نیزه یگزتس ىاراکوّ ٍ
یقٍدص ديْض یکضشپ مَلػ ُاگطًاد یطٍّضپ یولػ ِلجه دشی
:تفایرد خیرات 30
/ 7 / 1398
ٍ تسيب ُرٍد نتطّ
ُراوض ، راْچ ، زيت 1399 خیرات
:شزیذپ 21 / 2 / 1399
:ِحفص ُراوض
د رب رثوم لماوع یسررب و
ز یتفایرد
، شور هنیهب یاه
شهاک و یزاس
رد رامیب زود یفارگوموت
ینادند یاه (CBCT)
یشٍؼف ٓؾفا ذشپ شغكا یّف ،1
*
شفٛى٘ اشٞص ،2
ٖبیـ٘اد ِٟٝا ،3 3
ِلاقه یرٍزه
ِهدقه : یعٚشخٔ ٓیث یفاشٌٛٔٛت ؽٚس صا ٜدبفتػا
(cone beam computed tomography)
ت سد َبض سد صٚس ٝث صٚس ٖاذ٘د یسادشثشیٛل
بث ٝؼیبمٔ سد یشتٕو سبیؼث صٚد ؽٚس ٗیا ٝزشٌا تػا ؾیاضفا یػ
یت
ٗىػا صٚد یِٚ دساد یِٕٛقٔ یبٞ
ٚ هیٔاسٛ٘بپ ٝث تجؼ٘ یشتـیث
یشپ
ٝث َبىیپا یٔ ُمتٙٔ سبٕیث
سد سبٕیث صٚد شث شثٛٔ ُٔاٛف یػسشث ٝقِبغٔ ٗیا صا فذٞ ٝدیت٘ سد ذٙو ذ٘د یبٞCBCT
ؽٚس ٚ ی٘ا یبٞ
ٝٙیٟث یٔ سبٕیث صٚد ؾٞبو ٚ یصبػ .ذؿبث
ّٕٝخ صا یفّتخٔ ُٔاٛف یثشػ هٙیف ٚ ذٙث ذیئٚشیت صا ٜدبفتػا
،
ٖاذیٔ ٜصاذ٘ا ،
ٜبٍتػد ؿٛ٘
،
یبٞشتٔاسبپ شیٛلت
یسادشث ُثٔ
ةٛیت ٖبیشخ ٚ طبتِٚ
ؾثبت ، ؼِبپ بی ةٚبٙتٔ
،ی ؿٛ٘
، شتّیف ُىؿ ٚ ساذمٔ
، ؾخشز 360 یئضخ بی ٝخسد ٚ
ٖبٔص
ٗىػا سد سبٕیث یثزخ صٚد یٚس شث .ذ٘شثٛٔ ی٘اذ٘د یبٞCBCT
،ُٔاٛف ٗیا ٗیث صا ( ذٙثذیئٚشیت صا ٜدبفتػا
42 هٙیف ٚ )ؾٞبو %
( یثشػ 61 هزٛو ٚ )ؾٞبو %
ٖاذیٔ ٗیشت بت ؾٞبو( ٗىٕٔ
90
%
ٝث یٞدٛتشپ ،) یؼِبپ تسٛك
ؾخشز ٝیٚاص ٚ سبٕیث ٗتؼـ٘ ُیبٔ ، 180
یبخ ٝث ٝخسد 360
صا ؾیث( ٝخسد 50
ُثبل ؾٞبو تخٛٔ )ؾٞبو %
ْاذ٘ا صٚد صا یٟخٛت سبٕیث شثٛٔ صٚد ضی٘ ٚ بٞ
یٔ
دٛؿ .
ٓٞ
ٗیٙز ذیبث
سبوٛتشپ دشف ،سبٕیث ظیاشؿ ٝث ٝخٛت بث ٚ دٛـ٘ شیٛلت تیفیو ؾٞبو تخٛٔ ،سبٕیث صٚد ؾٞبو تٟخ ٜذؿ ْبد٘ا تبٔاذلا تؿاد شؾ٘ سد سد یتفبیسد صٚد ؾٞبو یبٞشتٔاسبپ ةبخت٘ا و ؼفض بث اسCBCT
ذٞد ْبد٘ا شیٛلت تیفی .
ُصاٍ
:یديلک یاّ
ٝٙیٟث ،سبٕیث صٚد ،ی٘اذ٘دCBCT
یٞدٛتشپ ،صٚد یصبػ
:عاجرا
یّف ذشپ ،ٓؾفا یشٍؼف
ِٟٝا ٖبیـ٘اد ،اشٞص شفٛى٘ ،شغكا .
َه لهاَػ یسرزب شٍر ،یتفایرد سٍد زب زث
ٌِيْب یاّ
ساس رد راويب سٍد صّاک ٍ ی
یفازگَهَت یًادًد یاّ
(CBCT) .
ّٕف ّٝدٔ
ىؿضپ ّْٛف ٜبٍـ٘اد یـٞٚظپ ی یلٚذك ذیٟؿ ی
دضی 1399 ؛ 28 ( 4 :) 32 - 2521 .
1 - ،یرتکد یًجشواد یکشسپ مًلع ٌبگشواد ،یکشسپ ٌدکشواد ،تعىص زا یشبو یبهیربمیب تبقیقحت سکرم
یوبمرد یتشادهب تبمدخ ي
،دسی یقيدص دیهش
،دسی ناریا .
2 - ،ربیدبتسا سیف ٌيرگ یکشسپ مًلع ٌبگشواد ،یکشسپ ٌدکشواد ،یکشسپ کی یوبمرد یتشادهب تبمدخ ي
،دسی یقيدص دیهش
،دسی ناریا .
3 - ،یشًلًیدار سبىشربک یکشسپ مًلع ٌبگشواد ،یکشسپاریپ ٌدکشواد ،یشًلًیدار یشًلًىکت ٌيرگ
یوبمرد یتشادهب تبمدخ ي ،دسی یقيدص دیهش
،دسی ناریا .
(*
؛)لًئسم ٌدىسیًو :هفلت
04112153144 یکیويرتکلا تسپ ،
، : یتسپ دک 9415113144
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
ُاگطًاد زتخد ىایَجطًاد رد یقاچ عَيض ىازیا یاّ
…
دشی یقٍدص ديْض یًاهرد ـ یتضادْب تاهدخ ٍ یکضشپ مَلػ ُاگطًاد ِلجه ٍ تسيب ُرٍد
نتطّ
ُراوض ، راْچ ، زيت 1399
2522
ِهدقه
ٜصٚشٔا سد شیٛلت یسادشث
ٖاذ٘د یاشث قیخـت
ٚ
ٖبٔسد
تلاىـٔ
یىیٙیّو
ٝو
ٝث
ٜشفض
ٖبٞد
ٚ تفبث یبٞ
فاشعا آ
ٖ
طٛثشٔ
تػا صا یطِٛٛٙىت
ٝقؿا غىیا
ٜدبفتػا یٔ
دٛؿ . بث
ٝخٛت
ٝث تفشـیپ صٚس
ٖٚضفا طِٛٛٙىت
،ی ؽٚس بٞ
ی یدذقتٔ
سد
شیٛلت یسادشث
ٖاذ٘د بث
ٝقؿا غىیا دٛخٚ
ذ٘ساد
ٝو سد
ٖآ بٞ
صا
ساضثا یبٞ
یفّتخٔ
یاشث
ٝث تػد
ٖدسٚآ
ٗیشتٟث شیٛلت
ٜدبفتػا
یٔ
دٛؿ . سبث ٗیِٚا یاشث ؽٚس
سد یذقث ٚد یسادشثشیٛلت یبٞ
َبػ 1896 ٚ تفشٌ ساشل ٜدبفتػا دسٛٔ
آ صا غپ
ًبجیشمت ٖ ٝث
ٖشل هی ٖاضیٔ
یذقث ٚد یسادشثشیٛلت صا
ٝث ٜاشٕٞ
شیٛلت یسادشث
یشتِٔٛبفػ
، سبتخبػ طبجتسا یثبیصسا ٝٙیٔص سد ی٘اذ٘د یبٞ
،
ىػا سبتخبػ
ّ
ٔبٕت سد ْش٘ تفبث یػسشث ٚ هف ٚ تسٛك یت ی
سبٕیث یؼ٘دٛتسا تیشیذٔ ُضاشٔ
ذؿ ٜدبفتػا (
2 , 1 ) هیٙىت یبٞ
ٚ هیٔاسٛ٘بپ یسادشثشیٛلت یفشقٔ بث ٖاذ٘د یسادشثشیٛلت ـغمٔ
تفشـیپ یسبٍ٘
ُثبل یٟخٛت ذٙتؿاد ( 1 ) بٔا
ٝث
ٙیا ُیِد
ٝى
یٔٛتب٘آ هف
ٚ تسٛك سبتخبػ
ٝػ یذقث
ٜذیسیپ یا دساد ٚ
شیٛلت یسادشث تیدٚذطٔ یاساد یذقث ٚد صا یدبیص یبٞ
ّٕٝخ
يسضث ییبٕ٘
ػ ،جبخٛفا ، شپٛ
سبتخبػ ٖذؿ صٛپٕیا
ٖبٞد یبٞ
، ْذف
سبتخبػ ؾیبٕ٘
ةربو شیٚبلت ؾیبٕ٘ بی بٞ
ٚ یٌذؿ ٜبتٛو
یٔ
ذؿبث ، شیٛلت یسادشث یبٞ
یتٙػ یاشث
ٖبـ٘
ٖداد
ُطٔ
تلاىـٔ
یىیٙیّو سبٕیث
تیبفو یٕ٘
ذٙٙو ( 3 ).
ٓٞ
ٗیٙز
صا ٜدبفتػا یػ
ت ی
ٗىػا
َٕٛقٔ یبٞ
ٝث یىؿضپ٘اذ٘د سد تّف
صٚد
ٚ
ٝٙیضٞ
سد یساٛؿد ٚ ٗییبپ ٗؿِٛٚصس ،ی٘لاٛع ٗىػا ٖبٔص ،لابث .تػا تیدٚذطٔ یاساد شیؼفت یطِٛٛٙىت
یبٞ
ذیذخ صا
ّٕٝخ
یػ یعٚشخٔ ٛتشپ بث یت كفٛٔ
ٜذؿ ذ٘ا بت صا یـخث
ٗیا لاىـٔ
ت
اس ـفس ذٙٙو ( 4 ).
اذتثا سد شٙىػا یبٞ
CBCT (Cone Beam
Computed Tomography)
ٝٙیٔص سد ٜدبفتػا صا ؾیپ
سد یىؿضپ٘اذ٘د آ
یفاشٌٛیظ٘
دسٛٔ
ٜدبفتػا
ٔ ساشل ی ذٙتفشٌ
بمتسا .
شٙىػا یبٞ
دشثسبو یاشث CBCT
ٝٞد سد ی٘اذ٘د یبٞ
1990 آ صبغ
بث ٚ ذؿ یفشقٔ
ٖآ ییب٘اٛت ، یث یبٞ
ٝمثبػ یسادشثشیٛلت یاشث یا
ٚ قیخـت سد اس یسادشثشیٛلت ؾم٘ ٝو ذؿ دبدیا ی٘بلٛف هف داد ؾیاضفا تذؿ ٝث ٖبٔسد (
6 , 5 ).
ٝػ یسادشثشیٛلت یطِٛٛٙىت
توشؿ عبػا شث یعٚشخٔ ٝقؿا بث یذقث
ْب٘ ٜذ٘صبػ یبٞ
یبٞ
ّٕٝخ صا یفّتخٔ
(Cone Beam Computed Tomography)
ٚ CBCT (Digital Volumetric Tomography) DVT
دساد
( 7 ) . ثCBCT
ٝ فبخ سٛع دساٛٔ سد
یؼ٘دٛتسا ، تّٙپٕیا ، یػسشث
سبتخبػ
(Temporomandibular Joint) TMJ
، بٔٚشت یػسشث ،
ٖبـ٘
ض٘طٛتبپ یٌدشتؼٌ ٖداد
ٚ َبیؿبفٛیضٌبٔ یبٞ
...
دسٛٔ
یٔ ساشل ٜدبفتػا دشیٌ
( 8 ).
ٝیضدت
ٚ
ُیّطت
ٜداد بٞ
ٖبـ٘
یٔ
ذٞد
ٝو سد
ٗیث ىؿضپ٘اذ٘د
،فّتخٔ ٖب
OPG (Orthopantomogram)
شتـیث ظػٛت
ٖبىؿضپ٘اذ٘د یٕٔٛف
ٝث
ٖاضیٔ
( 31
% )
ٚ
هؿضپ٘اذ٘د ضتٚشپ
ٖاضیٔ ٝث (
30
% ) تػاٛخسد
ٜداد یٔ
،دٛؿ سد
یِبض
ٝو ظػٛتCBCT
ٖبىؿضپ٘اذ٘د یٕٔٛف
ٖاضیٔ ٝث ( 25
% )
ٚ
غپ ا ص ظػٛت ٖآ تسٛك ٚ هف ٖبضاشخ
(OMFS) (Oral and
Maxillofacial Surgeon)
ٖاضیٔ ٝث 23
% ٜداد تػاٛخسد
یٔ
دٛؿ .
ٜدبفتػا صا
ٝٙیٔص سد تّغا OPG
ٝٔب٘شث یضیس
ٖاذ٘د
یفٛٙلٔ
بی یئضخ
fixed dental prostheses)
) ( )FDP
ٝث ٖاضیٔ
59
%
،تػا یِبض سد
ٝو صا
ٝٙیٔص سد شتـیث CBCT
یضاشع
بو
ٝث تؿ
ٖاضیٔ
61
% ٜدبفتػا یٔ
ٛؿ د ( 9 ).
ٝدیت٘ سد
ٝخٛت بث
ٝث صا ٜدبفتػا
ٝٙیٔص سد CBCT
فّتخٔ یبٞ
ی٘اذ٘د یسادشثشیٛلت
د ٚ
ٚ
ًبتجؼ٘ ص یلابث
آ ؾٞبو ،ٖ
صٚد تیٕٞا صا سبٕیث یثزخ
.تػا سادسٛخشث ییاضؼث سد
یع
ٛتشپ یٞد بث
ٝقؿا سد x
ٗیض
ذٙیاشف تفبثCBCT
یبٞ
یفّتخٔ
صا
ّٕٝخ دذغ
،ذیتٚسبپ ذیئٚشیت
ٚ
ٓـز
ٚ
ٖبتؼپ تطت ؾثبت بث
ٛتشپ یبٞ
شتىػا ساشل یٔ
ذ٘شیٌ
ٝو بث
ٝخٛت
ٝث
ّٝكبف
ٖآ بٞ
صا
ٖاذیٔ
یّكا
ٚ تٚبفتٔ تیػبؼض
ٖآ بٞ
تجؼ٘
ٝث
ٚ ٝقؿا شتٔاسبپ یبٞ
تٚبفتٔ
یٞدٛتشپ
ٖاضیٔ ، صٚد
سد یتفبیسد
ٗیا تفبث تٚبفتٔ بٞ
.تػا عبػاشث
ٗیٕتفٞ
ؽساضٌ
سبثآ یِّّٕا ٗیث ٝتیٕو یىیطِٛٛیث
یبٞٛتشپ
ٖاضی٘ٛی (
Biological
Effects of Ionizing Radiation report
) (
BEIR VII
)
ٗیٕخت
ٜدص یٔ
دٛؿ
ٝو
ًبجیشمت صا شٞ
1000
،شف٘
1 شف٘
صا كیشع ساشل
ٗتفشٌ
سد مشقٔ
10 یّیٔ
ٝقؿا تسٛیػ
ٝث
ٖبعشػ لاتجٔ
یٔ
دٛؿ . ( 10 , 2 )
ٝدیت٘ سد ٝث ٝخٛت بث
صا یشیٌّٛخ تسٚشض
ؾم٘ ٚ ٝقٔبخ ظػٛت یسٚشض شیغ یشیٌٛتشپ ؾیاضفا سدCBCT
صٚد یقٕدت تفبث ٗیا یشیٌٛتشپ طبجتسا یػسشث ، صٚشث بث بٞ
ٖبعشػ
ٝث ٖبودٛو سد فٛلخ تػا تیٕٞا ضئبض
. ٖاسبٕیث سد
آ صٚشث َبٕتضا َبػدشخ تیػ
ٛتشپ صا یؿب٘ یبٞ
سبیؼث شتـیث
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i4.3764 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
ىاراکوّ ٍ یزگسػ نظػا
ث اشیص تػا تفب
یبٞ
ٖآ بٞ
ٖلابؼٌسضث بث ٝؼیبمٔ سد ٝقؿا ٝث تجؼ٘
دساد یشتـیث تیػبؼض تػا ٗىٕٔ ٚ ذ٘ساد یشتـیث شٕف َٛع ،
ٝث هزٛو ٝثخ بث تػبٙتٔ ٜبٍتػد ظیاشؿ ٖذـ٘ ٓیؾٙت تّف
ٖآ بٞ
، صٚد
ٝث .ذٙٙو تفبیسد یشتـیث سد ییٛتشپ شغخ یّو سٛع
شیص ٖبودٛو 10
ػا ِٝبػ یػ دشف هی شثاشث ٝػ ،َبػ ت
( 11 ).
سد
ٝدیت٘
سبٕیث یتفبیسد صٚد ٖاضیٔ ؾٞبو یٍٍ٘ٛز یػسشث
ٖا ٚ
ُٔاٛف ٜذٙٞد ؾٞبو صٚد
سد تیٕٞا ضثبض یىؿضپ٘اذ٘د CBCT
قٛف
ٜدبقِا یا ِٝبمٔ ٗیا سد ٚ ٜدٛث تػا ٜذؿ یقػ
بت
ٔاٛف
ُ شثٛٔ
شث صٚد سبٕیث ٚ ؽٚس ؾٞبو یبٞ
صٚد سد
CBCT
ٖبىٔا ذض سد
دسٛٔ
یػسشث ٚ شل یثبیصسا ا
ذ٘شیٌ س . ٝو بد٘آ صا فّتخٔ ُٔاٛف
ی صا
ّٕٝخ یثشػ هٙیف ٚ ذٙث ذیئٚشیت صا ٜدبفتػا ،
ذید ٖاذیٔ
(Field
of View)
،
ٜبٍتػد ؿٛ٘
، شتٔاسبپ شیٛلت یبٞ
یسادشث (
kVp,mAS
) ،
ؾثبت بی ةٚبٙتٔ
ؼِبپ ی
، ؿٛ٘
، شتّیف ُىؿ ٚ ساذمٔ
، ؾخشز 360
یئضخ بی ٝخسد ،
ٗىػا ٖبٔص یٚس شث .... ٚ
صٚد سد سبٕیث یثزخ
ُیلفتث ُیر سد ذ٘شثٛٔ ی٘اذ٘د یبٞCBCT
یبٞشتٔاسبپ ؾم٘ سد
سبٕیث صٚد ٖاضیٔ سد قٛف ٝتخادشپ
یٔ
دٛؿ .
ٍCBCT یس یت يکسا یلَوؼه
سد
َبػ یبٞ
ٝتؿزٌ
،
ٝث CBCT
سٛع
ٜدشتؼٌ
یا سد
لت یسادشثشیٛ
یىؿضپ٘اذ٘د تػا ٝتفشٌ ساشل ٜدبفتػا دسٛٔ
ٝث ٝو
تٕیل صٚد ٚ هیٔاسٛ٘بپ یسادشثشیٛلت ٝث تجؼ٘ شتلابث
OPG
ٚ دساد یشتٟث دشىّٕف
ًبػبػا شیبػ ٗیضٍیبخ ؽٚس
بٞ
یاشث
ٗیذٙز سبو یلیخـت سد
یىؿضپ٘اذ٘د
ٜذؿ تػا ( 12 ) . دٛخٚ بث
ٝىٙیا ظػٛت ٜذؿ ذیِٛت شیٚبلت
CBCT
ٝثبـٔ سبیؼث شیٚبلت
ظػٛت ٜذؿ ذیِٛت یٔ یىؿضپ سد ٜدبفتػا دسٛٔ CT
ذؿبث ُىؿ .
1 یسادشثشیٛلت ٓتؼیػ هی دشىّٕف ٜٛط٘
ث اس CBCT
ٝ تسٛك
یٔ ؾیبٕ٘ هیتبٕؿ .ذٞد
بٔا تٚبفت CBCT
بث یدبیص یبٞ
CT
ٝث دساد یطِٛٛٙىت سد َبثٔ ٖاٛٙف خشثCBCT
فلا ٝقؿا ٝوCT
ٝث تسٛك
ٛتشپ ی٘ضثدبث یٔ
ذؿبث
، صا
ٝقؿا غىیا یعٚشخٔ
بی
یٔشٞ
یاشث شیٛلت یسادشث صا
ٝیضب٘
دسٛٔ
شؾ٘
ٜدبفتػا یٔ
دٛؿ
ٝو
یاساد
ْش٘
ساضفا
ٜذیسیپ یا یاشث دبدیا شیٚبلت
ٝػ یذقث .تػا
سد شیٛلت یصبػصبث ٓتیسٍِٛا
ٝثCT
تسٛك
BackProjection
بی ٚ
Iterative
تػا د یِبض س
ٝو ٜدبفتػا دسٛٔ ٓتیسٍِٛا سد
CBCT
شیٛلت یصبػصبث یاشث
FDK (Feldkamp, Davis and Kress)
یٔ
ذؿبث . ث دساٛٔ ٗیا
ٝ ُىؿ سد یثٛخ 2
ٜذؿ ٝتؿازٌ ؾیبٕ٘ ٝث
تػا ( 5 ).
سد سٛتىتدCBCT
ؿٛ٘ صا بٞ
Flat Panel
ذٙتؼٞ
سد بٔا
یػ یت
ٗىػا یِٕٛقٔ یبٞ
ٜدبفتػا یسٛتىتد یبٞ ٝیاسآ صا
یٔ
دٛؿ ( 13 , 5 ) . سد ٚصبث هی یٚس ٝقؿا ةٛیت ٚ سٛتىتدCBCT
ٝتفشٌ ساشل یٔ سبٕیث شػ سٚد ٝث ٓٞبث ٚدشٞ ٚ ذ٘ا
ذٙخشز ٚ ٝقؿا
شؾ٘ دسٛٔ ٝیضب٘ ٝث ةٛیت صا یعٚشخٔ
(
region of interest
) ( )ROI
ٜذیثبت یٔ
دٛؿ
ٚ ضوشٔ َٛض یشت٘بٌ
یٔ ٖاسٚدROI
.ذٙو یشت٘بٌ
فلاخ شث ٗىػاCT
یث شػ َٛض سبث هی ظمف ٝیٚاص بث سبٕ
180 بت
360 یٔ ٖاسٚد ٝخسد ذٙو
ؾٞبو ثفبث ٝو صٚد
ٖاضیٔ ٝث 6 بت 15
ٝث تجؼ٘ شثاشث ٗىػاCT
یٔ
دٛؿ ذك ذٙز دٛخ ٖاسٚد یپ سد ٚ
یٔ ٝیٟت یذقث ٚد شیٛلت ث ٝو ذٙو
ٝ شیٚبلت ٗیا ّٝیػٚ
، ٓدض ٝیبپ
ٝجػبطٔ شیٛلت یٔ
دٛؿ ( 14 ).
صا یدبیص یبیاضٔ یاساد CBCT
:ّٕٝخ
ٜصاذ٘ا ،شیزپ ٓیؾٙت FOV
تجؼ٘ شتٕو ٝقؿا ،كیلد یشیٌ
ٝث تػا شتـیث تفشػ ٚ CT
( 15 ) . ٝىٙیا دٛخٚ بث سد CBCT
بث ٝؼیبمٔ
صٚد CT
ًبتجؼ٘
صا ؾیث بٔا دساد یشتٕو 10
شثاشث
یفاشٌٛیداس دساد ٝقؿا ی٘بٞد جسبخ ٚ ُخاد یبٞ
( 11 ) . َبػ سد
2017
Malgorzata
ٖاسبىٕٞ ٚ صٚد
،تاشمف ٖٛتػ ،ضغٔ یثزخ
،هیٔاسٛ٘بپ یفاشٌٛیداس یع اس سبٕیث ٓـز ضِٙ ٚ ذیئٚشیت ٚ هیشتِٔٛبفػ
ٜصاذ٘ا CBCT
صا .ذ٘دشو یشیٌ
صٚد شتٕی
TLD(thermoluminescent dosimeter)
ف ٚ هیفٛٔٛپٚشت٘آ ْٛت٘ب
ٜصاذ٘ا یاشث یشیٌ
صٚد ٜدبفتػا ذ٘دٕٛ٘
ٖآ ٝو سد اس بٞ
18 ٝغم٘
ٜصاذ٘ا ٗیشتـیث .ذ٘داد ساشل ْٛت٘بف یٔٛتب٘آ یشیٌ
صٚد یاشث
ُلث ؿبخِٙا ( 10 یّیٔ
یشٌ
.دٛث ) ٝقِبغٔ كجع
ٖآ بٞ
صٚد
CBCT
بث ٝؼیبمٔ سد شیٛلت
یسادشث .تػا شتلابث هیٔاسٛ٘بپ (
16 )
Deman
ٖاسبىٕٞٚ
ضی٘
،ٝثبـٔ ٖاذیٔ ٜصاذ٘ا سد ساذمٔ
صٚد بث اس CBCT
MSCT (multi slice computed tomography)
هیٔاسٛ٘بپ ٚ
ٝو ذ٘ذیػس ٝدیت٘ ٗیا ٝث ٚ ذ٘دشو ٝؼیبمٔ
صٚد
ًادٚذضCBCT
15
شثاشث ٚ هیٔاسٛ٘بپ صٚد
ًادٚذض MSCT
ٚد شثاشث یٔ CBCT
ذؿبث
( 17 ).
ٝقِبغٔ كجع
Ludlow
ٗیٍ٘بیٔ ٖاسبىٕٞ ٚ صٚد
شثٛٔ
یاشث
سد ٖلابؼٌسضث يسضثFOV
212 هی سد ٚ ظػٛتٔFOV
177 ٚ
یاشث هزٛوFOV
84 یٔ تسٛیػٚشىیٔ
ذؿبث ( 18 ) یِبض سد
ٝو
یشیٌٛتشپ سد هیٔاسٛ٘بپ یفاشٌٛیداس صا یؿب٘
ٜدٚذطٔ
75 -
19 تسٛیػ ٚشىیٔ
ساشل دساد ( 19 ).
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
دشی یقٍدص ديْض یًاهرد ـ یتضادْب تاهدخ ٍ یکضشپ مَلػ ُاگطًاد ِلجه ٍ تسيب ُرٍد
نتطّ
ُراوض ، راْچ ، زيت 1399
2524
عَيض
ُاگطًاد زتخد ىایَجطًاد رد یقاچ ىازیا یاّ
…
ُىؿ 1 : ٓتؼیػ هی دشىّٕف عبػا
ٖآ یسادشثشیٛلت ٜٛط٘ ٚCBCT
ُىؿ 2 : یعٚشخٔ ٓیث ٝػذٙٞ
اس تٕػ( ی٘ضثدبث ٓیث ٚ )پز تٕػ(
ٜداد یصبػصبث حیبت٘ ٚ )تػ یبٞ
ٖآ بٞ
ث یاشث
ٝ فّتخٔ ـعبمٔ ٖدسٚآ تػد )ٗییبپ شیٚبلت(
سٍد زتوی رد ی CBCT
صٚد سد یشتٕی
ٟٓٔ صا یىیCBCT
ٝو تػا یتبفٛضٛٔ ٗیشت
ٜدشتؼٌ تبقِبغٔ
تػا ٜذؿ ْبد٘ا ٖآ دسٛٔ سد یا .
صٚد یثزخ
تفبث فّتخٔ یبٞ
سد یٔCBCT
ؽٚس ٝث ذ٘اٛت یفّتخٔ یبٞ
صا
ٕخ
،ّٝ
صٚد شتٕی یبٞ
،TLD
ّٓیف یبٞ
GAFCHROMIC
ٚ
OSLD (Optically Stimulated Luminescence dosimeter)
ا ٖاسبٕیث سد بی ی٘بؼ٘ا ٝجؿ ْٛت٘بف سد
٘ ذ اص
ٜ یشیٌ
ددشٌ
. ُىؿ 3
یسادشثشیٛلت ٓتؼیػ هی صا یشیٛلت
ٝث CBCT
هی ٜاشٕٞ
تبمیمطت ٚ تبـیبٔصآ ْبد٘ا یاشث اس ٖدشٌٚشػ ْٛت٘بف یشتٕیصٚد ٖبـ٘ ی٘بؼ٘ا ٝثبـٔ ٕٝ٘ٛ٘ یٚس یسادشثشیٛلت ٚ
یٔ
.ذٞد فشل یبٞ
سد ٝو TLD
صٚد یشتٕی ضی٘ CBCT
یٔ ٜدبفتػا ،ذ٘ٛؿ
تیوشت صا تّغا ٝتخبػ LiF
ٜذؿ تیضٔ ٚ
ٗیا سد ٚ ذ٘ساد تفبث َدبقٔ یجیوشت ٝو تػا ٗیا بٞTLD
ٝدیت٘
صٚد ظػٛت ٜذؿ ةزخ
ٖآ بٞ
ٝث ٝیجؿ صٚد تفبث یٔ
ذؿبث .
ٗیا صٚد شتٕی
ٚذطٔ بٞ
ٜد 1 یّیٔ
یشٌ
بت 10
ٜصاذ٘ا اس یشٌ
یشیٌ
یٔ
.ذٙٙو
ًلإٛقٔ TLD
صٚد تاسر صا یؿب٘
اس بٔبٌ ٚ بتث ٚ X
ٜصاذ٘ا یٔ یشیٌ
ٙو
ٙ .ذ ا غپ ص ؾثبت
، TLD
ؾ٘اٛخ
ٖآ ج٘ اس ذیب
تخاذ٘ا تمف صٚس ذٙز صا شتـیث ٜذؿ دبدیا َبٍٙیػ اشیص
فیقض
ٜذؿ
ٚ ٖبٔص سٚشٔ ٝث ٝتفٟ٘ یطش٘ا داصآ
یٔ
ٛؿ د ( 21 ,
20 ) .
ُىؿ 3 :
ٝث یعٚشخٔ ٓیث بث یشتٛیپٔبو یفاشٌٛٔٛت ٓتؼیػ
ٖدشٌ ٚ شػ ْٛت٘بف ٜاشٕٞ
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i4.3764 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
ىادًد یفازگَهزت رد سٍد صّاک زب زثَه لهاَػ
عَيض
ُاگطًاد زتخد ىایَجطًاد رد یقاچ ىازیا یاّ
…
ساضثا ٝو یشٍید ْبد٘ا تٟخ
صٚد یشتٕی سد تػا CBCT
ٜدبف
یٔ
دٛؿ ،
ّٓیف یبٞ
GAFCHROMIC
تؼٞ
ٝو ذٙ
صا
ّٓیف َبقف ٝیلا ٖٛیػاضیشٕیّپ ذیِٛت
ٜذؿ ٛتشپ دسٛخشث شثا سد ٝو
ٜبیػ ٝیلا ٗیا ٖاضی٘ٛی ٜذؿ
ٖذؿ ٜبیػ ساذمٔ ٚ آ
ٝقؿا ساذمٔ بث ٖ
.تػا تػبٙتٔ ّٓیف صا ٝغم٘ شٞ سد ٜذؿ تفبیسد
ٓٞ
ٗیٙز ٗیا
بٞ ّٓیف سٟٛؽ ٝث صبی٘
ٚ ٝث ٝقؿا دسٛخشث بث ٓیمتؼٔ ٚ ذ٘ساذ٘ تٛجث
یٔ سد ٜشیت ً٘س تیضٔ صا .ذٙیآ
ّٓیف ٗیا یبٞ
ٛت بٞ
بث شیٛلت ذیِ
یئشٔ سٛ٘ ٝث ٖدٛج٘ عبؼض ٚ لابث ٗؿِٛٚصس یٔ
ذؿبث
ّٓیف ٗیا . بٞ
یطغػ ـیصٛت صٚد
یٔ ٖبـ٘ یثٛخ ٝث اس ذٙٞد
( 22 ) . صٚد شتٕی یبٞ
سد ضی٘ OSLD
ٝو ٜذؿ ٜدبفتػا CBCT
هؼید یىیتػلاپ یبٞ
بث ٝو ذٙتؼٞ
ذیؼوا آ
ِٔٛ
ٛٙٙی
ٜذؿ ٜذیؿٛپ ٗثشو بث ٜذییلاآ ْ .ذ٘ا
ٓتا یسّٛث ٝىجؿ سد دٛخٛٔ ٗثشو یبٞ
ذیؼوا آ
ٝث ْٛیٙیِٔٛ
ٖاٛٙف
ٔ ُٕف ٖٚشتىِا یاشث ْاد هی ی
ٗیا ٝث ٝقؿا ٝو یٔبٍٙٞ .ذٙٙو
هؼید یٔ دسٛخشث بٞ
ٜشفض ٚ ٖٚشتىِا یداذقت ذٙو آ
ذیِٛت داص
یٔ
ٚ دٛؿ یٔ ْاد ٝث بٞ سّٛث ٗیا ضوشٔ سد ذٙتفا
. ٗیا ٝو یٔبٍٙٞ
ٖٚشتىِا
ٖٛتٛف ٚ بٞ
یٔ دسٛخشث ٓٞ بث بٞ
و
ٙ
ٙ ٜدبتفا ْاد ٝث یطش٘ا ذ
ٝث داصآ سٛ٘ تسٛك یٔ
دٛؿ یٔ ی٘بٔص قبفتا ٗیا
ٗیا ٝو ذتفا
یئشٔ سٛ٘ بث َبتؼیشو 540
ساشل ؾثبت دسٛٔ یشتٔٛ٘ب٘
دشیٍث ٚ
یطش٘ا داصآ ذؿ ٜذیثبت سٛ٘ صا ٜذؿ هیىفت ُثبل ٜ
یٔ
ذؿبث ٝث اشیص
یبٞ ٖٛتٛف ُىؿ 420
تػا یشتٔٛ٘ب٘
( 23 ).
ٗیث صا صٚد یبٞشتٕی
ٜذؿ شور
، صا ٜدبفتػا ّٓیف ٝث تجؼ٘ ٝىٙیا ٓغشیّف بٞTLD
ٜذیسیپ ذٙتؼٞ شت یٔ شج٘بٔص ٚ
ذٙؿبث یث ٟٓػ اس یشتـ صا
صٚد یشتٕی فّتخٔ یبٞ
ٜداد فبلتخا دٛخ ٝث .ذ٘ا
صبات طیازض زيثات ةٛیت طبتِٚ
(kV)
( ةٛیت ٖبیشخ ، یٞدٛتشپ ٖبٔص ٚ )mA
ٝث ةٛیت یخٚشخ یبٞ ٖٛتٛف داذقت بث ٓیمتؼٔ سٛع
CBCT
یٔ تػبٙتٔ
ؿبث
ٙ
ًبجلبقتٔ ٚ ذ بث
صٚد .ذ٘ساد ٓیمتؼٔ طبجتسا ضی٘
شییغت ٝقؿا ٖٛیػبٕیِٛو ٚmAs
شیثبت
ُثبل یٟخٛت یٚس شث صٚد
سبٕیث شثٛٔ
سد
ٝث دساد CBCT
بی یسلایضٌبٔ ٗىػا َبثٔ سٛع
،ٛتشپ ٖٛیػبٕیِٛو صا ٜدبفتػا بث ُجیذٙٔ
صٚد
ًادٚذض اس سبٕیث شثٛٔ
24 بت 29 ،ُٔبو سلاٛجیذٙٔٛیضٌبٔ ٗىػا بث ٝؼیبمٔ سد ذكسد
یٔ ؾٞبو ذٞد
( 24 ).
دشثسبو ٝث ٝخٛت بث ٌٖٛبٌ٘ٛ یبٞ
CBCT
ٝٙیٔص سد یٔ ٝو یٞدٛتشپ ظیاشؿ ٗیشت ٗییبپ ،فّتخٔ یبٞ
ذ٘اٛت تػا تٚبفتٔ ،ذٙو دبدیا اس شیٛلت تیفیو ٗیشتٟث
. یاشث
ٖبٙیٕعا صا
ؾیبٕ٘
ءبیؿا بث تػاشتٙو
ٓو ، 8 / 72
=
تیبفوmAs
یٔ
ساذمٔ ٗیا ٝو ذٙو فل٘
ساذمٔ
دسٛٔ
ٜدبفتػا سد
ُىتٚشپ شػ
ٖدشٌ ٚ بث صٚد
ٓو تػا ( 125
kVp=
،
0.4mAs / view
،
616
سد بٕ٘
360
ٝخسد .) سد دساٛٔ
فبخ
ٗىٕٔ
تػا ظیاشؿ سطٛپؼوا
ٝث 50 mAs
ؾٞبو
،ذثبی اشیص تیفیو شیٛلت ظیاشؿ سد
4 / 36
ُثبل ضی٘mAs=
َٛجل
ٝث شؾ٘
یٔ
ذػس . بث
ٗیا
،َبض و ؾٞب
ٖدشو ٓو بث صٚد شیص ٝث mAs
40 ذیبث
ٝ٘بعبتطٔ
ذؿبث اشیص
ٗىٕٔ
تػا شدٙٔ
ٝث تیشخت تیفیو شیٍٕـز شیٛلت
ٝدیت٘ سد ٚ
ددشٌ شیٛلت ساشىت .
یاشث
ٜذٞبـٔ
هی
ٓؼخ بث تػاشتٙو لابث
بث
شغل 3 یّیٔ
،شتٔ
یٔ
ٖاٛت
ٝث اس ُوmAs
2 / 12 ضی٘
ؾٞبو داد
( 25 )
ٝث . ٝغثاس ٖدٛث یغخ تّف صٚد
بث ؾٞبو ،mAs mAs
ؾٞبو صٚد ث اس یثزخ
ٝ تؿاد ذٞاٛخ ٜاشٕٞ
( 26 ) شٍید یٛػ صا .
یٔ َشتٙو اس غىیا ٝقؿا رٛف٘ تسذل ٓٞ طبتِٚ ّٛیو ٚ ذٙو
ؾٞبو
ٖآ شیٛلت تػاشتٙو ؾٞبو تخٛٔ
یٔ
دٛؿ ساذمٔ . صٚد
ٝث سبٕیث سٚزدٔ بث ٓیمتؼٔ تسٛك
تػا تػبٙتٔ kV
ٝغثاس(
شتٔاسبپ ٗیا ْبٕت بی هی ؾٞبو .)ییبٕ٘
تػا ٗىٕٔ بٞ
ؾٞبو تخٛٔ
صٚد تخٛٔ تػا ٗىٕٔ بٔا دٛؿ سبٕیث ؾٞبو
ذ٘ٛؿ ضی٘ شیٛلت تیفیو یجؼ٘
( 26 ) .
Ganache
ٖاسبىٕٞ ٚ
ؾٞبو بث ٝو ذٙتفشٌ ٝدیت٘
صاkV
90 ٝث 60 ٚ صا ٜدبفتػا
mA
،لابث ٝث ٚس ظػٛتٔ
صٚد ؾٞبو سبٕیث ٝتفبی
یِبض سد
ٝو تیفیو
ذ٘بٔ یٔ تثبث بجیشمت شیٛلت (
27 )
.
ىَيسازتليف CBCTرد
ٖٛیػاشتّیف صا ٜدبفتػا فاذٞا صا یىی سد
ؾٞبو ،CBCT
صٚد
ؾٞبو ٝدیت٘ سد شیٛلت تیفیو ؾیاضفا ٚ سبٕیث سآ
هفیت تخػ
بی ٝقؿا یٌذؿ
beam hardening
یٔ
ذؿبث . فتػا ْبٍٙٞ
شتّیف صا ٜدب
،
ذٙو اذیپ ؾیاضفا ذیبثkV
یِبض سد
ٝو یٔ تثبثmAs
.ذ٘بٔ
ؾیاضفا
ٚ kVp
صا ٜدبفتػا شتّیف
بث ؾٞبو
ٖٛتٛف داذقت یبٞ
ٓو یطش٘ا
،
تخٛٔ
ؾٞبو صٚد یٔ سبٕیث ذ٘ٛؿ .
ٖٛتٛف یبٞ
ٓو یطش٘ا بث
َبٕتضا
ةزخ لابث سد سبٕیث
ٕٗض ؾیاضفا صٚد
،سبٕیث ییلابث یلیخـت ؽصسا
ذ٘ساذ٘
.
Ludlow
یضاشع سد یؼٔ شتّیف صا ٜدبفتػا شیثبت ٖاسبىٕٞ ٚ
ٜبٍتػد ؾیاضفا ٚ ٖبٌذ٘صبػ ظػٛتCBCT
طبتِّٚٛیو یٚس شث صٚد اس
.ذ٘دشو یػسشث
ٖآ بٞ
ذ٘ذیػس ٝدیت٘ ٗیا ٝث صا ٜدبفتػا ٝو
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
گطًاد ِلجه دشی یقٍدص ديْض یًاهرد ـ یتضادْب تاهدخ ٍ یکضشپ مَلػ ُا
ٍ تسيب ُرٍد نتطّ
ُراوض ، راْچ ، زيت 1399
2526
ُاگطًاد زتخد ىایَجطًاد رد یقاچ عَيض ىازیا یاّ
…
ٖٛیػاشتّیف سد
ؾیاضفا ٚCBCT
ٞبو ثفبث kV
ؾ 43
% صٚد یث سبٕ
یٔ
دٛؿ ( 28 ).
شث شتّیف ُىؿ شیثبت یٚس شث ٖاسبىٕٞ ٚ Mail
صٚد
سبٕیث سد
CBCT
شتّیف ٝو ذ٘ذیػس ٝدیت٘ ٗیا ٝث ٚ ذ٘دشو كیمطت
bowtie
ٚ ٝیِٚا یبٞٛتشپ ٝث شتىػا یبٞٛتشپ تجؼ٘ ؾٞبو تخٛٔ
ؾٞبو ٝدیت٘ سد صٚد
سبٕیث یٔ
دٛؿ ٚ
ٓٞ
ٗیٙز ؾیاضفا ثفبث
،شیٛلت تیفیو ٚ یتخاٛٙىی دٛجٟث
ضیٛ٘ ٝث تػاشتٙو تجؼ٘
ٚ دذف
شت كیلد یت یػ یٔ
دٛؿ ( 29 ) . سد
ٝثCBCT
ُیِد ٜدبفتػا ٝقؿا صا
یعٚشخٔ
، یبٟٙپ
ٝث تجؼ٘ ٛتشپ
ٜدشتؼٌ CT
شت یٔ
ذؿبث .
ٗیا ُٔبف
ٝقؿا تخاٛٙىیشیغ ـیصٛت تخٛٔ
یٔ
دٛؿ ٝث ٝو آ ٝٙؿبپ شثا ٖ
یٔ
ٌ٘ٛ
صا .ذ آ ٖاضیٔ ٝو ییبد٘
صٚد صا شتـیث ذتبو تٕؼل سد ذ٘آ
یٔ
ذؿبث تػا شتـیث سبیؼث ذتبو تٕؼل سد ضیٛ٘ ٝث َبٍٙیػ تجؼ٘
ٝو
ٝث شدٙٔ
َبٕفا صٚد یسٚشض شیغ
ٝث سبٕیث یٔ
دٛؿ . ٚ Mori
شتّیف ٖاسبىٕٞ
ٝٙؿبپ شثا ٖاشجخ بی
HEC (Heel Effect
Compensation)
ؾٞبو تخٛٔ ٝو ذ٘دشو یضاشع اس د
صٚ
ٝث
ٖاضیٔ
20 شتّیف ٝث تجؼ٘ ذكسد یٕیذل یبٞ
ٚ
ٓٞ
ٗیٙز تیفیو ؾیاضفا
شیٛلت سد ذؿCBCT
تػا ٜ ( 30 ).
زيثات
ُسادًا ىاديه FOV( )
شث شثٛٔ ُٔاٛف صا شٍید یىی صٚد
یثزخ سد سبٕیث ،CBCT
ٜصاذ٘ا .تػا FOV
یبٞشٙىػا فیع CBCT
ٜدشتؼٌ
یا صا
ٜصاذ٘ا یبٞ
ذ٘ساد اس FOV
( 31 ) صا ٝو شؾ٘
هیسٛئت
ٕٝٞ
ٖآ بٞ
یٔ
ذٙ٘اٛت
ٝٙیٔص سد یىؿضپ٘اذ٘د فتخٔ یبٞ
دسٛٔ
ٜدبفتػا
ساشل .ذ٘شیٌ
ٝزشٌا
ٝیكٛت یٔ
دٛؿ
ٖبىٔا تسٛك سد صا
هزٛو
ٗیشت یفبو شیٛلت تیفیو بث FOV
ٜدبفتػا دٛؿ
( 33 , 32 ) .
ٝث سٛع
،َٕٛقٔ
شٛضٚ
بث شیٚبلت يسضث FOV
سد
ٝؼیبمٔ
بث هزٛو FOV
شتٕو تػا ( 34 ).
دبقثا ظػٛت FOV
ؾثبت ٝػذٙٞ ،سٛتىتد ُىؿ ٚ ٜصاذ٘ا شیؾ٘ یفّتخٔ ُٔاٛف َشتٙو ٝقؿا ٖٛیػبٕیِٛو ٚ ٛتشپ یٔ
دٛؿ ( 7 ).
Al-Okshi
ٚ
ٖاسبىٕٞ
صٚد ّٓیف صا ٜدبفتػا بث اس سبٕیث شثٛٔ
Gafchromic
ٚ
ٜصاذ٘ا TLD
ٜصاذ٘ا .ذ٘دشو یشیٌ
یشیٌ
صٚد ث تػٛپ
ٝ ّٝیػٚ
صٚد شتٕی یبٞ
تسٛك TLD
تفشٌ
ـیصٛت یػسشث یاشث ٚ
یذقثٚد صٚد
صا یثزخ
ّٓیف یبٞ
Gafchromic
سد 4 صغػ
ٜدبفتػا ذؿ . حیبت٘
ٗیا ؾٞٚظپ
ٝو داد ٖبـ٘
ٝیضب٘ هی سد
ٝثبـٔ
صا ٜدبفتػا سد دساذ٘بتػا ٗؿِٛٚصس ٚ هزٛو FOV
بث ٝؼیبمٔ
شتـیث ٗؿِٛٚصس ٚ شتٌسضث FOV
، ؾٞبو تخٛٔ
صٚد یثزخ یٔ
ددشٌ
( 21 ) .
ٝقِبغٔ یع ظػٛت ٝو یا
TD
Lukat
ٚ
ٖاسبىٕٞ
ذؿ ْبد٘ا صٚد
سد سبٕیث یثزخ شیٛلت
یسادشث
TMJ (temporo-mandibular joint)
سد بث CBCT FOV
يسضث بث اس ؽٚس
ٗیضٍیبخ
ٖآ
ٝو
ْبد٘ا یاشث CBCT
TMJ
تػاس
ٚ اضدٔ تسٛك ٝث پز
،تػا
ٜصاذ٘ا یشیٌ
ٚ
ٝؼیبمٔ
.ذ٘ذؿ
ٖآ بٞ
صا 25 صٚد شتٕی سد OSLD
طبم٘
فّتخٔ
ْٛت٘بف
٘آ هیفسٛٔٛپٚشت ذ٘دشو ٜدبفتػا
ٚ
ٜصاذ٘ا یشیٌ
یبٞ
صٚد یاشث شٞ
ْاذو صا هیٙىت بٞ
ْبد٘ا
ٚ ضی٘ ًبتیبٟ٘
صٚد شثٛٔ
ٝجػبطٔ
ذؿ .
ٝقِبغٔ
ٖآ بٞ
ٝو داد ٖبـ٘
سد شیٛلت یسادشث
ٚد
ٝفشع صا
TMJ
صٚد شثٛٔ
سد دٚذض
ٜد ثاشث ش تجؼ٘
ٝث
ُىتٚشپ
ٜدبفتػا صا
FOV
يسضث ؾٞبو یٔ
ذثبی ( 35 ).
یّدَتزپ
ِتسَيپ یسلاپ ای
ٜذ٘شیٌ
سد شیٛلت یبٞ
سدCBCT
ٗیض هی سد یسادشثشیٛلت
فلاعا تفبیسد ٝث سدبل یٞبتٛو ٖبٔص ٝىٙیا شعبخ ٝث ذٙتؼی٘ تب
ٜذ٘شیٌ
شیٛلت ـٕخ َبض سد ٖبٔص ٗیا سد آ
ٖدبتػشف ٚ یسٚ
یصبػ ٜشیخر یاشث تبفلاعا یٔ
ذؿبث . صا شٌا یٞدٛتشپ
ٝث تسٛك
تفبیسد یذیذخ ٜداد ریٞ ٝو ٖبٔص ٗیا سد دٛؿ ٜدبفتػا ْٚاذٔ
٘ یٕ
دٛؿ ٝدیت٘ سد دساد ٝٔادا یٞدٛتشپ صٚد
ؾیاضفا سبٕیث
یٔ
ٗیٕٞ ٝث ،ذثبی ٖبٌذ٘صبػ صا یخشث ُیِد
یخٚشخ صا CBCT
یٔ ٜدبفتػا یؼِبپ ٝقؿا
ٝث اشیص ذٙٙو ؾٞبو تیّثبل ٜٛمِبث تسٛك
صٚد
ٝث یؼِبپ غىیا ٝقؿا ـثبٙٔ .دساد اس سبٕیث سد َٕٛقٔ سٛع
شیٛلت یسادشث سبو ٝث ٖبتؼپ ٚ ٝیس یشٍِبثشغ ُثٔ یلیخـت یبٞ
یٔ ٜدشث
ٛؿ
٘
ٝث .ذ یبخ ٝثبخ ٗیضسد یٞدٛتشپ ـغل ُیِد ةٛیت ی
شثا سد شیٛلت یٌذؿ ٛطٔ صا آ
یشیٌّٛخ ضی٘ یتوشض تىفیتس
یٔ
دٛؿ یٔ ؾیاضفا ییبضف ٗؿِٛٚصس ٚ ٝقؿا یخٚشخ .ذثبی
ًادٚذض یؼِبپ تِبض سدCBCT
تِبض سد یخٚشخ فل٘
ٝتػٛیپ
ٝث تػا سد ذؿبث ٝمیلد هی یٞدٛتشپ ٖبٔص تذٔ شٌا َبثٔ ٖاٛٙف
تػد ٖدٛث ؽٛٔبخ ٚ ٗؿٚس ٖبٔص تذٔ یؼِبپ تِبض شٞ ،ٜبٍ
تذٔ ٝث ْاذو 30
تػا ٝی٘بث یِبض سد
ٝو یاشث یٞدٛتشپ
ٝتػٛیپ
ٗؿٚس ٝمیلد هی تذٔ ٝث ٜبٍتػد یٔ
ذؿبث ( 36 , 28 ).
ات يتسطً تيؼقَه زيث راويب
شث شثٛٔ ُٔاٛف صا یىی صٚد
ْاذ٘ا یثزخ سد فّتخٔ یبٞ
CBCT ، .تػا سبٕیث ٗـیصٛپ
Koivisto
یٚس شث ٖاسبىٕٞ ٚ
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i4.3764 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
ىاراکوّ ٍ یزگسػ نظػا
ساذمٔ
صٚد ٗـیصٛپ ٝػ سد
ُیبٔ ٝتؼـ٘
، ٚ تـپ ٝث ٜذیثاٛخ
تبقِبغٔ كجع .ذ٘دشو كیمطت ٓىؿ یٚس ٜذیثاٛخ
ٖآ بٞ
صٚد
ٗـیصٛپ شثٛٔ
ُیبٔ ٝتؼـ٘
َدبقٔ
134 ٝو دٛث تسٛیػ ٚشىیٔ
سد ٝو تؿاد اس ساذمٔ ٗیشتٕو شٍید ٗـیصٛپ ٚد ٝث تجؼ٘
آ ٖ
صٚد ذیئٚشیت ٜذغ 12
ٚ ذكسد صٚد یلاضث دذغ 11
ُو ذكسد
صٚد یٔ ُٔبؿ اس شثٛٔ
ٜذیثاٛخ ٗـیصٛپ یذقث ٝخسد سد .ذؿ
ٓىؿ یٚس (
Prone
بث ) صٚد شثٛٔ
192 دساد ساشل تسٛیػٚشىیٔ
ذیئٚشیت ٜذغ ٝو 15
ٚ ذكسد یلاضث دذغ 13
ذكسد صٚد شثٛٔ
ُٔبؿ اس ُو یٔ
دٛؿ ٗیشتلابث . صٚد
ٜذیثاٛخ ٗـیصٛپ سد شثٛٔ
( تـپ ٝث
Supine
َدبقٔ ٖآ ساذمٔ ٝو ذؿ ٜذٞبـٔ ) 247
ٚشیت ٜذغ ٝو دٛث تسٛیػٚشىیٔ
ئ ذی 19 یلاضث دذغ ٚ ذكسد 12
ذكسد صٚد
٘داد فبلتخا دٛخ ٝث اس ُو شثٛٔ
ذ ( 37 ).
شیثبت
( ٕٝی٘ ؾخشز 180
)ٝخسد
ُٔبو بی (
360 )ٝخسد ةٛیت بث
شٙىػا شتـیث ٝىٙیا دٛخٚ
یبٞ
ٗـىخٚشپ صا CBCT
یبٞ
360
یسادشثشیٛلت یاشث )سٛتىتد ٚ ةٛیت ُٔبو ؾخشز( ٝخسد یٔ ٜدبفتػا ؾخشز ،ذٙٙو
180
ٝخسد
ٝث ٝث ٖداد ٝیٚاص ٜاشٕٞ
هی یصبػصبث یاشث ٛتشپ یفبو ،ُٔبو FOV
یٔ
ذؿبث ٗیا ٝو
یٔ یئضخ ؾخشز ٚ شیٛلت تیفیو یٚس شث ذ٘اٛت
صٚد سبٕیث
شیثبت ذؿبث سازٌ
ٓتؼیػ صا یضقث سد . ؾٞبو یئضخ ؾخشز ،بٞ
ٖاضیٔ ٝو دساد یپ سد اس mAs
صٚد ؾخشز ٖاضیٔ بث ٖآ سد
ٝث تػا تػبٙتٔ ةٛیت ا ٝو یسٛع
ؾخشز ٝیٚاص شٌ
180 ٝخسد
ؾخشز ٝیٚاص ٝو یتِبض ٝث تجؼ٘ ،ذؿبث 360
،تػا ٝخسد
ساذمٔ
صٚد یتض صا ؾیث 50
% ضی٘
یٔ ؾٞبو ُطٔ .ذثبی
آ صبغ
ٍٕٗٞب٘ ـیصٛت تّف ٝث یئضخ ٗىػا سد ةٛیت ؾخشز
ْاذ٘ا .تػا تیٕٞا ضئبض ،ٖدشٌ ٚ شػ سد ٝقؿا ٝث عبؼض یبٞ
تخاٛٙىی شیغ ـیصٛت فّتخٔ تبقِبغٔ
صٚد توشض ٝث ٝخٛت بث
ٖبـ٘ تٚبفتٔ اس شػ یٔاذل بی َاشتِ ،یفّخ تٕؼل صا ةٛیت
ٖبٌسا شتـیث ٝو ییبد٘آ صا ٚ ذ٘داد سد ٝقؿا ٝث عبؼض یبٞ
یفّخ تٕؼل صا ٗىػا ؿٚشؿ ،ذ٘ساد دٛخٚ شػ یٔاذل تٕؼل تیضٔ
ؾٞبو ّٕٝخ صا یدبیص یبٞ
صٚد یػذف تّف ٝث ٓـز
اس ٕٝدٕخ ٖاٛختػا ظػٛت ٝقؿا فیقضت
ٝث
ٞ ٜاشٕ
.دساد بٔا سد
،ٖاذ٘د CBCT
ٛتشپ ٖاذیٔ
(FOV)
شػ یٔاذل تٕؼل سد
ٓیؾٙت یٔ
دٛؿ صا ٚ آ
ٖبٌسا صا یضقث ٝو ییبد٘
ٝث عبؼض یبٞ
یضوشٔ تٕؼل تـپ سد یلاضث دذغ ُثٔ ٝقؿا ساشل FOV
یٔاذل تٕؼل صا ظمف ُٔبو ؾخشز یبخ ٝث ةٛیت شٌا ،ذ٘ساد ،ذٙو سٛجف صٚد
ْاذ٘ا ٗیا یٔ ؾٞبو بٞ
ذثبی ( 6،7،38،39 .)
زٌکسا عًَ زيثات CBCT
ٜدٚذطٔ
صٚد شٙىػا ٗیث سد فّتخٔ یبٞ
سبیؼث CBCT
ـٕخ ٜٛط٘ ٝىٙیا دٛخٚ بث .تػا ٜدشتؼٌ
آ سد شیٛلت یسٚ
ٜبٍتػد
ًبجیشمت ،فّتخٔ یبٞ
سد تٚبفت تّف ٝث بٔا تػا ٝثبـٔ
سٛتوبف ٚ ٝقؿا ٖٛیػبٕیِٛو تٚبفت ،یـثبت یبٞ
ُثبل یٟخٛت سد
ٗیث صٚد ا یتفبیسد
ْاذ٘
دساد دٛخٚ ٖدشٌ ٚ شػ یبٞ
( 39 , 38 ,
14 ) . صٚد شتـیث سد شثٛٔ
شٙىػا ٜدٚذطٔ سد ،بٞ
20 بت 100
تػا تسٛیػٚشىیٔ
( 31 ) . َبػ سد 2015
Helen J Koury
ٚ
ٖاسبىٕٞ
صٚد ٚ یلاضث دذغ ٚ ٓـز یضاٛ٘ سد تػٛپ یثزخ
ٜذغ
ْبد٘ا یع سد ٖاسبٕیث ذیئٚشیت شٙىػا ٝػ بث CBCT
i-
CAT classic
ٚ
Gendex CB-500
ٚ
PreXion 3D
اس
ٜصاذ٘ا ْبد٘ا ٝدیت٘ سد .ذ٘دشو یشیٌ
شٙىػا ٝػ ٗیا سد CBCT
ُىتٚشپ بث
ٝثبـٔ یبٞ
، شٙىػا
PreXion 3D
صٚد یشتـیث یثزخ
ٝث اس داد ٖبـ٘ ؽا ٝتػٛیپ یٞدٛتشپ َذٔ تّف (
40 ).
زيثات ظافح یزيگراکب یبزس یاّ
ْبد٘ا تبقِبغٔ كجع ٜذؿ
صا ٜدبفتػا
ٕیِٛو ٚ سٛتب ػبفض
یثشػ صٚد
ٌسا ب
ٖ بٞ
صا جسبخ ی د FOV
صٚ
ؾٞبو اس CBCT
یٔ
ؾٞبو یثشػ هٙیف ٚ ذیئٚشیت ذّیؿ صا ٜدبفتػا ٚ ذٙٞد
ْاذ٘ا شتـیث یاشث اس ٝقؿا صا یثٛخ سبیؼث یٔ ٖبـ٘ بٞ
ٝو ذٙٞد
یٔ ذیئٚشیت ٖبعشػ ٚ ٓـز سد تواسبتبو ؾٞبو ثفبث ذ٘ٛؿ
( 43 - 41 ).
AD Goren
ٚ
ٖاسبىٕٞ
شیثبت
ٜدبفتػا صا هٙیف یثشػ
سد ؾٞبو صٚد ضِٙ
ٓـز
ٚ ذّیؿ ذیئٚشیت سد ؾٞبو صٚد
ٜذغ
ذیئٚشیت
ٚ
ٓٞ
ٗیٙز شیثبت
ٖٛیػبٕیِٛو سد
ؾٞبو صٚد
ٗیض
یٞدٛتشپ سد
یع
ٝػٚشپ اس CBCT
یػسشث ذ٘دشو .
ٖآ بٞ
یاشث
ٜصاذ٘ا صٚد یشیٌ
صا شتٕیصٚد یبٞ
شث OSLD
یٚس
ْٛت٘بف
هیفسٛٔٛپٚشت٘آ
ٜدبفتػا ذ٘دشو . شٞ
ٖٛٔصآ سبجىی بث
ٜدبفتػا صا
ذّیؿ
ٚ سبجىی
ٖٚذث ذّیؿ
ْبد٘ا ذؿ . داد ٖبـ٘ حیبت٘
ٝو
ٖٛیػبٕیِٛو
ٝث ییبٟٙت صٚد ضغٔ
اس 91 ذكسد ؾٞبو یٔ
ذٞد .
صٚد
ٗىػا صا یىی سد ٓـز ضِٙ
ٖٚذث بٞ
ذّیؿ ٚ یثشػ هٙیف
ذیئٚشیت 396 / 0 دٛخٚ بث ٚ
ٖآ بٞ
153 / 0 یت٘بػ ٝو ٜدٛث یشٌ
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
گطًاد ِلجه دشی یقٍدص ديْض یًاهرد ـ یتضادْب تاهدخ ٍ یکضشپ مَلػ ُا
ٍ تسيب ُرٍد نتطّ
ُراوض ، راْچ ، زيت 1399
2528
ُاگطًاد زتخد ىایَجطًاد رد یقاچ عَيض ىازیا یاّ
…
ؾٞبو تخٛٔ ذّیؿ دٛخٚ
61 تػا ٜذؿ ٝقؿا صا ذكسد ٚ
صٚد
ذیئٚشیت ٖٚذث ٚ یثشػ هٙیف ذّیؿ
ذیئٚشیت 158 / 0 دٛخٚ بث ٚ
ٖآ بٞ
091 / 0 یت٘بػ
ّیؿ دٛخٚ ٝو ٜدٛث یشٌ
ؾٞبو تخٛٔ ذ 42
ذؿ ٝقؿا صا ذكسد .
بی تیبٟ٘ سد ٝتف
ٖآ بٞ
ٝو داد ٖبـ٘
ٜدبفتػا
صا ذّیؿ شیت
ٚ ذیئ
ٚ هٙیف یثشػ
ٚ
ٖٛیػبٕیِٛو صیطك
صٚد
ٖبٌسا یبٞ
جسبخ صا
ٜدٚذطٔ
اس FOV
ٝث
ُلاذض یٔ
ذ٘بػس ( 42 ).
A Hidalgo
ػا شیثبت ٖاسبىٕٞ ٚ سد ذیئٚشیت ذّیؿ صا ٜدبفت
ٖٛٔصآ ٖاذ٘د یبٞ
هیفسٛٔٛپٚشت٘آ ْٛت٘بف صا ٜدبفتػا بث CBCT
یاشث ذیئٚشیت ذّیؿ ؿٛ٘ حٙپ صا .ذ٘دشو یػسشث اس ندٛو
ٜصاذ٘ا یشیٌ
صٚد سد ذیئٚشیت یثزخ سد .ذؿ ٜدبفتػا يسضث FOV
سد ذیئٚشیت ذّیؿ صا ٜدبفتػا ٝو ذؿ تبجثا ؾیبٔصآ ٗیا ٝدیت٘
ؾٞبو صٚد ٜذغ ذیئٚشیت ٗىػا سد بث
ٝو تػا شثٛٔ يسضثFOV
دساد یٍتؼث ٖآ تٔبخض ٚ ذیئٚشیت ذّیؿ ؿٛ٘ ٝث ؾٞبو ٖاضیٔ
ٝیكٛت ُیِد ٗیٕٞ ٝث یٔ
دٛؿ
ٖاسبٕیث سد
ٝث ٚ فٛلخ ودٛو
ٖب
ْبد٘ا یع سد ؿ ٜدبفتػا ذیئٚشیت ذّیؿ صاCBCT
ٛ د ( 41 ) . كجع
تبقِبغٔ
Setti da Rocha
ٖاسبىٕٞ ٚ
، صٚد ذیئٚشیت یثزخ سد
48CBCT
/ 0 یّیٔ
یشٌ
ث
ٝ ذٔآ تػد
ٝو تیبفس تسٚشض شٔا ٗیا
یٔ ٖبیث اس سبٕیث یاشث ییٛتشپ تؽبفض ذٙو
( 44 ) ٗیاشثبٙث ٝیكٛت
یٔ
دٛؿ
ٝث ذیئٚشیت ذّیؿ صا ٝو سد َٕٛقٔ سٛع
یبٞCBCT
ٖاذ٘د ث
ٝ
ٖبودٛو یاشث ٜظیٚ
ُكا كجع
ALARA (As Low As
Reasonably Achievable)
ٜدبفتػا ددشٌ
( 45 ).
ِجيتً
یزيگ
ٖٚضفاصٚس دشثسبو ٝث ٝخٛت بث یسادشثشیٛلت سد CBCT
یبٞ
ی٘اذ٘د ؾیاضفا ٚ آ
ٝث لاتثا سبٔ
یػسشث ،ٝقٔبخ صغػ سد ٖبعشػ
تفبث ٗیا یشیٌٛتشپ طبجتسا سد فٛلخ ٝث ٖبعشػ صٚشث بث بٞ
ٖبودٛو
ٜظیٚ تیٕٞا دساد یا
شثبٙث َٛكا تیبفس ٗیا
justification
ٚ
optimization
ْبٍٙٞ سد
ٜدبفتػا صا تػا تیٕٞا ضئبضCBCT
.
شث شثٛٔ ُٔاٛف صٚد
سبٕیث سد
، CBCT
یثشػ هٙیف ٚ ذٙث ذیئٚشیت ،
صیطك FOV
،
ٜبٍتػد ؿٛ٘
، شتٔاسبپ یبٞ
شیٛلت یسادشث
(
KVp,mAS
) ، ؾثبت غِبپ تسٛك ٝث بی ةٚبٙتٔ
، ٚ ساذمٔ ٚ ؿٛ٘
شتّیف ُىؿ ،
ؾخشز 360 یئضخ بی ٝخسد ،
ٗىػا ٖبٔص ،
ٗـیصٛپ
ذیئٚشیت ٜذغ سد فٛلخ ٝث سبٕیث یٚس شث
صٚد شثا یثزخ سازٌ
ٝتؼ٘اد یلیخـت فاذٞا ٝث ٝخٛت بث ٚ ذ٘ا ٚ غٙخ ،ٗػ ،
سبٕیث ٝثخ
شتٔاسبپ،
شیٛلت یبٞ
ٝث ذیبث سبٕیث شٞ یاشث یسادشث یكبلتخا تسٛك
ذ٘ٛؿ ةبخت٘ا .
ٓٞ
ٗیٙز تؿاد شؾ٘ سد ذیبث ٜذؿ ْبد٘ا تبٔاذلا
تٟخ د ؾٞبو
ٚ .دٛـ٘ شیٛلت تیفیو ؾٞبو تخٛٔ ،سبٕیث ص بث ٚ
،سبٕیث ظیاشؿ ٝث ٝخٛت دشف
سبوٛتشپ ؾٞبو یبٞشتٔاسبپ ةبخت٘ا صٚد
سد یتفبیسد ْبد٘ا اسCBCT
.ذٞد
:یلاه یهاح دساذ٘
رد ضراؼت غفاٌه
: دساذ٘ دٛخٚ
.
References:
1- Alamri H, Sadrameli M, Abdullah Alshalhoob M, Sadrameli M, Alshehri M. Applications of CBCT in Dental Practice: A Review of the Literature 2012;
60(5): 390-400.
2- Caprioglio A, Di Lorenzo E, Barbato E. The Use ofCBCT in Orthodontics: Recommendations for Clinical Practice 2014; 19(5): 136-49.
3- Adams GL, Gansky SA, Miller AJ, Harrell WE, Hatcher DC. Comparison between Traditional 2-
Dimensional Cephalometry and A 3-Dimensional Approach on Human Dry Skulls.Am J Orthod and Dentofacial Orthop 2004; 126(4): 397-409.
4- White SC, Pharoah MJ. Oral Radiology-E-Book:
Principles and Interpretation. Elsevier Health Sciences; 2014.
5- Scarfe WC, Farman AG. What is Cone-Beam CT and How does it Work? Dental Clinics of North America 2008; 52(4): 707-30.
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i4.3764 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
ٍ یزگسػ نظػا ىاراکوّ
6- Pauwels R, Araki K, Siewerdsen JH, Thongvigitmanee SS. Technical Aspects of Dental CBCT: State of the Art. Dento Maxillo Facial Radiol 2015; 44(1): 20140224.
7- Karjodkar Fr. Essentials of Oral & Maxillofacial Radiology. Mcgraw-Hill Education; 2019.
8- Silva MA, Wolf U, Heinicke F, Bumann A, Visser H, Hirsch E. Cone-Beam Computed Tomography for Routine Orthodontic Treatment Planning: A Radiation Dose Evaluation. American JOrthodontics and Dentofacial Orthopedics: Official Publication of The American Association of Orthodontists, Its Constituent Societies, and the American Board of Orthodontics 2008; 133(5): 640.
9- Garlapati K, Babu DBG, Chaitanya NCSK, Guduru H, Rembers A, Soni P. Evaluation of Preference and Purpose of Utilisation of Cone Beam Computed Tomography (CBCT) Compared to Orthopantomogram (OPG) by Dental Practitioners - A Cross-Sectional Study. Pol J Radiol 2017; 82: 248-51.
10- Council NR. Health Risks from Exposure to Low Levels of Ionizing Radiation: BEIR VII phase 2:
National Academies Press; 2006.
11- Shin HS, Nam KC, Park H, Choi HU, Kim HY, Park CS. Effective Doses from Panoramic Radiography and CBCT (Cone Beam CT) Using Dose Area Product (DAP) in Dentistry.Dento MaxilloFacial Radiol 2014; 43(5): 20130439-.
12- Spin-Neto R, Gotfredsen E, Wenzel A. Impact of Voxel Size Variation on CBCT-Based Diagnostic Outcome in Dentistry: A Systematic Review. J Digital Imag 2013; 26(4): 813-20.
13- Pavan Kumar T, Sujatha S, Yashodha Devi B, Rakesh N, Shwetha V. Basics of CBCT Imaging. J Dent Orofac Research 2013; 13(1): 49-55
14- Davies J, Johnson B, Drage N. Effective Doses From Cone Beam CT Investigation of the Jaws.
Dentomaxillofac Radiol 2012; 41(1): 30-6.
15- Shah A. Implications of CBCT in Dentistry: A Review. Med Clin Rev 2017; 3(3): 1-4.
16- Wrzesień M, Olszewski J. Absorbed Doses for Patients Undergoing Panoramic Radiography, Cephalometric Radiography and CBCT. Int J Occup Med Environ Health 2017; 30(5): 705-13.
17- Deman P, Atwal P, Duzenli C, Thakur Y, Ford NL.
Dose measurements for dental cone-beam CT: a comparison with MSCT and panoramic imaging.
Phys Med Biol 2014; 59(12): 3201-22.
18- Ludlow JB, Timothy R, Walker C, Hunter R, Benavides E, Samuelson DB, et al. Effective Dose of Dental CBCT-A Meta Analysis of Published Data and Additional Data for Nine CBCT Units.Dentomaxillofac Radiol 2015; 44(1):
20140197.
19- Granlund C, Thilander-Klang A, Ylhan B, Lofthag- Hansen S, Ekestubbe A.Absorbed Organ and Effective Doses from Digital Intra-Oral and Panoramic Radiography Applying the ICRP 103 Recommendations for Effective Dose Estimations.
Br J Radiol 2016; 89(1066): 20151052.
20- Azorín Nieto J. Thermoluminescence Dosimetry (TLD) and its Application in Medical Physics. AIP Conference Proceedings; 2004 june 14-16; Freiburg, Germany; 2004: 20-27.
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
دشی یقٍدص ديْض یًاهرد ـ یتضادْب تاهدخ ٍ یکضشپ مَلػ ُاگطًاد ِلجه ٍ تسيب ُرٍد
نتطّ
ُراوض ، راْچ ، زيت 1399
2530
ُاگطًاد زتخد ىایَجطًاد رد یقاچ عَيض ىازیا یاّ
… 21- Al-Okshi A, Nilsson M, Petersson A, Wiese M,
Lindh C. Using Gafchromic Film to Estimate the Effective Dose from Dental Cone Beam CT and Panoramic Radiography. DentoMaxilloFacial Radiol 2013;42(7): 20120343.
22- Jursinic PA. Characterization of Optically Stimulated Luminescent Dosimeters, Oslds, for Clinical Dosimetric Measurements. Med phys 2007;
34(12): 4594-604.
23- Chambers D, Bohay R, Kaci L, Barnett R, Battista J.
The Effective Dose of Different Scanning Protocols Using the Sirona GALILEOS(®) Comfort CBCT Scanner. DentoMaxilloFac Radiol 2015; 44(2):
20140287-.
24- Yan H, Cervino L, Jia X, Jiang SB. A Comprehensive Study on the Relationship Between the Image Quality and Imaging Dose in Low-Dose Cone Beam CT.Phys Med Biol 2012; 57(7): 2063-80.
25- Katz F. Reducing CBCT Radiation Dose and Maintaining Image Quality for Reliable Cephalometric Measurements–Proof of Concept [dissertation]. Washington: University of Washington; 2017.
26- Gamache C, English JD, Salas-Lopez AM, Rong J, Akyalcin S. Assessment of Image Quality in Maxillofacial Cone-Beam Computed Tomography Imaging. Seminars Orthodontics 2015; 21(4): 248-53.
27- Ludlow JB. A Manufacturer's Role in Reducing the Dose of Cone Beam Computed Tomography Examinations: Effect of Beam Filtration.Dento MaxilloFac Radiol 2011; 40(2): 115-22.
28- Mail N, Moseley D, Siewerdsen J, Jaffray D. The Influence of Bowtie Filtration on Cone‐Beam CT Image Quality. Medical Physics 2009; 36(1): 22-32.
29- Mori S, Endo M, Nishizawa K, Ohno M, Miyazaki H, Tsujita K, et al. Prototype Heel Effect Compensation Filter for Cone-Beam CT. Phys Med Biol 2005; 50(22): N359-N70.
30- Pauwels R, Beinsberger J, Collaert B, Theodorakou C, Rogers J, Walker A, et al. Effective Dose Range for Dental Cone Beam Computed Tomography Scanners.
Eur JRadiol 2012; 81(2): 267-71.
31- Nascimento HAR, Andrade MEA, Frazão MAG, Nascimento EHL, Ramos-Perez FMM, Freitas DQ.
Dosimetry in CBCT with Different Protocols:
Emphasis on Small Fovs including Exams for TMJ.
Braz Dent J 2017; 28(4): 511-16.
32- Li G. Patient Radiation Dose and Protection from Cone-Beam Computed Tomography. Imaging Sc Dentistry 2013; 43(2): 63-9.
33- Patel S, Durack C, Abella F, Shemesh H, Roig M, Lemberg K. Cone Beam Computed Tomography in Endodontics - A Review. Int Endod J 2015; 8(1): 3-15.
34- Lukat TD, Wong JC, Lam EW. Small Field of View Cone Beam CT Temporomandibular Joint Imaging Dosimetry. Dento Maxillo Facial Radiol 2013;
42(10): 20130082.
35- Ghani MU, Wong MD, Ren L, Wu D, Zheng B, Rong JX, et al. Characterization of Continuous and Pulsed Emission Modes of a Hybrid Micro Focus X- Ray Source for Medical Imaging Applications. Nucl Instrum Methods Phys Res A 2017; 853: 70-7.
36- Koivisto J, Wolff J, Järnstedt J, Dastidar P, Kortesniemi M. Assessment of the Effective Dose in Supine, Prone, And Oblique Positions in the Maxillofacial Region Using a Novel Combined Extremity and Maxillofacial Cone Beam Computed
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i4.3764 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-05-27 ]
