاح ، م ، حب دروم لزغ
ی (ردق بش نا روهس رد )
ة ناتهساد و ردهق
ي سنو )ع(
، و هب هژي ترابع
«
» آ رد هي تا
«
» گنتاهگنت ابترا ،
ي رارهقرب
:تسا هدرک رد ردق )فلا
زا ردقن نل و ، ي
ر . ي هش ب.دنا ي) ر ي ناعم زا ي ،ردهق
دقت ي ر تسا (
بغار
، 1412 :
).659
ملاع ة ابطابط يي )هر(
م ي امرف هي د :
«
»
وس زا ي د ي رگ
،
« ردقن نل لع
ی ه
» رب هولاع اهنعم رب لمح
ي
«
»
رد هک ، هراپ ا ي زا همجرت اهه ي اهنعم ههب نآرهق ي
تخهس و هنت
تسا هدمآ نتفرگن (
همجرت هاهشمرخ ي و هف ی ملاهسلاا ض ذ
هي آ ل هي
هخرب رد ،)ه
ي ارق زا هک ت ،اهه
«
» ن ی ز هدمآ تسا
«
»
،بغار(
1412 ق : 660
رشخمز)
ي ذ ي ل ترابع
« نل ردقن
» نچ ی ن م ي وگ هي د
«
«
»
«
»
هچ کرابم يرحس دوب و هچ هدنخرف يبش نآ
بش ردق هک نيا هزات متارب دنداد
»
(
نامه : 3 /
).132
و ي ساسا رب ي
ر . ي ،
« نل ي ردق
» ردَق رب ار
، لمح م ي دنک تردهق رهب هن
)نامه(
و ملاع ة ابطابط يي م ي امرف هي د
«
«
»
»
( نامه : 14 / 315 ) .
ًاساسا وغل هاگن زا ي
، انعم هب ردق ي
دهقت ي ر هزادهنا و گ هی ر ي تهسا
؛ ارهل
« ردهق
» ههجو ،
ردق بش کرتشم ب(
ی ت ) نل و ردقن ناتساد(
) تسا . ا نمض ي هرن هاگ ي لهباقم رد
« طهسب
»
و
« عسو
» ب ، ه هتفر راک
)ج يم رظن هب ،تهمحر بش هک ردق بش نایم دسر
،وهفع ترهفغم تهکارب و
و تهسا
ظفاح حیبست و رافغتسا زا سپ يهام لد زا سنوي ترضح تاجن -
،فاهشک ریبعت هب هک
تشاد همادا زور هنابش لهچ -
دراد دوجو يناوخمه ،
؛ سنوهي ارهيز ا سهپ ،)ع(
ههرنآ ز زا
،تشادنپ عیسو ار نیمز و دمآ نت هب نامدرم ينامرفان و درهک تهکرح اهيرد يوهس ههب
و اهعد ههب تهسد يتیعضو نینچ رد .دش ،تسا تعسو لباقم ةطقن هک يهام ماک راتفرگ و داد تاهجن ار وا و درهک تباجا ار يو ياعد تياهن رد دنوادخ و درب عرضت و حیبست يگدنخرف و تکرب و تمعن هب دناسر
. رب نيا يم ساسا زا ظفاهح ههک تشاد داقتعا ناوت
تاجن نيا
، و ردق بش هب کرابم
رحس و هدنخرف بش .تسا هدرک ریبعت
)د بعت ی ر
« هزات تارب
» ن ی اب ز اضف ي ناتهساد هي سنو راگزاهس )ع(
ي دراد
؛ ز هي ناحراهش ار ههب
تسرد ي دندقتعم
« تارب
» زا ةژاو ارب ء ت تسا .
« ءارب زا تارب برع ت
ي : هتشون ا ي نادهب ههک
هنازخ رب تلود ي
ههجو هلاوح ،مارح ا ي
دههد { ...
} هنعم ههب ي رهب ي درگ ههمرلا ء هي
زا ند
َد ي ن }...{
ا ي ردق بش بنج رد ار تارب ظفاح هرن ي
اهش ،هدرک دا ي
ا ههب رظاهن د هي
هقباهس ن
،هدرک لقن همررع }...{هک تسا نامه ردق بش
ن تارهب بش(
ی هم ة )نابعهش
...تسا
»
( هاشمرخ ي ، 1372 : 1 / 672 )
رب تارب بش هچنانچ.
ي .چ و تارب بش ا
،
ي نع ي تسا هدش لمح نابعش مهدزناپ (
).نامه
ارل اهنعم اب تءارب ي
«
»
«
»
«
»
«
» سوسحم ابترا ي
.دراد
ه ي ) ترن ة د ي رگ ي
ِردق بش ابترا هک اب ار ظفاح
قت د ي ر هي سنو و بهست و اهعد ی
ح و سپهس
و تاجن ي وقت ي ت م ي دنک
، اي
،ردق بش رد هک تسا ن ندناوخ
اعد ي بک نشوج هی
ورهم ،ر ي
زا پی مارگ ربما ي ملاسا صوت)ص(
ی ه هدش هک جرت دنب ی ع نآ
«
ُس
َناحب
َ.
هي َههلا لا ا اهّلا تهن
»...
تسا و ا ي رکذ نامه ن ي
سنو )ع(
تهسا :
«
ْنَ
لا
َهلِإ
َّلاِإ
َتْنَ
َ.َناحْبُس
» ب ي
ِظفاح .ش نآرهق
هوژهپ ههب
ا ابترا ي ناتساد اب اعد ن ي
سنو
ِکرابم و هدنخرف بش و)ع(
.تسا هدوب فقاو ردق
3 - 3 - 3 اورماک یي لدشوخ و ی
توح نطب و ماقتلا اب نآ طابترا و
تغل بتک رد
، ذ ي ل تسا هدمآ اورماک و ماک :
« اک م : .دصقم و دارم اورماک
، سک ي هچره هک
دهاوخب
، ارب ي هم ش ی دوش ا
» (
ادخهد نامه ، دام : ة
).ماک
ناحراش ماک ،قّفوم رب ار اورماک ، ی
و با
لمح تخبشوخ هدرک
دنا
،رونلاوذ(
1373 : 1 / 414 ) ( ، وره ي ناهمه ، : 2 / 763 )
ریهلو .
حرهش رد ن
نافرع ي لزغ اه ي ظفاح
، بعت ی د ر ي رگ ي ن ی ز تسا هدمآ :
« نعم هب اور ي
ناور و هدننک لصاح
تجاح و اورماک نوچ هدننک ...اور
»
( توهلا ي نامه ، : 2 / 1200 )
ن لدهشوخ.
هی هب ز و نامداهش ه
شابشوخ ،دنمتداعس ،شوخلد ،رورسم اهنعم هب ار تاکز و تسا هدش انعم ،دنسرخ و
ي
صلاخ ة چ ی ز ي انعم نامه و ي
هقف ي هتفرگ نآ دنا
؛ ي نع ي ورد هب عرش مرح هب ار هچنآ ي
ش
قحتسم و م
ي دهنهد
( ناهمه ،روهنلاوذ :
1 / 414 ورهه( ،) ي ناهمه ، : 2 / 672 - 763 )
اهش.
ناحر
، ژاو ة
اکز اب ار ّقِحتسم ن ت
ی بسانتم ز هتسناد
و بی نچ ار ت ی
انعم ن هدرک دنا :
« همه ههب نهم رهگا ة
اهوزرآ ي سر دوخ ی اج ،مدش داشلد و مد ي
تفگش ي ن ی ز ؛تس ي و مدوب قحتسم ار اي
ن اهه ار
دندرک اطع نم هب تاکز ناونع هب
»
( رگزرب قلاخ ي نامه ، : 457 )
و؛
لی دنراگن نر ه
دقتعم ا تهس ،
رد رانک يناعم هدش هکارا
، يم ناوت عم نا ي د ي رگ ي ن ی اب ز ور ي درر ي درک هضرع هزات .
وس رد ةر ترضح ناتساد ،تاّفاص ي
سنو نچ ی تسا هدمآ ن
«
»
( و ي پ زا سنو ی
دوب ام ناربما -
ب رطاخ هب(
ی ناهمز )روا ي
وهس ههب ههک ار ي
تهشک ي رهپ
نم رگا اورماک متشگ و لدشوخ هچ
بجع
ّقِحتسم مدوب و نيا اه هب متاکز دنداد
عمج زا(
ی درک رارف )راب و ت -
اب و نآ اه اهتفا وا مان هب هعرق( و ،دنرفا هعرق د
بوهلغم )و
دش - ا(
و رد هب ار ي هام و )دندنرفا ا ي
ظع ی م ي علب ار وا ی د
؛ لاح رد ي شنزرهس روهخرد هک
دوب ...
) (
ش مرارم ی زار ي
، 1373 :
).451
آ دافم هب هجوت اب ي
غ و تا لز : )فلا م ی نا
« ماک
» لزغ رد
و
« همقتلا
» آ رد ي ه
، بسانت انعم يي دراد دوجو
؛ ز ي ار
« ماقتلا
» ر زا ي ش ة
« مقل
» ، ي نع ي علب ی و ند
ک رد :تسا ندرب ورف ما
«
»
«
» فرط زا
ي اور يانعم هب راوازس
ن ی هدهمآ ز
تسا
( مانتغل :.ن ة داهم :ادخهد ة
)اور
،اورماک ارل.
ا ي بسانت ماه دراد
دزن هک ظفاهح زا اج ي هاهگ
و ي هژ ا ي رادروخرب ا
تس
؛ دب ي هک لرش ن انعم
ي دزن ي ،اورماهک . دنمتداعهس
ي ، ماک هی با ي و
انعم ي رود
،ش
ِراوازس اش و ماک ي
تس ة علب و ماک رد نتفر ورف ی
ندش هد دههاوخ
.دوهب )ب
رد لد
« لدشوخ
» انعم ، ي پ ی ش وقت ار هتفگ ي
ت م ي دنک
؛ ز ي اهنعم هب لد ار ي
و تهسا نهطب
ِنطب توح
، آ رد ي ة ساسا شقن روکرم ي
دراد
« »
)ج ناحراش هک دش هراشا
، انعم هب ار تاکز ي
عرش ي ن ار قحتسم و نآ ی
بهسانتم نآ اب ز
م ي دنناد
؛ نریلو رظن هب م ي دسر تاکز
، انعم رب هولاع ي
عرش ي هقف و ي
، رد اهنعم ي کاهپ
کزت و ندش ی
دربراک وشتسش و ه دراد
؛ ز ي زا تاکز ار ر
ي ةش کز ي تسا :
َيِکَز ...ىًکَز ،وهرین
هزیکاپ و راگتسر دهش .
«
»
و
ًاساسا ا ي هقف لمع ن ي
ن ی مان تاهکز ،لام ندرک کاپ تهج هب ز هی
هد
تسا هدش .
«
» رد
اي تروص ن
، بی زت عوضوم اب ت ک
ی ة ي سنو م بسانت)ع(
ي ي .دبا
)د رهظن هب هم ي دهسر رد ظفاهح ههب
گراهک ی ر ي
« ّقِحتهسم
» هاهگن ، ي هسفت ههب ی و فاهّشک ر
عمجم بلا ی نا ن ی تسا هتشاد ز .
رشخمز ي رد سفت ی ر
« لم ی م
» ، ژاو ة
«ا
ّقح
» ههب رتراوازهس يهنعي
شنزرهس
«
»
( نامه : 4 / 61
سربط و)
ي ن ی ژاو ز ة
ّقحتسم
«
» (
نامه : 8 /
هب ار )332
هدرهب راک دهنا
. دهنچره
ّشک اب ظفاح ابترا رشخمز فا
ي قافتا دروم تسا ناحراش
، نریهلو انهشآ ههب يي
و ي اهب
عمجم بلا ی نا سربط ي هراشا يا تسا هدشن .
3 - 3 - 4
« ءارع
» و
« ولج ة تاذ
»
دوههخیب زا ةعههشعش وههترپ
مههتاذ دههندرک
دعب زا نيا يور نم و ةنيآ لامج فصو هداههب
زا ماههج يههلجت متافههص دههنداد
هک رد نآ اج ربخ زا ةولج متاذ دهنداد
رد حرش اي با ن ی تا
، خرب ي هک دندقتعم :
«ب ی تاذ وهترپ هعهشعش زا ندش دوخ
»
، ههب هراهشا
ناتساد سوم ي آ رد)ع(
ي ة روس143
ة دراد فارعا
، روهط هوک رد هک هاگنآ
، وا رهب ّقهح روهن
ّلجت ي درک (
وره ي نامه ، : 2 / 762 -
)763
، خرب و ي هتفگ دنا :
« ح بآ نآ زا نوچ هی
و قهشع تا
ربل تبحم ي
قحتسم و متشگ ز لجت دعتسم و
ي تاذ ي تافص و ي مدش
، جح ب م زا تزع هی
نا
رب ب ارم و دنتشاد ی
ناف و دوخ ي
لجت وترپ رون زا ي
تاذ ي داب و دندرک ة
هلجت رون زا قارغتسا ي
تافص ي ...دنداد
» (
توهلا ي نامه ، : 2 / 1199 -
).1200
رز ي وخ با يي م ي وگ ي د : ههک ردهق بش رد
و دنداد تاجن هصغ زا ار وا تارب هزات
شخب وا هب ی
د دهنوادخ تاذ ،دن ي
خ رد هی لااو لا ي
رتهب رد رعاش ي
دوخ رهاظم ن
، ي نع ي آ رد ين ة تسا هدرک هولج لامج (
رز ي وهخ با يي ناهمه ، :
)88
، ي تسه ناهج رد دنوادخ تاذ ا ي
لجت ي پ ی اد م ي دنک آ رد لمأت اب فراع و ي
هن ة ناههج
تسه ي عونصم هک تسا عناص
، پ قوشعم فاصوا هب ي
م ي درب
، ي ترابع هب ا ي
، کآ ناههج ی
هن ة
تسا قوشعم لامج فصو (
ورهه ي ناهمه ، : 2 /
).763
ارهل هش ا حر نا و دوههش و فهشک زا
رون وترپ ضرعم رد و روضح نتفرگ رارق ّقح ترضح
و ندش قوشعم روضح تسم و
آ ربارب رد ار دوخ ين
ة د تسود لامج ي
م زا و ند ی
ربخ ...و باجح نتشادرب نا م
ي هد ن د .
تشونرس لاعتم دنوادخ ي
نتفر ورف زا سپ ار سنو موهق تهشونرس و توح ماک رد
و ي ز لرش راهچ هب ،ار ي
ب ر ی نا هدرک تسا :
1 . فشک بارع راوخ ي موق زا ي و سنو هرهب زاس دنم ي ارب نانآ ي تدهم ي :
«
» (
سنوي :
).98
2 اعد تباجا . ي
ي اجن و سنو هودهنا و مغ زا وا ت
«
»
،
«
»
3 . بی ندروآ نور ي
هاهم ماهک زا سنو ي
و ندهنرفا و ي
ب(ءارع رد ی
هب ناهبا ي و بآ و فهلع
لاخ و فوشرم ي
چ ره زا ی ب لاح اب )ز ی
ور و رام ي
ندنا ي طق ي و ربن ي و هب لاهسرا ه
وهس ي
ص د رفن رازه ي
ب ا ی ا و رتش ي و موق ندروآ نام هرهب
دنم زاس ي نانآ تدهم ات ي :
«
»
»
4 . رهب ه دنم ي زا تمعن زگرب ي گد ي گ رارق و رمز رد نتفر ة
ناحلاهص
«
»
دنراگن رظن هب ه
ناعم ، ي نافرع ي ا ي ناتهساد اهب ار نآ اهبترا ،لزغ ن هي
ب )ع(سنو ی
رتهش
وقت ي ت م ي دنک هافم و ی ماضم ،م ی و ن هژاو اه ي با ی اب تا هژاو اه هاهفم ، ی و م هنحهص اهه يي زا
ترضح ناتساد ي
سنو
، مه ناوخ ي گنهامه و ي
ز ي دا ي :دراد
رظن هب )فلا م ي دسر هافم ی م ي نوچمه زا دوخیب ةعهشعش
وهترپ تاذ ب(
هی
،)مود ت و
يور
نم و نيآ ة فصو ربخ و لامج زا
ولج ة تاذ ب(
ی )مراهچ ت ب
ی ژاو ههب رتهش ة
و رهبن و ءارهع
ندش هدنرفا ي
نو دراد هراشا نارم نآ رد س
؛ ز ي ار
« ءارعلا
» داهم زا ة رهع ي ي رهع ي اهنعم ههب ي
رع ي لاخ و نا ي چ همه زا ی
تسا ز (
هشرق ي
، 1412 : 4 /
).336
«
» زا ار تروص و اپ ود و تسد ود
اي ،دنتسه رارشآ هک تهج ن
« راهعم ي
» هم ي وگ ي ( دهن
همه ،روهظنم نهبا نا
: 15 /
).49
رهشخمز ي ،
«
َعلا ءار
» ار هب نارم ي هدرک قلاطا لاخ هک
ي گ عون ره زا ی
تهخرد و ها و
هششوپ عوهن رهه ي
دشاب (
4 /
).62
سربط ي
، انعم ي
« ور ي مز ی ن
» ار نآ هب م ي ازفا ي د
«
» رههشخمز
ي ههسفت رد ی ر
«
َوههُهَو
ٌمیِقههَس »
م ي وگ ي د : اور ي ترضح هک هدش ت ي
سنو
)ع(
دوهب دهلوت ماهگنه دازوهن ندهب دننام شندب،
( 4 / 62 ) .
،فیصوت نيا اب نچ
ی ن ابنتسا م ي دوش
،ظفاح هک ب
ا هاگن ي وأت يل ي آ ههب هي ،تا هنچ ی ن
بعت ی هک هدومن ر :
ترضح ي
تقو سنو ي
هام ماک زا ي
ور رب ي مز ی دش هدنرفا ن
، چ همه ی ار ز
د هنهرب و فوشرم ي
د . مسج مه
لاخ ار دوخ تاذ و ي
ششوپ ره زا د
ي نارم نآ مه و د
رع ار ي باجح هنوگره نودب و نا ي
نارم نآ عقاو رد . ار
لجت ي و ّقهح ترهضح هاگ وهلج
ة
ذ سدقا تا إ
هولج و هل ا
ي و قلاخ زا رد دوهش و فشک زا راشرس و عناص
ي تفا ا رد . هي ن
م ی نا
، هژاو اه يي بق زا ی ل
« ءارع
» گنهرب هک ي
هولج و رگ ي ب ار مامت و ّمات ی
نا م ي دهنک و ژاو ة
« ک فش
» رد
«
» باعت اب ، ی ر ي بق زا هی عهشعش ل ة
،تاذ وهترپ آي
هن ة
ربخ و لامج فصو نداد
زا ولج ة لمأت لباق بسانت ،تاذ رظ و
ي هف ي اهش .دراد ي
رهکذ نا
رارشآ موهفم تسا ي
هولج و رگ ي رد ندمآ نورب هدرپ زا و
« »
ن هی ههب ز
طل لرش ی ف ي د ي هد م ي دوش
؛ دب ي هک لرش ن
» « ا رب هولاع ي
تاهجن رهب هرن
نداد ي نزح و هودنا زا سنو ب ،دراد تللاد
ی ب رگنا ی ندروآ نور ي
سنو اج زا)ع(
ي ي روتهسم
و نداد رارق و ناهنپ و ي
اج رد يي ن رارشآ ی ز تسه
؛ ز ي ار
«
ّمغ
» اهنعم ههب تغل لصا رد ي
شوپ و رتس
،نزح و هودنا رب نآ قلاطا و تسا ش زاجم
ي و ونار ي تهسا
«
» (
ناهمه ،بهغار :
).613
هچنانچ
«
ّجن ی ان
» زا دام ة
« جن و
» انعم رب هولاع ي
هر ا دراد تهللاد دنلب نارم رب ،ندش
«
» جن و و عفت باب رد ی
جنت(ل ی ن )ءاجنا(لاعفا باب و )ه ی
انعم رد ز ي
« دهنلب نارم رد
ب هدرهپ زا ،ندوهمن رارهشآ ،ندرهک فهشک ،نداد رارق هی
ههنهرب و ندروآ نور زاهس
ي ن هی ز
ب ه تسا هتفر راک (
ناهمه : 15 / 305 -
).306
«
»
)نامه(
.
تن رد ی باعت هج ی ر حو ملاک ي ةرابرد ترهضح تهشونرس هي
هاهگ ههک سنو ي
بهلاق رد
«
» هاگ و ي ترابع اب
«
» وس هاگ و تراهبع اب م
«
»
،تسا هدمآ راگزاس
ي بسانت و ي انعم يي
َب و تس ي ناگژاو ي .دنراد
)ج د عون ي رگ ي ناگژاو ابترا زا ي
با ی آ اب حب دروم تا ي
نونلااذ ناتساد تا (
ي
، )سنو
ترابع ا م ابترا زا تس ی
ژاو نا ة
« تاذ
» لزغ رد (ب
ی ت ياه )مراهچ و مود و
« اذ
» رد
نونلااذ
؛ ز ي فرص رظن زا ار ي
، ود ره و اذ نؤم تاذ ءامسا زا
هتس دنا
«
»
» (
نامه ،بغار :
).333
بغار همادا رد م هراشا
ي دنک ژاو هک ة راعتسا تروص هب تاذ ي
ع و سفن رب ی
ِن ش ي ء ا هدش قلاطا و تس
اي ن هنوگ لامعتسا
، ن برع ملاک ءزج ی
تس
( ).نامه
)د ناحراش
، ژاو ة رد ار تافِص ...«
هداب زا ماج يلجت متافص دنداد » رسک اب ي زا ءا ر ي ش ة
فصو م ي دنناد و نآ ار بسانتم تاذ اب م
ي دنناد . هدنراگن رپ رانک رد ي
شر اي ن ،انعم رب
اي قع ن ی هد م هک تسا ي
ناوت اي ار هژاو ن
« تافَص
» زا ر ي ش ة
« وفص
» انعم هب ي زگ ي
،شن
تسناد صولخ و باختنا رد
تن ی هج
« تافَص
» اب ظفلت رظن زا قب
ی ة فاق تاملک ی
ة لزغ ي نع ي
َح ی ...و تابَن ،تارَب ،تا مه
ناوخ ي اب تافَص اثلار .دراد
« هابتجا
» ناتساد رد ي
ن سنو ی ز
مه ناوخ ي دراد رپ . ي
َص شر ر زا تاف ي
هش
« وفص » ب ابترا ی ت ار نومضم اب آي
مهاجنپ ة
ملق ةروس امن
ي نا م رت ي دنک :
«
»
3 - 3 - 5 رجش و تابن خاش ة
ي طق ي ن
نيا همه دهش و ررش زک منخس يم دزير رجا
تسيربص زک
نآ خاش متابن دنداد
« تابن خاش
» و
« ررش و دهش
» اهنت ، ود راب رد بی لزغ و قوف ت
(2
39
هدمآ)
.تهسا ناهعم ي
ددعتم ي ارب ي
« تابن خاش
»
، رکذ هدش : )فلا نز مان ي مج ی و هل قوشعم ة ظفاح
؛ )ب هن ي و
ن ملق ي
؛ )ج خاش ة تخرد ي خاش ا ة گ ی چ و ها ی نتهسر ز ي
؛ )د رد خاهش تروهص ههب ههچنآ
هزوک ه ا ي تابن رب هتشر
، م هتسب ي و دوش سرد هخاش تروص هب ررش زا نادانق م ت
ي دننک
)يه تابن هشوخ رصم
ي هک ب خاش رب ی م د ي ددنب
؛ و ) انک ي ه زا قوشعم ي هک هم ي ماهک دهناوت
قشاع ي ش ار ی ر ي و درادب ن ي
ارب هراعتسا ا ي
بوبحم نيریهش تاهکرح
:.هن(
ورهه ي ناهمه ، :
1 / 133 و 2 / 764 )
؛ ( توهلا ي نامه ، : 1 / 175 و 2 / 1203 )
؛ ( هاشمرخ ي ، 1372 : 1 / 266 )
؛ ( رگزرب قلاهخ ي ،
نامه : 111 - 112 )
؛ ( نامه ،رونلاوذ :
98 و 414 ) و ( ادخهد نامه ، دام : ة )خاش .
هدنراگن رظن هب ناعم رانک رد
ي تابن خاش ،قوف م
ي دناوت هب
«ي طق ی ن
» .دشاب هتشاد هراشا
،دنوادخ ي
سنو توح ماک زا تاجن زا سپ ار)ع(
لاح رد ي ب هک ی نارم و ءارع رد ،دوب رام
باتفآ گ ی لاخ و ر ي چ همه زا ی
دنرفا ز و تخرد ي عون زا ي طق ی ور وا رهب ن يا
دهن :
«
» نآرق نامجرتم
رک ي م ،
«ي طق ی ن
»
ُبودک هب ار ،ن
توب ه ي ههمجرت ودک تخرد ا هدرهک
هنا د
رهک نآرهق(
ي همجرت ،م ة مراهرم
ش ی زار ي : 451 و هلا ي هشمق ا ي : 451 ) .
روترآ فج ر ي ،
« نْیِطْقَي ( » yaqtin توب ار )
ة هژاو ناوهنع ههب و ودهک ا
ي رهبع
ِي خد هی ل
،
رک بوسحم تسا هد
( 418 )
برعلا ناسل رد .
، اي هژاو ن
، ذ ي دام ل ة
« نطق
» اهنعم هب ي هَّبُد ءا ،
عْرَق ، گ ی ها يب هقاس خ دننام ی را و ناودنه ه ، گ ی ،هدنور ناها درم مان
ي و ي هگرب رهه ا ة
هنهپ ي
تسا هدمآ
( اهمه ،روظنم نبا ن
: 13 / 345 )
ارل.
وضح ر
« تابن خاش و
» رد
« تابن خاش
» و
«
»
«رد گنهامه »
ي لزغ ار وقت ناتساد اب ي
م ت ي نک د .
اب هجوت هب تاحیضوت نيا
، ي طق ی
ِن نآرق رک ي م اهس ظفاهح تاهبن خاش رب ي
هدهنرفا ه و
بعت رد ظفاح ی
هب تابن خاش ر إ
رجش تابن ة
ي طق ی ن رظن تسا هتشاد
؛
ًافاضم ا رب ي دههش ههرن
ن ررش و ی اب ز م ی و ة و تابن خاش قاس
ة ن ی ررش زا ي م اب و وس . هی
و ة ي هطق ی د زا ن ي هس رهگ و
تسا بسانتم .
سافت رد ی هدمآ ر پ هک ی بما ر ةرابرد)ص(
« عرق
» دومرف ، : ا هي مردارهب ِتهخرد ن
ي زا هک تسا سنو نآ
اس ي ه م ي گ ی مر و م اب ی و ة م راطفا نآ ي
منک
، و ن ی ز لقن هدش هک هُب ز هي ا
دنفسوگ ي هوک ي
، ي سنو ش ار)ع(
ی م ر ي داد
نامه ،يرشخمزلا(
: 4 / 62 )
هچنانچ.
م هب هی و ة ،مرهن
،صلاخ وقم و ناوارف ي
ي طق ی تسا هدش هراشا ن
( وفطصم ي
، نامه : 14 / 260 ) .
ا رب هولاع ي
ن
، م رظن هب ي دسر م ی نا لزغ رد ررش و دهش و ربص
، ناتساد اب ي
سنو
)ع(
طل ابترا ی
ف ي تسا . ربص د ر م ناع ي ز ي ر هب هتفر راک : 1 . سبح :
«
» 2 . رابدرب ی
« :
»
نامه ،روظنم نبا(
: 4 / 438 ).