نبا و ناینوطلافا ،یولوم بتکم رد دوهش تدحو و دوجو تدحو یبرع
رگشهوژپ ،یماریب یلوسر رصان
هدیکچ یحم خیرات لوط رد نبا نیدلا
تسا هدش دادملق یدوجو تدحو فراع ناونع هب یبرع
یلاح رد و یلازغ دمحم ماما لثم یناسک رگید فرط زا .دراد یدوهش تدحو دیاقع وا هک
و یولوم یدوجو تدحو مه .دنراد یدوجو تدحو دیاقع ناینوطلافا
تدحو مه و اه
یدوهش و تسا ریوصت و هیاس ،سوسحم ناهج ینعی ملاع نیا هک دنتسه رواب نیا رب اه
نانچمه چیه ریوصت و هیاس هک چیه زین ناهج نیا درادن یتیرهوج و للاقتسا هنوگ
هنوگ
ت کی اما ،درادن یتقیقح و تیرهوج و للاقتسا و یدوجو تدحو دیاقع نیب مهم تواف
یدوجو تدحو هچرگا هکنیا نآ و دراد دوجو یدوهش تدحو یدوهش تدحو دننام اه
نیا اه
یم ریوصت و هیاس ار ناهج ناسنا دوجو رد و ناهج نیا رد هک دنرواب نیارب اما دنناد
رصنع اه
ع نیا اهنآ .تسا هدمآ تیهولا ندعم زا هک دراد دوجو ییادخ یرهوج و و حور یهاگ ار رصن
یم لد یهاگ و سفن یهاگ و ناج یهاگ یم نینچ و دنیوگ
ناهج نیا رد حور هک دنرادنپ
یماگنه و تسا هدش هدام و نت و مسج ریسا ینعی ،حور ،درک ادیپ ییاهر تراسا نیا زا هک
هب نآ اب و تشگ دهاوخرب تیهولا هب ینعی یلصا سونایقا ای عبنم نامه هب ،یهلا رصنع نیا نیا اب .دیسر دهاوخ تدحو یدوهش تدحو همه
یحم هک اه نیدلا
نبا اهنآ نارادمدرس زا یبرع
چیه ام دوجو رد و یتسه ناهج رد هک دنرواب نیا رب تسا دوجو ییادخ رهوگ و رصنع هنوگ
ناسنا ام هلمج زا و ملاع همه و درادن زیچ چیه دنوادخ زا و میتسه دنوادخ ةیاس و ریوصت اه
تسین ام رد یمن ام و
دنوادخ ریوصت و هیاس ملاع نوچ هکلب ؛میسرب تدحو هب ادخ اب میناوت
ساسحا و ندید یارب رگید یزیچ وا ةیاس ای و دنوادخ زج هب میرگنب هک اج ره هب سپ تسا یم ناشن ناینیشیپ دیاقع رد تقد .میرادن یاهرواب رد هشیر دوجو تدحو هب هدیقع هک دهد
،ینوطلافاون و ینوطلافا نیطولف رودص و ناضیف ةیرظن هب رتشیب و دراد ،نیطولف هژیو هب
نبا و یلازغ ماما ،یولوم ،نیطولف ،نوطلافا دیاقع هلاقم نیا رد ام نیاربانب .تسا هیبش یبرع
هداد ناشن ار اهنآ ییادج و قارتفا طاقن و تاهباشت و هداد رارق یسررب دروم ار ناشن و میا
هداد ات رواب فلاخرب هک میا نبا ندرک مهتم زا دعب لاامتحا هک یخیر
دیاقع نتشاد هب یبرع
.تسا یدوهش تدحو لاوصا یبرع نبا تسا هدمآ دوجو هب هیمیت نبا طسوت یدوجو تدحو یم هاگن ملاع نیا رد هچره هب ینعی یم ار ادخ دنک
اما ،تسادخ ریوصت و هیاس ملاع اریز .دنیب
جو تدحو یلازغ ماما و ناینوطلافا ،یولوم ام لصا و رهوج هک دنرواب نیا رب و دنتسه یدو
دنوادخ هب و تیهولا یایرد و ندعم هب نت زا ییادج زا دعب تسام حور اهنآ رظن رد هک .دیسر دهاوخ تدحو هب و هدش یکی وا اب و تسویپ دهاوخ هژاو نبا ،یولوم ،دوهش تدحو ،دوجو تدحو :یدیلک یاه یطولف ،نوطلافا ،یبرع
لازغ ،ن .ی
همدقم یحم ناینیشیپ و فراع ،ار یرجه متفه و مشش نرق فراع ،یبرع نبا نیدلا
تدح
هداد بقل یدوجو هدرکن هئارا دوجو تدحو زا یقیقد فیرعت اما دنا
یهاگ .دنا ن
وا زی ر فراع ا
هدناوخ یدوهش تدحو ت راکشآ و حضاو زین ار ندوب یدوهش تدحو فیرعت اما دنا
حیضو
هدادن یاقع ام رظن زا .دنا مینک رواب ام هک تسا ینعم نیا هب یدوجو تدحو د
کی هک رصنع
خ سونایقا و عبنم زا رصنع نیا هک دراد دوجو ام رد سفن ای حور ینعی ییادخ دنواد
و ی
یم هشیر یهلا یم بوسحم ام رهوگ و لصا و دریگ
عب رهوگ ای رصنع نیا و ددرگ رم زا د
زا گ
م نامه هب هرابود و هدش ادج مسج و نت تراسا یمرب سونایقا ای عبن
ود و ددرگ هراب
ب وا ا
یم تدحو هب هیلوا ندعم و عبنم ینعی ون ،نوطلافا هب طوبرم هدیقع نیا .دسر
وطلافا ،ناین
نبا و تسا یلازغ ماما و یولوم م تدش هب سکعرب و درادن ار هدیقع نیا یبرع
ا فلاخ نی
نبا نیا ربانب .تسا هدیقع هکلب تسین یدوجو تدحو فراع یبرع
وهش تدحو فراع ید
.تسا هچره هدهاشم و تداهش ملاع رد ام هکنیا ینعی دوهش تدحو هب داقتعا اما نیبب
و می
هدرک ساسحا و هدید ار ادخ هک میشاب رواب نیا رب مینک سح ه ملاع رد و میا
و یتس و دوج
یادخ رصنع یاراد زین ار دوخ و میوشن روصتم ار یرگید دوجو چیه ادخ زا ریغ ادن ی
مین ب و ه
ب طوبرم هدیقع نیا ؛میوشن لیاق ییادخ عبنم و اشنم دوخ حور هب رگید ترابع یحم ه
نیدلا -
نبا نبا ام نیاربانب .تسا یبرع دحو تسا یمومع رواب هچنآ فلاخ رب ار یبرع
یدوجو ت -یمن
یم یدوهش تدحو ار وا هکلب .میناد .میراگنا
هب رتشیب ام دوش صخشم روکذم دراوم هکنیا یارب صوصف باتک
یبرع نبا مکحلا
نبا تایح رخاوا رد هک درک میهاوخ عاجرا یارآ مامت عماج ار نآ و تسا هدش هتشون یبرع
نبا هتفگ یبرع نبا( دنا
،یبرع ماما تداعس یایمیک باتک هب نینچمه .)جنپ و تسیب :1387
یم هک درک میهاوخ دانتسا یلازغ ءایحا هدیکچ دنیوگ
راثآ ةرود .تسا مولعلا و نوطلافا
یلمع یگدنز و نسلکین حیحصت اب یونعم یونثم و یفطل نسحدمحم ةمجرت اب نیطولف بقانم باتک زا یولوم .دوب دهاوخ ام عبانم رگید زا نیفراعلا
لف و نوطلافا راثآ ةرود و یونعم یونثم باتک قیقحت و یسررب نیا یارب
،نیطو
بقانم صوصف ،نیفراعلا م تداعس یایمیک و مکحلا
ابم و تفرگ رارق هعلاطم درو تدحو ثح
عمج هناگادج تروص هب اهنآ یدوهش تدحو و یدوجو یقیبطت یسررب دروم و یروآ
ق رار
یفیصوت تروص هب اجنیا رد هک تفرگ -
هسیاقم یم هئارا یا م هعلاطم نیا .دوش
ی دناوت یارب
عماج یقیبطت تاعلاطم هدرتسگ و رت
زا یولوم یریذپریثأت اب هطبار رد رت لافا
،نوط ف و نیطول
أت ینوطلافا هفسلف و یونعم یونثم نیماضم نوچ و دشاب یباب حتف یلازغ ماما ف ریث
یناوار د ر
دا مه زونه ریثأت نیا و تسا هتشاد ناناملسم یلمع یگدنز و اهرواب ،هشیدنا د هما
یم درا -
.دشاب اشگهار یگنهرف و یعامتجا و یسایس ثحابم و لئاسم رد دناوت حور هاگیاج نبا و یلازغ و یولوم و ناینوطلافا نیب
یبرع
حور ام رهوج و تقیقح هکنیا ةرابرد تداعس یایمیک باتک رد یلازغ ماما فن و
س
یم درادن یشزرا ام مسج و ندب و تسام :دیوگ
« ب ینعم نآ ،وت تقیقح هک نادب تسا نطا
نآ ام و دنیوگ حور هاگ و دنیوگ ناج هاگ و دنیوگ سفن ار نآ هاگ هک مان ار
د وخ ل میها
نداهن » ،یلازغ(
:1390 و 25
،حور ،ناج ،سفن هعطق نیا رد یلازغ ماما .)26 د
تاملک ار ل
یم ینعم مه و فدارتم یم ناسنا تقیقح ار نآ و درامش
یونعم یونثم رد .دناد قح زین
تقی
یب نت و تسوا ناج و حور ،ناسنا ض نت دیاب ناسنا یراگتسر یارب و تسا شزرا
و فیع
نر رد یولوم لاثم .دوش قاچ و هبرف دنناسنا رهوج هک ناج و حور ات دوش روج د
د رتف یم مو -
:دیوگ ن ار دوخ رــهوج یهد یم نیریش و برچ ار نت وت ات ینیب
ف یهبر
،یولوم(
:1384 / 2 )265
یم موس رتفد رد ای و :دیوگ
تسا یگدنز تضایر رد نت ندرم
ار حور نت نیا جنر پ
تسا یگدنیا
،یولوم(
:1384 / 3 )3365
هدنرپ هیبش ار ام حور ناینوطلافا و یلازغ ،یولوم یم یا
سا هک دنناد نت ری
و م مسج ا
هب .دنتسه حور ةلیسو و رازبا اهنآ رظن زا مسج و نت همه نیا اب .تسا هدش ع
تراب د نت رگی
یم بوسحم بسا و بَکرَم حور یارب ش
.دو
یم نت ندوب رازبا اب هطبار رد سدایبیکلا هلاسر رد نوطلافا :دیوگ
« فک ش زود ا و مرچ ز
تسد و دراک یم هدافتسا دوخ یاه
شفک اما ،دنک .تسین تسد و مرچ و دراک زود
زین یمدآ
نوطلافا( دنک یم هدافتسا نت زا هک تسا حور هکلب تسین نت ،2
:1380 و633
و .)634
سر رد نیطولف یم لوا دائنا زا لوا ةلا
ب یرازبا نوچمه ار نت حور هک دیوگ راک ه
م درب ی
،نیطولف(
:1389 رازبا و تلآ ،بَکرَم ناسنا نت و تشوگ هکنیا ةرابرد .)45
د ور ینعی ل ح
یلازغ تشگ دهاوخ زاب وا هب و وا یوس هب و دراد ییادخ عبنم و أشنم و تسا م
ی یوگ :د
« ا لد تلآ و بکرم ،رهاظ تشوگ .تسا زیزع یرهوگ هک یسانشب ار نآ نک دهج .تس
شگ دهاوخ زاب یاجنادب و تسا هدمآ اجنآ زا :تسا تیهولا ترضح یو یلصا ندعم ت
،یلازغ(
:1389 یم حور یارب یرازبا و بلاق ار نت زین یولوم .)23
ه و دناد نام
هنوگ ک ه
یمن رازبا نودب داتسا ب رداق نت نودب زین ار حور دنک راک دناوت
یمن راک ه د
.دنا ا فد رد و رت
یم مجنپ :دیوگ
س و دوب هدرسف ناج یب تبلاق درک راک دنادن بلاق یب حور در
،یولوم(
:1384 / 3 ) 3423
رد ،هدمآ تلاوقعم ملاع زا هک ناسنا حور هک تسا رواب نیا رب نوطلافا نیا
ج سا ناه ری
یم نودیاف ةلاسر رد وا .تسا هدش نت دیوگ
ا( تسا راتفرگ نت سفق رد حور هک نوطلاف
،1
:1380 و 484
یم سولوتارک ةلاسر رد نینچمه وا .)485 ریسا ناسنا حور :دیوگ
تسا نت
نوطلافا(
،3 :1380 .)715
هدنرپ نوچمه ار حور زین یولوم یم یا
و هدرک ریسا ار نآ نت هک دناد ب
شیاپ ه
یم مشش رتفد رد وا .تسا هتسب نامسیر :دیوگ
یم ناج یاپ رب نامسیر نوچ نت تسه امسآ ز شنیـمز رب دناشک
ن
،یولوم(
:1384 / 6 )2735
یم لوا رتفد رد و :دیوگ
یارحص هک وس نآ دیور نیه تسامش یاه ناج سبح دوخ ناهج نیا تسامش ،یولوم(
:1384 / 1 )525
فیصوت یوحن هب ار ناسنا ناج یولوم ریذپان
یم دنوادخ هب لصتم نیا هکنیا یارب و دناد
ةیآ هب دنک تباث ار عوضوم یم دانتسا لافنا هروس زا 17
تسا ناناملسم ةرابرد هیآ نیا .دنک
نیا رد اما ،دنداد تبسن دوخ هب ار نآ دنداد تسکش و دنتشک ار نمشد و دندیگنج نوچ هک ر اهنآ دنوادخ هکلب دیتشکن ار اهنآ امش :هک دومرف هیآ دنوادخ هکلب یتخادنین ریت وت و تشک ا
یم طابنتسا نینچ هیآ نیا زا یولوم .تخادنا ریت ناسنا ناج هک دنک
دراد یدنوادخ عبنم اه
یم تبسن دوخ هب ار مدرم نتخادنا ریت و نتشک دنوادخ نیاربانب ،تسا لصتم وا اب و و دهد
هدرک ریگ مد و لفاسا نآ رد دشابن هجوتم ار عوضوم نیا سکره رد رگید ترابع هب .تسا
:تسا هدرک ریگ نت و تینامسج ـج اب ار سانلا بر تسه سایــــق یـب فــیکت یب یــلاصتا ان نا
س
اـــنشا ناج ِناج ریغ سان ین سانسن نم سان مــــتفگ کیل ین س
ـن مدرم رــس وت یمدرم وک و دشاب مدرــــــم سان یتسدـیدـ
ُد ، یم
هدــــناوخ َتیَمَر ذا َتیمَر اـــم
َجَت رد یمسج کیل یا یّزــ
هدنام یا
،یولوم(
:1384 / 4 -763 )760
هتشون ،تسا ناج و سفن ،حور شیاتس زا رپ یگمه یلازغ و یولوم و ناینوطلافا یاه
نبا اما رکذ نیاربانب تسین لئاق یصاخ شزرا حور یارب یبرع هتشون رد حور
نبا یاه یبرع
یم دنوادخ ةیاس ،ار ناسنا حور هلمج زا ،یتسه مامت وا .تسا ردان تدحو فلاخرب و دراگنا
یدوجو یمن لئاق حور یارب یتقیقح اه نبا .دوش
رصنع چیه یاراد ام هکنیا ةرابرد یبرع
یم میتسین ییادخ :دیوگ
« زا سک چیه رد و تسین یزیچ دنوادخ زا سکچیه رد ریغ
یمن یزیچ شدوخ ددرگ نوگانوگ وا رب روص هچرگا .دشاب
(»
نبا ،یبرع :1387 رد وا .)45
یم تسین نآ رد یتقیقح چیه و تسا دنوادخ ریوصت و هیاس ملاع لک هکنیا اب هطبار :دیوگ
«
یم هتفگ قحریغ نآ رب هچ ره ای و دوش
یم هدیمان ملاع دننام یلاعت قح هب نآ تبسن دوش
تبسن تسا هیاس هب تسا دوجو تبسن نیع ،نآ سپ .تسادخ ةیاس نآ سپ .صخش هب
دوجو ار یو و تسا مهوتم ملاع سپ ...تسا سوسحم یدوجوم کش نودب هیاس و ،ملاع شدوخ تاذ هب مئاق و دئاز یرما )ملاع(نآ هک تسا هدش مهوت تیارب ینعی ... تسین یقیقح نبا(.تسا قح زا جراخ و ،یبرع
:1387 و 132
و 133 )135 نبا هکنیا اب . حور یارب یبرع
نیا اب تسین لئاق صاخ هاگیاج ناسنا یم صاخ هاگیاج یاراد ار ناسنا وا همه
ار وا و دنیب
یم دنوادخ فافش و حضاو ةیاس و ریوصت نبا رظن زا نیاربانب .دراگنا
میناوتب رگا ام یبرع
هتخانش ار ادخ میسانشب ار نامدوخ یماگنه و میا
ام رب دنوادخ هک یم رظن
رد عقاو رد دنک
یم هاگن شدوخ هب هنییآ یم وا .دنک
هک شیانسح یامسا ثیح زا یلاعت و هناحبس قح :دیوگ
یعماج نوک رد ،ار شنیع وگب یهاوخ رگا و ،اهنآ نایعا ات تساوخ ،درک ناوتن رامش ار اهنآ هنیآ دننام ار ملاع سپ...دنیبب دنک یم روصحم ار رما مامت هک هتفاین لاج یا
...و دروآ دیدپ
نبا(دوب هنییآ نآ یلاج نیع مدآ ،یبرع
:1387 یلا7
یم وا .)9 هدهاشم ار وا نوچ هک دیازفا
هدرک هدهاشم ار دوخ ،میدرک وا .تسا هدرک دوخ ةدهاشم ،درک هدهاشم ار ام نوچ و ،میا
روهظ و وا یامسا رم تندید رد ییوا ةنییآ وت و ،ار تدوخ رم تندید رد تسوت هنییآ ماکحا
نبا( ار اهنآ ،یبرع
:1387 و17
.)37
نیطولف و دوجو تدحو کین ةدیا رودص و ناضیف و یلجت لصاح یتسه مامت هک تسا دقتعم نیطولف ی
حاو ا د
هدیا ار دحاو و کین ةدیا وا .تسا چیه نودب و لامک رسارس یا
یم صقن هنوگ ا
و دراگن دقتعم
نآ دحاو ای کین ةدیا هک تسا لماک نانچ
وش مک شدوخ هکنآ نودب هک دوب رپ و زیررس د
دراد دحاو ةدیا اب یدایز تهابش لقع وا رظن زا .دروآ دوجو هب ار لقع و دش دعب .
نآ زا ع لق
نتسه تلاوقعم ناهج رد حور و لقع و دحاو .دروآ دوجو هب ار حور و دش زیررس ح و د
ار ساو
نادب یم ضحم ةشیدنا و لقع اب اهنت و تسین هار اه اوت
دیپ علاطا اهنآ زا ن ،درک ا
ا حور ام ک ه
سا و دمآ دورف تاسوسحم یایند رد و دهد ناشن یدوخ تساوخ دوب موس ةبترم رد نت ری
یم رود دحاو ةدیا زا هچره ام نیطولف رظن زا .دش تقیقح زا ام ةلصاف میوش
ب م رتشی ی .دوش
ک دراد دنوادخ ای دحاو زا ار هلصاف نیرتشیب هک یلویه ای هدام سپ یقح نیرتم
ر تق ساراد ا ت
یم یتح ای و نیا اب .تسا هدربن ییوب تقیقح زا و مودعم هک تفگ ناوت
ور همه د هک ح نیا ر
وخ یکی دحاو اب هرخلااب و تشگ دهاوخرب تلاوقعم ملاع هب هرابود تسا ناهج ش دها
.د
لااب و سوسحم ناهج ندمآ دوجو هب تیاهن رد و دحاو یزیررس و نایلغ هب هدیقع هرخ
ب هدیمان ناضیف ای رودص ةیرظن هفسلاف ار دحاو هب حور نتشگر د نینچمه .دنا
نیا ر ن هیرظ
یم سوسحم ناهج ندمآ دوجو هب ثعاب دحاو نآ رد هک ار یلحارم ن سوق ار دوش
و یلوز
هداد بقل یدوعص سوق ار دحاو هب حور تشگرب .دنا
باتک رد ،یداوجروپ للهارصن یاقآ هک تسا رکذ نایاش
« نیطولفا هفسلف هب یدمآرد »
هدرک نییبت یبوخ هب ار نیطولف ناضیف ای رودص ةیرظن ،یداوجروپ( دنا
نیاربانب ،)1387
یم دنتسه دروم نیا رد رتشیب تاعلاطا نتشاد هب دنمقلاع هک یناسک باتک نآ هب دنناوت
نیا اب .دننک هعجارم رود زا یفطل نسح دمحم موحرم ةمجرت هب باتک نآ رد همه
راثآ ة
همجرت نیا رد هک تسا هدرک داهنشیپ یداوجروپ یاقآ و هدش دراو یکچوک دقن نیطولف اه
کی رد هشیر و تسین حیحص داهنشیپ نیا هتبلا هک دوش هتشاذگ یلک سفن ،حور یاج هب بکترم یرجه موس نرق رد ینانوی نوتم ةمجرت ماگنه ناناملسم هک دراد یخیرات هابتشا یا زا هابتشا .دندش ةیآ رد نارق هک تسا رارق ن
یم ارسا هروس 85 ِنَع َکَنوُلَأْسَی َو :دیامرف
یم حور زا وت زا ؛اًلیِلَق اَّلِإ ِمْلِعْلا َنِم ْمُتیِتوُأ اَم َو یِّبَر ِرْمَأ ْنِم ُحوُّرلا ِلُق ِحوُّرلا حور وگب دنسرپ
هداد یلیلق و مک شناد و ملع امش هب و تسا نم دنوادخ روتسد و رما هیآ نیا زا .تسا هدش
یمن هک دندرک تشادرب نینچ ناناملسم دیابن نیاربانب و دنمهفب و دننک کرد ار حور دنناوت
باتک ةمجرت رد نیاربانب .دنیوگب نخس نآ زا لیدبت لد و ناج ،سفن هب ار حور ینانوی یاه
نسحدمحم یاقا ةمجرت اذل ،دوش عفر لکشم نیا و دنیوگن نخس حور زا ات دندرک یفطل
تسا مزلا نیطولف ةفسلف حیحص کرد یارب یداوجروپ داتسا باتک رد اقافتا و تسا تسرد رد هک یرگید عوضوم .دوش هدافتسا حور ای یلک حور زا یلک سفن لثم یتاملک یاج هب حیضوت و ریسفت هک ،ار کچوک باتک نیا .تسایجولوثا باتک دوش رکذ تسا مزلا اجنیا فرف ،تسا نیطولف یاهدائنا یرجه موس نرق لیاوا رد ار نآ و تسا هتشون وا درگاش سویر
نبا دیدش هجوت دروم خیرات لوط رد ایجولوثا باتک .درک همجرت یبرع هب یصمح همعان
یم دیجمت نآ زا رافسا ةمدقم رد اردصلام لاثم ؛تسا هتفرگ رارق ملاسا یاملع و هفسلاف دنک
نبا و یباراف و زغ و یراوزبس یداهلام و انیس
هدرک هدافتسا و هدناوخ ار نآ نارگید و یلا .دنا
یم رکف اهنآ هتبلا رد یدایز ریثأت باتک نیا هکنیا اب .تسوطسرا ةتشون باتک نیا هک دندرک
زا یبوخ ةمجرت یسراف نابز رد زونه هنافسأتم تسا هتشاد ملاسا یاملع و هفسلاف ةشیدنا رگرب یسراف هب ار نآ هک یمجرتم و تسین تسد رد نآ هب دایز رحبت دوجو اب تسا هدناد
همجرت تسا هدوبن انشآ ینوطلافا ةفسلف اب نوچ ،یبرع نابز هک تسین هدافتسا لباق شا
.دننک فرطرب ار هصیقن نیا نارگید ای وا یدوز هب میراودیما یتسه ریز ریوصت رد هصلاخ تروص هب نیطولف ناضیف ای رودص ةیرظن و یسانش
آ هدم
.تسا
ن و یولوم ناضیف ةیرظ
یمرب نینچ تسا هدروآ یونعم یونثم رد یولوم هچنآ زا ین یولوم هک دیآ
ن هب ز ةیرظ
د رد درک زیررس دنوادخ ای دحاو هکنیا ةرابرد وا .تسا هتشاد داقتعا ناضیف ا رتف
یم لو گ :دیو
فا زا رت ناـباـت ار کاخ درک کاچ یّرُپ ز دب یفــخم جنگ ک کلا
در
خم جنگ سلطا ناطلس ار کاخ درک شوـج یّرُپ ز دب یف درک شوپ
،یولوم(
،:1384 / 1 و2862 )2863
یم نینچ یتسه یلوزن سوق و یلوزن سوق ةرابرد موس رتفد رد نینچمه وا دیوگ
:
ش لااب یوس یتسپ زا زاب میدمآ لّوا ز هدنز ناهج زک مید
،یولوم(
:1384 / 3 )463
مهم زا یکی هک تسا نیا تسا حرطم نیطولف و ینوطلافا ةفسلف رد هک یلئاسم نیرت
حور ینعی ریثک ،حور لاثم دحاو زا هنوگچ رد حور رگا رگید ترابع هب ؟دمآ دوجو هب دایز یاه
حور نآ زا هنوگچ دوب دحاو تلاوقعم ملاع ناسنا ام حاورا ینعی ریثک و ددعتم یاه
دیدپ اه
رد ؟دمآ یونعم یونثم رد .تسا مهم تاعوضوم زا یکی لاؤس نیا هب خساپ نیطولف یاهدائنا
دننامه یونعم یونثم رد یولوم .تسا مهم تاعوضوم زا یکی لاؤس نیا هب خساپ زین یم اهدائنا رد نیطولف هب و دش لیامتم سوسحم ناهج هب نوچ اما دوب دحاو حور هک دیوگ
تلاح هب درک دروخرب نادبا و ماسجا هنزور هب یتقو هک یصلاخ رون دننامه .دمآرد رثکتم
و اه
نامتخاس یمرب اه
یم هدید رثکتم تروص هب رهاظ رد دروخ نامتخاس نیا رگا اما ،دوش
ار اه
یم تدحو هب رون هرابود دینک بارخ دنورب نیب زا زین ام ماسجا و نادبا رگا نیاربانب .دیارگ
وص هب رون نآ دننامه هرابود ام حاورا یم رد دحاو تر
نیا رد مشش رتفد رد یولوم .دنیآ هراب
یم :دیوگ بارخ ردنا دوب هیاس یب رون باتفآ ینعم هـیاــس تروص تسه
امن یتشز ةیاـس ار هم رون دنامن یتشخ رب تشخ اجنآ هکنوچ دن
،یولوم(
:1384 / 6 4749 4750 و )
حیضوت رد لوا رتفد رد وا یم عوضوم نیا
نآ رد و ادتبا رد ام هک دیوگ س
نآ و ر فرط
میدوب دحاو و هزیکاپ و فاص دیشروخ رون دننام و میدوب رهوگ و رهوج کی همه اما ،
یتقو
صلاخ و دحاو تلاح زا ار رون هک میدش ینامتخاس لثم دمآ دوجو هب ام ماسجا ب
لاح ه ت
یم رد ترثک نامتخاس نیا رگا نیاربانب .دروآ
اه ب نیب زا ماسجا و نادبا و بود دنور
ام هرا م -ی
نامماسجا هب یتقو هک میتسه غارچ ددع هد دننامه ام .میسرب تدحو هب میناوت هاگن
یم دوش
یم هدید رثکتم :تسا دحاو نآ دوش هراظن نامرون هب رگا اما .میوش
تروـص هب دـشاب یـکی رـه ناکم رد دیآ رـضاح را غارــــچ هد ریغ
آ ن
یب یرآ یور شرون هب نوـچ یکی رــه روـن درــک ناوتـن قرـف یکش
یرشفب نوچ دوـش کی دنامن دص یرمشب یبآ دصو بیس دص وت رگ یب همه رهوج کی و میدوب طســبنم رس نآ میدب اپ یــب و رس
همه
باـتفآ نوچمه میدوــب رهگ کـی یب
وچمه یفاص و میدوب هرـگ بآ
هیاـس نآ ددـع دــش هرـس هرون نآ دما تروص هب نوچ گنک یاه
هر
نایم زا قرـــف دور اــت قینجنم زا دینک نارـــیو هرگنک ا
رف نی قی
،یولوم(
:1384 / 6 -689 678 )
رب ناینوطلافا و یلازغ ماما دننامه زین یولوم حور هک دوب هدیقع نیا
وگ ام سا یره ت
گرب عبنم نامه هب رتعیرس هچ ره تسا رتهب و تسا هدمآ تیهولوا یایرد زا هک .ددر
ا رد و
یم مراهچ رتفد :دیوگ
یاهب رد یبایب اــت مدن یب ار دوخ هرطق یا هدب نیه ق
ی هرط م
،یولوم(
:1384 / 4 )2619
حور ندشادج و نت گرم و یم وا اب تدحو و ادخ هب نتسویپ ار ندب زا
:دناد
ـچ ــــکرش هب یشاب ییغاـی وز هدـنز یتشــگن و یدرــمن نو
ُم تــ کلــ
وج تسا یو دوخ نآ یدش هدنز ودب نوچ
یک تـکرش نآ تسا ضحم تدحو
تسا ،یولوم(
:1384 / 4 -2621 )2620
سک ار ریپ و یلو ،خیش وا یم ی
د و هتسویپ ادخ هب و هدش یناف هک دناد ص یارا
تاف
اوخ وا ةتساوخ و تسادخ فرح خیش فرح ینعی وا فرح نیاربانب ،تسا هدش ییادخ ةتس
دننامه .دش دهاوخ دهاوخب هچره خیش سپ .تسین اهنآ نیب یتوافت چیه و تسادخ وادخ
دن
یم هچ ره هک یم دهاوخ
:دوش
تساعد ره نوچ هن خیش یاعد ناک
تسادخ تفگ وا تفگ و تسا یناف
دنک در نوچ ار شیوخ یاعد سـپ دنک دـک و لاوـس دوخ زا ادخ نوچ
،یولوم(
:1384 / 5 -2244 )2243
یم یسک ار ریپ و یلو ،خیش ،یفوص یولوم چ و هدش یناف ادخ رد هک دناد
ینم نو شت
ید ترابع هب .درادن دوخ زا چیه رگید تسا هدرم ب و تسا ناگدرم نوچمه وا رگ
اربان رگید نی
نامه ؛تسین بجاو وا رب تادابع ماجنا و تاکز تخادرپ دننام یعرش و مکح چیه هنوگ
هب هک
یم وا .تسین مزلا یعرش و یمکح چیه تیاعر روبق لها :دیوگ
تسروگ باحصا رب عرش تساینغا و ناگدـنز رهــب عرــش جک نا
تسا
ا هدرم تهج دــص زا نایفوص دنزگ رد یناف تسور کی ز ف
ش ینا دند
،یولوم(
:1384 / 6 و1538 )1536
یم ریپ و خیش ار دوخ نوچ یولوم خ اب تدحو رد ار دوخ نیاربانب تسناد
یم اد -
یم دنوادخ ةتساوخ ،ار دوخ ةتساوخ و تشاگنا نیا رد .تشادنپ
بقانم رد هراب فراعلا
مآ نی هد
:هک تسا هب ار راک نلاف ورب هک دومرف تراشا مداخ دمحم خیش هب انلاوم ترضح یزور امتا
م
ناب انلاوم ترضح ؛دشاب هتفگ للهااشنا ناشیا باوج رد دمحم خیش رگم !ناسرب رب گ
و دز ی
،یکلافا( ؟تسیک هدنیوگ سپ !هلبا یا هک :1362
)145
یم باتک نامه رد رگید ییاج رد یکلافا دیوگ
کلم دزن اهقف زا یتعامج یزور :هک -
یم دج هب سونایرث نیدلاءلاع هک دندرک عینشت تاضقلا رد نآ و تسادخ انلاوم هک دیوگ
.دندرک رضاح ار وا هداتسرف دنچ یرضحم .تسا رفک هکلب تسین زیاج یوبن تعیرش نوناق یم ادخ ار انلاوم هک یئوت :تفگ یضاق یم هکلب ،اّلک و اشاح :تفگ ؟یئوگ
انلاوم هک میوگ
یمن .تسا زاسادخ ادخ قیقحت هب یناوخ ادخ دیلقت زا ارم وا .... ؟تخاس هنوگچ ارم هک ینیب
یناد و دیناسر ما
"
ُهَبَر َفرَع دَقَف ُهَسفَن َفرَع نَم
"
یئادخ یسک ناج رد ات و دش نم تقو دقن
ءلاع .نتخانش دناوتن ار ادخ دشابن و یضاق یارجام نوچ سونایرث نیدلا
ترضح هب ار اهقف
ادخ رگا !وت رب یاو هک یضاق هب نتفگ یتسیاب هک تفگ هدومرف مسبت تشاد هضرع انلاوم ،یکلافا( یوشن :1362
یلا274 )276
و یلازغ یدوجو تدحو و یبرع نبا یدوهش تدحو هدیقع نیب مهم توافت نیمود یولوم و یلازغ ماما دوجو تدحو نیب هک یرگید مهم قارتفا و توافت دحو اب یولوم
دوهش ت
نبا هشیپ نتخومآ رد دراد دوجو یبرع تسا دقتعم یلازغ ماما .تسا نونف و اه
اب هک م و هبقار
یم تضایر هشیپ رد یتح ناوت
داتسا زین اهنآ رد و دروآ تسد هب رحبت زین اه ما .دش
نبا ا -
یم و تسا فلاخم هدیقع نیا اب تدش هب یبرع طقف تضایر و هبقارم اب هک دیوگ
یم وت رد نا
یم تداعس یایمیک رد یلازغ ماما .درک تفرعم و شناد بسک ینید مولع دروم یون
:دس
فاص هک یسک هک دوب اور و ... دوش یفاص لد هک تسا نآ یارب تدهاجم و تضایر ی
رت و
یوق ملع ةمه دشاب رت هشیپ یاه
ا ،نآ زا یا هراپ ای نآ زا رتشیب ای ،نارو نتشیوخ ز
دسانشب
،یلازغ(
:1389 و36
.)39
هشیپ بسک زین یولوم یم تبسن یحو هب ار نونف و اه
ر اهنآ رد رحبت و دهد مزاین ا
هب دن
یم یحو یم مراهچ رتفد رد وا .دناد
:دیوگ
یب یوس ار سح و لقع تسایبنا یــحو بـط و موجن نیا ساجک هر وس
ت
ف یاریذپ زــج تسین جارختسا لقـع یوزج لقع ن جاــــتحم و نــ
تسی
بحاـــــــص کیل درـخ نیا تسا مهف و میلعت لباق شیملعت یحو
دهد
ر نآ لــــقع کــیل وا لوا دوب یحو زا نیقی اه تفرح هلمج ــف ا
دوزـــ
،یولوم(
:1384 / 4 -1297 )1294
د حور هارمه هک تسا یلقع نامه یوزج لقع یولوم رظن زا هدمآ دورف ام نت ر
تسا و
ن لماش تسا تلاوقعم ملاع رد هک ار لماک و صقن نودب لقع ینعی یلک لقع نوچ یم
وش د
یمن نمزاین نیاربانب .دنک جارختسا ار قیاقح دوخ و دنکب حیحص تواضق دناوت یحو د
ا .تس
نبا اما هشیپ رد رحبت یبرع یغ ار هبقارم و تضایر قیرط زا نونف و اه
م نکممر ی
دناد وا .
یم لماک مان اب ار ریپ و خیش هک لماک زین ار ملاسا یمارگ ربمغیپ و دناوخ
یم اد یم دن ون :دسی
یمن مزلا ار لماک ،دشاب هتشاد یشیپ و مدقت هبترم ره و زیچ ره رد هک دیآ
ب ظن هکل نادرم ر
هدیدپ رد اما ،تساجنآ رد ناشبلطم و تسا للهاب ملع ةبتر رد مدقت هب پ و اه
شی مآ یاهد
نبا( تسین یقلعت روما نادب ار نانآ رطاخ ،ییایند ،یبرع
:1387 نبا .)39
ع هکنآ یارب یبر
صوصف زا لحم ود رد دنک تباث ار دوخ یاعدا یپ یگدنز رد ارجام ود هب مکحلا
ا ربما ملاس
یم هراشا یلخ رظن رگید و امرخ ناتخرد نداد حیقلت ای نشگ هرابرد لوا .دنک
مود ةف ةرابرد
ارسا لاس نامه رد ملاسا یمارگ ربمایپ ارهاظ .ردب گنج ی م هب دورو لوا یاه
،هنید و یتق
یم امرخ ناتخرد حیقلت لاح رد ار نازرواشک یم هدوهیب ار لمع نآ دنیب
.دناد نیاربانب
لخن حیقلت زا هنیدم مدرم زا یهورگ یم زیهرپ اه
ناتخرد نوچ و دننک مک ناش
م یم لوصح -
و هدمآ ربمایپ شیپ دهد یم هلگ
یم باوج ربمایپ و دننک ملعا متنا هک دنهد
ب روما ه د و مکاین
م و دیراد رحبت ناتدوخ یویند مولع رد امش ینعی .مکنید روما هب ملعا انا رد ن
ا نید روم ی
اب توافتم هک تسا ردب گنج ناریسا ةرابرد مود ةفیلخ رظن رگید عوضوم .امش ن
یپ رظ ربما
هدوب هباحص زا یضعب و ملاسا نیا اب .تسا
یم دییات یحو ار رظن نیا همه دنک
نبا(
ع ،یبر
:1387 و39
نبا( و )391 ،یبرع :1386 .)221
نبا سپ یمن تضایر و هبقارم اب خیش و لماک هک تسا رواب نیا رب یبرع دناوت
داتسا و
درگاش و هبرجت هب زاین روما نیا رد صصخت اریز .دوش یویند روما رد صصختم ب
د ندو ر
.دراد داتسا شیپ نبا اب زین یرجه مراهچ نرق روهشم کشزپ ،یزار یایرکز دمحم رظن دراد تقفاوم یبرع
زا ،یزار متاحوبا اب وا هرظانم هک یزار یایرکز .تسا فلاخم یولوم و یلازغ ماما رظن اب و هتشون یزار متاحوبا اب یزار یایرکز دمحم ةرظانم باتک رد ،هعیش ینید یاملع ناگرزب هتشادن یکشزپ شناد ناماما و همئا هک تسا رواب نیا رب تسا هدش طبض یزار متاحوبا و دنا
یم متاحوبا هب باطخ باتک نآ رد یزار یایرکز دمحم .تسین یحو زا لصاح شناد نیا -
:دیوگ
« هدرک ییامنهار و تللاد ناماما اجک و یک هک دیهد ربخ ام هب نیب هنوگچ هک دنا
توافت مومس و اهاذغ همئا و ناماما زا ؟دنا هداد ربخ ام هب اهوراد درکراک زا اجک ؟میراذگب
تسد رد سونیلاج و طارقب زا هک ات ود یکی هن قرو نارازه دننامه دیهدب ناشن قرو کی تسا » یمن متاحوبا هطبار نیا رد و دهد هئارا یزار یایرکز هب دنس هحفص کی یتح دناوت
،یزار(
:1377 و532
نیا زا .)533 یم زین یرگید ةجیتن هرظانم
رد هکنیا نآ و تفرگ ناوت
کی یتح همئا و ناماما زا تسا ناماما و همئا زا دعب ههد دنچ هک یرجه مراهچ نرق لیاوا باتک و هتشادن دوجو بط دروم رد هحفص هتخاس تسا دوجوم هزورما هک یملاسا بط یاه
زا هکنانچمه متاحوبا اریز ،تسا یدعب نورق ةتخادرپ و و هاگآ ملاع تسادیپ شباتک
یم لیلد یزار یایرکز دمحم لباقم رد ار نآ تشاد دوجو هحفص نیا رگا و دوب یدنمشناد -
و مولع هب هک یقایتشا اب دوخ یزار یایرکز دمحم تشاد دوجو هحفص نیا رگا هتبلا .دروآ یم ادیپ ار نآ تشاد یکشزپ یم و درک
.دناوخ
دوجو تدحو و یونثم ةمتاخ وم م نایاپ هب دوجو تدحو عوضوم اب ار یونعم یونثم ینایاپ تایبا یول ی
روآ د وا .د ر
یم یونثم ةمتاخ رد و مشش رتفد نایاپ نایاپ هب وگتفگ مه و رمع مه هک دیوگ
هدیسر تسا
اجنآ رد و ددرگرب شدوخ ناهج هب و دبای ییاهر ندب زا ناج هک تسا نآ تقو و لاوج
ن
خ من و هرطق تلاح زا .دهد ناهج نیا هک ییایرد ،ددنویپب ایرد هب و دوش جرا
بوطر من و ت
ح نیا زا دیاب اذل ،تسا شوخلد و داش نیاربانب و تسا هتفرگ نآ زا ار دوخ ق تلا
ن و هرط م
.درک زیهرپ ندش کشخ زا و درک ادیپ اقب ات تسویپ ایرد هب و دش نوریب ندوب ار نیا دیاب
ه ر ا
رط نآ زا ناج اریز دیسرپ ناج زا یم ار هار و تسا هدمآ ف
.دسانش
تقو دمآــک هدژــم مه رـــمع و دـــیسر رــخآ وگـــتفگ ـــک
و نت ز مهرا
رد من نــیز مرذــگب یمه نلاوــج مــنک ناج ناهــج رد مــیآ
رد
یمــی من یمی زا شوخ و تسا هدنز من ز ملاع نیا هکنآز ناز تفای
خ ا بو شَگ تس
ــب مــی ناهــج رد دوب هدنز من و کاخ رد ناـــج هکنوچ ت نیب
نوچ ا ش دو
ناد هرــطق وــچ من من تس هزاورد وچ و تـسا رهش وچ می یب و
هزادنا مــی
هــک ناناــج می رد آردنا ،تسا ناج وـچمه واک یمــن نیز ات
ــی یباــ
اقــــب ک بلط ناـــج هار ز سپ فرط نیا تسا ناج رــحب زا من هکنوچ نیا ن
فرـش خ ردــنا نتــسج تسا هدوــــــب واک درـــب اجــنآ ارت ات می کا
وهـیب هد
تسا
یوس ناـــج رحــب جوم درب ناتــسکاـخ هب یکاـــخ ره وزــج اــج
ب ناـن در
یــم ماـک یـب و بـل یب بلط ار ناناـــج لصو نک ناج ز سپ گ
ن وــ بر ما
مــب ناـــج ناهــج رد ناهــج یناـــف نیا سبـح زا یــهر ات یناـ
ج ادواــ ن
یاــیرد یوــــش ات ناــــج رحــب ردــــنا زیر ار ناج بآ ب
ـح یـ ک و دـ نار
،یولوم(
:1384 / 6 34062 3450-
)
هجیتن یریگ
ع ار یبرع نبا هک یمومع و یخیرات رواب فلاخرب هکداد ناشن یسررب نیا و فرا
تدح
یم یدوجو نوطلافا و یلازغ ماما ،یولوم نیا هکلب تسین یدوجو تدحو وا دناد
سه نای دنت
هشیدنا هک داد ناشن یسررب نیا نینچمه .دنتسه یدوجو تدحو هک اه
ا و یولوم ی مام
نیا اب .تسا ناسکی ناینوطلافا اب دوجو تدحو اب هطبار رد یلازغ رب نیا همه
ت یسر یقیبط
هشیدنا ةمه یمن لماش ار ناینوطلافا و یلازغ ماما ،یولوم یاه
یسررب و دوش و
علاطم تا
هنیمز ریاس رد رتشیب .تسا یرورض اه
عبانم - نبا ییحم ربکا خیش ،یبرع ( ،نیدلا
دمحم ،مکحلا صوصف ةمجرت و نتم ،)1387 ،یوجاوخ
.یلوم تاراشتنا :نارهت - نبا ( ،یلع نبا دمحم ،یبرع صوصف ،)1386
دحوم دمص و دحوم یلعدمحم ،مکحلا :نارهت ،
.مود پاچ ،همانراک رشن - نوطلافا ( ،1
حم ،نودیاف ةلاسر ،لوا دلج ،نوطلافا راثآ لماک ةرود ،)1380 فطل نسحدم
ی
،ینایواک اضر و .موس پاچ ،یمزراوخ تاراشتنا :نارهت
- نوطلافا ( ،2
،سدایبیکلا هلاسر ،مود دلج ،نوطلافا راثآ لماک ةرود ،)1380 نسحدمحم
.موس پاچ ،یمزراوخ تاراشتنا :نارهت ،یفطل - نوطلافا ( ،3
،سولوتارک ةلاسر ،مود دلج ،نوطلافا راثآ لماک ةرود ،)1380 م
نسحدمح
راوخ تاراشتنا :نارهت ،یفطل .موس پاچ ،یمز
– 6 یکلافلاا سمش ،یفراعلا ( ،دمحا نیدلا
بقانم ،)1362 شوک هب ،نیفراعلا
نیسحت ش
.مود پاچ ،باتک یایند رشن :نارهت ،یجیزای - ( ،للهارصن ،یداوجروپ شن زکرم :نارهت ،نیطولف ةفسلف هب یدمآرد ،)1378
،یهاگشناد ر
.موس پاچ
(متاحوبا ،یزار– مجرت ،یزار متاحوبا اب یزار یایرکز دمحم ةرظانم ،)1377
یلعدیس ة -
.یوسوم ظعاو ربکا - ( ،دمحم ،یلازغ هت ،یهاشمرخ نیدلاءاهب ةمدقم اب ،تداعس یایمیک ،)1389
:نار
.هاگن تاراشتنا ( ،نیطولف –
،لوا دائنا زا لوا ةلاسر ،لوا دلج ،نیطولف راثآ ةرود ،)1389 ةمجرت
.یمزراوخ تاراشتنا :نارهت ،یفطل نسحدمحم - للاج ،یخلب دمحم ( ،نیدلا
قم اب ،نوسلکین دلونیر ،یونعم یونثم ،)1384 ةمد
للاجریم .راسلگ رشن ،نارهت ،یزازک نیدلا
